JAN RAAS
Ook problemen in Sint Willebrord
EEN HALVE
LEIDSE ORGANISATOREN
ASTRONAUT
tourpuntiq
Meeste Tour de France-winnaars waren dertig-jarigen
.V.
w.
li
i!
TOURDIRECTIE VERVOLGEN
JOverwicht Nederlanders in tijdrit bleef onbeloond
k tour in cijfers J
Jan Raas: Wie
betaalt me die
galden?
Pence©
Gedevalueerd
„Niet te geloven
bv
tour de France
Belgische favorieten
2eRIT
200 km
ixj
BRUSSEL
ST.-AMAND-ta^ux
27
26
SPORT
RIJDAG 30 JUNI
19 7 8
an onze speciale verslaggever)
>-
(Van onze speciale verslaggever)
Thinesj
door
Peter Heerkens
260 denheid van de winnaar accentu-
18« eerde in de Groenoordhal de
3551 sfeer. Want niet alleen hield Jan
ledrljf
egom
loose
1.7.1978
Berchem
I
LEIDEN. Jan Raas was des
«duivels. De schade die hij door
ai >én enkele, omstreden, beslissing
ran de Tour-directie en wedstrijd
je commissarissen leed, schatte hij
3J op 10.000 gulden. „Ze doen alsof
’of het de gewoonste zaak van de
wereld is,” brieste de winnaar van
LEIDEN. Bij de poging om zijn Tour de France-succes te prolon
geren heeft Bernard Thévenet heel wat tegen, zoals: een slecht voorsei
zoen en het merkwaardige gegeven dat hij zijn beste prestaties altijd in
de oneven jaren bereikte. Eén feit echter zit de slungelachtige Frans
man mee: de meeste Tourwinnaars behoren volgens de statistieken tot
de groep van 30-jarigen. Het zijn er welgeteld 10: Lambot (1919), Thys
(1920), Bottecchia (1924), Magne (1934), Maes (1939), Bobet (1955),
Bahamontes (1959), Nencini (1960), Anquetil (1964) en Van Impe (1976).
de proloog. „Toch vergeten ze dat
ik de gele trui tot aan de Pyre-
neeën had kunnen houden. Wie
^betaalt dat verlies?” De ontevre-
44,
Z sfeer. Want niet alleen hield Jan
Raas aan zijn (onverwacht) succes
geen gele trui over, maar ook an-
wt. fond (jerszins Waren er zoveel gebeur-
0 tenissen die niet de goedkeuring
- 2j konden wegdragen, dat de balans
met een negatief saldo moest wor
den afgesloten.
^Aat
l00'ni|<T^Zinnlk
Brouille-Saint-
•Amand
Leiden moest op de eerste dag van dé
■fr JAN RAAS die zich als winnaar van de proloog hevig „gepikt” voelt.
Thevenet heeft veel tegen
n bv
ien
(leeftijd
:omst te
worden
i
i
I
i
nop ziet
igen om F
te gaan 11
sx-claim
i-laten.
sehnlsche
fouten
■koersen.
voor dit
>men euva
uus aan.
11,50
51,40
15,00e
1,35
62,50
35,30
87,50
25,20
53,00e
08,60
50,20
58,70
51,50
66,50
36,00
55,40
24,00
f"
03,50
36,70
12,80
'0,3P
35,70
cours van ruim vijf kilometer spiegelglad
was. „In deze omstandigheden voluit gas
geven kan fatale gevolgen hebben,” zeiden
enkele chefs d’equipe. „Stel je voor. Mijn
kopman smakt tegen het wegdek of hij
rijdt tegen een oprit van een brug. Dan kan
ik wel inpakken.”
de gemaakte tijden niet laat meetellen
voor het algemeen klassement. Dan hoeft
niemand van de kopstukken echt risico’s
te nemen, tenzij hij de dagprijs voor ogen
heeft.” Zo gezegd, zo gedaan. De ploeglei
ders besloten tot stemming. .De uitslag
daarvan werd 8-3. Onder de tegenstem
mers Peter Post.
