Staatssecretaris Haars willigt Westduits verzoek in
i
Vluchten voor uitbarstingen
Straks supertankers
door Suezkanaal
PAUS BIJ ROUWDIENST VOOR MORO
Wellicht weinig beslissingen op NAVO-top
Sovjet-Unie
betuigt spijt
grensincident
Bondsrepubliek
geeft Turkije
fors krediet
Frankrijk wijst
Westduitser uit
Advocaat
in beroep
9
achtergrond
afgebroken
Clinge Doorenbos
overleden
Onderhandelingen
Shell-cao weer
Minder personeel
TNO-organisatie
■i
TER VERHOGING VAN INKOMSTEN
ENGELS DISCONTO
OMHOOG
Ontvoerders laten
Fiocchi vrij
Zwitserland stelt
DDR-spionnen op
vrije voeten
ZATERDAG
1 3
M E I
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
F,
baby
angen
deiing
ité heeft
aioscoop
grescen-
verval
esloten
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De drie in ons
land gevangen zittende leden van
lagen
ilgeme-
s vorig
ld met
as 84,4
bezet”,
jor. Dit
tionaal
c becij-
i (1 pet)
nomen
nden
-
nroof
jorten
AWACS
DEN HAAG. (ANP). Wanneer de ministers van Defensie van
NAVO-landen volgende week donderdag en vrijdag in Brussel het
zogenoemde rollend vijfjarendefensieplan van het bondgenoot
schap bespreken, zal blijken dat Nederland één van de zeer weinige
landen is dat niet zijn defensie-uitgaven met circa drie procent heeft
verhoogd, zoals vorig jaar werd overeengekomen.
bileum de Westduitse Rote Armee Frak-
tion, de 26-jarige Folkerts, de
eveneens 26-jarige Wackernagel
en de 29-jarige Schneider zullen
aan de Bondrepubliek worden
uitgeleverd.
ft Sinds negen dagen is de Mayon Vulcaan op de Philipijnen actief
en de uitbarstingen worden met de dag heviger. Boeren, bang om
naar hun boerderijen terug te keren, moeten naar veiliger oorden
vluchten voor de erupties, van de vulcaan, waarvan de top door rook
wolken wordt versluierd.
Nederland levert RAF-leden uit
STEFAN WISNIEWSKI
J P. J. H. CLINGE DOORENBOS
'I
1 IPI
twoord
onder
an Ke-
tellen
;maat-
nega-
,en tot
>nder-
■eet nog
le baby,
>d werd
lik. Het
de. Een
de pa-
m heeft
idadige
ie is het
ar heeft
Imelo zit
miraten)
e maan-
aordeeld
d eerder
jn j acht
er is ook
ens alco-
i verkla-
van een
bijeen-
ring van
it Israël,
twoorde
het bij-
Amsterl
rie man-i
gulden
sld buit-1
;en autcj
e berich-
gisteren
Techni-
aakt. Dit
)e school
vonden
>ol waar-
eelde dat
sr begon-
varen de
innenge-
bestuur
n waren
In haar plan gaat de SCA ervan uit dat
de tankerreders graag gebruik zullen ma
ken van het kanaal. Zij veronderstelt daar
bij dat de malaise in de tankervaart rond
1985 voorbij zal zijn, waardoor ook de
vrachttarieven weer hoger zouden wor
den. Onder zulke omstandigheden zou het
weer de moeite waard worden de reis van
de Perzische Golf naar Europa en de Vere
nigde Staten met zo’n 5000 zeemijl te be
korten.
Momenteel is het Suezkanaal alleenbe
vaarbaar voor schepen met een diepgang
van maximaal 40 voet. De tankers die van
deze waterweg gebruik maken, meten dan
ook niet meer dan 60.000 ton in geladen
toestand. De huidige beperkingen hebben
tot gevolg dat de tankers slechts 40 percent
van het totale Vervoer (350 miljoen ton in
1977) voor hun rekening nemen tegen 75
percent voor de sluiting. Het zijn vooral de
schepen met droge lading, die over het
algemeen veel kleiner zijn, die momenteel
het meeste profijt hebben van het kanaal.
