VI uchtel inge ntraged ie
Tijdens speciale VN-zitting
Giscard ontvouwt nieuwe
ontwapening
ideeën over
Spanje ontkent
plan militaire
inval in Algerije
1
3,
Moro vroeg om
kogelvrije auto
Versperringen
verwijderd in
Londonderry
Qoboza ontvangt
ook prijs
in Zuid-Afrika
Engelse liberalen zeggen
pact met Labour-partij op
„Geen conflict met
Rapport schending rechten
van de mens in Argentinië
Cuba en Zuid-Jemen”
v j
Regering Ethiopië:
Wetsontwerp tot hulp
aan buitenland
goedgekeurd in VS
o
KWALITEIT
DE SLEGTE
MARY DORNA
3
2
1 9 7 8
BINNEN- EN BUITENLAND
M E I
VRIJDAG 26
retour
(Van onze redactie buitenland)
'leden
Jnicef
disten
.NWB
(Van onze redacteur in Groot-Brittannië, Henk Leffelaar)
boder
iefstal
staties
sboete
BEIROET. De leider van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO, Jasser Arafat en premier Selim Al Hoss van Libanon, zijn de
Tegenvoorstel
door Nico Scheepmaker
X-
LONDEN. David Steel, leider van de Liberale Partij, heeft de in
maart 1977 aangegane alliantie met de Labourpartij opgezegd. De
breuk gaat in met het einde van de huidige zitting van het parlement,
waarschijnlijk eind juli. Premier Callaghan kan in juni of in oktober
algemene verkiezingen uitschrijven. Dat hangt af van de politieke
invloed van het afscheid van de liberalen.
>eri Or vorming overeengekomen van een militaire commissie door de Libane
se regering, de Palestijnen en de overwegend uit Syrische troepen
bestaande Arabsiche vredesmacht.
PLO-leider en Libanese
regering sluiten akkoord
1
pen bij
van 1
n (post-
fte van
van de
ijk met
mapje
ensten-
dienst-
oef, die
iren. In
eken in
naar de
e PTT
sten en
ren tot
an drie
eld. De
rongen-
ie slui-
gezinde
listeren
:weken
?t afge-
i Pales-
thaven
'en een
“alestij-
en het
eks ge-
van de
J Russi-
zonder
WASHINGTON (AP). De commissie
van het Huis van Afgevaardigden die
gaat over de besteding van overheidsgel
den, heeft gisteren een wetsontwerp dat
voorziet in het besteden van 7,3 miljard
dollar tot steun aan het buitenland, goed
gekeurd.
In een rapport hierover liet de commis
sie weten dat de enige hoop op terugdrin
gen van de armoede in de wereld is, ten
aanzien van de ontwikkelingshulp een
nieuwe weg in te slaan. En die bestaat uit:
„Het benutten van de enorme reserves aan
arbeidspotentieel in de ontwikkelingslan
den die thans niet worden aangesproken”.
Alle diensten die zich met de Ameri
kaanse hulp aan het buitenland bezig hou
den, wordt aangeraden meer aandacht te
besteden aan eenvoudige, maar nuttige
middelen die boeren over de hele wereld
nodig hebben in hun bedrijf.
In verband hiermee is men bezig reeds
met het uitvoeren van een praktisch hulp
programma ten bate van 120.000 „kleine”
boeren en hun gezinnen in Honduras. De
commissie hoopt dat dit als voorbeeld kan
gelden voor Amerikaanse economische
hulp aan andere landen.
eeft de
soekar-
getiteld
iment",
rerij in
i in de
er her-
arno 71
et boek
□rieven
presi-
er, had
jgen de
De Ethiopische ambassa
de heeft gisteren verklaard
dat berichten over het ver
trek van de ambassadeurs
totaal uit de lucht gegrepen
zijn. De ambassadeur van
Jemen is nog stees in Ethio
pië en de ambassadeur van
Cuba zit op het ogenblik in
GENÈVE. De VN-commissie voor de rechten van de mens heeft gisteren een
rapport gepubliceerd over de systematische schending van de mensenrechten in
Argentinië door leger en politie. Bij het rapport is een lijst gevoegd met de namen van
3200 mensen die gemarteld, gearresteerd of verdwenen zijn. Het betreft 55 journalisten,
200 juristen, 143 onderwijzers en 2300 vakbondsleden.
