Met loonsubsidies en financiële steun projecten
Carter geeft energie strijd niet op
achtergrond
urg
Verscherping
prijsbeleid
nodig
Overeenstemming
over cao dagblad
journalisten
Export van
eieren
tussen de
bedrijven door
flink omhoog
Voorgeschiedenis ombuigingsoperatie
Verdugt stoot afdeling
bestrijdingsmiddelen af
5
gratis op het postkantoor:
vakantiekaarten-memo.
Joku M te
tLonou.,'
pttpost
ONDERDAG 29 JUNI
197 8
ECONOMIE
17
Loonsubsidies
Konsumenten Kontakt
Amsterdam
Gebruik'm goed.
Ónmogelijk
(Van onze redacteur in België,
Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Henk Vredeling,
de Nederlandse vice-voorzitter
van de Europese Commissie, ver
wacht 150.000 werkloze jongeren
in de Europese Gemeenschap aan
een baan te kunnen hepen. Hij
heeft daartoe voorstellen op tafel
gelegd waarover de ministers
van Sociale Zaken van de Euro
pese negen vandaag in Luxem-
bug beslissen.
DEN HAAG (ANP). De ombuigingsoperatie waarover dezer
dagen details bekend zullen worden is een versterkte voortzetting
van het beleid, dat het vorige kabinet in 1976 heeft aangekondigd en
dat de naam kreeg van „één-procentsoperatie”. De toenmalige
minister van Financiën, Duisenberg, nam het initiatief om door
beperking van de groei van de collectieve sector (sociale voorzienin
gen plus kosten van het overheidsapparaat) tot één procent per jaar
de rendementen van het bedrijfsleven en de concurrentiepositie van
het bedrijfsleven te verbeteren, de investeringslust van de onderne
mers aan te wakkeren en op die manier de werkloosheid terug te
dringen. Gecombineerd met loonmatiging en andere maatregelen,
zoals miljardensteun voor nieuwe investeringen, moest de éénpro-
centsoperatie de werkloosheid terugbrengen tot gemiddeld 150.000
in het jaar 1981.
Sphinx
Husky Oil
Oostenrijk
Serbadjadi
Evaluatie
Humanisering
Studie
/7
Comecon
Jumboschip
Geringer
WASHINGTON (Reuter/DPA). De president van de Verenigde
Staten, Jimmy Carter, zal mogelijk de invoer van olie aan een
maximum verbinden als het Amerikaanse Congres niets doet om het
olie verbruik in de Verenigde Staten te beperken. Hiermee reageerde
het Witte Huis gisteren op het verbod van de Amerikaanse Senaat,
invoerrechten te heffen op aardolie. Carter wilde deze mogelijkheid
openhouden als het Congres zijn voorstel zou verwerpen dat een
belastingverhoging behelst voor in de VS gewonnen olie.
(ADVERTEWnE)
EEG wil 150.000 werkloze
e
baan helpen
jongeren aan
a
fondsi
moteer
08,
PRESIDENT CARTER
(ADVERTENTIE)
pttpost
w»
Jj
i. -
■claim,
iten.
nische
iiten
ersen.
or dit
en euvel
s aan.
I
I
I
l
I
l
I
d
1
1
I
I
I
1
I
I
d
1
I
I
1
1
I
1
I
I
I
I
De Amerikaanse Senaat stemde dinsdag
tegen het beschikbaar stellen van de finan
ciële middelen voor de (administratieve)
uitvoering van de heffingen op olie. Vol
gens het plan zou het ministerie van Finan
ciën met de heffing van invoerrechten
worden belast, maar dat is nu bij voorbaat
al onmogelijk gemaakt.
De enige mogelijkheid die president
Dit onderhandelingsresultaat zal aan de
bevoegde instanties van de beide vereni
gingen worden voorgelegd, zo heeft de
NDP gisteren laten weten.
In de Europese Gemeenschap zijn naar
schatting anderhalf miljoen jonge mensen
onder de 23 jaar werkzoekend. Om tien
procent van dit aantal aan een baan te
helpen, wil Vredeling bijna 300 miljoen
gulden uit het Europees Sociaal Fonds ter
beschikking stellen. Een zelfde bedrag zal
door de regeringen van de Negen op tafel
moeten worden gelegd.
Vredeling stelt loonsubsidies en finan
ciële hulp voor ten behoeve van projecten
om nieuwe banen te scheppen. Die bedra
gen 75 gulden per week per jongere gedu
rende maximaal een half jaar, en circa 150
gulden per week gedurende een jaar voor
zover het om de projecten gaat. Het Soci
aal Fonds in Brussel een van de drie
fondsen van de Europese Gemeenschap
zal steeds de helft betalen.
