it
Het is nu geen tijd voor de visserij,
■i
het is nu de tijd voor de haring
3l
_y
gmarktW W
I
S
„Op haring vis
je niet, op
haring jaag je”
f
bij de boekhandel
f
I
WERKLOZE VISSERS WACHTEN OP VERLOSSENDE WOORD
I
5
4
VELSEN-IJMUIDEN
IA T E R DAG 2 2 JULI
19 7 8
W. Geels
t
Instanties
Viermaster
wcxwENsoeKeN
Vakterm
nabaal
r
1
nu
IJMUIDEN - MARKTPLEIN 38-40 - TEL.
VOOR MENSEN DIE VAN WONEN WETEN
Prisma
Woordenboeken
Nederlands
Vreemde woorden
Frans-Nederlands
Nederlands-Frans
Duits-Nederlands
Nederlands-Duits
Engels-N ederlands
Nederlands-Engels
per stuk f 4,90
(in Handwoordenboek-
uitvoering f 8,-)
Het blijft trekken, je moet wel, op
de een of ander gekke manier
Gezellig
Je noordelijke rijbaan van de Lange Nieuwstraat zal zijn functie als
verkeersader verliezen. Dit weggedeelte zal worden overluifeld. Het
iaardoor vrijkomende voetgangersareaal zal worden voorzien van een
ierbestrating en worden aangekleed met bloembakken en soortgelijk
iraatmeubilair. Op diverse punten onder de circa 18 meter brede
uifel zullen in totaal 17 straatwinkeltjes verrijzen.
Collegeprogram
Vrije tijd
Zondag vertrekken ze naar Por
tugal, met een vliegticket dat vier
weken geldig is. Maar wel met de
mogelijkheid dat ze onmiddellijk
op het eerste het beste vliegtuig
richting Schiphol kunnen sprin
gen. Jacob Wijker: „Ze hebben
hier allemaal het telefoonnummer
van de familie van „Soeki" (Joa
quim) voor het geval dat wij weer
op haring mogen voor die vier
weken om zijn. En al zitten wij
maar twee dagen in Portugal, als
ze bellen dat wij overmorgen uit
varen komen wij met het eerste
vliegtuig terug, dan gaan wij mee.
OW?
nederlands
woordenboek
k.
Geen spijt
(Van een onzer verslaggevers)
VELSEN. De winkeliers van het Plein 1945, de Lange Nieuwstraat
m het Marktplein met elkaar verenigd in de winkeliersvereniging
Stadscentrum IJmuiden gaan iets doen aan de verbetering van hun
werkterrein. Na ruim een half jaar van besprekingen, oriënterende
bezoeken en informatie hebben zij een plan gecreëerd dat het aanzien
ran de Lange Nieuwstraat in zijn huidige vorm volledig zal wijzigen.
verzacht zodat de trawlervloot
202 meer uit kan varen. Tot die tijd
lijn de vissers zonder werk, het
wachten is op het verlossende
woord. Zij zijn ook dagelijks in de
laven, pratend over het hoe en
iet waarom, over de stilligrege-
ing en hoe lang het nog zal duren
roor ze weer mogen uitvaren. In
stilte de hoop koesterend dat die
ijd al heel snel aanbreekt. Want
iet is nu geen tijd voor visserij,
iet is de tijd voor haring.
De eenzijdige winkelvoor
ziening van de Lange
Nieuwstraat tussen Markt
plein en Plein 1945 die een
rigoureuze ingreep te
wachten staat als de plan
nen van een aantal winke
liers worden uitgevoerd.
^katei!en week stil. De resultaten van
L52-110|et
w
vis
132-108;
kreeftF het de beperkende maatregelen
onderzoekingsschip „Tri-
vier lens” van het Rijksinstituut voor
d™ isserij onderzoek moeten afge
dacht worden voordat een besluit
erwacht kan worden van Ierland
(Van een onzer verslaggevers
tonjl IJMUIDEN. De haring-
Kt-
21
ambitieus plan van ijmuidense winkeliers
Lange Nieuwstraat wordt hart
van eigentijds winkelcentrum
J
en ren-
Jacob Wijker bij het luik in het achterdek waardoor de vis naar het verwerkingsfabriek-
je benedendeks verdwijnt. Normaal bruisend van de activiteit, nu ligt alles stil.
