Joodse Russin voorwaardelijk gestraft
Op bevel van Sadat
Senaat VS
Rhodesië
Bekentenis in
JLgj
J
Vaticaanin
geweer tegen
„kunst”-baby
H
ontvoeringszaak
tiling baron Bracht
elings-
ember
is var
lelang-
waarop
is ge-
Turkije tevreden over
embargobesluit Senaat
1
OVER OCEAAN PER BALLON
c
DAPPERE HELDEN!
KGB-DOSSIERS
Samenwerkingsverdrag
tussen Suriname en
Venezuela gesloten
Soedan wil VN-hulp
na overstromingen
Ss...
•t
A
v
mi
3
DONDERDAG 27 JULI
1978
BINNEN- EN BUITENLAND
door Nico Scheepmaker
I
tsers
x'
1
I
riant
■MM
a
agen
raad
rden
after
ngen
vluch-
üdchi-
sn. Dit
aleisië
o ver
in een
verla-
euter.
assis
ader
isten
ivo’s
pili*
CAIRO (APP). De re
gering van Egypte heeft
de Israëlische militaire
delegatie in Cairo bevel
gegeven Egypte te verla
ten, zo heeft gisteren de
Israëlische televisie ge
meld.
De delegatie zal van-
j
imen
Crijfel
vertrekt vandaag uit Egypte
Angola en Zaïre
4
Britse minister naar New
York voor Namibië-debat
Waar waren we gisteren ook alweer
gebleven? O ja, of ik al dan niet een
bezoldigde CIA-agent was, en zo ja,
hoeveel ze dan betalen, en zo nee,
waarom de Zwitsers dat dan bewe
ren? Hoewel, Zwitsers... Het stond in
een boekje, „CIA-Insider”, dat sa
mengesteld zou zijn door zeven gratis
verontwaardigde journalisten (zeven
is in de bijbel een heilig getal, zoals u
weet), die zo belangeloos te werk zijn
gegaan dat ze zelfs hun naam niet
hebben willen noemen en het enige
teken van herkomst is daarom de
mededeling „printed in Switserland”.
Dit zou je, min of meer, de Van der
Lek-reactie kunnen noemen, hoewel
die wel wat onderkoelder bij de rech
ter verhaal is gaan halen. De Lam-
mers-reactie kwam van prof. dr. Ka
rei van het Reve, die op de directe
vraag van Lisette Lewin of hij een
CIA-agent was, antwoordde:
„Het is ons ten strengste verboden
daarover te praten. Ik ben nog speci
aal door Ferry Hoogendijk gewaar
schuwd!”.
Ik heb gisteren al aangetoond dat
de zogenaamde „harde feiten” niet
zoals gezegd wordt uit de CIA-dos-
siers komen, maar afkomstig moeten
zijn uit de Russische KGB-dossiers.
Maar dat staat nu ook in deze rubriek,
zonder dat die in Zwitserland is ge
drukt, dus voor mij is dat geen doors
laand bewijs. Het zou de eerste leugen
in dat boekje niet zijn.
Twee spelfouten in de namen: Jan
Willet (in plaats van Jan Willem) en
Scheermaker (in plaats van Scheep
maker) wijzen op Russische slordig
heidjes. Onze „m” is in het cyrillisch
een „t”, onze „p” is in het cyrillisch
een „r”. In ieder geval blijkt daar uit,
dat er bij die zeven anonieme weldoe
ners geen Nederlandse journalist zat.
Die spelfouten zijn overigens niet de
enige aanwijzing dat de informatie uit
Russische bron komt in plaats van uit
Amerikaanse, al moet ik toegeven dat
het vijf dagen geduurd heeft voordat
die tweede aanwijzing mij in het oog
sprong.
mdese
neraal
ren en
presi-
inister
□aaide
.oewij-
sft gis-
i Mos-
>siden-
ran de
maar
:o snel
belas-
genie-
gs tot
dat de
angen
an de
swijzi-
alt toe
Irmelo
erson-
fietste J
botste
>p een
zo heeft de politie gisteren bekend ge
maakt. Van Tongelen heeft ook bekend
dat hij zich daarbij „Dexter” noemde.
Verdere informatie werd niet gegeven.