Voorts zijn bij het rapport meer dan 800 brieven gevoegd van familieleden van
slachtoffers van het regime. Reagerend op de arrestatie van een van de zes voorzitters
van de Argentijnse Liga voor Mensenrechten, Antonio Sofia, wordt in het rapoort
gesteld: dit toont duidelijk aan dat het in de bedoeling ligt de leden van de Liga en
buitenlandse journalisten die voor het wereldkampioenschap voetbal naar Buenos Aires
zijn gekomen, te intimideren.
Sofia is overigens na een verblijf van vijf dagen in hechtenis woensdag weer
vrijgelaten, aldus een woordvoerder van de Liga gisteren. Hij is tijdens zijn gevangen
schap goed behandeld.
De politie heeft het hoofdkwartier van de Liga doorzocht, waar het door Sofia
geredigeerde bulletin van de organisatie in beslag werd genomen. Vorige week publi
ceerde de Liga met twee andere organisaties een advertentie waarin president Videla
verzocht werd opheldering te verschaffen over de vele mensen die als vermist te boek
staan.
De vermissing werd ontdekt doordat een
andere Spaanse vissersboot voor de Afri
kaanse woestijnkust de „Las Palmas” aan
trof zonder levenstekenen aan boord. Pas
begin deze week eiste het Frente Polisario
de verantwoordelijkheid voor de kaping
op.
De Spaanse autoriteiten oefenen sterke
druk uit op Algerije om de acht vissers uit
te leveren. De opvarenden van de Spaanse
vissersboot „Las Palmas”, de acht Spaan
se vissers en een Mauretaan, werden sinds
21 april vermist.
twee buurlanden mogelijk
op een nieuwe confrontatie
over Djibouti afstevenen.
In maart speelden Cu
baanse troepen met Russi
sche adviseurs een leiden
de rol bij het vernietigen
van de Somalische invasie
in het omstreden Ethiopi
sche gebied van de Oga-
den.
NEW YORK. De Franse president Giscard d’Estaing heeft
gisteren op de speciale ontwapeningszitting van de Algemene
Vergadering van de Verenigde Naties een aantal nieuwe
maatregelen voorgesteld, die een algehele ontwapening in de
wereld mogelijk moeten maken.
Het Genootschap is een voor alle rassen
openstaande organisatie, maar zwarte
journalisten hebben doorgaans geweigerd
zich erbij aan te sluiten, er de voorkeur
aan gevend een eigen vereniging te stich
ten. De „Bond van Zwarte Journalisten”
werd op 19 oktober van het vorig jaar,
evenals 17 andere zwarte organisaties, van
regeringswege verboden.
Qoboza is de eerste zwarte journalist die
de Pringle-prijs ontvangt. Hij heeft aan de
universiteit van Tufts in de Verenigde Sta
ten een eredoctoraat gekregen en werd
dinsdag in Den Haag onderscheiden op
een congres van de „Internationale Fede
ratie van Dagblad-uitgevers”.
Naar het oordeel van de jury heeft Qobo
za „het beroep van journalist eer bewezen
in een maatschappelijke, politieke en raci
ale stituatie die zijn weerga in de westerse
wereld niet kent”.
De wijze waarop Qoboza verslag deed
van en commentaar leverde op de ongere
geldheden van 1976 in de zwarte woonge
meenschap Soweto, bij Johannesburg,
noopte de blanke regering er in oktober
vorig jaar toe hem zonder enige vorm van
proces gevangen te zetten. Hij werd eerder
dit jaar op vrije voeten gesteld.
De verklaring van mevrouw Moro is in
tegenspraak met de bewering van premier
Andreotti, die gisteren in de Italiaanse
Senaat heeft verklaard dat Moro nooit
gevraagd heeft om een kogelvrije limou
sine.