Vredelings voorstellen zullen er wel door
komen bij de Europese sociale ministers,
die tenslotte in oktober vorig jaar zelf
vroegen om een actieprogramma tegen de
jeugdwerkloosheid. Alleen de Fransen lig
gen nog dwars op het punt van subsidië
ring van projecten die nieuwe banen
scheppen (job-creating). De regering in
Parijs vreest dat plaatselijke overheden,
waarin socialisten en communisten de
meerderheid hebben, „misbruik” zullen
Carter nu nog openstaat is het vaststellen
van een maximaal toelaatbare hoeveel
heid ingevoerde olie. Dit kan via het mini
sterie van Energie worden geregeld. Car
ter hoopt nog dat een bijzondere commis
sie van het Huis van Afgevaardigden en de
Senaat een compromis zal vinden voor de
wetsvoorstellen inzake het ministerie van
Financiën, waarbij de zaak van de invoer
rechten ook aan de orde kan komen.
De ontwikkelingen, die tot de huidige
situatie van grote en hardnekkige werk
loosheid, stagnerende of zelfs dalende
export en slechte winstgevendheid van
het bedrijfsleven hebben geleid, zijn be
gonnen in de jaren zestig, toen de lonen
sterk gingen stijgen en het systeem van
de sociale verzekeringen belangrijk werd
uitgebreid. Daaraan was een periode van
snelle opbouw van onze industrie, mede
als gevolg van grote buitenlandse inves
teringen, voorafgegaan.
Het kabinet-Van Agt vindt, dat er van
de pogingen van het vorige kabinet om
de werkloosheid te bestrijden, te weinig
is terecht gekomen. Daar komt bij, dat de
economische toestand sedert 1976 nog is
verergerd. Toen het vorige kabinet zijn
pakket beleidsmaatregelen om de werk
loosheid te bestrijden ontwierp, was er
bijvoorbeeld nog geen sprake van een
teruglopende uitvoer.
maken van de Europese subsidies om het
„collectivisme te bevorderen”.
Door die snelle expansie was grote
spanning op de arbeidsmarkt ontstaan,
wat leidde tot de loonexplosie van 1964.
In de jaren zestig begonnen de loonkos
ten per eenheid produkt sneller te stijgen
dan in het buitenland.
De werkloosheid begon in het midden
van de jaren zestig langzaam te stijgen,
hoewel het niveau, mede door de intro
ductie van de Wet op de Arbeidsonge
schiktheid (WAO), nog vrij laag bleef.
Europees Sociaal Fonds nu voor het eerst
direct wordt ingeschakeld bij de bestrij
ding van werkloosheid. Zo krijgt de Euro
pese Commissie voor het eerst direct een
greep op dit probleem. Tot nog toe werden
uit het fonds alleen de kosten van omscho
ling van (werkloze) werknemers mede be
kostigd.
opkomst van landen, zoals Japan, andere
Aziatische landen, de Oosteuropese lan
den, enz.
Een gevoelige klap kreeg de Neder
landse industrie door de oliecrsisis en de
economische gevolgen daarvan. Na 1973,
in welk jaar de olieprijzen vervijfvou
digd werden, liep de groei van de interna
tionale handel scherp terug. De daardoor
verminderde exportmogelijkheden wer
den nog verder verkleind doordat de
gulden in waarde bleef stijgen, wat tot
gevolg heeft dat de exportprijzen om
hoog gaan.
Deze situatie beperkt zich niet tot Ne
derland. Voor vele, zo niet alle, Westeuro-
pese economieën zijn de vooruitzichten
voor de komende jaren somber.
Directeur M. Bastiaansen van Luxan
deelde mee dat besloten is het natriumar-
seniet (een middel om aardappelloof te
doden) uit het produktenpakket te nemen.
De verwerking van dit bestrijdingsmiddel
bij Luxan zelf zal binnen veertien dagen
zijn stopgezet. De weerstand die er bij het
grote publiek voor dit middel leeft, heeft
volgens Bastiaansen een overheersende
rol gespeeld bij de beslissing met de ver
werking ervan te stoppen.
Luxan, die gewasbeschermingsmidde
len levert aan de drie centrale landbouw
organisaties in ons land, zal ook twintig
man personeel van Verdugt overnemen.
De overheid zal deze operatie volgens Bas
tiaansen misschien voor 2,5 miljoen gul
den subsidiëren, maar dat staat nog niet
vast.
een aantal produkten (koffie en patates
frites), terwijl daartoe als gevolg van
grondstofprijsdalingen alle aanleiding is.
