Op maat gesneden amusementspop in Rotterdamse Doelen
41
Subsidie kunst straks
definitief afgeschaft
Kinderarbeid bij toneel
krijgt vrijwel geen kans
Vraagtekens rond voortbestaan groep
Who-drummer Keith Moon
dood na
a
vermande dantuma bv
streekgenoten
exposeren
o
Boek en plaat
Ko van Dijk
verschenen
Cecil Aronowitz
overleden
overdosis drugs
y
Ol\ide
Bloemen
3
est
w
3M
1
3
Qbij de boekhandel
De nieuwe 732
droogkopieermachine van 3M:
maakt kopieën van super-
kwaliteit voor
een zeer
lage prijs
£2
Minister Gardeniers blijft bij standpunt
Operastichting opent
seizoen met Tannhauser
4:
13
V KUNST
19 7 8
SEPTEMBER
1
VRIJDAG
8
JSt
ïral.
est
eral.
eral.
Kom kijken en overtuig uzelf.
3
1
Ze zijn
er weer!
C
o
ROTTERDAM. Toen VARA’s Wonderland begin dit jaar eindelijk
de geest kreeg en aandacht schonk aan het punkfenomeen, dat in 1977
met name in Engeland de kop had opgestoken, gebeurde dat aan de
hand van opnamen van The Sex Pistols, The Stranglers en de Newy-
orkse formatie Blondie. Zelden zullen programmamakers zich zo in de
materie verslikt hebben, als bij die gelegenheid, want een doodgewone
punkband kwam kennelijk niet aan bod. De Pistols bezweken immers
korte tijd later aan een overmatige publiciteit, terwijl je laatstgenoem
de groepen hoogstens als representanten van het nietszeggende begrip
new wave kon aanmerken.
MIMI
(ADVERTENTIE)
Blondie zo zoetjesaan volwassen
JOHN OOMKES
o
(ADVERTENTIE)
i
KEITH MOON
UW DEALER
Zijlstraat 90-92, Haarlem
Telefoon 023-311350
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De Arbeidsinspectie
heeft de afgelopen jaren vrijwel steeds
vergunning geweigerd voor medewerking
Het lijdt geen twijfel dat Blondie en
daarmee bedoelen we dan de groep en niet
de zingende sexbom op een kritiek punt
in haar bestaan is aangeland. De zojuist
verschenen derde elpee, Parallel Lines,
moet immers eindelijk de gewenste erken
ning brengen in het thuisland Amerika.
Gebeurt dat niet binnen afzienbare tijd,
dan zouden de spanningen waaraan de
groep blootstaat, wel eens fataal kunnen
blijken te zijn. Nochtans heeft men in een
jaar tijds drie zeer behoorlijke albums
afgeleverd en dat is meer dan menige
debutant siert.
Eenvoud is de grootste kracht van Blon
die, live zowel, als op de plaat. Songs duren
niet langer dan twee, drie minuten, terwijl
de produktie vaak even glad is als die van
Abba of Fleetwood Mac. De teksten ade
men de geest van het het meisjesblad Tina;
de voordracht van Deborah Harry houdt
vervolgens het midden tussen een losgesla
gen vamp als Marilyn Monroe en een vrou
welijk alternatief voor Mick Jagger. En
haar begeerlijke lichaam is tenslotte ge
huld in een wit terlenka niemendalletje,
terwijl de voetjes gestoken zijn in tennis
schoenen, die geen moment stilstaan tij
dens het concert.
Kan zo’n commerciële STER-tv-spot nou
ook nog garant staan voor een kwaliteits-
produkt? Het lijken haast twee verschil
lende zaken. Voor een publiek dat voor een
groot deel uit teenyboppers bestaat, biedt
Blondie echter op maat gesneden amuse-
Voor de medewerking van kinderen aan
reclamefilms op de televisie werd in 1976
45 maal vergunning verleend. Dat is een
stijging in vergelijking met het jaar daar
voor.
van zeer jonge kinderen aan opera- en
toneelvoorstellingen. Voorkomen moet
namelijk worden dat deze jongeren gees
telijk en lichamelijk te zeer belast wor
den. Dit staat in het jaarverslag-1976 van
de Arbeidsinspectie.
Voor sommige produkties is de mede
werking van een kind - als acteur of als
figurant - noodzakelijk. In de gevallen,
waarin een vergunning voor die medewer
king niet werd verleend, is men overge
gaan tot de vervanging van het kind door
een pop. Dit heeft niet tot artistiek onaan
vaardbare situaties geleid. Er gaan, aldus
de Arbeidsinspectie, zelfs stemmen op, dat
het gebruik van een pop de voorkeur ver
dient. De aandacht van het publiek wordt
geconcentreerd op de symboliek van de
„rol” en minder afgeleid door het wezentje
op de planken.
