ïkö
ik
k?
GOUREUZE BESTRIJDING VAN VERBODEN SPORT
door Carlo Nagel
BE
ant
Angst
w
wij
i
Niet dulden
Oogje toe
Belangstelling
Stadsjeugd
Ongevallen
I
12
AER”
3
bv
dera
>taal.
sonen.
oor
tbij
n.
mstedi
5S nl.
an
ijk
en
De schaatsplank is in opmars. Gelijk oplopend met de vakantiepiek, is de
erkoop van „skateboards" de afgelopen weken sterk toegenomen. Bij de
nporteurs van het acrobatische speelgoed rijzen de bestellingen de pan uit.
ikateboarding, in Californië ontstaan als trainingsmiddel voor surfers, trekt dan
ük steeds meer mensen aan. Staande op dat plankje van vijftig a zestig
jentimeter, gaat het het beste van een glooiing af, maar je kunt al steppend met
én been ook zelf vaart maken. Zit de gang erin, dan kun je allerlei toeren uithalen.
Jpspringen en een halve draai maken bijvoorbeeld, of naar achteren leunen en
illeen op de achterste wieltjes verder rollen. Ook kun je bij het voortrollen op
landen of ellebogen gaan staan.
Aan dit alles is evenwel één „maar” verbonden. Het mag niet, althans niet op de
penbare weg. En aangezien er nog vrijwel nergens in Nederland een skateboar-
lingbaan is aangelegd, betekent dat in feite, dat iedereen die al een schaatsplank
leeft gekocht of gekregen, hem maar het beste in de kast kan opbergen.
1,
it
■is, r .2
»n. f
I
O
1
olitie in de
nval tegen
chaatsplank
n
iistaandej
in grond.
lonkamer
laar vide, I
dkon. Het
et tennis-
Maar in Nederland beperkt de overheid
zich tot nu toe tot het streng afwijzen van
de schaatsplank. Ex-minister Westerterp
van Verkeer en Waterstaat hield zich in
november van het vorig jaar nog aardig op
de vlakte toen hij in antwoord op vragen
van het toenmalige WD-kamerlid me
vrouw Smit-Kroes (nu zelf staatssecretaris
van Verkeer en Waterstaat) antwoordde,
dat hij het nieuwe speeltuig niet wilde
verbieden, maar er wel zodanig tegen wil
de optreden dat het gebruik ervan de vei
ligheid van het kind en van het overige
verkeer niet in gevaar zou brengen. Nu,
daar had natuurlijk niemand iets aan.
Deze zomer was het allereerst de ge
meente Den Haag die concreet met het
probleem van de schaatsplank werd ge
confronteerd. Inspecteur van politie, R. H.
R. Petow, van het bureau Voorlichting:
„Er kwamen er steeds meer uit Amerika,
er volgden klachten van burgers die er last
van hadden. Onze politie-agenten zagen
steeds meer kinderen met die schaatplan-
ken op de openbare weg. En dat op gevaar
lijke plaatsen, zoals op de afrit van het
ziekenhuis Leyenburg en op een hellend
gedeelte van de boulevard in Schevenin-
gen. Dat zijn punten waar veel verkeer
rijdt, waar ook mensen lopen en je kunt
met die planken nu eenmaal slecht sturen.
Het werd echt levensgevaarlijk”.
schaatsplank en dat gebeurt nu in Den
Haag regelmatig. Er zijn vorige week weer
tien planken in beslag genomen. Eén van
die artikelen is altijd wel van toepassing,
want waar vind je in een grote stad een
bestrate weg zonder verkeer?”
ten getale wordt gekocht hoe licht kun
nen er geen ongelukken gebeuren met die
planken zonder remmen. Nog afgezien van
het feit dat de kinderen zelf ook kunnen
vallen”.
Aan de secretaris van de Centrale Politie
Verkeerscommissie, commissaris J. W.
Bakker, de vraag in hoeverre soepelheid
ten aanzien van de schaatsplank kan wor
den gehanteerd. Bakker: „Ik wou eerst
even kwijt dat die berichten van de laatste
dagen, als zou de politie in Den Haag
strenger optreden dan de politie elders
onzin zijn. De Haagse politie heeft eerder
dan andere steden met het verschijnsel te
maken gekregen. Maar met alle politie
korpsen is de afspraak gemaakt dat wij op
de openbare weg tegen de schaatsplank
zullen optreden. In Amerika is er een aan
tal ongelukken door gebeurd. De overheid
kon nooit zo snel op de rage zijn inge
speeld, dat er nu al speciale banen gereed
Maar intussen vliegen de schaatsplan-
ken de winkels uit. Molenaar van Webena-
sport is optimistisch wat de toekomst van
het skateboarding betreft. „Er zijn nog
niet veel banen, maar wat niet is kan
komen”, zegt hij. „Vooral nu in het Exposi-
tiepark van de Nederlandse Heidemaat
schappij in Arnhem een demonstratie-
baan is ingericht. En wat dacht u van de
parkeerterreinen bij sportvelden? Daar is
buiten het weekeinde toch ruimte genoeg
voor jongens, die met de plank aan het
sporten willen?.
