l
Porto Ercole
minder veilig t
China en Japan
gaan weer praten
ALLEEN IN ALKMAAR
Proces tegen Zuidmolukse
bezetters provinciehuis Assen
r
t
DAMIATE EXTRA
I
1.
„Net insekten”
Motivatie
RMS-zaak
I
I
Gespecialiseerd in
MASSIEF EIKEN MEUBELEN
gebeitst of geloogd.
Onverwacht
J
DONDERDAG 20 JULI BIESBOSCH 51,50
DONDERDAG 27 JULI MIDDELBURG 49,50 p p.
WOENSDAG 12 JULI DRENTE 49," p p.
1’
23
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
JUNI
VRIJDAG
1 6
r
(Van onze redactie binnenland)
ASSEN. De verdachten zo goed mogelijk tot hun recht laten
komen en de gevoelens van de getroffenen ontzien. Dat rekent de Asser
rechtbank zich volgens een verklaring van president mr. F. C. Fliek
aan het begin van de buitengewone terechtzitting tot taak bij de
berechting van de drie Zuidmolukkers die op 13 en 14 maart van dit
jaar het Drentse provinciehuis hebben bezet. Die beide aspecten
komen tijdens de zitting telkens weer naar voren.
Fnidsen 93-95 - ALKMAAR - Tel. 072 -12 55 87
F
r Kaarten zijn verkrijgbaar bij al onze kantoren
Kaarten zijn tevens verkrijgbaar bij:
ZONDAG 2 JULI FRIESLAND 52,-
OPSTAPPLAATSEN:
VERZORGING:
t
ft®
r w
i sr
(AD VER TENTIE)
Rechtbank wil gevoelens
van getroffenen ontzien
Drie politiemannen bewaken het Asser gerechtsgebouw.
Op de vraag wat het neerschieten van
(ADVERTENTIE)
’■i
pp-
(ADVERTENTIE)
Ged. Oude Gracht 82 (Haarlem Centrum)
Soendaplein (Haarlem-Noord)
Californiëplein 17 (Haarlem Schalkwijk)
Raadhuisstraat 60 (Heemstede)
Rijksstraatweg 103, fa. v. Staveren (Bennebroek)
Lange Nieuwstraat 427 - IJmuiden
Zeestraat 18 - Beverwijk
Achter de Waag, over de ophaalbrug
in het oude stadscentrum.
Bij ieder van de drie verdachten pro
beert mr. Fliek met name hun motivatie
en hun gevoelens bij het doden van men
sen naar boven te halen. En wat het ont
zien van de getroffenen betreft: bij het
voorlezen van de verklaringen van een
aantal gijzelaars worden hun namen ach
terwege gelaten.
In samenwerking met het reisbureau NZH-Cebuto
te Haarlem organiseren wij dagtochten op
en kinderen had wat dacht u toen?” klinkt
er iets van spijt door. „Maar toen was er
toch niks meer aan te doen.
Een van de Zuidmolukkers moet ook
nadrukkelijk naar zijn motivatie ge
vraagd worden. Hij zegt „wel altijd geïn
teresseerd in het RMS-ideaal” te zijn ge
weest.
alle gijzelaars als de regering niet op de
eisen wilde ingaan.
Het gold ook voor De Groot, die volgens
de bezetters „te veel praatjes” had. Met
een knik van het hoofd alleen bevestigden
de beide anderen wat één van de verdach
ten voorstelde: „Ik wist meteen dat De
Groot de eerste zou zijn”, zegt hij onbewo
gen voor de rechter.
De dood van de man diende alleen om te
laten zien „dat het menens was”. En over
de hardheid waarmee tevoren deze aan
pak besproken was, zegt een Zuidmoluk-
ker op een vraag van mr. Fliek of ze
daarbij ook aan de gevolgen hebben ge
dacht: „Elke strijd heeft zijn prijs”.
In Sneem zelf kwam het nieuws even
eens onverwacht. Wel hadden de dorpsbe
woners geconstateerd dat eindelijk de an>
Er komt geen antwoord. De Zuidmoluk-
ker zegt dan dat hij bij de bevrijding liever
doodgeschoten was „om te laten zien dat
de Zuidmolukkers ook bereid zijn hun
leven te offeren voor hun strijd.”
