La Question klaagt Franse martelmethodes
aan
ABSURD THEMA IN EEN FILM VAN DE MAKERS VAN MONTY PYTHON
haarlem
middeleeuws decor
Minder bekende
directie-secretaresse
Jabberwocky: zwarte
humor in
Hitchcock terug
HOOGOVENS IJMUIDEN
|amst€rdam
Filmhuizen
itM
id
ACCU’S VOOR:
T.V. - BOOT -
VERLICHTING
Geen sensatie
z
N achtvoorstellingen
19
FILM
19 7 8
M E I
VRIJDAG 5
18
r'
R-
SN
n
□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□o
h
Speciale aanbieding!!
ACCU-DIENST
Ie
90 amp128,50
HET IS GOED om in deze da-
»en van herdenking en rouw en
van terugkijken op vijf jaar oor-
og en van meer van vijf jaar
jnvoorstelbare misdaden tegen
de mens, om in deze dagen zich
weer eens te realiseren dat sinds
Neurenberg de wereld onver-
joosd door is gegaan met marte
en en doden van medemensen,
met discriminatie en vervolging
en met uitroeiing van minderhe
den. Daardoor worden de misda
den tussen ’40-’45 niet minder mis-
Idadig maar het plaatst die gebeur-
Itenissen wel als een bloedig hoog-
Itepunt in een doorlopende reeks
[van massamoorden, gewelddadig
heden en machtsmisbruik, waar-
[van nu alleen, onder andere door
[Amnesty International zorgvuldig
[boek wordt gehouden, zodat
niemand meer kan zeggen dat hij
het niet geweten heeft.
Heynemann: fascisme leeft
niet alleen in Duitsland
I
(ADVERTENTIE)
Hoogovens vraagt een
voor de directeur van haar verkooporganisatie.
met speciale platen en handvat
Dat veelvuldig naar buiten treden van
wat men fascistische geaardheid zou kun
nen noemen vond na 1945 meer dan eens
plaats in dat moeizame en pijnlijke proces
van de-kolonisatie, waarbij het westen niet
dan na zinloze strijd en ontelbare wreed
aardige acties afstand deed van zijn ooit
onrechtmatig verkregen koloniaal bezit.
Het is niet nodig alle plaatsen te noemen
waar de blanke zijn eigendom tot het voor
hem bittere einde verdedigde en tot het
ogenblik van gedwongen vertrek zijn arro
gante macht op weinig beschaafde manier
bleef uitoefenen.
Het programma in de meeste Haarlemse bioscopen is onveranderd gebleven: Palace is
zijn vierde week met „Saturday Night Fever” ingegaan, Roxy heeft „Het Slangeeï”,
Ingmar Bergman’s eerste film buiten de grenzen van zijn vaderland voor de derde week
geprolongeerd, in Lido kan men acteur en stuntman Jean-Paul Belmondo nog steeds
samen met sexsymbool Raquel Welch bezig zien in ,,L’Animal”, ook wel ,,’n Dolle
Beestenboel genoemd, een klucht van Claude Zidi en Luxor heeft de „Nederlandse film
om trots op te zijn” zoals Wim Verstappen’s „Pastorale 1943” terecht omschreven wordt,
eveneens voor de derde week aangehouden.
Henri Charlègue wordt in de film La Question door een paratroeper even opgefrist voor
met de „ondervraging” wordt doorgegaan.
Regisseur Heynemann registreert deze
gebeurtenissen, toont dus ook gruwelijke
martelscénes maar laat zich niet door sen
satie meeslepen. Zijn verhaal wordt soms
bijna eentonig omdat de para’s hun botte
methodes om iemand aan het spreken te
krijgen weinig variëren. Maar ook de her
haling werkt effectief en waar Heyne
mann niet uit is op sensatie wordt zijn film
een doeltreffende aanklacht. Minder nog
tegen de gebeurtenissen van twintig jaar
geleden die de meeste Fransen wel ver
drongen zullen hebben dan tegen het feit
dat nog steeds dezelfde methodes op grote
schaal worden toegepast. Niet voor niets
draait „La Question” deze week in Kriteri-
on in Amsterdam, een theater voortgeko
men uit het studenten verzet in de jaren ’40-
’45 en dus aangewezen om in deze week via
een historisch gebeuren duidelijk te ma
ken dat het fascisme onder ons is blijven
leven, toen in Algerije, nu in Chili en
tientallen andere plaatsen op deze wrede
wereld.
