Nieuw soort zeilboot
TUINKALENDER VOOR
MEI
Informatie
Hi
WOONWEEËN
Oude Limburgse gerechten
ER
Een schroefje wegwerken
Speeltoestellen
voor tuin
fl
ffi
2
Stapelhout
C71
Klimtoestellen
Schommel
2
L
S»?
De kinderen kunnen weer lang buiten spelen. Een ideale speelplaats kan dan
de tuin zijn, als men tenminste zo gelukkig is er een bij het huis te hebben. In een
grote tuin zal ruimte genoeg zijn om een deel ervan te bestemmen als
kinderspeelplaats. Voor een kleinere oppervlakte wordt dat moeilijker, maar ook
hier zijn nog mogelijkheden genoeg. Voor peuters en kleuters is de zandbak een
onmisbare speelplaats.Ze kunnen er urenlang bezig zijn met het bakken van
taartjes en het bouwen van zandkastelen. In iedere tuin, maar ook op het balkon,
kan wel een plekje voor een zandbak worden vrijgemaakt. Belangrijk daarbij is dat
er een zonnige plaats wordt uitgezocht, die op het heetst van de dag toch een
beetje schaduw krijgt (op natuurlijke wijze of door middel van een parasol). Het is
gemakkelijk als de zandbak vanuit het huis is te zien, zodat een oogje in het zeil
kan worden gehouden.
0
Houten constructies
passen m omgeving
M
te
en.)
n
In de (bloei)maand mei kunnen in de
groentetuin toch nog vrij veel gewassen
worden gezaaid. Om een vroege oogst van
stambonen te verkrijgen, worden de zaden
begin mei in bloempotten gelegd. Er ko
men vijf bonen in elke pot. De potten
worden tot de heft met compost gevuld,
hierop komen de bonen en dan nog een
laagje grond van ongeveer een centimeter.
De grond wordt gespoten en de potten
worden in een broeibak gezet.
Andere planten die zonder bezwaar bij
bonen in de buurt kunnen staan, zijn:
aardappels, wortels, bloemkool, selderij,
salie, mais en komkommers. Een kwalijke
combinatie met bonen vormen venkel,
uien, knoflook en tomaten. Deze planten
brengen bacteriën voort die een juiste ont
wikkeling van de bonen tegengaan.
Op voedselrijke lichte klei en in volle zon
kan na 20 mei suikermais worden gezaaid
in groepjes van vier zaden. Als de mais is
opgekomen, worden de groepjes zo uitge
dund, dat telkens de twee krachtigste plan
ten overblijven.
één rij. In het midden van het bed wordt
een halve steek diep een greppeltje gegra
ven van ongeveer vijftig centimeter breed.
Hierin komt verse paardemest en de uitge
graven grond komt er weer bovenop,
waardoor er een dammetje ontstaat. Hier
door wordt de grond goed geventileerd en
alle wortels krijgen voldoende zuurstof.
die zouden blijven zitten (zoals bij afsnij
den gebeurt) gaan rotten. Per keer mag
niet meer dan de helft van de bladeren
worden geplukt, anders zou de plant uitge
put raken.
Als er nog kale plekjes in de moestuin
zijn, kunnen deze worden opgevuld met
tuinkers, mosterd of kervel, die met korte
tussenpozen worden gezaaid, zodat men ze
steeds vers kan plukken. Op hete, droge
meidagen moeten de pas geplante vrucht
bomen en -struiken worden begoten. Ook
de stam en de takken vragen een sproei
beurt.
Bij het bestrijden van onkruid moet zo
wel in de groentetuin als in de siertuin het
gebruik van chemische middelen worden
vermeden. Werken met hark en schoffel is
in meerdere opzichten een gezonde bezig
heid. Hardnekkige pollen als kweek, dis
tels en paardebloemen moeten met wortel
en al worden weggestoken, bijvoorbeeld
met een lang mes.
Het drijflichaam is ge
maakt door Fusion Rub
bermaid in Deventer. De
opbouw van het scheepje
bestaat uit een deelbare
mast van vijf meter (ge
makkelijk voor het tran
sport) en een zeil van 4,3
vierkante meter. Het on-
zinkbare bootje weegt in
totaal 38 kilo. Het heeft
een opklapbaar zwaard
en roer.