Luchtfoto van het landgoed Reenafurrira in de Kenware Bay vn zwid-west Ierland,
dat Porie Ercole zou gaan vervangen als vakantteverblnjf voor de kommklijke familie.
moment: „Nou mijn straf maar en geen
geouwehoer”.
Het landgoed Reennafurrira mag dan 60
hectare groot zijn, het huis zelf heeft
slechts 12 kamers. Dat is-de reden dat men
„beslag heeft gelegd” op een aantal ka
mers in het plaatselijke hotel Parknasil-
la, waar veiligheidsmensen en leden van
de hofhouding zullen worden onderge
bracht.
^Sederi 1849^
&e«stoaaI-9»-S& Maarte» tiel t®a.-3»>29S2
•z.
I
De advocaten mr. Kousemaker (links) en mr. De Ruyter (derde
van links) na afloop van de eerste zitting in het proces tegen de
drie Zuidmolukkers.
De Groot hem deed wil de jongeman geen
antwoord geven.
Na een lange aarzeling geeft hij op de
vraag van mr. Fliek, „vindt u het doden
van een mens iets gewoons?”, een vaag
antwoord over de „zaak van de RMS”.
Kort daarop moet een van het drietal
overigens de zaal worden uitgedragen om
dat hij door een flauwte bevangen wordt.
Na tien minuten komt hij terug. Als de
zitting wordt voortgezet zegt hij het er
eigenlijk niet mee eens te zijn geweest dat
het ultimatum van 14 maart 14.00 uur een
half uur werd verschoven.
Mr. Fliek wil daarop weten wat er ge
beurd zou zijn als de beide gedeputeerden
Trip en Huizinga zouden zijn doodgescho
ten na het verstrijken van het ultimatum.
„Zou u doorgegaan zijn met het doodschie
ten van mensen?” vraagt hij.
Dat duidt dus op het toch aanwezig zijn
van een politieke motivatie. Na enig over
leg met hun raadslieden, mr. W. G. A.
Kousemaker en mr. H. de Ruyter, verkla
ren twee Zuidmolukkers: „Deze actie heb
ben we niet gedaan voor ons zelf maar
voor het hele Zuidmolukse volk” en: „Wij
kwamen op voor ons recht”.
En dan de derde verdachte. Bij het begin
van de ondervraging zegt hij luid: „Even
een opmerking vooraf: ik ben niet van
plan hier een verklaring af te leggen. U
mag vragen stellen”. Als mr. Fliek dat
probeert, verwijst de jongeman telkens
naar de verklaringen die hij bij de politie
en bij de rechtercommissaris heeft afge
legd. Keihard zegt hij op een gegeven
derhalve kilometer lange oprijlaan van
het landgoed onder handen werd geno
men. Maar dat dit zou betekenen dat de
huidige bewoonster, die in Sneem zeer
geliefd is, zou vertrekken, hadden zij niet
gedacht.
De heer Weeland is ook eigenaar van
een zes hectare groot eilandje in de baai
waarop de Kenmare-rivier uitmondt. Het
is het enige plekje in Ierland met een
haast wit zandstrand, waarop vele zee
honden zich koesteren. Kreeften en oes
ters zijn daar voor het grijpen en velen
hebben al een begerig oog op dit paradijs
je laten vallen. Het is de bedoeling van de
heer Weeland het eiland te verkopen,
maar op verzoek van de Nederlandse am
bassadeur in Dublin heeft hij er voorlopig
van afgezien, om de koninklijke familie in
de gelegenheid te stellen van de schitte
rende natuur te genieten. Overigens ziet
het er niet naar uit dat men uitsluitend op
dit verscholen plekje blijft, want inmid
dels zijn ook twee Landrovers in Sneem
aangekomen, waarmee men er ook op zal
uittrekken.
