Muziekkist om dure
apparatuur op te bergen
Tegels op de vloer leggen
is niet zo’n lastig karwei
1
4
ZAAGBOK
HOUTWERK TEGEN VOCHT
BESCHERMEN
1978
Afmetingen
Zwenkwieltjes
specie
balken
gcias
folie
spaanplaat
Plavuizen
I
Hobbyhoek
Ondergrond
Houten vloer
DONDERDAG 7 SEPTEMBER
jis.
Een simpele constructie van meubelplaat, spaanplaat of multiplex in
diverse dikten. Met zwenkwieltjes is het meubel ook mobiel te maken.
•Ï4.
afdeling
e
rD.J.
w. lijk
Keramische tegels worden op de gegla-
zuurdekant ingelast met een glas- of tegel-
>n
iatrie en
Wie een muziekkist in een strakke uit
voering kiest, zal deze liever niet perma
nent in een klassiek ingericht interieur
halen. Met zwenkwieltjes wordt het meu
bel dan mobiel gemaakt, zodat op het
gewenste tijdstip de installatie gebruikt
kan worden.
tuner en versterker zijn twee vakken be
stemd Fik zijn ze 35 bij 15 cm groot. Beide
apparaten worden achterover gekanteld
in de kist gehangen. Het platenvak kan
worden ingedeeld zoals men zelf wil. Even
tueel kan een deel worden ingeruimd voor
een tape-deck.
plaatmateriaal gemaakt. Die rust op een
frame van vurehout dat vijf tot tien centi
meter inspringt. Dat geeft het geheel een
eleganter aanzien dan wanneer de kist
direct op de grond staat. Het vurehouten
frame kan een contrasterende kleur krij
gen.
platen) en kan dan ook beter aan de vak
man worden overgelaten.
standhouders werken. Strookjes hardbo
ard (4 mm) die we tussen de tegels plaatsen
bij het leggen van de tegels.
In het algemeen is de beste manier om
uit te zetten: vanuit het midden beginnen
en aan beide zijden passtukken van gelijk
formaat snijden. Meet hiertoe aan één
kant van de vloer (de lengte) het midden
uit, doe hetzelfde aan de tegenovergestelde
kant en verbindt die twee punten door een
rechte lijn. Doe hetzelfde over de breedte,
zodat twee haaks op elkaar staande lijnen
ontstaan. In één van de hoeken van dit
getekende kruis beginnen we te tegelen.
Vanuit één van de hoeken lijm instrijken
op een voor de arm bereikbare afstand.
Vanuit de getrokken lijn tegels leggen
naar een hoek toewerkend. Voegstrookjes
aanbrengen en de tegels zachtjes met een
rubber hamer aankloppen. De uitpuilende
lijm moeten we uit de voegen krabben. Zo
vullen we de vier kwartvlakken op met
tegels, daarbij naar de uitgang van de
kamer toewerkend.
Neem een rechte lat van vrij stevig houdt
(de rei) die de afstand tussen de twee latten
overbrugt. Maak nu een vrij droge specie
(drie delen zand op een deel cement) en
spreid dit met een troffel op het vloerop
pervlak tussen de latten uit. Werk het
vervolgens glad uit met de rei.
Wacht tot de specie een beetje begint te
verharden (dit duurt ongeveer twee uur)
en verwijder dan de tengel die het verst
van de muur ligt en zet deze opnieuw vast
op een afstand van 75 cm van de rand van
het beton. Nu brengen we weer een beton-
strook aan, enz. We gaan op deze manier
verder tot de hele vloer met een 13 mm
dikke betonlaag is bedekt. We verwijderen
de tengel langs de muur zodra het beton
droog genoeg is om erover te lopen, en
vullen de spleet met dezelfde specie op. Als
de vloer goed gedroogd is, brengen we de
tegels op de hiervoor beschreven wijze
aan.
tie van
>080
nerk
stelling van de grondstoffen. De dichtheid
is te bepalen door te kijken in welke mate
een scherf van de tegel vocht opneemt.
