VANDAAG LAATSTE TROEPEN WEG
Zoon van Sam
krijgt 25 jaar
Gandhi spoedig
beschuldiging
Stemadvies partijen massaal genegeerd
5
doden in Iran
door hittegolf
Zomertijd-chaos blijft voorlopig
Fluisterend
onder ons
'S
in staat van
Brief Brezjnjev
niet openbaar
Minstens 10
Zeker 21 doden bij aardbeving Japan
Zelfmoordpoging
van Wagner
- i
n
VETERMAN
LAPZWANZIG
ZAK SUIKER
Chileense belofte
Weer arrestaties
in Empain-zaak
Van der Klaauw:
i
3
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
1 3
JUNI
ir
ol
sid
PARIS (AFP). Opnieuw zijn ar
restaties verricht in de ontvoerings
zaak van de Belgische baron Empain.
BEIROET. Vandaag is een
zeer belangrijke dag voor Liba
non: precies drie maanden nadat
Israel Zuid-Libanon binnenviel,
vertrekken de laatste Israëlische
invasietroepen uit Zuid-Libanon.
(Van onze redacteur in Libanon
Rienko Wilton)
christen-rechtse ex-majoor Had
dad.
ing
‘St
lg
in
ks
>rs
op
:er
Ml.
Ja
in
r
achtergrond
door Nico Scheepmaker
Toch is er weinig reden tot
vreugde: Op het laatste moment
namelijk heeft Israel in Libane
se ogen een „truc” uitgehaald
die verstrekkende gevolgen zal
hebben. Israel zal vandaag het op
te geven gebied niet zoals in
vorige terugtrekfases overdra
gen aan de VN-troepenmacht in
Zuid-Libanon, maar aan de uit
het Libanese leger gedeserteerde
'.si
DINSDAG
I -
In Lissabon werden Georges Ber-
toncini, rechterhand van Alain Caillol
die van de ontvoering wordt verdacht,
en zijn vriendin Marie-Annick le Gay-
an aangehouden. In Zwitserland
werd een derde verdachte opgepakt.
Het betrof hier Christian Sarda. Em
pain werd in maart na aanhouding
'.van Caillol vrijgelaten.
en
1
-
trijfël
Israel houdt controle
in Zuid-Libanon
■ü- Drie auto’s verpletterd onder de ingestorte gevel van een gebouw, dat bij de zware aardbeving werd vernield.
Uitslagen referendums
Italië geen verrassing
door
j het
niet
oe is
raan
en
de
[er
ijs
de
ijs
;en
De drie rechters die hem veroordeelden
gaven als dringende aanbeveling mee,
Berkowitz nooit op erewoord vrij te laten.
De Zoon van Sam heeft zes moorden be
kend.
Toch zijn er enkele kanttekeningen bij
de uitslag te maken. De partijen, die hun
kiezers opwekten tegen de afschaffing van
de wetten te stemmen, maken, meer dan 90
procent van het parlement uit, en het is
dus duidelijk dat ze doer een niet onaan
zienlijk deel van hun kiezers in de steek
zijn gelaten. In de komende dagen zullen
zij zich daar waarschijnlijk uitgebreid op
bezinnen en dan zal de verklaring van de
uitslagen nog niet zo eenvoudig blijken.
Israel steunt al twee jaar lang de mili
tia’s van deze Haddad met wapens en
TOKIO (Reuter/AP/UPI). Zeker 21 mensen zijn omgekomen
en 340 gewond bij de zwaarste aardbeving die Japan in vijftien
jaar heeft getroffen. De meeste slachtoffers vielen in Sendao,
ongeveer 300 kilometer ten noordoosten van Tokio aan de kust
van de Stille Oceaan.
De schok gisteren, hield secondenlang aan en had de kracht
van 7.5 op de schaal van Richter. Negen bruggen stortten in en
ROME. De twee referendums die de
afgelopen dagen in Italië werden gehou
den hebben geen verrassingen gebracht.
Zoals iedereen verwachtte, stemde de
meerderheid van de kiezers voor handha
ving van de twee wetten waarvan de
afschaffing was voorgesteld: de anti
terreurwet van oud-minister Reale en de
wet op de staatsfinanciering van de poli
tieke partijen. Dat de percentages van
voor- en tegenstanders uiteen zou lopen,
komt eveneens overeen met de algemene
verwachting.