De baron raakte op 8 maart dodelijk
verwond toen hij in de ondergrondse par
keergarage van zijn onderneming in ge
vecht raakte met zijn ontvoerders die hem
daar opwachtten. Een man, zoals nu blijkt
dene malen het gezin Bracht en eiste een
losgeld van 50 miljoen francs. Hij sprak
steeds in gebroken Engels. De familie
Bracht weigerde te betalen voor ze bewijs
gekregen had dat Bracht nog in leven was.
Op 11 maart belde „Dexter” op om te
vertellen waar het lijk te vinden was.
De delegatie, bestaande uit
technici en specialisten, was de
enige verbinding die er nog tus
sen de twee landen bestond na
het afbreken van de onderhande-
lingen door de gemengde politie
ke en militaire commissies.
MOSKOU. De joodse activiste Ma
ria Slepak is gisteren veroordeeld tot
een voorwaardelijke straf van drie
jaar werkkamp wegens „straatschen
derij”. Haar man Vladimir Slepak is
kort geleden voor hetzelfde feit tot vijf
jaar binnenlandse verbanning veroor
deeld. De ten laste gelegde „straat-
schennerij” bestond uit een spandoek
dat de Slepaks in het centrum van
Moskou aan het balkon van hun appar
tement hadden bevestigd en waarop te
lezen stond: „Laat ons vertrekken naar
onze zoon in Israel”.
Vladimir en Maria Slepak proberen
al meer dan acht jaar vergeefs een
(Van onze redacteur in de Sovjet-Unie
Koen Corver)
Volgens de Israëlische televisie
is de maatregel het gevolg van de
Israëlische afwijzing van het ver
zoek van Egypte om als een ge
baar van goede wil de berg Sinaï
en de stad El Arisj in de Sinaï-
woestijn aan Egypte terug te ge
ven.
lijke berekeningen, of van een streng plan
dat is opgelegd door de eisen van de ge
meenschap. Dat zou een nederlaag van de
uitreisvisum te bemachtigen voor emi
gratie naar Israel. Hun zoon Alexander
mocht wel naar Israel vertrekken. Hun
tweede zoon, Leonid, leidt een onder
gronds bestaan sinds hij eind vorig jaar
zijn oproep voor militaire dienst ont
ving.
Vladimir Slepak sloot zich geruime
tijd geleden aan bij de zogeheten Hel-
sinki-groep in Moskou, waarvan de le
den nagaan in hoeverre de Russische
autoriteiten zich houden aan de afspra-
Het Israëlische parlement hééft
zich gisteren met 70 tegen 35
stemmen uitgesproken voor de
harde lijn van premier Begin bij
de vredesonderhandelingen over
het Midden-Oosten. Het deed dat
door het verwerpen van een mo
tie van wantrouwen tegen het re-
De diplomatiche bronnen, die onbekend
wensten te blijven, zeiden dat enkele wes
terse en Afrikaanse landen zich al ak
koord hebben verklaard met de tekst.
verontwaardigd Zuidafrikaans kabinet.
De minister zal de vijf westerse naties die
een plan voor de toekomst van Namibië
ontwierpen beschuldigen van dubbelhar
tigheid.
ken en beloften van de Europese confe
rentie voor veiligheid en samenwer
king. Meer dan twintig leden van dit
soort groepen in verschillende grote
steden in de Sovjet-Unie zitten vanwe
ge dergelijke activiteit gevangen. De
leider van de Moskouse groep, Joeri
Orlov, en de prominente leden Ginz-
boerg en Sjaransky, zijn allen kort gele
den veroordeeld tot zware vrijheids
straffen met aansluitend meerdere ja-
ren binnenlandse verbanning.
Zij zeiden dat Botha kan bewijzen dat de
vijf akkoord zijn gegaan met een vredes
plan waarin de toekomstige status van
Walvisbaai bepaald zou worden in onder-
handelingen tussen Zuid-Afrika en een
onafhankelijk Namibië. De westerse auto
riteiten ontkennen dat zij dit zwart op wit
beloofd hebben.
De beide Slepaks waren tegelijker
tijd gearresteerd, maar het proces te
gen Maria was uitgesteld omdat zij me
disch behandeld moest worden in ver
band met een maagzweer. Ofschoon
het om een open proces ging, werden
westerse correspondenten en een Brit
se en Amerikaanse diplomaat niet toe
gelaten. Vrienden van Maria Slepak
werd de toegang eveneens ontzegd,
maar haar broer en zuster mochten de
rechtszaal wel betreden.