HAARLEMS DAGBLAD
IJMUIDER COURANT
BEVERWIJKSE COURANT
REISBUREAU NZH-CEBUTO, Stationsplein perron D, HAARLEM
REISBUREAU KERKMAN, Grote Krocht 20, ZANDVOORT
TOKIO. (Reuter) China heeft gisteren
ingestemd met een Japans voorstel, de
onderhandelingen over een vredes- en
vriendschapsverdrag te hervatten, aldus
een bekendmaking van het Japanse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken. China is
bereid begin volgende maand met de on
derhandelingen te beginnen.
De onderhandelingen waren sinds sep
tember 1975 in het slop geraakt doordat de
Chinezen erop stonden, dat het verdrag
een clausule moest bevatten waarin hege
monie wordt veroordeeld.
De Sovjet-Unie, die de clausule als een
tegen haar gerichte Zag, waarschuwde Ja
pan voor eventuele vergeldingsmaatrege
len indien het zou instemmen met de Chi
nese eis.
De Japanse premier, Takeo Foekoeda
zei vorige maand, dat onderhandelingen
tussen Tokio en Peking geen afbreuk mo
gen doen aan de betrekkingen tussen Ja-
pan en de Sovjet-Unie.
Later lukt het mr. Fliek toch nog naar
aanleiding van de voorgelezen verklaring
van deze verdachte bij de rechter
commissaris, wat meer los te krijgen.
-
5
W W
WWW:
W
Hij praatte daarover met anderen.
„Maar praten over. hoeft nog niet te
betekenen iets doen. Wat wou u er mee?”,
vraagt mr. Fliek.
„De Nederlandse regering op onze zaak
attenderen. Omdat vreedzame acties niets
hielpen, moesten we tot harde acties over
gaan”, aldus de verdachten, die „erken
ning als vrije Zuidmolukkers” wilden en
die samen met de gevangen zittende „vrij
heidsstrijders” van Wijster, Bovensmilde
en De^Punt weg wilden, uiteindelijk naar
Indonesië, om daar verder te vechten voor
het ideaal.
De drie waren het er dat komt in alle
ondervragingen weer naar voren over
eensdeze actie moet hard zijn en hard
blijven. „Of we schieten ze allemaal dood,
of we gaan weg”. Daarom zouden er na het
verstrijken van het ultimatum inderdaad
meer mensen worden doodgeschoten.
Zo was en bleef de afspraak, waaraan ze
zich alle drie gebonden hadden. Zonder er
verder over te praten zouden ze het alle
maal met elkaar eens blijven, wat ieder
ook zou doen. Dat zou gegolden hebben
voor het eventueel doodschieten van taxi
chauffeur Van der Werf, wanneer deze
zich verzet zou hebben; dat zou ook gelden
voor het systematisch neerschieten van
Een zeer afwisselende tocht die u de gelegenheid biedt eens nader kennis te maken met
ons mooie Friesland. Per boot reizen we van Enkhuizen naar Stavoren en maken
vervolgens een rondrit langs de Friese meren Na de Friese koffietafel in het oude stadje
Sloten maken we een rondrit door Gaasterland en de terugrit is over Lemmer en door de
Noordftostpolder, waar we ook het diner gebruiken.
Een bezoek aan het „Land van Bartje" met zijn hunebedden, brinkdorpjes, ja-knikkers
en veenafgravingen is beslist de moeite waard. Na de Drentse koffietafel brengen we
een bezoek aan het Drents, Openluchtmuseum in Schoonoord. De terugrit is o.a. over
Sleen - Coevorden - Hardenberg en Raalte.
Hoe oorzaak en gevolg van een en ander
zich tot elkaar verhouden, laat zich moei
lijk peilen. Resultaat is echter, dat de be
zetters drie maanden na de actie nog
steeds als keiharde criminelen overkomen.
Of ze ook werkelijk allemaal zo hard zijn
als ze zich voordoen, of dat ze uit verbit
tering, angst voor gezichtsverlies na de
mislukking van hun „zelfmoordcomman-
do” of wat dan ook? alleen hardheid
veinzen, daar is niet gemakkelijk achter te
komen.