LONDEN (DPA). In Londonderry, de
op een na grootste stad in Noord-Ierland,
zijn gisteren de versperringen die de bin
nenstad afsloten, verwijderd.
et-Unie
ïstbrief
In de
gen het
Moskou
Egypte heeft de Verenigde Staten een
tegenvoorstel ingediend op het Israëlische
vredesplan, dat premier Begin aan presi
dent Sadat heeft voorgelegd. Het Egypti
sche plan is echter door Washington ver
worpen en naar Cairo teruggestuurd, al
dus is gisteren door een woordvoerder van
het Israëlische ministerie van Buitenland
se Zaken bekend gemaakt.
De Amerikanen vonden het Egyptische
voorstel onaanvaardbaar en hebben ge
weigerd het aan Israel door te sturen,
aldus de woordvoerder. Over de inhoud
van het vredesplan zijn geen bijzonderhe
den bekend gemaakt.
Verscheidene mensen zijn in Egypte ge
arresteerd op beschuldiging van het lid
maatschap van de verboden communisti
sche partij. Dit heeft Sami Barbari, offi
cier van justitie in Alexandrië, gisteren
meegedeeld. Hij wilde echter niet zeggen
om hoeveel mensen het ging. Wel vertelde
hij dat bij de arrestanten thuis opruiende
pamfletten gevonden waren.
De actie tegen de communisten volgde
op de massale steun van de bevolking aan
Sadat, toen hij via een, referendum vroeg
om mogelijkheden de activiteiten van ex
treem links en rechts de kop in te drukken.
Voor het eerst sinds acht jaar mogen
weer auto’s en bussen in het centrum rij
den. Ook de doorlaatposten voor voetgan
gers, die bemand werden door gewapende
soldaten, zijn verdwenen. De mensen moe
ten er aan wennen dat ze niet meer op de
rijbaan kunnen lopen. Het centrum van
Londonderry is „als in vredestijd”.
Sinds 1970 ontploften er in de stad onge
veer duizend bommen en werden er door
terroristen vele branden gesticht. 160 men
sen verloren het leven bij gewelddadighe
den. Sinds vele weken is het nu echter
rustig in de stad. De autoriteiten noemen
het opheffen van de versperring een „bere
kend risico”. Morgen begint in Londonder
ry een feestweek.
is Mau-
100.000
De die-
le voor-
Ier ij en
servie-
•eft be-
2,5 mil-
Cinder-
>s, Uni-
Ierland
aar 8,5
vorden
□gram-
.an 100
Ik heb in het nieuwe pand in de Kalver-
straat en in de overgangswinkel op de
Nieuwendijk, waar de onverkoopbaarste
boeken momenteel voor 10 gulden per
strekkende meter verkocht worden (de
verzamelde boeken worden op de toon
bank op een rij gezet en inderdaad met een
meetlat „geprijsd”) naar boeken gezocht
die onder de drie gulden verkocht worden
en die ik van ganser harte vanwege hun
kwaliteit kan aanbevelen, en ik vond daar
bij de volgende voorbeelden (waarbij ik
mij beperkte tot enkele Nederlandse verta
lingen):
Wsewolod Garsjin: „De palm die het dak
breekt” (ƒ2,95) schitterende verhalen
van een Rus die te kort leefde (1855-
1888) om even beroemd te worden als de
„grote Russen”.
Brian Glanville: „De prof” 1,95) de
beste „roman” die ooit over een profvoet
baller werd geschreven, dooe de man die
in het algemeen als de beste voetbaljour-
nalist ter wereld wordt beschouwd, maar
ook buiten het voetbal om een fiks aantal
romans schreef.
Per Olov Enquist: „Het record” 1,95),
fascinerende roman, uit het Zweeds ver
taald door de atleet J. Bemlef, waarin
sport een belangrijke rol speelt.
Joseph Heller: „Paragraaf 22” 2,95),
vertaling van Catch 22, het eigenzinnigste
meesterwerk uit de oorlogliteratuur.
De Laurens Janszoon Costerprijs 1978
is toegekend aan boekhandelaar J. de
Slegte, zoniet de grafdelver („Alas, poor
Shakespeare! Ik heb hem gekend, Horatio;
hij was ’n kerel met een onbegrensde hu
mor, vol van de verrukkelijkste fantasi
eën, maar zijn toneelstukken liggen toch
maar voor een fractie van de prijs ver-
ramsjt in mijn winkels”), dan wel de uit
drager van al die boeken die bij het pu
bliek niet aansloegen, of juist zo goed
aansloegen dat de uitgever er in zijn over
moed te veel van liet drukken, waardoor
hij toch nog met een overschot bleef zitten.
