Charles Corver
grensrechter
Argentina '78
Rivelino wint van trainer Coutinho
ZE MARIA
OVERLEDEN
voetbal stil
I
„René blijft en speelt"
Nederlands
I
blijven staan"
F
ys
PETROLEUM
VAN DE KERKHOF WEER VOL GOEDE MOED
1M!
23
1978
SPORT
[Van onze speciale verslaggever)
Kruis
Zelfmoordvoetbal
Zes Lings
Onvergelijkbaar
■■ft
g
o
fc
Steuntje
F
MENDOZA. Met duizeling
wekkende snelheid is de flonke
rende roem, waarin het Neder-
ands elftal zich vier lange jaren
leeft kunnen koesteren, in de
ïuidamerikaanse landen ver-
ileekt. En daar niet alleen. Eén
week slechts was er nodig om het
lureool van oogverblindende
schoonheid, dat vooral in Argenti
ne nog altijd aan het spel van
Oranje werd toegeschreven, weg
te vagen.
"TRIJP AG 9 JUNI
w
(Van onze speciale verslaggever)
(Van onze speciale verslaggever)
Nunes nu sterke
man bij Brazilië
Dat het in Argentinië he-
ORANJE VERBLEEKT
JOHAN CRUIJFF: niemand die in zijn voetsporen kan treden
op Is
jken.
L
tamer
ifonds
Veel rumoer rond de Braziliaanse coach Claudio Coutinho die hier stormachtig door vertegenwoordigers van persmedia wordt
ondervraagd over zijn nieuwe positie.
MM
>n aan
jstbus
rmatie
ikbaar
ig, zal
aand
is van
nmis-
atc.
Twee
ienst.
De Argentijnse president Jorge Videla
zal een van de toeschouwers zijn bij Ne-
derland-Schotland zondag 11 juni. De
wedstrijd wordt in Mendoza gespeeld.
Goed, Frankrijk heeft een soort „zelf-
moordvoetbal” gespeeld, door zich te
vaak blind in de aanval te werpen en is nu
al uitgeschakeld. En het verrassende,
maar door dom geluk geplaagde Tunesië,
kan het ook verder wel vergeten. Maar
vooral Italië en Argentinië baanden zich
«en weg naar de volgende ronde met ele
menten uit het Nederlandse spel van vier
jaar geleden: met een niet te breken con
ditie storen in alle linies, voortdurend
jagen op iedere tegenstander, vijandelijke
spelers insluiten en bij tijd en wijle een
massaal offensief met mankracht uit alle
linies.
Want vertelden én Arie Haan én Johan
Neeskens niet hetzelfde verhaal: „In West-
Duitsland kwamen we ook zeer moeizaam
op gang. Eerst een zwaar bevochten zege
op Uruguay en daarna een gelijkspel tegen
de Zweden. Na twee wedstrijden stonden
we daar dus net zover als hier. Pas na die
twee eerste duels kwamen we destijds
goed op gang en speelden we Bulgarije
van het veld”.
En toch is er ook nu nog de hoop
Ogenschijnlijk is dat optimisme in het
Nederlandse kamp zelfs onuitroeibaar.
Een half jaar geleden al na de oefen
wedstrijd van de Italianen in Luik tegen
België sprak Jan Zwartkruis enigszins
verbluft: „Wij hebben een Tscheu-la Ling,
maar de Italianen hebben wel zes Lings,
die veel gevaarlijker zijn. Ik voorspel nu
al dat Italië op weg is naar veel aanval
lender voetbal”. Die profetie is aardig
uitgekomen. Want terwijl bij Nederland
de nog te weke Ling uit de boot viel,
kwam te midden van de gevestigde
sterren bij Italië de aanstormende
jeugd naar voren.
