Amerikanen en Westduitsers concurrenten
Groot Russisch
tankoverwicht
Defensie gaat meer
burgers aantrekken
V
Ongrondwettig
programma
Bi
m<
Ondernemer was
te hardhandig
Asiel voor Bulgaar
Vrouw ongeneeslijk ziek
I
Archeologische
vondsten in China
U._
c
MISS
PEARS
I
J
19 7 8
J U I. I
8
VRIJDAG
18
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van onze redactie binnenland)
de:
inspe
gross
krege
denin
r
hee
bel
een
wa;
der
wei
tog
ker
ste
nie'
wei
ra’s
get
bur
een
sch
hoe
zie,
r
gra
Een van de duurste projecten
uit die keten is de aanschaf van
nieuwe tanks voor het Neder
landse legerkorps. Nog dit jaar
moet de beslissing vallen over de
keuze van het type tank, zodat in
de loop van 1979 de bestelling
kan worden geplaatst, waarmee
naar schatting twee miljard gul
den is gemoeid. De ongeveer 450
nieuwe tanks moeten de verou
derde Britse Centurions en
Franse AMX-13 gaan vervangen.
VR
De Nederlandse strijdkrach
ten staan in de komende jaren
een omvangrijke en zeer dure
vernieuwing van het militaire
materieel te wachten. De miljar
denprojecten rollen als het ware
van de lopende band. Nieuwe
fregatten, mijnenvegers, marine-
patrouillevliegtuigen, F-16-
straaljagers, luchtdoelgeschut
en pantserwagens vormen een
rij aankopen die de defensiebe
groting binnen acht jaar met
meer dan 10 miljaard gulden zul
len belasten.
r 3
-
Nederland middelpunt
in
tankslag van de eeuw
scheidt echtpaar
Gebrek aan hulp
Het ministerie van Justitie in Kopenha
gen maakte dit bekend.
De diplomaat, Pavel Iliev, was secretaris
van de ambassade van Bulgarije in de
Deense hoofdstad. Hij vervulde die post
sinds vijf jaar.
Nederland is met deze aanschaf het
middelpunt geworden van wat nu al de
tankslag van de eeuw” wordt genoemd.
De keuze bij de aankoop gaat namelijk
tussen twee produkten, de Amerikaanse
Chrysler XM-1 „General Abrams” en de
Westduitse „Leopard 2” van Krauss-Maf-
fei. De Amerikanen en de Duitsers wer
pen alle middelen in de strijd om deze
slag in hun voordeel te beslissen.
TOKIO (AP). Chinese archeologen
die opgravingen verrichten in het noor
den van hun land waar zij de overblijfse
len van een 2000 jaar oude stad en graf
tombes hebben ontdekt, vonden ter plaat
se ook duizenden voorwerpen van goud,
zilver, brons, ijzer, jade, steen en aarde
werk aldus het persbureau Nieuw China.
De stad is hoofdstad geweest van de
staat Tsjoengsjan in het westelijke gedeel
te van de provincie Hopei in de periode
van plaatselijke oorlogen, die duurde van
475 tot 221 jaar voor Christus.
Ten westen van de stad zijn enige kerk
hoven gevonden, alsmede twee grote graf
tombes. De grafkamer onder een ervan
had een afmeting van 106 bij 30 meter.
een slag om de arm wat de motor betreft.
De eerste Leopards 2 krijgen gewoon de
terdege beproefde, betrouwbare (zij het
tot nog toe in het Westen gebruikte
kanonnen. Slechts de nieuwe Leo
pard 2 en de XM-1 zouden aan de T-72
gewaagd zijn.
zwaardere) en zuinigere Duitse dieselmo
toren van de Leopard 1. De gasturbine in
de Leo's blijft toekomstmuziek, vooral
Kirsty
9e-
Miss
De rechter veroordeelde ook de direc
teur van een veiligheidsdienst wegens het
toebrengen van lichamelijk letsel en vrij
heidsberoving. Zijn personeel had op ver
zoek van de ondernemer de arbeiders
hardhandig uit de fabriek gejaagd.
