■I
Londens instituut somber over
Nieuwe minister
van Justitie in
Rhodesië benoemd
Zuid-Afrika aanvaardt
nieuwe terroristenwet
’n Ei hoort erbij
VANCE EN GROMIKO
PRATEN OVER SALT
Pater zou Moro
vrij hebben
kunnen krijgen
T
Haal hem gratis
bij uw boekhandel.
Wat gaan we van
de zomer doen?
traditionele conflictbeheersing
■HUM
Tijdens ontwapeningsconferentie
Rebellen laten
gijzelaars vrij
2
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
WOENSDAG 24
M E I
TOEVALSBEER
I IMANDRAMEER
ien
TOEVALLA
an
Honderden boeken geven daar het
antwoord op. Over reizen en verre landen,
over vrije tijd en hobby. Over zomer
sporten en spelletjes met de kinderen.
En niet te vergeten: al die fijne
boeken om op het strand, in
de tuin of op het terras
te lezen.
U vindt ze
allemaal bij elkaar in
het zomernummer van MM
De Boekenmolen.
■tie
idel
ing
•echt
atio-
ube-
<end
mer-
1 dit
epu-
hou-
ring
Ziaux
ikrijk
ijk de
rland
'rans-
•erval
lèche,
rgers
-actie
ite in
ange-
eis
atie
gels
neen-
n de
ïf ge-
i een
en en
in de
s van
□rko-
tigen
eisje,
ange-
>ein
ring
n Ne-
heeft
indse
vaar-
m in
ïga’s.
indse
mdse
latio-
post
i Den
nd
door Nico Scheepmaker^! i
JERUZALEM (Reuter). Bij monde van minister van Defensie,
Ezer Weizman, heeft de Israëlische regering gisteren ontkend dat zij
ran plan is landerijen op de bezette westelijke Jordaanoever die
particulier eigendom van Arabieren zijn, te onteigenen om er zes grote
nederzettingen voor Joden te vestigen.
ng
F
(ADVERTENTIE)
onteigening Westoever
(ADVERTENTIE)
mijn van zes maanden.
De Zuidafrikaanse journalist Percy Qoboza ontvangt uit handen van J. Gordon S. Linacre, vice president van de Internationale
Federatie van Dagbladjournalisten de ’’Plume d’OR de la Liberté (Gouden Pen voor de Vrijheid).
Na nog een eind lopen van het station
naar huis, was het verdriet van Erik-Jan
alleen nog maar groter geworden: het was
immers al helemaal donker en daar lag
beer nu in zijn eentje.
Bij ons huis gekomen, zagen we in de flat
licht branden. Hoe kon dat nou, zouden er
inbrekers zijn? Maar nee, het was pappa,
die na ons met de sneltrein was vertrokken
en eerder was aangekomen dan wij. En
wie zat er naast hem op de bank? De beer!
Hij had hem zien liggen in het stationsge
bouw en had hem herkend aan zijn ene
oog en het gaatje in zijn buik. Wat ging
Erik-Jan tevreden slapen, nu beertje weer
naast hem onder de dekens kon liggen!”
1. Ik maak een zogenaamde lettergreep-
puzzel. Een der omschrijvingen luidt:
„Meer op schiereiland Kola”.
Nooit van gehoord. Langs de weg van
eliminatie en de wetenschap hoe bepaalde
letters moeten worden ingevuld om het
verlangde spreekwoord te krijgen, kom ik
op: Imandrameer.
Dit deel ik vol trots aan mijn huisgeno
ten mee (die er helaas weinig notitie van
nemen), ik neem mij voor dit meer op de
atlas op te zoeken, maar zie, het hoeft al
niet meer: geen twee minuten later vertelt
de nieuwslezer van het journaal mij dat er
een Koreaans vliegtuig is geland op het
bevroren Imandrameer bij Moermansk!
