Amerikanen
vriéndelijk
en gastvrij
Juliana van Stolbergschool viert vijftigjarig bestaan
s
I
99
I
l
r
IJMUIDEN A AR TON KOK OVER FIETSTOCHT DOOR AMERIKA:
Natuur
Tweedehands
Spierpijn
Kranten
[)r
It
KRO-radio met kwis in
paviljoen Zeezicht
Verkoopstand van
Rode Kruiszegels
KIC-familiedag op
27 augustus
Maximumsnelheid op
Wenkebachstraat
massaal overschreden
AUGUSTUS
VELSEN-IJMUIDEN
DONDFRDAG
1 7
19 7 8
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. „Het motto van deze tocht is:
„Alles wat je thuis laat is meegenomen”. Dat klopt
ook wel, het is enorm belangrijk zo weinig moge
lijk mee te slepen en wat je meeneemt moet zo licht
mogelijk zijn. Mijn fiets weegt 17 kilo en ik had 12
kilo bagage bij me. Alle kampeerspullen lichtge
wicht en een minimum aan kleding, wat je bij je
hebt moet je onderweg dan maar een paar keer
wassen. Ik zorgde er zelfs voor dat ik zo snel
mogelijk van mijn kleine geld af was, dat scheelde
ook weer in gewicht. Als ik naar huis belde deed ik
dat ook altijd op „collect”-basis, zodat de persoon
die opgebeld werd betaalde. Anders zou ik elke
keer 10 dollar kwartjes nodig gehad hebben, dat is
bijna niet te tillen”. IJmuidenaar Ton Kok is
bruinverbrand terug uit Amerika. Twee maanden
geleden, op 15 juni stapte hij op Schiphol op het
vliegtuig via Toronto naar Portland aan de west
kust, fietste 7000 kilometer naar Washington aan
de oostkust en kwam 15 augustus weer terug op
Schiphol. Vandaag stond hij weer voor het eerst
sinds twee maanden achter de draaibank.
A. VAN LEEUWEN B.V.
(Van een onzer verslaggevers)
SANTPOORT. „Het christelijk onderwijs heeft een toekomst. Er
zullen altijd ouders zijn die hun kinderen willen opvoeden in de leer
van Jezus Christus. Dat zie je al bij veel gezinnen waar thuis niets aan
het geloof wordt gedaan, maar waarvan de kinderen toch bijzonder
onderwijs volgen. Zo krijgen de leerlingen de gelegenheid het geloof te
ervaren en een keuze te maken.”
Hs i
4 !H H
4 ut
4 4 1
wf m i
iw i
2 ai4
5 4
hi i
«tl*»
tiM
i
4
O
b
Zo min mogelijk bagage, alles
3
(ADVERTENTIE)
X~
ZATERDAG KIJKDAG
TOYOTA DEALER
'koos
orige
pro-
drie
lie in
j het
leter
aren
Iwes-
m en
bme-
iffen
men,
n de
G. C. Teygeler, hoofd van de jubilerende
Juliana van Stolbergschool in Santpoort
is optimistisch over het voortbestaan van
zijn school. Ondanks het teruglopende
leerlingental verwacht hij dat het bijzon
der onderwijs zijn positie zal handhaven.
Ook hoopt hij dat de Juliana van Stol
bergschool, die in september vijftig jaar
bestaat, in de huidige vorm zal blijven
voortbestaan.
„Het zou droef zijn als kinderen niet
meer de kans zouden krijgen het Woord
van God te leren kennen. Het is onze
opdracht als onderwijzers van een confes
sionele school de kinderen tot Jezus te
brengen. En dat is een taak die speciaal is
weggelegd voor het bijzonder onderwijs.
Bij de openbare scholen speelt het geloof
in de Heer geen rol,” zegt Teygeler.
Moeilijk vindt hij het om te vertellen
waarin een christelijke school zich onder
scheidt van een openbare. „Het is natuur
lijk niet alleen bidden en bijbel lezen. Veel
(Zie voor onze
„First Class Occasions'’
de Groentjes rubriek
V Hoofdonderwij
zer G. C. Teygeler
voor het schoolge
bouw.
