THATCHER ZOU TE ONVERDRAAGZAAM ZIJN
MARGARET
DOOR EUROPESE PARLEMENT
Tito tot eind
presidentschap
Dreigement van
c
BIJ GEDWONGEN EMIGRATIE
van zijn leven
president
Zaccagnini uit
de race om
Nazi’s
dreigen
IN TIEN JAAR 10.000 DODEN
Polisario-front
Leider Rode Brigades
krijgt vijftien jaar
Portugees-Angolese top van
meer dan nationaal belang
r j
In partijstatuten:
Uitzonderingstoestand Rhodesië
blijft nog jaar van kracht
In Russische republiek
3
ZATERDAG 24 JUNI
19 7 8
BINNEN- EN BUITENLAND
1
Kritiek
n
n
id
?n
co
eet
Gebruik'm goed.
les
!St
>t
BRUSSEL (AP). In Brussel
zijn gisteren de hoofdlijnen aan
gegeven voor de mogelijke reor
ganisatie van de Europese wapen
industrie. Enkele voorstellen voor
een dergelijke reorganisatie wer
den op 14 juni door het Europese
parlement in Straatsburg goedge
keurd. Het parlement heeft nu de
Europese commissie gevraagd
een „actieprogramma” voor te be
reiden voor de aankoop van con
ventionele wapens.
ing- I
ils
la
z Ji
Hoofdlijnen voor reorganisatie
i
ÈSSÖ
ptt post
(Van onze redacteur in Brussel, Jan Gerritsen)
A
Cuba om zich onafhanke
lijker van Moskou te tonen.
mi-
ijk,
uk-
lan
dit
van
De instelling van een Europees „wapen-
aankoopbureau” is een van de mogelijkhe
den die kunnen voortvloeien uit een betere
samenwerking bij de wapenproduktie van
de negen EEG-landen. Dit bureau zou on
dermeer bevoegdheden moeten krijgen
voor het opzetten en coördineren van wa-
penprojecten. Het bureau kan er bijvoor
beeld zorg voor dragen dat een bepaald
wapen in het daarvoor meest geschikte
land wordt gefabriceerd, maar moet er
tevens voor waken dat ieder lid ejn rede
lijk aandeel in de produktie zal krijgen.
Het voordeel van een dergelijke reorga
nisatie is een forse bezuiniging op de pro-
duktiekosten en de mogelijkheid om de
LONDEN (ANP). Margaret Thatcher, de strijd
lustige leidster van de Britse Conservatieve Partij,
krijgt de laatste tijd te horen dat ze te hard en
onverdraagzaam is.
BRUSSEL. Zeker 10.000 mensen zijn de afgelopen tien jaar
overleden als gevolg van een gedwongen emigratie in de Russi
sche republiek Tadjikistan ten noordoosten van Afghanistan.
Dit staat in een betrouwbaar genoemd Russisch document, dat is
toegespeeld aan een Brussels medewerker van de Samizdat-
Cahiers, waarin Russische dissidenten publiceren.
Zaccagnini was tot nu toe favoriet
voor de post, die plotseling vrijkwam
toen Giovanni Leone, ook een chris-
ten-democraat, op 13 juni terugtrad,
na beschuldigingen over betrokken
heid bij een omkopingsschandaal en
belastingfraude.
De verkiezing van de nieuwe presi
dent begint op 29 juni tijdens een
gezamenlijke zitting van de Senaat en
het Huis van Afgevaardigden en 58
regionale afgevaardigden 1011 kie
zers in totaal.
Na een bijeenkomst van christende
mocratische Senator Gerardo Chiara-
monte gisteren: „We hebben de me
ning uitgesproken dat het de voor
keur zou verdienen een niet-chris-
tendemocratische kandidaat te kie
zen”. De christendemocratische partij
schijnt bereid toe te geven dat een
buitenstaander noch een commu
nist, noch een christen-democraat
voor het presidentschap in aanmer
king komt.
ROME (UPI). Partijsecretaris
Benigno Zaccagnini van de christen
democraten is goeddeels uit de race
om het presidentschap van Italië na
dat gisteren de machtige communis
tische partij liet weten dat zij er de
voorkeur aan geeft geen christen
democraat voor die funktie te kiezen.
Fransen die de laatste twee jaar door de
Polisario gevangen genomen worden zijn
via Algerije naar hun land teruggezonden.
Wat hun nu te wachten staat zei hij niet
precies. „Europa en Afrika hebben ons
getoond hoe oorlogsmisdadigers en huur
lingen moeten worden behandeld”, aldus
de minister.