„Bookeskook, „N’n opzat”, „Moore-
vlaai”, heet dit boekje dat als onderti
tel meekreeg: Een kookboek met oude
De samenstellers zijn de Britten Al
bert Jackson en David Day. De Neder
landse bewerking is van Mar Groen,
een man die zijn sporen op dit gebied
ruimschoots heeft verdiend. Een aardig
„katern” achter in het boek over maten
van spijkers, schroeven, lijmen, tegels
enz. plus een soort vreemde woorden
lijst van het woon-vakgebied is een
goed extraatje.
Ook bij Rumida BV is het zogenaamde
stapelhout verkrijgbaar. Met dit glad ge-
fraisde hout (doorsnee 7 centimeter) kun
nen kinderen zelf elk gewenst bouwwerk
samenstellen. Gereedschap is hierbij niet
nodig, want elk onderdeel past in elkaar.
Het bouwsel is zo stabiel, dat er zelfs op
gelopen kan worden. Worden de kinderen
te groot om met dit stapelhout te spelen,
dan kunnen er altijd nog mooie bloembak
ken van worden gemaakt.
F
Tomaten maken de meeste kans op een
goede oogst als ze in de tweede helft van
mei op 50 tot 60 centimeter afstand van een
zuidmuur worden geplant. Zodra de plan
ten zo groot zijn dat de zijscheuten kunnen
worden vastgepakt, moeten deze verwij
derd worden. Alleen de hoofdstengel moet
overblijven. Elke stengel wordt met een
stok gestut.
De hele maand mei kunnen met tussen
pozen stamerwten worden gezaaid. De rij
enafstand moet 30 centimeter zijn en de
erwten worden om de 2 a 3 centimeter in
een vore gelegd die zo diep is, dat de zaden
met vijf centimeter aarde kunnen worden
bedekt. Als de planten ongeveer tien centi
meter hoog zijn, krijgen de hogere erwte-
rassen een steuntje door er rijshout bij te
zetten.
Rabarber, die het vorig jaar geplant is,
kan nu geoogst worden. De onderkant van
de stengel wordt aangevat en met een
snelle beweging losgedraaid. Stukjes steel
Engelsen zijn echte hobbyisten. Onze
buren aan de overkant van de Noord
zee frunniken heel wat af. Ze stellen
hun bedrijvigheid ook te boek. Van
daar dat er vanuit Albion ons zoveel
boeken over tuinieren en andere
liefhebberijen bereiken. Zo ook nu
weer met „Woonideeën voor doe-het-
zelvers” met als ondertiteling „ontwer
pen, verfraaien, verbeteren en onder
houden van uw huis en interieur”. Nu
gaat het in dit boek niet alleen om
ideeën, want die kunnen vaak volsla
gen onnut of onuitvoerbaar zijn.
In dit door Zomer en Keuning uitge
geven woonboek 49,50) vind je prach
tige kleurenfoto’s van interieuren met
spullen daarin, waarvan je de werkte
keningen ook aantreft. Het grootste
deel van het boek echter is gewijd aan
gereedschap, constructies, houtverbin-
dingen, materialen en wat je daar zoal
mee kunt doen zoals reparaties aan
ramen (dat wordt fase voor fase be
schreven en getekend) of het stofferen
van stoelen of het maken van gordijnen
en ze dan ook nog perfect ophangen.
Kortom, best een aanwinst voor de
reeksen boeken, die er al op dit gebied
zijn verschenen.
Rumida BV uit Goirle (013-342295)
brengt een groot aantal houten klim- en
speeltoestellen op de markt. De meeste
van deze fraaie toestellen zijn niet geschikt
voor de stadstuin vanwege hun afmetin
gen. Van de klimtoestellen die een niet te
groot grondoppervlak vragen, zijn erg
leuk de klimzuil en de wig-wam. De klim-
zuil heeft een grondoppervlak van 1,60 bij
1,60 meter nodig en de wig-wam 1,50 bij
1,50 meter. De prijzen zijn respectievelijk
725 en 480 gulden. Alle door Rumida BV
gemaakte toestellen zijn vervaardigd van
geïmpregneerd naaldhout en worden, als
ze niet te groot zijn, gemonteerd geleverd.