DEN HAAG. Volgens Amnesty Inter
national Nederland heeft de Chileense
zaakgelastigde in cns land, L. F. Lopez
Munoz, gisteren toegezegd, dat hij binnen
een maand met gegevens zal komen over
achttien in Chili vermiste personen. Over
het lot van 1500 verdwenen Chilenen kon
de diplomaat geen opheldering geven.
Met name voor de anti-terreurwet is de
uitspraak van de kiezers bepaald niet een
duidig: voor het rechtse electoraat is de
wet nog veel te zachtzinnig, een deel van de
linkse kiezers is eerder beducht voor te
(Van onze redacteur in Italië
Hein ten Kortenaar)
trainingsfaciliteiten en wil kennelijk mid
dels deze Libanese „krijgsheer” indirecte
controle over Libanees territorium behou
den. De troepen van de VN staan machte
loos tegenover deze ontwikkeling en hun
Voor de financiering van de politieke
partijen liggen de zaken wat simpeler.
Deze wet werd in 1974 aangenomen, nadat
een gerechtelijk onderzoek aan het licht
had gebracht dat de grote oliemaatschap-
grote politiebevoegdheden en bedreiging
van de burgerrechten. Deze laatste bezwa
ren waren ook al door het parlement ge
voeld en een herziening in deze zin was
dan ook al in behandeling.
In Griekenland begint de zomertijd we
liswaar ook op 2 april, maar daar eindigt
ze weer op 24 september. Portugal heeft
een zomertijd die loopt van 26 maart tot
24 september en Turkije tenslotte, van 2
april tot 15 oktober.
En zoals met alles dat in deze wereld
moeilijk ligt, heeft de problematiek van
de zomertijd een vooral politieke achter
grond. West-Duitsland wil niet aan de
zomertijd omdat het in Bonn politiek
opportuun wordt geacht dezelfde tijd
aan te houden als welke in West-Berlijn
geldt. Om in West-Berlijn zomertijd in te
voeren heeft men de medewerking van
de Duitse Demokratische Republiek no
dig en op die medewerking wordt in de
Bondsrepubliek nauwelijks gerekend.
Zolang West-Duitsland geen zomertijd
heeft, voeren Zwitserland en Oostenrijk,
die om vooral verkeerstechnische rede
nen ook niet in. Voor Denemarken geldt
hetzelfde. Italië wil best aan een „lange”
zomertijd, beginnende in april, als Oos
tenrijk en Zwitserland daaraan ook Wil
len beginnen, maar in Zwitserland heeft
de bevolking per referendum laten weten
niets te voelen voor een uurtje vroeger
op. De Britse regering wil haar zomertijd
best aanpassen aan die van andere EG-
landen, maar het parlement wil weer
wachten op West-Duitsland.
Het blijft dus chaos waaraan voor de
kabeltelevisiekijker maar een voordeel
zit: zolang de Bondsrepubliek niet mee
doet kan er in de Nederlandse huiska
mer, omdat de klok in West-Duitsland
een uur vergeleken met de onze achter
loopt, tot diep in de nacht Duitse televisie
worden gekeken.
TEHERAN (UPI). In het zuidwesten
van Iran heeft de ergste hittegolf sinds 27
jaar, aan minstens tien mensen het leven
gekost. Duizenden mensen trekken weg
uit de steden Ahvaz en Abadan naar koele
streken.
De middagtemperaturen in beide steden
die samen meer dan 700.000 inwoners tel
len, lopen momenteel op tot zo’n 51 graden.
Alle vluchten naar de hoofdstad Teheran,
dat duizend kilometer naar het noorden
ligt, zijn volgeboekt.
Het elektriciteitsnet in beide steden
heeft het begeven doordat het net overbe
last raakte door het gebruik van aircondi
tioning en elektrische ventilators. Door het
uitvallen van de stroom werkt ook de
waterleiding niet meer.
Op een gegeven moment schrijft Wim
Hazeu:
„Als je hem om één boodschap stuurde
kwam hij er met twee terug”, zei Bob van
Amerongen, „maar hij deed het allemaal
met dezelfde overgave als daarvóór.”
NEW YORK (Reuter!) PA). De 25-
jarige David Berkowitz, bekend als de
zoon van Sam en onder deze naam meer
dan een jaar New York terroriseerde met
een reeks moorden op vrouwen, is giste
ren veroordeeld van 25 jaar tot levens
lang.
