Bretonse steden
eisen 500
miljoen dollar
Kranten melden
aftreden Vorster
Manifestatie
IN RHODESIË
Strijd rond Narita
tegen staat
van beleg in
de Filippijnen
Ontwikkeling economie
Internationale conferentie
veroordeelt „imperialisme
I
I
blijft onbevredigend
99
g
DON QUISHOCKING
WET
Internationaal Monetair Fonds:
HAUSER ORKATER
LACHEN MAG
v
19 7 8
MAANDAG
SEPTEMBER
1 8
BINNEN- EN BUITENLAND
door Nico Scheepmaker
■El
ina
ictie
tstie
tter
g2
MANAGUA/CARACAS/SAN JOSÉ (AFP, Reuter en UPI) Terwijl
de situatie in de Middenamerikaanse staat Nicaragua onduidelijk is
vanwege de van overheidswege ingestelde censuur krijgt de burge
roorlog in dit land steeds meer internationale aspecten.
orst
ters
g 1
ing
ohn
ge-
een
oek
um
is”
5 I
Bi il IM J
Strijd in Nicaragua krijgt steeds
trijfël
meer internationale aspecten
Nu ook zwarten
dienstplichtig
zater-
ij het
'diens
g van
e ter
moor-
ider.
heeft
lestie
je de
le tot I
.nhet
ater-
inde-
staat
ngen
teisje
ikten
i oog
Ibra-
aan
s die
tl de
kon-
st op
theel
is de
aan-
i po-
een
van
De Nationale Garde heeft de noordelijke
stad Leon heroverd. Hierbij zouden meer
dan honderd doden zijn gevallen. Veel
gebouwen staan nog in brand. De meeste
strijders van het nt zouden hebben we
ten te vluchten naar de bergen. Uit andere
steden komen sinds de censuur nauwelijks
berichten, zodat niet bekend is hoe de
strijd daar verloopt.
Het minister van Buitenlandse Zaken in
de hoofdstad Managua heeft de ambassa
deurs van Costa Rica, Venezuela en Pana
ma verzocht uitleg te komen geven over de
houding van deze landen met betrekking
tot de toestand in Nicaragua. „Er zijn
enige verduidelijkingen nodig”, zo liet het
ministerie weten.
Aanleiding tot deze diplomatieke stap is
de beschuldiging van de autoriteiten in
Managua aan het adres van Venezuela en
Costa Rica dat de opstandelingen ge
steund worden door Venezolaanse vlieg
tuigen, die hun basis hebben in Costa Rica.
Venezuela heeft vorige week vijf oorlogs-
vliegtuigen aan Costa Rica verschaft „om
zich te verdedigen tegen mogelijke agres
sie”. Panama stuurde vier helikopters
naar Costa Rica. Dit land heeft officieel
geen leger en beschikt alleen over een
politiekorps en een grenswacht.
overblijft is een opeensomming van suc
cessen voor de Nationale Garde.
Uit de berichten blijkt wel dat de guerril
lastrijders van het Sandinistische Nationa
le Bevrijdingsfront (FSLN) een nieuw
front hebben geopend aan de grens met
Costa Rica. Het lijkt de bedoeling te zijn
een bevrijd gebied te scheppen waarin een
soort tegenregering kan worden gevormd.
In San José, de hoofdstad van Costa
Rica, is een commissie van de OAS aange
komen om de gespannen toestand te bekij
ken.
De opstandelingen zouden de stad Penas
Blancas volledig in handen hebben, terwijl
zij ook een aanval uitvoeren op de stad
Rivas. Volgens de regering zijn de guerril
lastrijders verdreven. Ooggetuigen die ge
vlucht zijn naar het buurland Costa Rica,
melden echter successen voor de Sandinis
ten.
„Met verwondering en verontwaardi
ging” hebben de afgevaardigden van 132
landen en organisaties in de hele wereld,
kennisgenomen van de collaboratie van de
Chinese leiders met de „reactionaire, im
perialistische en fascistische regeringen”,
met name die van Chili, Zuid-Afrika en
Israel. In de verklaring wordt dan gespro
ken over de „medeplichtigheid van de lei
ders in Peking aan de agressie tegen Ango
la en Ethiopië” en de „expansionistische
politiek van China tegenover het socialisti
sche Vietnam”.
