Dennegroen met brandnetels
Over IJmuiden gesproken
IJmuidense loodsen willen
af van sleepbootregeling
Overal waarEsso wat extra doet.
Overleg met Velsen over gevaarlijke transporten
vanderpol
2,40
wat vertel je me nou?
airconditioning
bi
7
WOENSDAG
JUNI
t
BIJ SCHUTTEN IN NOORDERSLUIS
:n
lis
KAMERLEDEN OVER VERVOER RADIO-ACTIEVE VATEN
mt,
ns?
an?
Overal waar Esso wat extra
doet ligt voor een aantrekkelijke
prijs een vrolijke strandbal voor u
klaar. Doorsnee 40 cm. Opblaas
baar uiteraard, zodat u ’m makke
lijk kunt meenemen.
Zolang de voorraad strekt.
En dat voor de zeer lage prijs van
maar
iii
IJMOND
19 7 8
1 4
D
r>
r.
jes
en
L
t
1?
(Esso
(ADVERTENTIE)
I
De bekritiseerde regeling is sinds 1 fe-
i
(ADVERTENTIE)
I 1
3
nomische Zaken) zodanige maatregelen te
treffen dat zo’n situatie zich in de toe
komst niet meer voor kan doen.
Dat schrijft het Afdelingsbestuur IJ-
mond van de vereniging De Nederlandse
Loods in haar blad bij de resultaten van
een door de Loodstechnische Commissie
toonde hij zich verrast over het onofficiële
karakter van de enquête. „Als de loodsen
van de regeling af willen moeten zij zich
tot hun dienstleiding wenden, dan kan de
zaak verder in goed overleg behandeld
worden”, aldus Dekker.
kocht het café van Zegel ten behoeve van
haar zoon Anton die bij het Hoogovenbe-
drijf was gaan werken maar liever op
eigen benen wilde staan. Al spoedig
bleek hem, toen hij het café eenmaal
exploiteerde, dat Velseroord grote be
hoefte had aan een „concertzaal”. Deze
werd naast het café gebouwd. Er werd
direct een druk gebruik van gertiaakt
door allerlei verenigingen zoals VSV,
Kunst na Arbeid en later ook door Ad-
vendo. Bovendien werden er danslessen
gegeven door Ebbeling. Mijn vader, de
eerder genoemde Piet Schaap, nam het
zien deze een vrij terrein wilden hebben
om zo nodig de spoorbrug te kunnen
beschieten”, (de heer Wim Schaap die
hierboven aan het woord was, behoorde
tot de enthousiaste beoefenaars van de
krachtsport. Hij bracht het tot kampioen
van Nederland in het vedergewicht. In
Velseroord werd hij bovendien zeer be
kend door zijn danslessen in Het Wapen
van Velsen, nadat hij zich er aanvanke
lijk als toneelhulp verdienstelijk had ge
maakt. Zijn dansclubs omvatten ge
woonlijk zo’n vijftig leden. De zaalhuur
bedroeg een rijksdaalder, evenals de be
loning van de pianist. - JvB).
(Reacties op deze rubriek: schriftelijk
aan het bureau van dit blad met vermel
ding „IJmuiden wat vertel je me nou?”).
steen gelegd. Ruim een jaar later werd de
kerk ingewijd. Aantal plaatsen: meer
dan duizend. Umuiden was in het bezit
van de grootste oud-katholieke kerk van
Nederland. Vandaar ook dat hier de bis-
schop van Haarlem werd gewijd toen het
kerkgebouw in de Spaarnestad te klein
bleek om alle belangstellenden te omvat
ten.
De regeling schrijft alleen achtersleep-
boten voor, niettemin zien de loodsen zich
regelmatig genoodzaakt ook een voor-
sleepboot vast te maken. Als een achter
hoof een verkeerde beweging maakt resul
teert dat in het „weglopen” van het voor
schip. Dit effect kan zonder hulp van èen
voorsleepboot niet gecorrigeerd worden.