Ij oen
r 590
„Op sommige momenten moet men zich
slechts door één angst laten leiden: de
angst je later voor jezelf te moeten scha
men.”
nstig
eurs,
el.
kers,
lalde
uro-
met
ho-
'ast-
)ver
em-
srde
lotel
dien
ook
het
eek-
ïven
BRASILIA (AFP). De van oorlogs
misdaden verdachte Gustav Franz Wag
ner heeft in zijn cel in de gevangenis in
Brasilia, in Brazilië, getracht zelfmoord
te plegen.
Wagner deed dit door het glas van zijn
bril kapot te slaan en de stukken glas door
te slikken. Een cipier zag dit echter en de
Oostenrijker werd met spoed naar het
ziekenhuis gebracht. Hij is buiten levens
gevaar.
Wagner werd onlangs door toedoen van
Simon Wiesenthal, hoofd van het Oosten
rijkse Joods Documentatie Centrum, in
Brazilië opgespoord. Twee weken geleden
gaf de man toe, dat hij inderdaad plaats
vervangend commandant is geweest van
de vernietigingskampen Treblinka en So
bibor. Hij wordt beschuldigd medeverant
woordelijk te zijn voor het doden van
respectievelijk 800.000 en 250.000 joden.
Vele slachtoffers zou hij persoonlijk heb
ben uitgezocht.
vee-
i de
die
i in
ger,
ssa-
>tde
isin-
?en-
ige
en
lijk
be-
itse
rer-
de
ing
nu
en.
en
■en
;ns
en
tot
n-
;r-
n-
Ü-
n-
de
de
lo
rn
m-
ht
>n
ti-
la
dt
>n
in
s-
pijen grote sommen betaalden aan de
toenmalige regeringspartijen. De verden
king bestond (en bestaat) dat het steekpen
ningen waren, in ruil voor belastingvoor
delen en ander faciliteiten. Sindsdien krij
gen de partijen bijdragen uit de staatskas
en moeten ze jaarlijks hun begroting pu
bliceren, Men hoopte dat het vertrouwen
van de kiezers daardoor hersteld zou wor
den, maar dat is kennelijk maar ten dele
gelukt.
Bijna het hele kleurkatern (27 blz.) van
Vrij Nederland van afgelopen week is ge
wijd aan het levensverhaal van Eduard
Veterman, geschreven door Wim Hazeu.
Je moet het niet vlak voor het slapen gaan
proberen te lezen, want de gevoelens van
machteloze woede die je dan bevangen
verhinderen het inslapen in hoge mate.
Veterman was een succesvol toneelschrij
ver, tekenaar, erudiet, jood, was in 1941
waarschijnlijk de eerste die persoonsbe
wijzen ging vervalsen (2000 in anderhalf
jaar en alle van hoge kwaliteit), sloot zich
aan bij de verzetsgroep Luctor et Emergo
die inlichtingen verzamelde en piloten
over de grenzen smokkelde, werd in 1943
gearresteerd, ter dood veroordeeld, naar
Duitsland gevoerd, overleefde ondanks al
les de oorlog, en was, kortom, een Groot
Vaderlander, nee: een Groot Nederlander,
nee: een Groot Man, nee: gewoon iemand
die handelde volgens de door hem zelf
neergeschreven gedachte:
NEW DELHI (UPI). De Indiase oud-
premier Indira Gandhi wordt binnenkort
in staat van beschuldiging gesteld, Dit
heeft een woordvoerder van het ministerie
van Binnenlandse Zaken in de Indiase
hoofdstad New Delhi gisteren bekendge
maakt. De aanklacht zal zijn gebaseerd op
een onderzoek van een gerechtelijke com
missie naar de vermeende fouten van me
vrouw Gandhi en andere functionarissen
gedurende de periode, dat Gandhi, toen
nog premier, de noodtoestand had afge
roepen.
Volgens het rapport van de commissie
heeft mevrouw Gandhi zich schuldig ge
maakt aan misbruik van macht en gezag
om persoonlijk gewin. Het zou zeker nog
een maand duren voordat de aanklacht zal
worden ingediend.
