MIDDEN-OOSTEN-O VERLEG
DAJAN OPTIMISTISCH OVER
3
Wijzigingen in Egyptische
staatsinrichting op handen
Chef veiligheidspolitie
Zuid-Afrika ontslagen
Tass
Raketaanval
Brandt wil
V
gesprek Carter-
Breznjev
op president
Nicaragua
„Brzezinski de grote schuldige
Criticus regering Paraguay
na reis naar VS opgepakt
„Witte Huis
bedreigt detente”
Premier wordt afgeschaft
NIEUW STERFGEVAL ZWARTE GEVANGENE
Aangepakt
Beschuldigingen
■n
GESPREK CHINA-
JAPAN OVER
VREDESVERDRAG
Drie partijen erbij
Autoritair
2
3
19 7 8
ZATERDAG 22
IULI
BINNEN- EN BUITENLAND
de grote schuldige van de nieuwe Amerikaanse houding.
MOSKOU (UPI). Het officiële Russische persagentschap TASS
heeft gisteren gezegd dat de houding van de Amerikaanse regering
tegenover de Sovjet-Unie gevaarlijk is voor de vrede en detente. Het
aanbrengt om de kloof met
Egypte enigszins te overbrug
gen. Hij zei dat de besprekingen
in Groot-Brittannië de beste
waren sinds het vredesinitiatief
van Sadat.
Brandl
e sociaal’
heeft®
interesse
r van hel
ie zomer
rden. „Ik
‘t-Unit agentschap acht de speciale adviseur in veiligheidszaken Brzezinki
inwonen
aldus is
rale raai
leidei
sen he
raamaï
- het we
nog nis
tverkee
vluchte
rtugal e
i. De ve
gd dat z
nde wei
aan hoi
iligheidi
lalarisse
wurgd
Velde uil
lonplaati
i om het
e met zijn
van een
r met wie
het mo
jzig.
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. De Spaanse poli-
ie heeft gistermiddag zes arres-
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV. De Israëlische
minister van Buitenlandse Za
ken Mosje Dajan heeft zich gis
teren in een gesprek met het
dagblad Jediot Aharonot posi
tief uitgelaten over de bespre
kingen die hij eerder deze week
met zijn Egyptische en Ameri
kaanse ambtgenoot Kamel en
Vance heeft gevoerd. Hij zei dat
hij het zou toejuichen als Israel
in zijn vredesplan wijzigingen
CAïRO (Reuter). President Anwar Sadat van Egypte zou vandaag
vergaande wijzigingen in de staatsriehting van Egypte bekendmaken,
waaronder de invoering van een presidentieel regeringssysteem zon
der premier, zoals dat in de V.S. bestaat.
-wegei
iussisch
■en in dl
iding vat
>oete vai
oordeeld
i 27 leda
is woei»
igebracb
lale wate
s het hel
rse wate
s het ntó
rsplei “g
vangsl
an Ros
ser ij vloot
ton vis te
Van der
hij voor
de her-
nogelijk’
lerlandse
wateren
edrijfsle-
De heer
over de
i recente
letin van
jlksrepu-
hermd
‘schermd
Vallis de
aerts van
i Ruimte-
ij dat hel
n, strata
et beloop
lehoekigi
imoeting-
htingen.
it Goudi
ie beta-
profielen
aan de
ane schi
rt dat vai
schoon
küffll aties verricht in verband met de
>n in Rot isterochtend gepleegde moord-
>alen me anslag op twee Spaanse leger-
men. D fficieren in Madrid. De arresta-
bedraag jes zjjn verricht jn het dorp Al-
obendas ten noorden van de
p ipaanse hoofdstad. Twee van de
ni(H()ies arrestanten zijn volgens de
'indt nie lolitie lid
i van
,nderdeJisch
zo wordx
OU
ipaanse hoofdstad.
IllVlU arrpGfanf An
van de ultralinkse
e«prapo (groepen van antifascis-
i verzet van de eerste okto-
er).
Arrestaties na aanslag
op officieren in Madrid
Dit is de plaats waar de twee Spaanse hoge militairen Juan Sanchez en Juan Perez werden vermoord.
(Van onze redactie buitenland)
9 9
F
achtergrond
seringsproces. In die opzet zullen de da
ders niet slagen, zo meende Suarez.
tiëel paleis te Managua, zo heeft een rege
ringswoordvoerder gisteren bekend ge
maakt. Vier burgers raakten bij deze aan
lag gewond.
