Figuratieve kunst met verrassingen bij de SBK
I
i
Eindhoven
Beeld van een stad
I
ABN Bank
Globe gaat
toch naar
Wij helpen
met een Kasbiljet.
i
VAN PUP
tot hond
IVzl IIVzItJLz
i komende
exposities
wij
ontvingen
„van deze wereld
Schat van foto’s in Kijk op Jeruzalem
ik-4 f
In kraamkamer
van moeder hond
■b
Verhuizing in 1979
Marga Tuitjer
Dat kan met ABN Kasbiljetten.
Dat zijn waardepapieren aan
toonder met een hoge rente.
Ze zijn te koop bij elk ABN-
kantoor, zonder problemen.
Er zijn 5 soorten Kasbiljetten
met een looptijd van bijna 3 jaar,
4 jaar, 5 jaar, 6 jaar en 7 jaar.
Bij aankoop is de rente
afgetrokken. Aan het eind van
de rit wordt f 1.000,- of
f 10.000,- uitbetaald, rente
inbegrepen.
Nevenstaande tabel toont u
wat een Kasbiljet kost.
k.
12
13
KUNST
19 7 8
AUGUSTUS
I
WOENSDAG 9
Zo mtwikkeft uwhond
abdi'goed
S
HAARLEM. Traditioneel is
de Zaanstreek arm aan beeldende
kunstenaars geweest. De zuig
kracht van het artistieke leven in
de zo dichtbij gelegen hoofdstad,
het gebrek aan een geïnteresseerd
èn koopkrachtig publiek en de
afwezigheid van enige belangstel
ling bij de overheid, het was alle
maal niet stimulerend voor de
vorming van wat ooit een „Zaanse
School” had kunnen worden, zo
als dat elders in Noord-Holland
(Bergen, Het .Gooi, zelfs Volen
dam) wel het geval was.
-
bibliotheek
Verscheidenheid in kunnen
Zaanse grafici
bij jonge
1 2
„voor
pas
JB
De oude leraren zeiden
(ADVERTENTIE)
aug. '78
I tussentijdse prijswijziging:
voorbehouden. Vanzelfsprekend
2127
Café De Ark in het Nieuw Heiligland in
Haarlem biedt tot en met 4 september in de
'fovenruimte onderdak aan Jonathan El
lender die daar etsen en grafiek tentoon
stelt. De Ark is dagelijks van 17 uur tot 2
uur ’s nachts geopend, op zondag boven
dien vanaf 14 uur.
>141
I320
De zuidelijke subsidiënten, te weten
de provincie Noord-Brabant en enke
le grote steden in deze provincie, heb
ben vestiging in Eindhoven al gerui
me tijd geleden als voorwaarde ge
steld voor een verdere financiering
van het toneelgezelschap. Die verhui
zing stuitte onder meer bij een aantal
acteurs en actrices op bezwaren. Zij
wilden liever in Amsterdam blijven.
Inmiddels hebben alle leden van het
.gezelschap, voorzover zij gecontrac
teerd zijn voor het nieuwe seizoen,
•zich in principe bereid verklaard naar
Eindhoven te verhuizen. Zij die dat
niet wilden, hebben het gezelschap
verlaten. Het Zuidelijk Toneel Globe
onderhandelt momenteel met de ge
meente Eindhoven over de huur van
een pand dat gebruikt kan worden als
kantoor-, repetitie- en opslagruimte.
EINDHOVEN (ANP). Het nu nog
in Amsterdam gevestigde toneelge
zelschap Zuidelijk Toneel Globe ver
huist naar Eindhoven. Zakelijk lei
der Frits Bloemkolk verwacht dat
het een en ander in maart of april van
het volgend jaar zijn beslag zal krij
gen.
Datum van
aankoop
■A Een geheel eigen soort fantastisch-realisme laat Guido Goedheer zien in dit
„drieluik” dat hij vorig jaar maakte. De ets draagt de titel „Twee figuren in landschap”
en vormt een van zijn bijdragen aan de groepstentoonstelling van Zaanse grafici die
deze maand bij de Stichting Beeldende Kunst Kennemerland if te zien.
Van Antieke van de Mandele zijn eerder
kleurenprenten geëxposeerd in Gebouw
Noord-Holland in Haarlem. Was zij toen
nog gebonden aan een vrij starre opvat
ting over het realisme, het bij de SBK
tentoongestelde werk laat een zoeken zien
naar een vrijere richting die haar werk
zeker ten goede komt.
De enige, zuiver abstract werkende gra
ficus in dit gezelschap is Theo van den
Akker die in hoogdruktechniek organi
sche structuren uitvergroot tot volstrekt a-
symbolische „tekens” die heel sprekend
overkomen. Samen met de suggestief-lege
landschappen van Jelus (Matser) en de
„nature mortes” van Peter Teeling levert
deze tentoonstelling een enorm? verschei
denheid in kunnen. Een verrassende kijk
op een hoopgevende ontwikkeling derhal
ve.
„Het Indisch avontuur tegemoet”
- (als officier van Gezondheid naar voor
malig Nederlands-Indië), door dr. W.
Mooij, (uitgave Tjalie Robinson in Den
Haag 16,90).
„Onze wonderbaarlijke dierenwe
reld” waaraan bekende zoölogen en
journalisten hun medewerking verleen
den. Het boek werd verlucht niet hon
derden foto’s, tekeningen, diagrammen
en kaarten in kleur en het werd uitgege
ven door The Reader’s Digest in Am
sterdam (f 63,85).
In de serie Prisma Klassieken is
weer een nieuw deel verschenen: „Da
vid Copperfield” van Charles Dickens,
uitgave Het Spectrum 49,50; pockete
ditie 9,50).
„Werlen” door David Pryce-Jones
met foto’s van Thomas Höpker, uitgave
Time-Life International (Nederland);
prijs 39,80.
„San Antonio”, kroniek van een Ne
derlandse driemastschoener, door Ed
ward P. de Groot, uitgave De Boer
Maritiem 27,50).
„Zeemansliederen” door Stan Hu
gill, uitgave De Boer Maritiem.
„Ondernemer en overheid", opstel
len geschreven ter gelegenheid van de
vijftigste jaargang van het tijdschrift
Bedrijfskunde, onder redactie van C.
van Dam met onder andere bijdragen
van R. F. M. Lubbers, J. M. den Uyl, W.
F. Duisenberg, W. Drees sr„ J. W. de
Pous, P. Lieftinck en J. Tinbergen, uit
gave Kluwer-Samson (f 32,50).
„Fiscaal Memo”, juli 1978, uitgave
Kluwer 14).
Aankoop
prijs
841.06
841.22
841.69
841.85
842.01
842.17
842.32
Aankoop
prijs
779.54
779.69
780.14
780.29
780.45
780.60
780.75
Aankoop
prijs
711.59
711.74
712.18
712.33
712.48
712.63
712.77
Kasbiljetten Kasbiljetten
einddatum
1-3-84
Aankoop
prijs
660.41
660.55
660.96
661.10
661:23
661.37
661.51
einddatum
1-3-85
Aankoop
prijs
612.91
613.04
613.42
613.55
613.67
613.80
613.93
10
11
14
15
16
17
18
Kasbiljetten
einddatum
1-3-81
-t—
Rente 7°/o
Kasbiljetten
einddatum
1-3-83
„Van Pup tot Bond", met als ondertitel
„zo ontwikkelt uw hond zich goed" is een
uitgave van L. J. Veen te Wagéningen, prijs:
19,90.
Kasbiljetten
einddatum
1-3-82
Rente 7’/4u/o Rente 73/4% Rente 7Vl°/<> Rente 7iZlu/u
In dat beeld is de laatste paar jaar enige
verandering gekomen nu in Zaandam het
culturele centrum de Zienagoog in een
voormalige synagoge is gevestigd waar
door conservator Joep Monnickendam
een groep van overwegend jonge Zaanse
grafici is samengebracht. De resultaten
van zijn en hun werkzaamheden zijn deze
maand te zien in de bovenruimte van de
Stichting Beeldende Kunst aan de Ge
dempte Oude Gracht in Haarlem.
>en voorbehouden. Vanzelfsprekend
dient u voorde ABN Kasbiljetten van f 10.000,- bovenstaande prijzen te
vermenigvuldigen met 10.
het Midden-Oosten en de
Westerse wereld is, maar
tegelijkertijd een stad
van deze wereld, vol van
leven, bloeiend en in ont
wikkeling, doch van dat
laatste wordt de kijker
niet al te veel vertoond.
„Kijk op Jeruzalem" werd
uitgegeven door Elsevier,
prijs 29,50.
1
CM
COl
LU
technische beheersing op de voorgrond
staat. Bij Peter Teeling en Leo Poelmeijer
is die invloed heel duidelijk terug te vin
den.
Hoewel de Zienagoog de Zaanse grafici
als groep brengt gaat het hier niet meer
dan om een verzamelnaam. Eenheid in
onderwerpkeuze en uitdrukkingswijze is
geen streven. De Zaanse grafici zijn over
wegend figuratief ingesteld, maar daar
binnen blijkt toch veel mogelijk. Je vindt
er een onvervalste Mokum-realist als Jas
per van Putten die de mens verstrikt in
zijn eigen technologie toont, maar ook een
Guido Goedheer die met een eigen soort
fantastisch-realisme een unieke sprookjes
wereld oproept.
Weer los daarvan staat Enrique Adsera
Riba, een groot talent. Met een uiterst
opgevoerde sensitiviteit tast hij in poëti
sche beelden de oppervlakte en structuren
van houten deuren af. Adsera, ook als
schilder bezig, is een van die mensen van
wie je meer zou willen zien dan hier binnen
het afgeperkte kader mogelijk is.
Tegenover de eigentijdse foto-technie-
ken van Peter Wolters (die niettemin een
ouderwetse hang heeft naar het onver
woestbare landschapstherria) staat het klas
siek aandoende werk van Selma Timmer
man die in houtsneden landschappen en
dorpsgezichten met heimweegevoelens
naar vroeger tekent. Beheerst van tech
niek zijn ook de etsen van Leo Poelmeijer
en Peter Langenberg. Als lid van De Brug
was Poelmeijer eind 1976 op een expositie
in het Bloemendaalse gemeentehuis verte
genwoordigd en hij geeft nu een ver
trouwd beeld te zien dat weinig wijzigin
gen heeft ondergaan.
Hoe u f1.000- koopt
voor maar f 612,91?
Dat het hier heel specified om grafici
gaat is niet zo ongewoon. Grafiek is een
techniek die nét de kunstenaar mogelijk
maakt om zijn werk een relatief grote
verspreiding te geven en het boyendien in
het bereik brengt van een breed en niet per
definitie zeer draagkrachtig publiek. De
jongeren-generatie die zich uiteraard ook
langs de Zaan manifesteert, begint langza
merhand uitgekeken te raken op de geijkte
poster en zoekt nu, voor een even betaal
baar bedrag naar een wat oorspronkelij
ker wandversiering.
De aanwezigheid van een praktisch
drempelloos instituut als de Zienagoog
(een combinatie van galerie en artotheek
met een winkelachtig uiterlijk die noodt
tot ongestoord rondsnufielen zoals de
Haarlemse SBK dat ook mogelijk maakt)
heeft daar veel aan bijgedragen. Juist in
stellingen als deze leveren het bewijs voor
de opvatting dat er een gerede belangstel
ling voor moderne kunstuitingen onder de
jongeren bestaat, die alleen vanwege ge
brek aan financiële middelen een adequa-
te begeleiding van de overheid nodig heeft
om in de juiste banen te worden geleid
Vanuit de kunstenaar gezien was de keu
ze van de toegepaste techniek eveneens
voor de hand liggend. Van de drie grote
Zaanse kunstenaars van de tweede helft
van deze eeuw zijn er minstens twee die
zich met grafiek hebben beziggehouden.
Was Willem Jansen vooral een (olieverf)-
schilder, Gerrit de Jong en Gerrit Woudt
hebben veel leerlingen gehad die zij de
grafische technieken bijbrachten. Zowel
de in februari van dit jaar overleden De
Jong als Woudt moeten tot de „klasSici”
worden gerekend, de academici bij wie de
het reeds: „Jeruzhlem is
van alle steden de mooi
ste”. Na het doorkijken
en lezen van Gafni’s boek
kan je die uitspraak niet
anders dan onderschrij
ven. Terecht zegt burge
meester Terry Koliek in
zijn inleiding tot het
boek, dat Jeruzalem niet
alleen tot op de dag van
vandaag een ingekapseld
stuk geschiedenis van
„Halbritters wapenarsenaal”, een
leerzame rondgang door de geheime
wapenkamers van de geschiedenis; van
de oud-Egyptische fortificaties tot de
vliegmachines van de 19e eeuw, uitgave
Het Spectrum 19,90).
Over Israel en in het
bijzonder over Jeruza
lem is al veel geschreven.
Jeruzalem, de heilige
stad, neemt in de hariten
van velen in de wereld
een zeer aparte plaats in.
De historische gebeurte
nissen die er plaatsgre
pen, hebben de basis ge
legd voor de westerse be
schaving. Bovendien
werd in deze stad de
grondslag gelegd voor de
drie grote monotheïsti-
sche wereldgodsdien
sten; allereerst het Jo
dendom, vervolgens het
Christendom en de Is
lam.