„Wij gingen ook vaak naar de sherrif in
zo'n plaatsje en vroegen dan waar wij
konden slapen, meestal verwees hij ons
dan naar de kerk, de brandweerkazerne
of het stadsparkje. Een paar vroegen of
zij een verslaggever langs mochten stu
ren, op die manier zijn wij drie keer met
foto en al in een Amerikaanse krant
Na de oorlog bereikte de school een
recordaantal leerlingen van circa driehon
derd. Er werd zelfs les gegeven op de
zolder van de ernaast gelegen Hervormde
Kerk. Aan de Irissenstraat werden houten
noodlokalen geplaatst. Ex-onderwijzeres
E. Willems heeft die grote toevloed van
leerlingen meegemaakt. De oorzaak hier-
Ton Kok heeft de tocht niet alleen
gereden, maar met een groepje van vier
man. „Er waren wel mensen die alleen
reden, maar dat waren er heel weinig.
Meestal kleine groepjes van drie of vier
man. De totale groep bestond uit 34 men
sen, bij aankomst in Portland werd die
gesplitst in twee ongeveer even grote
groepen. Een groep ging direct richting
Washington, de andere groep waar ik
ook in zat fietste eerst nog een paar
honderd kilometer langs de kust. De
mensen die ongeveer hetzelfde tempo
fietsen zoeken elkaar dan vanzelf op, ik
kwam daardoor al de eerste dag in gezel
schap van een 23-jarige verpleger uit
Bussum en een 27-jarige automonteur uit
Amsterdam. In de andere groep zat nog
een 56-jarige eigenaar van een paar her
enmodezaken die ik tijdens de lezing in
Zutphen heb leren kennen, die heeft on
derweg op ons gewacht, zodat we op de
zevende dag al met zijn vieren waren.
gekomen. Er zijn trouwens wel meer
voorbeelden van hun belangstelling”,
vervolgt Ton Kok, „zo waren wij een keer
in een dorp en vroegen of wij ergens iets
konden drinken. Dat kon niet, er was
nergens een café of iets dergelijks. Er
kwamen twee kleine meisjes op ons af
die ons vroegen waar wij vandaan kwa
men. Toen wij antwoorde dat wij uit
Holland kwamen vroegen zij ons of wij
naar de school wilden komen om daar
over. Holland te vertellen. In die school
bleek het te gaan om een stel meisjes dat
tijdens hun vakantie kookles kreeg, Wij
hebben daar over Holland verteld en
later meegekookt en gegeten”.
Van spier- en zadelpijn heeft Ton Kok
totaal geen last gehad, alleen de fiets
moest een paar keer gerepareerd wor
den. Niets ernstigs overigens, alleen wat
kleine dingen. Ton Kok: „In Amerika
zijn geen fietspaden, je rijdt gewoon aan
de zijkant van de gewone wegen. Daar
ligt echter nog wel eens wat rotzooi,
lekke banden dus. Ik heb er in totaal
ongeveer tien gehad, dat valt nog mee.
Met die groep hebben we de hele tocht
verder gereden. Alleen bergop bij echt
stijle passen bleven wij niet bij elkaar,
dan moet je je eigen tempo rijden anders
forceer je de boel. Op de top wachtte de
snelste dan tot iedereen er weer was en
gingen wij gezamenlijk weer verder”.
De fietstocht is zo uitgezet dat je de
hele weg door de natuur rijdt. Grote
steden worden gemeden, pas als je bijna
op de helft van het traject bent zijn de
Rocky Mountains achter de rug. Dan
volgen de woestijn in Colorado, vervol
gens de Ozark Mountains en tenslotte het
laatste vrij vlakke deel naar de oostkust,
de hele tocht gaat over het platteland.
Zolang je op de officiële route blijft kij
ken de Amerikanen er niet meer zo gek
van op als ze fietsers voorbij zien komen.
spaken moeten vernieuwen. Een van ons
vieren had meer pech, die reed door een
plas water. Tenminste, dat dacht hij, dat
bleek een volgelopen kuil te zijn. Zijn
wiel was werkelijk helemaal plat, daar
hebben wij een nieuw wiel voor moeten
kopen. Ook al wordt er in Amerika nau
welijks gefietst, je kunt er toch vrij ge
makkelijk aan onderdelen komen, elke
supermarkt heeft ze. Maar niemand van
ons heeft spierpijn gehad, dat viel reuze
mee. Het is misschien ook meer dan het
lijkt, 7000 kilometer. Je fietst maar 135
kilometer per dag en we hebben veel
gerust, ’s Avonds negen uur naar bed en
’s morgens zes uur op”.
van was de verwoesting van IJmuiden, die
velen naar Santpoort had gedreven. Me
vrouw Willems weet nog dat ze voor een
klas stond van maar liefst 56 kinderen.