Het aantal vergunningen dat is verleend
voor medewerking van kinderen aan tele
visieprogramma’s is de laatste jaren ge
daald. Volgens de Arbeidsinspectie groeit
bij de omroeporganisaties het besef dat
ook zij verantwoordelijkheid tegenover
kinderen hebben. Er wordt op gewezen dat
kinderen, die aan een tv-programma mee
doen, middelpunt van bewondering zijn,
maar later weer terugvallen in de anonimi
teit van het gewone leven. Er zijn maar
weinig kinderen, die daartegen gewapend
zijn. Aan dit aspect zal steeds bijzondere
aandacht moeten worden besteed. Er wer
den in 1976 106 vergunningen verstrekt.
ment, dat ook serieuze belangstelling ver
dient. Op het eerste gehoor kan het mis
schien lijken alsof een glimmende jukebox
voorzien van een pracht van een vrouwe
lijke trekpleister het ene na het andere
singletje afdraait. In werkelijkheid gaat
het om een band met pit, die hooguit
beperkt wordt in haar uitingsmogelijkhe
den omdat het repertoire nu eenmaal wei
nig afwisseling biedt.
Bij een vorige kennismaking leek het
alsof de gitaristen Frank Infante en Chris
Stein, bassist Nigel Harrison, drummer
Clem Burke en toetsenman Jimmy Destri
zich wat plichtmatig van hun taak kweten.
Dit keer echter heeft Blondie een uitgerus
te indruk achtergelaten. Het geheel recht
vaardigt zelfs de conclusie dat de groep zo
zoetjesaan volwassen wordt. De ritmesec
tie sluit beter dan voorheen, gitarist Infan
te is beter ingewerkt en de gegroeide voca
le capaciteiten van Deborah Harry ver
oorloven haar als middelpunt van de be
langstelling een grotere vrijheid dan voor
heen.
(Van onze kunstredactie)
LONDEN. Keith Moon, de drummer
van de Engelse rockgroep The Who, is
donderdagochtend in Londen overleden
ten gevolge van het innemen van een te
grote dosis verdovende middelen. Zo is
door ziekenhuisautoriteiten in Londen
bekendgemaakt. Een woordvoerder van
The Who heeft berichten dat Moon, die
een maand geleden 31 jaar werd, gestor
ven was aan drugs, tegengesproken.
De ASK stelt kopers van kunst in gale
ries in staat kunstwerken aan te schaffen
met subsidie (20 procent van de aankoop
som tot een maximum van 240 gulden) van
het rijk., Uit onderzoek was naar voren
gekomen dat vooral particulieren met ho
ge inkomens van de regeling, die een socia
le spreiding van kunst beoogt, gebruik
maken. Het college dat de minister advi
seert in kunstzaken, de Raad voor de
Kunst, deelde destijds de bewindsvrouw
mee dat de ASK niet aan haar doelstellin
gen beantwoordt en dan ook beter kan
worden afgeschaft. Een paar maanden ge
leden maakte mevrouw Gardeniers be
kend het voornemen te hebben het advies
van de Raad voor de Kunst op te volgen en
de regeling te willen beëindigen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG. De Aankoop Subsidie
regeling Kunstwerken (ASK) wordt defi
nitief afgeschaft. Dit besluit van minister
Gardeniers (CRM) staat in de toelichting
op de begroting van haar departement
voor 1979. Uit een mondeling overleg dat
de minister donderdag heeft gevoerd met
de vaste Tweede-Kamercommissie voor
CRM is gebleken dat een meerderheid van
de Kamer zich niet tegen haar beslissing
zal verzetten.
rockopera van de hand van Townsend,
wordt na het verscheiden van Moon uiterst
onzeker. Hetzelfde kan tenslotte gezegd
worden van het voortbestaan van The
Who, terwijl de aangekondigde wereld-
toernee zo goed als zeker zal komen te
vervallen.
Keith Moon, wiens drummen door critici
altijd omschreven werd als onstuimig en
ontketend, had muzikaal gezien geen grote
invloed op het repertoire van de groep.
