drie sectoren uit partijprogramma’s
CDA en PvdA
WIL
WIJK AAN
KLOKKESTOEL TERUG
t
Scheepsmodel bevestigt
band tussen zee en kerk
„vermeden”
lange Zeestraat
I.V.
Jongen bekende
reeks diefstallen
Cursus Engels van
Vrouwenraad
Kermisstunt in
toren van raadhuis
Kermisklanten
contra politie
Aanrijding
op de fiets
Afsluiting Potgieterstraat
SUITE-AVOND
IN ALPHA
Openbare schennis
DONDERDAG
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
ft
(Van een onzer verslaggevers)
BEVERWIJK. Het in een rose kaft uitgevoerde collegeprogram
van CDA en PvdA blijft onderwerp van heftige discussie. Noemde
oppositieleider Fr. Koster van de WD dinsdagavond het boekwerkje
„onsamenhangend en onvolledig", oud-wethouder A. Hoogeboom nam
de woorden „mager en onevenwichtig” in de mond.
tr-
Reacties op deze rubriek via telefoonnummer 02510 - 26546
BEVERWIJK-HEEMSKERK
•j
l.
I...
E
Witte vlekken in regeerakkoord
noemt het niet eens.
JAN PIET STOKMAN
llllllll
literst
in en
esten
maalslinnen. Dit is in wit damast gemou-
Vermeldenswaard is ook de klok, die in
inden)
ar een
illllllllj
jidige
oyale
1. De
ap en
Daarom is er niet over onderhandeld en
.staat er niets in het program. Ik hoop dat
eventuele bezorgdheid hierover nu is weg
genomen”.
Tot verbazing van vriend en vijand ont
breken in het regeerakkoord de hoofd
stukken sport, sociale zaken en volksge
zondheid. Toch geen zaken die zomaar
onder tafel geschoven kunnen worden,
hetgeen de PvdA en het CDA dan ook niet
van plan zijn, zo verklaarden ze, maar
door de manier van onderhandelen waren
de onderhandelingsdelegaties van beide
partijen er niet aan toegekomen om de
drie hoofdstukken uit de partijprogram
ma’s met elkaar te vergelijken en in el
kaar te passen.
Opvallend is dat de hoofdstukken onder
deel uitmaken van de portefeuille van
CDA-wethouder A. Hoogeboom, die niet
in de onderhandelingen over het college-
akkoord werd gekend en dus ook geen
prioriteiten uit zijn portefeuille kon opge
ven. De nieuwe fractie-voorzitter van het
CDA in de gemeenteraad, C. Bayense,
verontschuldigde zich dinsdagavond voor
het gemis in het akkoord. „Het betekent
niet dat deze punten in de komende vier
jaar geen of weinig aandacht zullen krij
gen. Over de genoemde programmapun
ten bestaat een bijna volledige overeen
stemming bij alle betrokken partijen.
„Wordt er dan in de programma’s van
CDA en PvdA gesproken ovei’ de bouw
Maar oud-wethouder Hoogeboom was
niet tevreden gesteld. In het rose regeer-
boekje wordt binnen de hoofdstukken de
volgorde tevens als een prioriteit gezien:
dus de belangrijkste zaak als eerste ver
meldt. Het ontbreken van de sectoren
sport, sociale zaken, maatschappelijke za
ken en volksgezondheid ontlokte hem dit:
DAT ER TUSSEN DE HERVORMDE KERK van de badplaats en de Noordzee
eeuwenoude banden bestaan, daarvan legt het fraaie scheepje in de kerk getuigenis
af. Het scheepsmodel vormt één van de interessantste bezittingen van de Wijk aan
Zeeër dorpskerk die toch al relatief veel bezienswaardigheden omvat. Daarop wordt
INTERESSANT AAN HET SCHEEPJE (zie foto kerkinterieur) is voornamelijk de
geschiedenis. Het scheepje dat momenteel in de kerk te pronk hangt is van vrij
recente datum en vervangt het authentiek zeventiende-eeuwse exemplaar, dat tot
1911 in de kerk te bewonderen viel.
WAT ER MET DIT ORIGINELE EXEMPLAAR gebeurd is, is een beetje duister.
Er zijn bronnen die melding maken van de verkoop van het scheepje voor de somma
van f800 aan een „Amerikaanse toerist”; andere bronnen zijn er echter van
overtuigd dat het scheepsmodel in Nederlandse handen is gebleven.
