I
ff
'W-
t
I
pagina
r1
I
lFi
V* 1
■i
ONDERSTEBOVEN VAN FLOP MET Q EN Q
I
Ilff
door
Wouter
Hendrikse
Ik vind geen romantiek in toneel
Ij
r
r
I
i
I
De dood
1
Conservatief?
Toneel
IE-J W sr
De Jordaches
Speyer-therapie
1
r
Elvis
o
o
1
I
■I
:g.
ies.
er-
X
-
|H
te
.a
>n
k,
□or
lar-
len.
gen
ere
net'
o'n
ion
ele
net
rok
:ar-
ale
ma
de
ar-
I u
,A
Kritiek is iets wat de 61-jarige acteur Bob de Lange zich erg
aantrekt. Daarom is hij nogal ondersteboven van het floppen van de
jongste Nederlandstalige speelfilm „Q en Q”, waarin Bob de Lange
een hoofdrol speelde. Zelf vindt hij het onbegrijpelijk en ontzettend
jammer. „Het is raar, dat de film, die werd gemaakt naar de
gelijknamige serie, die het goed deed zo is mislukt”. Twee weken heeft
de film het uitgehouden, terwijl het toch een spannende kinderfilm
was. Misschien dat het feit dat het in elkaar gesneden afleveringen
waren van twee jaar terug, er geen goed aan heeft gedaan. Maar
ondanks deze misser blijf ik een grote liefhebber van film. Ik werk er
ook het liefst voor. Als het mogelijk zou zijn werd ik full-time filmacteur.
Maar ach, daar is Nederland nu eenmaal te klein voor”.
-
W W
WB»
Hm
w- - WBI!
S-' -
W-
A:
1
t
Bob de Lange zou graag
A.
full-time film spelen
fo.
-19
-
Sam
J
LZXLL L Lit
s*
§8
Elvis Presley
Simon Carmiggelt
8&SS..X
irdt
het leven, gezien vanuit de tota
liteit van zichzelf. Bovendien
zijn vrouwen veel revolutionair
der. Een man begint vaak iets
maar wanneer hij tegenstand
ook niet. Eigenlijk is het ge
voelsmatig”.
zeer dat het fascisme in Duits
land weer de kop opsteekt. „Ik
ben er bang voor, het is echt
luguber. Maar heel egoïstisch
denk ik maar dat ik tegen de tijd
dat het fascisme weer echt groot
wordt allang dood ben. Het zal
mijn tijd wel duren. Bovendien
denk ik dat het zo’n vaart niet
zal lopen. In de jaren dertig kon
zoiets ontstaan omdat de men
sen heel anders waren. We ^va
ren beleefde civiele underdogs.
een boek maken over de
auteur. En alsof het niet
genoeg is, Koos Postema
wijdt nog een Groot Uur
U aan Carmiggelt. Te
veel van het goede?
kloppen toen jk het bericht
hoorde. Je betrekt zoiets op je
zelf. Onbewust ga je aftellen. En
wat ik erg triest vind is dat hij zo
helemaal alleen op dat kamertje
is gestorven. Zonder iets of ie
mand om zich heen. Hij heeft
het niet fijn gehad de laatste
jaren van zijn leven. De laatste
tien jaar heeft hij geen minuut
zonder pijn gekend. Ik heb het
gevoel dat ik 180 kan worden.
Aan de andere kant realiseer ik
me dat het morgen afgelopen
kan zijn. Ik ben er echt bang
voor. De dood houdt me wel
ontzettend bezig. Het is ook zo’n
groot gebeuren. Ik denk dan na
het overlijden nog niet alles af
gelopen is. Ik zie sterven als het
overgaan naar een andere di
mensie. De kern van je lichaam,
hoe je het ook noemen wil, kan
volgens mij niet stuk. Dat blijft
altijd voortbestaan. Het mani
festeert zich na het doodgaan op
een andere manier. Maar dit is
een gevoel dat in de loop der
jaren gegroeid is. Ik ben jaren
panisch bang voor de dood ge
weest. Het zou best kunnen dat
ik me het nu alleen maar ver
beeld dat ik niet bang ben”.
Bob de Lange is niet godsdien
stig. „Daar geloof ik niet in. Ik
denk dat we deel uitmaken van
een totaliteit. Mensen zijn als
druppels water. Elke druppel in
de oceaan is misschien ook een
individu. Maar de mens ontwik
kelt zich door middel van een
soort blauwdruk. Ik denk dat
ons leven van te voren al is uit
gestippeld. Dat zie je ook aan de
evolutie. Onze hele ontwikke
ling ligt gewoon in ons veran
kerd. Als mens kun je ook niet
tegen de stroom inroeien. Je
kunt je wel laten meevoeren of
zelfs zwemmen. De stroom van
het leven waarin zich ups en
downs bevinden; de golven”,
zegt Bob de Lange.
dez
Wat ook een heel diepe indruk
op Bob de Lange heeft gemaakt
is de dood van Ko van Dijk.