Saillant detail in deze is tenslotte de
daad van solidariteit die The Who bewees
aan Keith Richard en Mick Jagger van The
Rolling Stones, toen deze musici in 1967
gevangen werden gezet wegens vermeend
gebruik van drugs. Binnen 24 uur na hun
arrestatie lag er een Who-single met Sto-
nes-composities in de winkels. Het speciale
hoesje vermelde toen: „The Who vindt dat
Mick Jagger en Keith Richard behandeld
worden als zondebokken voor het drug
probleem”. Elf jaar later viel Keith Moon
ten offer aan hetzelfde probleem. Met hem
gaat een schilderachtige, tot de verbeel
ding sprekende artiest heen.
lijk dat ook van de kunstuitleen met name
de mensen met een hoog opleidingsniveau
en hoge inkomens gebruik maken.
In het overleg met de vaste Commissie
heeft mevrouw Gardeniers duidelijk ge
maakt waarom zij zo vroeg haar voorne
men tot beëindiging van de ASK naar
buiten heeft gebracht. Zij heeft dat gedaan
opdat de galeriehouders zich tijdig aan de
veranderde situatie kunnen aanpassen.
Bekendmaking van de beslissing eind sep
tember zou te zeer „korte-termijnwerk”
zijn geweest.
De commissie bleek zich ook wat dit
betreft in de bewindsvrouw te kunnen
vinden. Wel hebben de leden haar duide
lijk te verstaan gegeven dat er naar aanlei
ding van de dit najaar toegezegde nota
over artotheken en kunstuitleen beslissin
gen moeten worden genomen over hoe nu
precies de nieuwe situatie wordt en de
nieuwe regeling gaat werken.
AMSTERDAM (ANP). De Neder
landse Operastichting opent het operasei-
zoen 1978/1979 met de „Parijse versie”
van Richard Wagners Tannhauser. De eer
ste voorstelling wordt morgenavond ge
geven in het circustheater in Schevenin-
gen.
Wilde Bloemen
meer dan duizend
wilde planten en
bloemen beschreven
en schitterend in
kleur afgebeeld door
Roger Phillips en
Drs. S.E. Stumpel-
Rienks
groot natuurboek
nu nog f 29,50
per 1 oktober 1978
f37.50
voordeel f 8,-
1-
i'
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. De actrices Anne-Wil
Blankets, Mary Dresselhuys en Ank van
der Moer, ontvingen donderdagmiddag in
het Toneelmuseum, uit handen van Guus
Verstraete, de eerste exemplaren van het
boek en de grammofoonplaat over Ko van
Dijk. Het betreft een bundeling van de
radio-interviews die Tony van Verre met
de in mei van dit jaar overleden acteur
maakte. De tekst daarvan is nu in boek
vorm verschenen, integraal, ook wat niet
voor de radio werd gezegd. Op de elpee
zijn delen uit de radio-gesprekken te ho
ren en de keerzijde is gevuld met frag
menten van rollen die Ko van Dijk ge
speeld heeft.
Nauwelijks acht maanden later krabt
menigeen zich vertwijfeld op het hoofd,
want Blondie donderdagavond live in
de Rotterdamse Doelen onderscheidt
zich in weinig meer van een doorsnee
popgroep. De frisse vierkwartsmaten en
het ratjetoe van jaren ’50 en ’60-klanken
(Chrystals, Ronettes) kennen zelfs voor de
groentenman op de hoek geen geheimen
meer. Bovendien is de zeskoppige forma
tie in het gelukkige bezit van een zangeres,
die in Nederland is uitgegroeid tot een
tieneridool van de eerste orde. Deborah
Harry is de favoriete pin-up van elke
twaalfjarige van mannelijke kunne; ver
antwoordelijk voor natte dromen en ga
rant voor een behoorlijk geldelijk gewin.
Hoogtepunten in dit concert betreffen
vooral de resultaten van die toegenomen
eendracht van de band en Deborah’s sim
pele idee om met behulp van twee keuken-
spiegels de betekenis van het nummer
Fade Away and Radiate van een extra
dimensie te voorzien. Voortreffelijk is er
voorts gemusiceerd in de langzamere
songs als Picture This, Will anything hap
pen en I’m on E. Helaas vormt de opbouw
van een concert nog een punt van directe
zorg; ook nu weer rekt de groep het pro
gramma teveel uit. Maar dat er meer in zit
voor de toekomst, lijkt bij Blondie even
zeer het geval als bij de Engelse Buzz-
cocks, die opvielen als voorprogramma.
Moon stond overigens bekend als een
onstuimige wildebras, die niets te dol was.
Zo hield hij niet alleen regelmatig huis op
de hotelkamers, waar hij tijdens toemees
verbleef, maar haalde nog onlangs de in
ternationale pers door op de avond van
zijn verjaardag zijn auto in een leegstaand
zwembad te parkeren.