In de woonruimte zal de keuze voorna
melijk worden bepaald door vorm, kleur
en formaat. Het toilet vraagt een eenvou
dig te reinigen tegel, terwijl voor bad- en
doucheruimte een stroeve tegel met een
dicht oppervlak vanwege vochtopname en
onderhoud gewenst is.
hobbyhoek.
Het deksel van de platenspeler is goed te
maken uit transparante perspex. Dat is
duur materiaal, maar voor dit doel ge
knipt. Desnoods kan ook de bestaande
stofkap van de platenspeler tot deksel
worden omgebouwd.
De muziekkist moet zo in de kamer wor
den opgesteld dat geen wir-war van dra
den ontstaat. Men moet ten minste reke
nen op drie draden. De stroomtoevoer kan
uit één draad bestaan, die binnen in de kist
wordt aangesloten op de contactdoos. Wel
licht is er ook een antenneaansluiting.
Voorts heeft men nog twee kabels die naar
de geluidsboxen lopen.
Handiger is het wanneer deze drie of
vier draden via een flexibele slang worden
geleid naar één centraal punt bij de muur.
Deze buigzame slangen zijn te koop bij
elektrotechnische installatiebureaus. Ca
ravanshops of autoshops leveren ze ook.
Bij een dergelijke eenvoudige uitvoering
zal men aan materiaal voor de muziekkist
niet meer dan 200 gulden kwijt zijn.
^1
Plavuizen zijn tegels met een rustiek
uiterlijk, ze zijn zowel geglazuurd als onge
glazuurd te verkrijgen. Plavuis kan vrij
dicht van oppervlak zijn, dus is bijvoor
beeld geschikt voor de keuken.
Splijttegels worden twee aan twee ge
bakken en daarna gespleten. Ze kunnen
geglazuurd en ongeglazuurd zijn en zijn
over het algemeen vrij goedkoop.
Dubbelgebakken tegels behoren ook tot
de goedkopere tegels. Ze worden gemaakt
van gebakken, niet geglazuurde klei en
hebben een glad en slijtvast oppervlak. De
meest gangbare tinten zijn rood en rood
achtig bruin, hoewel andere kleuren ook
leverbaar zijn.
Natuurstenen tegels zijn de laatste tijd
weer sterk in trek vanwege het decoratieve
effect. Voor vestibules, hallen, woon- en
eetruimten zijn platen marmer, travertin,
Solnhofer en schelpkalk geschikt.
Het aanbrengen van natuurstenen pla
ten levert meer problemen op dan het
leggen van gewone tegels (zagen van de
Gaat men over tot een echte hobbyhoek,
dan is men veel duurder uit. Er zijn dan
ook meer mogelijkheden, zoals een ruimte
voor een schaakbdrd of zelfs een hoge
opbouw, waarin boeken en ook de geluids
boxen kunnen worden geborgen. Een
maxi-muziekkist, bijvoorbeeld een meter
breed en een meter lang, biedt ruimte om
er een dam- of schaakbord op te monteren.
De kist wordt dan voorzien van een vast
bovenblad met een beweegbare klep.
Daaronder zijn de platenspeler en andere
apparatuur verborgen. De klep hoeft niet
de volle breedte te beslaan. Men kan de
platen er desgewenst schuin insteken.
Bijzonder fraai is het schaak- of dam
bord van mozaïektegeltjes te vervaardi
gen. Dat materiaal is te koop in winkels
voor handenarbeid. Deze steentjes worden
in de bovenplaat verzonken. Ingelegd hout
in lichte en donkere kleuren leent zich hier
ook voor.
Een tweede ruimte met klep kan worden
aangebracht voor het opbergen van de
schaakstukken of damschijven. Daar kan
men ook de grammofoonplaten in kwijt.
Wie geen rijdende kist wenst, vervangt de
wieltjes aan het onderstel door een extra
houten rand. Het inspringende deel krijgt
dan w.eer een afstekende kleur.
Bevestig nu enige stukken kippengaas met
krammen op de spaanplaat als wapening
voor het beton. Gebruik hiervoor niet
meer krammen dan noodzakelijk om het
gaas vast te houden, te veel krammen
belemmeren de beweging van de vloer
onder de betonlaag.
