5
Groei reëel nationaal inkomen vertraagd
Lola-fabriek
gaat dicht
Als uw kinderen jarig zijn,
Regenschade voor agrarische
sector valt tot dusver mee
dan staat er natuurlijk ki|i
op het menu.
tussen de
bedrijven door
.WERKLOOSHEID KAN
TERUG TOT 120.000”
TORNADO EIST SLACHTOFFERS
8
NU VAKANTIE-VOORDEEL BIJ CARL DENIG
bezuinigingsplan CPN
WOORDVOERDER PROEFSTATION LELYSTAD:
lEG: In 1985 9 pet
Energiebehoefte
uit kerncentrale
[LUXEMBURG (ANP). De EEG hoopt
p 1985 negen procent van de totale ener-
pebehoefte van de Gemeenschap te halen
lit kerncentrales. Nu wordt nog maar 3
irocent van de energiebehoefte en tien
kocent van de elektriciteitsbehoefte uit
rernenergie gehaald.
JULI. 1 9 7.3
ONDERDAG 6
21
ECONOMIE
UIT RAPPORT VAN SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD BLIJKT:
Contractloon
DEN HAAG (ANP).
IEAU
IK
Z
WETERINGSCHANS 113-115 - AMSTERDAM
27
Sociaal-Economische
Raad acht het in haar van-
Aardappels
Chinese schuld
Russische koopvaardij
Principe>akkoord NSM
j
n,
’0.
tweepersoons matras luchtbed f. 110,- nu f. 69,50
superlichtgewicht slaapzak f. 57,50 nu f. 47,50
dubbele nylon fiets-achtertassen f 119,- nu f. 59,50
ruime nylon zadeltas f. 39,50 nu f. 29,50
luxe kampeertafel met prikpoten, blad 60 x 95 cm f. 73,50 nu f49,50
En tal van andere voordeeltjes voor de sportieve vakantie-ganger.
Scheepvaart
Agrarische alcohol
FME bezorgd
Holland Fund
Staking Heineken
De commissie van econo-
mische deskundigen van
129,00 -
89,CC..
85.M daag verschenen rapport
iiiM niet waarschijnlijk dat de
daarin
O ,W
94,20
58,00
62,00
[volledige werkgelegen-
510’m Md zullen leiden. Daar-
Ivoor is een aantal beper-
336$ cende omstandigheden te
undamenteel van aard.
Voorkeur
beschreven be
leidsoverwegingen op de
middellange termijn tot
rolledige
■-
fT
ól
tempo in de jaren zestig ad 5,7 procent, en
n<
anders worden verdeeld
(ADVERTENTIES)
wanneer het weer op korte termijn beter wordt.
(S)
0
o
9
9
shnische
outen
toersen.
zoor dit
men euvel
ius aan.
1,20b 1
1,00b 355,
:-claim,
aten.
Het IPSO wil extra arbeidsplaatsen
cheppen door de overheidsuitgaven te
erhogen op het gebied van de woning-
ouw, stadsvernieuwing en woningisolatie
>taal één miljard gulden). Ook moet 3,5
iljard gulden gebruikt worden voor uit
leiding van het aantal arbeidsplaatsen
ij de overheid.
In de ogen van het CPN-instituut behoe-
en de voorgenomen bezuinigingen op de
ociale uitkeringen en de ambtenarensala-
issen niet door te gaan. Hiermee is nog
ens 6,5 miljard gemoeid.
De voorgenomen uitbreiding van de ar-
teidsplaatsen bij de overheid moeten
ooral komen in de onderwijs- en volksge-
ondheidssectoren.
i (Van onze parlementsredactie)
AMSTERDAM. Volgens het wetenschappelijk bureau van de CPN kan de werk-
tosheid worden teruggedrongen tot circa 120.000 door de overheidsduitgaven met elf
liljard extra te verhogen. Tot deze conclusie komt het Instituut voor Politiek en
ociaal Onderzoek (IPSO) in een gisteren gepresenteerd alternatief bezuinigingsplan,
et voorstel voorziet in handhaving van de koopkracht voor inkomens tot ongeveer
tt.000 gulden.
daag voor publikatie vrijgegeven rapport
een summiere projectie samengevat van
de Nederlandse economie tot en met het
jaar 1982. Het Centraal Planbureau had
de commissie die projectie ter beschik
king gesteld.
Daarin voorziet het CPB een gemiddelde
groei van het reëel nationale inkomen van
aldus het rapport van de commissie, een
opzichte van de vier jaren vóór de recessie
van 1975, toen de gemiddelde groeivoet 3,7
procent bedroeg.
