George Sluizer: Twee Vrouwen is ook een sociale film The Last Waltz niet veel meer dan een Film Volgende week Nederlandse première Pretty Baby Haarlem muzikaal verslag FIT amsterdam i i ve. ak rr- 13 12_ RIJD AG FILM 2 8 JULI 19 7 8 poaaDarinDnaaannnnnnnnnaaDnaaDDnnaaDBnDaaDaanonDDaaDoaDoapaQaaoooaDoaaooDoaaDoaaDaaaoDDoooDoaDaDaoaaaaoaaaDaaaaDaaaonDannnnnnnaoooDaaaaoonnDoaoonooi Zes jaar geleden door Pieter van Lierop I 1^ 1 Charles Boost - - 51 o 5- N r w De plannen voor twee nieuwe federlandse speelfilms werden leze week in het Amsterdamse jlmmuseum uiteengezet aan de ers. De eerste film, waarvoor de pnamen al zijn gestart, betreft en verfilming door George Slui er van Harry Mulisch’ boek Twee 'rouwen, waarvan de voorlopige ilmtitel is Sweet Mistake, maar et zal waarschijnlijk Second ifouch worden. De hoofdrollen in Ifiuizers film worden gespeeld Kor de Nederlandse Sandra Du- ias, de Zweedse Bibi Andersson n de Amerikaan Anthony Per- ins. De andere film gaat Tiro eten en wordt gebaseerd op een igen scenario van regisseur Ja- ob Bijl. Matthias Maat speelt er e hoofdrol in. c. i Vrouwenrelaties blijven taboe j The Band (Palace, Haarlem Rembrandtplein Theater, Amsterdam). Louis Malle, een ongrijpbaar cineast LOUIS MALLE en een ind een e gezin irs. n, want 10.- 33.50. De meeste aandacht zeker van de eugdige bioscoopbezoekers zal deze seek ongetwijfeld uitgaan naar „The last Valtz” (in Palace), ook wel „Het Af- cheid” genoemd omdat het hier gaat om en afscheidsconcert van de populaire wpgroep „The Band”. Zestien jaar zijn ze lij elkaar geweest, Robbie Robertson, lick Danko, Levon Helm en Garth Hud son zij besluiten hun gemeenschappe- ijk optreden met een uur durend concert |fcn de zaal waar zij eens begonnen zijn, het lefaamde Winterland. Volgende week komt de veelbesproken film van Louis Malle „Pretty Baby” die begin dit jaar in Cannes een klein schan daal veroorzaakte, in Nederlandse pre mière. Het was niet het enige schandaal dat rond Malle losbarstte. Deze beschei den en in zichzelf gekeerde filmer, die wars is van iedere vorm van reclame, schijnt ongewild tegenspraak en ergernis uit te lokken. De mensen zien geen kans mij in een bepaalde rubriek onder te brengen en dat werkt op hun zenuwen, heeft Malle zelfs eens als verklaring gesuggereerd. Ik doe waar ik zin in heb en wil me volkomen onafhankelijk voelen, is zijn excuus en deze onafhankelijke houding bracht hem onder meer in conflict met de censuur bij zijn tweede speelfilm, Les Amants” in 1958 en leverde gefronsde wenkbrauwen op met later werk als „Le Feu folleti’, „Le Souffle au Coeur” C71) en „Lacombe Lu cien” (’74). Trouwens zijn hele loopbaan, zeker als men die wil onderzoeken op een bepaalde ontwikkeling, een duidelijke lijn, getuigt van de willekeur van de man die wil doen waar hij trek in heeft. Louis Malle is in 1932 in het noorden van Frankrijk geboren als zoon van een gegoe de industrieel en zeer vroeg al is hij zich gaan verzetten tegen het rijke burger- mansmilieu waaruit hij was voortgeko men. Hij volgde enige jaren de bekende Parijse filmacademie, de IDHEC, ging werken bij de onderwater-filmer Cous teau, assisteerde bij diens internationaal bekende documentaire „Le Monde du Si lence” maar moest met dit werk ophouden toen het diepwater-zwemmen hem last be zorgde aan zijn gehoororganen. Een jaar later (in 1957) maakte hij zijn eerste speel film, „L’Ascenseur pour l’Echafaud”. mate. Als het een schaakspel zou zijn met houten pionnetjes, dan is zij het pionnetje van vlees”. de Amerikaanse cultuur dan de meeste Amerikanen. die dit slordig in