Hij kiest een conflictsituatie en ontwik
kelt die in gesprekken van de betrokken
partijen. In „Camouflage” gaat hij uit van
een groep internationale studenten in de
taalwetenschap die een vakantiebijeen-
komst houden op een zomer-universiteit.
Het conflict dient zich aan als de in compe
titieverband geschreven werkstukken be
oordeeld moeten worden en de waarde
ring van de idealistische kampleider ver
schilt met die van de betrokken rector van
de universiteit.
Moet de afgestudeerde kampleider zich
conformeren aan het oordeel van de rector
die straks zijn toekomst kan bepalen of
moet hij zich principieel tonen en bij zijn
mening blijven? Dat is het grote probleem.
Een cynische vriend die conrector is, pro
beert de kampleider in eindeloze gesprek
ken duidelijk te maken dat men zich soe
pel en zonder al te veel gewetensbezwaren
moet opstellen wil men slagen in dit leven.
De handeling blijft beperkt in het zomer
kamp en tot het niet al te origineel conflict
waarbij tegelijk een machtsverhouding
binnen de universiteit wordt onthuld die
waarschijnlijk typerend is in Polen en
waarop dus kritiek als in de film geleverd
wordt, als gedurfd overkomt.
Er zijn goede typeringen ep er wordt
voortreffelijk gespeeld maar de hele film
blijft naar inhoud en vorm een statisch
geheel dat maar een enkele maal boeit.
Verder in Cinétol een reeks Franse films
onder de verzameltitel „De Franse film na
de Nouvelle Vague”, waarin o.m. „Les
Valseuses”, „La Femme aux Bottes rou
ges” en „Flic Story” voorkomen. Een geva
rieerd programma dus maar niet typerend
voor de Franse ilm uit recente jaren.
72 amp. marine accu... 115,00
Marsmanplein 11
Haarlem-N.
Tel. 023 -372013
NIEUW VOOR AMSTERDAM is de
Poolse film „Camouflage” die in Cinétol 2
loopt. „Camouflage” werd dit jaar tijdens
Film International vertoond, waarschijn
lijk gekozen op de naam van de filmer
Krzysztof Zanussi die hier enige bekend
heid genoot door vorige filmmanifesta-
ties, de enige mogelijkheid trouwens om
hier Poolse films geïntroduceerd te krij
gen. Zanussi is een probleemfilmer, zoals
bijv, al bleek uit de in ’76 bij The Movies
vertoonde „Kwartaalbalans”.
Filmhuis Het Plein, nabij Spaamehal in
Haarlem-Schalkwijk, brengt donderdag
om 20.30 uur een weinig bekende film van
Hitchcock, zijn eerste geluidsfilm die hij
in 1929 maakte. De titel is „Blackmail” en
men vindt er al de meeste elementen in
terug waaraan de filmer zijn erenaam
„master of suspense” te danken heeft.
Opvallend is de wijze waarop Hitchcock
in zijn eerste contact met de sprekende
film gebruik van het geluid weet te maken.
En nog opvallender is de manier waarop
hij de onbetekenende Duitse actrice Anny
Ondra een dramatische hoofdrol laat spe
len. Het Plein biedt een unieke gelegenheid
om een van de eerste Hitchcock films
onder ogen te krijgen, waarmee hij inter
nationale naam maakte.
De Poolse film van W. Has, „Manuscript
gevonden in Zaragossa”, hier reeds vaker
besproken (hij is van 1964) vormt het pro
gramma van Filmhuis Picture Paradise
aan de Gasthuisvest 47 te Haarlem die de
film woensdag 10 mei om 20.30 vertoont.