Het bedrijf was vorig jaar failliet ver
klaard. Een deel van het 450 man sterke
personeel bezette daarop de fabriek en
eiste voortzetting van de produktie.
PARIJS (DPA). Een rechtbank in de
Noordfranse stad Bethune heeft een on
dernemer tot zes maanden gevangenis
straf veroordeeld omdat hij zijn door ar
beiders bezet bedrijf eigenmachtig en met
geweld had laten ontruimen.
omdat de turbo’s storingsgevoeliger zijn
en brandstofverslindend, wat het bereik
beperkt.
materieelbeheerder, verpleger en apothe
kersassistent. Om voor de officiersrang in
aanmerking te komen, moet de burger
tussen 32 en 40 jaar oud zijn, doch de
instromingsleeftijd voor onderofficieren
ligt tussen 35 en 40 jaar.
Staatssecretaris Van Lent heeft voorge
steld de versnelde bevordering te laten
ingaan op 1 mei 1979. Het nieuwe bevorde-
ringstempo zal bij het huidige beleid tot
1991 gehandhaafd kunnen blijven. In dat
jaar zal opnieuw een evaluatie van dit
bevorderingstijdstip moeten plaatsvinden.
Naast de versnelde bevordering en hori
zontale instroming, overweegt men bij de
fensie ook andere maatregelen om in de
personeelstekorten te voorzien. Zo zal
worden getracht zoveel mogelijk met per
soneel uit de krijgsmacht zelf in de behoef
te te voorzien en zal het bestaande functie
bestand zo kritisch mogelijk worden beke
ken.
ALEXANDRIA (UPI). Het Pentagon
Preekstoel Programma, in 1942 ingesteld
door de toenmalige president van de VS,
Franklin Roosevelt, is door een Ameri
kaanse rechter ongrondwettig verklaard.
Rechter Quin Elson was van oordeel dat
het programma de in de grondwet vastge
legde scheiding van kerk en staat schond.
Op grond van dit preekstoel programma
werden zo nu en dan mensen naar het
Pentagon gehaald om tegen betaling over
religieuze zaken te spreken.
In een proces tegen John Shiel, die gear
resteerd was omdat hij in november 1977
tijdens zo’n dienst in het Pentagon een
spreker in de rede was gevallen, kwam de
rechter tot de uitspraak dat dit program
ma in strijd met de grondwet is.
Op deze manier bepaalt de regering wat
het standpunt van de meerderheid van het
volk is in religieuze zaken. Zij verschaft
dan ook nog openbare gelden, ruimte en
personeel om dit standpunt naar voren te
brengen, aldus de rechter. Dit is duidelijk
in strijd met de grondwet.
KOPENHAGEN (AFP). De Bulgaar
se diplomaat die onlangs de Deense rege
ring om politiek asiel verzocht, mag met
zijn gezin permanent in Denemarken blij
ven.
DEN HAAG(ANP). Het personeelsbe
stand bij de Koninklijke landmacht
kampt op het ogenblik met een oneven
wichtige opbouw. Er bestaat een groot
tekort aan hogere onderofficieren (ser
geant-majoor en adjudanten) en zonder
maatregelen zal dit tekort in de komende
jaren nog toenemen. Daarom wil staatsse
cretaris Van Lent (Defensie) de bevorde
ring van sergeant eerste klasse naar ser
geant-majoor bij de landmacht met een
jaar versnellen en bovendien overgaan
tot het aantrekken van burgerpersoneel
in bepaalde categorieën. Dit blijkt uit een
artikel in de wekelijkse Defensiekrant
van het ministerie.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM. De noodlijdende
voorzieningen op het gebied van de ge
zinshulp in Nederland zijn er de oorzaak
van dat twee hoogbejaarde mensen, na 62
jaar huwelijk, in de laatste fase van hun
leven alsnog uit elkaar moeten. De 86-
jarige G. Hollink uit Rotterdam leeft
sinds dinsdag gedwongen als vrijgezel,
nadat de huisarts een spoedopname in een
verzorgingstehuis voor diens echtgenote,
de 83-jarige mevrouw Hollink, geregeld
had.
