Kantoor New York van luchtvaartmaatschappij in opspraak
Tanja deed radio in nat Zandvoort
Eerst een weerman
Mais op het menu
lachvandcdag
ERASMUS
Kamerleden: Waar om sloeg
Waterstaat geen alarm?”
SCHOOLBOEKEN
WOORDENBOEKEN
ATLASSEN
AGENDA’S
Hd
IJMOND
JUT r
1978
Proces
Olie op Noordhollandse stranden
petri interieur
Domme zaak
ENZ.
I
Te groot
I
J
I
I
I
I
VRIJDAG 7
Boekhandel
Beschuldigingen
V]
(Van onze correspondent Henk Kolb)
bij petri
nu reeds excl. aanbiedingen:
interieurarchitectuur
door
Udo J. Buys
banken-fauteuils-eethoeken-
tafels-
WASHINGTON-NEW YORK. Prins Aschwin zur Lippe Biester
feld, broer van voormalig KLM-commissaris prins Bernhard, voor
heen curator voor oosterse kunst van het Metropolitan Museum in
New York, thans woonachtig te Parijs, heeft in de loop der jaren voor
meer dan honderdduizend gulden aan gratis KLM-reisbiljetten uitge
reikt gekregen. De luchtvaartmaatschappij heeft uiteindelijk aan
zichzelf betaald. Om de affaire boekhoudkundig „schoon” te houden,
werden aan Aschwin wel rekeningen gezonden. De KLM stortte
echter het bedrag van een Zwitserse bankrekening op de rekening
van het Newyorkse kantoor.
A
I i
Ex-accountant klaagt management
van KLM aan wegens wanbeheer
(ADVERTENTIE)
WD-
■A Instructie voor Tanja Koen van radiorot Johan Bodegraven.
(ADVERTENTIE)
De aannemer Dember, ook al aandeel-
IN DEZE DAGEN waarin blote brui
ne schouders zouden moeten regeren,
maar enkel het regenjack nog enige
dienst doet, heeft staatssecretaris H a-
z e k a m p van Economische Zaken een
vermanende vinger opgestoken en ge
zegd (in de Holland-krant van het Natio
naal Bureau voor Toerisme) dat het toe
ristische bedrijfsleven in Nederiand
HOEWEL VAN SELST zich voorgeno
men heeft altijd zelf achter het vuur te
staan neemt hij toch ook in andere keu
kens nog graag een kijkje. Gisteravond
spoedde hij zich dan ook naar restaurant
De Bonte Koe in watersportoord Hoorn,
waar de Elzasser Ernest Stracke
achter het fornuis staat. Stracke heeft
ook nog eens twee jaar lang voor de
Griekse scheepsmagnaat A ris to te
les Onassis gekookt en kreeg van
hem bij zijn aankomst enkel streng te
horen: „Koken kan iedereen, maar u
moet wonderen voor me doen”
daarom zat ze nu naast presentator G e-
rardvan den Berg Zandvoorters
het (natte) hemd van het lijf te vragen.
„IK VIND HET kostelijk zo’n uitzen
ding. Alles wat direct gebeurt is zo, het
nu moeten doen en ook het niet meer
over kunnen doen. Enig om zo’n uitzen
ding te maken”, aldus Tanja. Johan Bo
degraven volgde het allemaal van een
afstandje. Hij bepaalt zichzelf tegen
woordig tot stafwerk, zoals hij vertelde
en werkt aan een serie interviews met
ouwe NCRV-getrouwen, zoal> met oud-
voorzitter A. B. R o o s j e n, die verleden
maand op 83-jarige leeftijd overleed.
„IK BEN OOK voorzichtig doende met
een actie voor een boot voor het Diaco
nessenhuis in Paramaribo, die ze kunnen
inzetten op het grote Brokopondo meer.
Dat wordt een puzzel-actie van dertien
weken in de gids, die door radio en
televisie ondersteund wordt”, aldus Bo
degraven die toch al een naam heeft van
de omroepbedelaar.
De Wits aantijgingen over misstanden
bij de bouw van de uitbreidingen die KLM
in de afgelopen jaren heeft ondernomen?
Kleiman doet die af met het kemachtige
Amerikaanse woord „bullshit”, hetgeen
zoveel wil zeggen als „stierestront” oftewel
„Flauwekul”, want „het is allemaal met
Holland besproken”.
onder mijn jurisdictie. Ik wist niks van zijn
doen en laten af. Ik verwonder mij over
zijn beschuldigingen en kreten ten aanzien
van de KLM of personen, die wat mij
betreft kant noch wal raken”.