Het juryrapport van uitgeefster Tine van
Buul (Querido), dichter Jan G. Elburg en
graficus Dick Elffers, drukt het zo uit:
„Boeken die, vaak ongeacht hun kwali
teit, op uitgeversmagazijnen liggen te ver
stoffen, de befaamde „restanten”, krijgen
bij De Slegte een tweede jeugd. Uitgaven
die hun tijd soms te ver vooruit waren
vinden er, op de juiste tijd, toch hun be
stemming, hun lezers. Men kan als auteur,
uitgever of „echte” boekhandelaar het ver
schijnsel ramsj betreuren, omdat het on
vervulde wensdromen van de eerstebe-
trokkenen symboliseert, toch is het speci
aal voor schrijvers een opbeuring waar te
nemen hoe aanvankelijk schijnbaar ver
smade werken, bij De Slegte aangeland,
daar plotseling als broodjes over de toon
bank gaan naar een wel degelijk geïnteres
seerd, maar minder draagkrachtig publiek
van, bijvoorbeeld, jongeren”.
„Elk fonds” (zei Reinold Kuipers, direc
teur van uitgeverij Querido tegen me) kent
boeken die achterblijven in de verkoop, of
waar op een gegeven moment praktisch
niets meer vanaf gaat. Die moet je dan
opruimen, want er zit geld in en geld is
beperkt. Bovendien kosten ze dan geld aan
opslagruimte, dus bied je ze met bloedend
hart aan De Slegte aan. Die koopt altijd,
neemt altijd alles, adverteert ook met de
slogan „wij zijn geen krentenpikkkers”, en
dat is zo: De Slegte is een respectabel
instituut.
De prijswinnaar, J. de Slegte, kon zelf
geen titels bedenken van boeken uit de
literaire sector die (zie het juryrapport)
plotseling als broodjes over zijn toonbank
gingen, maar Reinold Kuipers kende wel
een voorbeeld van boeken die niet ver
kochten, omdat zij hun tijd ver vooruit
waren: „In de jaren ’50 hadden we Mary
Doma in de Salamander-reeks, maar die
bleek niet te verkopen. We hebben toen de
plano’s, de niet-gevouwen, niet-gebonden
vellen an De Slegte verkocht op voorwaar
de dat die er zelf een omslag voor zouden
maken. Maar zelfs bij De Slegte liep Mary
Doma niet, nog jaren later kon je ze er
bijna voor niets kopen. En nu hebben we
drie deeltjes Mary Doma in de Salaman
der-reeks, en die lopen alle drie heel goed.
Mary Doma was dus, om het juryrapport
aan te halen, haar tijd ver vooruit”.
Volgens politieke waarnemers zal pre
mier Callaghan nu eerst de kat uit de
boom kijken en de nieuwe zitting van het
parlement ingaan om te zien of hij nog op
de steun kan rekenen van de andere min-
derheidspartijen (Schotse nationalisten en
de Noordieren) om zijn minderheidsrege
ring op de been te houden.
Tegelijkertijd speelt de economische
factor een gewichtige rol. De algemene
verwachting is dat de inflatie, die op het
ogenblik afneemt, tegen het eind van het
jaar weer zal toenemen. In dat geval zal
Labour er goed aan doen de algemene
verkiezingen in de vroege herfst (12 okto
ber) uit te schrijven. Dit wordt dan ook het
waarschijnlijkst geacht.
Inmiddels zeggen zowel Callaghan als
Steel dat het einde van hun overeenkomst
allerminst onverwacht komt. Premier Cal
laghan zou Steel er geen ogenlik van weer
houden hebben om zijn eigen weg te gaan
en zou hem zelfs al eerder hebben duide
lijk gemaakt dat de liberalen in geval van
algemene verkiezingen zich niet aan de
slippen van Labour dienden vast te klam
pen.
Deze commissie zal, volgens een officieel
communiqué, moeten toezien op de nale
ving van een overeenkomst, volgens welke
de PLO plechtig heeft beloofd „een einde
te maken aan Palestijns militair vertoon in
Libanon, teneinde de Libanese regering te
helpen haar soevereiniteit in het gebied te
herstellen”.
