SIPRI noemt conflict onafwendbaar
Noodtoestand
in Mexico
achter Camp David
Politie Dortmund pakt twee
terroristen na schietpartij
demonstratie
stofmaker
Huid grootste
Partij wapens
gevonden
Protestoptocht
werd anti-
Callaghan en
Kaoenda
Israëlisch kabinet
„volledig eens”
1
kd
CATCH 22
OPENBAAR
Standvastigheidsfront isoleert Egypte
GEHEIMEN
DOE HET ZELF
Vermoedelijk Angelika Speitel en Michael Knoll
KAFKASIË
IN SPANJE DODE
BIJ BOMAANSLAG
POESJES
3
25 SEPTEMBER
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
door Nico Scheepmaker
heid
iken
Over zuidelijk Afrika
i
2 MAANDAG
- -
and
)gen
loven
t van
oven
en de
hoge
eken-
enba-
:n be
man
el van
nster-
•egen.
oneel,
it dit,
Voor
egter-
k van
Ontkomen
ssen
rrein
nnen
stad
(Van onze redactie buitenland)
BONN. DEN HAAG. De secretaris
generaal van de NAVO, mr. Joseph Luns,
vindt dat de Amerikaanse president Carter
zijn beslissing over het al dan niet in produktie
nemen van de neutronenbom niet lang meer
mag uitstellen. In een gesprek voor de West-
duitse radio zei Luns gisteren dat Carters
besluit nog slechts een kwestie van maanden
kan zijn.
iijn
■L
trijfël
Luns: Snel beslissen over
(Van onze redacteur in West-Duitsland Hans Amesz)
f
I
Wat nu volgt, moet u met heel kleine
teugjes tegelijk savoureren, af en toe een
zin overlezend als tranen van ontroering u
het uitzicht op de letters mochten belem
meren. The Observer van gisteren noemt
het in de kop terecht „Het gaafste voor
beeld van Catch 22 dat ooit bedacht is”, en
daarbij staat Catch 22 (wat eigenlijk Para
graaf 22 betekent en de titel is van een
befaamde roman van Joseph Heller) voor
alles in het openbare leven, maar toch
vooral in de militaire samenleving, wat
bizar, idioot, tegenstrijdig, kortom volko
men knettergek maar wel conform de re
gels is!
Het speelt in Engeland en de directe
aanleiding is het boek „Beneath the City
Streets” (Onder de straten van de stad),
geschreven door de journalist Peter Lau
rie en verschenen in 1969. In dit boek
beschreef Laurie gedetailleerd hoe Enge
land zich heeft voorbereid op een nucleai
re oorlog. Daarbij baseerde hij zich geheel
op bronnen die voor het publiek toeganke
lijk waren, en daarom kon het boek, dat
zo’n beetje de status van een leerboek
heeft gekregen en zelfs gebruikt werd bij
de training van ambtenaren die betrokken
waren bij organisaties die wij Bescher
ming Burgerbevolking zouden noemen,
zonder bezwaren van officiële zijde wor
den gepubliceerd.
In 1976 was het boek uitverkocht, maar
er bleef voortdurend vraag naar, reden
voor Laurie om te trachten een nieuwe
druk bij een uitgever onder te brengen.
Maar nu stuitte hij opeens op bezwaren
van regeringszijde. Hij kreeg het advies
om fragmenten van het boek tot een totaal
van 8000 woorden (plus minus 20 bladzij
den) weg te laten, omdat daarin geheimen
werden prijsgegeven die nuttig zouden
kunnen zijn voor een eventuele vijand. Het
probleem was alleen, dat niemand van de
daarvoor in aanmerking komende instan
ties aan Laurie wilde vertellen welke ge
deelten strikt geheim waren, omdat zij op
die manier immers de geheimen zouden
verraden. Maar zolang hij niet wist wat hij
eruit moest halen, kon hij zijn boek ook
niet aan de eisen van het ministerie van
Defensie aanpassen.
Natuurlijk kon hij verschillende versies
maken, met steeds een andere hap eruit,
net zplang tot één versie door het ministe
rie zou worden goedgekeurd, maar dan
zou Laurie toch ook weer zonder veel
moeite kunnen nagaan wat nu eigenlijk zo
geheim was. Het ministerie zou iedereen
veel werk kunnen besparen door het hem
dan toch maar meteen te vertellen, maar
dat weigerde men toch. Het fascinerende,
of beter gezegd: een van de fascinerende
facetten van dit verhaal is, dat het ministe
rie ervan uitgaat dat het voor een schrijver
mogelijk is een geheim te assembleren uit
niet-geheime onderdelen. Daarmee heeft
men, zoals The Observer het uitdrukt, het
„doe het zelf-geheim” uitgevonden.
Peter Laurie heeft ook nog overwogen,
het risico te nemen om het boek in zijn
oorspronkelijke vorm te laten herdruk
ken. Stel dat ik dan door de staat word
aangeklaagd, zo redeneerde hij, dan zal de
staat voor de rechter moeten aantonen
welke fragmenten geheim en schadelijk
zijn. Ze zou dan dezelfde informatie moe
ten geven die ze mij nu onthoudt, en bo
vendien zou het boek dan al gepubliceerd
zijn en de eventuele schade hebben berok
kend. Ik zou dan gedwongen kunnen wor
den een derde versie te publiceren zónder
de gewraakte passages, waarna iedereen
die daar belang in stelt, de geheime passa
ges zou kunnen ontdekken door de tweede
en de derde gewijzigde druk met elkaar te
vergelijken. Iedere poging om daarom ook
de „derde, herziene druk uit de handel te
houden, zou dan gebaseerd moeten zijn op
de beschuldiging dat die derde druk scha
delijk is omdat het de geheime passages
NIET bevat en daarmee zouden we
definitief in het land van Kafka verzeild
zijn geraakt. Aldus The Observer van gis
teren (we zouden zo’n land, waar de wetten
en gebruiken van Catch 22 en Kafka in
zwang zijn, voortaan Kafkasië kunnen
noemen).
In de stad Salina Cruz in Oaxaca zijn
15.000 mensen dakloos geworden en in de
zuidelijke staten Oaxaca zijn 15.000 men
sen dakloos geworden en in de zuidelijke
staten Oaxaca en Chiapas ruim 50.000.
MEXICO-STAD. (UPI) Gouverneur
Eliseo Jimenez Ruiz van de Mexicaanse
staat Oaxaca heeft gisteren aan de centra
le regering in Mexico-Stad gevraagd om
het uitroepen van de noodtoestand in zijn
gebied, waar veel schade is aangericht
door orkaan Oliva.
Hoewel het debat in het parlement van
daag begint, zal de stemming over de vre
desvoorstellen en de ontruiming van de
nederzettingen pas woensdag plaatsvin
den, teneinde de partijen in de gelegenheid
te stellen intern overleg te plegen. Het is
vooral de Nationaal-Religieuze Partij, die
om dit uitstel heeft gevraagd. Haar drie
ministers hebben gisteren ook niet aan de
stemming in het kabinet meegedaan om
dat ze zich verplicht hadden de voorstellen
eerst in de partijorganen voor te leggen.
Alles bij elkaar ziet het er overigens naar
uit, dat de regering op een ruime meerder
heid kan rekenen en een volmacht van het
parlement zal krijgen het vredesoverleg
met Egypte voort te zetten en zonodig tot
de ontruiming van de nederzettingen in de
Sinaï over te gaan.
Het Standvastigheidsfront in een anti-
Sadat-conferentie in Damascus bijeen,
heeft besloten alle betrekkingen (diploma
tieke, economische en sociale) met Egypte
te verbreken uit protest tegen de door de
Egyptische president Sadat ondertekende
Camp David-akkoorden. Deze verbreking
is meer dan een eenvoudige „bevriezing”
van de diplomatieke betrekkingen: Egypte
is nu officieel tot paria in de Arabische
wereld verklaard. Voorts besloten de Syri
sche president Assad, PLO-chef Arafat, de
Algerijnse president Boumedienne, de Li
bische kolonel Gadaffi en het Zuidjemeni-
tische staatshoofd All Nasser Mohammed
een „gemeenschappelijk militair en poli
tiek commando” in het leven te roepen,
alsmede de betrekkingen met de Sovjet
unie aan te halen.
Bij terugkeer in de Zambiaanse hoofd
stad Loesaka sprak Kaoenda van „het
akkoord van Kano”, maar hij weigerde
aan te geven wat het behelst. Zaterdag
avond, tijdens de terugreis, vertelde hij
verslaggevers dat zijn gesprekken met
Callaghan en met het Nigeriaanse staats
hoofd, generaal Obasanjo, „zeer goed” wa
ren verlopen.
De Britse premier was naar Kano gevlo
gen om Kaoenda te ontmoeten nadat de
Zambiaanse leider, woedend over de re
cente onthullingen dat Britse maatschap
pijen de VN-sancties tegen Rhodesië had
den genegeerd, Londen had beschuldigd
van „bedrog”.
Kaoenda: „Ik heb het over zuidelijk
Afrika, het gevechtsaspect. Ik kwam hier
om te bezien welke volgende stap we zet
ten”. Hij wees erop dat binnen een maand
het regenseizoen begint dat gunstig is
voor de tactiek van de nationalistische
guerrillastrijders en dat dit tot een op
voering van de guerrilla-oorlogen in Nami
bië en Rhodesië zal leiden.
De Zambiaanse leider zal zijn collega’s
van de Afrikaanse frontlijnstaten naast
Zambia, Angola, Botswana, Mozambique
en Tanzania informeren over zijn be
sprekingen met Callaghan. De frontlijn
staten dragen een speciale verantwoorde
lijkheid in zwart Afrika voor het streven
naar beëindiging van de blanke suprema
tie in het zuiden van dit continent.
Maar hij zei te geloven dat er geen speci
aal topgesprek noodzakelijk is, omdat het
akkoord van Kano in overeenstemming is
met het beleid van de groep. Op de vraag
of Zambia compensatie van Engeland pro
beert te verkrijgen voor het ontduiken van
de sancties tegen Rhodesië ging Kaoenda
niet in.
BONN. Na een schietpartij in Dort
mund, waarbij een politieagent werd ge
dood en een andere zwaargewond, zijn
twee vermoedelijke terroristen, een man
en een vrouw, gearresteerd. Een derde
terrorist kon ontsnappen.
LONDEN. (Reuter) De Britse politie
heeft vandaag bekendgemaakt, dat zij
aan boord van een Spaans vrachtschip op
de rivier de Medway in het zuiden van
Engeland, een lading van 2.830 automati
sche geweren heeft aangetroffen.
te maken hebben met de moord op de
Utrechtse agent Kranenburg.
(Van onze redacteur in Frankrijk,
Rudolph Bakker)
PARIJS. Een protestoptocht. van
9000 motorfietsen met een cilinderin
houd boven de 750 cc eindigde het
afgelopen weekeinde in Parijs in een
ramp. Om twee uur in de nacht botste
de optocht met grote snelheid op el
kaar, met tot gevolg dat 30 motorfiet-
sers gewond raakten, onder wie vijf
ernstig.
Het bewijs dat snelle motorfietsen
niet gevaarlijk zouden zijn, sloeg om in
het tegendeel.
Afgelopen zaterdag wercLeen optocht
van reuze-motorfietsen in Parijs uitge
schreven om de brave burgerij aan te
tonen dat er met deze machines in feite
niets aan de hand was. Van de 20.000 in
Frankrijk ingeschreven motorrijders
verschenen er 9000 in de startblokken
op de Place de la Bastille, van waaruit
alle revoluties zijn begonnen.
Een groot deel van de knalpotbrigade
maakte zich na het startschot meteen
meester van de trottoirs, zodat de voet
gangers zich in de portieken in veilig
heid moesten brengen.
Als de politie met zijn eigen monster-
brommers op het toneel verschijnt om
het civiele verkeer in goede banen te
houden, vallen er enige klappen met de
gummiknuppel en om kwart over elf in
de avond moet de Champs Elysées voor
het verkeer worden afgesloten. Er vol
gen schermutselingen met de politie.
Maar dan keert de rust weer en de
motards treffen elkaar op de Place de
la Bastille, waar ze gegevens en erva
ringen uitwisselen.
Hoe het precies is gekomen, zal nie-
mend weten. Een van de motorrijders
keek om bij het kiezen van een afslag,
een ander richtte zich tot zijn meisje op
de duo. Maar om twee uur in de nacht
van zaterdag op zondag eindigt de ope
ratie in de debacle. Bij de Porte de
Bagnolet klettert de hele razende op
tocht op elkaar. Zo’n 50 rijders lopen op
elkaar te pletter. Dat niemand het leven
verloor, ligt aan de kwaliteit van de
valhelmen.
inis-
volg
i dat
icht-
st de
iode
ogal
ctie.
chts
ma-
Iruk
tand
ange-
jn ei-
Igens
ide in
eft in
n wo-
Twee
ilijke
zich
Aan een boom op de Amstel in Amster
dam ter hoogte van de Magere Brug hangt
aan de kant van de woonboten een bord,
bestemd voor de passerende automobilis
ten, met de wrange tekst: SCHEUREN
MAAR! DE POESJES ZIJN OP.
grij-
ireek
zake
Bra-
kke-
van
zich
atin-
het
van
1 om
van
<un-
zast-
te
ring
iefi-
;n za-
1 een
ont-
initi-
lende
i was
elie”.
ppen,
aard,
iomi-
varte
>aard
m als
'oor-
•ant-
nent
n de
i dit
ade-
het
raat
en
op.
Luns stelde dat Carters besluit voor een groot deel zal
afhangen van de houding van de Sovjet-Unie. President
Carter heeft in april van dit jaar aangekondigd zijn
besluit uit te stellen, nadat in Amerika en Europa veel
verzet tegen de neutronenbom was gerezen. Een beslis
sing zou, zo zei de Amerikaanse president toen, afhangen
van de bereidheid van de Russen om bij de besprekingen
over ontwapening concessies te doen.
Luns wees op de slechte voortgang van de MBFR-
De beide gearresteerden zijn,met zware
verwondingen naar een ziekenhuis ge
bracht. De man is de 27-jarige Michael
Knoll, die sinds enkele dagen wordt ge
zocht, nadat zijn vingerafdrukken waren
ontdekt in de woning van de op 6 septem
ber in Düsseldorf neergeschoten terrorist
Willy Peter Stoll. Knoll is de broer van de
28-jarige Peter Knoll, die zou behoren tot
de beruchte Beweging van de Tweede Ju
ni.
fen onvoldoende welke gevaren hen boven het hoofd
hangen. De opeenstapeling van kernbommen is enorm.
Per dag wordt er nu al een miljard gulden aan bewape
ning uitgegeven. De produktie van (atoom)wapens neemt
nog steeds verder toe. Een gewapend conflict waarbij
Europa beslist niet gespaard zal blijven lijkt onafwend
baar in de komende tien jaar”, aldus Barneby.
Dr. Barneby noemde met name Zuidelijk-Afrika als
belangrijkste conflicthaard. „De politiek van Zuid-Afrika
roept om een Russische reactie. In Moskou krijgen ze als
het ware de gelegenheid op een presenteerblad om tussen
beide te komen. In Rhodesië en wellicht in Namibië”.
De SIPRI-directeur zei niets te geloven van een vermin
dering van de Russische macht in het zwarte continent.
„Integendeel, de Russen, maar ook de Fransen en Duit
sers, raken steeds meer bij de Afrikaanse conflicten
betrokken. Namibië heeft grote uraniumreserves, dat
weten Zuid-Afrika, West-Europa en de Russen heel goed.
