Jog veel technische en financiële problemen
bedrijven door
bij handelsoverleg in Geneve
Eigen risico
zeer omstreden zaak
SER moet adviseren
commissarissen
Dver aanwijzing van
Robert Strauss:
achtergrond
„Vorderingen
Als het zo’n lange
zomeravond is, dan kom je de tijd
prima door met kipsaté.
Hiswa: 1977 niet
rooskleurig voor
waterrecreatie
AFERKAMP MINDER OPTIMISTISCH
Volgens secretaris Vereniging van Nederlandse Ziekenfondsen
I N S D A G
>n,
;.a.o.
Akkoord
55
VJ
28
Proeven
Afzetgebied
Order
Overname
Congres
Veldkamptientje
Uit eigen beurs
Enorme administratie
Kanttekeningen
Ziekenfondsraad
Voorzichtiger
Betonmg
Brief
ROTTERDAM (ANP). Het Nederlands
aritiem Instituut spreekt zich voorlopig posi-
>f uit over het ontwerp van Cornells Verolme
»r een LNG-tanker (LNG is vloeibaar aard-
is). Het NMI, dat op verzoek van de minister
m Economische Zaken de ontwikkeling van
tanker begeleidt, is het met Verolme eens
it dit schip, mits het aan de nautische eisen
in voldoen, zowat de enige mogelijkheid is
or de nationale scheepsbouw om haar
aats op de wereldmarkt te behouden.
Lening
i Ondernemingsraden
Verschuiving
(Door Herman Dirk)
HILVERSUM. De invoe
ring van een verplicht eigen risi
co voor ziekenfondspatiënten,
zoals die in de Bezuinigingsnota
van het kabinet-Van Agt wordt
voorgesteld, is volgens secretaris
J. de Vries van de Vereniging
van Nederlandse Ziekenfondsen
(VNZ) een omstreden zaak. Er is
al zoveel op gestudeerd, maar
telkens is weer gebleken dat er
grote vraagtekens achter zo’n ei
gen risico gezet moeten worden.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Moeten raden van commissarissen op een andere
lanier worden samengesteld? Dit is het punt waarom de adviesaan-
raag draait die de regering aan de Sociaal-Economische Raad heeft
edaan. De SER wordt verzocht te beoordelen of het tyuidige systeem
loet worden gehandhaafd, eventueel met wijzigingen, dan wel dat er
irecte verkiezingen zouden moeten zijn, waarbij de commissarissen
Voor een derde deel door aandeelhouders worden aangewezen, voor
m derde door werknemers van het bedrijf en voor de rest door de
ingewezen commissarissen.
Problemen
ECONOMIE
Maritiem Instituut positief over
I
gas-tankerontwerp van Verolme
vaste
kteur
lagen
(ADVERTENTIE)
Haferkamp maakte duidelijk dat hij zich
n het eind
it met u
Strauss zei gisteren er nog steeds op te
rtrouwen dat de onderhandelaars er
eren
s van
ats in zo’n
levuld met
lienst
sief de
de
en
an
lie
irten-
an
Strauss zei dat ook het overleg over de
andel in landbouwprodukten vordert. Hij
krklaarde dat intensieve besprekingen
in de gang zijn tussen de Verenigde Sta-
i en Japan, waaraan ook hijzelf en de
panse minister van Buitenlandse Econo-
sche Zaken, Noboehiko Oesjiba, mee-
en. De VS, de Euromarkt en Japan
bben eerder dit jaar de hoop uitgespro-
n dat het beraad in het kader van de
,Het betreft hier een hoogwaardig produkt en daar
ien we het toch van moeten hebben. Qua arbeidskosten
nnen we niet op tegen landen als Japan en Zuid-
rea,” aldus het NMI. Het instituut wijst erop dat
rolme een totaal nieuw systeem bedacht heeft voor het
■voer van LNG. De essentie daarvan is dat het gas
transporteerd wordt in een groot aantal hoge cilinders,
vertikaal in het schip staan. Volgens het NMI biedt dit
iteem de enige mogelijkheid tot betaalbare schaalver-
)ting.