De PLO zegde ook toe „met de NV-
vredesmacht in het zuiden te zullen samen
werken teneinde volledige Israëlische te
rugtrekking te verzekeren”, aldus de offi
ciële mededeling.
De PLO en de Libanese regering zullen
contact houden om te zoeken naar wegen
„ter regeling van de Libanees-Palestijnse
betrekkingen, zulks met behoud van de
Libanese soevereiniteit en ten dienste van
de belangen der Palestijnse zaak”.
Arafat heeft gisteren in een interview in
het Libanese dagblad „Al Hawadess” ge
zegd dat „het totale Palestijnse verzet
thans op Palestina zelf is geconcentreerd”.
Hij vroeg om centra in Arabische landen,
waar de Palestijnse kinderen kunnen le
ren hun recht op een vaderland, Palestina,
te verdedigen.
Het akkoord tussen Arafat en Hoss is
inmiddels door de radicale Palestijnen
verworpen. Deze harde opstelling tegeno
ver Arafat vergroot de kans op een moge
lijk bloedige confrontatie tussen gematig
de en militante Palestijnen.
Het Israëlische Hooggerechtshof heeft
gisteren het ministerie van Defensie gelast
de ontwikkeling van een nieuwe joodse
nederzetting op de westelijke Jordaanoe-
ver op te schorten. Dit gebeurde na een
sagiers
an ook
le geen
gulden
taat uit
ging te
i de rit
mogen
de boe
ettelijk
De liberale leider had premier Callag
han al maandag over zijn beslissing inge
licht, maar maakte het pas woensdag
avond ook aan de leden van zijn partij
bekend. Steel heeft zich daarbij ongetwij
feld laten leiden door de slechte, zo niet
catastrofale uitslagen van de tussentijdse
verkiezingen voor opengevallen parle
mentszetels, waarbij de liberalen vrijwel
onveranderlijk opzienbarende verhezen
leden. Het belangrijkste wat daaruit af te
lezen viel was dat de liberale keizers geen
vertrouwen hadden in het pact met de
Labourpartij.
Toch zeggen David Steel en de voorman
nen van zijn partij dat de alliantie heeft
aangetqond dat een kleine partij in Enge
land gewicht in de schaal kan leggen, dat
de liberalen de Labourpartij gedwongen
hebben financiële maatregelen te nemen
die anders nooit genomen zouden zijn. De
liberalen zijn volgens Steel dan ook nog
steeds bereid om na een algemene verkie
zing opnieuw een alliantie aan te gaan,
zowel met de conservatieven als met de
Labourpartij.
ROME (AP). De weduwe van de ver
moorde Italiaanse oud-premier Aldo Mo
ro heeft gisteren gezegd dat haar echtge
noot enige tijd voor hij ontvoerd werd,
om een kogelvrije auto had gevraagd.
Volgens mevrouw Moro was dit door de
autoriteiten geweigerd, omdat er geen
geld voor was.
Somalië maakt aanspra
ken op Djibouti, de Ogaden
en delen van noordelijk Ke
nia. Djibouti is een zelf
standige staat en heeft een
belangrijke haven, waar
door het ook voor Ethiopië
van groot belang is.
en veel
en van
is giste-
verno-
op een
:kingen
d-Unie.
ad As-
rs zelfs
rekkin-
i als de
e hulp
De Franse president stelde de oprichting voor van een
„Wereldinstituut voor Ontwapening”, dat verbonden moet zijn
aan de Verenigde Naties en een zelfde opbouw dient te krijgen
als het Internationaal Monetair Fonds. Verder drong Giscard
aan op het houden van een ontwapeningsconferentie van alle
landen die hebben deelgenomen aan de conferentie over Euro
pese veiligheid en samenwerking in Helsinki.
Daarnaast noemde hij de mogelijkheid van een internatio
naal systeem van waarschuwingssatellieten, dat effectief moet
toezien op de naleving van ontwapeningsovereenkomsten. Ook
stelde de Franse president voor de bestaande Geneefse ontwa
peningsconferentie te vervangen door een meer representatief
forum.