DAR ES SALAAM (UP(. Fransen die
in handen vallen van het Polisario-front
zullen van nu af aan worden behandeld
als „huurlingen en oorlogsmisdadigers”
en niet als krijgsgevangenen, zo heeft de
minister van Buitenlandse Zaken van het
Polisario-front, dat strijdt om de westelij
ke Sahara, gisteren op een persconferen
tie verklaard.
„Tot dusver zijn wij zeer verzoenend
geweest. Maar nu merken we dat de Fran
sen betrokken zijn bij een genocide-oorlog
en de toestand is veranderd”, zei hij.
graph” suggereerde dat mevrouw Thatcher „te
blauw (de kleur van de conservatieven) is óm goed
voor haar te zijn”. Het blad drong erop aan dat ze
meer verdraagzaamheid en begrip zou opbrengen
voor andere standpunten, in plaats van alles wat
niet in haar rechtse kraam te pas komt keihard aan
te vallen.
Alle opiniepeilingen hebben steeds aangetoond
dat Thatcher in populariteit ver achter ligt op
premier Callaghan. Haar collega’s vrezen dat haar
image van „strijdlustige Maggie” een handicap is in
een tijd, waarin de kiezers vooral een stabiele,
bekwame regering lijken te willen.
Drie jaar geleden werd Margaret Thatcher de
eerste vrouw die aan de leiding kwam van een
Britse politieke partij. Hoewel het niet als een
belangrijke factor voor haar populariteit wordt
beschouwd is de nieuwigheid, dat een partij geleid
wordt door de moeder van een tweeling, nog niet
geheel afgesleten.
de dalen te gaan wonen. Hun vee raakten ze hierbij kwijt. En hun
dorpen werden daarbij grotendeels verwoest.
De slechte levensomstandigheden in de dalen, de grote hitte in
de zomer en de slechte kwaliteit van het drinkwater veroorzaak
ten epidemieën van dissenterie, spoedig gevolgd door difterie en
tuberculose. Massale sterfte onder kinderen en bejaarden was het
gevolg, aangezien de medische diensten niet opgewassen bleken
tegen hun taak. De laagste schattingen betrouwbare statistie
ken ontbreken spreken van 10.000 doden in enkele jaren.
De gedwongen verhuizing is nu stopgezet. Maar de bergbewo
ners mogen niet terugkeren naar hun dorpen, voor zover die niet
verwoest zijn door de milities die werden ingezet bij de gedwon
gen' verhuizing. De weinigen die wel zijn teruggekeerd, zijn
doorgaans oude mensen die onder zeer primitieve omstandighe
den het eind hunner dagen afwachten. Maar ook de andere
gedeporteerden dromen van een terugkeer, aldus het Samizdat
document, dat in Belgische kranten werd gepubliceerd.
(Van onze redacteur in Italië,
Henk ten Kortenaar)
ROME. De rechtbank in Turijn ver
oordeelde gistermiddag de leider van de
Rode Brigades, Renato Curcio, tot 15 jaar
gevangenisstraf. Van zijn mederverdach-
ten werden er 28 veroordeeld tot gevan
genisstraffen variërende van veertien en
een half jaar tot drie jaar. Achtentwintig
beklaagden werden vrijgesproken. De
zwaar bewaakte rechtszaal in de speciaal
voor dit doel omgebouwde vroegere ka
zerne La Marmora was stampvol journa
listen, fotografen en televisieploegen.
Curcio zelf en de andere gedetineerde
leden van de Rode Brigades, hadden ge
weigerd de uitspraak te komen aanhoren.
Nazi-leider Frank Collin, geflankeerd door leden van de Nationaal Socialistische
Partij in Amerika, beantwoordt persvragen na zijn besluit de voorgenomen mars door
Skokie, een overwegend joodse voorstad van Chicago, af te lasten. Hij sprak de
waarschuwing uit dat zijn partij toch in Skokie gaat demonstreren als er geen
toestemming voor een vervangende mars in het Marquette Park gegeven wordt.
Haar' kleding, haar zeer verzorgde coiffures en
haar stem worden nog steeds scherp in de gaten
gehouden. Haar stem klinkt nogal schoolmeester
achtig, en in een samenleving, waarin altijd scherp
gelet wordt op klassekenmerken, klinkt ze voor
gewone mensen ietwat al te rechtschapen.