Wat de relatie met het buitenland betreft
In tegenstelling tot de plannen van zowel
het kabinet-Van Agt als het alternatieve
voorstel van oppositieleider Den Uyl wil
het IPSO een herstel van de volledige
prijscompensatie. Daarnaast voorziet het
voorstel in een vijfploegendienst en een
verkorting van de werkweek tot 38 uur,
als tussenfase op weg naar een 36-urige
werkweek. Dit betekent volgens het IPSO
dat een deel van de arbeidsproduktiviteits-
stijging omgezet wordt in de vorm van een
arbeidstijdverkorting.
Een belangrijke veronderstelling betreft
voorts de ontwikkeling van de uitgaven
van de collectieve sector. Aangenomen is
dat deze niet meer toenemen conform de
meerjarencijfers, maar minder in verband
met de geringere begrotingsruimte en om
buigingen in de sfeer van de sociale zeker
heid. In totaal is gerekend met acht mil-
De noodzakelijke bezuinigingen moeten
volgens het IPSO gevonden worden door
de uitgaven aan de EEG, bewapening en
subsidies aan grote concerns met in totaal
vijf miljard te verminderen. Een inko-
menspost van 3,5 miljard wil het instituut
bereiken door belastingverhoging voor de
hoogste inkomens, het „afromen” van
overwinsten en een belasting op de export
van kapitaal.
tal ongehuwde vrouwen dat wil
gaan werken.
In de rundveehouderij kampt men wat
met problemen op het gebied van de voe-
derwinning. Hier en daar ligt het gemaaide
gras op het land te rotten, terwijl de twee
de snede in verband met de regenval moet
worden uitgesteld. Catastrofaal zijn de ge
volgen echter niet, zo meende een zegsman
van het proefstation voor de rundveehou
derij, dat ook in Lelystad zit.
Meer hinder van het slechte weer onder
vindt de fruitteelt. Vooral het „zachte
is het werkgelegenheidseffect ge
ring.
Uit het Tuinbouwconsulentschap Tiel
wordt massaal scheuren van de kersen
gemeld. Het is zo erg dat men de vruchten
al niet meer op wel of niet gescheurd
sorteert. Veel stormschade hebben de Be-
tuwse kersen ook opgelopen. Bij de rode
bessen komen rotte vruchten vooral bij de
vroegste rassen voor.
Tot slot speelt een belangrijke rol de
veronderstelling van het CPB dat de struc
turele aanwas van het aanbod van binneh-
landse arbeid gemiddeld 35.000 manjaren
per jaar zou bedragen. Onder de genoem
de veronderstellingen zou de werkloosheid
De stijging van reëel vrij beschikbaar
inkomen van de modale werknemer is
derhalve hieraan gelijk, aldus de commis
sie.
een voortgaande stijging van het zgn. in
cidentele loon met gemiddeld 1,5 procent
per jaar.
De aardappeloogst en de groenteteelt in
de volle grond worden vooral bemoeilijkt,
doordat de geplande werkzaamheden niet
kunnen worden uitgevoerd. De schade aan
de produkten zelf is niet noemenswaardig,
maar het planten, zaaien en oogsten loopt
vertraging op, omdat de grond te nat is.
Als het huidige weertype zich blijft
voortzetten komt de conservenindustrie
(die afhankelijk is van een machinale
oogst) in moeilijkheden, zo is meegedeeld
door een woordvoerder van het Centraal
Bureau van de tuinbouwveilingen in Den
Haag.
Volgens hem is de vraag naar kasgroen
ten (met name komkommers en tomaten)
als gevolg van het sombere, donkere weer
teruggelopen.
Wabo zou in moeilijkheden zijn geraakt
door afzetproblemen. Bij de fabriek waren
al eerder moeilijkheden. In maart dreigde
het personeel de fabriek te zullen bezetten
toen de twee eigenaren ruzie hadden.
Het gewestelijk arbeidsbureau verwacht
niet dat de personeelsleden lang zonder
werk zullen blijven. Er is in de omgeving
voldoende ander werk.
Het personeel is door de directie van
Wabo ingelicht. Een afvloeiingsregeling is
niet getroffen.
De bij Wako gemaakte wasknijpers wer
den in gevangenissen en andere inrichtin
gen afgewerkt en verpakt.
tussen nu en 1982 met 50.000 tot 60.000
manjaren toenemen bij een geringe toene
ming van de vraag naar arbeid.