iet NMI onderschrijft de stelling van de ontwerper dat
type in elke gewenste grootte gebouwd kan worden,
rolme zelf is uitgegaan van 330.000 kubieke meter. Dat
■uim tweeëneenhalf maal zo veel als de huidige grootste
IG-tanker kan meenemen. Volgens het NMI is het
voor de vijftiende in zullen slagen althans
in grote trekken overeenstemming te be
reiken over een akkoord. Als de handel in
landbouwprodukten buiten beschouwing
wordt gelaten zal dat wel lukken, zo meen
de hij, maar „zolang we geen overeenstem
ming bereiken over agrarische kwesties
zullen we het niet eens worden over een
algemeen akkoord.”
vrijwel onmogelijk de bestaande gastankers „op te bla
zen” tot het formaat van dat van Verolme. „En daar ligt de
kans voor onze scheepsbouw.” Het instituut vindt wel dat
er haast geboden is, omdat het buitenland (Verenigde
Staten, Frankrijk, Japan en Noorwegen) bepaald niet
stilzit.
Maar dat wil niet zeggen dat de Verolme-tanker, zoals
de ontwerper zelf beweert, al over een paar maanden
gebouwd moet worden. „Dat kan niet eens,” aldus het
NMI. Volgens het instituut moeten er nog vele proeven
worden genomen, met name in het scheepsbouwkundig
proefstation in Wageningen, voordat men weet of het
schip zeewaardig en voldoende manoeuvreerbaar is. De
experts van het NMI wijzen erop dat het gaat om een
„moeilijk en complex” schip, waarmee nog niemand enige
ervaring heeft.
Volgens minister Ertl hebben de Ameri
kaanse onderhandelaars in Genève laten
weten dat ze de hele Tokioronde zullen
laten mislukken als de Europese Gemeen
schap niet op de eisen ingaat. Ertl heeft de
Verenigde Staten erop gewezen dat ook zij
hun landbouw door middel van allerlei
invoerbeperkende maatregelen bescher
men. Hij heeft ook opgemerkt dat de Euro
markt het voornaamste afzetgebied voor
Amerikaanse landbouwprodukten is.
De bedoeling van het eigen risico voor
huisartsen- en apothekerskosten dat
in de Bezuinigingsnota op maximaal
100 per gezin per jaar is vastgesteld
is de verstrekking van geneesmiddelen
en geneeskundige voorzieningen af te
remmen.
gewerkt door de experts van Verolme zelf, maar ook die
van het NMI en het TNO. De ontwikkelingskosten van de
Verolme-tanker (16,5 miljoen gulden) worden voor ruim
50 procent betaald door het ministerie van Economische
Zaken en de EEG.
dat verschuivingen niet zullen uitblijven,
waarbij kosten niet door het ziekenfonds
maar uit eigen beurs worden betaald.
Anbeek: „Dit moeten we nuchter onder
ogen zien. Welnu, de ziekenfondsorgani
saties hebben er in het verleden nimmer
twijfel aan laten bestaan, dat het zgn.
eigen risico, voor zover dat moest dienen
om de consumptie af te remmen, niet als
een oplossing voor alle moeilijkheden
kan worden aanvaard. De zorg die pa
tiënten nodig hebben, mag niet in gevaar
komen.” De VNZ staat op het standpunt,
dat de gezondheidszorg in beginsel bij de
bezuinigingsoperatie moet worden ont
zien. „Er is de laatste jaren al veel ingel-
verd,” zegt algemeen-secretaris De Vries.