Mr. Fliek probeert het telkens, maar zijn
pogingen iets van gevoel naar boven te
halen, leiden herhaaldelijk schipbreuk.
„Ging het u gemakkelijk af?”, vroeg mr.
Fliek aan een Zuidmolukker over het in
koelen bloede neerschieten van de ambte
naar drs. Ko de Groot. „Het zei me niks”,
antwoordde de verdachte met een schou
derophalen.
Hoewel hij zag dat de eerste kogels raak
waren, heeft hij het slachtoffer nog nage
schoten tot het hele magazijn leeg was.
„Wat voor gevoel had u toen. Had u een
gevoel?”, vraagt mr. Fliek. De jongen
schudt het hoofd. Hij beaamt de moord op
De Groot in koelen bloede te hebben be
gaan. „Achteraf gezien vind ik het nog
steeds goed dat ik het gedaan heb”, zegt
hij.
Pas als mr. Fliek hem vraagt: „Toen u
later hoorde dat De Groot getrouwd was
ook de regering het onjuist dat leden van
de koninklijke familie Italië nog langer als
vakantieland bezoeken.
In het diepste geheim zijn in de afgelo
pen maanden onderhandelingen gevoerd
over de nieuwe Ierse vakantiebestemming.
De ambassadeur van Nederland in Dublin
heeft daarbij een belangrijke rol gespeeld,
en het toéval wilde dat een huisvriend van
de familie Ruthch, Ernst Weeland, tevens
de nieuwe buurman van de koninklijke
familie wordt.
Het moet niet onmogelijk worden geacht
dat het landgoed in Ierland te gelegener
tijd aan de koninklijke familie zal worden
verkocht, ofschoon er nu alleen nog maar
sprake is van verhuur gedurende de ko
mende twee maanden.
Prins Bemhard heeft inmiddels ver
klaard dat het Ierse vakantieverblijf in
eerste instantie is bedoeld voor prinses
Beatrix, prins Claus en hun kinderen,
maar dat neemt niet weg, zei hij, dat de
koningin en hij er natuurlijk ook zullen
zijn en wellicht zullen de andere leden van
het koninklijk gezin ook overwippen, zoals
dat ook in Italië veelal gebeurde.
Overigens had de koninklijke familie
geen beter plekje kunnen uitzoeken. Het
landgoed is geheel aan het oog onttrokken
en men vangt slechts een glimp op als men
in de baai vaart. Dat was ook de reden dat
president De Gaulle in 1969 het landgoed
huurde toen hij een aantal weken in Ier
land vertoefde.
Horden journalisten en cameramensen
probeerden de grote Franse leider te berei
ken, maar de toegang tot het landgoed was
hermetisch afgeslote^, en zelfs de sterkste
telelenzen faalden.
De vakantiegangers weten zich het be
zoek van De Gaulle nog altijd goed te
herinneren, want er was op dat moment
geen vis- of roeibootje meer te huur. De
journalisten en cameramensen van de tele
visie hadden zich hiervan meester ge
maakt om vanaf de baai te proberen De
Gaulle in het vizier te krijgen.
W
.-.
WWW:
■M www
W WWE
WW >W Wwt
WWW g
WW:WWW
•-
W W <4=-
tw
WW
P0
Ierland mogelijk nieuw
vakantiedoel Oranjes
De Zuidmolukse ds. Metiary wordt bij de ingang gecontro
leerd.
Zo zegt de Zuidmolukker zich te herin
neren dat ze het alle drie leuk hebben
gevonden dat er bij het vanuit het provin- -
ciehuis naar buiten schieten mensen ge
raakt werden.
De opmerking van twee Zuidmolukkers
tegen de derde na het doden van drs. De
Groot „Het zijn net insekten” doet mr.
Fliek vragen naar Eli’s gevoel bij het do
den van mensen. Een schouderophalen is
het antwoord.
Beter vindt de president al de opmer
king even later: „Je kunt er niet op ant
woorden”. Mr. Fliek: „Wist u dat De Groot
getrouwd was en kinderen had? Wat denkt
u daarvan?” Het antwoord: „Degene die
verantwoordelijk is, moet het maar we-"
ten”.
