heer en meester
wereldtitel
r
JAN ZWARTKRUIS HIELD IN RUST DONDERSPEECH
Overvloed aan gele
kaarten: vijf stuks
Happel pas
voldaan na
Argentina 78
Italië vóór rust
p.rl
St*
1
H
I
Li*
25
SPORT
19 7 8
JUNI
SM
EXCUUS VOOR BRANDTS
(Van onze speciale verslaggever)
Misverstand
im
i
Revanche
W-
w
ar
Uiterste grens
Vuurhaarden
Stek
Eigen spel
Overtuiging
i BUENOS AIRES. Vervlogen tot niets meer dan een vage droom
was luttele weken geleden nog de hoop dat Nederland ooit de finale
van dit toernooi om de wereldtitel zou bereiken. Maar met een
aanvankelijk niet meer voor mogelijk gehouden brutaliteit, veer
kracht en durf stormde een plotseling ontketend Oranje-team woens
dag in het immense River Plate-stadion in één adembenemende
stormloop naar de finale.
■JjpQ NDERDAG 22
In de soms gewelddadige veld-
J slag met de Italianen versplinter-
>en df de eerst opnieuw alle Nederland-
I se hoop, toen het blauwe esqua-
dron van trainer Bearzot ontred-
I dering en chaos zaaide in een naar
I zichzelf zoekend en tegen zichzelf
I strijdend Oranje-team. De soms
bijna radeloos naar organisatie in
de afweer speurende Nederlan
ders werden in de eerste helft
gedurende lange perioden over-
elefooj rompeld en overklast door de veel
I agressievere Italianen.
I boot.
n
PRESSIE REDDE
FINALEPLAATS
iar
H
We leken wel ’n stel verdwaalde kinderen
ind
(Van onze speciale verslaggever)
en
i
i
ker als je tegen Italië moet strijden, kun je
zonodig zelfs uit de derde linie voor gevaar
ij
redden: pressievoetbal, voortdurend jagen
op de tegenstander. En net als tegen West-
Duitsland - toen tweemaal een achterstand
werd weggeknald - bleek het Nederlands
elftal ook nu de bijna verbazingwekkende
mentale kracht te bezitten om met een
agressieve speelwijze terug te slaan.
Verbluft lieten de Italianen zich nu opja
gen. Op hun beurt waren zij in die tweede
helft volkomen overdonderd door de onge
looflijke metamorfose die het Oranje-team
had ondergaan.
Ook nu wankelde deze spectaculaire,
soms brute krachtmeting tussen Neder
land en Italië vaak op de uiterste grens
van het toelaatbare. Als de tegenstander
daarom vroeg, schuwde ook het Oranje
team nooit het geweld. Want vier jaar
geleden was, naast supertalent en een
schitterende strategie, ook reeds lichame
lijke kracht een van de kenmerken van
het Nederlandse spel.
Ogenschijnlijk moest Nederland voor de
rust tegen Italië nu zelfs meer geweld
toepassen om het gevaar te beteugelen,
want in die eerste helft maakte het Oranje
team 20 overtredingen, tegen de Italianen
slechts 11. Maar die schijn bedroog. Want
de meedogenloze Zuideuropeanen waren
in werkelijkheid veel grimmiger nog en
zelfs gemeen in hun afweer. De Italiaanse
coach Bearzot vreesde - dat was al lang
Deze bikkelharde veldslag riep voortdu
rend herinneringen op aan die onvergefe
lijke confrontatie tussen Nederland en
Brazilië, vier jaar geleden, toen Nederland
zich door een jungle van Braziliaans ge
weld een weg baande naar de finale in
München. Met 2-0 (doelpunten van Nees-
kens en Cruijff) werden de ontgoochelde
Brazilianen toen van het veld geveegd.
t> Dolgelukkig vallen trainer Jan Zwartkruis en aanvoerder Ruud Krol elkaar in de
armen. Dankzij een sterke tweede helft is Italië beslissend verslagen.
bekend - vooral het gevaar van de briljante
Rob Rensenbrink, die superieur en on
grijpbaar langs iedere tegenstander kan
soleren als hij niet met lichamelijk geweld
wordt aangepakt. En dat gebeurde dan
ook.
