KLM OVERWEEGT
I
INVOERING VAN
DERDE KLASSE
Er gebeuren hier dingen in
de buurt waar je In de landelijke
kranien nooit over lecsr
c
1
Plafond in
station op
Schiphol
deugt niet
Lui
I
i
t
V
V
1930
ANNO 1770
Biotherm
i vb
I860
Reeds meer dan 2000 jaren
V
G
ge
Jo
bi
f GROENENDAAL’s SUPERSLAGERIJ
4.98
3.48
4.48
Miele
service
023-314181
,'v J -a
M
3 1
JULI
MAANDAG
19 7 8
6
V
I.
De
r
DINSDAG AANBIEDINGEN:
WOENSDAG AANBIEDINGEN:
en landelijk nieu’
Naam:
DONDERDAG AANBIEDINGEN:
biefstuk
ONZE ZAAK AAN DE ZEEWEG IS WEGENS VAKANTIE GESLOTEN
door Rien Polderman
7
I
en aangeboden. Of
huizen. Of personeel.
In de regionale
dubbele krant met
landelijk èn plaatselijk
nieuws. Nieuws waar
u dagelijks bij betrokken
bent.
T. A. OUDENDIJK
en
M. M. OUDENDIJK-EEKEN
1)1 GESCHIEDENIS
V\X DE STOLP’
Hun kinderen:
JOHANNES AALBERTUS
VAN EDEN
CEPHEUSSTRAAT 31 IJMUIDEN
o
brij
Wei
zich
die
opg
Krt
gehakt half om half
mager rundergehakt
In de landelijke Want in feite is
kranten leest u bijvoor- de regionale krant een
beeld niet wat er in de
gemeenteraadsverga
dering besloten is.
Evenmin vindt u
in de landelijke bladen
de bioscooptijden,
kerkdiensten en de
advertenties waarin
koopjes in uw omge-
Donderdag 3 augustus 1978 hopen onze
ouders
’Ai1-
Paardebieflappen
Gebraden kalfsgehakt
ving worden gevraagd
i
paarde
biefstuk 3.75
paardetartaar
1 kg 6.98
Blanke hamlappen
De geschiedenis van de stolp Welgelegen van 1770 tot heden, in beeld gebracht door de tekenaar Henk Tol. Het complete „stripverhaal" is te bezichtigen op de tentoonstelling in de Hoornse Boterhal.
HOORN. Het bezit van veel
geld gaat niet altijd samen met ’n
goede smaak. De aankoop van
een karakteristieke Noordhol-
landse stolpboerderij kan men
zich alleen veroorloven als men
beschikt over een berg duiten.
Als men dan na die aankoop ook
nog eens eenzelfde bedrag voor
de verbouwing kan uitgeven,
kunnen er twee dingen gebeu
ren. Of de stolp wordt op een
verantwoorde manier gerestau
reerd en daarbij niet al te opval
lend in een buitenhuis veran
derd. Of er ontstaat een „Poen
hoeve” die als een vloek uit het
landschap knalt, met vermin
king van alles wat aan zo’n boer
derij karakteristiek is.
Osseworst 4 aa
SCHIPHOL (ANP). In het
ondergrondse gedeelte van het in
aanbouw zijnde NS-station
Schiphol hebben arbeiders vori
ge week het hangend plafond bo
ven de perrons verwijderd. Dit
gebeurde, nadat was gebleken,
dat het materiaal, een nieuw
soort houtvezel, ondeugdelijk
was.
schoonheids
specialiste
Kruisweg 41 - Haarlem
Om u gratis advies te geven
Ook u bent welkom/I
O
fn
I
L
Adres:
Woonplaats:
7
1
hun 25-jarig huwelijksfeest te vieren
Receptie: 5 augustus 1978 in gebouw De
Abeel, Abelenstraat 1, IJmuiden. Van 17.00-
19.00 uur.
Hans - Kitty
Theo
Rob
Conny
Stuur de bon in open envelop zonder
postzegel aan: Damiate Pers
Antwoordnr. 416.2000 VC Haarlem.
op de leeftijd van 77 jaar.
M. E. van Eden-Roza
M. M. Bosschert-van Eden
P. H. W. Bosschert
J. P. van Eden
J. van Eden-Schoen
en kleinkinderen.