ROME. Paus Paulus VI zal aanwezig
zijn bij de plechtige rouwdienst voor Al
do Moro, die vanmiddag wordt gehouden
in de Romeinse kathedraal van Sint-Jan
van Lateranen. De uitvaartmis zal wor
den opgedragen door de vicaris voor het
diocees Rome, kardinaal Ugo Poletti,
maar de herdenkingsrede zal door de paus
zelf worden uitgesproken.
Het uitzonderlijke gewicht dat hierdoor
wordt gegeven aan de rouwplechtigheid,
wordt deels verklaard door de bijzondere
ernst van de gebeurtenissen rondom de
ontvoering van de christen-democratische
partijvoorzitter, deels door de persoonlij
ke vriendschap van de paus met Aldo
Moro. In hun jonge jaren leidden mgr.
Op de NAVO-topconferentie in Lon
den, en op de daaraan voorafgaande
conferentie van defensieministers, werd
besloten dat de landen die deelnemen
aan de militaire samenwerking (dwz al-
(Van onze redacteur in Italië,
Henk ten Kortenaar)
Montini en de pas afgestudeerde jurist
Moro de landelijke katholieke studenten
federatie door de moeilijke jaren van het
fascisme. In verschillende redevoeringen
van de afgelopen weken zinspeelde de
paus op deze banden, en op het hoogtepunt
van de ontvoeringsaffaire deed hij „op de
knieën” een beroep op de Rode Brigades
om Moro vrij te laten.
jaar heeft geraamd (afgezien van de in
vesteringen in kazernes, scholen etc., die
veel meer dan 100 miljoen belopen), heeft
zich wel eens afgevraagd of het verstan
dig is om alles op één kaart te zetten;
d.w.z. een extra brigade in de Bondsre-
centrale sector-Nederland, West-Duits-
land, België, Engeland en de Verenigde
Staten nagegaan hoe de paraatheid
van het eerste Nederlandse Legerkorps
kan worden vergroot. In deze studie
wordt voorkeur uitgesproken voor het
stationeren van een tweede brigade in de
Bondsrepubliek, maar wordt tevens in
gegaan op andere mogelijkheden om de
reactiesnelheid van het Eerste Leger
korps te vergroten door bijvoorbeeld het
aanschaffen van meer transportmateri-
eel, het aanleggen van voorraden in
West-Duitsland, etc.
Oud-premier De Jong, oud-minister Van
der Stoel van buitenlandse zaken en onze
ambassadeur in Rome, dr. J. Vixseboxse,
zullen vandaag de officiële Nederlandse
vertegenwoordiging zijn bij de uitvaart
plechtigheid.
publiek te legeren en de paraatheid van
de rest van hgt legerkorps onveranderd
te laten.
BONN. (DPA en UPI) De Westduitse
regering heeft Turkije een krediet van
honderd miljoen mark toegezegd, om dit
land in staat te stellen zijn NAVO-ver-
plichtingen na te komen. Dat is gisteren
meegedeeld bij de beëindiging van het
bezoek van premier Ecevit van Turkije
aan de Bondsrepubliek. Het krediet moet
door het parlement worden goedgekeurd.
Bondskanselier Schmidt verklaarde dat
het krediet wordt verleend als onderdeel
van de internationale inspanningen, en de
inspanning van Turkije zelf, om de Turkse
economie te consolideren. Het krediet zal
grotendeels worden gebruikt voor de fi
nanciering van importen uit West-Duits-
land.
Schmidt beklemtoonde dat de Westduit
se regering zeer hecht aan de Turkse bij
drage als zuidoostelijke peiler van het At
lantisch bondgenootschap. Ook in de toe
komst is Turkije onmisbaar voor de NA
VO, meende hij. Ecevit had aangekondigd
dat zijn land zich gedwongen zou zien de
NAVO-bijdrage te verminderen als de
Amerikaanse Senaat het wapenembargo
tegen Turkije handhaaft.
Ecevit verklaarde dat de kwestie-Cyprus
niet kan worden opgelost zolang het
wapenembargo van kracht blijft, omdat
Grieken en Grieks-Cyprioten de zaak zul
len traineren zolang dit embargo geldt.