Ook kunnen zelfbouwpakketten worden
besteld. Een klein klauter- en speelplaatsje
is te maken door het ingraven van palissa
den van verschillende lengten.
men de schroefplaatsen
aangegeven. Om een ge
slaagd geheel te krijgen
moet men er wel attent
op zijn de boorpunt pre
cies in het midden van de
markering te plaatsen.
Hier kan men de gaten
voor de schroeven voor
boren. De platkopschroe-
ven worden nu aange
bracht en de doppen met
lijm vastgehecht op de
schroef. Heeft men dop
pen van langshout dan
moet de draad van het
hout samenvallen met
die van het werkstuk. Als
de lijm is gedroogd kan
met het oppervlak glad
schuren en verder be
werken.
Er is een kruising ont
worpen tussen een wind-
surfplank en een kleine
zeilboot, de zg. Whirl
wind. Men kan zowel
staande („surfend”) als
zittend met dit scheepje
zeilen. Opvallend is de
grotere breedte van het
drijflichaam, waardoor
de boot stabieler is dan
de wat wankele surf
plank. De Whirlwind is
een Nederlands product,
ontworpen bij Tilona
Watersport in Barneveld.
Nadat de schommelhaken aan de dwars
balk zijn bevestigd, wordt deze balk in de
uithollingen van de staande palen ge
plaatst en stevig vastgemaakt met draad
nagels en daar overheen bandijzer. De
schoorpaaltjes, die ter ondersteuning
dienen, worden schuin tegen de staande
palen geplaatst, waarbij ze ook gedeelte
lijk worden ingegraven. Deze paaltjes wor
den met draadnagels aan de staanders
bevestigd.
Wie zich liever niet waagt aan het zelf
maken van een schommel, kan er natuur
lijk een kopen. Hierbij kan gekozen wor
den tussen een houten en een stalen frame.
De schommels uit de serie Magros Artix
hebben een veilige, stalen constructie. Er
zijn drie modellen: de mini, mixte en maxi.
De „mini” is uitgerust met een wipschom-
mel en twee verstelbare schommels, het
benodigde grondoppervlak is 2,85 bij 2,00
meter en de prijs is 159 gulden.
Een tweepersoons gondel en een verstel
bare schommel horen bij het model „mix
te”, waarvan de prijs 195 gulden is en het
grondoppervlak 1,70 bij 2,10 meter (inclu
sief uitzwaaimogelijkheid). Het model
„maxi” heeft een wipschommel, twee ver
stelbare schommels en een gondel, ad
viesprijs 269 gulden en benodigd grondop
pervlak 3,45 bij 2,00 meter.
Deze schommelserie wordt geleverd
door Magros Riethoven BV in Breda. Alle
modellen zijn uitgerust met een extra ste
vige nokbalk en het frame is behandeld
met een speciale lak voor goede kleurvast
heid en weerbestendigheid. Voor een hou
ten schommel-combinatie kan men onder
andere terecht bij Bergenco BV in Zwolle,
waar twee modellen uit de HillHout Plus-
serie verkrijgbaar zijn. De in lichtgroen
hout uitgevoerde toestellen kosten 370 gul
den (tweepersoons) en 435 gulden (drieper-
soons).
Een leuk en zeer bruikbaar kook
boekje stelde mevr. Netty
Engels-Geurts samen uit oude Lim
burgse recepten, die zij van alle kanten
toegestuurd kreeg. Veel van die oude
gerechten waren tegenwoordig hele
maal niet meer bekend. En voor wat
dat betreft is het een verrijking van
onze keuken geworden.
De schrijfster-samenstelster waar
schuwt, dat de bereiding van deze ge
rechten soms ook veel tijd vraagt en
dat ze bovendien vaak ook nogal calo
rierijk zijn. Maar met wat kennis van
de kookkunst en wat fantasie kan men
ver komen, meent zij.
Trouwens, er kan een vervolgdeeltje
in zitten, want de schrijfster doet een
beroep op de gebruikers van dit boekje,
om haar „zoveel mogelijk „nieuws”
over oude recepten te sturen en haar
wat te vertellen over de ervaringen met
„grootmoeders keuken”.” Dat alles
ontvangt zij dan graag op haar adres:
Thull 7, te Schinnen in Limburg.