Door de strakke strategie, die door de
tactische maar weinig spraakzame groot
meester Happel steeds weer aan de Oran-
je-formatie wordt opgelegd, kan Neder
land het nog ver brengen. Met of zonder
verbleekte roem, maar de signalen van
deze eerste ronde wijzen er wel op dat niet
Nederland, niet West-Duitsland en zelfs
niet de aanvankelijke favoriet-nummer-
één Brazilië nu de grootste kanshebbers
voor de finale lijken. Maar wel Italië en
Nu wordt Nederland in de internationale
pers af en toe getroffen door de blaam van
uitspraken als „anti-voetbal” en „een boy
cot van de schoonheid van het spel”. Maar
het toernooi is nog lang. De vlam van
inspiratie, die nu nog altijd lijkt gedoofd,
kan in een plotselinge opflikkering ont
branden. En de verbleekte roem neemt
ook niet weg, dat Nederland in dit WK-
toernooi toch nog lang niet is afgeschre
ven. Want, zo is de algemene mening, het
Oranjeteam speelt verdedigend wel zó
sterk, dat het zeer moeilijk is te verslaan.
Braziliaanse deskundigen dan ook met de
conclusie voor de dag: „Door die strikte
tactische opdrachten lijkt iedere sponta
niteit uit het Nederlandse spel verdwenen
te zijn”.
Waarschijnlijk is dat een schot in de
roos. Want de individuele vindingrijkheid
wordt door prestatietrainer Happel onder
geschikt gemaakt aan de collectieve „vei
ligheid” op de groene grasmat. De eerste
en belangrijkste opdracht is de vijandelij
ke spitsen onschadelijk te maken (en dat is
tot nu toe aardig gelukt). Een opmerkelijke
conclusie is dan ook, dat de formaties als
Argentinië en Italië (die juist de naam
hadden uiterst verdedigend te spelen) veel
meer aanvalsgeweld laten zien in dit WK-
toernooi dan Nederland. Strateeg Happel
ziet zijn mogelijkheden kennelijk zo be
perkt, dat hij het niet waagt verdedigers
veel offensieve risico’s te laten nemen. Dat
- en natuurlijk de afwezigheid van een
werkelijk geniaal talent - hebben de roem
van Oranje doen verbleken.
Maar winnen van de grote favorieten is
een andere zaak.
is»
WILLEM VAN HANEGEM: geen vervanging voor zijn magi
strale overwicht van weleer
nu toch vertrouwen gekregen in de
speciale manchet, die zijn hand be
schermt. Wel was hij voornemens later
op de dag nog eens contact op te nemen
met de orthopedisch chirurg Van de
Brekel uit Geldrop, een van de clubart-
sen van de Nederlandse landskampi
oen. Maar een voor de Nederlandse
selectie alarmerende afloop van dat
gesprek verwachtte Van der Kerkhof
niet. Dokter Frits Kessel trouwens ook
niet. Zo wist Kessel te melden: „Samen
met Ernst Happel en enkele spelers,
onder andere Ruud Krol, hebben we
nog eens gesproken met René en we
kunnen nu wel concluderen dat alle
twijfels bij hem zijn weggenomen. Hij
blijft en hij speelt”.
Argentinië. Maar deze WK heeft al zoveel
onverwachte uitslagen beleefd, dat op de
Argentijnse velden de wonderen de wereld
nog niet uit zijn.
BUENOS AIRES. De Nederlandse
arbiter Charles Corver heeft, geheel vol
gens de verwachting, het komende week
einde geen wedstrijd toegewezen gekre
gen. Wel is hij grensrechter bij Mexico-
Polen. De wedstrijd Schotland-Nederland
staat onder leiding van de Oostenrijker
Erich Linemeyr. Grensrechters bij die par
tij zijn de Hongaar Palotai en de Tunesiër
Hedi Seoudi.
eronder de woorden: „Hij
eet slechts, hij werkt niet”.
Daarna trok deze meute
naar het casino, waar te-
(Van onze speciale
verslaggever)
met Coutinho. Deze bood
zijn ontslag aan, maar dat
werd geweigerd. Na uren
beraad werd ten slotte vlak
den in deze machtsstrijd.
Reeds eerder stond Cou
tinho op het punt ontsla
gen te worden. Dat was na
de wedstrijd tegen Frank-
liet hij zich nu omrollen om op elleboog
of schouder te „landen”.
Woensdagavond al sprak bondsarts
dokter Kessel hem bemoedigend toe.
René: „En dank zij eeh slaappil heb ik
uitstekend geslapen, en ik werd voor
het eerst na het oplopen van de blessu
re wakker zonder pijn in mijn hand”.