De realiteit was dat de overtredingen
van de Italianen af en toe veel infamer
waren. De gevreesde en beruchte Antonel-
lo Cuccereddu van Juventus, die niet voor
niets de bijnaam „het scheermes” draagt,
was door Bearzot onder de wapenen ge
roepen om Rensenbrink uit de wedstrijd te
spelen. En dat „scheermes” loerde voort
durend op zijn kans om de Anderlecht-
vedette te raken.
Hij kreeg zijn kans in de 14e minuut van
de wedstrijd, toen Rensenbrink in een flits
de bal van de voor hem langs sprintende
Johnny Rep wilde overnemen. Ónmiddel-
lijk raakte de Italiaanse verdediger Rob
Neeskens vertelde dat hij zelf tijdens de
rust had gevraagd weer op zijn vertrouw
de stek te magen spelen. „Dat ik achter
pulsen. Jansen belastte zich met de bewa
king van Rossi.
Arbiter Martinez had in deze krachtme
ting, waarin zoveel op het spel stond,
vooral na rust de grootste moeite om alle
vuurhaarden te blussen. Kwistig strooide
hij daarom met gele kaarten. Eerst een
voor Rep, die in een plotselinge stormloop
tegen Benetti knalde, daarna een voor
Benetti wegens zijn brutale charge tegen
Rensenbrink, vervolgens een voor Arie
Haan, die Tardelli veel te fors aanpakte,
de vierde voor Cabrini die op zijn beurt
Arie Haan vloerde en tenslotte nog een
gele kaart voor Tardelli, die een van de
grootste Nederlandse uitblinkers (Jan
Poortvliet) tegen de grasmat schopte.
Volgens Zwartkruis was de vreemde
taakverdeling niet de enige oorzaak van
Oranjes zwakke verrichtingen tijdens de
eerste helft. „We bleven als angsthazen
hangen. Er werd veel te statisch gespeeld.
Ik heb de jongens in de rust dan ook
gezegd dat we wel alle mogelijke spelsyste
men voor ze kunnen uitdokteren, maar dat
er in de eerste plaats hard moet worden
gewerkt. Ik verweet ze dat dat niet ge
beurd was. Ze hebben mijn woorden be
grepen, de hand in eigen boezem gestoken
en revancheerden zich geweldig in de
tweede helft”.
gele kaart gegeven, toen deze Juventus-
speler Rob Rensenbrink tegen de grond
had getrapt. Benetti mocht van geluk spre
ken dat het slechts bij een vrije trap bleef.
(Van onze speciale verslaggever)
BUENOS AIRES. Het ongeloof
lijke is gerealiseerd. Maar interim-
bondscoach Ernst Happel wil nog
meer. Natuurlijk is hij ook blij met
het bereiken van de WK-finale, maar
hij ontkent ten stelligste dat daar
mee het toernooi voor hem al ge
slaagd is. „We willen wereldkampi
oen worden en dat is ook mogelijk.
Of we straks het publiek tegen ons
krijgen, maakt niets uit. Ais prof
moet je maling hebben aan het feit
dat de toeschouwers achter de tegen
partij staan. De spelers zijn toch ook
vaak genoeg in het buitenland ge
weest om daar niet meer van onder
de indruk te raken”.
Gniffelend ontving Rob Rensen
brink de Nederlandse sportverslag
gevers na afloop van de strijd. „Ik zie
ons succes toch wel een beetje als
onze revanche op de pers. De Neder
landse journalisten zijn te veel ver
wend. Ze willen dat we goed spelen
en dat we winnen, maar dat gaat niet
altijd samen. De meeste journalisten
hebben ook geen nationaal gevoel**.
discussiepunt. En dan met name de merk
waardige taakverdeling in de Nederlandse
afweer. Neeskens was op Paolo Rossi ge
zet, terwijl die opdracht veel meer op het
lijf van Wim Jansen was geschreven. Nees
kens’ inbreng in het middenrif werd ook
i
ig.
n
„Tegen Oostenrijk en Duitsland hadden
we toch laten zien waartoe we in staat zijn.
Ik heb daarbij wel aangetekend dat er
voluit op pressie moest worden gespeeld.