Maar het is vooral om wat ze gezegd heeft, dat de
kritiek is losgekomen. Sinds het begin van dit jaar
heeft een agressieve koers gevolgd en haar partij
verder naar rechts getrokken. In een toespraak in
Glasgow dreef zij de spot met de pogingen van de
regering de economie aan te zwengelen en daarna
sprak zij zich in een tv-interview plotseling uit voor
een scherpere aanpak om de immigratie van kleur
lingen te beperken.
Het duurde weken voordat haar partij een be
leidsnota kon opstellen om te ondersteunen wat ze
gezegd had, en sommige conservatieven waren er
niet gelukkig mee.
Toespraken, waarin ze pleitte voor hardere maat
regelen op het gebied van de openbare orde en
waarin ze bezorgdheid uitsprak over de groeiende
macht van de vakbonden, ondersteunden haar ver
klaring dat ze wel wat meer gaat doen dan een
huiselijke grote schoonmaak als ze haar intrek mag
nemen in Downing Street 10, de ambtswoning van
de premier.
Haar tegenstanders, met name minister van Fi
nanciën Denis Healey, beklemtonen dit. Ze zeggen
dat een regering-Thatcher zal gaan snoeien in de
sociale voorzieningen en zal aansturen op een con
frontatie met de vakbeweging, die schadelijk zal
zijn voor het land. Gesuggereerd wordt dat haar
schaduwkabinet weinig bekend is. Nadat ze de meer
gematigde Edward Heath als partijleider had ver
drongen, werd verwacht dat ze de wonden binnen
de partij zou helen en de leden van haar schaduwka-
SALISBURY (AFP). De uitzonderingstoestand, die in Rhodesië al 12 jaar
van kracht is, is donderdag met een jaar verlengd, ondanks verzet van de
neger-parlementsleden, zo is gisteren in Salisbury vernomen. De 47 blanke
afgevaardigden stemden voor, de 14 zwarte tegen.
De laatsten zeiden dat opheffing de interne regeling geloofwaardiger zou maken
en gelegenheid zou scheppen voor vrije en democratische verkiezingen.
De minister van Justitie, Squires, zei dat het handhaven van de uitzonderings
toestand noodzakelijk was door het optreden van de guerrillastrijders, de econo
mische sancties en de vijandigheid tussen de partijen.
vluchtelingen in Angola
achtergelaten bezittingen.
binet zou halen uit alle gelederen van de parle-
mentsfractie. Maar het schaduwkabinet vertoont
een duidelijk rechtse signatuur.
de
een
het Westen te verbeteren,
een ontwikkeling die
niveau” vastgestelde produktiedoelstellingen te kunnen halen.
Omdat de Yagnobs en andere bergvolken niet of nauwelijks
vrijwillig wilden verhuizen, werden ze door milities gedwongen in
sr
se
m
rs
o-
et
nt
in
u-
70
t-
it
n
n
it
erde
be-
op
er
er
>e-
»rn
en
*id
is
ke
ijk
en
en
is-
op
er-
)U-
oe-
ts-
3TS
:en
id.
ili-
te
Z>ii-
'an
n
n
■n
•n
o-
n,
•n
a-
>n
de
ns-
an
an-
is
let
i 9
tot
zee
'an
r
i-
8
l.
r
s-
gs-
im-
Jri-
.m-
:ijn
ge-
?en
in
vil,
230
aar
lar.
Nu de kans steeds groter wordt dat in het komen
de najaar parlementsverkiezingen worden gehou
den, krijgt de 52-jarige Thatcher voor een groot deel
de schuld van de achteruitgang van de Tories in de
opiniepeilingen. Zelfs trouwe aanhangers vragen
zich af of haar rechtlijnige aanvallen op „de kwaden
van het socialisme” en haar scherpe stijl de cen-
trum-kiezers niet zullen afschrikken.
Volgens een recente opiniepeiling liggen de con
servatieven, die in februari nog een voorsprong van
elf percent hadden, nu 4,9 percent achter op de
Labour Party van premier Callaghan.