Als bezoeker van het zo
omstreden Jeruzalem
tref je een middelgrote
stad aan, bestaande uit
twee gedeelten: het ene
nieuw en modern, het an
dere oud en eerbied
waardig. In de oude stad
zijn de befaamde histori
sche heilige plaatsen te
vinden, dé grote trek
pleister voor pelgrims en
toeristen. Begrijpelijk
dat de oude Davidstad
steeds weer een dank
baar onderwerp is om er
een boek over te maken,
vooral als het accent op
het fotowerk wordt ge
legd. Waar heb je zoveel
en
zo-
opra-
Het keldertje biedt deze maand onder
dak aan de Arnhemse fijnschilderes Mar
ga Tuitjer. Op haar kleine paneeltjes zet ze
steeds de mens op de voorgrond in de
omlijsting van een eenvoudig landschap of
hun eigen levensfeer. Het zijn mensjes met
een wat kinderlijke inslag, ze kijken je wel
aan, maar hun blik is steeds afwezig of
ingekeerd. Technisch is dit werk helaas
niet altijd beheerst, maar Marga Tuitjer
beschikt over een rijke ideeënschat die
met de nodige inzet op de juiste manier
kan woeden „geëxploiteerd”.
(Tot en met 31 augustus, van dinsdag tot
en met zaterclag van 13-17 uur, op zater
dag vanaf 11 uur en bovendien op donder
dagavond van 19-21 uur).
CEES STRAUS
111 -
Het prentenkabinet van het Haags Ge-
11 ipeentemuseum toont tot 4 september
prenten en tekeningen die behoren tot de
aanwinsten in 1977 en 1978. Daarbij zijn
twee prenten uit de vorige eeuw van de
hand van Odilon Redon, een omvangrijke
bruikleen van Daumiers spotprenten, een
reeks schetsen met sinterklaasrijmpjes die
Jpzef Israels voor zijn banketbakker
maakte, geëngageerde prenten van Peter
AJma, typografisch werk van Karei Teige
en Augustin Tschinkel en hedendaags
werk van Pat Andrea, Krijn Giezen, Wim
Gijzen, J C. J. van der Heijden, Tomas
Rajlich en Co Westerik.
Etsen en keramiek van Diana Lekker-
Lkerkei uit Amsterdam zijn te zien op een
(expositie die door Felison wordt verzorgd
in het Noordelijke Koetshuis van het land
joed Beeckestijn in Velsen. De tentoon
stelling, die tot en met 27 augustus loopt, is
elke dag, uitgezonderd maandag, toegan
kelijk van 14-17 uur
„De hoogaars, geschiedenis en
l?ouw" door J. van Beylen, uitgave De
Boer Maritiem 42,50).
„Toms eigen plek”, kinderboek door
Margaret Potter, uitgave Kosmos
17,50).
A Een „must” voor iedere toerist die Jeruzalem
bezoekt is de Kruisweg van Christus in het oude
stadsgedeelte. Paus Paulus VI ging in januari 1964
met een houten kruis door deze straat.
prachtig historisch
cultureel materiaal
maar „voor het
pen"?
Het pas verschenen
boek „Kijk op Jeruza
lem" is daarvan het zo
veelste bewijs. Shlomo S.
Gafni, geboren en geto
gen in Jeruaalem, heeft
zijn uiterste best gedaan
zijn stad zo goed moge
lijk te visualiseren en het
resultaat mag door een
ieder worden gezien. Niet
minder dan 450 kleuren
foto’s tonen de vele as
pecten van Israels hoofd
stad, ondersteund door
een sobere, doch goede
informatieve tekst.
HET BEGIN van een hond in het
gezin wordt meestal bepaald, door de
Keus uit een nest, hoewel het steeds
meer gebeurt dat een blaffende vier
voeter wordt betrokken uit het asiel.
Het voordeel van een dergelijke aan
schaaf is dat men al een min of meer
nauwkeurig beeld krijgt van het dier en
men het zelfs in geval er toch proble
men rijzen nog kan teruggeven.
Hoe het ook zij, wie bij de aanschaf
de keus laat vallen op een teef, loopt de
kahs dat er te gelegener tijd een kraam
kamer moet worden ingericht. Het is
opmerkelijk dat veel mensen zich nau
welijks realiseren wat dat betekent. De
teef die een aantal jongen ter wereld
brengt vraagt een deskundige begelei
ding. Niet in de eerste plaats tijdens de
bevalling, maar veel eerder in de perio
de die daaraan voorafgaat. Ook de ont
wikkeling van pubs en de wijze waarop
moeder met haar kroost omspringt roe
pen nogal eens vraagtekens op.
Veel onwetendheid en onbegrip
wordt weggenomen door de beschrij
ving die de hondenpsychologen Walter
en Christ Poduschka geven m „Van
Pup tod Hond”. Het boekwerkje werd
vertaald en bewerkt door J. van Willi
gen en is voorzien van 130 zwart-witfo-
to’g. Voor beter begrip van de honden
moeder en haar kinderen een stuk lek-
tuur dat even instructief als aange
naam is. - E.V.