Verder hebben we het met onze aanwijzin
gen zo geprogrammeerd, dat er meer over
de vleugels moest worden gespeeld, want
dat gebeurde in de eerste helft veel te
weinig. Ik dacht dat iedereen na rast heeft
kunnen zien waartoe we in staat zijn als we
onszelf blijven”.
w
„In andere landen juicht iedereen
als hun team door deeerste ronde van
de WK heenkomt, maar wij kregen
alleen maar kritiek. En ook nu praten
ze nog over geluk. Ik vind dat we in- de
tweede ronde toch goed hebben ge
speeld. Nu toeh ook weer inde tweede
helft Als we' gaan jagen, zijn we erg
sterk. Maar er wordt we) eens velve
ten dat het jagen ontzettend vee)
kracht vergt en dat je dat da» ook niet
constant kan doen”.
1
J
Over die treffer van Ernie Brandts
voor de Italianen maakte de bonds
coach niet veel woorden vuil „Bet
was een misverstand. Brandts had
niet in de gaten dat Schrijvers zijn
doel was uitgekomen. Dat kan gebeu
ren, een kwestie van routine. Over
twee jaar zal Brandts dat niet meer
overkomen. Ik vind ook niet dat je
hem iets moet verwijten. Ik ben trou
wens blij dat hij het zo goed heeft
opgevangen en niet is weggezakt. Na
tuurlijk heeft zijn gelijkmaker, nog
wel met zijn rechtervoet, hem daar
bij geholpen”.
„Dat die stelling van mij juist is, werd
vandaag na rust weer bewezen. Dat we
toch vóór rust ons concept iets hadden
veranderd, had een bijzondere reden. Gis
teravond hebben Happel en ik afgespro
ken dat we zuinig op Neeskens zouden
zijn. We wilden beslist een herhaling van
hetgeen tegen Schotland gebeurde voorko
men. Hij kon wel weer spelen, maar toch
neem je door hem in te zetten risico’s. En
die wilden we zo klein mogelijk houden.
Vandaar dat hij in de achterste lijn stond.
Het is immers makkelijker voorzichtig te
spelen als je het spel op je af ziet komen”.
Nu Nederland zo verrassend, ten koste
van het zo lang als finalekandidaat getipte
Italië, de eindstrijd is binnengestapt, blij
ven Happel en Zwartkruis de kritiek op de
toch riskante beslissing om Neeskens in te
zetten en voor hem de succesvolle ploeg
van de voorgaande twee duels te wijzigen
(Wildschut verhuisde naar de bank), na
tuurlijk bespaard. Het is allemaal goed
uitgepakt, maar ook Zwartkruis moest
toegeven dat het vóór rust volkomen mis
dreigde te gaan. „Neeskens zat inderdaad
te veel op een eiland. Daardoor klikte het
helemaal niet meer. We leken wel een stel
weeskinderen die in Buenos Aires waren
verdwaald. Door de omzetting ging het
beter lopen. We kregen meer kracht, voor
al in het centrum van onze aanval. Er werd
veel meer gejaagd en Johan liep daarbij
voorop”.
De voor de hand liggende vraag is,
waarom het Nederlands elftal niet vanaf
het begin met deze opstelling de Italianen
tegemoet was getreden. Happels assistent
Jan Zwartkruis gaf de uitleg. Hij was
daarvoor ook meer nog dan de Oosten
rijkse oefenmeester de aangewezen
man, omdat juist hij de laatste weken
heeft uitgeroepen dat Nederland alleen
tot prestaties kan komen als het eigen
spel wordt gespeeld.
Van de gespannenheid die Krol en de
zijnen in de eerste 45 minuten had ver
lamd, was inderdaad niets meer te beken
nen. De speech van de Amersfoortse
sportofficier miste zijn uitwerking niet.
Zwartkruis had zijn spelers overigens
niet alleen op hun donder gegeven. „Ik
heb ook geprobeerd de overtuiging over te
brengen dat het in de tweede helft nog
kon; dat er voor ons meer in zat dan een
nederlaag of zelfs een gelijkspel”.
Jan Poortvliet heeft, zoals het een
goed clubgenoot betaamt, getracht
Brandts zoveel mogelijk te steunen
tijdens de moeilijke periode na die
eerste treffer, waarbij Brandts doel
man Schrijvers ook nog een behoor
lijke vleeswond bezorgde die met vier
hechtingen moest worden behandeld.