(Hoe groot is hier nu eigenlijk de toevals-
graad? Moest iedereen in dat dorp soms
naar die receptie, was die kapper de
dichtstbijzijnde kapper vanuit het dorp,
zijn al die dorpelingen misschien zo soci
aal dat zij altijd lifters meenemen of was
die bestuurder geen dorpsgenoot; al die
vragen dienen beantwoord te worden
voordat dit geval in het Walhalla van het
Toevalla mag worden bijgezet).
bui-
Izië
eno-
;erd
ese-
?olle-
p de
lope-
/aar-
/aar-
mcy-
van
ig te
ROME (DPA). In een biechtstoel in
Milaan zou de franciscaner pater Enrico
Zucca met een lid van de Rode Brigades
onderhandeld hebben over de voorwaar
den voor het vrijkomen van de later ver
moorde oud-premier Aldo Moro. Voor 50
miljoen dollar zouden de Rode Brigades
Moro vrij hebben gelaten. Dit vertelt Zuc
ca in het laatste nummer van het Italiaan
se weekblad „L’Espresso”.
De pater zou minister-president Andre
otti herhaaldelijk schriftelijke voorstellen
hebben gedaan, zonder daar ooit ant
woord op te krijgen. Volgens Zucca had de
„Balzan-Stichting”, waar hij zelf directeur
van is, een eerste betaling van twee mil
joen dollar kunnen doen en binnen een
paar weken het hele losgeld bijeen kunnen
hebben. Zodra het geld dan was overge
maakt, zou Moro vrijgekomen zijn, aldus
Zucca.
De pater kwam in het midden van de
jaren zestig in opspraak, toen de „Balzan-
Stichting”, die vredesprijzen toekent, door
de Italiaanse regering voor enige tijd werd
opgeheven. De geestelijke was ook betrok
en bij het verdwijnen van het stoffelijk
overschot van Mussolini na de oorlog.
Het huidige akkoord, het zogenaamde
Salt-verdrag, liep op 1 oktober vorig jaar
af en werd toen verlengd.
Het zal bij het overleg vooral om drie
kwesties gaan: de pogingen van de Ver-
Minister Weizman zei op een bijeen
komst van een parlementscommissie, dat
er geen plannen bestaan voor landonteige-
ning op grote schaal en dat er geen wijzi
ging is gekomen in de Israëlische politiek
op dit punt. (Maandag was echter van
regeringszijde meegedeeld dat de Israëli
sche autoriteiten voornemens zijn grote
De studie is met name gewijd aan de
uitbreiding van conflicthaarden in de Der
dewereld, de problemen bij de beheersing
van de strategische bewapening en de
spanningen in het Atlantisch bondgenoot
schap.
De kracht van het Atlantisch bondge
nootschap wordt verzwakt doordat de
Verenigde Staten onvoldoende leider-
Een nieuw kader voor de internatio
nale orde, gezien de verminderde invloed
van de supermachten in de derde wereld,
waar de repercussies van conflicten vaak
tot ver buiten het betrokken gebied reiken
en militaire kracht gebruikt kan worden
om invloed te winnen en de stabiliteit te
verstoren.
tige opstelling als samenwerking betracht
worden, ondanks de toenemende proble
men bij het bereiken van een doeltreffen
de wapenbeheersing de onzekerheid over
Brezjnjevs toekomstige opvolgers en de
militaire inmenging van de Sovjet-Unie in
de conflicten in de Derde Wereld.
sche president Sadat in een petitie in het
dagblad „Haaretz” ervan, dat hij de vre
desbesprekingen in het Midden-Oosten be-
lemmerdt.
In de Libanese hoofdstad Beiroet zijn
gisteren vier mannen gearresteerd die een
aanslag op de Franse ambassade wilden
plegen. De politie deelde mee dat het een
wraakactie had moeten worden voor de
dood van Palestijnse terroristen afgelopen
zaterdag op het Parijfee vliegveld Orly. Er
werden nog 18 andere leden van een
groep die plannen voor terreurdaden had
gearresteerd.
Zindoga, een van de oprichters van de
UANC, werd benoemd door de uitvoeren
de raad van de overgangsregering van
Rhodesië.
De 38-jarige Hove, die was voorgedra
gen door de UANC, werd vorige maand
ontslagen omdat hij in het openbaar had
voorgesteld meer zwarten dan tot dusver
in functies bij de door blanken gedomi
neerde politici en rechtelijke macht te be
noemen. Zijn verklaringen zetten kwaad
bloed bij de blanken in overheidsdienst.
De zwarte Rhodesische leider dominee
Sithole, heeft gisteren verklaard dat het
in de bedoeling ligt omstreeks juli alle
zogenaamde „beschermde dorpen” te heb
ben afgeschaft. Sithole maakt deel uit van
de interim-regering die Rhodesië op dit
moment leidt.