DAAROP DUIDT OOK de ingezonden brief, die de heer G. C. E. Crone in 1916 in
het tijdschrift „Buiten” liet opnemen, en waarin hij zich er naar aanleiding van een
artikel over de bezienswaardigheden van Wijk aan Zee op beroemde, de nieuwe
eigenaar van het verdwenen „kerkschip” te zijn.
VOLGENS DE HEER CRONE poogde hij „wegens het dreigende gevaar dat
vreemdelingen steeds dergelijke oudheden trachten te koopen voor hunne musea en
verzamelingen” en „daar het hier juist een scheepsbouwkundig historiestuk van
onberispelijken vorm gold” het model in zijn bezit te krijgen, hetgeen hem in 1911
„door bijzondere toestemming der autoriteiten mocht gelukken”.
DE NIEUWE EIGENAAR liet het zeer verwaarloosde scheepje zorgvuldig restau
reren met behoud van alle originele delen. Na verwijdering der „onooglijke later
aangebrachte verflaag” kwam het oude beeldhouwwerk en de oorspronkelijke
beschildering te voorschijn. Tevens wrden de tuigages en zeilen vernield.
DIE GRONDIGE OPKNAPBEURT was hard nodig, nadat ene Bol het scheepje
rond 1840 aan de toenmalige eisen des tijds had „aangepast”. Hij schilderde het
volkomen over en voorzag het van negentiende-eeuws tuig, wat enkele decennia
later de mening deed postvatten dat diezelfde Bol naar oud model een compleet
nieuw scheepje had vervaardigd, maar dat bleek bij de restauratie toch een
misvatting. Het scheepje is authentiek zeventiende-eeuws, en stelt het Nederlandse
scheepstype voor van omstreeks 1645, een zogenoemde Pinas (zie afbeelding).
NA DE RESTAURATIE stond Crone het „alleszins belangrijke en zeldzame
model” in bruikleen af aan het Rijksmuseum, waar het een plaatsje kreeg op de
marine-afdeling. Wijk aan Zee moet het tot op de dag van vandaag met een
vervangend exemplaar doen.
Zoals bijvoorbeeld Vrouwenemancipa
tie uit het PvdA-programma. Enkele pun
ten hieruit zijn in het regeerakkoord onder
het hoofdstuk welzijn ingebracht, terwijl'
andere opmerkingen uit Vrouwenemanci
patie van het PvdA-program in het hoofd
stuk algemeen in het regeerakkoord zijn
terug te vinden. En zo zijn er nog wel een
paar zaken door elkaar gehusseld.
Het rose boekje munt niet uit door dui
delijkheid. Door het in elkaar schuiven
van de programma’s zijn hier en daar wat
zaken in een hoofdstuk ondergebracht
waar ze niet thuis horen.
Een nadere vergelijking van de twee
programma’s leert dat PvdA en CDA veel
zaken in de sectoren sport, sociale zaken,
volksgezondheid, maatschappelijk werk
onaangeroerd laten. Of het ontbreken van
een programmapunt in het ene program
betekent dat de andere partij die er wel
aandacht aan heeft besteed, er van uit
gaat dat de partner zich achter het ge
noemde programmapunt stelt is niet dui
delijk.
In de sector sport schaart de PvdA zich
achter het idee van een 2e sporthal in
Beverwijk. Het CDA eveneens. Moeilijker
„Gezondheidszorg en sociale zaken" van
de PvdA wordt bij het CDA „Volksgezond
heid" genoemd. Vreemd is weer dat punt 9
van het PvdA hoofdstuk over consultatie-
bureau's voor drug- en alcoholgebruikers
in het regeerakkoord onder het hoofdstuk
je algemeen is opgenomen. Hadden de
onderhandelingsdelegaties nu wèl tijd om
dit specifieke PvdA-programmapunt in
wordt het met de buitensportaccommoda
ties. Het PvdA wil deze accommodaties
zoveel mogelijk handhaven en bevordert
de aanleg van nieuwe sportterreinen en
accommodaties. Het CDA vindt dat er
rekening met de te verwachten bevol-
Wat wel zuinig en op de juiste plaats
voor het nageslacht bewaard is, is het
kostbare avondmaalzilver van de Neder
landse Hervormde Gemeente Wijk aan
Zee. Typerend daarbij is, dat het in bezit
krijgen van deze collectie ten nauwste
samenhangt met het instellen van het H.