De Cyprische regering heeft de West
duitse ambassadeur ontboden om haar
ongerustheid te uiten over de Westduitse
lening aan Turkije.
Vorige week vrijdag verhoogde de Brit
se centrale bank het disconto al met 1,25
procent.
MILAAN. De Italiaanse industrieel
Pietro Fiocchi is gisteren na zes maanden
gevangenschap door zijn ontvoerders bij
Milaan vrijgelaten. Volgens familieleden
van Fiocchi hebben zij een losgeld betaald
van 700 miljoen lire (ruim 1,8 miljoen
gulden).
Nadat de 47-jarige Fiocchi op 8 novem
ber vorig jaar voor zijn woning werd over
weldigd hadden zijn ontvoerders naar ver
luidt aanvankelijk een losgeld van 5,5 mil
jard lire geëist.
BERN. (DPA) De twee Oostduitse
spionnen Hans-Günther en Gisela Wolf-
Klie zijn gisteren voortijdig door Zwitser
land vrijgelaten en aan de DDR overgele
verd. Dat is door het Zwitserse ministerie
van Justitie bekendgemaakt. Het echtpaar
heeft tweederde van de straf uitgezeten.
Gisela en Hans-Günther Wolf-Klie wer
den in 1975 door een rechtbank in Lausan-
nen wegens spionage en andere delicten
veroordeeld tot zeven jaar tuchthuis. Zij
zaten al twee jaar in voorarrest.
sdaan:
onder-
onge-
De Ka-
en ge
raat in
in drie
offers,
>chters
politie
rieden,
raliteit
jedsel-
i. Mor-
BUSSUM (ANP) De journalist en
dichter J. P. J. II. Clinge Doorenbos is
gisteren in Bussum overleden. Doorenbos
die in Würzburg in Duitsland werd gebo
ren zou 9 juni 94 jaar zijn geworden.
Zijn debuut als artiest maakte Dooren
bos in 1908 in Naarden. Tijdens de Eerste
Wereldoorlog hij was sinds de mobilisa
tie zelf in dienst trad hij samen met zijn
vrouw op voor de gemobiliseerde soldaten.
Sindsdien genoot hij grote bekendheid als
zanger en schrijver van levensliedjes.
In 1920 werd hij medewerker van De
Telegraaf, voor welke krant hij tot op hoge
leeftijd dagelijks een gedichtje maakte.
Behalve zijn liedjes verschenen van zijn
hand ook nog de publikaties „Daar wordt
gebeld” (1946) en „Zingend door het leven”
(1948).
De crematie van Clinge Doorenbos, die
ereburger was van Naarden, vindt dinsdag
16 mei plaats in Utrecht.
ministers, die een besluit al herhaalde
lijk hebben uitgesteld, thans tot de con
clusie komen dat enige haast is geboden,
en dat een beslissing zal vallen vóór de
volgende conferentie van defensiemi
nisters, begin december in Brussel.
ROTTERDAM (ANP) De pnderhan-
delingen tussen de industriebonden en de
directies van Shell Raffinaderij en Shell
Chemie, zijn gistermiddag opnieuw afge
broken. Tijdens deze vijfde onderhande
lingsronde bereikten partijen weer geen
overeenstemming over het door de Shell-
direct ie in de toekomst te voeren werkge
legenheidsbeleid.
Het grootste probleem is het rondkrijgen
van de financiering. De kosten zijn ge
raamd op een miljard dollar (2,3 miljard
gulden) waarvan nog niet de helft beschik
baar is. Japan, dat veel belang heeft bij het
kanaal in verband met de handel met
Europa, geeft de SCA 140 miljoen dollar,
de Wereldbank 100 miljoen en verscheide
ne Arabische landen en instellingen heb
ben 160 miljoen op tafel gelegd.