De „beschermde dorpen” zijn zeer ge
haat bij de zwarte bevolking. Deze is van
mening dat de dorpen niet dienen om de
invloed van de guerrillastrijders van het
Rhodesische Patriottisch Front binnen de
perken te houden, maar bedoeld zijn om
de bewoners onder de duim te houden. Er
wonen naar schatting 500.000 zwarten in
dergelijke dorpen.
De omvangrijke, intensieve militaire be
moeienissen van de Sovjet-Unie in Afrika
moeten voortvloeien uit een weloverwogen
strategie, die wezenlijk afwijkt van het
vroegere beleid. Daarbij is op grote schaal
gebruik gemaakt van Cubaanse militairen
en adviseurs die voor tal van Afrikaanse
landen veel acceptabeler blijken dan Rus
sische helpers, het beste voorbeeld van de
nieuwe strategie biedt de Hoorn van Afri
ka.
Misschien zal de Sovjet-Unie geen blij
vende invloed weten te winnen in dit ge
bied, maar ze is in ieder geval een grote
machtsfactor geworden in de Afrikaanse
Het Instituut meent dat het Westen daar
tegenover economische en andere hulp
moet stellen voor landen die af zien van het
inroepen van Russische militaire hulp. De
nadruk moet liggen op de voordelen op
lange termijn van economische hulp, en
souvereiniteit, boven het korte termijn
voordeel van militaire steun en afhanke
lijkheid.
Op lange termijn hoeft de Russische
invloed in de Derde Wereld niet blijvend te
zijn, ook gezien de magere resultaten in
het verleden. Maar op korte termijn kan
Moskou voordeel behalen bij plaatselijke
militaire conflicten, het militaire even
wicht verstoren, zwakke regimes in het
zadel houden en faciliteiten verwerven
voor de Russische strijdkrachten.
kend wegens zijn strijd
voor persvrijheid.
In deze moeilijke periode in de Oost-
Westbetrekkingen moeten zowel de krach-
rol
den
Ier
ge-
nité-
mige
ie in-
i Za-
2. Een kennis van me die in een klein
dorp woont, moet naar de stad naar de
kapper, omdat ze ’s middags een receptie
heeft. Onderweg laat haar auto haar in de
steek. Zij loopt naar de dichtstbijzijnde
woning, kan vandaar haar man opbellen
om hem van een en ander te verwittigen,
en zegt hem dat zij. toch doorgaat naar de
stad (hoe dan ook) omdat zij die afspraak
bij de kapper niet wil missen. Er blijken
echter geen bussen te rijden, en de dochter
des huizes adviseert te gaan liften. Die
kennis van me gaat met het bekende lif tge-
baar langs de weg staan, maar geen hond
geeft asem. Alles tuft door. Zij terug naar
die woning, waar zij haar nood klaagt. O,
zegt de dochter, zal ik even helpen? Zij
gaat langs de weg staan en de eerste de
beste auto stopt. Die kennis van me stapt
in en de bestuurder vraagt waar ze zijn
moet in de stad. Naar de kapper, daar en
daar. Wat blijkt? De man moet naar dezelf
de kapper om er zijn vrouw op te halen die
daar op een eerder tijdstip een afspraak
had!
p 15
met
loes-
zijn
eko-
in ’t
18-
toen
met
;wee
van
uit
het
sten
•den
eeft
rige
de
iaar.
iaie
lere
Versterking van de samenwerkings
verbanden in het westen, gezien de neigin
gen naar protectionisme, de werkloosheid
en de structurele verschuivingen in de
wereldeconomie, en de uitholling van de
gemeenschappelijke politieke doelstellin
gen, die het mogelijke gevolg is van bin
nenlandse politieke veranderingen in de
NAVO-landen, met name in Zuid-Europa.