In feite komt dus de groei van het struc
turele arbeidsaanbod niet volledig op de
arbeidsmarkt terecht. Opmerkelijk noemt
de commissie het dat de werkgelegenheid
per saldo 'weinig toeneemt, ondanks de
voortgaande stijging van het produktievo-
lume en het achterblijven van de relatieve
loonontwikkeling bij de produktiviteits-
trend.
De particuliere consumptie zal gemid
deld één procent per jaar trager groeien in
samenhang met de geringere stijging van
het reëel vrij beschikbare inkomen. De
volumegroei van de autonome bestedin
gen blijft ongeveer op een niveau van circa
één procent.
Samengevat kan worden gesteld, aldus
de commissie, dat het beeld voor de jaren
tot en met 1982 zich nauwelijks funda
menteel wijzigt ten opzichte van de achter
ons liggende vier jaren.
NIJKERKERVEEN (ANP). Volgende
week vrijdag gaat de Wabo-fabriek in
Nijkerkerveen (gem. Nijkerk) dicht. De 59
personeelsleden zitten daardoor aan het
begin van hun vakantie zonder werk. In
de Wabo-fabriek werden wasknijpers en
afwaskwasten van bet merk Lola ge
maakt.
Het Westberlijnse Instituut voor Econo
misch Onderzoek verwacht dat de Chinese
schulden aan de Westerse industrielanden
de komende jaren aanzienlijk zullen toene
men. Het instituut wijst op de toenemende
protectionistische neigingen in Europa en
op de geringe groei van de Chinese agrari
sche produktie. Het merkt in dit verband
op moeilijk te kunnen inzien hoe het land
in staat zal zijn zijn ambitieuze importpro-
gramma op middellange termijn uit te
voeren zonder steeds grotere bedragen
aan het buitenland schuldig te worden.
De koopvaardijvloot van de Sovjet-Unie
zal vermoedelijk sneller groeien dan tot
dusver uit officiële Russische ramingen
werd opgemaakt. Dit zegt de Algemene
Raad van de Britse Scheepvaart in een
gisteren gepubliceerd rapport. De toene
ming van het draagvermogen van de Rus
sische vloot tot 1985 werd tot dusver op
600.000 a 750.000 ton per jaar geraamd.
Maar volgens de raad zal het heel wat
meer worden, gelet op het tempo waarin
de Russische vloot met snelle zeeschepen
wordt uitgebreid.
De drie industriebonden van de Unie
BLPH in Zeeland hebben gisteren een
principe-akkoord bereikt met de directie
van de NSM (Nederlandse Stikstofmaat-
schappij) in Sluiskil. Tijdens het laatste
CAO-onderhandelingsgesprek zijn de ei
sen van de bonden voor het merendeel
ingewilligd. Maar er is geen overeenstem
ming bereikt over de instelling van een
vijfploegendienst. Er is drie maanden on
derhandeld over het nu bereikte principe-
akkoord. De afgelopen weken verliepen de
onderhandelingen in een zeer gespannen
sfeer, waarbij de vakbonden zelfs met
harde acties gedreigd hebben, als niet snel
overeenstemming werd bereikt.
7
N,
lakt
DEN HAAG (ANP). Het beeld van de
Nederlandse economie voor de jaren tot
en met 1982 wijzigt zich nauwelijks fun
damenteel ten opzichte van de achter ons
liggende vier jaren. Zo heeft de commis-
Dit heeft Europees commissaris Brun-
)er gisteren in het Europees parlement in
Luxemburg gezegd in antwoord op vragen
ran parlementariërs.
.!.L
4
0
0
0
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Oa
0
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Ob
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
0
o
o
0
o
o
9
9
9
9
9
9
9
9
Hierdoor zijn de effecten op de
werkgelegenheid eveneens klein.
Op lange termijn zullen de kos
ten hoger zijn, enerzijds voor de
werkenden die hogere premies
moeten betalen, anderzijds voor
de gepensioneerden, die een lage
re uitkering zullen ontvangen,
maar zijn ook de werkgelegen
heidseffecten groter.
De Westduitse regering gaat scherpere
maatregelen nemen voor het scheepvaart
verkeer met gevaarlijke lading. Naar het
ministerie van Verkeer gisteren meedeel
de, zullen met ingang van komend jaar
tankschepen boven de 10.000 brt al voor
het bereiken van de Duitse kustwateren
een loods aan boord dienen te nemen. De
tankers zijn hierdoor praktisch gedwon
gen de ver buiten de kust liggende scheep
vaartroutes te nemen. Op 1 april 1979
wordt een bepaling van kracht, waarbij
lijsten dienen te worden ingevuld nog vóór
het advies van een loods wordt gevraagd.