Krachtens het verdrag, dat gesloten is
voor een periode van vijf jaar, zullen Suri
name en Venezuela samenwerken op eco
nomisch gebied. Venezuela zal daarbij Su
riname technische bijstand verlenen, ter
wijl kennis op het gebied van de landbouw
in omgekeerde richting zal worden uitge
wisseld. Bovendien overweegt Venezuela
aluinaarde en aluminium van Suriname te
betrekken. Ook streeft het verdrag een
verbetering na van transport en communi
catie tussen beide landen.
Het akkoord werd bekend gemaakt tij
dens de bijeenkomst van de ministers van
Buitenlandse Zaken van niet-gebonden
landen. Deze vindt op het ogenblik plaats
in de Joegoslavische hoofdstad Belgrado.
De overeenkomst zal vermoedelijk van
grote invloed zijn op de wereldprijs van
koper en op de situatie voor de opstande
lingen in Centraal Afrika.
De overeenkomst lijkt een einde te ma
ken aan de onenigheid over de invasie van
de Katangese gendarmes in Zaïre, die van
af Angolees grondgebied plaatsvond. Bei
de landen zullen eikaars grenzen nu eer
biedigen en proberen te voorkomen dat
landse Zaken van Egypte en Is
rael gedurende twee dagen be
sprekingen hebben gevoerd over
de mogelijkheden om tot een op
lossing te komen voor de kwestie
van het Midden-Oosten.
De Amerikaanse ambassadeur
antwoordde ontwijkend op vra
gen over de mogelijke deelne
ming van Jordanië aan de onder-
handelingen. Hij zei dat de be
langstelling momenteel gericht is
op de besprekingen tussen Israel
en Egypte en dat, voor er meer
resultaten over deze onderhande-
lingen bekend zijn, het voorbarig
zou zijn om over deelneming van
andere partijen te praten. On
danks dat bleef het volgens
Atherton de bedoeling om tot een
bredere basis te komen bij de
vredesonderhandelingen.
De Verenigde Staten waren gisteren
bemoedigd door het feit dat Maria Sle
pak tot een voorwaardelijke straf is
veroordeeld.
Woordvoerder Hodding Carter van
het ministerie van Buitenlandse Zaken
zei dat toekomstige soortgelijke justi
tiële besluiten „constructieve repercus
sies zouden kunnen hebben voor de
Russisch-Amerikaanse betrekkingen”.
Het akkoord voorziet tevens in herope
ning van de Benguelaspoorweg, die van
essentieel belang is voor de uitvoer van
koper vanuit Zaïre. De spoorweg loopt
over Angolees grondgebied. De presiden
ten kwamen tevens overeen dat een com
missie, samengesteld uit waarnemers uit
Soedan, Kameroen, Nigeria en Roeanda,
op de naleving van het akkoord zal toezien.
Over de naar schatting 20.000 Cubaanse
manschappen in Angola werd niets ge
zegd. In ruil daarvoor hebben de Angole-
zen de kwestie van de Frans-Belgische
interventie en de Amerikaanse luchtbrug
tijdens het conflict in Sjaba laten rusten.
De overeenkomst lijkt een gevoelige slag
te zijn voor de Angolese opstandelingen
die strijden tegen het bewind van presi
dent Neto. Deze werden gesteund door
Zaïre.
groepen opstandelingen de grens overste
ken.
sis (27)
Cadoe-
geslo-
B zijde
cse re-
hoofd-
□erist"
ANTWERPEN (AP). Marcel van Ton
delen, de man die vorige week werd gear
resteerd in verband met de ontvoering en
de dood van baron Charles-Victor Bracht,
heeft bekend dat hij degeen is geweest,
die de familie van de baron verscheidene
KHARTOEM (AFP). Generaal Gaafar
El Nimeiry, het staatshoofd van Soedan,
heeft aan de VN dringende hulp gevraagd
ter bestrijding van de gevolgen van de
overstromingen die de laatste dagen ten
zuiden van Khartoem zijn ontstaan door
hevige regenval.