De conferentie veroordeelt de „nieuwe
strategie” van de imperialistische landen,
waaronder de pogingen om het econo
misch potentieel van de nieuwe landen te
exploiteren, het gebruik van huurlingen en
het scheppen van spanningen in Libanon
en het zuiden van het Arabische schierei
land.
De deelnemers aan de conferentie betui
gen in de verklaring hun solidariteit met
„alle bevrijdingsbewegingen”, in het bij
zonder „het Patriottisch Frqnt” van Zim
babwe (Rhodesië), het Nationale Afrikaan
se Congres van Zuid-Afrika, het Front
Polisario en het Palestijnse Bevrijdings-
WASHINGTON. In het derde jaar
van herstel van de ernstigste inzinking in
vier decennia, vorig jaar, is de ontwikke
ling van de wereldeconomie wederom in
een aantal opzichten onbevredigend ge
weest. De produktie en de handel namen
wel toe, maar het tempo van de binnen
landse groei in de geïndustraliseerde we
reld dat tijdens het eerste jaar van het
herstel tot tevredenheid stemde is in
tegenstelling tot wat de verwachtingen
waren traag en onregelmatig geworden.
Dat schiuft het International Monetair
Fonds (IMF) in zijn verslag over het boek
jaar tot en met 30 april 1978.
front (PLO). De conferentie veroordeelt de
„expansionistische politiek” van Somalië.
De conferentie nam een reeks resoluties
aan waarin onder meer de topconferentie
in Camp David als „gevaarlijk” wordt
omschreven en de „volledige ontmanteling
De vertraging van de groei is algemeen
in de industrielanden, behalve de Verenig
de Staten. De werkloosheid is groot geble
ven, vooral in Europa, en de wereldhandel
is minder snel gaan toenemen. Ondanks
enige vermindering van de inflatie in de
industrielanden van Europa en in Japan,
ontsierden al te hoge inflatiecijfers nog
steeds de economische uitkomsten van
veel landen, zowel in de industrielanden
als in grondstoffen voortbrengende ont
wikkelingslanden. Doordat er aanzienlijke
verschillen optraden in de groei en in de
geldontwaarding, vooral tussen de Ver
enigde Staten en verscheidene andere gro
te industrielanden, ontstond er een wan-
verdeling van saldi op de lopende rekening
der betalingsbalansen tussen de grote in
dustrielanden en deden zich periodes met
verontrustende onrust op de valutamarkt
voor.
Het IMF is van oordeel dat deze omstan
digheden ernstige gevaren inhouden. Zo
lijkt de combinatie van geringe groei van
de wereldhandel en grote werkloosheid
ertoe te leiden dat men steeds meer zijn
toevlucht zoekt tot maatregelen die het
eigen bedrijfsleven moeten beschermen
tegen de mededinging uit het buitenland.
Het gevaar bestaat dat dit uit de hand
loopt. De omstandigheden dreigden der
halve een klimaat te scheppen dat een
ongunstige uitwerking heeft op de han
delsbelangen van alle landen. Een derge
lijk klimaat kan het streven van grondstof
fenlanden, zowel ontwikkelde als ontwik
kelingslanden, dwarsbomen, want de
volkshuishoudingen van die landen zijn
sterk afhankelijk van de markten in de
industriële wereld en van blijvende toe
gang tot die markten.
PARIJS (AFP). Achtentachtig Bre
tonse gemeenten hebben bij het federale
hof van New York een eis ingediend tot
schadevergoeding tot een gezamenlijk be
drag van 500 miljoen dollar door de onder
neming „Amoco International Oil”, eige
nares van de tanker „Amoco Cadiz”, waar
van de stranding in maart 1978 zeer ern
stige vervuiling van de Bretonse kusten
veroorzaakte.
De advocaten van de eisers hebben mee
gedeeld, dat de eis op 15 september is
ingediend. Hij is niet alleen gericht tegen
de „Amoco International Oil” maar ook
tegen de „Royal Dutch Shell”, de „Stan
dard Oil of California” en tegen de direc
teur van de maritieme operaties van de
onderneming Amoco, Claude Phillips.