(ADVERTENTIE)
prisma A
o unie
ie situa-
zijn de
propor
agelijks
jen vor-
liet aan-
Dat er iets moet gebeuren om aan de
rensen van het winkelende publiek tege-
noet te komen staat voor de ambitieuze
Jmuidense winkeliers al jarenlang als een
laai boven water. Een door de gemeente
ervaardigd rapport bevestigde verleden
aar het vermoeden dat het winkelbestand
a Velsen langzaam maar zeker verpau
pert. Als oorzaken werden onder meer
[enoemd de zuigkracht van Haarlem en
lever wijk en de toenemende vestiging van
Ie wat afgelegen zelfbedieningswarenhui-
en. Dat er in Velsen nauwelijks sprake is
an een parkeerprobleem lijkt het winke-
snde publiek er toch niet van te weerhou
ten drukkere en gezelligere winkelcentra
p te zoeken. Vooral het element „gezellig”
Stadscentrum’s voorzitter Wim Geels
iaat wat huiverig tegenover publiciteit
wer de plannen die hem en zijn medebe-
tuurderen het afgelopen halfjaar bezig
lebben gehouden. „Wat we hebben is een
fobaal plan dat zelfs door het college nog
wet worden bekeken en in allerlei op-
ichten moet worden afgewogen op zijn
taalbaarheid. Daarbij spelen natuurlijk
liet alleen de financiën een rol maar ook
ien groot aantal procedurele kwesties”.
lijkt aantrekkingskracht op het publiek uit
te oefenen. Het „recreatief winkelen” is
een begrip geworden. Van dat laatste is in
het hart van Velsen nauwelijks sprake.
Tussen Plein 1945 en het Marktplein be
vindt zich aan één zijde van de kille preten
tieloze Lange Nieuwstraat een winkelgale
rij. Van recreatief winkelen is hier nauwe
lijks sprake, al was het alleen maar vanwe
ge het doorgaande verkeer dat hier dage
lijks in een onafgebroken stroom voorbij
raast.
De winkeliers van het Zakencentrum
IJmuiden die een aantal jaren met elkaar
van gedachten hebben gewisseld over ge
zamenlijke acties en speelse pogingen om
het publiek te trekken hebben begrepen
dat er meer moet gebeuren willen zij aan
die behoefte voldoen en overeind blijven
in de strijd tegen genoemde concurrentie-
aspekten. In de overwegingen om de zaak
grootschalig aan te pakken heeft ook de
toekomstige bebouwing van de Velser-
broekpolder meegespeeld. Daarom werd
een plan gemaakt dat aan alle onzekerhe
den over het voortbestaan van Velsen als
winkelcentrum een einde moet maken.
Een plan waarvan de uitvoering zeker een
„Keihard werken”, aldus Jacob Wijker,
„soms wel 48 uur aan één stuk. Dan ben je
wel eens helemaal kapot, ik zat laatst aan
tafel een kop koffie te drinken en viel toen
zittend, met mijn kom in mijn hand in
slaap. Prompt goot ik een sloot koffie in
mijn gulp, ik was gelijk weer klaarwakker.
Maar als je op haring bent is dat helemaal
niet erg, het maakt je hele jaar goed, ook
financieel. Makreel is net zo zwaar, dan
ben je ook constant aan het pakkentrek-
ken en rotzooien, maar dat levert veel
minder op. Als visserman moet je ook niet
je inkomsten over een reis berekenen,
maar over een heel jaar”.
periode van 5 a 10 jaar in beslag gaat
nemen. Over de werkelijke kosten kan op
dit moment nog nauwelijks iets worden
gezegd. Het spreekt voor zich dat het gaat
om een investering van ettelijke miljoe
nen.
De Kamer van Koophandel publiceerde
in juni in zijn maandblad een inventarisa
tie van de winkelconcentraties in Velsen.
Als grootste concentratie werd genoemd
die viste toen al. Dat is de kapitein toen
kennelijk zo goed bevallen dat hij mij, toen
ik veertien was, vroeg of ik geen zin had bij
hem te komen werken. Dat heb ik gedaan,
en ik heb er nooit spijt van gehad. Hier
leerde ik alles wat ik wilde leren."
het gebied dat wordt bestreken door de
winkeliers van het Stadscentrum IJmui
den. Er wordt gerept over een domineren
de positie waar wordt voorzien in 34 per
cent van de totale verkoopruimte van het
winkelapparaat en 47 percent van detail-
handelsruimte.