ZAMBOANGA CITY (AP). In het
zuiden van de Filippijnen hebben mos-
limrebellen gisteren 56 gijzelaars vrijge
laten, die meer dan drie weken geleden
werden gevangen genomen. Aldus een be
kendmaking van het Filippijnse leger. De
56 vrijgelaten gijzelaars bestaan uit de
passagiers en bemanningsleden van een
op 30 april door de moslims gekaapte
veerboot, die in het zuiden van de Filippij
nen de diensten onderhoudt tussen de ei
landen daar.
wierp de argumenten van
de minister. Zij zei geen
enkel ander niet-
communistisch land te ken
nen waar een dergelijke
maatregel in de wet is vast
gelegd.
trijfel
DEN HAAG (ANP). Steeds meer oor
logen en conflicten spelen zich af buiten
het bekende kader van rivaliteit en
machtsevenwicht tussen Oost en West. De
(raditionele middelen voor conflictbeheer
sing schieten in deze nieuwe situatie te
kort. Anderzijds krijgen veel van deze
conflicten door omvangrijke wapenleve-
ranties en buitenlandse interventie een be
tekenis die ver uitgaat boven de plaatselij
ke oorzaken en gevolgen van de strijd. Tot
feze conclusie komt het „Strategie Survey
1977”, het jaarlijkse overzicht van de inter
nationale strategische ontwikkeling van
het Londense Instituut voor Strategische
Studies (IISS).
Wat zou u ervan denken als ik het onder
werp „de teddybeer” nu eens verbond met
het aloude populaire onderwerp „het toe
val”? Een moeder uit Garderen vertelde
het volgende verhaal. Pappa liep mee met
de Vierdaagse, en mamma besloot om sa
men met Erik-Jan van 2 jaar pappa te
verrassen door van Nieuw-Amsterdam
naar Nijmegen te sporen om de intocht
van dè wandelaars bij te wonen. De wan
delwagen, een koffer en de beer, die even
groot was als Erik-Jan moesten mee.
„Tegen 2 uur waren wij in Nijmegen,
waar de intocht al begonnen was. Daar
stonden we dan met ons drieën: mamma,
Erik-Jan en de beer. Maar we konden
pappa niet ontdekken tussen alle mensen
die zingend de laatste meters liepen. Na
veel heen en weer vragen, en van de ene
bus naar de andere hollen, kwamen we
met het hele spul bij het kamp waar pappa
zou zijn. Maar we hadden pech, want pap
pa was net met een wandelvriend die over
vermoeid was van het vier dagen lopen,
naar het ziekenhuis in Nijmegen vertrok
ken. Van daaruit zou hij wel naar huis
gaan.
Dus hebben wij toen ook maar de thuis
reis aanvaard. We waren natuurlijk erg
verdrietig omdat we pappa helemaal niet
gezien hadden en alles voor niets was
geweest. En tot overmaat van ramp lieten
we toen ook beer nog achter op de bank in
het stationsgebouw in Nijmegen! Erik-Jan
heeft de hele rit van Nijmegen naar Zeve-
naar om z’n lieve beer gehuild, terwijl
mamma hem troostte met te zeggen dat zij
een nieuwe beer voor hem zou kopen.
Maar dat kon natuurlijk helemaal niet, hij
wilde z’n eigen lieve beer terug!
stukken land op de westelijke Jordaanoe-
ver die van in het buitenland wonende
Arabieren zijn, te onteigenen om de bouw
van zes steden mogelijk te maken, waarin
rond 160.000 joodse kolonisten moeten ko
men te wonen.
Burgemeester Elias Friej van Bethle
hem heeft, mede namens Arabieren die op
de westelijke Jordaanoever wonen, ver
klaard dat de Israëlische bezettingsautori-
teiten sinds de vorige maand alle particu
liere transacties in land hebben bevroren
dat eigendom is van Arabieren die in het
buitenland wonen. Friej vroeg om een
regeringsonderzoek in dit verband.
De met elkaar in strijd zijnde officiële
verklaringen duiden op een geschil achter
de schermen over de vraag of de publika-
tie van plannen tot vestiging van nederzet
tingen wel juist is, nu er steeds meer wrij
ving over de kwestie ontstaat tussen Israel
en andere landen.
De ultra-nationalistische groeperingen
willen zo snel mogelijk doorgaan met de
vestiging van joodse nederzettingen, maar
er zijn ook leden van de regering die zich
zorgen maken over de kans op verdere
verslechtering van de betrekkingen tussen
Israel en de VS.
Er is in Israel een groep gevormd, die
„Werkelijke Vrede” heet. Zij stelt zich op
tegenover de beweging „Vrede Nu”, die
kritisch staat ten aanzien van het onder-
handelingsbeleid van premier Begin.