Het Filmmuseum, Vondelpark 3 te Am
sterdam, besluit de Hongaarse filmmani-
festatie in Nederland met een keuze uit het
beste wat tijdens dit Hongaarse bezoek
vertoond is. Men kan er de hele week van
maandag 8 t.m. vrijdag 12 mei terecht
voor oude en nieuwe films van Zoltan
Fabri („Professor Hannibal” uit ’56, Plus
minus een Dag” uit ’72 en „Het Vijfde
Zegel” uit ’76), van Andras Kovacs („Ge
blinddoekt” uit ’75), Pal Sandor („Souven
ir uit Herkulesbad”, *76) en Janos Rosza
(„Spinnenvoetbal”, ’76) en anderen. Steeds
twee speelfilms per avond, behalve op
vrijdag, dan worden er vier korte films
van Marta Mészaros onder de titel „Zij
Tweeën” vertoond. Een kans voor wie het
Hongaarse filmfestival niet heeft kunnen
volgen, om de schade in te halen.
Filmhuis Het Melkwoud, Zijlstraat 63 te
Haarlem, vertoont vrijdag- tot en met zon
dagavond (21 uur) „Ik vraagt ’t aan” van
de weinig bekende Oosteuropese filmer
Chleb Panfilov.
Hoogovens behoort tot het ESTEL-concern
van de Algerijnen. In 1955 wordt „Alger
Républicain” verboden, AHeg duikt onder,
verandert voortdurend van adres maar
wordt in ’57 gearresteerd door de parachu
tisten, de fanatiekste vechters voor de
Franse zaak, de meesten met een onver
werkte teleurstelling over de nederlagen in
Indo-China.
AHeg wordt op beestachtige manier in
speciaal ingerichte martelceHen van de
gevangenis rijp gemaakt om bekentenis
sen te doen maar hij verraadt geen van
medewerkers, wordt tenslotte als hopeloos
zijn geval naar het kamp Lodi gebracht en
niers de Guerre” laat verschijnen. Als De
GauHe eindelijk zijn fatale politiek inziet
en tegen de wil van het leger Algerije
onafhankelijk verklaart, keert AHeg terug
naar zijn tweede vaderland en laat „Alger
Républicain” opnieuw verschijnen. Een
volledige overwinning na zeven jaar bitte
re strijd.
De fHm van Heynemann houdt zich in
grote trekken aan deze feiten. In de film
heeft AHeg de naam Henri Charlègue ge
kregen, zijn krant heet Alger Démocrati-
que en de handeling vangt aan als de krant
verboden is en Henri Charlègue onderge
doken zit op diverse adressen in de schil
derachtige haven Algiers. Als de para’s
hem eenmaal in handen hebben beginnen
de ondervragingen, afgewisseld door ge
weld en martelingen in het foltercentrum
El Biar. Er is geen verschil meer tussen
een beruchte Duitse kampbeul en een pa-
ra-troeper. Dank zij de activiteiten van
Charlègue’s vrouw en de vrouw van zijn
vriend Maurice Oudinot, professor in de
wiskunde aan de universiteit van Algiers
(die doodgemarteld wordt en als „op de
vlucht neergeschoten” vermeld wordt in
het krantebericht) wordt er zoveel rucht
baarheid gegeven aan wat er in de Alge
rijnse gevangenissen gebeurt dat de auto
riteiten in het defensief worden gedwon
gen en de para’s opdracht krijgen zich wat
te matigen in hun optreden. Dat wordt de
redding van Charlègue die op het laatste
ogenblik uit de handen van zijn beulen
gehaald wordt en in het kamp Lodi geïn
terneerd wordt waar althans geen levens
gevaar dreigt.
I
We worden aan die schokkende gang
van zaken weer eens herinnerd in een
Franse film van Laurent Heynemann die
„La Question” heet en in Algerije speelt in
de nadagen van zijn koloniale status. Over
die periode heeft GHlo Pontecorvo in 1965
zijn beroemde documentaire-speelfilm
„La Battaglia di Algeri” gemaakt, een ver
slag over het optreden van de beruchte
Franse paratroepen dat zo onbarmhartig
De koning in Jabberwocky.