RI<
aanse
beker
fielar
stelle
inten
h<
hi
w
m
o]
1
gei
zir
pa
de
ge:
vie
on
me
fo!
De
zans,
bespr
gers
sprek
de m
wordt
In v
mum
Per p
Ver
aanse
gedaa
1977 1
dollar
Bij mevrouw Hollink is enkele maanden
terug een ongeneeslijke ziekte geconsta
teerd. Ondanks dat het haar wens is om
haar laatste dagen in gezelschap van haar
man in haar eigen huis door te brengen,
krijgt het echtpaar nul op request bij de
hulpverlenende instanties. De heer Hol
link: „Mijn vrouw heeft kanker en de art
sen willen niet meer opereren. Ze is een
week geleden uit het ziekenhuis ontslagen.
Toen begon de ellende pas goed. Bood
schappen halen kan ik niet meer, ’s Nachts
moest ik er soms wel zes keer uit om mijn
vrouw te helpen. Dat was voor mij alleen
niet vol te houden en daarom heb ik naar
hulp gezocht. Het was een harde klap toen
ik hoorde dat het alleen mogelijk was als
ik zelf betaal: 140 gulden voor een nacht-
hulp en zes gulden per uur voor het halen
Als gevolg van het mislukken van stan
daardisatie binnen de NAVO, raakten
beide landen in een felle concurrentie
strijd gewikkeld. Van de gezamenlijk
heid bleef alleen over, dat beide tanks
één (Duits) 120-mm-kanon zullen krijgen
en mogelijk in de verre toekomst één
(Amerikaanse) gasturbinemotor. Maar
de Amerikanen haalden een manoeuvre
uit.
„Er wordt al meer en meer een beroep
gedaan op vrijwilligersorganisaties als de
onze, maar wij kunnen ook niet veel doen.
De belevenissen van de heer Hollink zijn
geen op zichzelf staand, noch een plaatse
lijk probleem. Wij worden dagelijks gecon
fronteerd met dergelijke noodgevallen. Er
moet meer aandacht worden besteed aan
de verzorging van de bejaarde mens in zijn
eigen vertrouwde omgeving. Die verzor
ging van mevrouw Hollink in zo’n tehuis
kost immers ook een hoop geld en dat
moet toch ook opgebracht worden. Op
deze manier verschuift de overheid de
problemen alleen maar”, aldus de zegs
man.
van boodschappen. Van onze aow kunnen
wij dat niet betalen”.
Het enige wat de heer Hollink gedaan
kreeg was de hulp van een wijkverpleeg
ster die tot dinsdag twee keer daags een
slecht helende operatiewond verzorgde.
Een woordvoerder van de Rotterdamse
Bond voor Bejaardenzorg noemt deze situ
atie uiterst schrijnend, maar een dagelijke
realiteit. „De jongste bezuinigingen in de
gezondheidszorg, met name het terug
schroeven van het aantal uren in de sector
gezinszorg, heeft ernstige gevolgen voor
ondermeer de bejaardenhulp. De van
rijkswege gesubsidieerde instanties op het
gebied van de gezinszorg zijn aan het eind
van hun capaciteit”.
serie zal met het nieuwe, betere kanon
worden uitgerust. De Duitsers hielden,
na onbevredigende tests, op hun beurt
Het Amerikaanse leger heeft 7000 nieu
we tanks nodig, ter vervanging van de
10.000 verouderde M 48-M 60’s. De eer
ste 3000 krijgen echter nog het oudere
(Britse) 105-mm-kanon. Pas de tweede
In deze tombe zijn ook veel vondsten
gedaan, zoals een koperen plaat die een
plattegrond was van het plaatselijke pa
leis. Het metaal was ingelegd met goud en
zilver. Er zijn 415 karakters in gegraveerd.