TOKIO (DPA). Na een onderbre
king van bijna drie jaar hebben Japan
en China gisteren de onderhandelin-
gen over een vredes- en vriendschaps
verdrag voortgezet. Dit blijkt uit een
bekendmaking van het ministerie van
Buitenlandse Zaken in Tokio.
Het centrale en omstreden punt in de
onderhandelingen is de door China ge-
De generaal en zijn assistent werden
gisterochtend neergeschoten toen ze voor
het huis van de generaal in een officiële
auto stapten. Een man en een vrouw
sprongen uit een gestolen taxi en openden
het vuur, terwijl een derde man in de auto
bleef. Op hun vlucht werden ze achter
volgd door een politieman, die een band
lekschoot en waarschijnlijk een van de
aanvallers verwondde. Bij het station
kaapte het drietal een auto, waarmee ze de
autoweg naar het noorden opreden. De
chauffeur werd uit de auto gezet.
Het is voor het eerst sinds de burgeroor
log dat legerofficieren het slachtoffer zijn
van een moordaanslag. De aanslag valt
samen met de behandeling van de nieuwe
grondwet door het Spaanse parlement.
Suarez verscheen voor het parlement met
de belofte dat de regering niet zou toestaan
dat terroristen „het Spaanse volk verhin
deren hun souvereiniteit volledig uit te
oefenen”.
Meteen na de aanslag werd op alle we
gen van en naar Madrid het verkeer bij
wegversperringen gecontroleerd. Vrijwel
de hele politiemacht van de hoofdstad
werd ingeschakeld bij patrouilles. De
Het agentschap is van mening dat de vei
ligheidsadviseur te vergelijken is met Walt
Rostov, die deze functie bekleedde in de
tijd dat de Verenigde Staten „zich stortten
in het Vietnamese avontuur”.
De Amerikaanse president Carter be
sloot deze week de levering van een com
puter aan TASS te verbieden in verband
met de veroordeling van dissidenten in de
Sovjet-Unie. TASS heeft een der gelijke
computer nodig voor de Olympische Spe
len van 1980 die in Moskou zullen worden
gehouden.
De fractieleider van de democraten in de
Amerikaanse Senaatr, Robert C. Byrd,
heeft de bondgenoten van de Verenigde
Staten gisteren opgeroepen zich aan te
sluiten bij de regering van president Jim
my Carter en door het treffen van econo
mische maatregelen hun ongenoegen te
laten blijken over de schendingen van de
mensenrechten in de Sovjet-Unie.
„Het lijkt mij dat de Verenigde Staten de
enige zijn die hebben gereageerd” op de
recente processen tegen dissidenten in de
Sovjet-Unie, aldus de Senator.
Byrd zei het volledig eens te zijn met de
verklaring die Carter donderdag op een
persconferentie aflegde en waarin hij zei
dat de reactie van de Verenigde Staten op
doeltreffende wijze uiting gaf aan het
Amerikaanse ongenoegen over de dissi
dentenprocessen.
plaats Alcobendas wordt doorzocht door
politie en Guardia Civil.
Woordvoerders van alle grote politieke
partijen en vakbonden hebben de moor
den veroordeeld. De leider van de socialis
tische PSOE, Felipe Gonzalez, vindt het
geen toeval dat de aanslag samenvalt met
de parlementaire behandeling van de nieu
we grondwet. Het is ook geen toeval dat de
slachtoffers zijn gekozen uit „de meest
gevoelige sector van de maatschappij, om
de grootste paniek en verontwaardiging te
kunnen stichten”.
De communistische partijleider Santia
go Carrillo zei dat de daders er niet in
zullen slagen de constitutionele ontwikke
ling te doorkruisen. „Het enige antwoord
op deze misdaad is de goedkeuring van de
grondwet, ondanks het feit dat de krach
ten van extreem rechts en extreem links
die soms dezelfden zijn ons tot barbarij
willen laten vervallen”.
Leden van de GRAPO waren in decem
ber 1976 verantwoordelijk voor de ontvoe
ring van de voorzitter van de staatsraad,
Antonio Maria Oriol Y Urquijo. De politie
verspreidde gisteren foto’s van twee GRA-
PO-leden, Juan Carlos Delgado de Cadir
en Enrique Perez Rego. Delgado heeft
enige tijd vastgezeten in verband met de
ontvoering van Oriol.
PRETORIA. De chef van de Zuidafrikaanse veiligheidspolitie in Port Elizabeth,
kolonel Piet Goosen, is gisteren ontslagen en overgeplaatst naar een andere functie na
een onderzoek naar de oorzaak van de dood van de zwarte gevangene Lungile Tabalaza.