Het stak één van de Zuidmolukkers dat,
hij niet mee mocht doen aan de executie
van de beide gedeputeerden toen die op- 9,
handen was. Het stelde hem echter weer
tevreden dat hij een half uurtje later zou
„mogen”.
Zo probeert hij zijn hardheid te bewij-
zen. En als mr. Kousemaker hem een moti
vatie probeert te ontlokken, zegt hij: „Ik
vertel niks. Je kunt het ieder jaar herha
len. Het gaat het ene oor in en het andere
uit. Ze beschouwen ons allemaal als mis
dadigers. Het zijn allemaal racisten. Hier
doen ze toch niets voor ons”.
Aan het einde van de eerste zittingsdag
las mr. Fliek een stuk of tien verklaringen
voor van gijzelaars. Met name de moord
op drs. De Groot en de voorgenomen exe-
kutie van de beide gedeputeerden kwamen
daarbij aan de orde.
Zo heeft één van de Zuidmolukkers te
gen de gijzelaars gezegd dat „iedereen
goed moest kijken hoe Trip en Huizinga
doodgeschoten zouden worden. Zo zou het
met iedereen gaan.”
(Van onze redactie buitenland)
SNEEM. Noula Ruthch, een vooraan
staande Ierse, mag zich met haar man niet
alleen de eigenares weten van een aantal
supermarkten in Ierland, maar zij is ook
de eigenares en bewoonster van het land
goed Reennafurrira, dat verscholen ligt
tussen een woud van naald- en loofbomen
aan de Kenmare-baai in Zuidwest-
lerland.
Reennafurrira is de Ierse naam voor
uitkijkpunt en het landgoed draagt die
naam met ere, want het biedt een schitte
rend uitzicht over de rivieruitmonding
naar de Atlantische Oceaan.
Het landgoed ligt in het pittoreske dorp
je Sneem, dat nog geen 300 inwoners telt.
Op dit paradijselijke plekje heeft de Ko
ninklijke Familie haar oog laten vallen
toen zij besloot af te zien van haar zomer
vakanties in Italië. Porto Ercole mag dan
goed beschermd worden, maar na de ter
reuracties van de laatste maanden acht
De liefhebbers van de natuur komen tijdens deze dagtocht beslist aan hun trekken. Het
hoogtepunt van deze tocht is een 2 uur durende rondvaart door de Biesbosch, dat grote
bekendheid en waardering gekregen heeft door zijn unieke landschap, kreken, biezen-
en rietbegroeiing, en de spaarbekkens voor de drinkwatervoorziening. Op de terugweg
dineren we in Alphen aan den Rijn.
Tijdens deze tocht passeren we enkele indrukwekkende waterbouwkundige werken,
zoals de Brienenoordbrug, Zeelandbrug, Brouwersdam, Haringvlietdam endeBenelux-
tunnel. Het hoofddoel van deze tocht is Middelburg met zijn historische gebouwen zoals
het Raadhuis uit 1512, de Abdij uit 1130 en de „Lange Jan" s Middags brengen we een
bezoek aan het oude stadje Zierikzee. Het diner vindt plaats in Rotterdam.
Haarlem Schalkwijk, parkeerterrein winkelcer" t/o kantoor H Dagblad
Haarlem, Stationsplein perron K
IJmuiden, NZH bushalte „Marktplein voor het postkantoor
Beverwijk, voor de ingang Station NS
Bi| aankoop van de plaatskaarten geeft u op waar vandaan u wilt vertrekken
De vertrektijd en de gewenste opstapplaats wordt op de kaart vermeld. U dient dan
ook vanaf dat punt te vertrekken
Deze dagtochten zijn geheel verzorgd. Dit houdt in vervoer per touringcar, éénmaal
koffie met gebak, lunch en diner Eveneens zijn bij de prijs inbegrepen bij de dagtocht:
FRIESLAND de boottocht Enkhuizen-Stavoren.
DRENTE de entree van het Drents Openluchtmuseum
BIESBOSCH de rondvaart door de Biesbosch
MIDDELBURG de brug- en tunnelkosten.