Ook de Franse regering heeft enige da
gen geleden een eis tot schadevergoeding
tot een bedrag van 300 miljoen dollar inge
diend tegen de „Amoco International Oil”
en tegen Claude Phillips.
van de imperialistische militaire bases in
Afrika” wordt geëist.
Een regeling van het conflict in het Mid-
den-Oosten waarbij geen rekening wordt
gehouden met de rechten van de Palestij-
nen wordt in een van de resoluties met
kracht afgewezen. De Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie (PLO) kan rekenen op de
„volledige en blijvende” steun van de deel
nemers aan de conferentie. Felle kritiek
wordt uitgeoefend op Frankrijk wegens
zijn „arrogante agressie” in Afrika. Alle
Franse troepen dienen onmiddellijk uit
Afrika teruggetrokken te worden.
Vorige week heb ik het nieuwe program
ma „Trappen op” van Don Quishocking
gezien. Het was eigenlijk uitverkocht (het
was al voor een week uitverkocht), maar er
werden een paar plaatsen niet afgehaald,
dus ik bofte. Dubbelop in feite, omdat ik
het programma nu onbevangen kon zien,
mentaal in evenwicht gehouden door een
vroegere, matige ervaring met Don Qui
shocking, en door enkele vaag gelezen
lovende recensies over dit nieuwe pro
gramma (recenties over films en toneel
stukken moet je heel globaal en vluchtig
lezen, zodat je net nog oppikt of je er beter
wel of niet naar toe kunt gaan, zonder het
gevaar te lopen dat het hele verhaal, inclu
sief de clou en de ontknoping in je geheu
gen wordt gekerfd).
Nou, leuk was het, ik kan niet anders
zeggen. Hoe vaak lach je nog hardop, in
gezelschap, om wat andere mensen in ge
organiseerd verband zeggen en doen? Ik
bedoel: ik lach nog dagelijks om wat fami
lie of vrienden terloops of in een gesprek
zeggen of vertellen, maar hoe vaak lach je
nog om een film, toneelstuk of tv-spel als je
door een kettingreactie van omstandighe
den aan de gulle lach om de Mounties en
Louis de Funès ontstegen of wellicht ont
vallen bent? Om Don Quishocking heb ik
weer eens kunnen lachen, mede dankzij
het feit dat ik de recensie in Vrij Neder
land van Willem Jan Otten nog niet gele
zen had.
Indrukwekkend hoor, daar niet van, zo’n
laatste nummer waarin ze allemaal met
bloedige ernst en bijzonder gelijk staan te
trommelen, een orkater van lawaai, maar
gedisciplineerd lawaai, en de één trommel
de nog beter dan de ander, ik zat er bewon
derend naar te luisteren, maar ik besefte
intussen donders goed dat het toch alleen
maar herdershondengetrommel was, al
werd dat dan wel weer geïroniseerd door
een toegift, bestaande uit een gevoelig en
massaal gezongen krontjonglied.
En wie, gezond van lijf en leden, haalt het
in zijn hoofd om de heren Alex van Swam
merdam en Peer Mascini van Hauser Or
kater cabaretiers te noemen? Ze zijn te
leuk, te bijzonder, ze zijn die barkruk, de
zing-zang, het open overhemd, de hals met
het gouden kettinkje, de woordspeling
glansrijk te boven”.
Na Don Quishocking zag ik (eindelijk)
Hauser Orkater. Eén ding is zeker: ’t is
anders. Je moet het gezien hebben. Maar
of ze nou „te leuk” zijn, zoals Willem Jan
Otten poneert, om nog cabaretiers te mo
gen heten? De naam Don Quishocking zet
Otten tussen haakjes (voelt u hem?) en het
is dan de samentrekking van Quichote en
shocking die hem tegenstaat. Maar Hauser
Orkater dankt zijn naam aan Rob en Dick
Hauser, en aan de samentrekking tussen
Orkest en Theater, tenminste dat denk ik,
gezien het gebodene. Orkater. (Voelt u
hem?). Tja, Hauser Orkater is opmerkelijk
door de extra aangezette lelijkheid van
minstens drie medewerkers, en door het
ratjetoe van kunstvormen waarin zij hun
theater gieten.