De groep bestaat uit hoogleraren, artsen,
advocaten en andere beoefenaars van
vrije beroepen en beschuldigt de Egypti-
:hot
be-
rde
erd
van
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Cyrus Vance
en zijn Russische ambtsgenoot Andrei Gromiko zullen tijdens hun deelname aan de
ontwapeningsconferentie van de Verenigde Naties, die van af gisteren tot 28 juni in
New York gehouden wordt, besprekingen voeren over een nieuw akkoord ter beperking
van de strategische bewapening van beide landen.
(Van onze redactie buitenland)
KAAPSTAD. Het Zuidafrikaanse parlement heeft gisteren een wetsontwerp
goedgekeurd dat het mogelijk maakt getuigen in „terroristenzaken” voor de duur van
SALISBURY. Francis Zindoga, de
voorzitter van bisschep Moezorewa’s
Verenigde Nationale Afrikaanse Raad
(UNAC), zal de zwarte Londense advo
caat, Byron Hove, als minister van Justi
tie in Rhodesië opvolgen. Dit heeft de
regering gisteren meegedeeld.
ian-
ind
en
zal
gne
rijd
aÜe
Sen
eld
rer-
Naast Qoboza, die inmid
dels weer actief is als
hoofdredacteur van een
ander Zuidafrikaans blad,
„The Post”, werd ook Do
nald Woodsgeëerd. Deze
werd in oktober 1977 de
mond gesnoerd als hoofd
redacteur van de „Daily
Dispatch” en ontvluchtte
daarop zijn land. Hij was
niet in de gelegenheid naar
Den Haag te komen.
Percy Qoboza, voormalig
hoofdredacteur van het
verboden Zuidafrikaanse
blad „The World”, ontving
gisteren in de Haagse Rid
derzaal de Gouden Pen,
een prijs die de Internatio
nale Federatie van Krante-
uiteevers hem had toege-
enigde Staten om de Russen af te remmen
in hun streven naar modernisering van
raketten, de ontwikkeling van de Russi
sche strategische Backfire-
bommenwerper en de vaststelling van het
toegestane bereik van de Amerikaanse
cruiseraketten.
De belangrijkste Amerikaanse onder
handelaar, Paul Warnke, deelde mee dat
het niet mogelijk is te zeggen of er een
doorbraak zal plaatsvinden.
Sommige onderdelen van het nieuwe
Salt-akkoord kunnen door de Amerikaan
se en Russische president zelf worden ge
regeld, maar de hoofdlijnen moeten al af
zijn voor er een topconferentie plaats
vindt, aldus Warnke. Daarover zullen Van
ce en Gromiko proberen tot overeenstem
ming te komen.
Hij voegde eraan toe dat hij het onwaar
schijnlijk achtte dat het Amerikaanse
Congres het akkoord nog voor het einde
van dit jaar zal kunnen ratificeren. De
behandeling ervan zal zeker met het nodi
ge politieke gekrakeel gepaard gaan. Er is
echter geen sprake van dat de Verenigde
Staten de enigen zijn die concessies doen,
aldus Warnke. Het verdrag geeft uiteinde
lijk een grote bijdrage aan de Amerikaan
se veiligheid.
politiek. De Sovjet-Unie is in staat geble
ken militaire macht overal ter wereld in te
zetten, bereid tot het nemen van de daar
aan verbonden risico’s, terwijl de Verenig
de Staten aarzelen om een gelijkwaardige
tegenzet te plaatsen.
Weizman ontkent plan
De blanke oppositie
stemde tegen. Helen Suz
man, die namens de Pro
gressieve Federale Partij
sprak, noemde de maatre
gel „een vorm van marte
ling”. Minister van Justitie
Jimmy Kruger verklaarde
dat de maatregel nodig was
om de getuigen afdoende
veiligheid te kunnen garan
deren. Volgens de minister
zijn verscheidene getuigen
gedood door illegale anti-
apartheidsbewegingen.
Mevrouw Suzman ver-
-Twee andere gevallen van toeval, maar
het hele proces in verzekerde bewaring te houden. Tot nu toe was er een maximumter- dit keer onvermengd met beren, werden
me verteld door mevrouw T. Schouwstra-
Numan uit Gorredijk.
schap kunnen uitoefenen, en doordat de
Westeuropese landen niet op een noemer
zitten, aldus het rapport. Het Instituut ziet
drie hoofdtaken die terwille van de inter
nationale veiligheid verricht moeten wor
den: