Ongedierte moet
men milieu-aardig
te lijf gaan
t
Gas of elektra
bv
I
ƒ41
Brasems op sterk water
ME
Pas op met PVC-pak
AFFICHE OPPLAKKEN
jER
I
DOE HET VEILIG
Kiezen voor de keuken:
s,
EDEN
Kleermot
Ontdooi-automaat
Krachtstroom
Vliegen
bedrijf
edrijf
S’
bgV
feB.Twwv'
str. 19
en in de
komstan-
jrstaande
2, Rijssen
an:
en bij de
anleg/on-
bruto per
.Z.A.)
lijnen van.
O
Informatie
en lavendel zijn enkele van de planten die
de mieren op de loop doen gaan.
U dan op
sen 19.00
mede een
ctieproce-
>r of een
nische of
ing geven
gsschap
land
leenten
imen bij
n de Wet
orziening.
ers
ndig
eren
t primair
havo etc.
Naarmate de temperatuur oploopt en de zon zich elke dag laat zien, steken insekten in
huis in steeds grotere aantallen de kop op. Geen huisvrouw houdt ongedierte tegen. De
natuur heeft nu eenmaal haar loop. Het is dan ook het beste de natuur zelf in te schakelen
bij de bestrijding. Want natuurlijke afweermiddelen zijn veel effectiever en voor het
milieu veel vriendelijker dan tal van chemicaliën, waarmee men ook allerlei risico’s in
huis haalt.
Ook bij het ontstaan van astma spelen
deze insekten een rol. Wandluizen, ook wel
bedwantsen genoemd, verbergen zich in
het hout van bedden en in spleten in de
muur. Ze hebben een hekel aan kalk. Dat
is dus een nuttig bestrijdingsmiddel. Door
muren en spleten in te smeren met een
oplossing van één kilo aluin op vier liter
kokend water worden deze luizen ook op
de vlucht gejaagd. Beten van wandluizen
zijn erg hinderlijk.
huisdier ertegen kan, kan een ongedierte-
plaag tevens worden voorkomen door de
De grote vijand van de inhoud van elke
klerenkast is de kleermot. Dat piepkleine
vlindertje gaat meestal in het schemerdon
ker op zoek naar een plek waar ze haar
eitjes af kan zetten. De rupsjes die uit deze
eitjes komen, maken een omhulsel van de
stof waarop ze zitten, waardoor ze nauwe
lijks opvallen. Totdat ze zich verpoppen,
bijten ze gaten in de wol of de zijde.
pels met het afgietwater van aardappelen
te wassen.
Kleding van deze stof moet daarom in de
eerste plaats goed worden gelucht en in de
zon gehangen voordat ze weer wordt opge
borgen. En dan liefst in een plastic zak,
waar geen mot zich doorheen zal wagen.
Worden de kleren in een kist opgebor-
Als men elektrisch wil gaan koken is er
een aansluiting voor krachtstroom nodig.
Sommige elektrische kookplaten hebben
een aansluitwaarde van meer dan 7000
Watt en dat is te veel voor de normale
smeltzekeringen. Men moet er bij elek
trisch koken vooral rekening mee houden
dat de plaat een opwarm- en een afkoeltijd
heeft. Als een gerecht bijna gereed is kan
de plaat al worden uitgeschakeld, waar
door stroom wordt bespaard. Men kan
uitsluitend pannen met een dikke bodem
gebruiken, daar deze lang warm blijft. De
kans op aanbranden is hierbij gering.
Met een schakelklok kunnen de diverse
gen, dan zijn kamfer en naftaline nog
altijd milieuvriendelijke bestrijdingsmid
delen, waarvan de geur de motten ervan
weerhoudt er eieren te deponeren. Ook
zakjes met gedroogde lavendelbloesem,
cederhoutspaanders, notenbladeren of ro
zemarijn jagen motten op de vlucht. Een
schaaltje met terpentijn onder in de kast
waarin wollen kleren hangen is eveneens
afdoende. Wel zorgen dat echte terpentijn
wordt gebruikt, die van bomenhars wordt
gemaakt.
Tot de grotere ongediertesoorten die
vaak in huis voorkomen, behoren de kak
kerlakken, de mug, de mier en in deze tijd
van het jaar vooral de „gewone” vlieg. Een
mengsel van half borax, half basterdsui
ker is dodelijk voor de kakkerlak. Een
zoemende mug in de slaapkamer kan ie
mand tot wanhoop brengen. Het plaatsen
van horren is al een voorzorgsmaatregel
om zo min mogelijk last van deze insekten
te krijgen. De enkeling die dan toch nog
binnenkomt, wordt op een afstand gehou
den door lavendel- of citroenolie op het
hoofdkussen te sprenkelen.
De hoogstmoderne maar zeer kostbare
(vijf mille) micro-oven is uitgerust met een
kooktijden worden ingesteld. Tabellen ge
ven aan hoe lang de kookplaat voor een
bepaald gerecht ingeschakeld moet blij
ven.
Het is mogelijk meerdere bakplaten tege
lijk te gebruiken. In ovens met onder- en
bovenwarmte is de temperatuur door
gaans gelijkmatiger dan in de circulatie-
ovens.
magnetron die golven van 2,5 miljard tril
lingen per seconde uitzendt. Deze dringen
alleen door in organische samenstellingen
zoals vlees. De schaal waarop dit vlees ligt
bijvoorbeeld, blijft zelf vrij koel. Doordat
de moleculen heel snel van richting veran
deren, ontstaat er wrijving en dat betekent
warmte.
In deze oven bevinden zich verder nog
een ontdooi-automaat, een aparte grill en
convectionele verwarmingselementen. Bij
dit systeem wordt veel tijd en stroom be
spaard.
Bij een energieverbruik van 2000 Watt is
een appeltaart in een normale oven gaar in
vijftig minuten. In de microgolvenoven is
dezelfde taart gereed in acht minuten. Het
energieverbruik is dan 649 Watt. Aan het
werken met microgolven is echter wel de
gelijk gevaar verbonden. Het is dan ook
niet voor niets dat de oven is voorzien van
een zesdubbele glazen deur en een drie
voudige elektronische beveiliging. Zodra
de deur wordt geopend schakelt de oven
automatisch uit. In haast alle ovens be
vindt zich een grillelement in combinatie
met een elektrische draaispit. De infra-
roodkwartstralers van de elektrische oven
hebben een groot doordringingsvermogen.
Ook de gasgrill werkt met stralings-
warmte, zij het minder gelijkmatig dan bij
de elektrische het geval is. Vooral voor
kleinbehuisden is een tafelgrill een uit
komst. Deze kan zo op het aanrecht of een
stevige tafel worden gezet. Grilleren heeft
het grote voordeel dat er bij het bereiden
van vlees helemaal geen vet aan te pas
komt.
Om een mooi affiche of een op groot formaat afgedrukte foto op te hangen is het
verstandig deze eerst op vezelplaat te plakken. Vaak gebeurt dit op de verkeerde
manier met bobbels en scheuren als gevolg. Dat is vreselijk jammer en echt niet
nodig: als men onderstaande beschrijving opvolgt kan iedereen het rustig zelf
doen zonder bang te hoeven te zijn voor een slecht resultaat.
Neem een stuk vezelplaat dat in beide richtingen een paar centimeter langer is
dan de op te plakken prent. Bij een dikte van 16 mm hoeft men niet bang te zijn
voor krom trekken, maar dit kan ook worden voorkomen door beide zijden te
beplakken met papier van dezelfde dikte. Bedenk echter dat een prent op een
dikke plaat vaak beter uitkomt.
Het opplakken zelf doet men met gewone behangerslijm. Vooral niet te dik
insmeren, liever twee maal dun dan één maal dik! Het belangrijkste is echter dat
men het papier insmeert en niet het hout. Het papier rekt namelijk sterk uit door
het insmeren met lijm, wel één cm per meter. Uiteraard afhankelijk van de
papierdikte. Na het insmeren even wachten en dan opplakken. Door een voldoen
de grote plaat te nemen heeft men hierbij enige speling. Vanwege het uitrekken is
afzagen op de juiste maat vooraf toch niet goed mogelijk. Uitwrijven gebeurt met
een zachte doek, hetgeen weinig problemen zal geven als men heeft gezorgd dat er
geen lijmklodders onder zitten.
Na het opplakken kan de plaat op de gewenste grootte worden afgezaagd. Had
men een te kleine plaat genomen dan had men een stuk van het affiche moeten
afsnijden. De rand kan afgewerkt worden door een hardhouten latje rondom of
met een plastic tape in de gewenste kleur. Gewoon schilderen kan ook maar men
moet er aan denken dat vezelplaat, zeker op de snede, veel verf opzuigt, zodat
meermalen schilderen noodzakelijk zal zijn.
Om de plaat op te hangen worden aan de achterzijde twee ogen ingeschroefd en
vervolgens plat tegen de plaat gebogen. Hier tussen spant men een stevig touwtje,
dat achter een spijker, schroef of haak in de muur kan worden gehaakt. Het is
natuurlijk ook mogelijk de plaat op te hangen, d.m.v. touwtjes naar de plafond-
plint of naar een speciale schilderijrail.
Watersporters, hengelaars, fietsers
zijn veelvuldig aanwezig in het Neder
landse landschap. Helaas kunnen zelfs
de fanatiekste beoefenaars niet zonder
een regenpak. Bij het kopen daarvan
moet men niet alleen het jack of slechts
de broek passen, maar het geheel, om
latere maatproblemen te voorkomen.
De pakken zijn meestal gemaakt van
Tip 176 is nog mooier. Onder het
kopje eten en drinken: „Nog altijd zijn
er vissers die menen dat sterke drank
de koude verdrijft. Ons advies is kort
en bondig: laat die drankfles thuis”. We
krijgen de raad een speciale thermos
fles te vullen met hete boerenkool en
daarnaast een gewone thermosfles met
soep! Overigens, de overige tips zijn
beter op hun plaats en werkelijk zinvol.
werken. Een vijftiental onderwerpen
komen aan de orde zoals afbranden en
afbijten, bekleden van wanden, elek
trisch gereedschap, solderen enz. Men
kan exemplaren van deze brochure
gratis krijgen bij het Veiligheidsinsti
tuut (Postbus 5665, 1007 AT Amster
dam) of via Postbus 51, Den Haag.
Het boekje is uitgegeven door Focus
Elsevier en kost 10,50.
nylon, een dun gecoat nylon weefsel.
Daardoor zijn ze half zo zwaar als die
van pvc, die op basis van katoen, nylon
of viscoserayon vervaardigd zijn.
Het is belangrijk dat de sluitingen
goed zijn. Meestal hebben de jacks een
deelbare ritssluiting met een overslag
er overheen, die met drukknoppen
wordt vastgemaakt. Er zijn ook merken
die een dubbele overslag hebben. Het
nadeel van kunststofdrukkers is, dat ze
erg moeilijk te openen en te sluiten zijn.
Een voordeel is dat ze niet roesten.
Men moet erop letten dat het elastiek
van de broek los in de omslag is gere
gen. Dan kan het gemakkelijk worden
vervangen of versteld. Een broek met
onderaan afsluitbare pijpen is erg
praktisch, vooral voor fietsers. Wijde
broeken raken snel tussen de ketting en
de benen worden door opspattend wa
ter nog nat.
De belangrijkste eigenschap van een
goed regenpak is natuurlijk dat dit to
taal waterdicht is. De meeste nylonpak-
ken laten water door op de stiknaden,
terwijl bij de pvc-pakken dit euvel nog
wel eens bij de sluitingen voorkomt.
Een gevaar van zowel nylon- als som
mige pvc-pakken is dat het materiaal
brandbaar is. Voorzichtigheid is dus
wel geboden in de buurt van kooktoe-
stelletjes en open vuur.
tehoort bij
len.
w brief te
rkvoorzie-
),2034JB
1977.
n door
ijverheid,
50
16
16
ndheid in
Steeds meer wordt men door lang haar
en verminderde hygiëne op scholen gecon
fronteerd met het optreden van hoofdluis.
De eitjes worden vastgehecht op de haren.
Deze luizesoort wordt verdreven door het
haar te wassen met lauwwarme azijn. De
azijn moet zeker een half uur intrekken
voor het haar wordt uitgespoeld. Petro
leum is ook een goed middeltje. Dit moet
een half uur inwerken en daarna wordt het
haar zorgvuldig gewassen. Bij dieren mag
dit nooit worden toegepast, omdat ze er
aan kunnen gaan likken en dat is uiteraard
schadelijk.
Veel handiger is het om de oven op
ooghoogte te plaatsen zoals met de moder
ne inbouwtypes ook mogelijk is. Op die
manier wordt voorkomen dat men zich
steeds moet bukken om te zien hoe het
bak- of grillprodukt er voor staat.
Bij een gasoven, die convectiewarmte
heeft (de lucht circuleert door de hele
oven) maakt het niet veel uit of het gerecht
onder- of bovenin de oven wordt geplaatst.
Een thermostaat zorgt ervoor dat de tem
peratuur gelijkmatig blijft en een speciale
beveiliging voorkomt dat er ongewild gas
wegstroomt. Ook bij gebruik van de gaso
ven ontstaan er verbrandingsgassen en
waterdamp, zodat een (tijdelijke) ventila
tie nodig is.
Zodra het even wat mooier weer is, ko
men vliegen bij drommen de woningen
binnen. Vooral op het platteland heerst
van tijd; tot tijd een ware vliegenplaag.
Heggen en kralen gordijnen gaan dit wel
grotendeels tegen, maar als iemand er
door wil, moet de deur nu eenmaal open.
Het is al lang bekend dat vliegen een grote
hekel hebben aan de kleur blauw, dus als
men de voorkeur geeft aan veel blauw in
het interieur, slaat men twee vliegen in één
klap!
Een paar bloempotten met afrikaantjes
in de vensterbank schrikken de hinderlij
ke vliegen ook af en de geur van de ci-
troengeranium of gewoon een paar schijf
jes citroen heeft eenzelfde effect.
Spinnen en keldermotten (pissebedden)
zijn eigenlijk geen ongedierte in de directe
zin van het woord. Ze doen in de natuur
nuttig werk en verdienen best een plaatsje
onder de zon. Maar in de woning waar ze
ook hun werk (opruimen van insekten en
plantaardig afval) willen verrichten, zullen
ze minder welkom zijn. Zwavelpoeder
weerhoudt de spin ervan op die plaats een
web te maken. Spinnen steken niet, dus
kan men ze ook gewoon beetpakken en
buiten zetten. Maar heel veel huisvrouwen
hebben angst voor spinnen en daarom
zullen ze met zwavelpoeder moeten wer
ken. En dat is toch nog heel wat beter dan
de ingeblikte dood van de spuitbus.
Op een plaats waar veel keldermotten
voorkomen, kan men uitgeholde aardap
pelen leggen waarin een poortje is gesne
den, een soort iglo dus. Hier kruipen deze
insekten graag onder, waarna ze met aard
appel en al kunnen worden verwijderd.
Hoe men de diverse ongediertesoorten ook
bestrijdt, ga altijd natuurlijk te werk, want
bij gebruik van chemische bestrijdings
middelen is het middel vaak erger dan de
kwaal. En bedenk ook dat na de warme
dagen weer de koude volgen, waarin als
vanzelf diverse insekten uit huis zullen
verdwijnen.
Een nieuwe ontwikkeling vormen toe
stellen waarbij de eigenlijke kookplaten
zijn weggewerkt onder een vlakke plaat
van glaskeramiek. Op de plaatsen met de
hoogste temperatuur is een teken ge
plaatst. Naast deze tekens is de plaat ook
nog enigszins warm, zodat daarop voedsel
op temperatuur kan worden gehouden. Bij
elektrische ovens varieert de temperatuur
van 50 tot 275 graden Celsius; deze zijn dus
behalve voor bakken en braden ook ge
schikt voor het warm houden van borden
en dergelijke. Ook hier kan met een scha
kelklok de bak- en braadtijd worden inge
steld en een thermostaat regelt de tempe
ratuur. Behalve de ovens waarin zich on
der- en bovenverwarmingselementen be
vinden, zijn er nu ook typen waarin een
ventilator met verwarmingselement is
aangebracht die de warme lucht door de
oven laat circuleren. In de meeste circula-
tie-ovens is een grillelement opgenomen.
:htbladen,
trechtbla-
p hiervan
ge actieve
Veel huisdieren hebben last van vlooien.