(Van onze redactie buitenland)
LUXEMBURG. Ook het volgend
jaar blijft het een chaos in Europa wat
betreft de zomertijd. De verkeersminis
ters van de Europese Gemeenschap heb
ben gisteren in Luxemburg weliswaar
opnieuw geprobeerd om in de nabije
toekomst alle EG-landen op een lijn te
krijgen voor wat betreft de invoering van
de zomertijd, maar het is er weer niet van
gekomen. Het is nu al weer vrijwel zeker,
dat er volgend jaar in Europa weer lan
den met en landen zonder zomertijd zul
len zijn en wat de landen betreft die
zomertijd kennen, zal die op geheel ver
schillende tijdstippen worden ingevoerd
en beëindigd.
Hoe chaotisch de situatie is, moge uit
het volgende blijken: dit jaar lopen al
leen de drie Benelux-landen en Frank
rijk in de pas met een zomertijd die duurt
van 2 april tot 1 oktober. Ook Italië kent
zomertijd, maar daar loopt die van 27
mei tot 30 september. West-Duitsland en
Denemarken kennen geen zomertijd, Ier
land en het Verenigd Koninkrijk weer
wel, maar daar weer van 19 maart tot 29
oktober.
Een maandje geleden vroeg ik op de
verjaardag van Karei van het Reve aan
Bob van Amerongen (die met Karei in het
verzet zat), of de film „Pastorale 1943” van
Wim Verstappen de sfeer van het verzet
goed weergaf? Sommige dingen waren er
naast zei hij, maar over het algemeen
klopte het wel, ook wat de onhandigheden
betreft. En toen kwam weer eens het mij al
bekende Klein-Duimpjeverhaal te voor
schijn van Rob de Vries, die zich bij hun
groep had aangesloten en niet te beroerd
bleek voor het eenvoudige boodschappen-
werk, ook al had hij daarvóór de gevaar
lijkste en avontuurlijkste dingen gedaan.
De woede die je bij het lezen overrom
pelt betreft overigens vooral het luttele
jaar na de oorlog dat hij nog geleefd heeft:
op 28 juni 1946 kwam Eduard Veterman
samen met zijn vrouw bij een auto-
ongeluk om het leven. Velen dachten aan
een liquidatie, omdat hij te veel wist over
het oorlogsverleden van vooraanstaande
politici, militairen en industriëlen, en bo
vendien gaarne bereid bleek die kennis
van zaken te openbaren. Eén van Veter-
mans naaste medewerkers en vrienden
tijdens de oorlog, de overleden acteur Rob
de Vries (die in „Het dagboek van Anne
Frank” de vader speelde), was ervan over
tuigd dat Veterman op last van het Militair
Gezag was doodgereden, maar er zijn aan
wijzingen dat het een stom ongeluk betrof.
De woede die je bij het lezen bevangt
betreft de lapzwanzige manier waarop na
de oorlog de verzetsmensen in het alge
meen, en Veterman in het bijzonder, wer
den behandeld. Een kenmerkend voor
beeld. Op 13 juli 1945 kreeg hij van prins
Bernhard de opdracht de geschiedenis van
de Binnenlandse Strijdkrachten te schrij
ven. Al op 25 augustus 1945 kreeg hij
bericht dat die opdracht weer was inge
trokken: er was een speciale sectie in het
leger opgericht die dat karwei liever zelf
wilde klaren. In 1972 kwam die geschiede
nis er inderdaad, geschreven door reserve-
overste G. J. van Ojen jr. In de twee delen
van samen 1120 bladzijden komt de naam
Veterman niet voor, wel de verzetsgroep
die hij leidde, terwijl toch bij, andere ver
zetsgroepen meestal wel de namen van de
leiders worden genoemd...
Maar soms was hij wel eens nonchalant,
zoals die keer dat hij een grote papieren
zak met suiker voor de illegaliteit en de
onderduikers te pakken had gekregen, die
naar de Simon Stevinstraat vervoerd
moest worden. Hij had de zak gewoon
onder zijn snelbinders op de bagagedrager
van zijn fiets gebonden, die zak was op de
hobbelige keien gaan scheuren zodat hij,
zonder dat hij het merkte, een suikerspoor
legde naar het illegale adres in de Simon
Stevinstraat, en vlak voor de deur aldaar,
waarnaast ook nog een NSB’er woonde,
scheurde de zak en stroomde de suiker op
straat. Er kwamen mensen kijken, onder
wie een politieman die om opheldering
vroeg, en Rob de Vries kon hem toen een
kaart tonen dat hij bij de Centrale Keuken
werkte. Een van de omstanders moet toen
gezegd hebben: „Geen wonder dat die
prak altijd zo zoet smaakt!” Alles werd
weer bijeengevoegd, het liep met een sisser
af, maar als verhaal uit die goeie ouwe tijd
van het verzet doet het nog steeds uitste
kend dienst.