Bovendien, zo heeft Konsumenten Kon
takt de minister gevraagd, moeten er bete
re prijsaanduidingsvoorschriften komen.
Juist in de recreatiesector (campings en
horecabedrijven) die zichzelf door de hoge
tarieven uit de markt prijst, moet de con
sument meer inzicht krijgen in de prijzen.
Aardigheidje van ptt post: een „vakantiekaarten-memo"I
Ligt voor u klaar op alle postkantoren.
Nu kunt u - voor u met vakantie gaat - bedenken
wie u een kaartje wilt sturen
Het „vakantiekaarten-memo” rs een handig adressen
vouwblad dat u makkelijk op kunt bergen in agenda
of portefeuille Er is ruimte voor 12 adressen, mèt
postcode natuurlijk. En 't kost niets
Sphinx in Maastricht, onderdeel van het
Britse Reedsconcem, heeft vorig jaar de
omzet met vijf procent zien stijgen tot
173,8 miljoen gulden. De winst voor bij
zondere lasten en belastingen was 3,2 mil
joen gulden (tegen 4,6 miljoen in 1976). Na
aftrek van 1,7 miljoen gulden reorganisa-
tievoorziening en 1,5 miljoen gulden belas
ting komt het nettoresultaat op nul uit,
aldus het bedrijf. Sphinx heeft het vooral
in de tweede helft van 1977 moeilijk gehad'
door de waardedaling van verschillende
valuta en importen uit landen met lage
lonen.
De Canadese staatsoliemaatschappij Pe-
tro-Canada heeft haar bod ingetrokken op
alle gewone aandelen van de Canadese
Husky Oil Ldt. Dit besluit is genomen
omdat de eveneens Canadese Alberts Gas
Trunk Line Co Ltd. de afgelopen tijd 35
procent van de gewone aandelen Husky
Oil heeft gekocht, voor een prijs die hoger
lag dan het bod van Petro Canada.
De Oostenrijkse nationale bank heeft
gisteren bekendgemaakt dat het disconto
met ingang van vandaag wordt verlaagd
van 5*4 tot 4'4 procent en de lombardrente
van 6 tot 5 procent. Verwacht wordt dat de
rente op spaartegoeden met een ‘4 procent
zal dalen tot 4 procent en dat de handels
banken de rente op industriële kredieten
met een procent zullen verlagen.
Het ziet er naar uit dat de cultuurmaat
schappij Serbadjadi spoedig zal worden
overgenomen door Investco in Brussel.
Partijen hebben overeenstemming bereikt
over een prijs van 401 gulden per aandeel
Dit is gisteren meegedeeld op de jaarver
gadering van de Exploitatie Maatschappij
Scheveningen (EMS) in liquidatie, houd
ster van 71 procent van de aandelen van
Serbadjadi.
«),UU
6,52
3,40
Vredeling is benieuwd naar het effect
van de maatregelen, en dat zal dan vanuit
Brussel ook worden gevolgd. Alleen in
Engeland bestaat tot nu toe een regelmati
ge evaluatie van subsidiemaatregelen ten
behoeve van bestrijding van (jeugdwerk
loosheid. Daar is vastgesteld dat de helft
van de beschikbare premies gaat naar
bedrijven die toch al van plan waren jon
geren in dienst te nemen. Engelsen en
Duitsers vrezen daarnaast dat overbodige
banen kunstmatig in leven worden gehou
den met de Europese premies. Bonn en
Londen willen dit voorkomen.
De EG-bijdrage aan de bestrijdingen
van de jeugdwerkloosheid is maar een
druppel op een gloeiende plaat, dat reali
seert Vredeling zich terdege. Politiek is het
echter niet van belang ontbloot, dat het
Tweede onderwerp voor het Luxem
burgse beraad van de negen ministers van
sociale zaken is, wat zo fraai heet de „hu
manisering van de arbeid”. De Negen zul
len een resolutie goedkeuren waarin 14
punten worden genoemd. Zoals het beper
ken van lawaai en trillingen, onderzoek
naar met het werk verbandhoudende ziek
ten en bescherming tegen giftige stoffen,
zoals asbest en kwik. Daarnaast zullen de
Negen waarschijnlijk akkoord gaan met
een richtlijn ter bescherming van de ge
zondheid van werknemers die met vi-
nylchloride-monomeren te maken hebben.