IJmuiden, 29 juli 1978
Ahornstraat 18
Heden is, toch nog onverwacht, na een lang
durige ziekte, van ons heengegaan mijn lieve
man, onze zorgzame vader en opa
van een boerenbedrijf in de ontwikke
lingsfase tussen dit oertype (het „lang-
huis”, met stal en woning in eikaars
verlengde) en de vroegste vorm van een
stolpboerderij. Deze boerderij van de
„tussenfase” had binnen het gebouw zelf
een hooivak, waar men een gedeelte van
het hooi van de hooiberg alvast kon ber
gen. De conclusie, dat door vergroting en
verhoging van dit hooivak de dakuitstul-
ping is ontstaan, die tot de stolp leidde, is
echter voorbarig. Er ontbreekt nog een
schakel in de redenering.
Waarschijnlijk is deze schakel verzwol
gen door het water van de zich uitdijende
Zuiderzee. De Zuiderzee is pas in de
vroege middeleeuwen ontstaan uit ver
groting van het oorspronkelijke Flevo-
meer. Aan de randen van de vroegere
Zuiderzee, het Gooi, Staphorst, Gie
thoorn, ’t Land van Vollenhove komen
boerderijen voor, waarbij de oogst in de
boerderij zelf wordt opgetast. De theorie
is nu, dat dit type boerderij ook voor
kwam in het gebied dat later door de zee
werd overspoeld. Dit verzwolgen cul-
nu Noord-Holland heet. Het is waar
schijnlijk dat de gewoonte van dat gro
tendeels verdwenen cultuurgebied, om
de oogst binnen de boerderij zelf op te
slaan, door de Westfriezen en andere
Noordhollanders is overgenomen. En dat
kwam tot uiting in de vorm van de boer
derijen.
De opslagruimte in de boerderijen be
vond zich in het midden van het gebouw
(aan de buitenmuren bevonden zich de
De ondernemingsraad vond dat de zaak
dan nog niet geheel opgelost is. „Als alle
plaatsen in de economy-class bezet zijn,
kan je geen mensen laten staan. Die ko-
Omdat de Triple F-ers dus niet ontvan
gen wat hen aangeboden wordt, hebben de
leden van de KLM-ondernemingsraad een
schrijven gestuurd naar de directie van de
vliegtuigmaatschappij. Gisteren werd die
brief besproken tijdens de o.r.-vergade
ring. De heer Woltman, hoofd van de afde
ling marketing, bleek het met alle grieven
eens te zijn. Hij zag als oplossing de invoe
ring van een derde klasse. Dat betekent
dat er ook een gordijn of een vouwwand
bevestigd wordt tussen de Triple F-sectie
en de rest van het vliegtuig. De Apex-
reizigers zien niet wat voor hen gebeurt,
zoals de Triple F-klanten op dezelfde ma
nier niet kunnen constateren hoe de eerste
klas-mensen kaviaar en champagne geser
veerd krijgen.
Met name doen zich wrijvingen voor als
het toestel helemaal bezet is en een Apex-
passagier naast een Triple F’er geplaatst
wordt. De Apex-klant is ontevreden omdat
hij anders behandeld wordt dan zijn buur
man, die ook klaagt omdat een minder
betalende passagier „zijn” Triple F-sectie
binnen kwam. Ook als het bedienend per
soneel beiden een gelijke behandeling zou
geven, blijft de discriminatie voortbe
staan.
Behalve dit zijn er dikwijls ook moeilijk
heden met de afhandeling van de Triple F-
bagage. De met speciale stickers voorziene
koffers komen dan niet direct na die van
de Royal Class in de aankomsthal en de
bagage van doorgaande Triple F-passa-
giers krijgen meestal helemaal geen plak
plaatje met de drie „effen”.
Het probleem is dat andere reizigers in
de „economy (tweede) class”, die een iets
voordeliger 21 of 45-daags Apex-retour
kochten, niets begrijpen van de Triple F.
Bij het zien van het verschil in behande
ling voelen ze zich gediscrimineerd, omdat
ze menen ook het volledige tarief betaald
te hebben.
van de vierduizend stolpen die nog over
zijn, zouden deze Tiroolse klompendans
ontspringen. Nog geen tweehonderd
staan op de monumentenlijst. De Cultu
rele Raad Noord-Holland luidt dan ook
zet uiteen, hoe een stolpboerderij wèl en
niet moet worden verbouwd. Het boek,
dat met vele foto’s en tekeningen is
geïllustreerd is ’n uitgave van Martin
stelling in de Boterbal te Hoorn duurt tot
begin september.
is uitgegeven en dat dezelfde titel heeft.
Het boek is samengesteld door ’n drie
manschap uit de werkgroep, die de ten
men dan toch' terecht in de Triple F-klas-
se”, zo werd betoogd. Er blijven dus nega
tieve kanten. De heer Woltman zegde ten
slotte toe dat de ideeën over een derde
klasse uitgewerkt worden en dat de onder
nemingsraad bijtijds verder inspraak
krijgt.
M
aan
gro
ver
moi
par
dee
zon
bon
B
doe
ma
ran
Koi
een
kru
H
een
Hee
dag
bez:
daa
17-j
len
kna
stel
H
Het
doe
Bel
ong
De;
gar
dit
wet
op
gez
zaa
mo
Z
zoel
hen
jari
het
ond
ver
250 gram
paardehaas
500 gram
500 gram
H
har
eer
jaai
Tiji
kar
er
Sti<
Reparatie
binnen 48 uur
(Aankruisen wat gewenst wordt.)
IJmuider Courant.
Beverwijkse Courant.
Stuur mij 14 dagen gratis uw
krant ter kennismaking. Daarna neemt
u kontakt met mij op om te horen of
ik een abonnement neem.
Ik neem direkteen abonnement
en ontvang de eerste vier weken uw
krant gratis. Noteer mij voor een:
Jaarabonnement
Kwartaalabonnement
flankeerd, hoogstens door zonneblinden.
Bontgekleurde regentonnen, tuinkabou
ters en waterputten met rieten kapjes
wekken de verwachting dat de bijbeho
rende stelpdaken wel met pannekoeken
zullen zijn geplaveid. Hardhouten kozij
nen staan onterecht bruin te wezen, waar
wit en groen op hun plaats zouden zijn.
De vensters worden in een goedbedoelde
poging in veel te kleine raampjes ver
deeld. Het kenmerkende stolpsilhouet
wordt aangetast door dakkapellen op de
verkeerde plaats. Eén stolp kreeg zelfs
een vakwerkwand, die ’n Elzasser Wein-
stube nog zou misstaan. Een treurige
bijkomstigheid is nog, dat dit bederf ook
nog een officieel tintje krijgt. Want wat
ontwaren wij in de officiële VW-folder,
waarmee de rit per Westfriese stoom
tram wordt aangeprezen? Een afbeel
ding van ’n karakteristieke stolp, waar
van de muren zijn wit gekalkt, de ramen
voorzien van de rood-witte zandloperlui-
ken uit het sprookjesbos van Hans en
Grietje, het geheel gepavoiseerd met neO-
rustieke stallantaarns.
De tentoonstelling „De Stolp te kijk”
stelt dit soort verschijnselen aan de kaak.
Door middel van informatie poogt men
te redden wat er nog te redden is. Eige
naars van stolpboerderijen, die het ka
rakteristieke ervan willen conserveren,
kunnen daar hun voordeel mee doen.
Nog meer informatie verschaft echter
De stolp wordt bedreigd. De schaalver
groting en mechanisering van de land
bouw noopten menige boer tot het in
gebruik nemen van een totaal andere
vorm van bedrijfsbebouwing. De boer
trok met zijn gezin in een nieuwe bunga
low. De oude stolp werd verlaten en
raakt in verval. Aankoop voor verbou
wing door een niet-agrariër kan zo’n
boerderij dan redden, mits de restauratie
op een juiste manier gebeurt. In veel
gevallen gebeurt dat laatste echter niet.
De stolp valt ten offer aan een poenige
verloedering. En dat is jammer. Een ak-
tie ligt dan ook voor de hand, en wat is
beter om mee te beginnen, dan een ten
toonstelling, waar de nodige informatie
wordt aangedragen.