elkaar gezette sensatie- werkje van de ondergang kan redden. Als derde première heeft Amsterdam in het Leidseplein Theater deze week nog een Franse film te bieden, „Le Point de Mire” van de ons onbekende Jean-Claude Tra- mont, die op het eerste gezicht naar de rolbezetting met Annie Girardot, Jacques Dutronc (de Franse jeune premier van het ogenblik) en Jean-Claude Brialy beoor deeld er aantrekkelijk uitziet. Jammer dat regisseur Tramont zich heeft laten verlei den een draak van een intrige rond een politieke moord als uitgangspunt van zijn debuut te kiezen, een intrige die boven dien zo verward is, dat het de vraag blijft of de filmmakers er zelf iets van begrepen hebben. een affaire met dat meisje, om zichzelf een nieuwe functie te geven en zijn ex-vrouw te beroven van wat haar het dierbaarst is geworden; Als dan het meisje de vrouw een kind wil geven en weggaat van de man, die zij dus in zekere zin misbruikt had, wordt hij tenslotte daarover dermate ge belgd, dat hij haar zwanger en wel vermoordt. „Een film dus over vrouwen onderling, en heel speciaal een moeder- dochter-verhouding”, legt George Sluizer uit. „De gebeurtenissen zijn, moet ik zeggen, vrij gelijkwaardig gebleven, maar de ka rakters zijn behoorlijk veranderd, vooral de figuur van de man tussen de twee vrouwen in. Mulisch gebruikte die man te zeer als tussenpersoon. Niet erg concreet, niet interessant genoeg. Ik vind dat ieder personage dat in de film van mij ver schijnt, een volledige waarde en betekenis moet hebben. In een film kun je je geen halve personages veroorloven. Als ik een film maak, dan mogen daar eigenlijk al leen personages in voorkomen, al is hun aandeel nog zo klein, van wie ik denk dat ik om hen heen weer nieuwe films zou kunnen bedenken”. Bibi Andersson: „George trof me in New York, waar hij het er voor over had gehad om me te zoeken via allerlei vrienden en kennissen, omdat hij mijn agent niet ken de. Ik kreeg een erg gunstige indruk van hem, hoewel ik nooit films van hem had gezien. Het was de manier waarop hij over zijn project sprak, die me overtuigde. Want ik was een beetje benauwd voor het onderwerp: vriendschap tussen vrouwen. Het is een erg goed, sensitief geschreven script. Met mogelijkheden een heleboel tussen de regels door te vertellen. Wat me fascineerde, is dat het gaat over iets waar ik zelf helemaal niets van afweet en dat ik graag zou willen leren ontdekken op deze manier”. Voor de jeugd blijven Pinkeltje en Peter Pan op de matinees van Luxor en Studio. Ook het Tom en Jerry Festival is aange houden op de dagelijkse middagvoorstel lingen van Palace. was want er was in ieder geval een mooie rol in van de Zwitserse actrice Thérèse Giehse, hier bekend door haar optreden, kort voor de oorlog, in het cabaret van Erica Mann. Het was haar laatste rol; kort na de beëindiging van „Black Moon” stierf zij. Toen „Black Moon” in september ’75 zijn Parijse première beleefde, sprak Malle in een interview al over zijn plannen een film te maken in de jazzwijk van New Orleans. Hij was een groot jazz-liefhebber, zo ver teld hij toen en wist meer over dat deel van Uitgangspunt bij deze thriller zijn de voorbereidingen die niet nader aangedui de personen treffen om de Amerikaanse minister Maxwell te vermoorden. De re den? Maxwell die grote invloed uitoefent op de president van de VS, wil de Ameri kaanse troepensterkte in Europa vermin deren zo niet opheffen. „Men” vreest dat dit het einde van de NAVO zou betekenen en om dit te voorkomen moet Maxwell op een Europese reis geliquideerd worden. De opdracht daartoe wordt aan een zekere Bruno Staub gegeven, een vriend van de persfotografe Daniele (Annie Girardot). Deze is nog min of meer ontdaan over de onverwachte dood van haar man van wie zij gescheiden leefde en die nog kort tevo ren haar hulp heeft ingeroepen, omdat hij achtervolgd werd. Voor hij weer vertrok deelde hij haar mee (hij is ook fotograaf) aan een belangrijke zaak bezig te zijn, waarbij het gaat om het leven van een man. Ei’ gebeuren nog meer duistere verwik kelingen maar tegen het einde heeft Danie le zich verdekt aan de kant van een bosweg 30 lat 427 dan moet ik daar niet tegenin gaan. Drie uur heb ik om haar heen gedraaid voor ik haar vroeg om een paar testjes te maken. Die waren goed, maar ik ging toch verder kijken, veel verder weg. Twintig Hollandse meisjes, vijf Engelse actrices, waarvan er drie al hoofdrollen achter de rug hadden, twee Amerikaanse, vijf Fran^aises, twee Israëlische... noem maar op. En die vond ik eigenlijk allemaal minder. Maar ik doe nooit veel aan casting, ik doe het allemaal op m’n neus... Het is een belangrijke rol. Het is een verhaal dat zich in een intellec tueel milieu afspeelt, met alle kwalen van dien. En zij heeft die kwalen in mindere Engelse eilanden in het Kanaal en in een Engels dorpje dat door een Ierse overloper tijdelijk in Duitse handen valt. Michael Caine en Donald Sutherland spelen de voornaamste rollen. „Murder by Death is een spannend misdaadverhaal met Alain Delon, Ann-Margret, Van Heflin en Jack Palance. Een „must” is „Night in Casa blanca” met de Marx Brothers in Studio. Pratende over de uiteenlopende waarde ring van zijn werk, sprak de filmer als zijn mening uit dat de film nog niet zijn impres sionistische revolutie had gehad. De bena dering door het publiek van de film is nog erg 19de eeuws. Het wil een verhaaltje krijgen dat een dramatische constructie heeft, een exposé in de eerste acte en een climax in de laatste. Zijn Amerikaanse plannen zijn inmid dels doorgegaan en hebben geresulteerd in de film „Pretty Baby”, opgenomen ter plaatse, in New-Orleans, met Amerikaan se acteurs en met als cameraman de uit Bergmanfilms beroemde Sven Nykvist. Dus niet zijn eigen ploeg, waarop hij des tijds gehoopt had. Maar wel de opschud ding die ook al bij vroegere films ontstond, gejoel bij de wereldpremière in Cannes van dit jaar, verbod tot vertoning in enkele Canadese provincies. Reden: het onder werp was jeugdprostitutie, een twaalfjarig meisje, opgevoed in een groot bordeel in de „French Quarter” van New-Orleans volgt in de voetsporen van haar moeder en wordt een veelgevraagde prostituee in het Rode Paleis. Maar zoals het rumoer rond „Les Amants” vanwege zijn te openhartige sex-scènes nu ondenkbaar zou zijn evenals de bezwaren tegen de incesteuse sfeer van „Le Souffle au Coeur”, zo zal het met de jeugdprostitutie ook wel meevallen, vooral waar dit niet het onderwerp van de film is maar hoogstens een incident is in een kleurrijk gebeuren in New Orleans, anno 1910. George Sluizer die weer een speelfilm gaat regisseren, dat is wel iets bijzonders. Het is alweer zes jaar geleden dat zijn, geheel in Brazilië opgenomen, Joao, in de Nederlandse bioscopen flopte. Dat was heel treurig, want Joao behoort nog altijd tot de vijf beste films, ooit door Nederlan ders gemaakt. Maar sindsdien heeft Sluizer uitsluitend documentaires (De Palestijnen en De Eilanders) afgeleverd, al was hij wel pro ducent van Herbert Curiëls Jaar van de Kreeft. Wat bracht hem ertoe juist nu zelf weer 'een speelfilm te regisseren? George Sluizer: „Sinds Joao ben ik eigenlijk voortdurend met speelfilms bezig gebleven. Ik heb twee jaar aan een film gewerkt, die niet van de grond kwam. Die zou gaan over corruptie in medische krin gen en zich afspelen in een Derde Wereld land. Ik hoop wel dat ik die film ooit kan maken, want voor mijn gevoel zit er geen twee jaar maar 20 jaar van mezelf in. Maar het is heel moeilijk op te zetten, want het is heel groot met mensen en kinderen en honden en militairen en noem maar op. Een vrij politieke film. Eigenlijk het ver haal van een vrouw in crisis, waarbij pri vé, het sociale en het politieke met elkaar in conflict komen. En er zitten drie genera ties in. Een soort Novecento eigenlijk...” „Twee Vrouwen” bleek op dit moment even wat makkelijker te organiseren. Ik las het boek en zag daar meteen een film in. Eigenlijk is dat ook wel een politieke, of laat ik zeggen een sociale film. Het gaat over een minderheid ten slotte, ja niet omdat het over vrouwen gaat, maar omdat het over vrouwen met een onderlinge ver- Tegelijk met tien andere landelijke the aters (waaronder Palace in Haarlem) brengt Rembrandtplein Theater de pop film „The last Waltz”, een reportage van het afscheidsconcert van „The Band” (Robbie Robertson, Rick Danko, Levon Helm en Garth Hudson), geregistreerd door niemand minder dan Martin Scorse se. De Amsterdamse voorstelling van deze muzikale happening heeft op de andere voorstellingen in het land van „The last Waltz” dit voor, dat het Rembrandtplein Theater als eerste in Nederland is uitge- rust met het ,,Dolby”-systeem, een „Opti cal Sound Processor”, die een optimale opgesteld met camera om een grappige reportage te maken van minister Maxwell, die daar’s morgens in z’n eentje als condi tietraining een veldloop houdt. Terwijl ze bezig is Maxwell in shorts op de gevoelige plaat te krijgen, wbrdt deze verraderlijk vanuit het struikgewas neergeschoten. Waarna Daniele, als ze zich verschrikt opricht uit haar schuilplaats, door Max wells bodyguard voor de moordenares wordt aangezien (haar foto-apparaat lijkt dan ook veel op een wapen) en onder vuur wordt genomen. Het blijkt dan dat alle vrienden rond Daniele, aan wie zij al haar bevindingen in de zaak toevertrouwde, in het complot zaten en van haar diensten als argeloze tussenpersoon gebruik hebben gemaakt. Regisseur Tramont zou toch eens bij voorbeeld bij Yves Boisset in de leer moe ten gaan om erachter te komen hoe men een strakke politieke film moet maken - - - - Ml■HMHMM Hij werkte toen met twee mensen die kort daarop door de „Nouvelle Vague” grote bekendheid zouden krijgen: Jeanne Moreau en cameraman Henri Decaë, re den voor vele filmschrijvers hem bij de nieuwe stroming van jong filmtalent (Truffaut, Godard, Chabrol) in te delen. In zekere zin paste hij wel in dit illustere gezelschap maar hij weigerde hun theo rieën (o.a. de auteurstheorie) blindelings te volgen en bewees zijn ongrijpbaarheid door achter elkaar het surrealistische „Za- zie dans le Métro” van de taalvirtuoos Raymond Queneau te verfilmen en het in alle opzichten traditionele „Vie Privée” met Brigitte Bardot te maken. Toen ook volgende films („Feu follet”, „Vive Maria”, „Le Voleur”) niet aansloegen bij het Fran se publiek verliet hij voor drie jaar zijn vaderland om met twee vrienden en een 16 mm-camera in India te gaan filmen. Resul taat: een film over Calcutta en een goed ontvangen tv-serie in zeven afleveringen, „L’Inde Fantóme”. „Lacombe Lucien” volgde, dat ook weer voor ergernissen zorgde, omdat daaruit bleek dat de houding van de Fransen in oorlogstijd niet altijd onberispelijk zou zijn geweest. En daarna kwam „Black Moon”, een surrealistische bewerking