Alleen de spelers die woensdagavond
niet in actie kwamen tijdens de wed
strijd, moesten zich donderdagmorgen
onderwerpen aan een pittige training.
De spelers die wel de Peruanen bestre
den hadden, moesten zich soèpel hou
den met een lichte looptraining. René:
„Ook tijdens die looptraining onder
vond ik geen last meer van mijn hand”.
De snelle vleugelaanvaller heeft dus
co
o
Maar de werkelijkheid is toch, dat het
Oranje van 1974 en het Nederlands elftal
van 1978 onvergelijkbare grootheden
zijn. De explosie van creativiteit en ver
nieuwing, waarmee de Michels-equipe
toen de wereld verbaasde; lijkt onder het
bewind van Happel nauwelijks te ver
wachten. Veel meer nog dan Michels
stuurt Happel zijn manschappen met dui
delijk afgebakende opdrachten het veld
in. Jan Mak kwam na een discussie met
Zoals we reeds eerder
schreven, was de verhou
ding tussen Coutinho en
zoals de Brazilianen hem
noemden de laatste indi
vidualist in de selectie, aan
voerder Rivelino, bijzonder
slecht geworden. Rivelino,
die een lichte enkelblessure
had, heeft deze blessure te
baat genomen om tegen
Spanje niet opgesteld te
worden. Hij was het hele
maal oneens met de te voe
ren tactiek en had dat ook
in niet mis te verstane be
woordingen aan Coutinho
medegedeeld.
De Braziliaanse selectie
was door deze twist in twee
delen uiteengevallen. Een
.^aantal spelers het me
rendeel steunde Coutin
ho, anderen namen het op
voor Rivelino, die zeer po
pulair is in zijn vaderland.
Dit was natuurlijk een to
taal onhoudbare situatie.
Toen daarop Brazilië niet
eens van Spanje kon win
nen, maar integendeel op
het nippertje aan een ne
derlaag ontsnapte, barstte
de bom.
SAO PAULO. Donderdag is in Sao
Paulo op 21-jarige leeftijd overleden José
Maria Donizetti Baroni, een Braziliaanse
voetballer, die behoorde tot de eerste se
lectie van 24 spelers, die trainer Claudio
Coutinho samenstelde voor de strijd om de
wereldtitel in Argentinië. Ze Mario, zoals
hij bekend stond, leed aan leukemie. Hij
speelde in de voorhoede van Botafogo.
Het gevolg werd gisteren
in Mar del Plata duidelijk.
Coutinho blijft aan, op
dringend verzoek van de
Braziliaanse voetbalbond,
maar krijgt als steuntje in
de rug de machtige presi
dent van deze bond, Hele-
no Nunes, die als politicus
(en binnenkort zijn er ver
kiezingen in Brazilië) en
als voetbaldeskundige zijn
Overwinnaar lan(^ uitgeschakeld zag
MAR DEL PLATA.
Vanaf gistermiddag is de
president van de Brazili
aanse voetbalbond Heleno
Nunes de sterke man bij de
Braziliaanse voetbalselec
tie. Trainer Claudio Cou
tinho, die zijn ontslag aan
bod als trainer niet geac
cepteerd zag, blijft tot na
het wereldkampioenschap
de technische leiding van
de ploeg behouden. Het
ziet er naar uit dat door
het ingrijpen van Nunes de
tweespalt in de ploeg tot
het verleden zal behoren.
I
MENDOZA. Na een verkwikken
de en langdurige nachtrust, na de ze
nuwslopende confrontatie met Peru,
zag René van de Kerkhof zijn WK-
toekomst gisterochtend plotseling
weer met alle vertrouwen tegemoet.
Alle teleurstelling, alle neerslachtig
heid bleken ineens verdwenen en opge
wekt nam Van de Kerkhof zelf het
besluit om toch maar in Gran Hotel
Potrerillos te blijven. En alsof er nu
ook niets meer aan de hand was, liet
hij ook weten dat hij zo Ernst Hap
pel dat wil zondag zal aantreden
tegen de Schotten.