Neem twee tengels van ongeveer 40 mm
dikte die even lang zijn als de breedte van
de ruimte, en spijker er één tijdelijk langs
de muur tegenover de deur vast. Spijker
de andere parallel aan de eerste op de
vloer vast, op een afstand van 60 a 75 cm.
Veel plaats hoeft er niet voor te worden
ingeruimd. Zeventig centimeter in het
vierkant is al toereikend. Men beschikt
dan over een muziekkist, waarin een uitge
breide geluidsinstallatie kan worden opge
borgen met platenspeler, tuner-versterker
en een groot aantal grammofoonplaten.
Het hangt er vanzelfsprekend vanaf hoe
omvangrijk de diverse onderdelen van de
apparatuur zijn. De afmetingen van de
doos moeten daaraan worden aangepast.
Een goede ondergrond is zeer belang
rijk. Is de ondergrond steenachtig, bij
voorbeeld beton, dan kunnen hierop zon
der meer tegels worden gelegd, zowel in
specie als in lijm. Lijm heeft het voordeel
dat de vloer weinig hoger uitkomt, want
bouwlijm kan met een kitstrijker vrij dun
worden opgebracht. Is de betonvloer van
oudere datum, dan moeten we de vloer
goed schoonmaken en daarna met een
stoffer bestrijken met een dun aange
maakte pap van puur cement, laten dro
gen, en dan de bouwlijm opbrengen. Een
speciebed, noodzakelijk bij het leggen van
grove splijttegels en handgevormde pla
vuizen, vergt voorzieningen waardoor de
laag kan worden afgereid. We gaan hierbij
te werk als bij het storten van een beton
nen vloertje, dus met latten langs de wan
den. Waar mogelijk dus liever bouwlijm
gebruiken.
Bij het uitzetten komt het vrijwel nooit
voor dat lengte en-of breedte van de vloer
overeenkomen met een aantal hele tegels.
In verreweg de meeste gevallen wordt het
toch een kwestie van pastegels snijden, die
dan wel aan de wandzijden moeten ko
men. De mooiste oplossing is, de overblij
vende restruimte uit te rekenen en die
door twee te delen, zodat op twee tegeno
ver elkaar liggende zijden passtukken van
hetzelfde formaat komen. Voor de voeg-
afstand kunnen we het best met voegaf-
duurzame afwerking en zijn in het alge
meen gemakkelijk te onderhouden. Sa
mengevoegd met een goede keuze van
kleur en dessin vormen deze materialen
ook buiten de sanitaire ruimten'en keu
ken een uitstekende aankleding van de
woning. Het leggen van vloertegels is een
bezigheid die de doe-het-zelver niet alleen
veel voldoening kan geven, maar ook heel
wat geld doet uitsparen.
Voor de platenspeler is een ruimte gere
serveerd van 40 bij 90 cm. De afspeelinstal-
latie is verzonken in de kist tot ongeveer 15
cm onder het transparante deksel. Voor de
De kist wordt naar keuze vervaardigd
van meubelplaat, spaanplaat (al dan niet
voorzien van fineer- of plasticlaag), of van
multiplex. Wand- en tussenschotten zijn
18 mm dik. De paneeltjes tussen de platen
kunnen dunner zijn. Bijvoorbeeld 10 cm.
De bodem van de kist is eveneens van
snijder waarna we de tegel, liggend op een
lat met de kraslijn op de rand, zachtjes met
een hamer los tikken. We kunnen de tegels
ook „zagen” met een doorslijpschijf, die
als hulpstuk op de boormachine te plaat
sen is.
Als voegmateriaal gebruiken we voeg
specie (een deel cement, drie delen fijn
zand, het geheel aardvochtig gemaakt) die
we in de voegen inwassen. Dit kan met een
oude stoffer gebeuren. De ruimte tussen
de tegels vullen we stevig op, waarna we
de restanten van de specie wegvegen met
een vochtige borstel. Na het drogen moe
ten we de cementslüier op de tegels met
een natte doek verwijderen. Daarna laten
we de specie nog geruime tijd indrogen.
