film
Vervelende komedie
in ouderwets genre
Gelderland
petri interieur
Haarlem
Grote
vreetpartij als cynische grap
filmhuizen J
Somber mensbeeld bij Ferreri; Wertmüller compromisloos
Interwand scheidingswanden
amsterdam
“Visuele bevestiging legendarisch figuur
gLeven Howard Hughes biedt
■weinig houvast aan filmer
s
g
19
FILM
19 7 8
JUNI
1 6
,,I will...I will..
met Diane Keaton en Elliot Gould
1
I
Lichtgewicht
B.V.
ClA-film
1
Bekende feiten
I
interwand
Op 5 april 1976 stierf tijdens een
ijlvlucht van Acapulco in Mexio
tiaar Houston in de Amerikaanse
staat Texas, de veelvoudige mil
jardair Howard Hughes, de meest
excentrieke man waarschijnlijk
van deze eeuw. Volgens verklarin
gen van een familielid die het lijk
bij aankomst in Houston moest
identificeren, zag hij er met zijn
lange, onverzorgde haren en
baard uit als een uitgemergelde,
totaal verkommerde zwerver die
hoogstens nog veertig kilo woog.
Als mogelijke doodsoorzaken
noemden de doktoren van het
Mormonenziekenhuis in Houston
ondervoeding, bloedarmoede en
het niet meer functioneren van de
nieren.
VRIJDAG
A
Charles Boost
The amazing Mr. Hughes achter de camera (City 7, Amsterdam).
V I
ZIJLWEG 36-38 HAARLEM TEL. (023)-316399
line.
<ade
A
Norman Panama, of beter gezegd zijn
cameraman John A. Alfonzo, kent maar
een camera-instelling waarbij de betrok
ken acteurs in medium size op het doek
komen en leuk proberen te doen. Ondanks
het doorbreken van diverse taboes is de
film, die deze week in het Leidsepleinthea-
ter draait, een vervelende herhaling van
een alweer ouderwets genre.
Dat alles verhoogt echter de humor van de
situatie in het geheel niet. Er wordt gewild
modern gedaan maar de dialogen zijn
geestloos en zonder pit.
I
(drijf,
iheid
jdra-
huizen tot grote grondbezittingen, televi-
- siestations en niet te vergeten Hughes Air
craft Corp, met haar miljoenenorders van
leger, vloot en NASA.
In ieder geval kan men niet om een
figuur als Wertmüller heen en moet men
iets van haar films gezien hebben om haar
talent in een bepaalde categorie onder te
kunnen brengen. En „De Zeven Schoonhe
den” is daarvoor misschien wel als ex
treem voorbeeld van haar mentaliteit een
geschikte gelegenheid.
HET HAARLEMSE fümhuis Het Melk
woud aan de Zijlstraat 63 vertoont vanaf
vanavond tot en met zondagavond (21 uur)
de film De Viool en de Wals van Andrej
Tarkovsky. Een Poolse filmer die nogal
wat aandacht krijgt vanwege zijn intrige
rende scenario’s en zijn beeldende manier
van filmen. De Spiegel, zijn recentste pro
ductie, gaf hem ook in bredere kring er
kenning, maar ook de Viool en de Wals zal
de echte liefhebber wel aantrekken
Hoe kleurrijk en tragisch dit leven verlo
pen is, het is de vraag of het dramatische
stof biedt voor een film. De vraag wordt
zeker niet bevestigend beantwoord door
regisseur William A Graham met zijn „The
maakt een Amerikaanse amusementsfilm
als „A Star is born” die in Luxor te zien is,
een lichtgewichtindruk. Het is het verhaal
van een zangeresje met veel talent dat
tenslotte in succes uitgroeit boven de man
die haar ontdekt en gelanceerd heeft. Deze
wordt tenslotte slechts tot echtgenoot van
de „ster” gereduceerd. Dat verhaal is al
vele malen verteld en bezit voor de gere
gelde bioscoopbezoeker geen enkele ver
rassing meer. Misschien dat in deze nieu
we versie, gemaakt door de hier onbeken
de Frank Pierson de hoofdrolspelers, Bar
bra Streisand en Kris Kristofferson extra
attracties vormen of als zangers zo ge
waardeerd worden dat het verhaaltje op
de koop toe wordt genomen. Maar hoe dan
ook het ophalen van een oude en afgezaag
de intrige geeft al in zekere zin de geestelij
ke armoede en het gebrek aan creativiteit
aan waarmee Hollywood momenteel wor
stelt.
Voor de jeugd heeft Palace „De Terug
keer van de Dobbelmans” en Studio een
bekende Nederlandse jeugdfilm uit de
Limburgse studio’s van H. van der Lin
dens Rex Filmproductie, „Vier Rakkers en
een oude Jeep".