Uit cijfers van het ministerie blijkt dat de
kostenstijgingen uit de jaren ’60 vanaf
1973-1974 zijn afgevlakt. „Dat blijkt uit
het achterblijven van de premiepercen
tages ten opzichte van eerder uitgewerk
te prognoses,” aldus voorzitter Anbeek.
gen te plaatsen bij de sociaal-politieke
keuze tot een financieel eigen risico voor
de totaal tien miljoen ziekenfondsverze
kerden in Nederland:
Het inbouwen van een eigen risico
veronderstelt bij voorbaat dat een hele
boel mensen onnodig veel naar de hui
sarts gaan.
Niemand kan voor spellen, dat de ver
onderstelde overconsumptie door een fi
nancieel eigen risico wordt beïnvloed. Is
het wel gunstig, dat zieke of hulpbehoe
vende mensen gestimuleerd worden op
de centen te letten, voordat ze de dokter
zullen bezoeken?
Scheepswerf Schouten in Muiden heeft
opdracht gekregen voor de bouw van drie
dubbelschroefsleepboten en twee enkel-
schroefsleepboten. De vaartuigen zijn be
stemd voor de havens van Tripoli en Ben
ghazi in Libië. Met de order is een bedrag
van ongeveer 25 miljoen gulden gemoeid.
Gebrek aan personeel noopt Schouten de
bouw van de dubbelschroefboten uit te
besteden. Door de opdracht uit Libië is de
orderportefeuille van Schouten weer voor
anderhalf jaar gevuld.
Medical Examination Publishing Com
pany in Garden City in de Amerikaanse
staat New York gaat deel uitmaken van
Excerpta Medica Inc. in Princetown in
New Jersey. Laatstgenoemde onderne
ming maakt deel uit van het Elsevier Con
cern.
In Amsterdam zal in 1980 het internati
onaal congres van wereldhandelscentra
worden gehouden. Een uitnodiging daar
voor van de Amsterdamse Kamer van
Koophandel en de Stichting Wereldhan
delscentrum Amsterdam is aanvaard door
de World Trade Centers Association.
Tien jaar geleden is er ook al eens zo’n
eigen-risicoregeling voorgesteld. Dat was
het zogenaamde Veldkamp-tientje. Dat
plan hield in dat een ziekenfondspatiënt
uit eigen portemonnee tien gulden per
verpleegdag zou moeten bijdragen als
eigen risico tijdens de eerste 30 opname-
dagen.
Politieke kopstukken zoals Aantjes,
Rietkerk, Den Üyl en Duisenberg hebben
zich, toen het voornemen tot invoering
van eigen risico uitlekte, al danig geroerd
in deze zaak. Men is vooral beducht voor
het gevaar dat aan het verworven goed
dat de volksgezondheid is, schade zal
worden toegebracht.
Uit deze en andere verklaringen valt te
beluisteren, dat het hier niet zomaar om
een centenkwestie handelt. Het gaat te-
De VNZ-voorzitter verklaart dan ook
Afgezien van de sociaal-politieke argu
menten over het eigen risico, is het dus de
vraag of invoering in de praktijk niet op
enorme administratieve problemen zal
stuiten. Hoe moeten bijbetalingen van
ongeveer drie miljoen ziekenfondsgezin
nen verwerkt worden? De kosten en de
moeite zouden wel eens niet voldoende
kunnen opwegen tegen het omstreden
afremeffect en de betrekkelijk geringe
besparing in de collectieve sfeer.
AMSTERDAM (ANP>. Het jaar
1977 is voor de handel, industrie en
dienstverlening op het gebied van
recreatie te water niet rooskleurig
geweest, zo schrijft de HISWA in het
jaarverslag over het afgelopen jaar.
Er is al met al een aantal kanttekenin-
De regering kan in elk geval niet zo
maar het eigen risico presenteren. De
Ziekenfondsraad zal eerst gehoord moe
ten worden voor een advies. De heer
Marselis van de Ziekenfondsraad vertelt
dat de raad zich vaker over het eigen
risico heeft bezonnen. In beginsel is Zie
kenfondsraad tegen, mede op grond van
de genoemde kanttekeningen.