Een grote groep die maar moeilijk in toom
te houden was. Alles ging trouwens ge
brekkig. Er was nauwelijks lesmateriaal
voorhanden, ’s Maandags kreeg ze twee
VELSEN. De KRO-radio komt vrij
dag met de kwis „Zeker weten” naar pavil
joen Zeezicht aan de Seinpostweg. Het
radioprogramma wordt rechtstreeks uit
gezonden, bij mooi weer zal de kwis op het
terras gehouden worden. De uitzending is
van twaalf tot drie uur. In de kwis zal ook
een deelnemer uit Velsen meedoen. Hij
moet vragen beantwoorden over artikelen
die de afgelopen dagen in de plaatselijke
kranten hebben gestaan.
Bovendien wordt een postzegelvelletje
uitgegeven met de tekst „Voor hulp altijd,
overal, iedereen”. Tenslotte brengt het Ro
de Kruis een bijzonder passepartout in
omloop, dat zeker de belangstelling van
filatelisten zal hebben.
Het verkoopstalletje in het postkantoor,
dat dagelijks is geopend van negen tot een
uur, wordt bemand door medewerksters
van het Rode Kruis en door leden van de
Unie van Vrijwilligers.
UMUIDEN. In een speciaal kraam
pje in het hoofdpostkantoor aan de Lange
Nieuwstraat zijn in de periode van dins
dag 22 augustus tot en met vrijdag 1
september de nieuwe Rode Kruispostze
gels verkrijgbaar. Het gaat om een serie
van drie zegels met een toeslag. De op
brengst is bestemd voor het werk van het
Rode Kruis.
e or-
wau-
;nos-
svige
eden
ikten
ver-
dden
;aan-
Wat Tom Kok het meest is opgevallen
zijn de enorme verschillen tussen Europa
en Amerika, zowel wat betreft natuur als
levensstijl. Ton Kok: „Je kijkt je ogen uit,
je kan daar zomaar in een cafetaria een
geweer of pistool kopen. Maar vooral de
natuur is prachtig, zeker als je uit het
vlakke Holland komt. Vooral het westen,
de Rocky Mountains, waren schitterend.
Ook om te fietsen, de moeilijkheidsgraad
viel reuze mee. Wat dat betreft waren de
Ozark Mountains veel moeilijkei, dat
was vijf dagen afzien. Maar in principe
kan iedereen die gezond is de tocht ma
ken met een klein beetje training. Dan
heb je een schitterende vakantie”.
Elk jaar komen er duizenden langs uit
alle landen. Zodra je van de route afwijkt
kan je echter in gebieden komen waarin
geen jaren een fietser is gezien, dat baart
dan wel opzien. Ton Kok: „Die mensen
vroegen ons waar we vandaan kwamen
en wat we deden. Toen we dat vertelden
keken zij ons totaal verbijsterd aan. Dat
was volstrekt nieuw voor ze, dat er men
sen waren die van de ene naar de andere
kust fietsten. Maar we werden overal wel
hartelijk ontvangen, de mensen wilden
graag met ons praten. Je komt ook in de
gekste dingen terecht; een reünie van ex-
dienstplichtigen in een café. Wij kwamen
daar binnen om wat te drinken, toen zij
hoorden wat wij deden moesten wij mee
feesten”.
VELSEN-NOORD. De gemeentepoli
tie van Velsen heeft woensdagmiddag
tussen elf en één uur bij een radercontrole
op de zuidelijke rijbaan van de Wenke
bachstraat 91 bonnen uitgeschreven we
gens snelheidsovertredingen. De controle
werd gehouden op het weggedeelte tussen
de Rijk de Waalweg en de kruising Breed
band weg, waarvoor een maximumsnel
heid van 50 kilometer geldt. De meeste
overtreders reden met een snelheio van
tussen de 87 en de 95 kilometer, de hoog
ste snelheid die werd gemeten was 110
kilometer.
Nu de belemmeringen voor de uitvoe
ring van het Plan Gildenspoor hier zijn
weggenomen lappen veel automobilisten
de snelheidsbeperking aan hun laars. De
weg is hier vierbaans wat een uitnodiging
blijkt voor gas op de plank.
n juli
•rong
>n 43
cent.