„Ontzettend. Ik ben me rot ge
schrokken. Kreeg pijn in m’n
borst en voelde mijn hart sneller
Bob de Lange is veel op de
televisie te zien geweest. In „De
stille kracht” had hij onder
meer een grote rol. Ook zat hij
geruime tijd in het VARA-
programma „Hoe bestaat het”,
een kritisch-komisch program
ma. Bob de Lange distantieerde
zich van het programma nadat
de VARA een filmpje uitzond
waarin een politieagent een oud
vrouwtje beroofde. „Aanvanke
lijk was de bedoeling dat het
filmpje in „Hoe bestaat het” zou
worden uitgezonden. Dat wilde
ik niet en heb gezegd dat ik zou
opstappen als ze dat wel zouden
doen. Het gebeurde inderdaad
niet, maar het werd wel direct
na „Hoe bestaat het” uitgezon
den. Daarom ben ik er toen mee
gestopt. Maar het was niet mijn
eigen initiatief om eruit te stap
pen. De VARA zelf vond dat er
geen basis meer tot samenwer
ken bestond. Ze hebben echter
wel de beleefdheid genomen mij
buiten de hele affaire te houden.
Ik hou niet van discriminatie.
Een dergelijke generalisatie is
volkomen onjuist”, zegt Bob de
Lange.
ondervindt is hij eerder geneigd
het op te geven. Vrouwen gaan
meestal door tot het bittere ein
de. Ik denk dat dat te maken
heeft met de biologische kant
van de vrouw”, zegt Bob de
Lange.
Binnen de toneelwereld wordt
nog al eens gezegd dat Bob de
Lange conservatief zou zijn. Iets
waar Bob de Lange zeer vreemd
van opkijkt. „Dat begrijp ik niet.
Ik heb inderdaad nooit meege
daan met progressief toneel.
Wat dat betreft geef ik duidelijk
blijk van mijn leeftijd. Ik vind
dat elke trend die zich bij het
toneel manifesteert waarde
heeft en dus dient te worden
gewaardeerd. Maar ze moeten
niet vergeten dat ik al in 1934
begonnen ben en dus al veel heb
zien komen en gaan. Bovendien
hoef ik toch niet mee te spelen in
stukken wanneer ik dat hele
maal niet wil. Dat heeft te ma
ken met ouder worden. Ik heb
geen verwantschap met pro
gressief toneel. Kijk, ik ben niet
zo dom om te zeggen dat het in
mijn tijd allemaal beter was.
Het is echter wel zo dat ik met de
stijl van toen vertrouwd ben.
Maar niettemin: wij ouderen
draaien toch nog steeds mee.
Bovendien vraag ik me af of het
experimentele toneel niet voor
bij is. Volgens mij worden we
weer normaler. Misschien dat
deze houding door mijn jongere
collega’s als conservatief wordt
gezien. In maatschappelijk op
zicht echter ben ik zeker niet
conservatief. Zo spreekt bij
voorbeeld feminisme me erg
aan. Ik geloof dat het een door
braak kan betekenen voor men
sen van mijn leeftijd. Wellicht
dat het eeuwige rollenpatroon
eindelijk eens goed wordt door
broken. Er moet gelijkheid ont
staan tussen mannen en vrou
wen. Tenminste voor zover dat
mogelijk is. Verschillen moeten
er tussen de twee geslachten nu
eenmaal blijven bestaan. Als ik
heel eerlijk ben dan trekken
vrouwen me veel meer aan.
Mannen zijn zo verstandelijk,
terwijl vrouwen leven vanuit de
totaliteit van zichzelf. Vrouwen
benaderen dingen ook veel be
ter; ze durven meer. Mannen
zijn veel eenzijdiger. Ze zijn
erover te gaan schrijven ging
het wat beter. Dank zij mijn
boek ben ik een stuk oorlog
kwijt”.
Vrijwel de hele bevolking was
arm of middenstander. Dat is de
voedingsbodem geweest voor de
nazi’s. Het was een heel fatalisti
sche maatschappij. Maar er
gaat bij mij geen dag voorbij dat
ik niet aan de oorlog denk. Voor
al in de eerste jaren na de oor
log. Toen iedereen deed alsof er
niets aan de hand was en alleen
maar werd gedacht aan de op
bouw van het land. Ik heb het er
heel moeilijk mee gehad. Door
Buiten film en televisie is Bob
de Lange ook vrij veel te zien in
toneelproducties. Momenteel re
peteert hij bij de toneelgroep
Theater, die een trilogie van
Coldini wil gaan uitvoeren ter
ere van het 25-jarig bestaan van
deze toneelgroep. Bob de Lange
vindt het fijn om toneel te spe
len. Hij is echter niet zo lyrisch
over toneel zoals veel van zijn
collega’s plachten te zijn. „Ik
vind geen romantiek in toneel.