Over het hotel Bonaire: „Op een termijn
van tien tot vijftien jaar zou het h otel
profijt afwerpen. De mensen die ik bena
derde waren meer kennissen dan vrien
den. Natuurlijk, zij deden zaken met de
KLM, maar mijn hele leven is KLM ik
kan mij van mijn functie niet vrijmaken.
Ik heb aan mijn directeuren gevraagd of
zij er iets op tegen hadden en zij zeiden:
Neen. Wat er gebeurd is was dus keurig
netjes”.
ZIJLWEG 36-38
HAARLEM
TEL. 316399
IJnmiiden, Lange Nieuwstr. 243,
tel 13144, Santpoort, Hoofdstr
234 tei 378371
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG. De VVD-kamerleden
Blaaww en Waalkens willen van de minis
ters Tui jnman (Verkeer en Waterstaat) en
Ginjaar (Volksgezondheid en milieu) we
ten of het waar is dat al vorige week
donderdag of vrijdag een eerste melding
aan de Rijkswaterstaat in IJmuiden is
gegeven over een olieveld voor de Neder
landse kust. Als dat zo is, dan vragen de
parlementariërs een verklaring waarom
er niet dezelfde dag luchtverkenningen
werden uitgevoerd in verband met de
bedreiding van de stranden. Ze vragen
zich ook af waarom de kustgemeenten
niet direct zijn gewaarschuwd, ook niet
nadat de eerste olie op het strand bij
Schoort was aangeland.
Volgens Rijkswaterstaat in IJmuiden is
daar pas op zaterdagavond om 7 uur de
eerste melding van olievervuiling op het
strand bij Callantsoog binnengekomen.
Over een melding van olie op zee is hele
maal niets bekend. In IJmuiden sloeg een
paviljoenhouder op het strand vrijdagmid
dag het eerst alarm. Hij waarschuwde
openbare werken, waarna dezelfde mid
dag nog met de verwijdering van de olie,
die overigens slechts in zeer kleine hoe
veelheden aanspoelde, werd begonnen.
De manier waarop de bestrijding van
ol*evervuiling moet worden aangepakt
staat al geruime tijd ter discussie. Vorige
week nog hebben minister Tuijnman en de
kustprovincies besloten een werkgroep
opdracht te geven een draaiboek voor gro
te olierampen samen te stellen.
Vervuiling van geringere omvang blijft
volgens de regering een zaak van de plaat
selijke overheden (gemeente, waterschap
pen, provincies). Een belangrijk knelpunt
is de vraag wie er voor de kosten van het
schoonmaken van de stranden op moet
draaien. De karherleden Blaauw en Waal
kens vragen de bewindslieden nu ook de
betrokken Noordhollandse kustgemeen
ten financieel bij te springen, omdat ze zelf
nauwelijks over de financiële middelen
voor een schoonmaak beschikken.
best wat intensiever zou mogen zijn.
„OM INTERNATIONAAL mee te
blijven tellen moet het produkt toerisme
aan de eisen van de tijd worden aange
past”, aldus de staatssecretaris, die pleit
voor meer gunstige arrangementen in
voor- en naseizoen. „Niet van een toeris
tisch bedrijf, maar van een combinatie
van bedrijven of een gehele plaats”, al
dus Hazekamp. Laat hij nu maar eerst
eens voor een redelijke weerman zor
gen.
VE
Art
k
Sp
1
t
1
t
1
I
i
Al
Tai
h
d
E
0
Api
h
I,
Die
t<
t<
Int
j
li
2
Sti
n
li
I.
So<
a
Mo
v
s
Sti
8
v
0
z
t
1
Ma
t
'C
houder in het hotel op Bonaire, heeft voor
26,4 miljoen gulden de passagiersgebou-
wen en vrachtafhandelingsruimten op het
Kennedy vliegveld uitgebreid. De schaal
van de uitbreidingen was weliswaar in
overeenstemming met de ramingen over
uitbreiding van het passagiers- en vracht
vervoer tot in 1975 (zij werden vervaardigd
in 1971), maar die schattingen deugden
niet en dat was al bekend voordat de Raad
van commissarissen van de KLM op 25
februari 1971 de voorgestelde investerin
gen moest goedkeuren. Het boekjaar 1970-
1971 was toen vrijwel afgesloten (het loopt
tot maart) en de vervoerscijfers van dat
jaar bleven verre achter bij de projectie
die was vervaardigd op grond van een
vermeerdering van jaarlijks 15 tot 20 per
cent, te beginnen bij 1968-1969.