Wijkermeerweg 39 - Beverwijk
Telef. 02510-25391/20396
park
w en
Gla-
West
t.
tains
:n af
>r de
i opi-
y Te-
rpar-
t con-
voor-
ïzers-
Zijn interesse voor deze fietstocht
werd gewekt door een advertentie in de
kranten, waarin gegadigden werden uit
genodigd naar een lezing in Zutphen te
komen. De tocht kon alleen gerealiseerd
worden als er een minimum van 25 deel
nemers was, dit in verband met een
gereduceerd tarief voor de reis. De fiet
stocht dwars door Amerika werd voor
het eerst georganiseerd in 1976, als on
derdeel van de „bicentennial”, het twee
honderdjarig bestaan van de Verenigde
Staten, en sindsdien wegens groot suc
ces geprolongeerd. Toen er voldoende
belangstelling bleek te bestaan was het
zaak een gezondheidsverklaring van de
dokter te krijgen en toestemming van de
baas om twee maanden op vakantie te
gaan en kon het feest beginnen.
belangr ijker is de praktische betekenis
van de bijbel. Wat doe je met de verhalen
die erin staan? Zijn ’t alleen maar span
nende avonturen uit de historie of hebben
ze meer waarde? Het gaat om de moraal
van de bijbelse verhalen. De christeljke
filosofie proberen wij te verkondigen door
Gods Woord te projecteren op de heden
daagse maatschappij.”
Het initiatief tot de oprichting van de
Juliana van Stolbergschool werd in de
twintiger jaren genomen door de heren A.
Markerink en A. Eikelenboom. Zij verza
melden de 73 benodigde handtekeningen
en togen ermee naar het stadhuis. Toch
duurde het drie jaar voordat de school in
1928 in gebruik kon worden genomen. De
tegenstanders van het bijzonder onderwijs
waren verantwoordelijk voor die trage
gang van zaken.
De school begon met 45 leerlingen. Ge
staag groeide dit aantal totdat de oorlog
het lesgeven onmogelijk maakte. Het toen
dorp of een klein stadje aan iemand
vroegen of er hier in de buurt een gele
genheid was om te overnachten dat we
bij die mensen thuis werden uitgenodigd.
De Amerikanen waren ontzettend vrien
delijk en heel belangstellend, ze wilden
alles weten”.
krijtjes en daar moest ze de hele week mee
doen. En de kinderen moesten minstens
twee weken schrijven met één kroontjes
pen. „Maar de waardering voor wat we
hadden, was veel groter dan nu. Tegen
woordig is er veel te veel. Te nonchalant
wordt er omgesprongen met de spullen.
Met geld wordt gesmeten.”
De gewijzigde gezagsverhoudingen bin
nen de school vindt zij wel een verbetering.
„Vroeger was het schoolhoofd een auto
craat, die respect afdwong. Zeker als on
derwijzeres had je niets in te brengen.
Omdat je vrouw was moest je lesgeven in
de lagere klassen. Na schooltijd gaf je
handwerkles, zonder daarvoor maar enige
vergoeding te ontvangen,” vertelt me
vrouw Willems.
In de zestiger jaren kon het nog gebeu
ren dat de onderwijzeres een van haar
pupillen naar het schoolhoofd stuurde om
erachter te komen wat de bestemming was
van het schoolreisje. Zelf durfde ze ’t niet
te vragen.
Pas de afgelopen tien jaar is die struc
tuur drastisch veranderd. Het huidige
schoolhoofd Teygeler meent dat het
schoolleven valt of staat met overleg en
medezeggenschap. Wekelijks vergaderen
de zes leerkrachten van de school en be
spreken bij die gelegenheid alle kwesties.
Ook de oudercommissie en het schoolbe
stuur worden nauwer betrokken bij het
wel en wee van de school.
De Juliana van Stolbergschool is nog
altijd gehuisvest in het vijftig jaar oude
gebouw aan de Frans Netscherlaan. Ópge
trokken in een vooroorlogse stijl, doet het
complex enigszins somber en kil aan. Tey
geler noemt het echter een „gezellig en
knus bouwsel”. Volgens hem voelen de
kinderen zich er echt thuis. Een renovatie
die deze zomermaanden wordt uitgevoerd,
moet ervoor zorgen dat aan die huiselijk
heid nog wat meer gestalte wordt gegeven.