Maurice Demuer, afgevaardigde van de
Fransè ploegleiders en Fred de Bruyne,
woordvoerder van de niet-Fransen, stap
ten naar de wedstrijdcommissarissen.
Het beraad duurde niet lang: de proloog
zou niet meetellen voor het algemeen
klassement en de snelste man kon het
bovendien vergeten dat hij de volgende
dag in de gele leiderstrui zou starten. Die
bleef, ongeacht het resultaat van de eerste
Tour-kilometers, in het bezit van de win
naar van vorig jaar: Bernard Thevenet.
Daarmee was de openingsdag van ’s we
reld grootste etappekoers meteen gedeva
lueerd.
Alsof het drama nog niet compleet was
liet de Tour-directie een aantal reclame-
doeken uit de Groenoordhal verwijderen.
Dat de Leidse organisatoren daardoor een
fors bedrag aan inkomsten kwijtraaken,
deed Levitan cs. af met de woorden: „Sor
ry, maar wij houden ons aan het contract.
Nederlandse sponsors die door jullie aan
getrokken zijn, vallen buiten onze rege
ling.” Dat nog geen 2000 kijkers (in plaats
van de geschatte 5000) het bedrag van 30
gulden wilden neertellen voor een zitplaats
in de hal, maakte de teleurstelling van de
Tot de belangrijkste tegenstanders van
Michel Pollentier behoren Joop Zoetemelk
en Hennie Kuiper. Joop Zoetemelk is altijd
een te grote kalmte verweten, maar die
Wat de Belgen betreft spitst de aan
dacht zich toe op Lucien van Impe en
Michel Pollentier. Zijn overwinning in de
Dauphiné Libéré maakte van Pollentier
een van de grootste favorieten die bij het
nemen van de hindernissen vermoedelijk
ook wel wat binnen zijn eigen ploeg te
overwinnen zal hebben. Ploegleider Fred
de Bruyne immers mikt met troetelkind
Freddy Maertens op de groene trui, on
danks diens tegenvallende prestaties dit
seizoen. Gezien de bestaande gezagsver
houdingen is het niet onmogelijk dat Pol
lentier het moeilijk krijgt met het bepa
len van zijn positie.
organisatoren tenslotte compleet. Geen
wonder als je bijna een miljoen hebt neer
geteld om als startplaats van de Tour de
France te fungeren.
Buiten de Groenoordhal was de belang
stelling overigens groot. Die vele duizen
den enthousiastelingen, die lange tijd de
regen trotseerden, waren getuige van een
verpletterend overwicht van de Nederlan
ders. Jan Raas winnaar, Gerrie Knete
mann tweede, Joop Zoetemelk derde, Hen
nie Kuiper vierde. Mooier kon niet, ten
minste als de wetten van de wielersport
waren nageleefd. Oud-kampioenen schud
den het hoofd. Hun commentaar loog er
niet om. Wim van Est, eerste Nederlandse
gele-truidrager (1951) zei: „Dit heb ik nog
nooit meegemaakt. Als er regen is, kan er
plotseling niet meer gekoerst worden. Ie
dereen heeft toch hetzelfde risico. Als er
de eerste dag, tijdens de etappe naar Sint
Willebrord of Brussel een valpartij plaats
vindt. Wat dan?”
Rik van Looy, tweevoudig wereldkam
pioen uit het begin van de jaren zestig,
onderstreepte de woorden van Wim van
Est. „Het is niet te geloven dat Peter Post
bij de stemming van de ploegleiders niet
gedreigd heeft met het wegblijven van
zijn renners. Ik had weleens willen zien
wat er gebeurd was als de Nederlandse
vedetten (Kuiper, Raas, Knetemann - red.)
niet in actie zouden zijn gekomen,” aldus
Van Looy.