De overneming van de betrokken afde
ling van Verdugt door Luxan is voorafge
gaan door een studie, waaruit bleek dat de
produktenpakketten van beide bedrijven
vrijwel identiek waren. Sinds Luxan in
1974 en in 1975 tweemaal door een brand
werd getroffen heeft het bedrijf in een
versneld tempo een serie veiligheidsmaat
regelen doorgevoerd.
De afdeling landbouwbestrijdingsmid-
80
00
20e
00e
3
e
delen van Verdugt vertegenwoordigt eed
kwart van het bedrijf. Over een eventuele
overneming van de andere drie-kwart (in-
dustrie-chemicaliën) onderhandelt Ver
dugt met ander chemisch bedrijf. Volgens
directeur M. Wagenaar van Verdugt verlo
pen de besprekingen bevredigend, maar of
ze succesvol zullen zijn, hangt af van de
hoogte van de subsidie van het rijk.
Het personeel van Verdugt is woensdag
op de hoogte gesteld van de overneming
door Luxan. Bij deze transactie moeten
volgens Wagenaar, zoals het er nu naar uit
ziet ongeveer acht a tien mensen afvloeien,
maar misschien vallen daar nog een paar,
mensen vanaf.
De bonden vinden het een goede zaak
dat Luxan in Eist de afdeling van land-
bouwbestrijdingsmiddelen van Verdugt
overneemt, zo verklaarde districtsbestuur-
der A. Evers van de Industriebond CNV.
Vietnam is gisteren het tiende lid gewor
den van de raad voor onderlinge economi
sche bijstand Comecon. Dit heeft het Joe
goslavische persbureau Tanjoeg verno
men op de tweede dag van de 23ste verga
dering van de Comecon, die in Boekarest
wordt gehouden.
ZEIST (ANP). Nederland heeft in mei
281,4 miljoen consumptie-eieren uitge
voerd, een hoeveelheid die sinds de tot
standkoming van de gemeenschappelijke
Europese markt niet meer is voorgeko
men. In mei 1977 gingen er bijna honderd
miljoen eieren minder de grens over, de
totale eierexport over de eerste vijf maan
den van het jaar bedroeg 1.312,7 miljoen
stuks, 33,2 procent meer dan in dezelfde
periode van vorig jaar, met een waarde
van 191,2 miljoen gulden, 13,4 procent
meer dan in 1977.
De uitvoer van geslacht pluimvee blijft
onder het niveau van 1977. Er is tot en met'
mei 86,3 miljoen kilo geëxporteerd (-9,2
procent) ter waarde van 283 miljoen gul
den (-8,2 procent).
De export van broedeieren, eendagskui-
kens, fok- en gebruikspluimvee en conser
ven nam toe, die van eiprodukten daalde.
De totale exportwaarde van pluimveehou-
derijprodukten tot en met mei, 619,4 mil
joen gulden, lag 2,1 procent boven die van
1977.
111,s
51,
115,1»
u
16251
35,31
87,31
2521
53,»
tos,s:
50,2
58,7
51, S
66, S
36,
55,
124,11
97,1
103,31
36,7
112,1
70,31
135,»
Morgen zal bij de scheepswerf gebr. Van
Diepen in Waterhuizen (Gr.) het ms. Valke
nier te water worden gelaten. Het schip is
speciaal ontworpen voor „heavylift” ver
voer. Het is gebouwd voor Scheepvaartbe
drijf Marlot BV in Rotterdam en het zal
worden ingezet voor door Jumbo Shipping
uit te voeren opdrachten. Jumbo Shipping
is een organisatie van scheepseigenaren,
die uit concurrentieovei;wegingen samen
werken.
Op de vraag, wat nu eigenlijk de oor
zaak van deze stagnerende ontwikkeling
is, kan volgens het Centraal Plan Bureau
geen afdoende antwoord worden gege
ven. De tragere industriële groei in Euro
pa kan mede veroorzaakt zijn door ver
plaatsing van industriële activiteiten
naar landen als Japan, Korea, Taiwan,
Hong Kong, Singapore, sommige landen
aan de Middellandse Zee, OPEC-landen,
Brazilië, Mexico enz.
Van de kant van het Centraal Plan
Bureau wordt er verder op gewezen, dat
een produktievertraging in onze wereld
in zoverre voor de hand ligt, omdat een
verschuiving naar een meer op diensten
georiënteerde economie (post-industriële
structuur) op zichzelf een geringer groei
tempo met zich brengt. De mogelijkhe
den tot produktiviteitsstijging zijn in de
dienstensector nu eenmaal kleiner dan in
de industrie.
