KABINET BESLUIT:
soms teruggeven
Rapportage SER-commissie:
Alcocheck
Kabinet
Derde Wereld
Slang” wringt zich in alle bochten
Zwitserse maatregel
„Alle economische
betrekkingen
met Zuid-Afrika
blijft kritiek
helpt Duitse mark
1
Bijstand boeren
Koopkracht sociale
uitkeringen gaat niet omlaag
Toenemen huishoudingen legt
beslag op economische groei
verbreken”
F
99
BEANTWOORDING VRAGEN OVER MILJOENENNOTA
I
I
Belasting
Huren
Niet concreet
Geen ruimte meer
Interimregeling
Recreatie
Ingrijpen
Gastarieven
Verdubbeling
Werklozen
15
1
ECONOMIE
OKTOBER
19 7 8
DINSDAG
3
I
81
--
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG. Het kabinet-
Van Agt is niet van plan de werk
gevers een zetel te geven in het
beheer van het collectieve VAD-
fonds. Dit is een van de belang
rijkste besluiten die het kabinet
gisteren heeft genomen ten aan
zien van het wetsontwerp collec
tieve vermogensaanwasdeling
(VAD). Het fondsbeheer zal wor
den uitgevoerd door werkne
mers en overheid.
'J
KvWi
iKwi
I
Werkgevers niet m
beheer VAD-fonds
I
e
324,0!
4.5t
241
424,5
o
Het congres heeft de industriebond NKV
opgedragen daar waar mogelijk solidari
teit met de werkers in Zuid-Afrika daad
werkelijk te tonen.
Het congres meent dat de zwarte arbei
ders in Zuid-Afrika geen profijt hebben
van de aanwezigheid van buitenlandse
vestigingen in hun land. „De bedrijven
investeren alleen maar uit winstbejag, wat
zich uit in betaling van zeer lage lonen aan
en afschuwelijke woon- en werkomstan
digheden van de gekleurde bevolking”,
aldus de resolutie.
UTRECHT (ANP). Het congres van de
industriebond NKV eist van Nederlandse
bedrijven en van de Nederlandse over
heid dat alle economische betrekkingen
met Zuid-Afrika worden verbroken. Dit
staat in een resolutie, die gisteren tijdens
het tweedaagse congres van de industrie
bond werd aangenomen.
rische
ten
)rsen.
>r dit
;n euvel
aan.
I
I
I
I
I
I
I
I
a
I
183.01
132,01
Premier Van Agt, die gisteravond op
zijn wekelijkse, persconferentie kon me
dedelen dat het kabinet onderling ovèf
het wetsontwerp akkoord is, wilde nog
niet zeggen hoe, de verhouding zal zijn
tussen de in breng van de werknemers en
Het wetsontwerp in den beginne
opgezet door het kabinet-Den Uyl als een
van dé vier hervormende wetsvoorstel
len is een interimregeling die geldt
voor de jaren ’78, ’79 en '80. Van Agt
i verwacht dat de VAD-wet begin van hét
volgend jaar door het parlement kan zijn
behandeld. De wet zal een terugwerken
de kracht hebben. In het eerste jaar
1978 zal het fonds niet worden gevoed
door overwinsten, maar door de schat
kist. De premier wilde niet zeggen waar
het geld vandaan zal moeten komen.
„Dat hangt af van de omvang van het
bedrag”, zei hij.
Ook blijkt uit de antwoor
den, dat voor een verdere sti
mulering van de bestedingen
door de overheid dan thans
wordt voorgesteld geen ruimte
meer aanwezig is. Dit zou zo
meent de regering moeten
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het aantal huishoudin
gen in ons land zal sterk toenemen en dit
zal beslag leggen op een deel van de groei
van het nationaal inkomen. De totale con
sumptieve bestedingen zullen in de perio
de 1972 tot 1990 jaarlijks met ongeveer 1,4
procent groeien bij een gelijkblijvend
consumptieniveau per huishouding.
1990 en het aantal huishoudingen van drie
of vier personen zal stijgen van 1,35 mil
joen tot twee miljoen.
De huishoudingen van vijf of meer per
sonen zullen nagenoeg verdwijnen. In 1990
zullen er daarvan nog maar iets meer dan
200.000 zijn tegen ruim 700.000 in 1972.
Bij het opstellen van de Mil
joenennota is-er van uitgegaan
dat de gastarieven voor klein
verbruikers tot en met 1983
met 2,5 cent per kubieke meter
(inclusief btw drie cent per ku
bieke meter) per jaar zullen
stijgen.
Uit de antwoorden blijkt, dat
het prijsniveau van de export-
aardgas in de jaren 1973-1978
met 190 procent steeg. Het bin
nenlands prijsniveau steeg met
ongeveer 170 procent voor de
grootverbruikers en met ongè-
Mede om buitenlandse investeerders
niet af te schrikken heeft het kabinet
gekozen voor een collectieve heffing in
de vorm van een belasting. Dit betekent
dat buitenlandse investeerders het in ei
gen land met de belastingdienst daar
kunnen verrekenen omdat het aftrek
baar is. Al eerder diende het kabinet een
wetsontwerp in voor de individuele op
brengst uit de VAD.
de Raad van State zich kritisch had ge
toond. De adviezen van dit college zijn
geheim.