Repliek van Peter Post: „Je moet je
neerleggen bij de meerderheid. Dat het
absurd is om een proloog vanwege regen
en gladde wegen niet te laten meetellen,
weet ik ook. Wat doen de wedstrijdcom
missarissen straks in de cols. Tellen ze de
tijd die gewonnen of verloren wordt in de
afdalingen soms ook niet mee?” En Jan
Janssen, Tour-winnaar van 1969, zei: „Ik
heb lang gekoerst, maar een proloog te
elfder ure schrappen van het wedstrijd-
programma is nieuw voor mij.”
Leiden en de Nederlandse wielersport
In deze Tour van zoveel gelijke krachten
aan de top, verschijnen de Spanjaarden
andermaal zonder uitgesproken kansheb-
rijk een zenuwenkoers te worden. Dat as
pect lijkt in het voordeel van Joop Zoete
melk en minder in dat van Hennie Kuiper,
maar die beschikt over de kwaliteit van de
durf en dat is een machtig wapen. Boven
dien mag Kuiper als vechter hoger worden
aangeslagen èn: hij weet zich omringd
door renners die één van de allersterkste
ploegen vormen.
Evenals Leiden heeft ook St. Wille
brord, waar vandaag de aankomst plaats
vindt van de eerste halve etappe van de
Jan Raas niet in de gele trui werd gehesen,
rigoureuzer over dachten. Ze prezen de
heer Lévitan gelukkig dat hij buiten hun
handenbereik bleef en ze dreigden het
vertrek van de Tour voor de rit naar St.
Willebrord te zullen verstoren.
„Wanneer niet aan het verzoek wordt
voldaan, komen we niet naar St. Wille
brord”, liet Felix Lévitan weten. Dat
bracht consternatie teweeg bij de Wille-
brordse organisatoren, die niettemin aan
de oproep van de Franse afvaardiging
gehoor gaven. In allerijl werden de recla
mezuilen, die door Nederlandse sponsors
zijn afgehuurd, verplaatst.
Vrijdagochtend werd een speciale spon-
sorvergadering gehouden in St. Wille
brord. „Want er kunnen door deze onver
wachte gebeurtenis moeilijkheden ont
staan met onze geldschieters”, aldus een
dodelijk vermoeide Frie Thijs, de belan
grijkste assistent van Rini Wagtmans.
Na 123 kilometer wedstrijd zijn de eer
ste punten voor de bergprijs te verdienen
op de Mont de La Croix, een beklimming
van de 4e categorie. Twaalf kilometer
verder ligt de Mont Enclus, ook van de 4e
categorie. De laatste 10 kilometer die door
Noord-Frankrijk gaan, voeren over lasti-
ge kasseienweggetjes.
De synthetische stoffen waren er
niettemin toch. Jan Raas verscheen in
ieder geval in de gewraakte kledij aan
de start. Toen er bezwaar werd ge
maakt, had de latere winnaar snel een
oplossing. Hij trok een ander shirt
aan en verwezenlijkte vervolgens een
tijd die twee seconden sneller zou
blijken te zijn dan de duur van Knete-
manns expeditie in de Leidse straten.
Knetemann verscheen eveneens nog
al opvallend in de nieuwe kleding aan
de start. Hij had in ieder geval, in
tegenstelling tot Jan Raas, geen twee
delig tenue aan. Zijn argument dat
een ritssluiting toch duidelijk maakte
dat hier sprake was van geen verbo
den rennerstenue, vond geen genade
in de ogen van de jury. „De Kneet”
moest kort voor de start een andere
broek aantrekken. Of het hieraan ge
legen heeft, of dat Jan Raas („Het was
knap lastig op het laatst met de wind
op kop”) doodeenvoudig sneller was,
bleef in nevelen gehuld.