In de provincie Algezira zijn ongeveer
honderdduizend gezinnen dakloos, hon
derd van de 220 getroffen dorpen zijn
geheel vernield, zo heeft hij gemeld.
Het noorden van het land heeft ook van
overstromingen te lijden en daar is om
tenten, medicamenten en levensmiddelen
voor de slachtoffers gevraagd.
je, zij.
-emier
bij de
i Mar-
■ft nog
ak zal
>e con-
itte en
0,4 ka-
op 2,5
PARAMARIBO (SNA). President Pe
rez van Venezuela is vandaag terugge
keerd naar zijn land. Aan het eind van
zijn driedaags bezoek aan Suriname
woonde hij gistermorgen in Paramaribo
samen met president Ferrier van Surina
me de ondertekening bij van een samen
werkingsverdrag tussen de beide landen.
Er zijn twee soorten reacties moge
lijk op dergelijke zwart-op-wit be
schuldigingen, de Van der Lek-reactie
en de Lammers-reactie. U herinnert
zich, dat zij in het weekblad van Ferry
Hoogendijk die nu als CIA-agent ge
signaleerd staat (boontje komt om
zijn loontje), werden aangewezen als
KGB-agenten. Zij reageerden geheel
tegengesteld. Han Lammers haalde
grinnikend zijn schouders op en ging
door waar hij gebleven was, en Bram
van der Lek deed Hoogendijk een
proces aan. De reactionaire politieke
commentator I. G. Heitink van De
Telegraaf reageerde heel boos, toen
Lisette Lewin van Vrij Nederland
hem vertelde dat hij een van de twaalf
CIA-apostelen was: „Pertinent niet
waar! Ik ben geneigd ze een proces
aan te doen!”, en toen ze vertelde dat
dit moeilijk ging omdat het boekje
anoniem was, riep hij uit: „Wat een
dappere helden, wat een dappere hel
den!”.
„Journalisten die de communist
Wim Klinkenberg tot hun vice-voor-
zitter benoemen omdat hij zo’n goede
vakbondsman is, die voor goede ar
beidsvoorwaarden kan zorgen, maar
van wie ook al jaren bekend is dat hij
geen grote voorstander van de vrij
heid van drukpers is, zijn dus blijk
baar voor geld tot alles in staat, dus
waarom zou er dan niet eentje bij
zitten die zo’n CIA-schnabbel niet af
slaat?”
en het
aange-
jkblad
laakte
Ham
en dat
ie hou-
plaat-
rvaren
eksob-
erwijs
en, die
«f met
len de
ifgelo-
jnteer-'
serstof
kiezen
i eigen.
ng van
ningen
de dag
'atieve
adden-
aan de
indus-
d hiel-,
smond
sss,,,<
VATICAANSTAD (AFP). Het afwij
zend standpunt van de rooms-katholieke
kerk inzake kunstmatige inseminatie is
welbekend, zo is gisteren door de woord
voerder van het Vaticaan gezegd naar
aanleiding van de geboorte van de rea
geerbuisbaby in Oldham in Engeland.
De kerk heeft zich de laatste jaren al
uitgesproken over vergelijkbare gevallen.
Op 13 juli 1977 herinnerde de Osservatore
Romano er aan nadat een Nieuwzeelandse
zich kunstmatig had laten insemineren
met sperma van haar overleden man, dat
„de overdracht van het leven niet kan
worden toevertrouwd aan een koude tech
niek, afhangend van eenvoudige persoon-
w
Westerse en Afrikaanse diplomaten heb
ben gisteren de tekst bekend gemaakt van
een ontwerpresolutie van vier punten
waarin de Veiligheidsraad zich uitspreekt
over opname van Walvisbaai in Namibië.
se Zaken van Frankrijk, West-Duitsland
en Canada behoren.
De Britse minister zei dat er geen nieuwe
ontwikkelingen zijn die invloed kunnen
hebben op de besprekingen. Het voor
naamste discussiepunt is de toekomst van
Walvisbaai, de enige Namibische haven
aan de Atlantische kust. Zuid-Afrika
houdt vol dat de haven nooit deel uitmaak
te van het gebied waarover Zuid-Afrika
het mandaat voerde.