„Het is natuurlijk een tegenslag zo’n
treffer, maar ik heb geen moment
getwijfeld dat we niet terug zouden
komen. Daar is onze ploeg gewoon te
goed voor. In Duitsland zat er meer
klasse in Oranje, maar nu hebben we
meer inzet. Dat is een goede compen
satie. Zonder die vechtlust gaan weer
tegen elke tegenstander onderdoor.
Maar als we ons helemaal geven, kun
nen we iedereen aan. Inderdaad, ik
vind ook niet dat we kansloos zijn in
de finale”, aldus Poortvliet
Ernie Brandts had het maar even
moeilijk gehad met zijn „ongelukje”.
„Eigenlijk was ik ook niet helemaal
schuldig aan dat doelpunt. Niet dat ik
een van mijn medespelers iets ver
wijt, maar aan dat doelpunt was bui
tenspel van Benetti voorafgegaan.
Ook had hij de bal nog met zijn hand
meegenomen. In uiterste nood heb ik
toen getracht de zaak met een sliding
te redden. Ik raakte de bal met de
punt van mijn linkervoet en kon hem
daardoor niet de richting geven waar
door het een hoekschop zou zijn ge
worden. Jammer, maar er was niets
aan te doen. En ik dacht dat ik me met
de gelijkmaker aardig had gerehabili- j
teerd. Ik voelde me in ieder geval
overgelukkig toen die bal zo fraai
achter Zoff tegen het net vloog”.
U) VU» luw
Pech fataal had kunnen worden, vormde
Uj het nakaarten uiteraard een voornaam
De doelbewuste opzet van de Italianen
om de Nederlanders in hun zwakste punt
met geweld te treffen, bleek ook in de
tweede helft. De Azurri wisten natuurlijk
wel dat Johan Neeskens nog maar net
hersteld was van een uiterst pijnlijke rib-
blessure. En jawel hoor, in de loop van de
tweede helft - toen de Italianen al ont
goocheld waren door de Nederlandse ge
lijkmaker - ramde Benetti Neeskens met
een wilde armslag in de borstkas. De
Spaanse scheidsrechter Martinez moet op
dat moment in een heftige tweestrijd met
zichzelf hebben gestaan, want hij had die
zelfde Benetti eerder in de strijd al een
Rensenbrink, die krimpend van pijn tegen
de grasmat ging en die door deze aanslag
duidelijk angstiger werd. Want een echte
glansrol was voor de soms uniek gooche-,
lende Rensenbrink niet meer weggelegd.
Happel gaf toe dat Nederland een
moeilijke beginperiode had doorge
maakt, maar hij had geen moment het
vertrouwen in dit team en dus ook in
de goede afloop verloren. „Tegen
Schotland heb ik het inderdaad be
nauwd gehad, maar dat was nu beslist
niet het geval. Ik krijg het als trainer
niet benauwd als de ploeg goed
draait. Ik wist ook dat we conditioneel
erg sterk zijn. En al vóór de rust had
ik de indruk gekregen dat de Italia
nen gebrek aan lucht kregen. Ze zijn
hier in Argentinië toch wel sterk te
ruggevallen”.
Tegen die achtergrond werd Hap
pels keurkorps in de rust opgedragen
op „alles of niets” te gaan spelen. „Er
moest eenrichtingsverkeer komen na
rust. Het was eigenlijk dezelfde situa
tie als tegen de Duitsers. Neen, ik
geloof niet dat we eerst achter moeten
raken om echt los te komen. Het is
toch ook onzin dat je eerst door een
tegentreffer moet worden geprikkeld
om goed te gaan spelen”.
Ook interim-bondseoach Ernst Happel
wist wat hem te wachten stond. „Ze roepen
wel dat het catenaccio dood is, dat de
Italianen zo offensief spelen, maar dat is
niet waar. Het catenaccio is niet dood. Dat
hebben we vandaag weer kunnen zien.
Nadat ze op 1-0 waren gekomen, hebben ze
eigenlijk niet veel anders gedaan dan mas
saal verdedigen. Zeker, voor rust kwamen
ze er nog wel uit, maar dat kwam omdat
«et bij ons niet liep”.