Limburgse gerechten. (Uitg. Corrie
Zeelen in Maasbree.)
De Bookeskook uit de titel blijkt
een spekpannekoek gemaakt van boek-
weitmeel, karnemelk, zout, speklapjes
en gist. En dat alles onder het motto:
„Alles op zienen tied en bookeskook in
de herfst”.
“N’n opzat", is een taart opgebouwd
uit soesjes, die traditioneel gegeten
werd bij communiefeest en huwelijk.
En tenslotte de „Moorevlaai” met een
vulling van wortelemoes.
Schrijfster vertelt hierbij, dat het
vroeger een schande was om wortelen
vlaai te presenteren. Inwoners van het
ene dorp scholden die van de naburige
plaats uit voor „Moorevlaaieters”, het
geen betekende, dat men minderwaar
dig spul in de keuken gebruikte.
Hoe het ook zij, de hier verzamelde
recepten geven een boeiend en bruik
baar overzicht van wat er leeft en ge
leefd heeft in onze zuidelijke pro
vincie.
En laat het u smaken, zals Opa ervan
genoot
Van harte aanbevolen.
GASTON GOURMET
4
Om te voorkomen dat kinderen het witte
zand vermengen met de oorspronkelijke,
vaak zwaardere grond, wordt op de bodem
van de zandbak een laag tegels gelegd.
Voor een goede drainage, wanneer de kin
deren met water in de zandbak spelen,
moet tussen de tegels een ruime voeg wor
den opengelaten. Er kunnen ook vellen
plastic op de bodem worden gelegd. Dit
plastic moet dan wel erg dik zijn, omdat
het anders gemakkelijk wordt beschadigd.
Bij de bouwmaterialenhandel kan speci
aal zand, zilverzand of rivierzand worden
besteld om de zandbak mee te vullen. Om
dit zand te beschermen tegen regen en
wind en tegen katten, die er maar wat
graag een kattebak van zullen maken, is
een goed afsluitend deksel noodzakelijk.
Dit deksel moet zo stevig zijn dat de kinde
ren er, als ze er op springen, niet doorheen
kunnen zakken. Bij gebruik van hout geldt
ook hier weer: goed schaven en impreg
neren.
Het zelf bouwen van een zandbak kan
met behulp van bouwpakketten. Voorbeel
den hiervan zijn de SORO-zandbak van
Gouderak BV en het bouwpakket van Ma
gros Riethoeven BV uit Breda (076-
878267).
De SORO-zandbak is gemaakt van geïm
pregneerd vurenhout en wordt geleverd in
de kleur grijs-groen. De afmetingen zijn
145 bij 145 centimeter en de prijs is 157
gulden. De zandbak van Magros is ook te
gebruiken als bloembak. Deze houten bak
wordt opgebouwd door middel van inge
legde hoeken. De prijs is 198 gulden en de
afmetingen zijn 120 bij 120 centimeter.
Ook een schommel kan zelf gebouwd
worden. Dit vereist wel wat handigheid en
erg veel nauwkeurigheid, omdat alle on
derdelen goed betrouwbaar moeten zijn.
Een ongelukje met een schommel kan
rampzalige gevolgen hebben. Het toestel
moet daarom goed stevig in de grond
staan. Er moet ruimte genoeg zijn, zodat
de kinderen, al schommelend, niet tegen
een schutting, muur of boom aan kunnen
komen.
Voor een zelf te bouwen schommel heeft
Het wegwerken van
schroefgaten vormt het
sluitstuk van ieder werk
stuk. De schroefkoppen
moeten dan diep verzin
ken zodat daar overheen
een precies passende dop
gelijmd kan worden. In
de houthandel kan men
doppen kopen die ook
voor het opvullen van
uitgeboorde kwasten ge
bruikt worden. Ze hoe
ven niet van precies het
zelfde hout te zijn als het
werkstuk, maar ze moe
ten wel wat groter zijn
dan de kop van de
schroef.