Vrijwel iedereen kent wel de vlooien die
zich met het bloed van honden en katten
voeden. In tegenstelling tot wat vaak be
weerd wordt, hebben ook mensen wel de
gelijk last van honde- of kattevlooien. Een
afweermiddel tegen deze parasieten is het
neerleggen van kussentjes die gevuld zijn
met gedroogde kamillebloempjes. Als het
Sommige soorten ongedierte bijvoor
beeld zijn met het blote oog nauwelijks
waar te nemen. Ze leven waarschijnlijk
van afval van levensmiddelen, maar ook
van huidschilfers. De vermeerdering van
deze beestjes heeft plaats in beklede stoe-
len en bedden. Daarnaast komen boeken-
en stofluizen veel voor. Lijm van behang,
karton en dergelijke houdt ze in leven. Het
grote gevaar van dit ongedierte is, dat ze
stoffen kunnen produceren, die allergie
kunnen veroorzaken.
Voorts zijn er natuurlijk de diverse soor-
ten vlooien. De mensenvlo, de pulex irri-
tans, is uiterst lastig, maar gelukkig niet
direct gevaarlijk. Deze legt zijn eieren in
reten van de vloer, in zaagsel en dergelijke.
Bij het zelf opknappen van allerlei
klusjes is het erg belangrijk om de
veiligheid in de gaten te houden. Ge
brek aan routine en vaardigheid is
vaak de oorzaak van ongelukken. Vol
gens het jaarrapport 1976-1977 Over
heidsbeleid Consumentenaangelegen
heden zijn bij een derde van alle onge
vallen bij mannen in of rond het huis
doe-het-zelf-apparaten betrokken. Dat
zijn zo’n 230.000 ongevallen per jaar.
Over zelf-doende vrouwen zijn geen
cijfers bekend. Het Veiligheidsinstituut
heeft een brochure samengesteld,
„Doe-het-zelver doe het veilig”, waarin
men informatie krijgt om veiliger te
De praktijk leert dat velen juist in de
zomermaanden een kritische blik laten
gaan over hun eigen keuken. Vooral diege
nen die in Duitsland, Oostenrijk of Zwit
serland de vakantie doorbrachten, zijn er
onder de indruk gekomen van de outillage
van moderne buitenlandse keukens. Als
men het eigen kookdomein wil verbeteren
doemt beslist ook de vraag op of men het
bij gas zal laten of dat koken op elektra
wellicht de voorkeur verdient.
Bij eigentijdse inbouw-kookapparaten
kan vrijuit worden gekozen uit gas of
elektriciteit. Vooral in de nieuwbouw
wordt steeds meer voorrang verleend aan
elektrisch koken, omdat dit toch wel enke
le praktische voordelen heeft. En ook om-
dat aardgas steeds duurder wordt. Bij het
koken met gas maakt men gebruik van een
open verbranding, waarvoor zuurstof no
dig is en waardoor extra waterdamp
wordt opgewekt.
Een goede ventilatie is noodzakelijk, om
dat er verbrandingsgassen vrijkomen. Bij
gebruik van pannen met een dunne bodem
is de kans op aanbranden bovendien
groot. Verder bestaat bij het verhitten van
vet de kans dat de „vlam in de pan” slaat
wat uiteraard bijzonder gevaarlijk is. Een
lastig karweitje is ook nog het schoonma
ken van de branders. Een voordeel van gas
is wel dat meteen warmte wordt verkregen
zodra het gas wordt aangestoken. De gas
oven bevindt zich altijd onder de kook
plaat van het gasfornuis. Ook bij inbouwo-
vens en inbouwkookplaten wordt dit vaak
zo gedaan.
Mieren worden natuurlijk geweerd uit
de voorraadkast, maar in wezen zijn het
erg nuttige beesten, die als het enigszins
kan niet vernietigd moeten worden. Beter
is het om in de keuken geen zoetwaren als
jam, honing of suiker te morsen, zodat
voorkomen wordt dat de mieren binnen
komen. Afrikaantjes, goudsbloemen,
brandnetel, bieslook, boerenwormkruid
Met de opening van het visseizoen
neemt ook de produktie van boekjes
over hengelsport toe. De nieuwe uitga
ve van de hand van (dominee) Dick
Langhenkel en Nico de Boer „200 Bra-
semtips” kan voor een belangrijk deel
als practische ondersteuning van de
brasemvisserij worden gezien. In som
mige tips vinden we de auteurs echter
te ver gaan. Tip 147 bijvoorbeeld han
delt over controle van visvergunnin
gen. Langhenkel en De Boer geven het
advies ons vriendelijk tegen de contro
leurs op te stellen
|lUv*'