De Suez Kanaal Autoriteit (SCA), die het
plan heeft opgesteld, meent dat een derge-
iijke uitgave verantwoord is. Zij heeft be
rekend dat de inkomsten uit het kanaal,
die dit jaar 410 miljoen dollar (953 miljoen
gulden) bedroegen, daardoor zouden kun
nen stijgen tot 1,11 miljard dollar (2,55
miljard gulden) per jaar in 1985.
mocratische partijfunctionaris Tito Berar-
dini in de benen geschoten. Kort daarop
kwam de gebruikelijke telefonische bood
schap, gevolgd door een gestencild com
muniqué, waarin het „imperialisme” met
een veelgebruikt cliché als „papieren tij
ger” werd bestempeld. Er bestaat enige
vrees dat de terroristen zouden trachten
de herdenkingsplechtigheid voor Aldo Mo
ro te verstoren door een of andere specta
culaire actie. De veiligheidsmaatregelen
die rond de Romeinse basiliek zijn geno
men, zijn dan ook indrukwekkend.
blijken
Gister-
n voor
;nen uit
1 zwaar
en -ge-
ïn een
1, maar
derdeel
In Brussel is evenmin een beslissing te
verwachten over de legering van een
tweede Nederlandse brigade in West-
Duitsland. Onder leiding van SACEUR,
het geallieerde oppercommando in Euro-
neer het.
igevuld.
Zaken
>aspoor-
■p”, om-
r de ge-.
1.
schap van een verboden criminele organi
satie (De Rote Armee Fraktion) en wegens
medeplichtigheid aan de moord in april
vorig jaar op de Westduitse procureur-
generaal Buback. Wackernagel wordt ver
dacht van medeplichtigheid aan de ont
voering van Schieyer en Schneider van de
aanslag op een gerechtsgebouw in Zwei
brücken.
Wackernagel en Schneider zijn in Neder
land nog niet berecht. Folkerts, die vorig
jaar november een Utrechtse politieman
doodschoot, is door de Utrechtse recht
bank tot twintig jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Omdat hij op het laatste moment
zijn beroep bij het Amsterdamse gerechts
hof introk, is zijn straftijd al begonnen.
Volgens een woordvoerder vqn Justitie is
het volgens de uitleveringsbepalingen mo
gelijk om Folkerts tijdelijk aan West-
Duitsland uit te leveren.
De familie Moro heeft in een openlijke
verklaring haar dankbaarheid uitgespro
ken voor alles wat de paus heeft gedaan
tijdens de ontvoering en met name voor
zijn aanwezigheid bij de rouwdienst, waar
geen familieleden van de vermoorde
staatsman bij aanwezig zullen zijn.
Intussen blijven de Rode Brigades hun
offensief voortzetten. Gisteren werd in Mi
laan zoals wij berichtten, de christen-de-
Evenmin lijkt het waarschijnlijk, dat
in Brussel een beslissing valt over
AWACS, het uitrusten van een vloot van
Boeing-vliegtuigen met radar-appara-
tuur die diep in vijandelijk gebied kan
kijken. Niet uitgesloten is echter, dat de
Minister Stemerdink, die de kosten van
verkeert. Het ligt voor de hand, dat hij een tweede brigade op 100 miljoen per
zijn collega’s zal zeggen dat hij geen
concrete toezeggingen kan doen voordat
de begroting 1979 is vastgesteld, maar
dat de Nederlandse regering zich bewust
is van de noouzaak van een Krachtige
gemeenschappelijke defensie.
ROTTERDAM. (ANP) Het Suezkanaal zal, als de beheerder zijn zin krijgt, in het
volgende decennium geschikt gemaakt worden voor schepen met een diepgang tot en
met 68 voet. Dit zou betekenen dat het kanaal bevaarbaar wordt voor geladen
olietankers van maximaal 250.000 ton. De kosten van het verbreden, uitdiepen en het
graven van omleggingen worden geschat op vier miljard dollar (9,2 miljard gulden).
PEKING. (Reuter) Het Kremlin heeft
gisteren zijn spijt betuigd over het inci
dent van afgelopen dinsdag aan de Chi-
nees-Russische grens bij de rivier de Oes-
soeri. Een woordvoerder van de Russi
sche ambassade in Peking sprak de Chi
nese versie van het incident slechts op één
punt tegen, namelijk dat er gewonden
zouden zijn gevallen. De Russische
woordvoerder ontkende niet dat de Sov-
jet-Unie verantwoordelijk zou zijn voor
het incident.