Verder noemen de loodsen het feit dat in
de regeling uitsluitend wordt gesproken
over sleepboten en niet over de trekkracht
„onzinnig”.
weten of de Nederlandse regering na het
afgeven van vergunning ook verantwoor
delijk is voor de Zwitserse verpakking. De
bewindslieden zullen morgen mondeling
antwoorden op de gestelde vragen.
Van den Bergh en Staffelen hebben zieh
(dit keer met hun cottega’s Bartmeijer en
Voogd) gieteeen ook geworpen op de pro-
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG/IJMUIDEN. De PvdA-
kamerleden Van den Bergh, Epema, Brug
man en Staffelen vinden het onaanvaard
baar dat het gemeentebestuur van Velsen
volstrekt onvoldoende op de hoogte was
van de omstandigheden waarin de overla
ding van de radioactieve vaten vorige
week heeft plaatsgevonden. De bestuur
ders werden hierdoor volgens de parle
mentariërs in een moeilijke positie ge
plaatst tegenover de verontruste inwo-
ters van Velsen, Ze vragen de ministers
Ginjaar (VoUugeaoodbekil Wiegel (Bto-
Mniandae Taheni en Van Anedenne (Ben
de minister het wapport van het Dteaeto-
raaé-Genearaai aan de Tweede Kamer te
cnmdeggen.
van veiligheidsmaatregelen tegen gevaar
lijke stoffen. De kamerleden vragen minis
ter Albeda van Sociale Zaken of het waar
is dat de chemische stoffen waar de Raad
over klaagt, een gevaar opleveren voor de
gezondheid en dat de betrokken perso
neelsleden daar onvoldoende tegen be
schermd zijn.
Ze willen weten hoe Albeda denkt over
het verwijt van de Raad van Overleg dat
de bedrijfsgeneeskundige dienst zich niet
onafhankelijk genoeg op zou stelten. Tens-
gemeentebestuur overleg moet worden ge
pleegd over te volgen procedures. Ze wil
len weten of de uit Zwitserland afkomstige
lekkende vaten, die in Petten aan een
onderzoek worden onderworpen, bij het
passeren van de Nederlandse grens op hun
deugelijkheid zijn onderzocht. Bovendien
willen de parlementariërs van de ministers
bloemendaalseweg 275/overveen tel (023 259491
het tweede jaar van IJmuidens bestaan
werd vermoed zou de plaats allang een
oud-katholieke kerk hebben gehad. Ster
ke geruchten gingen de ronde dat het
gehele loodswezen in IJmuiden zou wor
den gevestigd. Bij de loodsen waren vele
Egmonders die als standplaats Den Hel
der hadden; praktisch allen waren oud-
katholiek. Caspariis Johannes Rinkel die
sinds 1873 de oud-katholieke bisschop
van Haarlem was kocht grond aan in de
buurt van^ de meest landinwaarts staan
de vuurtoren. De geruchten over het
loodswezen bleken echter onjuist te zijn
zodat de plannen voor kerkbouw bleven
rusten. Toen men er weer serieus over
ging denken omdat steeds meer visko-
pers hun „oys” (huis) in Egmond opga
ven voor een woning in IJmuiden en een
aantal vissers hen al gauw volgde stak
het Rijk een spaak in het wiel: het wilde
de grond in bezit krijgen voor de intussen
noodzakelijk gebleken aanleg van een
vissershaven. Daar was op zich geen be
zwaar tegen. Toch werd het een kwestie
van touwtrekken omdat het Rijk maar de
helft wilde vergoeden van de som die de
bisschop ervoor op tafel had gelegd. Ui
teindelijk kregen de oud-katholieken na
een jarenlang verzet waar ze recht op
hadden: de volle prijs.