Oranjes zwakke start, die met een beetje
speelde, was inderdaad niet zo’n beste zet,
maar in overleg met de trainers was afge-
sproken dat ik in het begin zo weinig
mogelijk risico zou nemen. Daarom was
het niet zo onlogisch dat ik op Rossi
kwam te staan, en Jansen in de ruimtedek-
king op het middenveld. Ik had vooraf
twee injecties gekregen en had geen last
van pijn. Het was ook wel verantwoord
dat ik speelde. Dat merkte ik ook toen ik
een paar keer een persoonlijk duel aan
ging. Het lukte me weer en daardoor voel
de ik me de eerste helft ook weer sterk
genoeg om op te schuiven naar het mid
denveld”.
node gemist tijdens het eerste bedrijf. In
de rust werden de zaken recht getrokken.
De Barcelonaspeler schoof op naar het
middenveld, nam de raimtedekking van
Jansen over en zorgde, zoals van hem mag
worden verwacht, voor vele offensieve im-
o’n I
net
Zoals zo vaak in het voetbal, lag de
sleutel die de poort naar de WK-finale
moest ontsluiten, op het middenveld. Ze
ker als je tegen Italië moet strijden, kun je
dat ook van tevoren op je klompen aanvoe-
I gespeeld, dat in de twee voorgaande wed-
I strijden van de tweede ronde zo succesvol
I was gebleken. De conditioneel sterk te-
I ruggevallen Italianen, toch erkende mees-
I ters in het verdedigen van een voor-
I sprong, hadden net als eerder Oostenrijk
I en West-Duitsland niet het passende ant-
I woord op die agressieve op kracht geba-
I teerde aanpak. Raakten bovendien in ver-
I warring door een simpele omzetting in het
Nederlands elftal en tuimelden uit de
len. Rob Rensenbrink bevestigde die op
vatting. „Je hebt het kunnen zien. Onze
aanvallers zijn bijna niet aan de bal ge
weest. Dat is normaal tegen de Italianen.
Je weet dan dat je vanuit de tweede lijn en
zonodig zelfs uit de derde linie voor gevaar
moet zorgen.
I Maar een volslagen onherkenbaar Ne
ous 11 derland raasde na de rust door de arena,
joeg de verbijsterde Italianen voortdurend
op en bereikte tenslotte, door twee even
A oogverblindende als explosieve afstands-
schoten van Ernie Brandts en Arie Haan,
een bijna sensationele 2-1-zege.
Sensationeel, omdat de meer dan 100.000
-| toeschouwers in het gigantische River Pla-
I te-stadion en de honderden miljoenen kij-
I kers voor de televisie in heel de wereld
gedacht moeten hebben dat Italië al met
k 1 één been in de finale stond, toen het Oran-
jeteam zo in paniek was geraakt dat Ernie
Brandts met een radeloze sliding de bal in
1 eigen doel werkte. En de eerlijkheid ge-
I biedt het te zeggen: in die eerste periode
leek het Nederlandse elftal een makkelijke
prooi te worden voor de veel soepeler en
sneller draaiende Italiaanse machine.
Met angst en vreze moet iedereen achter
het Oranje-team ook gedacht hebben dat
juist de Italianen de absolute meesters zijn
in het verdedigen van een voorsprong en
dat het hen dan ook nu zou lukken.
Maar hoe anders pakte het uit. Pas in de
kleedkamer - tijdens de rust - moeten de
Oranje-spelers zich hebben gerealiseerd
dat slechts één spelopvatting hen nog kon
ü- Stralend van oor tot oor verlaten Ernie Brandts (links) en Arie Haan die veelzeggend het V-teken maakt de arena vanBuenos Aires.
Zij waren het die de drie doelpunten voor hun rekening namen en zo het hoofdbestanddeel van het spektakel tegen Italië voor zich
hadden opgeëist.
Hoewel doelman Dino Zoff een stijlvolle poging doet het verrassende schot
van Arie Haan te keren is de bal via binnenkant paal al in het doel terecht
gekomen.
BUENOS AIRES. Juist op tijd keerde
Oranje in het kapitale treffen met Italië
terug van zijn vooral tactische dwaalweg.
Niet zonder geluk hadden de Nederlan
ders de schade in de eerste helft, veroor-
1 zaakt door het in verband met de terug-
I keer van Neeskens aangepaste concept,
I beperkt weten te houden tot één treffer.
Na de hervatting werd weer het eigen spel