Muziek (veel muziek), songs, acrobatiek,
absurdistische conferences, bewegings
leer, een dolzinnige travestitische striptea
se, kortom een kwart Helzapoppin, een
kwart Neerlands Hoop, een kwart Scara-
bee en een kwart André van Duin, heel
apart, maar gelachen heb ik niet. Te veel
herdershondenhumor, te veel getrommel.
>ven
dien
isch
i de
een
van
tele
ven,
ene-
ning
Vis-
t ge-
mto-
JA in
ouder
twee
CDA.
r Pau-
CDA-
esteld
JOHANNESBURG (AFP). Vrijwel de
gehele Zuidafrikaanse pers heeft gisteren
het komende aftreden gemeld van premier
John Vorster. Van officiële zijde is nog
met geen woord gerept over een opstappen
van de premier, maar de dagbladen schrij
ven erover als was het een vaststaand feit.
Ook eensgezind zijn de kranten over het
tijdstip: morgen. Dan komt het kabinet
bijeen voor zijn wekelijkse vergadering.
Volgens de dagbladen wil de premier om
gezondheidsredenen het roer overgeven.
Een eventuele kandidaat voor de opvol
ging wordt niet genoemd.
twee-
uwen
st tip-
rdag-
wer-
jrdag
had-
arlast
e ver-
ma-
veek
voor
n, is
dier J
rdagi
plot-1
mrg.
open
ogen
van
een
een-
zine-
iters
?sto-
alus-
de
1 in
ling
>rug
i op
een
)os-
sarle-
lams,
een
)it is
:t. De
iet de
ieden
»n en
igen.
«MM»
Ik zou er niet over gepeinsd hebben
Hauser Orkater en Don Quishocking tegen
elkaar uit te spelen als Willem Jan Otten
dat niet, maar dan in omgekeerde richting,
in Vrij Nederland gedaan had, maar nu
voel ik me toch geroepen voor Don Qui
shocking in de bres te springen en
indirect natuurlijk ook voor de lachebek in
mezelf. Ik denk dat het moeilijker is- via
bestaande middelen toeschouwers aan het
lachen te brengen, dan ze via ongebruike
lijke middelen te verbazen. Lachen mag
van God.
Zijn recensie doet me wat denken aan de
doorwrochte analyse van een voetbalwed
strijd door een verslaggever, die anderhalf
uur lang meer tactische foefjes en hoog
standjes, meer systemen en anti-systemen
heeft ontdekt dan de trainers en hun spe
lers in hun hele leven bij elkaar zouden
kunnen verzinnen, terwijl het hem intus
sen ontgaan is dat het een heel aardige,
levendige, afwisselende wedstrijd was,
waar op tactisch gebied niet zo verschrik
kelijk veel touw aan vast te knopen viel.
De „koud” en „warm”-indeling bij
„Trappen op” klonk wel interessant, maar
sloeg in de praktijk nergens op (enkele
nummers bleken na het drukken van het
programma bovendien van helft te zijn
veranderd, blijkbaar was hun „tempera
tuur” aanvankelijk foutief „ingeschat”) en
de twee Brecht-nummers aan het slot le_-
ken meer displaced persons en gevolg van
een persoonlijke hobby dan dat ze iets met
„Trappen op” te maken hadden, maar zo is
er altijd wel wat. En niemand pakt me af
dat ik me doorgaans geamuseerd heb met
Don Quishocking, en verschillende keren
hardop heb gelachen.
„Er is een wet die zegt dat zodra iets leuk
of interessant is, het geen cabaret meer
kan zijn”, schrijft Willem Jan Otten, en hij
voegt daar aan toe: „Wie, bij zijn volle
verstand, noemt Koot en Bie cabaretesk?
H11
eeft
a dit
mu-
kan
Oste
i de
it.
De Venezolaanse president Carlos An
dres Perez, een felle criticus van het regi-
me-Somoza, heeft verklaard dat hij van
daag naar de Algemene Vergadering van
de Verenigde Naties zal gaan om de situa
tie in Nicaragua te bespreken. De beschul
digingen over en weer tussen Nicaragua
en Costa Rica worden steeds krachtiger.
Nu de regering-Somoza de censuur heeft
ingesteld voor alle buitenlandse verslagge
vers, is het onmogelijk een duidelijk over
zicht te geven van het verloop van de
opstand tegen president Anastasio Somo-
za. Vorige week maakte de regering tel
kens bekend de situatie meester te zijn
maar de journalisten ter plekke consta
teerden het tegenovergestelde. Zij kunnen
nu echter niet meer opschrijven wat zij
gezien hebben. Hun verhaal wordt beoor
deeld door de autoriteiten en wat dan
ADDIS ABEBA. (AFP) De „internationale conferentie voor solidariteit met de
Afrikaanse en Arabische volken die strijden tegen het imperialisme en de reactie” is
gisteren in Addis Abeba afgesloten met de publikatie van een verklaring waarin het
imperialisme wordt veroordeeld, het recht erkend van de Arabische en Afrikaanse
volken om hun belangen te verdedigen en een eigen onafhankelijke economische en
nationale politiek te voeren en „oprechte steun” wordt betuigd aan de Sovjet-Unie,
Cuba en de andere socialistische landen.
SALISBURY. (Reuter) Rhodesië
heeft gisteren bekendgemaakt, dat het zal
beginnen met de invoering van dienst
plicht voor zwarten in het kader van de
strijd tegen de guerrillastrijders van het
„Patriottisch Front”, die hun bases in
Zambia en Mozambique hebben.
In het Rhodesische leger zijn reeds zwar
ten opgenomen, echter op basis van vrij
willigheid. Op het ogenblik maken de
zwarten ongeveer tachtig percent uit van
de Rhodesische strijdkrachten. Voor blan
ken, Aziaten en gemengdbloedigen bestaat
reeds lang de dienstplicht.
Hoewel er geen officiële gegevens be
staan, kunnen naar schatting thans 1,5
miljoen zwarten van het mannelijke ge
slacht in de leeftijdsgroep van 18 tot 50
jaar voor de militaire dienst opgeroepen
worden.
Het gisteren bekendgemaakte besluit is
genomen door de overgangsregering van
premier Ian Smith en drie zwarte leiders.
De bekendmaking geschiedde door de na
tionalistische leider Ndabaningi Sithole,
die op het ogenblik voorzitter is van de
uitvoerende raad der overgangsregering.
Met de registratie van zwarten zal onmid
dellijk begonnen worden.
In de verklaring van de Rhodesische
regering heet het nog, dat Rhodesië de
kwestie van deelneming aan onderhande-
lingen met het Patriottische Front, zoals
door Engeland en de VS wordt voorge
staan, op de lange baan heeft geschoven.
Volgens de regering schijnen Engeland en
de VS de macht te willen overdragen aan
het Patriottisch Front en een van de lei
ders van het Front, Nkomo, als „dictator”
te willen installeren.
De Rhodesische overgangsregering zegt
vastbesloten te zijn de interne regeling van
3 maart 1978 ten uitvoer te leggen. Zij
doet nogmaals een beroep op de VS en
Engeland, de overgangsregering ten volle
te steunen.
4 2
I
Voor de industrielanden zelf, waarvan
de problemen alleen maar ernstiger vor
men kunnen aannemen als gevolg van
protectionisme, betekende de slapte van
de algemene vraag een gering gebruik van
capaciteiten, onvoldoende winsten voor
het bedrijfsleven, geringe neiging tot in
vesteren en grote werkloosheid. Toch wa
ren de autoriteiten in de industrielanden
bang om een groeibevorderend beleid te
voeren, want dat zou de prijsdruk kunnen
doen opleven.
Voor een aanzienlijk aantal landen
vormde en vormt nog steeds de zwakke
positie ten opzichte van andere landen een
extra belemmering van het gebruik van
een expansieve politiek. Enkele van de
belangrijkste problemen met het beheer
van de betalingsbalansen werden in 1976
en 1977 zeker verzacht en halverwege
1978 was de concentratie van overschot
ten op de lopende rekening van een kleine
groep grote olie-exportlanden bijvoor
beeld aanzienlijk verminderd als gevolg
van aankopen van goederen en diensten in
andere landen.