Zoals vóór, tijdens en na de proloog
in Leiden ook onduidelijk bleef waar
om een glad stratencircuit van 5200
meter ineens tot levensgevaarlijk ge
bied moest worden verklaard. En dat
alles uitgerekend in een wedstrijd
waarin de elementen en het parcours
de deelnemers jaarlijks op de rand
van een spel met de dood brengen
,Soms zelfs over die rand...
LEIDEN. De „astronauten” van
Peter Post eisten niet alleen vooraf,
maar ook tijdens de proloog van de
Tour de France de meeste aandacht
op. Als „plaatselijke favoriet” Joop
Zoetemelk zich niet tussen de sterk
ste mannen uit de Raleigh-formatie
van de ex-zesdaagsekeizer had ge
voegd, zou de triomf in de Sleutel
stad (los van de gebeurtenissen rond
de proloog) drievoudig zijn geweest.
o,
r
355
Wout Wagtmans ontvangt dit jaar als
enige Nederlander de eremedaille van de
Tour de France. Deze onderscheiding valt
voorts ten deel aan o.a. Eddy Merckx en
Luis Ocana.
Niet alleen elf ploegen, maar ook eli
nationaliteiten zijn vertegenwoordigd in
het Tour de France-peloton van 110 ren
ners. Met 54 deelnemers spant Frankrijk
de kroon. België en Spanje zijn ieder met
20 man present. Dan volgt Nederland (8)
en Engeland (2). Zes landen zijn slechts
met één man present: West-Duitsland
(Thaler), Zweden (Nilsson), Luxemburg
(Didier), Zwitserland (Gisiger), Portugal
(Agostinho) en Ierland (Kelly).
Evenals in het jaar dat Nederland voor
het eerst de Tour de France uitwuifde
(1954, Amsterdam), zijn er ook dit keer
geen Italianen in het deelnemersveld.
De eerste 12 man in het eindklassement
van de Tour kunnen punten vergaren voor
het klassement óm de Super Prestige Per
nod, het officieuze wereldkampioenschap
op de weg. De puntenwaardering is: 110,
70, 60, 50, 45, 40, 35, 30, 25, 22, 20 en 18. Het
huidige klassement: 1. Moser (178), 2. De
Vlaeminck (109), 3. Pollentier (104), 4. Hi
nault (100), 5. Kuiper (92), 6. Maertens (90),
7. Van Springel (87), 8. Baronchelli (86),
9. De Muynck (85), 10. Knetemann (83),
12. Raas (80), 15. Zoetemelk (66), 22. Van
de Velde (45).
*ij
en
k
ie
waard om met Zoetemelk de Tour te rij
den. Als ik sponsor was geweest zouden
we zijn thuisgebleven.
De Franse titelstrijd toonde voorts aan
dat in de andere kampen vooralsnog geen
renners over kwaliteiten en vorm beschik
ken die in deze Tour de France opzien
kunnen baren.
Een proloog zomaar schrappen was na
tuurlijk niet mogelijk. „Nee, zoiets kun je
een organisatie en het publiek niet aan
doen,” aldus de ploegleiders. „Wel kan het
gevaar natuurlijk verkleind worden als je
Ronde van Frankrijk, de eerste problemen
achter de rug met de Tour-organisatie.
Donderdagavond liet een op inspectie
zijnde Tour-delegatie weten, dat een re
clamezuil, vlakbij de finish, moest worden
verwijderd.
genote)
38 Tour de France lijden. Enkele uren voor-
dat het startschot van de proloog klonk,
In de groep vedetten die uit Leiden ver
trok, is Bernard Thévenet de enige 30-
jarige in een gezelschap waarvan de ge
middelde leeftijd van 29 jaar op niet mis te
verstane wijze aantoont hoe groot het gat
is tussen de jeugd en de gevestigde orde.