In verband met het jubileum van de
school is een groot feest georganiseerd, dat
wordt gehouden op vrijdag 15 september
en zaterdag 16 september. De festiviteiten
worden voorbereid door onder meer me
vrouw M. van den Heuvel, secretaresse
van het schoolbestuur. Zij vertelt dat ge
zorgd is voor een zeer gevarieerd program
ma waaraan zowel leerlingen als de ouders
en de leerkrachten deelnemen.
De viering begint woensdagavond 13
september om acht uur met een lezing van
drs. T. M. Gilhuis, voorzitter van de Unie
School en Evangelie. Hij zal spreken over
de herkenbaarheid van het christelijk on
derwijs. Vrijdag 14 september treedt voor
de kinderen het Haarlemse poppentheater
La Condola op. Om 11 uur ’s morgens
voeren de leerlingen zelf een musical op.
Zaterdag 15 september is er een optocht
van de fanfare Wilhelmina met de kinde
ren die verkleed zullen meelopen. Tenslot
te is er ’s middags een ontvangst van oud-
leerlingen en leerkrachten.
Ton Kok: „Ik ben natuurlijk wel een
enthousiaste fietser, al doe ik het nog niet
zo lang. Ik heb altijd brommer en motor
gereden, toen ik zestien was ben ik nog
eens met een opgevoerd brommertje op
vakantie naar Spanje geweest. Twee jaar
geleden heb ik een tweedehands sport-
fietsje gekocht, het fietsen is me echter zo
goed bevallen dat ik bijna geen motor
meer rij, die staat nu eigenlijk te roesten
in de schuur. Bovendien wilde ik al een
paar jaar naar Amerika, dus ik kon mijn
hobby en mijn vakantie op deze manier
prima combineren. Wat me ook wel be
viel was de manier waarop het georgani
seerd is; het vervoer van jezelf, je fiets en
je bagage wordt verzorgd zodat je daar
geep omkijken naar hebt en alleen de vijf
■A De 26-jarige IJ
muidenaar Ton
Kok met de sport-
fiets waarmee hij
in twee maanden
7000 kilometer af
legde, dwars door
Amerika.
eerste dagen krijg je een begeleider mee.
Daarna moet je alles helemaal zelf doen,
dus zelf voor eten, drinken en onderdak
zorgen en weer op tijd in Washington zijn
voor het vliegtuig naar huis”.
De hele vakantie heeft hem ongeveer
4500 gulden gekost, waarvan 2000 gulden
voor de reis van en naar Amerika. Ton
Kok: „Het eten in Amerika is betrekke
lijk goedkoop, die kosten vallen daar
ontzettend mee. En overnachten is er
geen enkel probleem, daarvoor hoef je
echt geen hotels op te zoeken. Ik had een
tentje bij me, en campings zijn er genoeg.
Toen de tocht voor het eerst werd gere
den waren er overal langs de route „bike-
ins”, daar zijn er nog een aantal van over.
Die kosten ook heel weinig geld. Maar
het gebeurde heel vaak dat als wij in een
VELSEN-NOORD. De sportvereni
ging KIC in Velsen-Noord organiseert zon
dag 27 augustus de traditionele familiedag
voor de afdeling voetbal en handbal. De
organisatie is in handen van de jeugdcom
missie.
De dag staat in het teken van de sport. Er
worden zevenkampen gehouden voor se
nioren, vijfkampen voor de jeugd en vier
kampen voor dames. Deze sportieve eve
nementen hebben plaats op sportpark
Rooswijk.
Voor we weg gingen heb ik twee nieuwe
buitenbanden op mijn fiets gezet, en ik
heb er twéé meegenomen. Die heb ik wel
nodig gehad, op één paar red je het echt
niet. Verder heb ik nog een paar keer wat
•XW'-
malige schoolhoofd J. Winter werd ge
schorst omdat hij in de klas had gebeden
voor de Joden. Dit werd verraden door een
jongetje wiens vader lid was van de NSB.
Enige tijd later vorderden de Duitsers het
schoolgebouw voor de legering van een
groep soldaten. In de buurt herinnert men
zich nog dat op het schoolplein enkele
Diatse soldaten door landgenoten werden
gefusilleerd omdat ze hadden gelachen om
een brallende redevoering van Hitler.
tl- De twee allereerste klassen van de Juliana van Stolbergschool. Links het toenmalige
schoolhoofd J. Verkruyssen en rechts tussen de leerlingen juffrouw N. Kater.
is een goede toekomst weggelegd
wat je thuis laat is meegenomen”
t i M
„Voor het christelijk onderwijs
S
ur
ir