INTUSSEN HAD mgr. Rinkel een be
roep op al zijn geloofsgenoten in Neder
land gedaan om de IJmuidenaren finan
cieel te helpen. De reacties getuigden van
een grote solidariteit. In het voorjaar van
1888 kon een bouwcomité worden sa
mengesteld. Optimistische geluiden wa
ren te beluisteren in de achterbovenzaal
van de imposante Willem Barendz waar
de' oud-katholieken al regelmatig bij el
kaar kwamen; de diensten werden geleid
door pastoors van elders omdat IJmui
den nog geen eigen herder had. De Am-
Het lijkt nu ongelofelijk wat de gelovigen
van toen tot stand brachten binnen
twintig jaar voor de tweede maal een
nieuwe kerk. Er werd grond gekocht aan
de Koningin Wilhelminakade. De bouw
werd voor ƒ66.850 gegund aan de aan
nemersfirma De Vlugt (de latere burge
meester van Amsterdam) en Domhóf. In
het voorjaar van 1906 werd de eerste
De heer W. Schaap te IJmuiden: „Het
Wapen van Velsen aan de Stationsweg
was oorspronkelijk het café van Jan Ze
gel. Toen deze ermee stopte werd de zaak
gekocht door „opoe” Roth. De familie
Roth was van Zeeland naar Velseroord
gekomen. Roth ging in de eerste tijd met
zijn hondekar langs boerderijen e.d. om
lappen stof en andere artikelen van die
aard te verkopen. Later begon zijn
vrouw een winkeltje in de Kalverstraat
waar ze garen en band maar ook speel
goed verkocht. Dat winkeltje bevond
zich vlakbij de zaak van „Trui” Glas. De
dochter van „opoe” Roth opende op haar
beurt een winkel naast die van haar
moeder met hoeden e.d.; ze was ge
trouwd met Piet Schaap die een smederij
aan de Kalverstraat had. „Opoe” Roth
sterdamse pastoor Diependaal deed op
een zondagmorgen toen hij kort voor de
dienst de speciale kleding wilde aantrek
ken die in de Willem Barendz werd be
waard een vreemde ontdekking: muizen
bleken er het ene gat na het andere in te
hebben geknaagd. Natuurlijk ging de
dienst door, in aanwezigheid van veertig
leden (een aantal was er ter visserij) en
een flinke groep kinderen.
IN DATZELFDE JAAR 1888 werd
bouwgrond aan de Breesaapstraat ge
kocht. De Utrechtse architect T. J. van
Harderwijk maakte een ontwerp voor
kerk en pastorie. De begroting werd op
gesteld: ƒ17.000. In het voorjaar van
1889 had de aanbesteding plaats. Laag
ste inschrijver was J. C. van Vendeloo
van het dorp Velsen: 15.388. Toen
men hem het werk wilde gunnen bleek
dat hij nog minderjarig was. Dat bete
kende: eerst maar eens informeren wie
en wat Van Vendeloo eigenlijk precies
was. De informaties waren gunstig; hij
kreeg tenslotte de opdracht. In 1889
werd de eerste steen gelegd. In 1890 kon
de kerk worden ingewijd. Dat gebeurde
door de bisschop van IJmuidense eerste
uur, mgr. Rinkel. Het aantal gemeentele
den was al tot boven de honderd ge
groeid. Als eerste pastoor werd Gerardus
van der Poll uit Zaandam benoemd, een
man die zich met grote toewijding en een
onuitputtend lijkende energie voor IJ
muiden in het algemeen en zijn mensen
in het bijzonder ging inzetten.