van „Alice in Wonderland” dat nauwelijks eni ge roulatie wist te verwerven. Wat jammer houding gaat. We denken wel dat het geen taboe meer is, maar het is wel degelijk zo. In Nederland zijn we zo gewend aan, zeg maar homofiele verhoudingen, dat je alles wel als. een feit accepteert en er gewoon over praat. Maar toen ik in het buitenland was heb ik heel duidelijk gevoeld dat er nog steeds heel sterke weerstanden be staan. Met name in Amerika, waar vrou welijke, democratische senatoren zeggen: „We praten er wel over in Miami op het vrouwencongres, maar ik wil zo’n verhou ding niet zien dichtbij mijn huis”. Heb ik zelf gehoord: „Op de kansel ben ik voor abortus en weet ik veel, maar in mijn huis moet ik het niet hebben”. In Zweden had ik een contact over ver huur met Svensk Film Industry, waar ze Bergman-films uitbrengen. Daar zeiden ze: prima project, voortreffelijk script, maar wij willen geen films met een lesbi sche toets! Dat is dan Zweden. Kun je nagaan wat er gebeurt als je zo’n film kwijt wil in zeg Spanje of Venezuela. Ik heb het ook gemerkt bij het zoeken naar actrices, jong en oud, in Nederland. Ze zeggen: nee hoor, liever een hoer of een moordenares, maar dat niet! Het script is daardoor dan ook iets veranderd. Ik ben agressiever geworden!”. Jacob Bijl hoeft geen film meer te ma ken over twee vrouwen, dat heeft hij al gedaan met Scrim (met Geraldine Chaplin en Jessamin Bijl-Starcke), een tv-film die in de meeste Europese landen is uitgezon den en bovendien een verrassend succes is geweest in de bioscopen van Parijs. Tiro mag 1,2 miljoen gulden kosten en wordt gefotografeerd door Anton van Munster. Matthias Maat zal er anderhalf uur lang voor op het doek blijven. Jacob Bijl: „Het gaat over een jongen uit een zeer beschermd, conventioneel soort gezin. Hij maakt zich los van thuis. Dat is eigenlijk alles. Maar neem maar van mij aan, dat een film moeilijk Nederlandser kan zijn dan deze zal worden. Geen tv-film dit keer, maar voor de bioscoop bedoeld. Hij zal er heel anders uit gaan zien dan mijn vorige speelfilms, Zwartziek en Scrim. Maar het zal ook nu weer op de eerste plaats gaan om het analyseren van verhoudingen tussen mensen. Ik denk ook wel dat je er aan zult kunnen zien dat het film van mij is... Nee, Jessamin speelt deze keer niet mee!” ALL ijeenkomst daarna, n de geluidsweergave garandeert en zorgt dat alle bijgeluiden en onregelmatigheden van de geluidsband (ruis) gefilterd worden. Het is een soort schoonmaken van de ge luidsband die het totale geluid, ten goede komt. We zullen ons hier maar niet in de technische kanten van het systeem, dat door de Amerikaanse natuurkundige dr. Roy Dolby is uitgedacht, verdiepen, alleen constateren dat het geluidsgeweld van „The Band” hard maar exact overkomt en geen neigingen vertoont de nuances van piano- en gitaarsoli te overspelen. Moge lijk dat de zuiverende werking van het Dolby-systeem ook op de sprekende film zal kunnen worden toegepast, waardoor het gesproken woord meer geïsoleerd zou worden uit de overdaad van bijkomstige geluiden, wat vooral de Nederlandse film ten goede zou kunnen komen. Rockmuziek, gecombineerd met stunt werk, krijgt men toegediend in Cineac Damrak, in een film, die op het ogenblik met maar liefst 15 copieën in ons land circuleert. „Stuntrock” is de titel en onze internationale star Monique van der Ven is van de partij, ook bij het stuntwerk. Dat zou misschien een attractie kunnen zijn, Sandra Dumas speelt de andere vrouwe lijke hoofdrol. Een debutante, als we dat mislukte Boekenweekfilmpje even willen vergeten en dat is