Dit heeft politiecommissaris Mike Geldenhuys bekendgemaakt. Goosen was vorig jaar
al aangevallen in verband met de dood van de zwarte leider Steve Biko, die in
gevangenschap overleed aan zeer ernstig hersenletsel.
Tabalaza overleed op 10 juli jl. na een val uit een raam van het gebouw van de
veiligheidspolitie in Port Elizabeth. Volgens de politie pleegde Tabalaza zelfmoord. De
maatregel van gisteren is mede genomen naar aanleiding van het overlijden van de
zwarte gevangene Ofijankie Mahlomola Matobako op 19 maart van dit jaar. Volgens het
blad Rand Daily Mail vertoonde diens lichaam talloze verwondingen.
In totaal zijn in Zuid-Afrika zes politiemannen en twee burgers aangeklaagd wegens
moord na de dood van zwarte gevangenen, zo zei politiewoordvoerder Hennie du Plessis
in Johannesburg. Zij zullen op 11 september voor de rechtbank moeten verschijnen.
In Durban, aan de kust van de Indische Oceaan, stelt de politie momenteel een
onderzoek in naar de dood van de 22-jarige zwarte gevangene Paulos Nkane. Hij
overleed aan nierletsel nadat hij zijn arts en zijn moeder nog had kunnen toefluisteren
dat hij was opgehangen en met zwepen, stokken en stenen was geslagen.
Zowel Nkane als Matobako waren geen politieke gevangenen.
De familie van de 42-jarige Laino stelde
onmiddelijk de Amerikaanse ambassa
deur Robert White in kennis van de ar
restatie. Deze kreeg van de regering-
Stroessner te horen dat Laino was gear
resteerd volgens de wet „ter verdediging
van de democratie en de openbare orde”.
Deze wet wordt gebruikt om alle Para-
guayanen, die kritiek leveren op het be
wind, de mond te snoeren. De rechters
die de zaken behandelen stellen zich al
leen in dienst van alleenheerster Stroess-
ner.
digde reis naar het Midden-Oosten af
zegt, omdat Egypte voorwaarden vooraf
heeft gesteld aan een nieuwe ontmoeting
tussen de V.S., Israel en Egypte. De Is
raëlische minister van Buitenlandse Za
ken, verklaarde in een radipinterview
dat zowel Cairo als Jeruzalem hun stand
punten moeten wijzigen, wil men vrede
bereiken. Maar, zo stelde hij met nadruk,
standpuntswijzigingen moeten tijdens de
onderhandelingen bereikt worden en
niet voordat de onderhandelingen geo
pend zijn, zoals Cairo wil.
Morgen komt het Israëlische kabinet
bijeen. Daar zal gesproken worden over
Door koning Juan Carlos is een telegram
gezonden aan minister van Defensie, luite-
nant-generaal Manuel Gutierrez Mellado,
waarin de vorst belooft „het uitvoeren van
onze militaire taak in de opperste dienst
van het land” geheel te zullen steunen.
Hij voelde zich gesterkt door de Ameri
kaanse campagne voor naleving van de
mensenrechten. De Paraguayaanse rege
ring ontvangt dit jaar voor 30 miljoen
gulden militaire en economische steun
van de Verenigde Staten en Laino meen
de dat Stroessner die hulp niet wilde
verspelen.
Volgens waarnemers is door tussen
komst van de Amerikaanse ambassade
Volgens zijn vrouw moest hij zestig uur
aan een stuk blijven staan en mocht hij
niet slapen gedurende de eerste drie da
gen van zijn arrestatie. Hij kreeg slechts
water te drinken.
in Asuncion ervoor gezorgd dat Laino
niet het slachtoffer is geworden van
„meer drastische maatregelen”, zoals dat
in Paraguay gebruikelijk is bij tegen
standers van het regime. Desondanks
wordt het de politicus niet gemakkelijk
gemaakt.
De beschuldigingen tegen Laino zijn
aan de zeer vage kant. De minister van
Binnenlandse Zaken Sabino Montanaro
zei dat de gevange heeft samengewerkt
met „extreem-linkse krachten in de Vere
nigde Staten, Europa, de Sovjet-Unie en
China”. Op een persconferentie zei Ame
rikaans ambassadeur White dat de Colo-
rado-partij van Stroessner de betrekkin
gen met de Amerikaanse regering ern
stig verstoord door Laino te arresteren.
Of het Witte Huis het bij deze woorden
laat, of over gaat tot hardere maatrege
len, moet vooralsnog worden afgewacht.
Sadat zal ook bekendmaken dat hij voor
deze verkiezingen de vorming van drie
nieuwe politieke partijen heeft goedge
keurd en wel een sociaal-democratische
partij de partij van Sadat zelf een
socialistische partij en een nationalistische
partij. De Arabische socialistische partij
In goedingelichte kringen in Cairo, waar
dit gisteren werd meegedeeld, zei men dat
het hierbij onder meer gaat om wijzigin
gen in de grondwet, waarbij het ambt van
premier wordt afgeschaft en diens func
ties worden overgenomen door de presi
dent. Premier Salem zal tot oktober aan
blijven. Dan zullen de grondwetswijzigin
gen zijn voltooid.
Als dit gebeurd is, zal ook de uit één
kamer bestaande volksvergadering die 360
leden telt, worden ontbonden en zullen er
nieuwe verkiezingen worden gehouden.
die aan het bewind is, de centrum-rechtse
liberale socialistische partij en de cen-
trum-linkse progressieve eenheidspartij
(UPP) blijven bestaan.
Sadat zal de wijzigingen bekendmaken
in de toespraak die hij vandaag houdt tot
het centrale, comité van de Arabische So
cialistische Unie (ASU) ter gelegenheid
van de 26ste verjaardag van de revolutie
van 1952, waarbij de monarchie ten val
werd gebracht. De Arabische Socialisti
sche Unie vervult in Egypte de rol van
politieke waakhond.
In mei en juni van dit jaar pakte Sadat
politieke tegenstanders aan die hij als on
gewenst beschouwde. Onder hen waren
leden van UPP en de nu ontbonden nieuwe
WAFD-partij. Bij een volksstemming in
dit verband kreeg de Egyprische president
een meerderheid van ruime 98 percent.
Als gevolg hiervan werden zowel de UPP
als de nieuwe WAFD-partij, gevormd naar
het model van de WAFD-partij uit de mo
narchistische periode, danig verzwakt. De
nieuwe WAFD-partij moest zich ontbin
den en de UPP zag zich gedwongen haar
activiteiten te bevriezen. Krachtens de uit
slag van het referendum moesten ook alle
politici uit de dagen van de monarchie hun
politieke activiteit staken. Een uitzonde
ring werd echter gemaakt voor hen die lid
waren van de toenmalige socialistische of
nationalistische partijen.
vakantu verwegend conservatieve militaire top te
t Beiert irovoceren tot verzet tegen het democrati-
renberg
Münche
l van
en goe<
ichen k
i miljcx
De 65-jarige president regeert dit klei
ne Zuidamerikaanse land al sinds 1954.
BUENOS AIRES (UPI). Terwijl de
aandacht van de wereld vorige week
uitging naar de processen tegen de dissi
denten in de Sovjet-Unie, besloot een
Paraguayaans politicus ferme kritiek te
leveren op de diktator van zijn land,
Alfredo Stroessner.
Domingo Laino ging naar de Verenig
de Staten om ruchtbaarheid te geven
aan de schending van de mensenrechten
door de regering-Stroessner.
Een dag na zijn terugkeer in de Para
guayaanse hoofdstad Asuncion werd hij
door de militairen opgepakt.
BONN (AP). De Westduitse oud-
bondskanselier Willy Brandt, de man van
de „Ostpolitiek” die de Nobelprijs voor de
vrede heeft gekregen, heeft gisteren voor
gesteld dat president Carter en president
Breznjev bijeen moesten komen om te
spreken over hoe de gespannen verhou
ding tussen Oost en West kon worden
verbeterd.
„De ontspanning moet blijven”, zei
Brandt op een persconferentie. „Zij zou
gebaat zijn bij een persoonlijk gesprek
tussen de twee presidenten.”
Brandt, die voorzitter is van de commis
sie die beraadslaagt over de verhouding
tussen de geïndustrialiseerde en de ont
wikkelingslanden (de „Noord-Zuid com
missie”), had kritiek op de wijze waarop de
Israëlische regering de crisis in het Mid
den-Oosten hanteert.
De lijfarts van de Israëlische premier
Begin heeft gisteren verklaard dat de
gezondheid van de regeringsleider uitste
kend is Zijn gezondheid zou zelfs beter
zijn dan in achttien maanden tijd het
geval was geweest. „Hij gebruikt vrijwel
nooit medicamenten meer. Hij is gewoon
genezen”, aldus de lijfarts.
De verklaring kwam nadat de Israëli
sche arbeiderspartij, die in de oppositie
is, een scherpe persoonlijke aanval op
Begin had gedaan. Golda Meir, die lid
van de partij is, zou volgens het persbu
reau AP gezegd hebben dat zij er aan
twijfelde of Begin wel goed bij zijn ver
stand was.
handelingen tussen Cairo en Jeruzalem
weer op gang te brengen.