HET AANTAL LEDEN bedroeg in
1891 reeds tweehonderd. In het daarop
volgende jaar kwamen er nog honderd
bij. En de gemeente bleef groeien omdat
steeds meer Egmonders zich in IJmuiden
vestigden. In 1899 werd het zeshonderd
ste gemeentelid genoteerd, in 1902 het
achthonderdste. Had men bij de opening
Even naarEsso
en u kunt deze bal
verwachten
„HET TROTSE, zware gebouw aan de
Wilhelminakade zal zeker wel in staat
zijn tot de eeuwen te spreken van de
arbeid van pastoor Van der Poll en de
bloei zijner gemeente”, werd geschreven
toen Gerardus van der Poll, na IJmuiden
ruim dertig jaar te hebben gediend, af
scheid nam. Het besluit had hem veel
moeite gekost maar hij wist dat de taak
voor een man van zijn leeftijd te zwaar
was geworden; daarom gaf hij nu de
voorkeur aan een kleinere gemeente.
Zijn opvolger werd pastoor Rinkel, we-
UMUIDEN. De sleepbootregeling
voor de Noordersluis te IJmuiden is al
jaren een blok aan het been van de lood
sen, die telkens weer gedwongen worden
één of meer sleepboten vast te maken, ook
als dat naar hun mening niet overbodig is
maar zelfs de kans op schade vergroot.
Tevens leidt het niet consequent toepas
sen van de regeling door d^ Rijkshaven-
dienst tot verwarring en onbegrip, niet in
de laatste plaats bij kapiteins van zee
schepen.
hoeveel sleepboten er nodig zijn om een
schip zonder brokken in de Noordersluis
schepen maakten gebruik van 280 sleep- af te laten meren bij de betroffen loodsen
boten, zonder de regeling zouden de lood- behoort te liggen,
sen slechts 187 sleepboten gebruikt zijn.
Rijkshavenmeester Dekker kon geen
commentaar leveren daar hij de resultaten
bruari 1972 van kracht en ingesteld na een ’van deze enquête niet gelezen had. Wel
aantal aanvaringen biet sluisdeur die
meestal werden veroorzaakt door een me
chanisch defect aan de schepen. Volgens
de regeling moeten schepen tussen de 4000
en 15000 BRT (Bruto Register Ton) ten
minste een achtersleepboot hebben en
schepen van 15.000 BRT en meer tenmin
ste twee achtersleepboten. In overleg tus
sen de loods en de Rijkshavenmeester zijn
uitzonderingen mogelijk.
De kamerleden vinden dat de lokale
bestuurders voldoende informatie over
transporten van radioactief afval moeten
krijgen en dat er vooraf met het
„IK HEB ER geen cent voor over het
is nou een keer mooi geweest”, zei een
kersverse IJmuidenaar met een nog vol
op Egmonds accent toen hem geld werd
gevraagd voor de erebogen. Het was in
derdaad „mooi geweest”. De oud-
katholieken hadden veel geofferd voor
de totstandkoming van hun eigen kerk in
IJmuiden, aan de Breesaapstraat, tegen
over de school. Maar natuurlijk moesten
er erebogen komen nu de kerk zou wor
den ingewijd vandaar dat de mensen
onder elkaar nog een extra collecte hiel
den. Veel zou het allemaal niet gaan
kosten want er behoefde alleen maar
hout voor de stellages te worden gekocht.
Het dennegroen dat als versiering moest
dienen zouden een aantal mannen en
jongens wel uit de Breesaap halen. Daar
groeide meer dan genoeg en dat hoefde
dus niets te kosten, al werd voor alle
zekerheid geen toestemming van de
grondeigenaars gevraagd.
„IK HELP WEL bij het versieren”, had
de financieel nogal stugge plaatsgenoot
gezegd. Hij was inderdaad in de Brees
aapstraat toen de mannen met zakken
vol dennegroen terugkeerden. Ze gaven
hem graag een welgevulde juten zak en
begonnen vervolgens ook zelf de erebo
gen op te tuigen. Wat zeer opmerklijk
was: zij deden dat werk met veel plezier,
terwijl die ene man nogal wat kreten
slaakte die bepaald niet bij de sfeer van
een kerk pasten. De verklaring was een
voudig. De denneplukkers hadden de
hem toevertrouwde zak in de Breesaap
niet alleen met dennegroen gevuld maar
er voor de helft ook brandnetels tussen
gemengd. Dat was de wraak voor degene
die wel geld voor de kerk over had maar
naar de mening van de anderen net niet
royaal genoeg was.