Moon werd donderdagochtend dood in
bed aangetroffen door zijn vriendin Anet-
te Walter-Tax, een Zweeds fotomodel.
Woensdagavond had hij in haar gezel
schap de première bijgewoond van de film
The Buddy Holly Story en zjn verloving
met het model bekend gemaakt.
De drummer maakte sinds 1964 deel uit
van wereldvermaarde groep The Who, die
voorts componist en gitarist Pete Town
send, bassist John Entwistle en zanger
Roger Daltrey omvatte. Deze groep, die
naam maakte met het uitbrengen van de
rockopera en de film Tommy en een optre
den op het Woodstock Festival, had juist
vorige maand een artistieke impasse door
broken met het uitbrengen van het album
Who are you, het eerste na drie jaar van
inactiviteit.
De onverwachte dood van Keith Moon
zal op zijn minst een ernstige vertraging
betekenen voor reeds aangekondigde pro
jecten. Zo zullen de activiteiten rond de
documentaire-film The Kids are allright,
die de geschiedenis van de bijna vijftien
jaar oude groep belicht en de neerslag
vormt van eerder dit jaar verzorgde
cluboptredens, zeker bemoeilijkt worden.
De verfilming van Quadrophenia, een
Smakelijk gekleed in een wit terlenka
niemandalletje zingt Deborah Harry haar
nummers tijdens het optreden van Blon
die in de Rotterdamse Doelen.
IPSWICH (Reuter). De in Zuid-Afrika
geboren en in Engeland wonende altvio
list Cecil Aronowitz is donderdag in Ips-
wicht overleden. Hij was woensdagavond
tijdens een concert in het naburige dorp
Snape Maltings onwel geworden.
De 62 jaar geworden altviolist was direc-
teur-snaarinstrumenten van de Britten-
Pearsschool voor progressieve muziekstu
die in Snape Maltings.
Aronowitz was in het buitenland en van
de grammofoonplaat vooral bekend als lid
van het Pro-Artekwartet. Ook musiceerde
hij wel samen met zijn vrouw, een pianiste
en speelde op platen met het Amadeus-
kwartet en met Yehudi Menuhin en Julian
Bream.
Ook zijn solocarrière mocht zich niet in
een overmatige belangstelling verheugen.
Een single (met de titel Don’t worry, Baby
(1974) en een album, Two sides of Moon
(1975) flopten. Tijdens live-concerten telde
hij echter wel degelijk mee. Daarbij be
perkte hij zich niet tot een stuwende per
cussie, maar ontpopte zich ook als een
humoristische showman; niet altijd even
bewust overigens. Tijdens de wereldpre
mière van de opera Tommy in het Amster
dams Concertgebouw struikelde hij toen
hij de podiumtrap afrende. In zijn val
sleurde Moon twee speakerboxen mee. Na
de grote bijval van het publiek speelde hij
met bebloede handen en gezicht.
Van verschillende kanten rees verzet te
gen dit plan. Het felst reageerden de gale
riehouders, die de wetenschappelijke
waarde van het onderzoek, waarop de
Raad voor de Kunst en de minister zich
baseerden, in twijfel trokken. Zij wezen
erop dat er wel degelijk ook mensen met
lagere inkomens zijn, die van de subsidie
regeling profiteren. Ook talrijke kunste
naarsgroeperingen protesteerden. De
overkoepelende Federatie van Kunste
naarsinstellingen vond dat de ASK niet
mag worden afgeschaft zonder de realise
ring van een samenhangend beleid voor de
beeldende kunst.
Ook was er veel kritiek op het plan van
de minister om de uit de ASK vrijkomende
1,9 miljoen gulden „over te hevelen naar
de kunstuitleen. Uit een onderzoek dat in
juli openbaar werd gemaakt, bleek name-
De eerste opvoering van Tannhauser
vond in 1845 in Dresden plaats onder
leiding van Richard Wagner zelf. Voor de
opvoeringen in Parijs werkte de compo
nist deze opera om en het is deze versie die
de Operastichting nu op de planken
brengt. De regie is in handen van de En
gelsman John Cox. De muziek wordt ver
zorgd door het Concertgebouworkest on
der leiding van Edo de Waart.
Tannhauser is op 13,16, 26 september en
1 oktober in de Amsterdamse Stads
schouwburg te zien en voor een tweede
maal in Scheveningen op 22 september.
Aanvang telkens om zeven uur.