sowieso verstandig. Eer der trok ze de aandacht als miljoenste bezoeker van Soldaat van Oranje, hetgeen achteraf een doorgestoken kaart blijkt te zijn geweest. George Sluizer: „Ik had gehoord dat er in dat verschrikkelijke Boekenweek filmpje een leuk meisje zat. Ik ging kijken en vond haar ook wel leuk. Toen kwam ik een keer in Frascati waar ik normaal nooit heen ga en toen zat ze naast me. Toen dacht ik, als het lot het nou zo wil, De Funès is gebleven in Lido, „Cabaret” Met Liza Minnelli in Studio, „My name is Nobody” in Luxor en Roxy zet de verto ningen van „Saturday Night Fever” voort. I Van de nachtvoorstellingen mogen „The Eagle has landed’ in Frans Hals en Murder by Death niet onvermeld blijven. De eerste Elm brengt in een goed in elkaar zittend Plot een bijna gemiste kans van Duitse ïara-troepen om op het eind van de oorlog thurchill te ontvoeren of te likwideren. De pandeling speelt zich af op een der bezette E Daar komen hun vele vrienden als Neil liamond, Eric Clapton, Bob Dylan, Ringo Starr, Ron Wood en vele anderen even angs om met The Band mee te spelen en ran het geheel een feestelijke happening te oaken. De bekende speelfilmregisseur Martin Icorsese („Mean Streets”, „Taxi Driver”, Alice doesn’t live here anymore”) heeft ran het gebeuren een verslag gemaakt. Maar meer dan de uitvoerenden tijdens het concert op film vast te leggen en korte interviews tussen de repetitie in beeld te brengen doet hij niet. Hij heeft zichzelf zo op de achtergrond gehouden dat van een duidelijke regie of opbouw van de scènes geen sprake is. En het publiek wordt hele maal buiten de handeling gelaten en is een enkele maal alleen als juichende silhouet ten aanwezig. Een vergelijking met «Woodstock” dat voortdurend een feeste lijk en lichamelijk en muzikaal gebeuren was, gaat dan ook helemaal niet op. Het gaat hier om harde rockmuziek die als een afscheid van de zestiger jaren wordt ge presenteerd en om fanatieke solisten die staaltjes van grote virtuositeit geven. Maar noch van de musici noch van hun aanhang krijgt men een duidelijk beeld, wat bij zo’n nostalgisch afscheid zeker op z’n plaats was geweest. ri- De hoofdrolspeelsters en de regisseur van Sweet Mistake, de verfilming van het boek van Harry Mulisch’ Twee Vrouwen”: Sandra Dumas (I.), Bibi Andersson (r.)en George Sluizer. Wji ■A Annie Girardot met een camera als een schietwapen (Leidsepleintheater, Amster dam). Ten behoeve van Sweet Mistake, waar oor anderhalf miljoen gulden is uitge- dkken, zal een keur van Nederlandse ctrices en acteurs in bijrollen voor Mat an Hensbergens camera verschijnen: Kit- Courbois, Jules Hamel, Tilly Perin- ouwmeester, Annet Nieuwenhuysen, hris Lomme, Joop Admiraal, Siem room, Arnold Gelderman en Adriaan rine. De scenario bewerking werd tot tand gebracht door George Sluizer zelf, in (menwerking met Jurriën Rood. Ze kre- ■mümbi en de vrije hand van Mulisch. Sluiter: Harry heeft zich nooit bemoeid met het cript. Toen ik de rechten overnam, zei hij: Ga je gang!Ik heb een boek geschreven n dat is af. Jij maakt nu een film, je hebt Ie vrijheid om ermee te doen wat je goed- unkt!”. Toen het script klaar was, heb ik et hem nog laten lezen, maar tijdens een hebben we eigenlijk lleen nog maar over andere dingen ge- proken dan over Twee Vrouwen”. Het filmverhaal gaat in het kort over en gescheiden museumdirectrice, die op en goede dag tot haar eigen verbazing, cheque efascineerd raakt door een meisje. Tus- en die twee ontstaat een bijzondere rela te. De ex-man komt daartussen en begint

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 13