Hij betreurt het dat de verkoop van
helmen en andere beschermende attribu
ten nog achterblijft bij de verkoop van de
schaatsplanken zelf. „Voor 200 gulden heb
je al een middenklasseplank met een volle
dige beschermingsset”, zegt hij. „Waar ik
vooral tegen waarschuw is een heel goed
koop houten plankje, met wieltjes die niet
afzonderlijk kunnen draaien. Daar krijg je
ongelukken mee. Goedkoper dan 70 gul
den mag een schaatsplank niet zijn. Wij
leveren alleen aan sportzaken. Skateboar
ding is een sport, geen spel”.
Zo af en toe proef je een zekere angst bij
de overheid dat het aanwijzen van een of
meer terreinen voor skateboarding de ver
koop van de schaatsplanken zou bevorde
ren en dat de nieuwe sport dan toch weer
niet tot die aangewezen terreinen beperkt
zou blijven.
Burgemeester Vonhoff van Utrecht, dui
delijk afwijzend: „Ik sluit me volstrekt aan
bij het standpunt van de Utrechtse politie.
Er geldt een integraal verbod van die
schaatsplank, waar dan ook in Utrecht. Ik
ben niet bereid verdere mededelingen te
doen. Nu weet iedereen waar hij aan toe is:
wie schaatsplankt op de openbare weg
riskeert een proces-verbaal én inbeslagne
ming van zijn plank. Nogmaals: ik refereer
me geheel aan het oordeel van de Utrecht
se politie”.
De Utrechtse commissaris van de ver
keerspolitie, Van Dosselaar, neemt een
minder soepel standpunt in dan zijn Haag
se collega. „Er zijn geen speciaal ingerich
te terreinen voor skateboarding, zoals
voor voetbal of voor tennis. Het zou een
particulier initiatief kunnen zijn om die
aan te leggen. Zolang dat niet het geval is,
hebben wij landelijk heel duidelijk afge
sproken dat wij de schaatsplank op de
openbare weg niet zullen dulden. Ons be
leid is er op gericht dat de verkoop ervan
stagneert, dat de schaatsplank niet in gro-
Inspecteur Petow geeft echter toe dat er
situaties kunnen zijn, waarin een Haagse
politieman misschien besluit om niet in te
grijpen. „Als er ’s ochtends aan skateboar
ding wordt gedaan in een plantsoen, waar
verder nog geen wandelaars zijn, dan zal
er misschien een oogje worden toegekne
pen. Ziet dezelfde agent ’s middags bejaar
den in het park, dan zal hij het sporten op
de schaatsplank niet meer tolereren”.
Voor zover het De Haagse voorlichtingsin-
specteur van politie bekend is, hebben er
zich in zijn gemeente geen ongelukken
voorgedaan, „wat een wonder mag heten,
want erg veel ouders hebben hun kinderen
zo’n ding gegeven om ze in de vakantie
zoet te houden”.
Ook de gemeentepolitie van Haarlem
volgt de landelijke lijn (onmiddellijke be
keuring en inbeslagneming van de plank),
maar probeert daarin wel schappelijk te
zijn: „We hanteren een soepele lijn. Je
moet niet vergeten dat het merendeel van
de plankschaatsers minderjarig zijn en
dan willen we niet de boeman gaan spelen.
We zullen die kinderen er dus wel op
wijzen dat het niet mag, maar in principe
nemen we ze niet meteen die plank af, en
gaan ze niet direct op de bon. Mocht het
echter klachten gaan regenen, dan zullen
we streng optreden. Maar voorlopig loopt
het nog niet de spuigaten uit”.
zouden liggen. Aan de andere kant kan ik
me voorstellen dat liefhebbers een beroep
doen op een college van burgemeester en
wethouders om bijvoorbeeld een rol
schaatsbaan voor skateboarding beschik
baar te stellen. Dat zijn beleidsbeslissin
gen, waarmee ik niets te maken heb”.