VOOR TANJA BETEKENDE dat niet
alleen een Globaal-debuut, maar ook een
ontmoeting met een andere oude
omroeprot Johan Bodegraven.
Tanja vond het rechtstreeks radio doen
een hele belevenis. „Ik ben er zó inge-
plonst, maar ik vind hpt enig”, lachte ze.
Dat was ook de schuld van eindredacteur
Henk Glimmerveen die haar pas
’s ochtens thuis in Hoogland had gebeld
of ze in Zandvoort wilde meedoen. En
Kielman is iemand van ruime levensstijl,
een man met een robuuste en vrij alge
meen bewonderde persoonlijkheid, die
naar het heet in New York vrijzinnig met
geldmiddelen en gunsten, zoals reisfacili-
teiten, zou zijn omgesprongen. Sommigen
noemen dat in de sfeer van dit „zakenle
ven” onvermijdelijk.
Het is een vraagteken waard dat Kiel-
mans advocaten, Fellner en Rovins, ook de
advocaten zijn van de KLM en dat zij
verder een ingewikkeld bestaan hebben
geleid als stro-mannen voor KLM-
bemoeienis met reisbureaus en agent
schappen, deel hebben genomen aan zake
lijke ondernemingen van Kielman.
Van KLM-zijde wordt De Wit beschre
ven als „een briljante man” met enorme
mogelijkheden, die op een verkeerd spoor
is geraakt. Is deze Jos de Wit van wraak
bezield? „Neen”, verklaart hij, „er is geen
sprake van wraak doch van onrecht. Ik
vecht daar tegen. En je vecht hard of niet”.
Welnu: het laden en lossen van de KLM-
vliegtuigen die New York aandoen is uit
besteed aan de firma „Triangle” (Drie
hoek),. Met dit bedrijf bestonden contrac
ten, die elkaar zo overlapten, dat voor
sommige diensten tweemaal werd betaald.
Over de jaren 1966-1969 berekende De Wit
dat de KLM minstens 260.000 dollar te veel
had betaald (dat was tegen de dollarkoers
van toen en voor een smachtende lucht-
vaarmaatschappij, vrijwel een miljoen
gulden Een terugbetaling werd over
eengekomen van 175.000 dollar, die aan
vankelijk niet werd betaald, zelfs al was
een periode van ruim anderhalf jaar voor
de vereffening overeengekomen. De Wit:
„Kielman wilde het er bij laten zitten ik
heb gedreigd desnoods van mijn eigen
geld naar de rechter te zullen lopen, als er
niet werd betaald”. Betaling volgde. Noot:
de directeur van de firma Triangel, Ralph
Fine, was met Kielman deelnemer in de
aankoop van het Bonaire Beach Hotel,
waarvoor de KLM zeer nadrukkelijk aan
klantenwerving heeft gedaan. En waar
voor de bank van de KLM in New York, de
First National City Bank (Citibank) een
financiering van 100 procent verschafte.
De „Triangle”-affaire heeft de KLM^n-
danks de terugbetaling, naar volgens Jos
de Wit uit nadere becijferingen zou zijn
gebleken, bijna een half miljoen gulden
gekost. Het contract met het bedrijf is
verlengd en duurt nog steeds voort.
Voor De Wit is het uitblijven van een
doorslaggevende en verwachte groei in de
eerste jaren na de uitbreiding een reden
om de nieuwbouw als „mismanagement”
te bestempelen. De KLM wijst niet alleen
op de noodzaak om veel ruimte te hebben
voor dagen van grote belasting van inko
mende en voor overslag bestemde vracht,
maar oök op het feit dat thans de vrach-
truimte alweer zoveel te klein is dat in het
boekjaar 1978-1979 een nieuwe uitbrei
ding ter waarde van acht miljoen gulden
zal worden begonnen. Een investering die
in het vorige boekjaar wel was aange
vraagd, maar achterwege werd gelaten.