Hierop moet worden ingevuld welke vei-
ligheidsuitrusting aan boord is, en welke
nautische en radio-uitrusting het schip
heeft.
is in de projectie gerekend met een groei
van de wereldhandel met gemiddeld zes
procent, geen appreciatie of depreciatie
van de gulden en een verslechtering van de
ruilvoet met gemiddeld één procent per
jaar.
Alcohol van agrarische oorsprong is te
duur om deze te mengen met benzine om
daarop auto’s en dergelijke te laten lopen.
Dit betoogde gisteren Europees commissa
ris Gundelach in antwoord op een vraag
van de Ierse Christen-democraat L‘E-
strange. Alchol uit bijvoorbeeld aard
appelen is zo duur dat het geld dat vermen
ging zou gaan kosten nuttiger besteed kan
worden aan het scheppen van werkgele
genheid in andere sectoren.
De werkgeversorganisatie FME (metaal-
en elektronische industrie) vindt dat de
ombuigingsplannen van het kabinet-Van
Agt snel moeten worden uitgevoerd. Kost
wat kost moet voorkomen worden dat be
handeling van de nota „Bestek ’81” de
CAO-onderhandelingen doorkruist. Al
leen als ondernemingen tijdig weten waar
ze aan toe zijn, kan er gepraat worden over
een CAO, vindt de FME. Bij de uitvoering
van de bezuinigingen „moet de regering
prioriteit geven aan het vinden van werk
lozen die de 60.000 tot 90.000 bestaande
vacatures kunnen vervullen”, aldus de me-
taalwerkgevers.
De ontwikkeling van Holland Fund in
het eerste halfjaar van het op 1 oktober
begonnen boekjaar 1977-1978 is bevredi
gend geweest. De afgifteprijs van een par
ticipatie daalde van 130,05 tot 129,27.
Rekening houdend met het dividend over
1976-1977 betekent dit een waarde-accres
met 4,5 pet. De afgifteprijs bedroeg op 28
juni van dit jaar 138,73, aldus het half
jaarbericht. Het vermogen van Holland
Fund is met ƒ45,6 mln vrijwel onveran
derd gebleven 45,9 mln op 30 september
1977). Thans bedraagt het totale vermogen
ongeveer f 49 mln.
Het kwantitatieve effect van de
bevordering van de deeltijd- en
tijdelijke arbeid acht de commis
sie moeilijk te ramen. Bovendien
kan de bevordering participatie-
verhogend werken waardoor het
effect op de werkloosheid gering
kan zijn. Maar deze bevordering
moet, naar het oordeel van de
commissie, niet worden nagela
ten in verband met het grote aan-
De resterende 2,5 miljard moet dan ge
dekt worden doordat de overheid leningen
afdwingt tegen een lagere rente en een
eventuele verhoging van het financierings
tekort. Een „zekere” stijging van het finan
cieringstekort is volgens het IPSO aan
vaardbaar „indien dit ten doel heeft de
economische activiteit te bevorderen en de
werkloosheid terug te dringen.
Vermindering van de arbeid
stijd biedt, macro-economisch,
mogelijkerwijs iets meer per
spectief, zij het dat ook hiervan
niet al te veel effect mag worden
verwacht. De mogelijkheden zijn
immers beperkt omdat de kosten
voor de werkenden vrij hoog
kunnen zijn.
Daarbij komen twee categorieën
maatregelen aan de orde. Ten
eerste bevordering van deeltijd
en tijdelijke arbeid. Ten tweede
vermindering van arbeidstijd,
hetzij in uren per week of weken
per jaar (vakantieverlenging),
hetzij in jaren (educatief verlof
en vervroegde pensionering).
Arbeidstijdvermindering dient
in de huidige omstandigheden
namelijk gepaard te gaan met
een evenredige aanpassing van
de arbeidsbeloning, aldus de
commissie. Deze aanpassing is
niet nodig bij toeneming van de
arbeidsproduktiviteit, maar dan
jard aan ombuigingen in 1982 in het prijs
peil van dat jaar.