De zo langzamerhand in Argentinië
meest besproken en beschreven helft
van de Eindhovense tweeling zag het na
de krachtmeting met de Peruanen eerst
helemaal niet meer zitten. Tot twee
maal toe was hij op de kwetsbare rech
terhand (pijnlijk door een scheurtje in
een handwortelbeentje) gevallen, waar
door het leed René weer naar de lippen
steeg. Enkele malen ook viel hij tijdens
de wedstrijd met verkrampte bewegin
gen. Terwijl hij zijn val normaal met
zijn handen zou hebben opgevangen,
worden. Het is echter dui
delijk dat er hoe dan ook
aan het trainersleven van
Coutinho een zeer snel ein
de zal komen, zodra de we
reldkampioenschappen
achter de rug zijn.
Brazilië schijnt nog niet
rijp te zijn voor moderne
Europese voetbalopvattin-
gen. Wat dat betreft heeft
Coutinho een vergeefse
strijd gestreden. Hij raakt
daarmee het hart van elke
Braziliaanse voetbalen-
thousiast en dat is in dat
voetbalgekke land dode
lijk.
ferentie, besloten hiervan
nog niets naar buiten te la
ten uitlekken en pas later
met een zorgvuldig voorbe- voetbalsupporters, die
reide verklaring te komen.
Daardoor kon het gebeu
ren dat Coutinho op deze
persconferentie alle ge
ruchten over zijn aftreden
tegensprak en slechts
sprak van interne moeilijk
heden die al waren opge
lost. De officiële verklaring
van de Braziliaanse voet
balbond kwam gisteren la
ter op de dag, waarmee het
bericht van een correspon
dent voor een groot deel
werd bevestigd.
Het aanblijven van Cou
tinho is gebaseerd op tech
nische gronden. Het gaat
natuurlijk niet op, dat de
president van de Brazili
aanse voetbalbond de trai
ning zou gaan leiden. Voor
dit argument en op aan
drang van de selectie is
Coutinho gezwicht en aan
gebleven als technische
eerste man. Maar bij de
tactiekbespreking zullen
Nunes en ook aanvoerder
Rivelino een grote rol spe
len. Ook zal Roberto in de
ploeg verschijnen.
worden van een stervende in dit evene
ment”.
En het opvallende toeval wil, dat juist de
twee finalisten van München 1974 zijn
getroffen door vervlakking. West-
Duitsland ogenschijnlijk meer nog dan het
Oranjeteam, want kwalitatief even sterke
gen het ochtendgloren de
pop werd verbrand. Enkele lemaal geen koek en ei was
honderden Braziliaanse in de selectie, was van
supporters dansten daarna stond af aan duidelijk. Ri-
in de as van de pop die velino had het vrijwel per-
Coutinho moest voorstel
len.
Nederland en ook West-Duitsland zijn
(nog?) niet in staat die explosieve kracht
ook in hun spel te leggen. Maar een ver
slaggever van het Westduitse persbureau
OPA bleef zowel voor Nederland als voor
zijn eigen natie optimistisch, weliswaar
niet een macabere ondertoon: „Oranje en
West-Duitsland zijn onberekenbare toer-
nooivechters. Die landen „steigeren sich
noch”. Maar het kan ook een opflikkering
zwakkere naties als Tunesië en Frankrijk,
hebben de les van Nederland uitstekend
geleerd”.
De harde realiteit is, dat Nederland tot
iu toe moeizaam en vooral met veel man
recht in de verdediging, de broodnodige
junten bijeen moest sprokkelen. Van nau
welijks te stuiten aanvalsgolven, waarin
ie linies in razende stormlopen over el-
taar heen rolden, was uiterst sporadisch
iprake, zoals dat vier jaar geleden in West-
iuitsland bij herhaling was te signaleren.
De simpele cijfers van de WK-
'anglijsten zouden weliswaar kunnen
ioen vermoeden dat voorspoed en succes
(net als in de Westduitse arena’s een van
zelfsprekende prooi zijn voor het Oranje
team. Want staat Nederland in groep vier
van ’s werelds belangrijkste voetbaltoer
nooi niet trots op de eerste plaats? Maar de
'commentatoren, die uit alle windstreken
van deze planeet naar Argentinië zijn ge
vlogen, weten nu wel beter. En trouwens
ook vrijwel iedere „man in de straat”.