Op dit moment nemen 30 landen aan de conferentie deel.
trijfël
’3»
De natte moesson kan elke dag aanbreken in Bangladesj en de talloze vluchtelingen in
dat land zijn in bange afwachting. Een Rode-Kruisfunctionaris die de vluchtelingen
kampen in Bangladesj heeft bezocht, vergeleek de situatie met de tragedie in Biafra,
enkele jaren geleden. Volgens de Rode-Kruisfunctionaris zijn de vluchtelingen onder
voed en is er een groot gebrek aan drinkwater. In een van de kampen zijn 20.000 mensen
afhankelijk van wat één brandweerwagen hen die dag aan drinkwater brengt.
klacht van de Arabische dorpelingen dat
hun land was onteigend.
Het was (ie eerste keer sinds de Zesdaag
se Oorlof in 1967 dat de Palestijnen de\
onteigening van bezet land via de rechter
aanvochten.
KAAPSTAD (AP). Percy Qoboza, de
hoofdredacteur van het zwarte Zuidafri-
kaanse dagblad „Post” en voormalig
hoofdredacteur van de verboden krant
„The World”, is vandaag in Kaapstad met
de Pringle-onderscheiding beloond voor
zijn uitzonderlijke bijdrage aan de jour
nalistiek in Zuid-Afrika. De prijs wordt
uitgeloofd door het „Zuidelijk Afrikaanse
Genootschap van Journalisten”.
ADDIS ABEBA (Reu
ter). Ethiopië heeft gis
teren ontkend dat de am
bassadeurs van Cuba en
Zuid-Jemen uit Addis-
Abeba zijn vertrokken na
dat de militaire regering
zich tegen een door Cuba
gesteund plan had gekeerd
voor het vormen van een
politieke partij.
Een middagkrant op het Canarische ei
land Las Palmas publiceerde gisteren een
Havanna voor normaal
overleg met zijn regering.
Somalië heeft Ethiopië er
gsteren van beschuldigd
pogingen in het werk te
stellen het evenwicht in
Djibouti te verstoren. Bo
vendien suggereerde So
malië dat er wellicht Cu
baanse troepen gebruikt
zullen worden voor een in
vasie in deze kleine staat
aan de Golf van Aden.
Deze aantijging volgt op
een soortgelijke eerdere
beschuldiging van de Ethi
opische leider kolonel Men-
gistoe Haile Meriam aan
het adres van Somalië. De
ze voorspelde toen dat de
(Van onze redacteur in Spanje,
Peter Hattink)
MADRID. De Spaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Marcelino Oreja,
heeft gisteravond met klem het bericht
tegengesproken dat het leger van plan is
«en inval te doen in Algerije.
artikel, waarin werd onthuld dat een
Spaans militair commando de acht Spaan
se vissers, die in het Zuidalgerijnse kam
pement Tinduf door het Frente Polisario
worden gegijzeld, met een bliksemactie
zou bevrijden. Minister Oreja verklaarde
dat dit bericht pure speculatie was.
terwijl het voorzitterschap alleen wordt bekleed door de VS en
de Sovjet-Unie. Dit gecombineerde voorzitterschap wil Giscard
veranderen in een systeem, waarbij de voorzitter voor twee
jaar wordt benoemd. De wereldmachten zouden zich niet voor
het voorzitterschap beschikbaar mogen stellen.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Gromiko zal
vandaag commentaar geven op de toespraak, die de Ameri
kaanse vice-president Mondale afgelopen woensdag hield. Sa
men met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken,
Cyrus Vance, voert de Russische minister de komende dagen
nieuwe besprekingen om te komen tot een tweede zogeheten
SALT-akkoord ter bepering van strategische bewapening van
de VS en de Sovjet-Unie. Op de agenda staat het punt van
transportvoertuigen voor nucleaire wapens centraal.
De Deense minister Ostergaard zei gisteren op de speciale
VN-zitting dat de negen EG-landen zullen streven naar een
gemeenschappelijke vermindering van de bewapening met de
Oostbloklanden, om op die manier een grotere veiligheid in
Europa te garanderen. Zij sprak namens de Europese Gemeen
schap.
Mi*
(Van onze redactie buitenland)