Kamel, de Egyptische minister van
Buitenlandse Zaken, deelt niet het opti
misme van Dajan en Vance. Toen Kamel
op het vliegveld in Londen vlak voor zijn
terugreis naar Cairo vragen van verslag
gevers beantwoordde, zei hij dat de
standpunten van beide landen lijnrecht
tegenover elkaar staan en dat hij niet
gelooft dat de besprekingen tussen de
twee landen op korte termijn kunnen
worden voortgezet
In Israel wordt er intussen rekening
mee gehouden dat Vance zijn aangekon-
„Vandaag, meer dan ooit tevoren, voel
ik dat vrede mogelijk is. Ik twijfel er niet
aan dat de Egyptenaren vrede nodig heb
ben en dat wij vrede willen”, aldus de
Israëlische minister. Hij zei te geloven
dat de Amerikaanse regering een weg
zou vinden om de directe vredesonder-
de besprekingen tussen Egypte, Israel en
de V.S., die deze week zijn gehouden.
Ook zal de stad El Arish op de agenda
staan.
In Jeruzalem wordt het niet uitgesloten
geacht dat de regering ingaat op de eis
van Egypte deze stad, die in het noorden
van de bezette Sinaï ligt, aan Egypte
terug te geven als een gebaar van goede
wil.
Dajan is er een tegenstander van van te
voren dergelijke gebaren te maken.
Egypte hoopt dat het Israëlische kabi
net zich morgen over nieuwe voorstellen
zal buigen.
Kol. Aquiles Aranda Escobar, de woord
voerder van de Nicaraguaanse Nationale
Garde, vertelde verslaggevers dat de aan
slag donderdagavond werd gepleegd van
uit een kamer in het Intercontinental Hotel
dat recht tegenover het presidentiëel pa
leis ligt.
Aquiles Aranda zei dat slechts een van
de twee raketten ontplofte. De tweede was
een blindganger. Donderdagavond had de
overheid bekend gemaakt dat de aanslag
was gepleegd met door de terroristen zelf
gemaakte bommen, maar Aquiles Aranda
zei dat inmiddels was komen vast te staan,
dat de projectielen 81 mm raketten wa
ren.
„Brzezinki brengt de buitenlandse poli
tiek van Washington terug naar de dagen
van president Roosevelt”, aldus TASS.
Hij voelt zich zo sterk in zijn autoritaire
rol dat hij zelfs enige mate van kritiek op
zijn beleid toelaat. Laino, leider van een
van de vijf splintergroeperingen van de
Liberale Partij, nam de gelegenheid
waar om de enorme schending de men
senrechten in zijn land aan de kaak te
stelen.
MANAGUA, NICARAGUA (AP).
Terroristen hebben vanuit een hotelraam
wenste „anti-hegemonieclausuie” een
aanklacht tegen het vermeende
machtsstreven van de Sovjet-Unie in
Azië. China wil deze clausule tot het
kernpunt van de verdragstekst maken.
Het verdrag zou op deze wijze een anti-
Russisch karakter dragen. Japan, dat
zich bekommert om zijn betrekkingen
met de Sovjet-Unie, staat een „verwa
terde” formule voor die weliswaar
streven naar hegemonie veroordeelt,
maar zich niet uitdrukkelijk tegen een
bepaald land richt. De Sovjet-Unie
heeft Japan reeds gewaarschuwd dat
een verdrag met de door China gewen
ste tekst negatieve gevolgen zal heb
ben voor de wederzijdse betrekkingen.
et artsai
i het val
el van he
m van
tr gaéiv ur -
1 A vai GewaPenae Proletarische Groepen de
:t aangt
i Zieken
lagd zij
De woordvoerder vertelde dat president
Anastasio Somoza op het moment van de
aanslag met zijn kabinet in vergadering
bijeen was. Bij de aanslag raakte evenwel
noch de president noch een van de minis
ters gewond.
J V/A lo lull VctIlLL.ll tjtrll IlC/LCrU. ctcUll
inezeil twee raketten afgevuurd op het presiden-
i hebben
zo meld-
van Pra
se vluch-
lailandis
Soei Sae
n twintig
B attain-
in inmid-
In anonieme telefoontjes heeft een man
an enkele Madrileense dagbladen gemeld
t j at een tot dusver onbekende groep, de
erantwoordelijkheid voor de aanslag
oor zich opeist.
Direct na de aanslag belegde premier
Ldolfo Suarez een bijeenkomst van het
abinet. Hij deed een beroep op de bevol-
zich niet te laten intimideren. De
anslag wordt gezien als een poging de