De bevrijdingsbeweging voor
Zuid-West-Afrika, de SWAPO, heeft het
westen gewaarschuwd dat zij nooit ak
koord zal gaan met een regeling waarbij
Walvisbaai buiten de grenzen van Namibië
zou vallen.
Zuidafrikaanse diplomaten in Londen
hebben meegedeeld dat Botha uit Zuid-
Afrika vertrokken is met de steun van een
een lichaam waarin de politieke
en militaire top is verzameld on
der voorzitterschap van presi
dent Sadat. De raad komt alleen:
bijeen ter bespreking van zeer
dringende aangelegenheden.
De verklaring van Kamel was
een antwoord op de oproep van
de Israëlische premier Begin,
waarin hij de wens kenbaar
maakte om al in augustus naar
Cairo te komen om de direkte
onderhandelingen te hervatten.
der de Van Tongelen, belde vervolgens verschei-
vond.
weer op goede voet
BELGRADO (AP). Angola en Zaïre, die onlangs nog tegenover elkaar stonden in
het conflict over de invasie in de Zaïrese provincie Sjaba, zijn overeengekomen hun
betrekkingen te normaliseren. Dit is gebeurd tijdens een geheime ontmoeting tussen de
Angolese president Neto en de Zaïrese president Sese Seko,
Egypte is bereid de direkte on
derhandelingen met Israel op elk
gewenst niveau te hervatten, mits
Israel de bereidheid toont onze
vredes-initiatieven constructief
tegemoet te treden, zo zei gisteren
de Egyptische minister van Bui
tenlandse Zaken Ibrahim Kamel.
kwestie gebracht. Athene
heeft dezelfde plicht als
Turkije bij het zoeken naar
een oplossing. Dit is tot nu
toe door de Grieken vermei
den, aldus de Turkse pre
mier.
De Griekse regering gaf
een verklaring uit waarin
zij zegt het Senaatsbesluit
te „betreuren”. Zij meent
dat opheffing van het wa
penembargo „ongunstige
gevolgen kan hebben voor
de Cyprische kwestie” en
andere problemen in het
gebied.
De Griekse oppositie be
stempelde gisteren de be
slissing van de Amerikaan
se Senaat om het wape
nembargo tegen Turkije op
Kort voor zijn vertrek had Owen een
gesprek met de Zuidafrikaanse minister
van Buitenlandse Zaken Roelof Botha in
een wachtkamer op het vliegveld Heath
row. Botha was eveneens op weg naar
New York.
De beslissing van Owen om naar New
York te vliegen werd genomen na rugge
spraak met de minister van Buitenlandse
Zaken van de Verenigde Staten, Cyrus
Vance. Deze zal, naar men verwacht, even
eens het debat over de toekomst van Nami
bië bijwonen.
Owen deelde verslaggevers mee: „Minis
ter van Buitenlandse Zaken Vance belde
gisteren op en vroeg me het debat bij te
wonen en ik besloot natuurlijk onmiddel-
lij|j.om dit te doen”. Owen deelde mee dat
er gisteravond besprekingen zouden
plaatsvinden met alle betrokken partijen,
waartoe o.a. de ministers van Buitenland-
De alfabetische lijstaanvoerder van
de CIA-agenten, prof. dr. Jan Willem
Bezemer, verzekerde Lisette Lewin
dat hij er echt geen tijd voor zou
hebben, en antwoordde met een
mooie boutade op haar vraag of hij
het mogelijk achtte dat Nederlandse
journalisten voor de CIA werkten:
Premier Bulent Ecevit
van Turkije juichte het be
sluit, zij het in voorzichtige
bewoordingen, toe. Hij
voegde daar aan toe dat de
volgende stap aan de Grie
ken en de Grieks-Cyprio-
ten is.
Voor het eerst, aldus Ece
vit, is Griekenland in direct
verband met de Cyprische
WASHINGTON (Reuter, AFP). Met
59 tegen 36 stemmen heeft de Amerikaan
se Senaat gisteren besloten het handels-
embargo tegen Rhodesië te handhaven tot
een nieuwe, vrij gekozen regering daar
aan de macht zal zijn.
De motie, die was ingediend bij de be
handeling van de wet op de buitenlandse
hulp door drie liberale senatoren, beteken
de een nederlaag voor de republikeinse
senator Jesse Helms, die onmiddellijke
Opheffing van het handelsembargo had
bepleit.