Het betreft hier de oudste plattegrond ooit
in China gevonden, aldus het bericht.
In de tombe die over twee schatkamers
beschikte, waren voorts gouden lepels, zil
veren munten en beeldjes van jade aange
troffen alsmede een bronzen-gouden-zilve-
De opbouw van de westerse tank-
strijdkrachten ligt momenteel ver
achter bij die van de Russen. In Cen-
traal-Europa hebben de Russen meer
dan twee keer zoveel gevechtstanks
klaar staan. In dat tankoverwicht ligt
de grootste angst voor de Russen.
Vooral ook omdat men in het Westen
de Russische tanks hoog aanslaat.
De kern van de pantsereenheden
van het Warschau-pact wordt sinds
enkele jaren uitgemaakt door de T-72,
die met enkele duizenden per jaar in
de strijdkrachten van het Oostblok
wordt ingevoerd. De T-72 heeft een
122-mm-kanon, dat sterker is dan de
Het gaat daarbij niet alleen om de
Nederlandse aankoop, maar ook om de
toekomstige levering van duizenden
nieuwe tanks aan tal van landen. In NA-
VO-kringen schat men nu dat met de
introductie van de nieuwe tankgeneratie
tot het jaar 2000 bedragen van 100 tot 150
miljard gulden zijn gemoeid. Nederland
is daarbij in een positie gekomen dat het
naast de Verenigde Staten en de Bonds
republiek het eerste land is, dat aan die
nieuwe tankgeneratie toe is. Een voort
rekkersfunctie dus.
ren plaat met afbeeldingen van vier her
ten, vier draken en vier feniksen, twee
gevleugelde mythische dieren en een
standaard van brons waarop de afbeel
ding stond van een tijger die een hert
verslond.
Dan was er een bronzen lampvoet voor
15 lichten die was versierd met vogels,
apen en een draak.
Er is nog een unieke vondst gedaan,
namelijk van negen bronzen driepoten
waarvan de grootste wis verlucht met 469
karakters en een bronzen vierkant wijn
vat, verlucht met het motief van een mythi
sche draak en een 450 karakters tellende
beschrijving.
De prijs voor dit gebrek aan samen
werking uit nationaal eigenbelang (de
tankorders geven werk aan duizenden in
de metaalindustrie) zal echter betaald
moeten worden door de toekomstige af
nemers, zoals Nederland, dat de „eer”
heeft, het eerst aan de beurt te komen. De
felle concurrentieslag had steeds hogere
eisen en dus steeds duurdere tanks tot
gevolg. Op het ministerie van Defensie
rekent men met een aanschafprijs van 3
tot 4 miljoen gulden per tank. De oudere
Leopard 1 kostte destijds ruim één mil
joen.
Zoals bij alle grote wapenprojecten,
kijkt men in Nederland vooral naar de
tegenorders voor de Nederlandse indu
strie. De Duitsers hebben dan de beste
kaarten. Zij zouden Nederland al voor
100 procent aan compensatieorders ge
boden hebben, 70 procent via mee-produ-
ceren, 30 procent via andere orders. De
definitieve offerte van Krauss-Maffei
wordt eind augustus verwacht.
Van de Amerikanen is tot nog toe over
compensatieorders niets vernomen. In
het voordeel van de Duitsers spreekt
bovendien, dat Nederland al 468 Leo
pards 1 heeft en de Nederlandse indus
trie bij de produktie daarvan betrokken
was. Er bestaat een stuurgroep op dit
terrein, waarin onder andere DAF
(Rompbouw), VMF-Stork (motoren) en
Philips (elektronica) zitten. De ervarin
gen met de Duitsers zijn bovendien erg
goed.
Nog meer zaken spreken in Duits voor
deel: De Leopard kan al in 1981 geleverd
worden, de XM-1 pas in 1984. De XM-1 is
weliswaar de goedkoopste van het twee
tal (verschil ruim een half miljoen gulden
per stuk), maar voor het defensiebudget
is het van belang dat op de Amerikaanse
tank invoerrechten geheven moeten wor
den. Bij de koop van de Duitse tanks zou
zelfs de Nederlandse BTW „ontdoken”
kunnen worden, door ze rechtstreeks van
de fabriek bij de Nederlandse troepen in
Duitsland te plaatsen.