Het draagkrachtbeginsel van het zie
kenfondswezen (het samen dragen van
de lasten) wordt bij financieel eigen risi
co verplaatst van de collectiviteit naar
het individu.
Wilhelm Haferkamp drukte zich giste
ren wat voorzichtiger uit. Hij zei dat de
onderhandelingen de komende twee of
drie dagen niet plotseling en dramatisch
zullen worden afgesloten. Dat is naar zijn
mening onmogelijk. Het einde van het jaar
vond hij een realistischer datum voor het
bereiken van een slotakkoord. Maar we
zullen er wel voor moeten zorgen dat de
gang erin blijft, zo verklaarde hij.
Iedereen die iemand aangeeft die belas
tingfraude heeft gepleegd, krijgt 20 pro
cent van de boete waartoe de fraudeur
wordt veroordeeld. Dit staat in een nieuwe
Portugese belastingwet. De maatregel is
vooral gericht tegen personen die de we
genbelasting ontduiken. Of een Portugees
wegenbelasting heeft betaald, is te zien
aan een vignet op de voorruit. Overigens
zijn er in Portugal al heel wat stemmen
opgegaan tegen deze „aansporing tot ver
raad”.
„Ik denk dat we een omvangrijk pakket
mee naar Bonn kunnen nemen”, zo zei
Strauss, doelende op de verklaring van de
Amerikaanse onderhandelaar in Genève,
Alonzo McDonald, dat een akkoord in de
Tokioronde het pronkstuk zou kunnen
worden van de economische topconferen
tie van de VS, Japan, Engeland, Frankrijk,
West-Duitsland, Italië en Canada op 16 en
17 juli in Bonn.
met deze opmerking vooral richtte tot de
ontwikkelingslanden, die al lange tijd kri
tiek op de „grote drie” hebben. De ontwik
kelingslanden hebben de Verenigde Sta
ten, Japan en de Europese Gemeenschap
er herhaaldelijk van beschuldigd dat ze
proberen onder elkaar zaken te doen en de
Derde Wereld buiten te sluiten.
Uit Bonn is gisteren vernomen dat de
Westduitse minister van Landbouw, Josef
Ertl, de Amerikaanse eisen op het gebied
van de handel in landbouwprodukten van
de hand heeft gewezen. De eisen van de
Verenigde Staten komen erop neer dat de
Europese Gemeenschap haar belemmerin
gen voor de invoer van Amerikaanse land
bouwprodukten moet opheffen.
Het Christelijk Nationaal Vakverbond
(CNV) heeft gisteren een brief gestuurd
aan het Russische overkoepelend vak-
bondsorgaan. Dit heeft een woordvoerder
gisteren meegedeeld. In de brief vraagt het
CNV aandacht voor de joden Slepak en
mevrouw Nudel, die veroordeeld zijn na
dat ze een visum voor Israel hadden aan
gevraagd. In zijn brief wijst het CNV ook
nog eens op de slotakkoorden van Helsinki
in Belgrado. Het pleit er bij het overkoepe
lend orgaan voor zich in te zetten voor de
vrijlating van de twee joden.
De regering vindt het belangrijk dat de
ervaringen die tot dusver met de wettelijke
regeling zijn opgedaan worden nagegaan
en naar waarde beoordeeld. Tegen het
einde van dit jaar verwacht zij de resulta
ten van een wetenschappelijk onderzoek
op dit terrein. De SER zal dan met de
resultaten van dat werk rekening kunnen
houden, zo meent het kabinet.
In het regeerakkoord CDA-WD was al
elding gemaakt van deze adviesaan-
aag, die minister De Ruiter (Justitie) nu
>eft verzonden. De van kracht zijnde
geling, die van 1971 dateert, geeft de
Kiernemingsraden een zekere invloed op
samenstelling van de raden van com-
issarissen. De raden benoemen zelf hun
maar de ondernemingsraden kun-
bezwaar maken tegen een voorgeno-
i benoeming. Ook de aandeelhouders-
'gadering heeft dit recht.