Avondmaal op Goede Vrijdag; een vie
ring, die tot het midden van de vorige
eeuw onbekend was.
De oudste avondmaalsbeker uit het
bezit van de Hervormde Kerk is die met
het jaartal 1684 en het meesterteken SZ,
dat wordt toegeschreven aan Sigmundus
Zschammer uit Joachimstad in Bohe-
men. Op die beker staat onder een wa
penschild, gedekt door een helm en een
wolf als eimier, gegraveerd: „Ter nage
dachtenis van Adriana de Wolff, geboren
te Amsterdam den 20 december 1649,
gestorven te Wijck op Zee den 20 augus
tus 1680, begraven in Beverwijk den 23
dito”. Vermoedelijk was de 31-jarige Ad
riana de Wolff ambachtsvrouwe van
Wijk aan Zee.
WIJK AAN ZEE. Het scheepsmodel
waarvan in bijgaand cursiefje sprake is,
is niet het enige dat in de loop der jaren
uit de Hervormde dorpskerk van Wijk
aan Zee verdwenen is. De badplaats
mist ook de originele klokkestoel, die
Beverwijk onlangs „geconfisqueerd”
heeft om het uit de veertiende of vijf
tiende eeuw daterende apparaat een ere
plaatsje te geven in de Salie des Pas
Perdus van het Stadskantoor. Heel wat
Wijk aan Zeeërs zijn van mening dat die
stoel daar niet hoort te staan en zo snel
mogelijk aan de badplaats dient te wor
den teruggegeven. Het gaat, zo menen
zij, niet aan, dat Beverwijk met de anti
quiteiten van Wijk aan Zee gaat strij
ken!
Het snuffelen in de hoofdstukken sport,
sociale zaken, volksgezondheid en ge
zondheidszorg, is geen attractieve bezig
heid. Na het puzzelen rijst de vraag of
CDA en PvdA van plan zijn in de komen
de vier jaar de sectoren sport, volksge
zondheid en sociale zaken tot „jaagge-
bied" te verklaren waarin elk der partijen
uit de raad naar hartelust mag grasdui
nen.
De PvdA’ers zullen in het CDA-pro-
gramma niets terugvinden over de instel
ling van een bewonersraad voor bejaar
dentehuizen en naar het inzicht van de
PvdA beslissingsrecht dient te hebben in
het totale beleid.
(Van een onzer verslaggeefsters)
BEVERWIJK. In het afgelopen week
end kon de Beverwijkse politie een 16-
jarige Beverwijker aanhouden die in een
ontvreemde auto reed. Deze knaap heeft
inmiddels een reeks van delicten bekend.
(Van een onzer verslaggeefsters)
HEEMSKERK. Een fietsend echt-
(Van een onzer verslaggeefsters)
BEVERWIJK. Woensdagmorgen al
voor negen uur deed een 15-jarig meisje
aangifte bij de politie van openbare schen
nis. Zij was op het zuidelijk fietspad van
de Zeestraat lastig gevallen door een blote-
rik.
van Heemskerk toe te spreken. De politie
haalde de heren van de toren.
t. Ind.
lar de
sdeel-
2 met
r met
nig op
iraagt
arage.
irijwel
oyale
ertuin
vaste
ng en
118.5
Fractie-voorzitter C. Bayense van het
CDA.
het regeèrakkoord op te nemen en de rest
van de hoofdstukken volksgezondheid, so
ciale zaken en gezondheidszorg maar te
laten voor wat ze zijn. Ook de migranten-
raad, een gezondheidszorgwens van de
PvdA, is onder het kopje algemeen in het
rose boekje opgenomen!
HEEMSKERK. In verband met herbe-
stratingswerkzaamheden zal de Potgieter
straat van 11 september tot ongeveer half
november worden afgesloten voor alle ver
keer, met uitzondering van de voetgan
gers.
Het verkeer wordt omgeleid via de Laan
van Assumburg, Coornhertstraat en Hui-
bert Pootstraat.
BEVERWIJK. Tijdens de suite-avond
in de Alpha Soos, die vanavond om 20 uur
begint, treedt de zanger Joost Belinfante
op. Belinfante, 31 jaar, zingt over het le
ven, in de stijl van Fischer/Koelewijn-
/Hansse. Hij begeleidt zichzelf op de gitaar,
viool, mondharmonica en draaispelop-
hoon. De suite-avond in Alpha is gratis
toegankelijk.
(Van een onzer verslaggeefsters)
HEEMSKERK. Drankgebruik leidde
woensdagmiddag tegen vier uur bij het
kermisterrein op de Kaerelaan tot een
vechtpartij. Toen de politie zich er mee
bemoeide richtte de drift zich op de politie
mannen. Eén van de vechtenden moest
met een gebroken neus naar het zieken
huis. De andere werd meegenomen naar
het bureau. Beiden krijgen een proces
verbaal wegens verzet tegen de politie.
De volgende beker kwam in 1854. Het
was een geschenk van „enige” edele
Christenen door bemoeiing van „onze
geliefden leeraar H. Luüsen”. Er is op
gegraveerd het wapen van Wijk aan Zee,
kerk en toren en een voorstelling van een
man met een spade in de hand, hetgeen
doet denken aan een doodgraver. Ook
deze werd vervaardigd door een zilvers
mid uit Bohemen; welke, is niet meer te
achterhalen.
Bij deze twee fraaie bekers bleef het
niet, want juist in een tijd dat het ’t
moeilijkst was op dit gebied iets te ver
krijgen, laat staan te vervaardigen, zet
ten de Wijk aan Zeeërs onder leiding van
dr. A. J. Bronkhorst een zilveractie op
touw. Dat was in het oorlogsjaar 1942.
Heel wat zilver, vooral de aanvankelijk
zo goed verstopte guldens en rijksdaal-
ders, kwam in dat jaar weer te voor
schijn en onder het motto dat bij twee
zilveren bekers ook een zilveren schenk
kan behoorde, kreeg men zoveel van het
kostbare metaal bijeen, dat in datzelfde
jaar de kan kon worden overgedragen.
Voordien werden de bekers uit een fles
volgeschonken en dat was meenden
zeer terecht de Wijk aan Zeeërs toch
niet zoals het hoorde.
Op veel van het resterende Avond-
maalszilver staat de naam van de familie
Boreel en dit bewijst dat er reeds lang
geleden een nauwe band bestond met dit
geslacht. Afgaande op de inscripties mag
worden aangenomen, dat door de familie
Boreel bij in eigen kring voorkomende
huwelijken, geboorten en overlijdens
steeds een geschenk in de vorm van
avondmaalszilver aan de kerk overhan
digd werd. Het enige wapen dat in de
kerk is over gebleven, is dan ook dat van
de familie Boreel. Naast avondmaalszil
ver bezit de kerk ook heel fraai avond-
HEEMSKERK. Na drankgebruik be
klommen een 19-jarige en een 22-jarige
Heemskerker woensdagmiddag het toren
tje van het raadhuis, naar zij later tegeno
ver de politie verklaarden om het volk
paar, waarvan de moeder een eenjarig
kindje achterop had, kwam woensdagmid
dag op de Jan Lighthartstraat door onbe
kende oorzaak ten val, mogelijk omdat de
sturen van de fietsen haakten. De moeder
is met een heupfraktuur en een hersen
schudding in het St. Jozefziekenhuis opge
nomen.
In het CDA-programma wordt met geen
woord gerept over het inrichten van klei
nere goed geoutilleerde woonwagencentra
(een wens van de PvdA). De socialisten
reppen met geen woord over de oprichting
van een districtsgeneeskundige dienst
voor de IJmond, zoals het CDA die graag
zou willen. De CDA is de wens van de
socialisten vergeten om in de sociale werk
plaats een overlegorgaan op te richten.
Niets in het PvdA-programma te vinden
over de CDA-opmerking dat het ambulan
cevervoer in de gemeente een verantwoor
delijkheid is van de gemeente en door het
gemeentebestuur gecontroleerd en geïn
strueerd moet worden.
gang,
ilaap-
grote
i.
Hij was betrokken bij inbraken in
woningen aan Peperstraat, Plantage, Dier-
luststraat, Grote Houtweg en Konings
traat, waarbij onder meer sieraden, een
antiek beursje en een postzegelverzame-
ling ter waarde van 30.000 werden ont
vreemd.
Woensdag is ook een 15-jarig vriendje
aangehouden die bij de autodiefstal be
trokken zou zijn geweest. Een 18-jarige
broer werd eveneens aangehouden, ver
dacht van heling van onder meer de siera
den. Zij zijn na verhoor heengezonden.