Kielman staat aan het hoofd van een
KLM-vestiging waar in de afgelopen jaren
een spectaculaire groei in het vervoer
werd bereikt. Niettemin fronst men in het
KLM-hoofdkantoor te Amstelveen de
wenkbrauwen over het feit dat de eerste
man van het bedrijf in Noord-Amerika het
middelpunt is geworden van gerechterlij-
ke twisten over de financiële nasleep van
een voor de heer Kielman onfortuinlijk
verlopen particuliere zaak.
sen betekende de uitzending tegelijker
tijd ook een ontmoeting met oud-
medewerker en nu NCRV-man Gert
van Brake 1, die bij hem voorlichter
was toen Machielsen nog directeur was
van het Centraal bureau van Veilig Ver
keer Nederland. Het als lastig bekend
staande Zandvoort geeft hem als burge
meester alle kansen en vooral ook de eet-
en drinkbedrijven vinden hem „plezierig
meedenken”, zo hoorde ik. De burge
meester vond dat leuk om te horen. „Ik
hoop dat de andere mensen in Zandvoort
ook zo over me denken”, lachte hij.
was, terwijl die grote KLM-rekening vol
gens sommigen een van de argumenten
zou zijn geweest die Kielman heeft uitge
speeld om van die bank de financiering
voor het hotel op Bonaire los te krijgen.
Voor de aankoop van het hotel werd een
consortium gevormd („van mensen”, zegt
Kielman, „van wie ik mocht aannemen dat
ze niet meteen hun geld weer zouden te
rugvragen”): de bekende en steenrijke fa
milie Gerharts van het eiland Bonaire, die
het grootste deel van de „tijdelijke” garan-
tiesom op tafel legde, alsmede wat Kiel
man in zijn verweerschrift aanduidt als
een groep „Amerikaanse zakenlieden”. Dit
nu is een uiterst ontoereikende beschrij
ving: de familie Gerharts is KLM-agent op
Bonaire, een eiland dat Vrijwel alleen via
KLM-vervoer bereikbaar is voor toeristen
van verre de advocaat van de KLM
Ralph Fine, is directeur van de firma Tri
angle die KLM’s vliegtuigen in New York
laadt en lost de ontwerper Kees van
Dijk is in dienst van de KLM in New York
de aannemer Damber heeft geprofi
teerd van KLM’s bouwcontracten An
dre dela Varre vervaardigde als cineast
films voor de KLM, de heer Vonno is
manager van Hoechst in de VS en staat om
onduidelijke redenen op een lijstje van
mensen die reisfaciliteiten genieten, even
als Norbert Leroy, een jachtvriend van
Kielman Warren Kraemer is vertegen
woordiger van de vliegtuigfabriek McDo-
nell-Douglas, die aan de KLM de Douglas-
toestellen verkoopt en stond ooit op de
personeelslast van de KLM als raadgever
op het gebied van marktontwikkeling.
Dit is geen groep van „Amerikaanse
zakenlieden”, maar een clubje heren wier
belangen op velerleid manieren nauw zijn
vervlochten.
A Een archieffoto van prins Aschwin met zijn vrouw prinses Simone.
EEN ONVERWACHT TAFEREEL
TJE in Zandvoorts Haltestraat gister
middag waar acteur WillvanSelst
op verzoek van winkelende huisvrouwen
een duif in moeilijkheden te hulp kwam.
Ter hoogte van BenRoosens visres
taurant „De Meerpaal” verschool de vo
gel zich in een portiek en kon niet meer
wegkomen. Van Seist, die zelf in Bloe-
mendaal woont, maar al weer enige tijd
in dezelfde Haltestraat de bistro Le Pier
rot drijft, heeft het diertje in een hoek
van zijn zaak „gehospitaliseerd”. Het me
nu werd voor de gelegenheid aangevuld
met „gebroken mais”.
De ontslagen (niet gediplomeerde) ac
countant De Wit heeft tegen de KLM op
brede schaal beschuldigingen geuit: behal
ve van wanbeheer, wrijft hij zijn voormali
ge werkgever contractbreuk aan (op grond
van voortijdige terugroeping) en samen
zwering om hem (vanwege zijn voor de
bedrijfsleiding zeer compromitterende
rapportage) naar Nederland terug te roe
pen. De Wit, die sedert 1967 in de VS
verblijft, staaft zijn beweringen doorgaans
met een ferme greep in de KLM-dossiers,
die hij bij zijn vertrek als vrucht van
jarenlang verzamelen heeft meegenomen.
De affaire-Aschwin is aan het licht geko
men als bijprodukt van een aantal gerech-
terlijke procedures in de VS, waarbij gene-
raal-manager van de KLM in Amerika,
Frederik O Kielman betrokken is. In een
van die processen, aangespannen door Jos
de Wit (39), voormalig intern accountant
van die KLM-vestiging, die werd ontslagen
omdat hij zich tegen terugplaatsing naar
Nederland verzette, wordt de nationale
luchtvaartmaatschappij beschuldigd van
geldverspilling bij de nieuwbouw van
vjracht- en passagiersgebouwen op het
John F. Kennedy-vliegveld in New York.