Ik zie dan ook de grootste brandhaard daar ontstaan.
Vooral West-Europa heeft belang bij dat uranium, van
daar dat ik geloof dat wij er ook bij betrokken zullen
raken”, aldus dr. Barneby.
Gewapende rechercheurs en douanebe
ambten gingen gistermorgen in alle vroeg
te aan boord van de 1.659 ton metende
Allul, waarschijnlijk nadat zij een tip ge
kregen hadden. Ze braken een container
open en vonden de wapens, waarvan er
enkele voor onderzoek werden meegeno
men.
De kapitein van het schip werd in een
plaatselijk politiebureau gedurende vier
uur ondervraagd, maar daarna vrijgela
ten.-
Een politiewoordvoerder zei dat voorzo
ver het Groot-Brittannië betrof geen straf
baar feit was gepleegd, aangezien de gewe
ren, in de vrachtbrieven aangegeven als
„stukgoederen”, niet gelost waren.
De wapens waren vrijdag ingeladen in
Zeebrugge in België, met bestemming Bil
bao in Spanje, maar de eindbestemming
van de Allul is Zuid-Afrika.
Zolang het Spaanse schip op de Medway
ligt wordt het door de Britse politie rond
de klok bewaakt. Het zou in de loop van
vandaag naar Spanje doorreizen.
De schietpartij speelde zich omstreeks
drie uur zondagmiddag af in een stuk bos
in Dortmund. Een voorbijganger had de
politie gealarmeerd toen hij schoten hoor
de. Vervolgens gingen twee patrouillewa
gens naar het bos. Agenten benaderden
het bos van verschillende richtingen.
Toen de twee mannen en de vrouw, die
kennelijk bezig waren met schietoefenin
gen, de agenten zagen, openden ze onmid
dellijk het vuur. Een 26-jarige hoofdagent
werd dodelijk getroffen. Een ander werd
zwaar gewond, maar tijdens zijn val slaag
de hij er nog in met zijn machinepistool
twee vermoedelijke terroristen te verwon
den.
De derde wist te ontkomen, nadat hij-een
machinepistool van een beambte had buit
gemaakt. Van hem ontbreekt nog elk
spoof.
Op de plaats in het stuk bos, die was
ingericht als schietoefeningsterrein, heeft
de recherche verscheidene pistolen en
handgranaten, alsmede speciale kleding
stukken gevonden.
Een overzicht van de optocht van
zware-motorrijders - kort voordat de
enorme botsing een eind aan de pret
maakte. Op de achtergrond de Are de
Triomphe.
LONDEN. (AFP) Zeventig percent
van het stof in huis is afkomstig van de
huid van de mens. Elk mens laat 50.000
schilfertjes per minuut vallen, aldus dr.
Raymond Clark, van het centrum voor
aerobiologisch onderzoek in Harrow in
Groot-Brittannië.
Volgens dr. Clark in een artikel in het
medisch tijdschrift Mims, verliest de mens
elke 7 a 10 dagen zijn gehele huid. De
schilfertjes zijn zo minuscuul, dat ze door
de kleding heengaan. Niettemin kunnen ze
bacteriedragers zijn, verantwoordelijk
voor bepaalde astmatische aandoeningen.
In de Londense ondergrondse, aldus dr.
Clark, is de concentratie van mensenhuid-
schilfertjes in de lucht tien keer zo groot
als in de gemiddelde woning, omdat de
treinen het stof doen opdwarrelen.
Over de dertig percent andere stof in
huis laat dr. Clark zich niet uit.
De Egyptische reactie op dit alles is
berustend: het semi-officiële Cairose dag
blad Al Ahram bestempelde de besluiten
van Damascus als „kinderlijk.”
De politiek verbeten atmosfeer in
Damascus stak sterk af bij die in Cairo.
Honderdduizenden enthousiaste Egypte-
naren haalden hun president, de „vredes-
held”, dit weekeinde binnen.