Als men op regelmati
ge afstanden schroeft,
kunnen doppen van een
Het zelf bouwen van deze speelplaats is
een makkelijk karwei, waarbij de afmetin
gen kunnen worden aangepast aan de be
schikbare ruimte. De omlijsting van de
bak kan worden gemaakt van bielzen of
andere stevige balken. Een erg eenvoudige
mogelijkheid is het ingraven van een plas
tic bak, die een afmeting kan hebben van
ten minste 100 bij 100 bij 25 centimeter,
omdat anders de speelruimte klein wordt.
Dit geldt trouwens voor alle zandbakken.
Wanneer met hout wordt gewerkt, moeten
alle onderdelen goed worden geschaafd of
geschaafd worden gekocht, zodat de kin
deren zich niet kunnen bezeren aan splin
ters. Om het hout tegen regen en wind te
beschermen, wordt het behandeld met een
weerbestendig middel.
Erg leuk is het om de zandbak op te
bouwen met zogenaamde pallissaden. Dit
geïmpregneerde rondhout is te koop in
verschillende afmetingen. Het voordeel is
dat de rand in iedere gewenste vorm kan
worden opgezet, waardoor een speels ef
fect wordt bereikt. De pallissaden worden
zo ingegraven dat ze stevig in de grond
staan. Wanneer men een deksel op deze
zandbak wil plaatsen, moeten alle delen
even ver uit de grond steken. Een voor
beeld van de prijs voor dit rondhout: een
meter met een doorsnee van 25 centimeter
kost ongeveer dertig gulden. Voorbeelden,
waarbij pallissaden voor grote en kleine
speelplaatsen zijn gebruikt, staan in een
8 folder die verkrijgbaar is bij Gouderak BV
uit Gouderak (01827-3344).
Zodra de planten over de potrand ko
men, kan de grond worden bijgevuld,
maar men moet er wel voor zorgen dat er
een gietrand blijft van een centimeter. Als
men geen broeibak heeft, kunnen de pot
ten ook achter een licht keukenraam wor
den gezet. Eind van de maand kunnen de
bonen in groepjes worden uitgeplant. Om
ze goed aan de buitenlucht te laten wen
nen, worden er gedurende acht tot tien
dagen nog beschermende kapjes over de
groepjes gezet.
Ook stokbonen worden in groepjes ge
zaaid, maar eerst worden de stokken ge
plaatst, die ongeveer een halve meter diep
in de grond moeten komen. Op anderhalf
tot twee meter hoogte worden de twee
rijen stokken samengebonden met behulp
van een dwarslat of -stok, die over de
kruisingen komt. De ruimte tussen de twee
rijen stokken kan benut worden door er
sla te planten.
De stokbonen kunnen tevens dienst
doen als bescherming voor windgevoelige
planten als bijvoorbeeld augurken, die al
in de eerste helft van mei kunnen worden
gezaaid, tenminste als de grond niet te
koud meer is. Men moet erop bedacht zijn
dat alleen de kiemkrachtige augurkzaden
in de grond komen. De platte zaden moe
ten voor het zaaien verwijderd worden. Op
een bed van één meter twintig breed komt
men de volgende materialen nodig: twee
palen van 3,40 meter lang en 14 centimeter
doorsnee, een balk van 150 cm lang en 10
cm doorsnee, vier schoorpaaltjes van 130
cm lang en 6 cm doorsnee, lange draadna
gels en bandijzer, stenen, puin en een
impregneermiddel. Een schommelplank
(met touw en haken) kan in de speelgoed
winkel worden gekocht.
Het hout wordt eerst behandeld met een
impregneermiddel. Daarna worden de lan
ge palen aan de bovenzijde uitgehold, zo
dat hier later de dwarsbalk in kan liggen.
De staande palen worden loodrecht in
kuilen van ten minste 80 centimeter diep
gezet. Deze kuilen worden verder gevuld
met stenen, puin en zand, eventueel aange
lengd met water, totdat de palen goed
stevig staan.
andere houtsoort decora
tief zijn. Wie geen dopjes
wil kopen kan ze ook zelf
zagen, het liefst van
langshout.
Met een centrum- of
dopboor maakt men nu
boringen van dezelfde
maat als de dopjes. De
diepte moet iets groter
zijn dan de dikte van de
doppen. Vooraf heeft
JW, -z)
k