„Kunnnen de Tories de vermolming tegenhou
den?”, vroeg de Londense „Times” zich af. De
gewoonlijk trouw-conservatieve „Sunday Tele-
lukte staatsgreep tegen Ne
to in mei vorig jaar. Ook
werd deze maand de Ango
lese ambassade in Lissa
bon geopend. Naar verluidt
zou Agostinho Neto zelf de
wens te kennen hebben ge-
(Van onze redacteur in
Portugal, Jan Halkes)
LISSABON. De Por-
tugees-Angolese top van
dit weekeinde in Guinee-
Bissau wordt door ver
schillende waarnemers in
Lissabon van meer dan al
leen nationale betekenis
geacht. De ontmoeting tus
sen de presidenten Eanes
van Portugal en Agostinho
Neto van Angola moet een
einde maken aan een aan
tal geschillen, tussen de
beide landen, die tot nog
toe een hechte samenwer
king in de weg stonden.
wapenindustrie Europa aangegeven
In Westminster wordt ook gezegd dat het scha
duwkabinet Thatcher te koppig vindt en dat ze te
veel luistert naar adviezen van anderen. Haar be
sluit, de publiciteit van de partij in handen te geven
van een reclamebedrijf, zal de invloed van andere
conservatieven op de verkiezingscampagne waar
schijnlijk verminderen.
Het verblijf van de acht rechters (twee
zogenaamde getoogde, dat wil zeggen pro
fessionele rechters en zes door het lot uit
de burgerij aangewezen „volksrechters”)
in de raadkamer duurde ruim 100 uur,
langer dan ooit was voorgekomen in de
geschiedenis van de Italiaanse recht
spraak. Dat was gedeeltelijk een gevolg
van het grote aantal beklaagden (46, van
wie 15 gedetineerd, vijf voortvluchtig, de
anderen op vrije voeten maar aanwezig bij
het proces), gedeeltelijk van de zeer uiteen
lopende tenlasteleggingen: deelname aan
gewapende bende, roofovervallen, ontvoe
ringen, zware verwonding, maar ook ideo
logische steun en propaganda (zoals de in
Turijn bekende „Opoe Mao”, die in haar
marktstalletje altijd de laatste communi
qués van de Rode Brigades voorradig
had). Maar waarschijnlijk had de lange
duur van het overleg het meest te maken
met de bijzondere scrupulositeit waarmee
de rechtbank, en in het bijoznder de presi
dent Guido Barbaro, de rechten van alle
beklaagden heeft willen respecteren.
age
aen-
teur
i. K.
>.000
a A-
m in
Aan de topconferentie is
een intensieve diplomatie
ke activiteit voorafgegaan,
het laatst door de gematigd
revolutionaire majoor Me- geven de betrekkingen met
lo Antunes. Antunes is lid
van de Revolutionaire een ontwikkeling die sa-
Raad, een adviesorgaan menvalt met pogingen van
van de Portugese presi-
dent. Voordat Antunes in
mei een bezoek aan Angola
bracht, voerde hij bespre
kingen in Joegoslavië, Cu
ba en de Verenigde Staten.
Verder heeft Antunes goe
de relaties in de Oosteuro-
pese landen.
De inspanning van Melo
Deze geschillen hebben
te maken met de propagan
da van vluchtelingengroe-
pen in Portugal tegen de
regering van Agostinho
Neto en de nationalisatie
van de door deze zelfde
onevenredige wapenhandel tussen Europa
en de Verenigde Staten recht te trekken.
Egon Klepsch, lid van het Westduitse
parlement voor de Christen-
Democratische partij is verantwoordelijk
voor de voorstellen die deze maand door
het Europese parlement werden goedge
keurd. Hij was samen met Etienne Davig-
non, lid van de industriële commissie van
de EEG, aanwezig tijdens een persconfe
rentie in Brussel waar een beeld gegeven
werd van het programma.
Volgens Davignon gaat het hier niet om
een „militaristisch” programma. Sommige
voorstanders van het plan verwachten na
melijk verzet van landen die vrezen dat de
EEG het aanzien zal krijgen van een mili
tair blok. Het plan is volgens Davignon
economisch noodzakelijk om de produk-
tiekosten te spreiden van wapens die poli
tieke leiders denken nodig te hebben. Deze
kosten hebben nu het punt bereikt waarop
zij bijna niet meer door de nationale mid
delen gedragen kunnen worden.
Een ander punt waarop kritiek is te
verwachten is dat een gezamenlijk wapen
programma de verschillende wapenindus
trieën in de EEG-landen zou kunnen bei
dreigen. Davignon zei dat het alleen de
bedoeling was om de activiteiten te coördi
neren.
Een rationalisatie van de defensie-
produktie kan Europa een besparing ople
veren van ruim twee miljard gulden per
jaar aan research en ontwikkelingskosten,
aldus Davignon.