45 jaar en
it werk,
lar:
jrziening,
Jmuiden
n tCaiTI (Algemene Overeenkomst inzake
irieven en Handel) voor de vijftiende van
ze maand resultaten zou opleveren.
Ondanks de soms marginale prijzen
ging in 1977 weer een deel van de
binnenlandse markt voor pleziervaar
tuigen verloren aan import uit landen
met lage valuta eh minder hoge ar
beidskosten.
Ook op de exportmarkten was de
concurrentiestrijd zwaar. Dat de te
ruggang van de export van jachten en
boten betrekkelijk beperkt is geble-
De heer Marselis: „De opbrengst is
financieel onbetekenend. En als het wèl
van financiële betekenis zou zijn, wat
zijn dan de andere effecten? Als het om
grote bedragen zou gaan, krijg je toch
dat mensen zich voor die bijbetaling
gaan herverzekeren op de verzekerings-
markt. Dat is een verschuiving van de
financiële last, die uiteindelijk toch op
het gezinsbudget drukt.”
VNZ-secretaris De Vries zegt wat dit
betreft, dat er meer dan genoeg studies
over deze zaak zijn verricht. „Als je het
’opnieuw bestudeert, komt je toch weer
op hetzelfde resultaat uit.”
(ADVERTENTIE)
vens om een sociaal-politieke keuze,
waarbij het peil (de kwaliteit) en het
assortiment van de gezondheidszorg
voor fondsverzekerden in het geding is.
Het is tevens gebleken, dat ëen niet
onbelangrijk deel van de opbrengst van
de bijbetalingen verloren zal gaan als
gevolg van de administratieve romps
lomp.
De Comision Federal de Electricidad,
een gedecentraliseerde staatsinstelling
van de Verenigde Staten van Mexico die
belast is met de elektriciteitsvoorziening in
het land, gaat onderhands voor 75 miljoen
Eurogulden notes plaatsen. De notes, die
een looptijd hebben van vijf jaar, hebben
een rentepercentage van 7,75. De uitgifte-
koers zal 99 procent zijn. Het gaat om
coupures van 10.000 gulden. Inschrijving
op 14 juli. Dit deelt de Algemene Bank
Nederland mee.
Verolme zelf ziet overigens wel degelijk mogelijkheden
voor een particuliere financiering van zijn schip. Volgens
hem zal een consortium van banken graag bereid zijn het
benodigde geld te verschaffen, op voorwaardde dat de
vracht voor de tankers gegarandeerd wordt. Dat zal
bijvoorbeeld kunnen gebeuren door de Nederlandse Ga
sunie, als deze zou besluiten nog veel meer aardgas in het
buitenland te kopen.
ïENÈVE (DPA, Reuter). President
rters voornaamste vertegenwoordiger
handelsaangelegenheden, Robert
rauss, en vice-voorzitter Wilhelm Ha
fkamp van de Europese Commissie heb-
k n de afgelopen achtenveertig uur „enor-
I» vorderingen” gemaakt bij beraad ach-
V de schermen over mogelijkheden om
Tokioronde in een hogere versnelling
krijgen. Strauss deelde dit gisteren mee
or het begin van een bijzondere, infor-
■le conferentie van de meeste landen
e betrokken zijn bij de internationale
derhandelingen over afschaffing van
Avoerrechten en andere handelsbelem-
Mringen in Genève.