De nachtvoorsteHingen van „The Omen” en van Polanski’s „Repulsion worden resp. in
Palace en Roxy geprolongeerd en Frans Hals komt met een oude Charles Bronson-film,
„The Mechanic”, een trüler uit 1972 van Michael Winner waarmee deze Engelse regisseur
zijn debuut in HoHywood maakte. Een geslaagd debuut waarin Bronson een beroeps
moordenaar speelt, zodat Winner sindsdien in de U.S.A, als een soort expert in het
gewelddadige genre beschouwd wordt.
De jeugdfilm bij Palace is ditmaal „Kuifje en de Zonnetempel”, De Belgische
tekenfilm over een van de vele avonturen van de bekende stripheld.
Zodat er twee bioscopen overblijven die met iets nieuws komen, n’l. Studio en Frans
Hals. De eerste heeft „Wordt u al geholpen” op het programma genomen, een bekend
klinkende titel want de film is gebaseerd op de populaire Engelse tv.-serie van die naam,
waarin enige komische figuren optreden als verkopers in een herenmodezaak. De film
geeft nog wat uitbreiding aan de tot de winkel beperkte tv.-handeling en durft zijn
grappen iets gewaagder te maken, maar overigens verandert er niet veel aan de
kluchtigheid van het geval dat het van woordgrapjes, dubbelzinnige opmerkingen en
quasi pikante situaties moet hebben.
Op maandagavond en in de nachtvoorsteHingen komt een ander soort Engelse
kluchtigheid aan bod in de nonsensfilm „Jabberwocky” van het duo Terry Gilham en
Terry Jones di? een paar jaar terug verantwoordehjk waren voor de historische parodie
„Monty Python and the Holy GraH”, eveneens populair gemaakt via de beeldbuis.
„Jabberwocky”, geïnspireerd op het gehjknamige gedicht van Lewis CarroH („Alice in
Wonderland”) gaat over een monster dat in de middeleeuwen de boeren in het rijk van
koning Bruno de Twijfelachtige bedreigt waardoor een geweldige ontvolking van het
platteland en een overbevolking binnen de veiUge stadsmuren ontstaat. De toestand
wordt zo chaotisch dat de koning die het druk heeft gehad zijn dochter aan de man te
brengen, besluit het monster in een toernooi persoonhjk uit te roeien.
Het absurde gegeven geeft de makers aanleiding tot aHerlei vormen van zwarte humor
en gewelddadige grappen, terwijl zij de middeleeuwen aangrijpen om de handeling te
laten voltrekken in een sfeer van ziektes, verminkten en moord, waarbij ze, eenmaal op
gang, geen maat meer weten te houden.
Het succes van dit soort films, voorgewarmd door vertoningen op de tv, bhjft meestal
beperkt tot het land van herkomst, wat al bHjkt uit de geringe waardering die
„Jabberwocky” hier heeft weten los te slaan.
Frans Hals tenslotte brengt „Aces High („Vlucht door de hel”), een filmbewerking door
Jack Gold van het bekende anti-oorlogsstuk „Journey’s End” van R.C. Sheriff. Terwijl
het toneelspel gesitueerd was in een primitief onderkomen in een Engelse loopgraaf
gedurende de eerste wereldoorlog (destijds in ons land gespeeld met Nel Stants als een
jeugdige Britse officier wat toen sterk de aandacht trok in de Engelse pers), speelt de film
zich af op een kleine vhegbasis in Frankrijk waar-vandaan voornamehjk jonge Engelse
pHoten opstijgen om geconfronteerd te worden met de dood.
In die beperkte samenleving van mihtairen voor wie iedere dag de laatste kan zijn
vormen de thema’s als angst voor de dood, verdriet om een kameraad die niet terugkeert
van zijn missie, gefingeerde stoerheid en strijd om het moreel op peH te houden de
elementen voor een oorlogsdrama waarin de absurditeit van het oorlogs gebeuren een
sterk accent krijgt.