De enige jongere die zich in de selecte
groep van erkende groten wist te wringen,
is Bernard Hinault, wiens leeftijd van 23
jaar in de Tourgeschiedenis slechts twee
keer goed was voor een eindoverwinning:
Anquetil (1957) en Thys (1913).
Bernard Hinault, een voor de start altijd
nervueze coureur maar ijzig kalm wan
neer de wielen eenmaal draaien, is de
grote hoop van het Franse wielerpubliek
dat in grote armoede leeft. Hoe erg het
cyclisme in Frankrijk sukkelt werd duide
lijk tijdens het nationaal kampioenschap
van afgelopen zondag toen zich tevens de
eenzijdigheid in de ploegensterkte mani
festeerden Bernard Hinault kampioen en
achter hem drie teamgenoten. De ploeg
waarvan Bernard Thévenet als kopman in
deze Tour de France fungeert, haalde
slechts met drie man het einde en daar was
Thévenet niet bij. „Ik reed me helemaal
leeg en het leek me beter om mijn laatste
krachten te sparen voor de Ronde”, aldus
de wispelturige Fransman.
Minstens zo beroerd deden de ploeg
maats van Joop Zoetemelk het in dat kam- eigenschap zou hem dit jaar wel eens uit
stekend van pas kunnen komen. Met zo
veel aan elkaar gewaagde favorieten, die
werd Joop Riethoven, de grote man van de
plaatselijke organisatie, met een hersen
bloeding in het ziekenhuis opgenomen. Op
I hetzelfde moment hielden de (elf) ploeglei-
I ders krijgsraad. Zij hadden donkere wol-
I ken boven Leiden zien samentrekken en
zij herinnerden zich plotseling dat het par-
pioenschap: slechts vier reden de wed
strijd Uit. Ploegleider Caput over dat te
leurstellende optreden: „Schande. Eigen- in het voorjaar allemaal al een steek of wat
lijk is geen van de Franse renners het heten vallen, belooft de Ronde van Frank-
ren. Over de devaluatie van de
openingstijdrit zegt Bas Vonk: „Het lijkt
me dat we alle reden hebben om tegen de
Tour-leiding in actie te komen. Tenslotte
kochten we voor veel geld iets wat we niet
kregen. Dit wordt juristenwerk, dat kan
niet anders.”
In de Groenoordhal waren er die er na
de teleurstellende ervaring dat winnaar
bleven met de kater zitten. De overwinning de ëxpïosie van Raas („Niet mijn nieuwe
van Raas en de ereplaatsen van enkele bril, maar de benen hebben het gedaan”)
landgenoten konden die teleurstelling niet geen gele trui opleverde, was de ontgoo-
verbergen. In tegendeel zelfs. Juist omdat cheling merkbaar.
51
r
135
r
HEIDEN. Het stichtingsbestuur
Jbur de France Leiden” gaat de moge-
kheden onderzoeken om de directie van
Ronde van Frankrijk juridisch aan te
1 kken voor alle ingrepen die van nadeli-
1 invloed waren op het startgebeuren.
1 icretaris Bas Vonk: „Details over wat
i gaan ondernemen zijn niet te geven,
larvoor is de hele zaak te vers. Wij
oeten ons nog nader beraden. Maar dat
1 e de mogelijkheden onderzoeken om de
our-leiding gerechtelijk te vervolgen
i aat vast. Wij zijn diep teleurgesteld.
ijDe woede van de Leidse organisatoren,
st’Öoi ii je ongeveer 350.000 gulden moesten beta-
n om de start' in hun stad te krijgen en
li aar dan nog eens ruim zes ton bovenop
J regen aan kosten, spitste zich toe op twee
mnten: de actie van Tour-baas Félix Lévi-
j an die de reclameborden liet verwijderen
De winnaars van eerdere Rondes van Frankrijk Lucien van Impe (links) en Bernard Thévenet (rechts) tijdens een gezellig
gesprek in bijzijn van Van Impe’s ploegleider. De Belg won in 1976 en de Fransman in 1977.