Een zekere samenwerking op wapenge-
bied kent Europa al, maar dit zijn meestal
eenmalige projecten. De ontwikkeling van
de Roland-raket door Frankrijk en West-
Duitsland en het huidige project van Enge
land, West-Duitsland en Italië voor de ont
wikkeling van een vliegtuig dat meerdere
taken op zich kan nemen, zijn voorbeelden
van een dergelijke samenwerking.
;da
om
lik-
Hij
de
jer.
ler-
dat
an-
aan
ster
er
oor
mo
te
Tegen de voortdurende beschuldigingen
van de Rode Brigades, in en buiten de
rechtszaal, dat Renato Curcio en de zijnen
berecht werden door een bijzonder poli
tiek tribunaal, stond rechter Barbaro
maar één verweer ter beschikiing: de Rode
Brigadisten een zo eerlijk mogelijk proces
te geven, met alle kansen tot verweer en
verdediging. Dat heeft hem heel wat kri
tiek bezorgd.
Van vele kanten, ook door de openbare
aanklager, is hem verweten dat hij de
verdachten te grote vrijheid van spreken
gaf, waardoor ze herhaaldelijk de kans
kregen hun politieke propaganda te be
drijven. De enige keren dat Barbaro hun
het woord ontnam en hen zelfs uit de
rechtszaal liet verwijderen, was wanneer
ze met hun verklaringen nieuwe strafbare
feiten pleegden, zoals belediging van het
hof of verdediging van misdaden, bijv,
toen Curcio de moord op Aldo Moro „de
hoogste daad van proletarische gerechtig
heid” noemde.
BELGRADO (DPA). De onbegrensde
ambtsduur van president Josip Broz Tito
als partijleider in Joegoslavië is gisteren,
bij de afsluiting van het elfde communis
tische partijcongres in Belgrado, ook in
de partijstatuten vastgelegd.
De 86-jarige leider dankte voor het „le
venslange vertrouwen” en zei dat een
mens bij een dergelijke erkenning „nog
graag 50 jaar zou willen werken”. In zijn
oordeel over het vierdaagse partijcongres,
dat de klemtoon legde op de stabiliteit en
de continuïteit van de blokvrije en onaf
hankelijke politiek van het niet-gebonden
Joegoslavië, wees Tito op de eenheid van
de partij.
Tijdens een aansluitende zitting van het
nieuwe centrale comité werd een van 48
tot 24 leden teruggebracht partijpresidium
gekozen, De 52-jarige Sloveen Stane Do-
lanc werd tot secretaris Van dit toporgaan
aangewezen. Dolanc is sinds 1972 Tito’s
topfunktionaris binnen de partij.
Tot het presidium behoren naast Tito
drie vertegenwoordigers van elk van de
zes republieken en twee van elk van de
autonome gebieden. Tevens heeft zitting
de minister van Defensie, generaal Nikola
Ljubicic. In het presidium zitten ook Tito’s
naaste vertrouwelingen, de ideoloog en
„kroonprins” Edvard Kardelj en Vladimir
Bakaric.
In een verklaring van de resoluties die
op het partijcongres zijn aangenomen on
derstreepte Dolanc dat het systeem van
arbeiderszelfbestuur en de niet-gebonden
politiek van Joegoslavië de duurzame
koers aangeven, en tezamen met het sys
teem van algemene volksverdediging ga
rant staan voor de positie van het land.
(ADVERTENTIE)
Vooralsnog wordt het leiderschap van Margaret
Thatcher niet betwist, maar als de partij de verkie
zingen verliest zal ze vrijwel zeker tot aftreden
worden gedwongen.
Gezien de wispelturigheid van de Britse kiezers
sluit niemand echter de mogelijkheid uit dat That
cher toch de eerste vrouwelijke premier van Groot-
Brittannië wordt.
Vele tienduizenden bewoners van de bergen in Tadjikistan
werden aan het eind van de zestiger jaren en in het begin van de
jaren zeventig gedwongen te verhuizen naar de dalen. De bergbe
woners, die grotendeels van schapenteelt leefden, moesten mee
helpen bij de verbouw en oogst van katoen om de op „hoog
Voor de Portugezen is
het belangrijkste dat er
voor hen toch weer een be
langrijke rol lijkt wegge
legd in het internationale
gebeuren. Zelf op de rand
van het socialisme, maar
Antunes leidde tot de vrij- tegelijkertijd lid van de
lating van de Portugese ex- NAVO, kan Portugal goed
majoor Costa Martins, die bemiddelen in de conflic-
in Angola gevangen zat ten op het Afrikaanse con-
voor zijn aandeel in de mis- tinent.