Het verschil met.vorige jaren is groot,
toen werd er om deze tijd keihard gewerkt
op de haringtrawlers, nu is er geen werk
en een overvloed aan vrije tijd. Het valt
dan ook niet mee die tijd een beetje zinvol
te vullen, hoewel ze zeggen zich niet echt te
vervelen. Jacob Wijker: „Wij kijken dage
lijks rond in de haven, hier even een bor
reltje pakken, daar even een praatje ma
ken. Er wordt ook ontzettend veel gepraat
onder de vissers in de haven. Die zegt dat
ze tien weken stil gaan liggen, een ander
houdt het weer op negentig dagen, eigen
lijk is er geen peil op te trekken. Maar je
bent nét niet helemaal weg uit de sfeer van
de visserij, hoewel het natuurlijk niet te
vergelijken is met de echte haringvangst.”
Voor het eerst in vijf jaar gaat Jacob
Wijker ook in de zomermaanden met va
kantie, door de haringvangst werd die in
voorgaande jaren altijd naar december
verschoven. Hij gaat met zijn stuurman
mee, de Portugees Joaquim Goncalves die
al 17 jaar in IJmuiden woont en werkt en
nu op familiebezoek gaat. In Portugal was
hij al elf jaar visser, daar werd voorname
lijk op kabeljauw gevist.
Zijn eerste reis was met een oeroude
viermaster, waarmee naar Groenland ge
zeild werd. Op de plaats van bestemming
werden dan een aantal beugbootjes uitge
zet, waarin één man roeiend de beug (een
lijn met haken) liet zakken. Op een dag
kwam hij in gesprek met twee landgenoten
die al enige jaren op een Nederlandse
vissersboot werkten en die vertelden hem
dat de werkomstandigheden uitstekend en
de verdiensten hoog waren in de Holland
se visserij. Na dat gesprek besloot hij zijn
geluk ook hier te zoeken.
In de onderhandelingen die momenteel
gaande zijn tussen de fractievoorzitters
van de politieke groeperingen in de Vel-
sense gemeenteraad over het collegepro
gram voor de komende raadsperiode is
door alle onderhandelingspartners inge
stemd met het CDA-voorstel dat steun
Slaven-
ices met
de aan-
ien zich
nd posi-
aanvan-
d. Gun-
twijfeld
door te
Hij hoopt dan ook vurig dat er binnen
kort weer gevist kan worden, want een
baan aan wal vindt hij niks. „Ik ben laatst
op een excursie geweest bij Hoogovens,
daar werkt mijn vader nu. Ik dacht dat ik
gek werd, veel te veel vuur daar. Ik sta nog
veel liever met een plensbui in mijn nek en
bij slecht weer op het achterdek dan dat ik
daar ga werken”, aldus Jacob Wijker. Zijn
maats André Pronk en John Eelkema, ook
beiden uit IJmuiden, denken daar net zo
over. Zij zijn respectievelijk twee en een
nd weer
aar jaar
■n. Alles
rak wat
positie-
kte stij-
prof.cfr.a.wei jnen
Ondanks zijn jeugdige leeftijd zit hij al
ruim vijf jaar in de visserij, hij heeft nog
nooit een ander beroep uitgeoefend. Jacob
Wijker: „Het zit bij ons in de familie, zijn
vader is 25 jaar visser geweest en mijn
broer zit ook in de visserij. Toen ik dertien
was ging ik naar de visserijschool, maar
dat had ik na een half jaar wel gezien. Ik
kon daar een prachtig stuurmansdiploma
halen maar van de visserij wist ik dan nog
niets, aan netten boeten deden zij daar
bijvoorbeeld helemaal niets. In de vakan
ties ging ik wel eens met mijn broer mee,
:wikkel-
van der
alsme-
trokken
i 53 tot
gestadig
andelen(
Iden en
f270. 1
n perti-
s dagen
waarna
ntstond
Voorzitter Geels merkt over de uitvoe
ring van die plannen op: „Een dergelijke
operatie kan alleen kans van slagen heb
ben als alle belanghebbende partijen hun
medewerking verlenen. Tot nu toe hebben
we uitsluitend te maken gehad met ge
meentelijke instanties. Ik kan niet anders
zeggen dan dat de medewerking die we
van die kant ondervinden uitstekend is. Je
zult met die realisering rekening moeten
houden met bestaande ontwikkelingen.
jaar aan het werk in de visserij, en willen
daarin ook werkzaam blijven. „Het zit nou
eenmaal in je bloed en het gaat er niet
meer uit wij kunnen er ook niets aan
doen”, zegt André Pronk verontschuldi
gend.