Een 29-jarige Beverwijker had zich over
de postzegelverzameling ontfermd. Die
verzameling kon nog niet worden achter
haald, want deze zou aan een onbekende
Amsterdammer zijn verkocht. In verband
met het onderzoek wordt deze verdachte
nog vastgehouden.
OP HET ï/ülJ GEZICHT
van een 2e sporthal, zodat er niets in het
collegeprogram hoeft komen te staan? Wat
stond er in beide programma’s genoemd
over het algemeen maatschappelijk werk?
Welke overeenkomst bestaat er in beide
programma’s over het woonwagenwerk?
Het PvdA-programma spreekt zich uit
over een streven naar kleinere goed geou
tilleerde woonwagencentra, meervoud.
Wat zegt het CDA? Het CDA spreekt zich
uit over- een spoedige oprichting van een
geneeskundige dienst voor de IJmond.
Wat is het standpunt van de PvdA? Ik heb
het niet kunnen vinden", aldus Hooge
boom dinsdagavond.
Niets over de zieken- en verpleegtehui
zen in Beverwijk in het PvdA-programma.
Wel in dat programma een zinsnede over
een gewenst gestructureerd overleg tussen
huisartsen, maatschappelijk werkers en
kruisverenigingen. Het CDA meent dat
een totaal van voorzieningen voor preven
tieve gezondheidszorg uit de bestaande
maatschappelijke gezondheidsinstanties
kingsopbouw moet worden gehouden. Een dient te worden opgebouwd. De PvdA
verbetering van de jeugdsportsubsidie is
bij het CDA niet te vinden. Het hoofdstuk
sport is daarmee afgesloten!
BEVERWIJK. De Federatieve Vrou
wenraad Beverwijk organiseert een cur
sus Engelse conversatie voor beginners,
die start op donderdag 21 september in I
„De Nieuwe Slof” aan de Kerkstraat.
De cursus bestaat uit achttien lessen, die
steeds beginnen om half twee en eindigen
om half vier.
Er kunnen nog enkele deelneemsters
worden geplaatst, maar dan dient men
zich spoedig op te geven. Informatie wordt
gaarne verstrekt door mevrouw Wonink-
Oldemaat, telefoon 02510-24257.
De doden werden vroeger opgebaard
in het zogenoemde „barenhokje” (lijken
huisje) aan de achterzijde van de kerk.
Op de uit 1916 daterende foto van het
exterieur van de kerk, als alle foto’s en de
basisgegevens voor de tekst beschikbaar
gesteld door het Wijk aan Zeeër Prenten
kabinet J. van der Linden, is dit baren
hokje goed te zien. In later jaren werd het
gesloopt, om plaats te maken voor de
consistoriekamer (zie voorgaande afleve
ring van deze rubriek).
aanbidding van de herders, de vlucht
naar Egypte, het sacrament van de doop
en het Laatste Avondmaal.
De moeite van het bekijken waard is
verder de tegel, die in het portaal van de
toreningang is ingemetseld. Deze steen-
met-opschrift bevond zich als gevelsteen
in een Wijk aan Zeeër boerderij en kwam
na veel omzwervingen in het metselwerk
van een bruggetje terecht, waar de steen
door een predikant van de Hervormde
Gemeente werd opgemerkt. Deze liet de
steen in het kerkportaal metselen. De
steen toont een rechtstaand anker wat
zowel een gedeelte uit een familiewapen
als een symbool der zeevaart kan beteke
nen waaromheen geschreven staat:
„Walraven van Ivenen (van duenen) sterf
int jaar KXXX, bit voor die siel”. Dit
alles maakt het wel heel waarschijnlijk
dat het om het uit 1480 daterende graf
steen gaat, die om onnaspeurlijke rede
nen later tot gevelsteen werd gepromo
veerd.
die het (uit het Latijn vertaalde) rand
schrift draagt „Ik zal de Heer zingen die
mij goede eigenschappen toedeelt en lo
ven de naam des Allerhoogsten”. Tens
lotte kent ook de Hervormde Kerk van
Wijk aan Zee een zeemansgraf. In de
toren ligt begraven een kapitein, die tij
dens een storm in 1642 met zijn schip bij
Callantsoog verging, daar verdronk en
bij Wijk aan Zee aanspoelde.
i.;/