LOESAKA/SALISBURY. (Reuter en
DPA) De Zambiaanse president Ken
neth Kaoenda heeft tijdens zijn bespre
kingen met de Britse premier James Cal
laghan in de Nigeriaanse stad Kano volle
dige overeenstemming bereikt.
De vrouw is waarschijnlijk de 26-jarige
Angelika Speitel. Zij staat hoog op de lijst
van de meest gezochte terroristen in de
Bondsrepubliek. Angelika Speitel zou be
trokken zijn geweest bij de moorden op
procureur-generaal Buback, bankier Pon-
to en werkgeversvoorzitter Schleyer. Haar
naam wordt eveneens in verband gebracht
met de ontvoering van de
Lufthansa-Boeing naar Mogadisjoe, waar
bij de kapitein werd vermoord. Ook zou zij
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM-DAMASCUS. Met elf
voor, twee tegen en drie onthoudingen
heeft de Israëlische regering gisteren
haar goedkeuring aan de vredesvoorstel
len van Camp David gehecht. De regering
zal het Israëlische parlement om een vol
macht vragen de nederzettingen in de
Sinaï te ontruimen als er verder over alle
vraagstukken overeenstemming met
Egypte bereikt zal worden en dit tot het
tekenen van een vredesverdrag zal leiden.
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. Vlak voordat' de nieuwe
democratische Spaanse grondwet weer in
een beslissende fase is gekomen van
daag beginnen de debatten over de grond
wet in de Eerste Kamer heeft het terro
risme in Noord-Spanje weer de kop opge
stoken.
Een politieagent werd op slag gedood en
vier anderen raakten gewond doordat zij
zaterdagmiddag in de buurt van de Baski-
sche stad Vitoria in een hinderlaag liepen.
Tot nu toe heeft nog geen enkele terreuror
ganisatie de verantwoordelijkheid voor
deze aanslag opgeëist.
onderhandelingen over troepenvermindering. Hij legde
de nadruk op de nieuwe wapens die de Russen thans
ontwikkelen en die onderhandelingen niet overbodig ma
ken, „maar daaraan voor een belangrijk deel de zin
ontnemen.”
Een van de groeperingen die zich met het probleem van
de neutronenbom bezighouden, is het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV), dat vorige week met berichten kwam
dat in de Verenigde Staten op korte termijn begonnen zou
worden met de produktie van dit wapen. Het IKV zou dat
uit bronnen in Amerika vernopien hebben. Van officiële
zijde is niet op deze berichten gereageerd.
Het Interkerkelijk Vredesberaad is ook de organisator
van de 12de Vredesweek, die gisteren is begonnen. Dat
gebeurde met een bijeenkomst in de Johanneskerk te
Amersfoort, waarbij centraal stond het thema van de
Vredesweek: „Help de kernwapens de wereld uit, om te
beginnen uit Nederland.”
Een van de sprekers in Amersfoort was dr. Frank
Barnaby, directeur van het SIPRI, het Zweedse instituut
voor vredesonderzoek. „De mensen in West-Europa besef-
De Algerijnse president Boumedienne
zal binnenkort naar Moskou afreizen om
de nieuwe positiebepaling van het front
aan de machthebbers in het Kremlin uit te
leggen en om politieke steun te vragen. De
leiders in Damascus hopen op deze wijze
het „militaire en politieke evenwicht”,
wreed verstoord door het uit de boot val
len van Egypte, in de regio te herstellen.
Tenslotte zal het anti-Sadat-front probe
ren de zetel van de Arabische Liga ver
plaatst te krijgen van Cairo naar een ande
re Arabische hoofdstad. Bovendien wil
men een internationale actie starten, on
der meer door diplomatieke contacten met
de niet-gebonden landen, het islamitische
blok, en de Organisatie van Afrikaanse
Eenheid, teneinde Egypte politiek te isole
ren.
mo-
t van
an de
produktie neutronenbom
room
1 ver-
i toch
rloop
nsen.
'olks-
ïhoor i
ruim
□tter-
ilder-
>n.
igt, is
toch I
ivier.
ndui-
i van
jnge- I
land,
rjaar