Nu kan het natuurlijk ook voorkomen
dat we tegels willen leggen op een houten
vloer. Het probleem hierbij is dat planken
vloeren, als ze zwaar belast worden, altijd
meegeven. We moeten de vloer dus stijver
maken. De beste methode hiervoor is om
de houten vloerdelen te vervangen door
stalen vloerplaten welke een zwaluw-
De naderende herfst
eist weer een inspectie
van het gebeitste buiten
werk. Niet alleen neer
slag, ook hoge tempera
turen doen namelijk een
aanslag op het hout
werk. Voordat de winter
aanbreekt, is een grondi
ge onderhoudsbeurt dan
ook geboden. Bij elke
doe-het-zelf-zaak zijn di
verse goede merken
hout-impregneermidde-
len en conservingspro-
dukten te koop.
Heeft men schaaldelen
of rabadelen van naald
hout, dan moeten de kop
se kanten wel verschei
dene keren met beits
worden behandeld. Hout
dat veel hars bevat, ziet
er door de harswallen
onregelmatig uit. Toch
hoeft men die bultjes
niet weg te werken. De
>;eitslaag wordt er niet
door aangetast. Uitge
dropen hars wordt wel
eerst weggeschraapt.
In een schutting of een
houten buitenwand zijn
palen de verticale dra
gers van de constructie.
Daar waar zo’n houten
paal de grond in gaat,
bevindt zich de grond-
lucht-lijn. Die overgang
is buitengewoon kwets
baar. Flink bewerken
met beits is dan ook
noodzakelijk. Tevoren
wordt wat zand rond de
paal weggegraven. Het
hout krijgt een extra
beitslaag en men giet er
bovendien nog wat vloei
stof uit de bus omheen.
Daarna de aarde weer
aanstampen. Op die ma
nier wordt rotting be
slist voorkomen.
Steeds meer gezinnen halen afspeelap
paratuur in huis, en daarmee ook opberg-
problemen. Cassetterecorders, video,
pick-up, versterker, platenhoezen en
radiotoestel moeten allemaal handig,
stofvrij en ook wat de aanblik betreft
verantwoord worden opgesteld. Het liefst
natuurlijk onder handbereik. En ook zon
der dat men in conflict komt met de
overige meubilering. Handige doe-het-zel-
vers lossen dit probleem op met een mu
ziekkist. Die kan behalve als opberg
plaats voor kostbare stereo-attributen bo
vendien nog dienst doen als bijzetmeubel
of schaaktafeltje.
die manier maximaal
drie dagen in perfecte
conditie. Spagnoletten
van uitzetramen, die na
het beitsen opnieuw wor
den gemonteerd, kunnen
heel goed van een laagje
beits worden voorzien.
Ze komen dan in kleur
overeen met het hout.
Overigens: neem bij red
wood nooit ijzeren spag
noletten en, ander sluit
werk. Het hout krijgt
door de chemische reac
tie met dit metaal een
blauwe verkleuring. Be
ter is het koper of desge
wenst kunststof toe te
passen.
staartvormig profiel bezitten. Hierop
wordt een 4 a 5 cm dikke laag beton
gestort.
Een andere methode die wat eenvoudi
ger uit te voeren is: verwijder eerst de naar
binnen openslaande deuren en haal ook de
plinten weg. Spijker 20 mm dikke spaan
platen op de vloer, ervoor zorgend dat ze
goed tegen elkaar aansluiten. Leg vervol
gens plastic folie over de spaanplaten.
hout wordt voorzien van
een transparante laag
conserveringsmiddel.
Fabrikanten van vocht-
regulerende produkten
raden aan het geheel
daarna 24 uur te laten
drogen. Vervolgens moet
het nog een keer worden
behandeld.
Hout, dat al eerder met
beits werd bewerkt,
wordt luchtig ge
schuurd. Losse verf delen
worden afgeschrapt en
verder af gestoft met een
borstel. Daarna kan men
een dekkende beits ne
men. Door gebruik van
een transparant produkt
zouden kleurverschillen
optreden. Beits mag niet
worden verdund. Op elk
blik staat de verwer-
kingsdikte aangegeven.