In de adviesaanvraag wordt ook de me-
BinS van de SER gevraagd of een andere
'°Pzet zou moeten gelden voor andere zoge-
naamde rechtspersonen, die een onderne-
Voor een ongewenste verschuiving in
de gezondheidszorg heeft VNZ-
voorzitter H. J. Anbeek gewaarschuwd
op de algemene vergadering van de Ne-
derlandse ziekenfondsen. Anbeek onder
bouwde zijn vrees met het befaamde
radio-optreden van ex-premier Den Uyl
voor de VPRO-radio op 2 januari 1976,
toen de socialistische voorman ten aan
zien van een ombuigingsoperatie met de
benen op tafel verklaarde: „Maar we
besteden verschrikkelijk veel geld aan de
gezondheidszorg, ongeveer 8,5 procent
van ons nationale inkomen. Dat betekent
16 tot 17 miljard volgend jaar (1977). Je
kunt ook zeggen: is dat allemaal zo no
dig? Draagt dat nu allemaal bij tot het
menselijk geluk? Zijn we niet door aller
lei grenzen heen geschoten? Kortom, er
is op het hele terrein van de gezondheids
zorg, dunkt me, veel te doen aan kosten
beheersing, zoals in de hele sociale sec-
1 - tor.”
ming drijven, waarop de wet op de onder
nemingsraden van toepassing is. Hierbij
wordt met name gedacht aan de grote
coöperatieve ondernemingen (o.a. op agra
risch gebied) en de grotere onderlinge
waarborgmaatschappijen (op verzeke-
ringsgebied). Het huidige stelsel geldt al
leen voor de grote besloten en naamloze
vennootschappen.
Er spelen nogal wat problemen rond de bouw van de
tanker. Ten eerste wordt het gas vervoerd bij een tempe
ratuur van min 162 graden Celsius. Dus moet er een
isolerende laag worden aangebracht tussen de scheeps
wand en de cilinders met gas. Scheepsbouw is namelijk
bij lange na niet bestand tegen zulke extreem lage tempe
raturen. Dan is er het lage soortgelijk gewicht van LNG
(bijna 0,5) waardoor de tankers hoog op het water komen
te liggen en dus nogal windgevoelig zijn. Aan de oplossing
van deze en andere problemen wordt momenteel hard
ven, kan behalve aan de inspanningen
van de exporteurs, voor ëen deel ook
worden toegeschreven aan de goede
reputatie van het Nederlandse pro
dukt.
Iets minder moeilijk is de toestand
geweest voor de ondernemingen, die
zich bewegen op het terrein van de
handel in toebehoren, waarbij een
factor van belang is het feit, dat jach-
teigenaren met het aanbrengen van
allerlei snufjes hun boot up-to-date
trachten te houden.
Een sector, die het ook zo slecht niet
is gegaan, is die van het jachthaven-
bedrijf. In verschillende delen van
ons land bleef de vraag naar ligplaat
sen het aanbod overtreffen, maar
daarbij moet worden aangetekend,
dat elk tekort aan accommodatie van
nadelige invloed is op de branche als
totaal, meent de HISWA.
Niet alle problemen zijn overigens van technische aard.
Een Very Large Gas Carrier (VLGC), zoals die als van
Verolme, vergt een investering van bijna een half miljard
gulden. Volgens het NMI en diverse buitenlandse experts
is er geen scheepsbouwer of reder, die dat op kan bren
gen. Scheepsbouwers werken meestal met betrekkelijk
lage winstmarges en zijn daarom huiverig aan iets te
beginnen, waarvan zij de kosten niet kennen. Het NMI ziet
daarom als enige mogelijkheid, dat de regering zich
garant stelt voor het benodigde bedrag. Mocht de tanker
ooit gebouwd worden, dan zal dat hoogstwaarschijnlijk
bij Rijn-Schelde-Verolme zijn, waarmee Corn. Verolme
speciaal voor dit doel een overeenkomst heeft gesloten.
4- Op de muren van deze huizen in Zurich zijn silhouetten geschilderd. Het zijn
portretten van mensen die hebben meegewerkt aan de bouw van de huizen. Uit 350
hiervoor geïnteresseerde bouwvakkers werden er door het lot 13, het nodige aantal,
gekozen.