Commissaris Bakker gelooft niet dat er
veel uitzonderingen op de regel kunnen
worden gemaakt: „Door rood licht rijden
is verboden, maar er kan zich een situatie
voordoen, bijvoorbeeld als een verkeers
licht niet is aangepast aan een gesloten
overweg, dat iemand zonder enig risico
een rood licht kan passeren. Formeel is hij
dan fout, maar geen politieman zal hem
bekeuren. Ik noem dat het opportuniteits
beginsel van de politieman. Welnu, mis
schien is er ergens in Nederland een open
bare weg zonder verkeer en zonder voet
gangers, waarop dus skateboarding zon
der gevaar zou kunnen plaatsvinden. Maar
dat is geen reëel gegeven. Begrijp goed:
wij verbieden de handel in schaatsplanken
niet. Misschien zijn er mensen die in hun
achtertuin willen oefenen. Als de consu
ment maar wéét dat hij er niet mee op de
openbare weg mag”.
De Heidemaatschappij bevestigt niet al
leen dat op een tijdelijke tentoonstelling in
het permanente expositiepark (tot half au
gustus) een demonstratiemodel van een
skateboardbaan te zien is, maar signaleert
zelfs „enorme belangstelling, ook bij ge
meenten uit het westen van het land”. O.
W. Bosch van de projectleiding: „Het mo
del bestaat in feite uit twee banen. De ene
is van houten schotten op twee hellingen
met een klinkerweggetje ertussen, waarop
je van de ene naar de andere helling rijdt.
De tweede baan is van kunststof, een soort
nylon op zandbed met ook twee hellingen.
In het weekeinde demonstreren we er op”.
De VARA heeft in januari al eens een
uitzending aan skateboarding gewijd. Dat
de opnamen daarvoor in Leersum werden
gemaakt, kwam mede door de arts F. A.
Bol, hoofdredacteur van Medisch Contact
en medewerker van VARA’s Koning
Klant. Het „skaten” gebeurde en gebeurt
namelijk vopr zijn deur aan de Lombok-
laan in Leersum. Bol zegt ervan: „Een
ideaal plekje, een doodlopende weg in het
bos, die bovendien afloopt. Goed samen
spel tussen alle weggebruikers is wel gebo
den”.
Het rigoureuze verbod van de overheid
om op de openbare weg de schaatsplank te
hanteren noemt hij „belachelijk”. Bol:
„Logisch dat het in de stad niet overal kan,
maar toch zeker wel in een of ander park
je? Je moet met een zekere soepelheid
rekening met elkaar houden en niet te
veel dingen zonder meer verbieden. Als ik
mijn straat inrij en er zijn skaters bezig,
dan doe ik dat stapvoets”.
Bol, die als geen ander uit ervaring
spreekt, omdat hij de nu ingezette rage al
maanden vanuit zijn woonkamerraam kan
bekijken, vindt dat een beginneling welis
waar de veiligheid in gevaar zou kunnen
brengen, maar dat een beginnende fietser
dat net zo goed kan. „In feite is rolschaat
sen gevaarlijker, omdat je daarmee niet
kunt remmen. Gebeurt er iets met skatebo
arding, dan spring je van de plank af, die
dan meteen zijn vaart verliest. Als de over
heid skateboarding zonder meer verbiedt,
heeft zij naar mijn idee de plicht om dan
elders ruimten beschikbaar te stellen”.
elle apen tussen voetgangers en vuilnisem-
De verkeerspolitie van Utrecht gaat het
leest rigoureus te werk, in de bestrijding
ran de schaatsplank op straat. Commissa-
ps H. J. van Dosselaar: „Wij zullen het
gebruik van de schaatsplank op de open
pare weg niet tolereren, maar integendeel
pnmiddellijk overgaan tot het opmaken
•Van een proces-verbaal. De plank wordt
'bovendien in beslag genomen. Tot deze
aanpak is besloten in een gecombineerde
(■teigadering van de Centrale Politie Ver-
■eerscommissie en de Verkeerscommissie
pan het Openbaar Ministerie. Unaniem
waren wij van oordeel dat er wettelijk
gloldoende basis was om de schaatsplank
lp de openbare weg als een verboden
Ictiviteit aan te merken”.
-I Als de hele Nederlandse politie deze
beleidslijn volgt en de instructies zijn
ensluidend gegeven dan zal het op
prte termijn wel bekeuringen regenen.
Zant Nederland heeft de schaatsplank
ontdekt” in navolging van andere Euro-
ese landen, waar de Amerikaanse vin-
ing naar is overgewaaid. Er worden er nu
agelijks honderden verkocht.