Als je één rijbaan van de Lange Nieuw
straat likwideert moet daarvoor iets in de
plaats komen. In dat opzicht zal bekeken
moeten worden of ons idee en het ver
keerscirculatieplan, waarmee de gemeen
te momenteel bezig is, in elkaar te passen
zijn. En dan is dat nog maar één aspekt
van de talloze problemen waarmee we te
maken gaan krijgen als ons plan de over
heidsinstanties aanspreekt. De IJmuiden
se middenstand heeft een verzorgende
funktie voor de hele gemeente. Als je
merkt dat dat niet meer loopt zoals het zou
behoren te lopen moet je daar iets aan
doen. Wij vinden dat we met de gedachte
die we een beetje vorm hebben gegeven
bewijzen dat we ons van onze funktie
terdege bewust zijn. Bij de bundeling van
onze ideeën hebben we natuurlijk dank
baar gebruik gemaakt van reeds bestaan
de voorzieningen. Ik noem bijvoorbeeld de
goede bereikbaarheid van Velsen en de
beschikking over voldoende parkeerruim
te.”
63
18
23
5.000;
UK 272
aren er
'0,- aan
t 31-28;
122-86;
I; schar
O.
D
cw
UK
JK
02550
12348
12349
IJmuidenaar Jacob Wijker is 19 jaar,
naar zit al ruim vijf jaar in de visserij.
>Het is wel ontzettend vervelend dat wij
nu aan de wal zijn, ja. Nu is het de tijd van
te haring, dat is de mooiste tijd van het
jaar en niet alleen omdat je er een hoop
geld mee verdient. Op haring gaan is iets
wezenlijk anders dan vissen, het is jagen.
Het is een gevoel dat zich moeilijk iaat
omschrijven, elders leeft dan ook hele
naal niet omdat er buiten Nederland niet
op haring gevist wordt. De Denen vissen
ten wel op haring maar dit zijn daarom
oog geen haringvissers, dat zijn moorde
naars. Zij gaan naar zwarte palen zoeken
«n als zij er een hebben gooien zij een
'ingnet om de schooi heen zodat er geen
ten ontkomt, gooien in één trekje de hele
toot vol, stomen op naar de wal en dum-
ten de hele handel bij de griesmeelfa-
hiek. Wij maken ze tenminste ook klaar
’oor consumptie.”
Zwarte palen zoeken, een vakterm voor
tot opsporen van een school vis. Dat ge-
tourt met de echo-meter, zodra die een
school vis signaleert verschijnt er een
swart streepje op het papier, in de wande
ling „zwarte paal” genoemd. Vervolgens
wordt het net uitgegooid, en op de net-
sonde wordt geregistreerd of de vis ook
werkelijk in het net komt. Als dat gebeurd
>s wordt het net opgehaald en verdwijnt de
’is via de „kuil”, een luik in het achterdek,
naar het verwerkingsfabriekje beneden-
teks. Daar wordt dan gesorteerd, eventu
al gekaakt en ingevroren.
moet worden gegeven aan de instandhou
ding en ontwikkeling van het Velsense
winkelareaal. De rompgedachte van de
plannen van de winkeliers van Plein 1945,
de Lange Nieuwstraat en het Marktplein,
weet zich in dat opzicht voor de komende
vier jaar in ieder geval geruggesteund.
Vier werkloze vissers op hun schip, wachtend op betere tijden. Van links naar rechts
John Eelkema, André Pronk, Jacob Wijker en „Soeki” (Joaquim) Goncalves.
2 kisten
auw; It
350 kis
1 kiste!
tarbol
groot
lel tong
i W1V1U1UH.1N. ue Haring
vangst, bij uitstek een Hollandse
langelegenheid, ligt alweer ruim