Daar komt nog bij, dat de Duitse tank
meteen met het door de Nederlandse
militairen gewenste 120-mm-kanon
wordt geleverd, en de Amerikanen dat
pas na 1984 kunnen. Een hele rij voorde
len voor de Leopard, die alleen worden
overschaduwd door het feit dat men de
XM-1 technisch beter, vooruitstrevender
vindt. De Amerikaan is sneller, lichter,
maakt minder lawaai en heeft een betere
bepantsering. Alleen het bereik van de
gasturbinemotor (360 km) is beduidend
minder dan dat van de diesel (450 km).
In deze hele afweging is het duidelijk,
dat vooral de economische voordelen de
doorslag zullen geven. De Duitse kansen
liggen daarbij zonder meer het gunstigst.
De vraag is nu alleen nog, hoever de
Amerikanen en Duitsers zullen willen
gaan in het drukken van de prijs. De
tankfabricage is in Amerika in over
heidshanden, wat het onderhandelen ge
makkelijker maakt dan bij een particu
lier bedrijf als Krauss-Maffei. Daar staat
tegenover dat een Nederlandse order van
ongeveer 500 tanks voor de Amerikanen
van ondergeschikt belang is, terwijl voor
de Duitsers (die zelf 1800 Leo’s 2 bestel
len) Nederland meteen de grootste bui
tenlandse afnemer zou worden.
In NAVO-kringen is al over een
„wondertank” gesproken, wat overi
gens met een korreltje zout genomen
moet worden, want dergelijke kreten -
later niet terecht gebleken - werden
ook over de T-72 geslaakt. Hoe goed
de Russische tankkanonnen zijn,
bleek overigens wel toen de Westduit
sers een in de Israëlisch-Egyptische
oorlog buitgemaakte T-62 (toen al tien
jaar oud) konden beproeven, en het
toch niet nieuwe kanon dat van de
Leopard 1 in trefzekerheid overtrof.
Daarentegen worden de Russische
tanks doorgaans motorisch en rijtech-
nisch de mindere geacht.
De staatssecretaris heeft zijn voorstellen
inmiddels aangeboden aan de Bijzondere
Commissie Overleg Militairen Land
macht, een onderdeel van het centraal
georganiseerd overleg militairen. Het aan
trekken van burgers de zogenaamde
horizontale instroming zal voor officie
ren (kapitein) alleen kunnen geschieden
bij de dienstvakken officier voor speciale
diensten van de genie en van de genees
kundige troepen. Bij de onderofficieren
(sergeant-majoor) zal de instroming open
staan voor de categorieën administrateur,
Daarom was de verrassing van de
NAVO-waarnemers bijzonder groot
toen de Russen vorig jaar al met een
gloednieuwe T-80 (de „80” staat
voor het geplande jaar van invoering)
op de proppen kwamen, een tank met
een uitzonderlijke bepantsering, een
125-mm-kanon dat volgens de geruch
ten zelfs het Engelse Chobham-pant-
ser zou kunnen doorboren, en laser-
richtapparatuur die niet alleen de
projectielen kan geleiden, maar ook
de geleiding van vijandelijke tanks
kan storen. De T-80 wordt inmiddels
nog niet in grote aantallen geprodu
ceerd, maar is wel gereed, terwijl de
Amerikaanse en Westduitse tank nog
in het ontwikkelingsstadium verke
ren.
In Londen werden
de jaarlijkse Miss
Pears verkiezin
gen gehouden. De
ze competitie
wordt door zeep
fabrikanten uitge
schreven en er
wordt gezocht
naar het mooiste
(kleine) meisje. Op
de foto de winna
res van dit jaar, de
6-jarige
Leighton,
kroond als
Pears 1978.
I