Die hoofdrolspelers beloven heel wat,
maar Norman Panama die de film schreef,
produceerde en regisseerde, is een matig
filmer en naar nu blijkt een nog matiger
scenario en dialoog-schrijver.
„I will... I will...” behoort tot het genre
van de sjieke komedie van liefdesvergis
singen. Echtpaar dat al enige tijd uit el
kaar is, elkaar toevallig ontmoet, probeert
de liefdesdraad weer op te vatten, opnieuw
problemen waaraan dure psychiaters te
pas komen en door het geheel heen een
voortdurend elkaar opzettelijk verkeerd
begrijpen om de conflicten aan de gang te
houden. Doris Day en Rock Hudson heb
ben tien jaar geleden geëxcelleerd in dat
genre waar toen geen onvertogen beeld of
woord in voorkwam en de oorzaken van de
mislukte relatie discreet werden aange
duid.
Dat laatste hoeft nu niet meer. De echte
lieden voeren een conversatie waarbij Do
ris Day voortdurend zou blozen en over de
techniek van de huwelijksdaad wordt in
bijna wetenschappelijke vorm gesproken.
Behalve de al besproken nachtvoorstel-
lingen („La Grande Boeffe” en „De zeven
Schoonheden”, vinden we in Palace
„Grizzly”, een rampenfilm waarin een ge
vaarlijke beer de omgeving onveilig maakt
en in Frans Hals Michael Winners „Scor
pio”, een spannende film over CIA en
geheime agenten met o.m. Burt Lancaster
en Alain Delon.
Zitelementen, zithoeken, banken, fauteuils en tafels,
ontworpen door Jan des Bouvrie en Gelderland Team.
Voorbeelden uit de opzienbarende nieuwe kollektie
van Meubelindustrie Gelderland staan voor u klaar.
Kom even langs, als is 't maar voor adviezen,
ige dokumentatie die u een helder
de hedendaagse woonwereld.
Behalve de op deze pagina besproken
„Howard Hughes”-film waarvan City de
Nederlandse première geeft, komt op de
reprisesrijke Amsterdamse filmagenda
nog een première voor en wel de Ameri
kaanse „I will... I will... For Now” met
Elliot Gould en Diane Keaton.
de slachtoffers in de kampen aan onmen
selijke handelingen verricht zijn om het
eigen vege lijf te redden. Op een verre
gaande manier wil de regisseuse de poli
tiek van compromissen aan de kaak stel
len waarvan bijna iedereen in zijn leven
gebruik maakt om zich staande te kunnen
houden. Maar of zij haar doel bereikt door
de zaken zo scherp te stellen, is de grote
vraag.
Diane Keaton en Elliot Gould in I
willI will(Leidsepleintheater, Am
sterdam).
Twee uitzonderlijke figuren uit de Itali
aanse filmerij komen deze week voor op
het Haarlems bioscoopprogramma, beiden
in de nachtvoorstellingen waar zij door
hun mentaliteit en wijze van filmen eigen
lijk perfect thuishoren. Het gaat om Mar
co Ferreri van wie Roxy in de late uren
van vrijdag en zaterdag „La grande Bouf
fe” vertoont en om Lina Wertmüller die in
Luxor onder de titel „De zeven Schoonhe
den” haar zevende film laat zien. Het
werd vooral in Amerika een ongekend
succes.
Wie Ferreri is, hoeft nauwelijks meer te
worden uitgelegd. Deze nu vijftigjarige
Italiaan begon zijn opzichtige carrière in
Spanje waar hij onder meer „El Cocheci-
to” („Het Wagentje”) maakte. Het is een
bittere komedie over een oude man die van
de ziekenverzekering een invalidenwagen
tje wil hebben omdat hem dat gemakkelij
ke vervoersmogelijkheden biedt. In die
trant van cynische, wanhopige en bizarre
gegevens heeft hij een oeuvre opgebouwd
dat niet direct uit bijdragen bestond aan
het eenvoudige bioscoopamusement maar
wel Ferreri’s sombere visie op de mens
heid onverbloemd en zonder concessies
weergaf.
In Italië werd zijn naam gevestigd in
1963 met „La Donna scimmia” waarin
Annie Girardot een behaarde vrouw speel
de die door Ugo Tognazzi als kermisnum-
amazing Howard Hughes”. De film somt
chronologisch de min of meer bekende
feiten op, daarbij grote sprongen in de
historie makend, maar hij komt niet ver
der dan de conclusie dat Howard Hughes
een wonderlijke, onberekenbare, weinig
sympathieke excentriek is geweest. Wat
zeker geen opzienbarende onthulling is.