Werknemers bij Heineken in Tanggae-
rang ten westen van Djakarta hebben
dinsdag enkele uren gestaakt uit protest
tegen het besluit van de directie van Heine
ken, één van de leidende Nederlanders uit
de onderneming terug te halen, aldus
kranten van gisteren in Djakarta. De poli
tie heeft de stakers verspreid. De terugge
roepen directeur, Dijkstra, stond bekend
om zijn sympathie voor de arbeiders. De
arbeiders willen ook een winstaandeel in
de onderneming.
Ook essentieel in de projectie van het
CPB is, volgens de SER-commissie van
economische deskundigen, de veronder
stelling dat het reële verdiende contract
loon van de modale werknemer zich op
het niveau van 1978 zal handhaven.
Voortgaande afwenteling van de stijging
van de collectieve lastendruk zal optre
den bij een financieringstekort van 4,5
procent van het nationale inkomen en bij
Verder dient er rekening mee
te worden gehouden dat beper
king van de arbeidsuren per
week veelal organisatorische
problemen met zich meebrengt.
Verlenging van vakanties kan
grotendeels intern en met tijdelij
ke arbeidskrachten worden op-
teur van het proefstation voor de fruit
teelt in Wilhelminadorp (Zeeland).
Bij de veiling Breda, een belangrijke
aardbeienveiling, verwacht men dat de
landelijke aardbeienaanvoer dit jaar 20 tot
25 percent beneden die van vorig jaar zal
blijven. Het gewas heeft teveel kou gehad,
de oppervlakte is iets verminderd en door
het natte, koude weer wordt er nu minder
geplukt. Toch zijn aardbeien op het ogen
blik goedkoper dan vorig jaar, want door
het slechte weer heeft de consument er
niet meer zo veel zin in.
60,50
50,20
36,00
54,50
74,80
37,70
33,00
580,50
49,50
iSER-commissie: Arbeid moet
110,00
60,50e
50,30
3,30b -
63,00
148,50
69,80
73,00
189,00
56,50
52,50
130,00
50,00
25,70
32:50 de
Prijsopdrijving van het kleinfruit
wordt niet verwacht. Omdat het hier gaat
om produkten die bestemd zijn voor de
verse consumptie wordt de prijs vooral
bepaald door de kwaliteit. „Deze is slecht
en daarom zal de prijs laag zijn”, aldus ir.
R. K. Elema, fruitteeltconsulent en direc-
De eis dat er geschikte vervan
gende arbeidskrachten aanwezig
moeten zijn leidt ertoe dat alge
mene maatregelen de voorkeur
verdienen boven specifieke
maatregelen ten behoeve van
één regio of één bedrijf of be
drijfstak, aldus de commissie.
'enoteeri
59,50 378,oL
3,35 3,jf
fruit” (kersen, aardbeien, bessen en fram
bozen) rboeten het ontgelden. Aardbeien
zijn deels op de grond terecht gekomen of
beginnen last van vruchtrot te krijgen,
doordat bij de pluk achterstand is ont
staan. Ander klein fruit hangt te rotten
aan bomen of struiken en vertoont kneu
zingen.
DEN HAAG (ANP). De schade die de aanhoudende regenval van de laatste tijd
heeft aangericht in de agrarische sector, is tot dusver meegevallen. Een woordvoerder
van het proefstation voor de akkerbouw in Lelystad deelde desgevraagd mee, dat er in
deze tak van het agrarisch bedrijf, zelfs nog sprake kan zijn van een goede oogst,
gevangen, zodat ook hiervan het
werkgelegenheidseffect gering
zal zijn.
De kosten van vervroegde pen
sionering zullen op korte termijn
gering zijn omdat een deel van de
beroepsbevolking waarop deze
maatregel betrekking heeft reeds
in een opvangmechanisme zit
(o.a. WAO en verlengde WWV).
110,00a
5Q QQ
112:50 sie van economische deskundigen van de
L34 Sociaal-Economische Raad in haar van-
158,00 -
35,00
8,00
89,50
25,10
52,00
110,00
46,20
60,70
51,50
62,00
36,00a
53,50
'ot'o? c’rca dr*e procent Per jaar. Dit betekent,
101,00
37,20 sterke terugval ten opzichte van het groei-
110,08e
69,10
131.50 een onverwacht verdere vertraging ten
Een andere verdeling van de
»t. fondst leschikbare hoeveelheid werk
an dan worden overwogen.
Het plaatsje Elgin, in North
werd getroffen door een tornado. Daarbij dien werd er een aanzienlijke materiële blazen watertoren.
Dakota, vielen zes doden en 35 gewonden. Boven- schade aangericht. Op de foto (ie omverge-