Alstublieft: met de nieuwe 732 kopieer
machine van 3M haalt Cl een buitengewoon handige kantoorhulp in huis.
Bescheiden van formaat (1/br/h 48x39x24 cm). Maar: met formidabele
kopiekwaliteit. Ontwikkelt daarbij lawaai noch reuk noch warmte.
Is kinderlijk eenvoudig te bedienen. En geen opwarmtijd, dus onmiddellijk
gebruiksklaar. Heeft een duurzame constructie, gebaseerd op ’n
geavanceerde technologie. Essentieel: de nieuwe 732 kopieermachine
maakt zeer kontrastrijke, vlekvrije kopieën - ook van halftonen - vanaf
zowel losse vellen, boekpagina’s, bonnen, formulieren als van b.v.
voorwerpen (3-dimensionaal).
Meer dan duizend soorten
in uniete kleurenfoto),
Roger Phillips
Suzette ESturnpel Rienks
Vanavond wordt in Galerie Bourna in
de Huidenstraat 3 in Amsterdam een expo
sitie geopend waaraan wordt deelgeno
men door de Haarlemse kunstenaar Tije
Domburg. Tot en met 30 september laat
Domburg er keramiek zien, samen met
Elzo Dibbets van wie schilderijen worden
getoond.
De opening begint om 20 uur. Men kan
van dinsdag tot en met zaterdag tussen 12-
18 uur bij Bouma terecht.
Eveneens vanavond gaat bij Kunstzalen
Vecht op het Rokin 30 in Amsterdam een
expositie open waar schilderijen en teke
ningen van Auke Tadema en boeken van
de hand van zijn vrouw, Bob Tadema
Sporry worden getoond. Het werk van
Auke Tadema, die uit Heemstede komt,
bevat een aantal nieuwe olieverven. Zijn
stijl bevindt zich in het raakvlak van fan
tastische en metarealistische kunst. Van
Bob Tadema Sporry verscheen kortgele
den haar laatste boek, een uitvoerige docu
mentaire over Bah.
De tentoonstelling wordt om 17 uur geo
pend door drs. R. Demarée. Men kan er tot
en met 22 september terecht, dagelijks van
10-17 uur behalve zondags.
Galerie Fagel, Prinsengracht 723 in Am
sterdam, heeft een nieuwe driekleurenli
tho uitgegeven van'Eric de Nie uit Haar
lem. De litho verschijnt in een oplage van
45 genummerde exemplaren en draagt als
titel „Zelfschaduw”. De Nie is een verte
genwoordiger van het fotorealisme.
Fagel, die vanaf 10 september tot 7 okto
ber schilderijen van Hugo Heyrman expo
seert, is van dinsdag tot en met zaterdag
geopend van 13-18 uur.
Olieverfschilderijen, stofcollages en
kleurpotloodtekeningen van Wilna Hellin-
ga worden tot het einde van de maand
september tentoongesteld in het Dercksen-
centrum voor geestelijk gezondheidszorg,
Oldenaller 1 (gelegen achter de Vrije Uni-
versiteit) in Amsterdam.
Wilna Hellinga, die thans in Ruigoord
(Haarlemmerliede) woont, werd op Suma
tra in het voormalige Nederlands Oost-
Indië geboren en in haar werk speelt de
exotische sfeer van haar geboorteland een
rol. Ze nam eerder deel aan groepsten
toonstellingen van de Keerkring in het
Stedelijk Museum in Amsterdam.
Tijdens een gezellige bijeenkomst in het Toneelmuseum in Amsterdam presenteren
Tony van Verre, Anne-Wil Blankers (midden) en Ank van der Moer, die binnenkort weer
toneel gaat spelen, het nieuwe boek en de bijbehorende plaat „Tony van Verre
ontmoette Ko van Dijk”.
De acteur Guus Verstraete verving Paul
Steenbergen die boek en plaat oorspron
kelijk ten doop zou houden. Omdat Steen
bergen plotseling voor een voetoperatie in
een ziekenhuis moest worden opgenomen,
kon hij niet aanwezig zijn.
Guus Verstraete legde er de nadruk op
dat Ko van Dijk leefde voor het toneel en
zijn jongens. Hij noemde hem een groot
regisseur, niet in de zin van toneelvernieu
wing of experimenten, maar als zoekende
naar wat een auteur met zijn tekst wil
zeggen. Voor de drie actrices die het boek
als eersten kregen aangeboden, koesterde
Ko van Dijk een bijzondere bewondering
en genegenheid, aldus Verstraete. Boek en
plaat worden samen verkocht en kosten
34.90.