Verder wordt wel beweerd, dat gezien
de verzadigingsverschijnselen, op vele
fronten, het gebrek aan echte groeimark
ten, enz., de economische groei pas weer
sneller zal gaan als er een technologische
doorbraak zou komen. In ieder geval
wordt steeds meer het geluid gehoord,
dat kostenmatiging alleen niet voldoende
zal zijn. Er zal daarnaast ook gestreefd
moeten worden naar de technologische
vernieuwing van de Nederlandse indus
trie.
Bovendien zijn nadere afspraken ge
maakt met betrekking tot de inlevering
van de zogenaamde zaterdagtoeslag, in die
zin dat deze in twee fasen zal geschieden,
te weten 0,5 procent per 1 juli 1978 en 0,5
procent per 1 januari 1979, ook werd een
extra verhoging van de salarissen voor de
leerlingjournalisten overeengekomen, als
mede een verhoging van de minimumva
kantietoeslag tot 1.825. Er komt een ge
zamenlijke commissie ter bestudering van
bijscholing en voortgezette vorming van
journalisten en ook zal de vijf procent
onregelmatigheidstoeslag worden toege
past voor buitenlandse correspondenten.
De groei van de industriële produktie
is de laatste vijf jaar als gevolg van deze
omstandigheden geringer geweest dan in
de landbouw en de dienstensector. In
sommige bedrijfstakken (basismetaal,
olieraffinage) daalde de produktie, in an
dere (chemie, elektrotechniek) liep de
produktiegroei sterk terug.
Zou het beleid niet worden omgebo
gen, dan verwacht het Centraal Plan
Bureau, dat er in 1982 275.000 a 300.000
werklozen zullen zijn, inclusief de 20.000
tewerkgestelden.
Door de aanhoudend sterke buitenland
se vraag en de aardgasexport bleef een
belangrijk overschot op de lopende reke
ning van de betalingsbalans bestaan en
vond verdere revaluatie van de gulden
plaats. De internationale concurrentie
positie van het Nederlandse bedrijfsle
ven werd hierdoor moeilijker en de
winstgevendheid nam af, ook door de
5
AMSTERDAM (ANP). De onderhan-
delingsdelegaties van de Nederlandse
Dagblad Pers en de NVJ hebben gisteren
overeenstemming bereikt over de cao voor
dagbladjournalisten 1978. De belangrijk
ste resultaten van de onderhandelingen
zijn: handhaving van het systeem van
prijscompensaties en initiële loonsverho
ging van 0,5 procent per 1 juli 1978.
1
De perschef van het Witte Huis, Jody
Powell, zei dat de mislukking van het
Congres om een nationaal energiebeleid
2 van de grond te krijgen de dollar op de
internationale wisselmarkten geen goed
doet. De handelsbalans wordt in gevaar
gebracht en het vertrouwen in het Ameri
kaanse leiderschap wordt geschaad.
DEN HAAG (ANP). Het Konsumen
ten Kontakt heeft er bij de minister van
Economische Zaken op aangedrongen het
prijsbeleid op een aantal onderdelen te
verscherpen. Zo dienen er naar het oor
deel van Konsumenten Kontakt nu einde
lijk specifieke maatregelen te worden ge
troffen in de horecasector. In deze sector
heeft de consument tot nu toe nog niets
kunnen merken van prijsverlagingen van
Ook voor de overheidstarieven heeft Kon
sumenten Kontakt aangedrongen op
maatregelen. Noch voor de voorgenomen
aardgasprijsverhoging van 2,5 a 3 cent,
noch voor de verhoging van de posttarie-
ven ziet Konsumenten Kontakt enige aan
leiding.
Deze tariefsverhogingen zouden immers
een duidelijke aanzwelling van de inflatie
betekenen. Daardoor zal het ook veel
moeilijker worden om het inflatieniveau in
ons land ongeveer in de pas te laten lopen
met dat van West-Duitsland, aldus Konsu
menten Kontakt.
ELST (ANP). De omstreden afdeling fandbouwbestrijdingsmiddelen van het
chemisch bedrijf Verdugt in Tiel, die in 1976 in het nieuws kwam nadat er een wolk van
het zeer giftige natriumarseniet was ontsnapt, is overgenomen door Luxan in Eist. Dit
werd gistermiddag meegedeeld.
De wisselmarkten reageerden gisteren
teleurgesteld op de afwijzende houding
van de Senaat. In Tokio moest de centrale
bank fors ingrijpen om een al te grote
koersdaling van de dollar ten opzichte van
de yen te voorkomen, maar moest metlede
ogen aanzien dat een nieuw naoorlogs
dieptepunt van 203.80 ven per dollar werd
genoteerd.
(AD VER TENTIE)