In het algemeen zijn de tekorten op de
lopende rekening van de grondstoffen pro
ducerende landen zonder olie aanzienlijk
kleiner geworden dan de zorgwekkende
omvang die het gevolg was van de prijs
verhogingen voor olie van 1973 en 1974 en
van de internationale economische inzin
king van 1974 en 1975. De financiering van
die tekorten is veel gemakkelijker geble
ken dan twee of drie jaar geleden alge
meen werd gevreesd. Bij de industrielan
den zijn ernstige betalingsbalansvraag-
stukken opgelost of tot handelbare pro
porties teruggebracht. Er zijn echter ande
re ernstige onevenwichtigheden ontstaan,
zoals het tekort op de lopende rekening
van de Amerikaanse betalingsbalans en
het grote overschot voor Japan.
Het IMF schrijft dat een doeltreffend
gecoördineerde beleidsstrategie steeds
duidelijker noodzaak is om de wereldeco
nomie weer tot bevredigende groei te bren
gen, prijsstabiliteit te herstellen en het
functioneren van het internationale aan
passingsproces te verbeteren. De nationa
le volkshuishoudingen hangen zo sterk
van elkaar af dat de overheid in elk van die
landen op passende wijze rekening dient te
houden met de situatie en het beleid in
andere landen als zij haar programma’s
opstelt.
President Somoza, wiens familie al 42
jaar met dictatoriale macht regeert in Ni
caragua, heeft voor de Spaanse televisie
nogmaals verklaard niet van plan te zijn af
te treden voor 1981. Hij ontekende de
beschuldiging van het Venezolaanse mi-,
nisterie van Buitenlandse Zaken dat Ame
rikaanse en Vietnamese huurlingen mee
vechten aan de kant van de Nationale
Garde. De president zei dat de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS) niet hfet
recht heeft tussenbeide te komen in het
conflict, omdat het volgens hem een zuiver
binnenlandse aangelegenheid betreft.
1
Naar schatting 7000 mensen demonstreerden gisteren tegen het nieuwe vlieg
veld van Tokio, Narita. Ondanks de ermee gepaard gaande sabotagepogingen en
aanslagen kon het vliegverkeer normaal doorgang vinden. Daarvoor zorgde een
leger van 12.000 man oproerpolitie. Op de foto de gehelmde anti-Narita demon
stranten in de straten nabij het „New Tokio Onternational” vliegveld.
AMSTERDAM (ANP). Ruim honderd
mensen hebben zaterdagmiddag in de Do-
minicuskerk in Amsterdam een manifes
tatie bijgewoond tegen de staat van beleg
in de Filippijnen, die zes jaar geleden
werd ingesteld. De bijeenkomst was geor
ganiseerd door de Filippijnengroep Ne
derland.
Een van de sprekers op de manifestatie
was de Filippijnse ex-senator en advocaat
José Diokno, die vrijdagavond in Neder
land aankwam. Volgens Diokno zal het
schenden van de mensenrechten in zijn
land ook doorgaan als de staat van beleg
wordt opgeheven, „tenzij de Filippino’s
zich bevrijden van de status van neo-kolo-
nie”.
Volgens officiële cijfers zijn er in de
Filippijnen de afgelopen zes jaar 65.000
mensen om politieke redenen gearres
teerd, „maar de grootste misdaad tijdens
de staat van beleg is de verarming van de
mensen”, zei Diokno. Hij becijferde, dat
het reële loon in zijn land de afgelopen
jaren met 29 percent is gedaald, terwijl
zeventig percent van de Filippino’s niet
voldoende te eten heeft.
Komende donderdag zal aan de Filip
pijnse ambassade een petitie worden aan
geboden, waarin opheffing van de staat
van beleg wordt geëist. De Tweede Kamer
zal worden gevraagd druk uit te oefenen
op de Wereldbank om de financiering van
een stuwdamproject in de Filippijnen stop
te zetten.
K
tó- Een klein ventje, in de ene hand een stuk brood en in de andere een witte vlag, kijkt
nietsbegrijpend van het geweld om zich heen naar de puinhopen van zijn kleine wereld.