D. Molenaar, medewerker van Webena-
port, een van de Nederlandse importeurs:
Er is de laatste weken een duidelijke
tijging in de verkoop van de Schaatsplank
n ik weet ook hoe dat komt: de Nederlan-
lers hebben ze op vakantie in het buiten-
Jpand gezien en zijn nu zelf enthousiast
F jeworden”.
Inderdaad heeft de rage andere landen
- lerder bereikt dan ons land. Onze corres-
7 londent in Londen, Henk Leffelaar,
1 ichreef een tijdje geleden al: „Het Londen-
1 se stadsbeeld wordt steeds meer bepaald
door skateboarding, waarvoor nauwelijk
I een passende Nederlandse term is te vin-
den, behalve misschien „wielen”. De „wie-
sin9 j lies”, doorgaans in jeans, manoeuvreren
I zich met de souplesse en behendigheid van
I mers, en hikken noch verschrikken voor
een stoeprand, waarvoor zij de wiptech-
j niek hebben uitgevonden”.
1 Leffelaar schrijft voorts dat aan de zuid
elijke oever van de Theems in Londen een
speciaal parcours voor het „skateboar
ding” is aangelegd, „dat iets van de baan
voor een bobslee heeft, maar met oneindig
veel meer bochten, glooiingen en hoge
winden zonder scherpe hoeken. Hier zijn
de experts te zien”, aldus Leffelaar. „Met
een paar kleine aftrappen van de voet
wordt door het op- en afrollen van de
glooiingen een niet geringe snelheid be
reikt en de kunst is om de „wielen” zonder
verdere hulpmiddelen rollende te hou
den”.
Zelf constateerde ik deze maand in het
Franse Straatsburg, dat de schaatsplank
enorme vlucht heeft genomen. Het
blad „La demière nouvelle d’Alsace”
dde vorig week op de voorpagina dat
het gemeentebestuur had besloten in het
fraaie stadspark (l’Orangerie) een skate-
boardingbaan aan te leggen. Sportzaken
plaatsen er gelegenheidsadvertenties
naast, waarin zij ter ere van dat goede
lieuws schaatsplanken met flinke kortin
gen te koop aanboden.
In het Zweedse blad „Vi” van 1 juni las
>k dat er in 1976 in heel Zweden ongeveer
OOdwill Muizend berijders van schaatsplanken wa-
)P of te *'en en °P dit moment alleen in Stockholm
>0.000. Vi schrijft dat het juist de grote-
itadsjeugd is, die een eigen sport heeft
Jevonden. Het zijn de kinderen uit de
betonbuurten die nu eens voordeel hebben
'an de harde trottoirs waarop zij veroor-
leeld zijn hun vrije tijd door te brengen,
imdat ook de Zweedse regering het ge
baar onderkent, wordt onderzocht of de
vaak houten) dansvloeren in de open-
uchtparken van alle grote steden voor de
bieuwe sport kunnen worden vrijgesteld.
Gelukkig hadden intussen de Centrale
Politie Verkeerscommissie en de Ver
keerscommissie van het Openbaar Minis
terie de koppen bij elkaar gestoken in
een eerder stadium gealarmeerd door de
Nederlandse Vereniging Bescherming
Voetgangers, die met ongevallencijfers uit
Amerika had gewapperd. Hun eerste
vraag was: is het nodig om de wet aan te
passen om tegen de schaatsplank te kun
nen optreden? Het antwoord was: nee.
Immers, artikel 18 van het Reglement
Verkeersregels en Verkeerstekens zegt:
„Strafbaar is het spelen op rijbanen én op
andere weggedeelten (bedoeld worden
trottoirs en voetpaden) indien daardoor
gevaar of hinder van het verkeer kan
ontstaan”. Op grond van dat artikel kan
een „straatsurfer” dus al worden bekeurd
overal in het land.
In de Algemene Politie Verordening van
de meeste gemeenten (zoals in Den Haag
en Utrecht) is bovendien een artikel opge
nomen, waarin het strafbaar wordt gesteld
om op of aan de weg enig spel of sport te
beoefenen indien daarvan hinder of over
last voor personen dan wel beschadiging
van goederen is te duchten.
Inspecteur Petow in Den Haag: „Nadat
wij dat op een rijtje hadden gezet, volgde
er een bekendmaking van aan alle korpsle
den. Er kan dus proces-verbaal worden
opgemaakt tegen gebruikers van een
i, v «w
w