'Nederland is tot nu toe geen schaduw
meer van de briljante, ongrijpbare forma-
;ie, die eens het internationale topvoetbal
net vernieuwende impulsen injecteerde.
De meest ontgoochelende verandering is
wel dat het Oranjeteam nu zijn spel gaat
afstemmen op de strategie van de tegen
standers, terwijl Nederland in West-
Duitsland iedere opponent kon dwingen
een (meestal kansloze) afweer te bedenken
tegen het nauwelijks ,te stuiten totaalvoet
bal. Beroemde voetbalsterren van weleer,
die nu als gastcommentatoren optreden
voor tv-stations (Dennis Law bijvoorbeeld
voor de Schotse tv en de BBC, Raymond
Kopa voor de Franse kijkers, Pele voor de
Braziliaanse televisie) hadden het al snel
ontdekt.
De vernietigende conclusie van die
meeste commentatoren was: het Neder
landse spel heeft in de afgelopen vier jaar
een stilstand beleefd en is zelfs op vele
punten achteruit gegaan. Volendam-
trainer Jan Mak, die in een nog niet zo ver
-verleden een avontuurlijk leven leidde in
Brazilië, die nu ook in Argentinië ter plek
ke is om dit WK-toernooi te volgen en die
nu derhalve veel met Zuidamerikaanse
deskundigen discussieert over het Neder
landse voetbal, kan vaststellen: „Vooral
landen als Argentinië en Italië, maar zelfs
alternatieven hebben onze oosterburen
niet voor de de „verdwenen” sterren
Beckenbauer, Gerd Müller, Breitner,
Overath en Hoeness. En dat bij Nederland
niemand in de voetsporen kan treden van
de onvervangbare, onvergetelijke Cruijff,
weet zelfs iedere juffrouw van de
kleuterschool. Zoals er ook geen
vervanging is voor het magistrale
overzicht van een Willem van Hanegem in
zijn toptijd. Het toeval wil ook, dat én
Nederland én West-Duitsland het zich vier
jaar geleden konden permitteren om
sterren als Piet Keizer en Günter Netzer op
de bank te laten zitten. Dat duidde op een
surplus aan kwaliteit die er nu niet meer is.
Rivelino, het idool van
Terwijl woedende Brazi- Brazilië, is dus feitelijk de
lianen in de late woensdag- grote overwinnaar gewor-
nacht demonstreerden
voor hotel Provincial,
waar de Braziliaanse voet-
balbonddelegatie verbleef,
speelden zich in Vila Ma-
rista dolle tonelen af. Voor rijk, die in Parijs met 1-0
hotel Provincial zagen de verloren ging. De overwin-
Braziliaanse officials een
pop in de vorm van Contin
uing van Brazilië op we
reldkampioen West-
ho op een kruis gelegd, met Duitsland in Hamburg en
de vleiende kritieken van
de Braziliaanse verslagge
vers hielden Coutinho
daarna in het zadel.
manent aan de stok met
Coutinho, die koste wat
kost de moderne Europese
De onstelde Braziliaanse voetbalstijl wilde invoeren
officals spoedden zich ver- bij het Braziliaanse team,
volgens naar Vila Marista, Alleen daarmee zag hij een
waar ze in beraad gingen wereldtitel gloren voor zijn
land.
Daartegen rees veel te
genstand. Openlijk werd
Coutinho in diverse bladen
voor de dagelijkse perscon- beschuldigd van het ver
moorden van diverse grote
talenten, zoals Gil, Zico en
Rivelino. Dat namen de
nu
eenmaal meer houden van
het grillige, solistische spel
van hun helden, de journa
listen in dank af.
De anti-stemming tegen
over Coutinho, regelmatig
gevoed door de Braziliaan
se dagbladen, groeide in
hevigheid toen de eerste
wedstrijd tegen Zweden
niet in de verwachte over
winning eindigde. Het gelij
ke spel tegen Spanje, het
slechte spel, het meedogen
loze „kruisigt hem” dat van
de tribunes in Mar del Pla
ta opklonk, bracht de ge
beurtenissen rond Coutin
ho in een stroomversnel
ling.
RENÉ VAN DE KERKHOF: over de
pressie heen