„Niemand is gewond geraakt. Er was
wel een incident. De Sovjet-Unie betoont
diepe spijt over het incident”. Ook andere
Russische diplomaten spreken de Chinese
versie van het incident niet tegen, behalve
op het punt van gewonden. Gisteren wer
den de grensbesprekingen in Peking nor
maal hervat nadat de Sovjet-Unie haar
excuses had aangeboden. Het ziet er naar
uit dat de Chinezen de zaak nu willen laten
rusten.
le vijftien staten minus Frankrijk en pa, hebben vijf landen met troepen in de
Griekenland) zouden streven naar een
reële jaarlijkse groei van de defensie-
uitgaven met om en nabij de drie
procent.
De toenmalige minister van Defensie,
Stemerdink, verzette zich niet tegen een
dergelijke uitspraak, maar kon als de
missionair bewindsman niet veel meer
doen dan er op wijzen dat de Nederland
se defensieplanning voorziet in een stij
ging die in de jaren tot 1982 gemiddeld
2,4 procent zal bedragen.
In Brussel zal Stemerdihks opvolger,
Scholten, ongetwijfeld worden voorge
houden dat Nederland wat betreft de
drie procent in een uitzonderingspositie
De Shell-cao heeft betrekking op onge
veer 4.000 werknemers bij de raffinaderij
en de chemische fabrieken van de
oliemaatschappij. Zij wordt echter maat
gevend beschouwd voor andere chemische
industrieën in het land. Tot nu toe zijn bij
belangrijke chemische bedrijven nog geen
nieuwe cao’s afgesloten, omdat de werkge
vers de eisen van de vakbonden op het
punt van het werkgelegenheidsbeleid en
de invoering van een vijfploegensysteem
niet hebben willen honoreren.
LONDEN. (Reuter) De Bank of Eng
land heeft gisteren het Britse discontota-
rief verhoogd van 8,75 tot negen procent.
De maatregel, die zal doorwerken in de
rentetarieven die de Britse particuliere
banken aan hun klanten berekenen, zal de
ongebreidelde groei van de geldvoorraad
in Groot-Brittannië wat af moeten
remmen.
besloten tot een defensie-planning op
lange termijn.
Deze planning op lange termijn, het
belangrijkste onderwerp waarmee de
ministers zich volgende week zullen be
zighouden, voorziet in enerzijds maatre
gelen op middellange termijn, dat wil
zeggen voor de komende vijf jaar, ander
zijds in maatregelen die zich uitstrekken
tot het begin van de jaren negentig.
In het lange termijn-plan worden tien
gebieden genoemd waarop grotere in
spanning noodzakelijk is en nauwere sa
menwerking resultaat kan afwerpen.
Reactiesnelheid, luchtverdediging,
elektronische oorlogvoering, het vermo
gen van de zeestrijdkrachten, en verbin
dingen moeten worden verbeterd om de
reactiesnelheid en flexibiliteit van de pa
rate strijdkrachten te vergroten. De aan
voer van versterkingen, de mobilisatie
van reserves, en de logistiek worden ge
noemd als onderwerpen in verband met
de noodzaak om de „forward defence” in
tijden van spanning te versterken, en
rationalisatie als een middel om de be
schikbare middelen zo doeltreffend mo
gelijk te gebruiken. Het tiende terrein dat
in het lange-termijn plan wordt genoemd
programma’s op middellange en lange
termijn voor modernisering van tacti
sche kernwapens, is niet zo zeer een zaak
voor de ministers van defensie in het
algemeen als wel voor de landen die
samenwerken in de zgn nucleaire plan-
ninggroep.
PARIJS./KARLSRUHE. (Reuter en
DPA) De van stadsguerrilla-activitei-
ten verdachte Stefan Wiesniewski is don
derdag op het Parijse vliegveld Orly aan
gehouden en uitgewezen naar de Bondsre
publiek waar hij gisteren in de gevange
nis van het plaatsje Frankenthal in het
zuidwesten van West-Duitsland werd
gezet.
De Westduitse autoriteiten hebben be
kendgemaakt dat sinds 25 oktober 1977
een arrestatiebevel tegen de 25-jarige
Wiesniewski is uitgevaardigd onder ver
denking van lidmaatschap van een terro
ristische organisatie.