In de Boterbal te Hoorn heeft de Cultu
rele Raad Noord-Holland „de stolp te
kijk” gezet, door middel van een exposi
tie, die zo is genoemd. Op deze tentoon
stelling wordt onder meer een overzicht
gegeven van de ontwikkeling van de
stolpboerderij door de eeuwen heen. De
ontstaansgeschiedenis wordt geïllus
treerd met veel foto's,.tekeningen, platte-
gronden en opengewerkte modellen. Ver
der staan, gerubriceerd onder het titeltje
„mis”, een aantal verknoeide stolpen te
kijk. Er wordt uiteengezet, wat er precies
verknoeid is, en hoe, wat beter was ge
weest, wat beter achterwege had kunnen
blijven etc. Een aantal oude agrarische
gebruiksvoorwerpen, voorbeelden van
ornamenten, deuren, kastdeuren etc. ge
ven rustieke kleur aan de tentoonstelling.
Op donderdagen (3, 10, 17, 24 en 31
augustus) zijn op de tentoonstelling leden
van een voorlichtingsteam aanwezig, om
van advies te dienen ten behoeve van
aanpassing en verbouwing van stolpen.
Het advies dat gratis is is beperkt tot
het constructief en esthetisch gebied en
algemeen van aard. Het verwijst naar
deskundige architekten en instanties.
De oudste sporen van boerderijen in
Noord-Holland gaan terug naar een peri
ode ongeveer twee eeuwen voor het be
gin van onze jaartelling. Uit de resten
van paalsporen kunnen deskundigen af
leiden hoe de plattegrond van deze
oerboerderijen moet zijn geweest. Mer
kwaardig genoeg vertoont deze een dui- tuurgebied grensde dus aan het land, dat
delijke samenhang met een boerderijty
pe, dat we kennen uit Waterland en de
Zeevang. Het is een bouwwerk, waarbij
de woning en de koestal in eikaars ver
lengde liggen. Naast of achter die boer
derij was de hooiberg, die in later tijden
met planken werd omtimmerd: het hooi-
huis, dat hoger was dan de rest.
De ontwikkeling van de boerderijen op
het voormalige eiland Wieringen kan ons
op het spoor brengen van de plattegrond
(Van onze streekredactie)
SCHIPHOL. Als eerste vliegtuigmaatschappij overweegt de KLM de mogelijkheid
om in de vliegtuigen een derde klasse in te voeren. Oorzaak daarvan zijn de moeilijkhe
den die het cabinepersoneel ondervindt met de bediening van luchtreizigers die het volle
pond betalen op de Noordatlantische route, de vluchten over de Pool en op de lijndienst
naar Johannesburg. Deze passagiers, vooral zakenmensen, behoren een extra service te
krijgen: Triple F, wat staat voor Full Fase Facilities. Hun voordeel is: meer ruimte om te
zitten, meer keuze van kranten, de eerste keus van maaltijden, een aparte menukaart en
de Triple F-bagage komt meteen na die van de eerste klasse-passagiers uit het toestel.
kan dat niet? Omdat de technologische
en sociaal-economische ontwikkelingen
in een stroomversnelling terecht zijn ge
komen. Het classicisme vormde indertijd
geen bedreiging voor de stolp als zoda
nig. Enkele stolpen ondergingen welis
waar ’n classistische „opknapbeurt”,
maar de meeste konden aan deze archi
tectuur ontkomen.
De enkele classicistische facades onder
de stolpboerderijen vertegenwoordigen
thans een bepaalde architectuurstro-
ming te midden van vele andere. In de
veelheid van bouwstijlen manifesteert
zich de geschiedenis en dat is eigenlijk
wel zo boeiend. Zou men thans echter
de bouwers ongelimiteerd hun gang la
ten gaan, dan zou het platteland van
Noord-Holland in een korte spanne tijds
overspoeld worden met ’n kitscherig rus
tieke terug-naar-de-natuur-verbou- het boek dat gelijk met de tentoonstelling
wingstrant. Gewoon omdat de mode en
de commercie tegenwoordig veel heviger
en totaler om zich heen grijpen, dan
vroeger het geval kon zijn. Maar weinig toonstelling voorbereidde. J. J. Schilstra
behandelt het waar en waarom van de
ligging van de boerderijen. De architekt
L. Brandts Buys geeft een uitvoerige
ontwikkelingsgeschiedenis (waarvan de
korte historische schets in dit verhaal
terecht de alarmklok, want ons culturele werd ontleend). De architekt C. de Jong
erfgoed wordt bedreigd.