Jack Gold is geen al te bekwame regisseur maar hij heeft goede acteurs tot zijn
beschikking als John Gielgud, Trevor Howard, Ray MiUand, Christopher Plummer en
Peter Firth (die de jongen speelt in „Equus”) en een aangrijpend drama dat ook onder
zwakke regie zijn uitwerking niet mist.
Eisen:
middelbare schoolopleiding
goede grammaticale kennis van en goede spreekvaardigheid in de
moderne talen
ruime ervaring als secretaresse.
Uw schriftelijke sollicitatie kunt u, onder vermelding van ons nummer HF 127
richten aan Hoogovens, Werving Personeel, Wijckermolen 202, Beverwijk.
Eventueel nadere inlichtingen bij de heer D. Honig, afd. Personeels
voorziening, telefoon 02510-91139.
Haar taak zal naast de gebruikelijke secretaresse-werkzaamheden bestaan uit
het behandelen van binnen- en buitenlandse telefoongesprekken, ontvangen
van binnen- en buitenlandse bezoekers en stenografisch opnemen en
uitwerken van correspondentie in het Nederlands en de drie moderne talen.
raak was dat de fHm vijf jaar lang niet in
Frankrijk vertoond mocht worden.
Het was onmogehjk voor regisseur Hey
nemann die met „La Question” debuteer
de na jarenlang als assistent te zijn opge
treden bij onder andere Yves Boisset
(„L’Affaire Barka”) en Bertrand Taver
nier. („R.A.S.”, beginletters van „Rien
a Signaler”) om zowel Pontecorvo’s fHm
als beide Algerije-fHms van zijn leermees
ters te overtreffen of zelfs maar te evena
ren. Maar „La Question” heeft als sterke
troef dat wat er getoond wordt op feiten
berust, n.l. op het gehjknamige boek dat
Henry AHeg op het eind van de jaren
vijftig in de Algerijnse gevangenis van
Barberousse schreef naar buiten wist te
smokkelen waardoor het in december 1960
kon verschijnen in Parijs op het ogenblik
dat de schrijver tot tien jaar opsluiting in
de gevangenis van Rennes veroordeeld
werd.
Henri AHeg werd in 1920 in Londen
geboren, vertrok op 18-jarige leeftijd naar
Algerije om er werk te zoeken, gaf Engelse
les en werkte op een fabriek waar hij in
contact kwam met Hlegale, links geo
riënteerde jongeren die al voor een onaf
hankelijk Algerije ijverden. Als tijdens de
Tweede Wereldoorlog de Amerikanen in
Noord-Afrika landen werkt AHeg bij een
Frans persagentschap en is hoofdredac
teur van „Jeune Algérie”, een blad voor
jonge communisten.
Na de oorlog hij is dan 29 wordt hij
directeur van „Alger Républicain” die bij
na uitsluitend aandacht wijdt aan nationa
le Algerijnse meningen en aan de onafhan-
kelijkheidsstrijd van landen als Vietnam,
Marokko en Tunesië. Het devies van de
krant is dat „Alger Répubhcain” de waar
heid en niets dan de waarheid schrijft
maar niet de hele waarheid kan verteUen.
Dan begint de laatste fase van de strijd
tegen het onafhankelijkheidsverlangen
vandaar naar de Barberousse-gevangenis
waar hij op stukjes binnengesmokkeld pa
pier zijn belevenissen vastlegt. Het ver
schijnen van deze onthullingen in „La
Question” veroorzaakt in Frankrijk een
storm van verontwaardiging, zowel in po
sitieve als in negatieve zin maar verhindert
niet dat de schrijver voor tien jaar in
Rennes wordt opgesloten.
Met behulp van vrienden weet hij een
jaar later al uit de gevangenis te ontvluch
ten, de aantekeningen meenemend die hij
daar gemaakt heeft en die hij vanuit zijn
schuhplaats België onder de titel „Prison-
(ADVERTENTIE)