ber. De enige die zich in de grote strijd zou hem in bescherming namen en een rustig
kunnen mengen is Francisco Galdos, maar programma uitstippelden.
die rijdt met te weinig bravoure. Zijn Het grote doel van Ovies werd deze Tour
grootste kwaliteit bestaat uit het stiekem de France waarop hij zich pas een maand
meeglippen, welke eigenschap hem vorig geleden serieus begon voor te bereiden,
jaar een vierde plaats in het eindklasse- Naast de grote belofte die hij als klimmer
ment opleverde. De Spaanse vertegen- moet inlossen, staat de donkere Spanjaard
woordiging brengt echter wel een van de voor de zware taak om zijn techniek in het
grootste beloften in de strijd: Fernandez dalen te verbeteren. Zijn angst is zo groot,
Ovies, 25 jaar en voor het tweede seizoen dat zijn tegenstanders weten dat er slechts
prof. Hij maakte bij zijn debuut in 1977 op de brandlucht van zijn remblokken
grote indruk door de bergprijs in de Ronde afgegaan hoeft te worden om te weten
van Italië te winnen, waarna zijn bazen waar Fernandez Ovies zich bevindt.
en de beslissing om de proloog niet te laten
meetellen voor het individuele klassement.
Bas Vonk: „Volgens onze interpretatie van
het contract had Lévitan alleen recht op
reclamevoering bij de finish en zouden wij
de start kunnen exploiteren.”
Hoe groot de schade door het verwijde
ren van de bij het vertrek geïnstalleerde
borden is, moet de stichting nog becijfe-
3
51
PROLOOG FARCE
i
155
71
75
194
51
LEIDEN. De uitslag van de proloog, een
tijdrit van 5,2 kilometer die niet meetelt voor het
algemeen klassement, luidt:
1. JAN RAAS (Ned-Ral.) 6.38.94, 2. GERRIE
KNETEMANN (Ned-Ral.) 6.40.58, 3. JOOP
ZOETEMELK (Ned-Mer.) 6.42.25, 4. HENNIE
KUIPER (Ned-Ral.) 6.46.64, 5. Joseph Bruyere
(Bel-Cea) 6.48.90, 6. Yves Hezard (Fra-Peu)
6.54.52, 7. Freddy Maertens (Bel-Fla) 6.56.41, 8.
Daniel Gisiger (Zwi-Lej) 6.57.28, 9. Bernard Hi
nault (Fra-Git) 6.57.65, 10. Klaus-Peter Thaler
(Wdl-Ral) 6.58.11, 11. HENK LUBBERDING
(Ned-Ral) 6.59.76, 12. Pedro Torres (Spa-Tek)
6.59.90, 13. Wilfried Wesemael (Bel-Rai) 7.01.32,
14. Gerben Karstens (Ned-Ral) 7.01.50, 15. Walter
Planckaert (Bel-Cea) 7.02.28, 16. Christian Mu-
selet (Fra-Fla) 7.02.87, 17. Michel Laurent (Fra-
Peu) 7.05.18, 18. Bernard Thevenet (Fra-Peu)
7.06.92, 19. Willy Teirlinpk (Bel-Git) 7.07.68, 20.
Jean-Franpois Pescheux (Fra-Job) 7.08.31, 21.
Pedro Vilardebo (Spa-Tek) 7.08.49, 22. Guy le
Lay (Fra-Fia) 7.08.92, 23. Lucien van Impe (Bel-
Cea) 7.09.37, 24. Sven Ake Nilsson (Zwe-Mer)
7.10.75, 25. Antonio Menendez (Spa-Tek) 7.11.94,
27. FEDOR DEN HERTOG (Ned-Lej) 7.12.28,
29. AAD VAN DEN HOEK (Ned-Ral) 7.12.81, 48
Michel Pollentier (Bel-Fla) 7.22.80.