ALS ALLES WAS GEGAAN zoals in
blemen bij de koudbandwalserij van
Hoogovens, waar het Directoraat van de
Arbeid op verzoek van de Raad van Over
leg een onderzoek in gaat stellen naar de
arbeidsomstandigheden. Volgens de Raad
van Overleg ajjn de bedrijfsgeneeskundige
dienst en de vedigheid&dtenet van Boog-
ovens te getuete gebleven bjj tert teeBen
De LTC IJmond heeft de bestaande re
geling ook getoetst aan die in talrijke ande
re havens in onder meer België, Canada,
Duitsland, Engeland en andere Neder
landse havens waar schepen door zeeslui
zen worden geloodst. Naar aanleiding van
dit onderzoek concludeert de LTC IJmond
dat de regelingen daar „in schril contrast
(LTC) IJmond uitgeschreven enquête over staan tot de IJmuidense dwangmaatrege-
deze regeling. De enquête werd gehouden len”. Het afdelingsbestuur besluit dan ook
onder tien loodsen en betrof 190 schepen met de opmerking dat de beoordeling of en
die in de periode van november 1976 tot
november 1977 beloodst werden. De 190
initiatief voor de oprichting van een
krachtsportvereniging, Hercules, die re
gelmatig in Het Wapen van Velsen ging
oefenen en er ook wedstrijden begon te
organiseren. Bekende leden waren Jan
van den Boogaard die voorzitter werd,
Jan Keirsgieter, Willem Struijs (de vroe
gere voetballer van Stormvogels), Jaap
Kossen en Jan Dekker. Het werd een
vooraanstaande club. Toch werd ze op
den duur opgeheven. Een aantal leden
stapte over naar het Beverwijkse DOK.
Het Wapen van Velsen werd m ae oorlog
op last van de Duitsers gesloopt aange-
derom „een werker van de eerste rang op
allerlei gebied” zoals bij diens afscheid in
1937 zou worden vastgesteld.
HET VERHAAL over het dennegroen
en de brandnetels hoorde ik een jaar
later van een veteraan die alles van het
begin af had meegemaakt en met wie ik
nu naar het hijsen van de nieuwe luiklok
(IJmuiden bleef vrijgevig) in de kerkto
ren aan de Koningin Wilhelminakade
stond te kijken. Die klok woog zeshon-
derddertig kilo. Toch gebeurde het hij
sen met een heel dun kabeltje. Hoofd
schuddend stonden de veteraan en enige
leeftijdgenoten erbij. Dat kon nooit goed
gaan voor zoiets had je toch zeker een
armdikke kabel nodig. Toen de klok op
haar plaats was klommen ze de trappen
op om te zien of het daarboven allemaal
wel goed vast zat. Dat bleek puik in orde:
de mannen die het werk „geklaard” had
den zaten rustig een pilsje onder de klok
te drinken.
van de kerk nog slechts de helft van het
aantal plaatsen nodig, het was nu al
zover dat extra ruimte voor de gelovigen
moest worden vrijgemaakt, naast het al
taar en op het koor. De conclusie was
duidelijk: er was een grotere kerk nodig.
Een aantal le
zers herinnert
zich nog de dien
sten in de eerste
oud-katholieke
kerk van IJmui
den, aan de
Breesaapstraat.
Het gebouw
werd na het in
gebruik nemen
van de nieuwe
kerk aap de Ko
ningin Wilhelmi
nakade de werk
en opslagplaats
van een manden-
makerij. Na de
Eerste Wereld
oorlog werd het
Thalia Theater
er gevestigd. De
vroegere pasto
rie werd het
woonhuis van de
exploitant.
Daarachter werd
de „kleine zaal”
van Thalia ge
bouwd.