De man werd gezocht in verband met de
ontvoering van en moord op de Westduitse
ondernemersleider Hanns-Martin
Schieyer.
gerd als de opgeëiste persoon vervolgd
zou worden op grond van ras, godsdienst,
nationaliteit of politieke overtuiging.
Volgens mevrouw Haars behoeft daar
voor geen vrees te bestaan.
Wackernagel en Schneider zullen, zo
blijkt uit de beschikking, vermoedelijk
niet in Nederland terechtstaan. De Am
sterdamse officier van Justitie is namelijk
opdracht gegeven de strafvervolging tegen
de twee RAF-leden te staken, zodra hun
uitlevering een feit is geworden. In de
beschikking over de zaak-Folkerts is de
uitlevering op één punt gewijzigd vergele
ken met het Westduitse verzoek daartoe.
Het betreft de uitlevering van Folkerts
wegens diens aandeel in de ontvoering van
de Westduitse werkgeversvoorzitter
Schieyer. De Hoge Raad oordeelde maan
dag dat het RAF-lid hiervoor niet kan
worden uitgeleverd, omdat deze ontvoe-
aterstaat
um giste-
een ten-
esentatie
tiviteitej
;bouw it
itoonstel-
bezichti-
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Bij TNO (4800 werkne
mers) zullen dit jaar en volgend jaar in
totaal 200 arbeidsplaatsen verdwijnen.
Reden is het verwachte tekort over 1979
van 10 miljoen gulden, voor een deel ais
tevolg van verminderde overheidssub
sidie.
De vermindering van het personeelsbe
stand met 200 man zal geschieden via
natuurlijk verloop. De centrale onderne
mingsraad van de semi-overheidsinstel-
ling TNO is deze week van het besluit van
het bestuur op de hoogte gesteld.
De ondernemingsraad en de ambtena
renbonden zetten voorlopig grote vraagte
kens bij de aangekondigde vermindering
van het aantal personeelsleden. Volgende
week gaat men zich beraden over het
standpunt dat men tegenover het bestuur
moet innemen.
het TNO-bestuur zal het besluit volgen
de week woensdag officieel bekendmaken.
Dan zal het bestuur ook meedelen hoe men
het overleg met het TNO-personeel over de
afvloeiing denkt te voeren. Naast een ver
mindering van het personeelsbestand met
200 man, denkt het bestuur ook aan het
creëren van 80 nieuwe arbeidsplaatsen
voor een aantal nieuwe TNO-taken. De
netto-daling van het aantal personeelsle
den zou tot 120 beperkt blijven.
ring .een politiek delict is. Uitlevering is
dan niet toegelaten.
De drie RAF-leden zullen tegen de be
slissing van de staatssecretaris van Justi
tie in beroep gaan bij de Raad van State.
Dit heeft mr. H. Bakker Schut gisteravond
meegedeeld. Hij is de verdediger van Fol
kerts, maar trad tevens op als woordvoer
der voor Wackernagel en Schneider. Het
beroep bij de afdeling rechtspraak van de
Raad van State zal volgende week worden
ingediend.
Folkerts wordt in West-Duitsland, be
halve wegens zijn deel in de ontvoering
van Schieyer, gezocht voor het lidmaat-
Zoals gebruikelijk is het eerste punt
van de ministersconferentie de bespre
king van de zogenoemde „Force goals”,
een streefplan voor de eerstkomende vijf
jaar dat jaarlijks wordt aangepast. Tot
nu toe hadden alleen de cijfers voor het
eerstvolgende jaar een min of meer bin
dend karakter, maar mogelijk zal dit
reeds vanaf volgend jaar anders worden
omdat de NAVO-top van Londen heeft
Dit heeft staatssecretaris mevrouw
Haars van Justitie gisteren beslist op het
Westduitse verzoek tot uitlevering van
het drietal. In de beschikkingen over
weegt de staatssecretaris dat het beroep
van het drietal op het politiek vluchtelin
genschap tevens moet worden opgevat als
een beroep op de overeenkomstige bepa
ling in het Europees Uitleveringsverdrag.
Daarin staat dat uitlevering wordt gewei-
-•***