„Voor Rob de Vries was Veterman een
vader die hem er voortdurend op wees
voorzichtig te zijn. Rob, die onder andere
piloten naar België en Frankrijk bracht,
was moeilijk af te remmen en nam veel
risico’s.”
DEN HAAG (ANP). De brief van de
Russische president en partijleider
Brezjnjev over de invoering van de neu
tronenbom, zal niet openbaar worden ge
maakt. Minister Van der Klaauw van
Buitenlandse Zaken heeft dit geantwoord
op vragen van het PPR-Kamerlid Walt
mans.
Volgens de minister wordt in Brezjnjevs
schrijven in algemene termen over de mo
gelijke nadelen van het neutronenwapen
voor de wapenbeheersing en de ontspan
ning gesproken.
De Russische partijleider verwijst in zijn
brief ook naar een redevoering van hem in
december jongstleden waarin Brezjnjev
voorstelde wederzijds van produktie van
het neutronenwapen af te zien.
Minister Van der Klaauw wenst de let
terlijke tekst van de brief niet openbaar te
maken omdat het niet gebruikelijk is dat
dit door de ontvanger geschiedt in plaats
van door de afzender.
Berkowitz werd veroordeeld tot een to
tale gevangenisstraf van 275 jaar, maar de
wet van de staat New York vereist, dat de
straffen gelijktijdig worden uitgezeten.
Dat betekent, dat de Zoon van Sam na 25
jaar in aanmerking kan komen voor vrijla
ting op erewoord. Rechter William Kapel-
man: „Ik zal aanbevelen dat u nooit op
erewoord zult worden vrijgelaten, dat u in
de gevangenis blijft tot de dag van uw
natuurlijke dood.”
140 huizen werden volledig met de grond gelijk gemaakt. In de
buurt van Sendao ontstonden aardverschuivingen, braken twee
dijken en werden elektriciteit- en gastoevoer verbroken. Langs
de kust bij Honsjoe vormde zich een vloedgolf. In dit gebied
werden ook de meeste treindiensten gestaakt.
De politie verwacht overigens, dat het aantal doden nog zal
stijgen.
Een fluisterend „onder ons” tussen Mar
io Thomas en Jane Fonda (rechts) tijdens
een liefdadigheidsfeestje in Beverly Hills.
Voor de Europese niet-EG-landen
geldt: Oostenrijk, Zwitserland en Liech
tenstein hebben geen zomertijd. Andorra
en Spanje wel; van 2 april tot 1 oktober.
In een wanhoopspoging dit onzekere ge
tij te keren, maakt de Libanese regering
haast met het zenden van de eerste contin-
.genten van het geregelde leger naar het
Zuiden Volkomen onduidelijk is nog hoe
de relatie van het wettige Libanese leger
met de deserteurs van Haddad zal zijn.
Haddad en de zijnen beweren namelijk
nog steeds deel uit te maken van het offi
ciële leger en daarom het „wettig gezag” in
het Zuiden te vertegenwoordigen.
Er is inderdaad nog steeds radiocontact
tussen Haddad en de generale staf in Bei
roet, en Haddad krijgt nog steeds zijn
majoors-salaris uit Beiroet uitbetaald,
maar er is niet één officier in het ministe
rie van Defensie te vinden die zal zeggen
dat Haddad deel uitmaakt van het leger,
commandant, generaal Erskine, heeft al Alleen fascistische en christen-rechtse po-
laten blijken dat hij Jeruzalem verant- litieke kringen in Beiroet zoals bij voor
woordelijk stelt wanneer de komende da- beeld oud-president Chamoun onder-
gen de gevechten in Zuid-Libanon weer schrijven Haddads „legaliteit” in het open
zullen uitbreken. baar.
vei-
eri-
i de
gen
nki
itig
iki-
be-
ige-
l tot
ein
ats-
niet