Wat is dat eigenlijk roman
tiek. Voor mij is het een falsifi
catie van de eerste orde. Toneel
spelen is waarachtig reëel. En
alles wat eromheen gebeurt doet
me niet zoveel. Het is natuurlijk
prettig om te zien dat een zaal
uitverkocht is. Ik geloof niet dat
mensen naar de schouwburg
gaan voor een ongedwongen
avondje uit. Ze gaan voor het
creatieve moment. Ze willen het
ontstaan van de impulsen bij de
toneelspelers meemaken. Ze
willen erbij zijn om te zien dat er I banger. Een vrouw gaat door
ieder moment dingen worden
geboren. Toneel zonder publiek
bestaat dan ook niet. Het is iets
dat met publiek samenhangt.
Precies definiëren kan ik het
Het boek „Witte zwa
nen, zwarte zwanen”
werd ook op de Neder
landse tv in de vorm van
de serie „De Jordaches”
een groot succes. Geen
wonder dus dat er mis
schien een vervolg op
komt. En dat vervolg is
dan gebasseerd op het
boek „De sleutel is ge
broken” van dezelfde au
teur, Irwin Shaw. Oude
bekenden en nieuwe ge
zichten treden op in dit
verhaal, Peyton place-
achtig geschreven, dat
overigens tegen de zin
van Shaw in wordt ver
filmd. Hij was namenlijk
nauwelijks tevreden
over de verfilming van
Witte zwanen, zwarte
zwanen", maar de tv-
maatschappij wist ook
de rechten van het twee
de werk te bemachtigen
en kan zijn gang gaan.
Maar of er ooit een twee
de serie zal komen staat
nog niet vast en derhalve
is dan ook in het geheel
nog niet te zeggen of de
TROS die nog te maken
serie eventueel op het
F
Naast Bob de Lange’s gaven
als acteur beschikt hij over nog
andere talenten. Samen met zijn
vrouw is hij een verwoed aan
hanger van de zogenoemde dr.
Speyer-therapie. Een geneeswij
ze die erop gericht is mensen uit
hun problemen te helpen door
middel van schilderen, praten
en allerlei creatieve bezigheden.
Bob de Lange noemt die thera
pie dan ook een creatieve ge
neeswijze. Hij vergelijkt het met
therapieën zoals „Primal
Screem” en dergelijken. „Ik ben
mezelf door Simon Speyer, de
grondlegger van de therapie,
gaan begrijpen. Het is wel zo dat
je er in moet geloven. Het is nu
een van de vele therapieën om
als mens wat vrijer te worden.
Een tijdje heb ikzelf die metho
de op mensen toegepast. Het
gaat niet snel natuurlijk, maar
ik heb toch wel resultaat
gehad.”
F
De Tweede Wereldoorlog
heeft diepe indruk op Bob de
Lange gemaakt. Als jood moest
hij onderduiken voor de nazi’s
Daarom verontrust het hem ook
scherm gaat brengen.
Degenen die het verhaal
al willen lezen kunnen
terecht bij uitgeverij El
sevier die het boek on
langs op de markt heeft
gebracht. J(„De sleutel is
gebroken” van Irwin
Shaw, uitgeverij Else
vier, prijs 32,50 gulden).
Simon Carmiggelt
De VARA laat het feit
dat Simon Carmiggelt
dit jaar 65 wordt
bepaald niet onopge
merkt voorbij gaan. Op
zondag 8 oktober zendt
de omroep-met-de-haan-
via Hilversum 3 een twee
en-een-half uur durende
show rond de schrijver
uit en Tony van Verre
(die een radioserie maak
te over Carmiggelt) gaat
Driehonderd fans van
wijlen Elvis Presley heb
ben onlangs in Washing
ton aan president Carter
en het congres gevraagd
de geboortedag van Elvis
uit te roepen tot nationa
le feestdag. Onder de
spandoekteksten die
werden meegedragen,
was deze: „the king was
here, and now he’s gone
givé us his birthday
to carry on”. Op een an
der spandoek werd zon
der verdere flauwekul
vastgesteld dat „God
blessed America, he gave
us Elvis”. Fan Donna
Crayle uit Bladensburg
in Maryland zei: „Het ge
wone volk voelt een band
met hem. Ik voel geen
band met George Was-
hington, Christopher
Columbus of president
Carter. Ik voel wel een
band met Elvis Presley”.
i
‘o