De KLM ziet voorlopig af van formeel
commentaar op de dagvaarding die er
tegen het bedrijf en tegen directeur Orlan-
dini, hoofdaccountant H. A. Bakker als
tegen de heer Kielman is uitgebracht,
maar het is wel duidelijk dat het bedrijf
meent dit proces zonder problemen te kun
nen winnen.
Veel van Kielmans zakelijke KLM-
relaties figureren ook als deelnemers in
zijn privé-projecten. Sommigen treden op
als mede-aangeklaagden, onder meer bij
processen over geld dat zij en Kielman aan
de First National City Bank schuldig zou
den zijn na het faillissment van een door
die bank voor 100 procent gefinancierd
hotel op Bonaire. Daarin was Kielman
voor 30 procent de grootste aandeelhou
der. Tegen Kielman is de verdenking ge
wekt dat hij zich op grond van zijn nauwe
relatie met de KLM in ondernemingen
heeft begeven, waarvan het welslagen me
de afhankelijk was van die binding met de
luchtvaartmaatschappij
TELEVISIE-OMROEPSTER van het
eerste uur Tanja Koen voelde zich
gisternyddag in Zandvoort als een vis in
het water. Letterlijk en figuurlijk, want
de badplaats was voor de zoveelste zo
merdag gevangen in somber herfstgrijs
en de buien volgden elkaar in een loyaal
tempo op. Maar Tanja bleef droog, ook
al dankzij de gastrvrijheid van J a n en
Olga Term es, die gisteren het
NCRV-Globaalteam in hun strandtent
nummer 9 „Terminus” ontvingen voor
een rechtstreekse middagdurende uit
zending over toeristische en andere as
pecten van het 150-jarige Zandvoort.
De heer Frederik D. Kielman is momen
teel te New York aangeklaagd in een pro
ces dat de Citibank tegen hem heeft aange
spannen, omdat hij weigert de bank (geld
schieter voor het failliet gegane hotel op
Bonaire) een garantiesom van 100.000 dol
lar te betalen. Kielman en enkele vrienden
hadden die garantie in 1972 verstrekt in de
veronderstelling dat de Antilliaanse over
heid (gespitst op bevordering van het toe
risme) na enige tijd de garanties voor de
100 percent financiering zou overnemen.
Voor de aankoop legde de Citibank
838.000 dollar op tafel en kreeg uit het
faillissement, na verkoop aan een Antilli-
aans staatsbedrijf 854.000 dollar terug,
hoewel de waarde van het hotel op 2,15
miljoen dollar werd geschat. „Daar zit een
luchtje aan”, suggereert Kielman in zijn
verweerschrift.
Zo doende raakte de directeur van de
Amerikaanse KLM-vestiging als privé-
persoon in een proces gewikkeld met de
bank waar de KLM een zeer goede klant
Wat zegt Frits Kielpian van dit alles?
„Dit is een domme zaak die in een rechts-
strijd zal worden beslist. Ik heb met De Wit
nooit iets te maken gehad hij viel niet
VOOR ZANDVOORTS
burgemeester Herman Machiel-
GASTENHOEK VERSCHIJNT
deze en de eerste weken van vol
gende maand in een ZOMER VRIJ-
jasje. Hoewel daar buiten nog wei
nig van te merken valt zijn we echt
in dat seizoen beland. Aan Zand
voorts „blonde kust” was daar gis
teren weinig van te merken en op
het strand signaleerden we slechts
een enkele wandelaar. Een van
hen, die het weer trotseerde en op
de radio-opnamen in de strandtent
van raadslid Jan Termes af
kwam, was de puur Zandvoortse
Monique Hartman. Moni
que is 14, is HAVO-leerlinge op de
Kennemer Scholengemeenchap in
Overveen en heeft nog geen vas
tomlijnde vakantieplannen. In af
wachting daarvan houdt ze zich
bezig met jazz- en klassiek balet,
en heeft ze zich voorgenomen het
nieuwe seizoen te gaan hockeyen.
Met haar bruine ogen is Monique
de eerste in het serietje „Lach van
de dag”, dat een vast onderdeel
wordt van GASTENHOEK-
ZOMERVRIJ
v
n
r;