Tegenover geëngageerde films als „La
Grande Bouffe” en „Zeven Schoonheden”
Het aantrekkelijke in deze verfilmde bi
ografie is echter, de zorgvuldige enscène-
ring van de fragmentarisch gebrachte
hoogtepunten in dit leven, zijn relatieve
betrouwbaarheid en visuele bevestiging
van de vele verhalen en legendes die zich
rond Hughes hebben opgestapeld. Zoals
Tommy Lee Jones de hoofdfiguur speelt
ontstaat er toch wel een soort bizar maar
niet onbestaanbaar karakter van een man
die deed (en kon doen) waar hij trek in had
en van dat voorrecht overvloedig gebruik
heeft gemaakt. Een schilderachtige figuur
zoals men niet vaak meer tegen zal komen
in deze gestroomlijnde en bureaucratische
wereld.
Michel Piccoli
met een gevulde
varkenskop in
La grande Bouf
fe (Roxy, Haar
lem).
Verder, prolongaties in Palace waar
„Saturday Night Fever” voor de tiende
week gebleven is, in Roxy waar de reprise
van „Keetje Tippel” haar tweede week
beleeft, in Lido waar „Driver” aangehou
den is en in Studio, waar „Moord in de
Oriënt Expres” ook voor de tweede week
herhaald wordt. Op maandagavond is in
Studio ter afwisseling Wertmüllers hierbo
ven beschreven film vertoond.
benutting. Elastische oPloss'ng dan verder
mer geëxploiteerd werd. „De Man met de
ballonnen”, „Dillinger is dood”, „De
Audiëntie”, „La grande Bouffe” (1973) wa
ren enkele van zijn films die tenslotte
leidde tot „De laatste Vrouw”, waarin Ge
rard Depardieu in uiterste wanhoop over
een uitzichtloos leven zichzelf ontmant.
Van dat vele werk is als meest bizarre
film bij velen, al was het maar door de titel
of de korte inhoud „La grande Bouffe”
bijgebleven die dus nu in de nachtvoorstel
lingen van Roxy te zien zal zijn. Die korte
inhoud bestaat dan hieruit dat vier vrien
den die hun eerste jeugd achter de rug
hebben (Michel Piccoli, Philippe Noiret,
Marcello Mastroianni en Ugo Tognazzi)
zich afzonderen in een eenzaam landhuis
om zich in de meest letterlijke zin dood te
gaan eten.
Eerst geniet men nog van de zorgvuldig
uitgekozen spijzen van Ugo die een be
roemde kok is, maar al gauw worden de
tafelmanieren overboord gegooid en be
gint men zich ononderbroken vol te prop
pen. Dit levert vermakelijke scènes op,
maar Ferreri heeft deze grote vreetpartij
niet als grap bedoeld. Hoogstens als cyni
sche grap over hoe verveling, tegenslag en
teleurstelling in dit leven met eten gecom
penseerd wordt en dat het rijke westen
aan overmatige hebzucht in de consump-
tiesector ten onder dreigt te gaan. De vrou
wen ontbreken niet op deze etensorgie.
Een paar hoertjes die in de aanvang
binnengehaald worden, vluchten al gauw
voor het eetgeweld van de mannen die
voor niets anders meer aandacht schijnen
te hebben. Maar de toevallig langskomen
de dikke onderwijzeres, gespeeld door An
drea Ferreol, een moederfiguur, is meer
begrijpend en blijft. Ze overleeft de voed-
selorgie. En verder zorgen vluchtige ver
schijningen van vertegenwoordigers van
de derde wereld (een Afrikaan, een Chi
nees, een Indiër) voor niet mis te verstane
politieke „hints”.
Op een veel ruwer en hardhandiger ni
veau werkt Lina Wertmüller die haar mis
prijzen over het menselijk gedrag niet on
der stoelen of banken steekt en met grof
geweld te lijf gaat door voortdurend de
overtreffende trap van „zwarte komedie”
te gebruiken. Ze kwam in het nieuws met
„Mimi de Bankwerker” waarin haar vaste
hoofdrolspeler Giancarlo Giannini bijna
even sterk opviel door zijn groteske ma
nier van spel als Wertmüller door haar
ongeremd gebruik maken van filmstijlen.
In „Pasqualino Settebellezze” gaat ze
daarbij zelfs alle perken te buiten. Gianni
ni speelt opnieuw de ijdele, zelfbewuste
Napolitaan die zich onweerstaanbaar acht
voor het zwakke geslacht. Eerst wreekt hij
de eer van een van zijn lelijke zusters door
de souteneur die haar tot prostitutie ge
bracht heeft te doden. Vervolgens lukt het
hem via een mafiarelatie gek verklaard te
worden zodat hij zich bij het uitbreken van
de oorlog in een gekkenhuis bevindt. Het
belet de legerleiding echter niet hem in het
leger op te nemen.