Volgens hem had het embargo geen zin
meer nu in Rhodesië een interne regeling
is getroffen door premier Ian Smith en een
drietal zwarte leiders, waarbij eind van het
jaar een meerderheidsbewind aan de
macht moet komen.
De regering Carter had echter gesteld
dat opheffing van het embargo nu de kan
sen op een vreedzame regeling zou uithol
len en chaos zou bevorderen.
LONDEN(AP). De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Owen is gisteren
vrij onverwacht naar New York gevlogen om het debat in de Veiligheidsraad over de
kwestie-Namibië bij te wonen.
sgF
mens, zijn vrijheid en zijn geweten inhou
den”.
Een ander geval in de VS heeft in maart
dit jaar tot de uitspraak van het Vaticaan
geleid dat de normale huwelijksdaad de
enige wettige bron van het menselijk leven
vormt.
Dit standpunt is steeds ingenomen door
Pius de twaalfde op het vierde congres van
katholieke artsen in 1949, door Johannes
de 23ste, het tweede Vaticaanse concilie en
door paus Paulus de zesde.
Uit alle delen van de wereld zijn in het
ziekenhuis in Oldham gisteren telefoontjes'
binnengekomen van onvruchtbare vrou
wen, aldus een woordvoerder van het zie
kenhuis.
In Georgië is intussen het proces te
gen een lid van de lokale Helsinkigroep
verdaagd tot september. Het gaat om
het proces tegen Valentina Poiladze,
die wordt beschuldigd van het belaste
ren van de Russische staat. Zij kan
hiervoor een maximumstraf van drie
jaar werkkamp krijgen.
□gr ijk-
g heeft malen heeft opgebeld om losgeld te eisen,
t naar
geringsbeleid, ingediend door de
oppositionele Arbeiderspartij.
ïS- De Britten Don Cameron en Christopher Davey staan hier op en bij de gondel
van de ballon waarmee zij hopen de Atlantische Oceaan over te steken. Zij
vertrokken gisteren uit Canada. Lukt de oversteek, dan zijn zij daarmee de
eersten die deze oceaan met een vrij zwevende ballon hebben bedwongen. De
gondel dient bij eventuele ongelukken als boot.
Kamel maakte het Egyptische
standpunt bekend na afloop van
een vier uur durende zitting van
de Nationale Veiligheidsraad,
Deze partij vindt, dat de regering
vredeskansen laat glippen door
te weigeren gebiedsconcessies te
doen. Woordvoerder van de Ar
beiderspartij bij het stormachti
ge debat over de motie, dat drie
uur geduurd heeft, was onder
meer de gewezen minister van
Buitenlandse Zaken Abba Eban.
Ondertussen is de reizende
Amerikaanse ambassadeur
Atherton na een bezoek van twee
dagen aan Jordanië in Jeruzalem
aangekomen. Tegenover verslag
gevers vertelde Atherton dat hij
koning Hoessein op de hoogte
had gebracht van de ontwikkelin
gen in het Britse Leeds Castle,
waar de ministers van Buiten-
ANKARA, ATHENE
(Reuter). Turkije en
Griekenland hebben giste
ren respectievelijk posi
tief en negatief gereageerd
op het besluit van de Ame
rikaanse Senaat van dins
dag het wapenembargo te
gen Turkije voorwaarde
lijk op te heffen.
Ir
te heffen als de „Ameri
kaanse beloning voor
Turkse gewelddadighe
den” en riep op tot een her
oriëntatie ten opzichte van
de westerse alliantie.
Andreas Papandreou, de
leider van de Panhelhstische
beweging, zei dat er voor
Griekenland geen andere
oplossing overblijft „dan
het volgen van een onaf
hankelijke buitenlandse
koers”. De Panhellistische
beweging is de grootste op
positiepartij.
Na de Amerikaanse Se
naat moet nu nog het Huis
van Afgevaardigden zich
over opheffing van het wa
penembargo tegen Turkije
uitspreken.
7 heeft
sslaag-
Bld cij-
liddel-
nt van daag uit Egypte vertrek-
geveer ken zo wor(jt van gezag-
T Dit hebben,ie zijde vernomen,
mtraal
Militaire delegatie van Israel handhaaft
embargo