De verloedering is al in volle gang.
Oude bakstenen muren worden wegges
meerd achter dikke lagen sierpleister.
Luiken met rood-witte zandlopers wor- t Lammes, Het kost 25 gulden. De tentoon
den aangebracht aan weerskanten van
ramen, die nooit door luiken werden ge
in Molitg-les-Bains, een
dorpje in Zuid-Frankrijk be
vindt zich een kuuroord,
waar men al sinds de tijd
der Romeinen de huid ver
zorgt en verfraait. Hier ge
neest men allerlei huidaan
doeningen zoals: ecze
men, psoriasis, acnésoor-
ten, allergieën, enz.
U U U U-LJ U UJ LJ l_>
per kg 9.98
150 gram 98 ct
I
1UUC1CM1U1>U1C
krant leest u die dingen
wel. Plus al het wereld-
Gelegenheid tot condoleren en afscheid ne
men, dinsdag van 19.00 tot 20.00 uur in het
uitvaartcentrum Eemstraat 27.
De crematieplechtigheid zal plaatshebben op
woensdag 2 augustus om 13.00 uur in het
crematorium „Velsen” te Driehuis.
lul.j L
min ta.
250 gram malse
500 gram 5.48
100 gram I iVW
Kermisarchitectuur bedreigt
Noordhollandse boerderijen
koestal en de dars, stallen voor andere
dieren, bergruimte, werkruimte etc.). De
ze ruimte had de vorm van een vierkant,
met een stijl op elke hoek. De verkrijg
baarheid van zwaarder balkhout en de
behoefte aan meer tasruimte kan vervol
gens hebben geleid tot vergroting van
deze bergruimte. Die vergroting gebeur
de zowel in de hoogte als in de breedte:
de stijlen konden hoger worden, de ge
binten verder uit elkaar gezet. De hogere
bergruimte was gunstig voor de kwaliteit
van het hooi. Op deze manier ontwikkel
de zich langzamerhand de hoge vierkan
te schuur met het pyramidevormige dak:
de trots van Noord-Holland, de stolp
boerderij.
Op dit basismodel ontstonden vervol
gens verschillende variaties, de platte
grond werd een kwart slag gedraaid, het
woonhuis kreeg met het stijgen van de
welvaart meer allure; stadse invloeden
deden zich gelden, toen het onder rijke
kooplieden mode werd, geld te beleggen
in een hofstede. Het woonhuis, dat aan
vankelijk bescheiden in de stolp was
opgenomen, kwam er van lieverlee weer
uit te voorschijn. Eerst met een eenvoudi
ge dakkapel, later met frivole renaissan-
cegevels, die soms nog weer later werden
vervangen door streng-classicistische fa
cades of romantische fantasiën.
Men ziet, ook vroeger werd er aan de
stolp geknutseld, soms met fraai, soms
met minder fraai resultaat. Het zou ech
ter onjuist zijn om daar een argument
aan te ontlenen om ook heden nog rigo-
reus aan stolpen te verbouwen. Waarom
Het plafond bestond uit een groot aantal
kleine kubussen, aan de onderkant open,
en opgehangen in een ijzeren geraamte.
Toen bleek, dat een hechtstof, die in de
houtvezel was verwerkt, het staal aantast
te, werd om veiligheidsredenen besloten
het plafond te laten weghalen, aldus een
woordvoerder van de spoorwegen.
De fabrikant is opdracht gegeven een
beter materiaal voor een hangend plafond
te leveren. De moeilijkheden met het han
gend plafond zullen volgens de woord
voerder geen vertraging opleveren bij de
bouw van het station.
De hechtstof, die de problemen veroor
zaakte, heeft overigens niets te maken met
de stof, die gebruikers van spaanplaat
overlast bezorgt.
wil u gaarne adviseren en helpen bij uw huidprobiemen
Dinsdag 1 augustus (dus morgen) is zij tussen 10-5 uur
—■DE VIJZEL
.’4 -