Hij deserteert in Duitsland, belandt in
een vernietigingskamp en weet te overle
ven door eerst met de sadistische kamp-
leidster naar bed te gaan en later mee te
doen bij het kiezen van gevangenen die
geliquideerd moeten worden. In die
kampscènes gaat Lina Wertmüller ver
over de geaccepteerde grenzen. Ook al zijn
haar bedoelingen eerlijk en al kan zij zich
beroepen op wat er in werkelijkheid door
informatie, of kleurige dokumentatie die u een helder
beeld geeft van de hedendaagse woonwereld.
U bent welkom.
Giancarlo Gianmóni zeult met het lijk van de ventnootrde soteteneur in de zeven
schoonheden (Lttxov, Haarlem).
Nu, twee jaar na zijn dood, komt de
awSM naam Hughes weer opduiken in de pers,
allereerst omdat de zonderlinge film- en
HgNl luchtvaartmagnaat die een erfenis van te-
SgSffSS gen de twee müjard naliet, geen duidelijk,
au onaanvechtbaar testament had gemaakt,
3 zodat nu een juridisch gevecht op gang is
Stomen, onder de mogelijke erfgenamen,
«t En een tweede reden dat de naam weer in
Sgg|| de belangstelling komt, ligt aan het feit dat
William A. Graham een film over „the
amazing Howard Hughes” heeft gemaakt
“K3R die laat zien dat „verbazingwekkend” in
B dit verband een zwakke uitdrukking is
B voor het gedrag van de hoofdpersoon in
M deze filmbiografie. De film gaat deze week
in première in City 7 in Amsterdam.
Howard Hughes was in 1905 in Houston
B geboren en al miljonair toen zijn vader in
I 1923 stierf. Howards belangstelling ging
B uit naar de vliegerij die toen nog in de
B kinderschoenen stond en naar allerlei vor-
a men van technische en elektronische expe-
rimenten. Toen hij negentien was stierf
B ook zijn moeder en werd Howard de enige
B eigenaar van „Hughes Tool Company”, tot
B zijn dood de ruggegraat van het Hughes-
B imperium. Naast de vliegerij groeide bij
3 hem de belangstelling voor de filmproduk-
3 tie en ook in die sector leek alles goud te
B gorden wat dit wonderkind aanraakte.
1^3 Zijn eerste produktie die hijzelf groten-
B deels ook regisseerde met John Whale offi-
B :ieel als regisseur, heette „Heli’s Angels”
B en ging over de strijd in de lucht tijdens de
B Eerste Wereldoorlog. Met Jean Harlow in
H de hoofdrol werd de film een groot succes.
B Dat was in 1930. Maar ook zijn volgende
H bijdragen aan de cinematografie, „The
Front Page” van 1931, spelend in de kran-
B tewereld en nu weer te zien als toneelstuk
BBKl en „Scarface” uit 1932, de eerste onver-
bloemde gangsterfilm, onder regie van Ho
ward Hawks en met Paul Muni in de
KMHk hoofdrol, bewezen durf en talent en sloe
gen in bij het publiek.
Maar zoals de vliegrage hem vier levens
gevaarlijke ongelukken bezorgde met als
resultaat dat praktisch geen bot in zijn
lichaam ongebroken is geweest, hield hij
van zijn contact met Hollywood een pijnlij
ke geslachtsziekte over die hem een le-
venslange angst voor besmetting en infec-
i tie bezorgde. Vandaar zijn nerveus gema
noeuvreer met antiseptische papieren zak-
I doekjes als hij met iets of iemand in aanra
king was gekomen, en zijn voorkeur voor
steriele ruimtes om in te werken en te
wonen. Ook zijn verhouding met vrouwen
bleef daarna grondig gestoord, hoewel hij
nog lang omringd werd door de mooiste
vrouwen van Hollywood, van Jean Har
low, Ava Gardner, Linda Darnell, Ginger
Jogers, Jane Russell tot Jean Peters.
Na 1950 begon hij zich terug te trekken
uit de openbaarheid, ver van de mensen, in
wie hij naar eigen zeggen weinig geïnteres
seerd was. Hij ging wonen in afgehuurde
en streng bewaakte hoteletages van waar
uit hij steeds onopgemerkt door de buiten
wereld wist te verhuizen, van Las Vegas
naar de Bahama’s, van Nicaragua naar
Londen en vandaar naar Vancouver en
later naar Acapulco. Via memo’s en tele
foongesprekken en enkele voortreffelijke'
financiers, bij hem in dienst, beheerde hij
zijn bezittingen die zich over allerlei secto
ren uitstrekten, van filmstudio’s en gok-
f'G* JÉW