Gebruik er een ronde
kwast van flink formaat
voor. Daarmee worden
de grote oppervlakken
bestreken. Bij kleiner
werk, zoals raamroeden
kiest men een fijner mo
del.
Heeft men de eerste
beitslaag aangebracht,
pak de kwasten dan in
aluminiumfolie. De rest
kan de volgende dag pas
worden afgemaakt. De
kwasten houdt men op
Amateurschilders
kunnen het best vragen
naar een artikel met
vocht regulerend vermo
gen. De verwerking hier
van is heel eenvoudig.
Men bereikt ermee dat
vocht van buitenaf en
condenswater van bin
nen geen verdere schade
kunnen veroorzaken.
Van belang is dat men
eerst de moeilijke ge
deelten inspecteert. De
stopverfverbinding tus
sen glas en hout is veelal
verslechterd. Dat komt
door de zonnewarmte
die de stopverflaag doet
indrogen. Condenswater
dat langs de ruit druipt
en in het houtwerk te
rechtkomt, doet er ook al
geen goed aan. Die plek
ken moeten worden op
gevuld met nieuwe stop
verf.
Beschadigde houtge-
deelten repareert men
met een elastisch vul
middel. Ook waar hout
en zink elkaar ontmoe
ten, zoals bij de dakgoot,
kan gecondenseerd wa
ter schade aan de con
structie toebrengen. Zo
nodig laat men hier de
timmerman het hout
werk eerst repareren of
vernieuwen. Nieuw of
volledig afgeschaafd
Stenen tegels op vloeren vormen een
Als we tegels willen gaan leggen, rijst
direct de vraag wat voor soort tegel dan
wel en wat zijn de gevolgen ervan bij het
leggen?
Bij de keuze van een vloertegel moeten
we niet alleen de esthetische overweging in
acht nemen, maar vooral ook de gebruiks
waarde in de diverse ruimten in de woning
nader bekijken. Bovendien moeten we be
denken dat een stenen vloer naar beneden
toe geen geluiddempende werking heeft.
Dat geldt trouwens ook voor de ruimte
zelf, er is hoegenaamd geen geluidsabsorp-
tie, waardoor in de ruimte hinderlijke re
sonantie kan ontstaan. In dat geval zullen
we in de ruimte met geluidsabsorberende
materialen moeten gaan werken.
Iedere ruimte stelt zijn eisen: gang en hal
waar veel verkeer plaatsvindt, vragen niet-
vuilgevoelige, slijtvaste tegels. In de keu
ken moeten de vloertegels bestand zijn
tegen vetten en huishoudelijke chemica
liën. Ze moeten goed te reinigen zijn en dus
een dicht oppervlak hebben (de dichtheid
I w vac het oppervlak van de tegel is afhanke-
-• lijk van de baktemperatuur en de samen-
Wie meer ruimte beschikbaar heeft en aan het
muziekmeubel een dubbele functie wil geven,
kan er een dam- of schaaktafel van maken. Met
behulp van mozaïeksteentjes of ingelegd hout
van twee verschillende kleuren ontstaat een
Na het handige doe-het-zelf-„meubel-
stuk” de workmate met succes ge
bracht te hebben, komt Black and Dec
ker nu met een zaagbok, die ingeklapt
kan worden. Waarom dit hulpstuk saw
horse genoemd moet worden, is ons een
raadsel: zaagbok is nu juist een aardige
en typisch Nederlandse benaming. De
bok dient uiteraard om langhout klein
te maken. Een beetje doe-het-zelver
kan zo’n bok natuurlijk ook gemakke
lijk zelf maken. Maar goed, wie niet
handig is, kan de sawhorse als bouw
pakket voor 49,50 kopen. De werk-
hoogte in uitgeklapte vorm is 88‘/2 cm.
Deze tekening geeft de totale op bouw van de muziekkist in grotere
uitvoering weer
Op een betrekkelijk klein oppervlak kan het
gehele instrumentarium van afspeelapparatuur
worden ondergebracht. De totale om vang van
een muziekkist hoeft niet groter te zijn dan 70 cm
lang en breed.
8