Nederland is in Europa nog het enige
land dat uitzicht heeft op een collectieve
VAD. In andere landen zijn pogingen
gestaakt omdat de technische uitwer
king te moeilijk bleek of omdat de te
genwerking te groot was. Aan de hand
van de ervaringen met deze interimwet
wil de regering een opzet maken voor
een definitieve VAD-wet.
de sociale premies toch moeten toenemen,
zo meent de CCA.
Omdat de kleine huishoudingen de over
hand zullen krijgen, moet er bij het opstel
len van de bouwprogramma’s rekening
worden gehouden met een ander type wo
ning. Ook moet daarbij gedacht worden
aan de toenemende aantallen bejaarden
en jongeren, die zelfstandig willen wonen.
De aanzienlijke daling van het aantal
kinderen enerzijds en de toeneming van
het aantal bejaarden anderzijds maken
voorts een aanpassing van de medische
sector nodig. Er zullen bijvoorbeeld min
der kraamklinieken en schoolmedische
diensten nodig zijn en meer voorzieningen
voor de bejaarden. De structuur van de
detailhandel zal zich moeten aanpassen
aan bijvoorbeeld de geringe mobiliteit van
de bejaarden.
Aan de andere kant zullen de bestedin
gen van de consument aan recreatieve
voorzieningen fors kunnen stijgen als ge
volg van de geringe omvang van de mees
te huishoudingen.
De auto zal steeds meer de overhand
gaan krijgen bij de besteding van de toe
nemende vrije tijd. De overheid zal daar
op moeten inspelen, maar het is toch ook
gewenst, dat zij andere vervoerswijzen
stimuleert en wel vooral het openbare
vervoer en het fietsen.
In hoeveel gevallen verhaal zal worden
toegepast en welke bedragen daarmee ge
moeid zijn is nog niet te zeggen, aldus het
ministerieel antwoord op schriftelijke vra
gen van de CDA-kamerleden Cornelissen
en Van der Linden. Destijds werd geadvi
seerd aap ruim 15.000 zelfstandigen bij
stand toe te kennen. De gemiddelde ver
strekking bedroeg 19.000.
DEN HAAG (ANP). Volgens minister
Van der Stee van Landbouw is er in een
aantal gevallen aanleiding om over te
gaan tot verhaal van te veel verstrekte
bijstand aan die landbouwers, die in ver
band met de bijzondere weersomstandig
heden in 1976 een rijksuitkering kregen.
Het betreft dan gevallen, waaruit blijkt,
dat de resultaten beduidend gunstiger
zijn geweest, dan ten tijde van de schat
tingen, op grond waarvan bijstand werd
verleend, mocht worden verwacht.
Aldus de antwoorden op vra
gen, vanuit de Tweede Kamer,
over Miljoenenota en macro-
economische verkenning 1979.
Een daling van het inkomens
niveau (reëel vrij beschikbaar)
treedt op voor loontrekkers in
het bedrijfsleven met een inko-
men boven de 40.000 gulden, zo
blijkt uit die antwoorden.
Op het gebied van de recreatie voorziet
de commissie een verminderde behoefte
aan speeltuinen, sport- en gezelligheids-
verenigingen, dancings, jongerencafé’s en
dergelijke.
De afgelopen week heeft de Zwitserse
Nationalbank fors moeten ingrijpen om té
voorkomen dat de koersstijging van de
frank alle perken te buiten zou gaan. Uit
gedrukt in franken nam de valutareserve
in deze week toe met niet minder dan 2,21
miljard frank tot 23,03 miljard frank.
Het Amerikaanse ministerie van Finan
ciën liet gisteren in een reactie op de
Zwitserse maatregelen weten te verwach
ten dat zij een bijdrage zullen vormen aan
een grotere stabiliteit op de valutamarkt in
het algemeen, waarbij de Amerikaanse
dollar gebaat zou zijn. De Amerikaanse
monetaire autoriteiten werken op de New
Yorkse valutamarkt samen met de Zwit
serse Nationalbank, die vorige week dan
ook in New York overleg heeft gepleegd
over de te nemen maatregelen.
Het optimisme van het Amerikaanse mi
nisterie staat echter in geen verhouding tot
de prestatie van de dollar gisteren. Ten
opzichte van de Zwitserse frank werd wel
iswaar enig herstel bereikt, maar tegen
over andere munten moest de Amerikaan
se munt opnieuw een stapje terug doen.
waren zichzelf uit de markt te prijzen.
Vooral de koersstijging ten opzichte van
de mark van de Bondsrepubliek, de
belangrijkste handelspartner van Zwitser
land, baarde zorgen. Begin dit'jaar be
droeg de koers van 100 mark 94,40 Zwit
serse frank. Vorige week kwam op een
gegeven moment een notering tot stand
van slechts 75,10 frank per honderd mark.
In het vooruitzicht van de verwachte maat
regelen steeg de kóers van de mark tot
80,09 frank bij het slot van de handel van
vorige week. Gisteren werd geopend op
83,02 frank.
van de overheid. In ieder geval zal het
niet 50 procent-50 procent zijn.
y
hanteerd zullen worden in de
te volgen procedure. In princi
pe komt in dit verband een
aantal te treffen maatregelen
in aanmerking. Deze maatre
gelen omvatten een versnelde
uitvoering van de ombuigings-
voorstellen en/of beperking
van de beleidsintensiveringen,
een algemene beperking res
pectievelijk fasering van uitga
ven en een versnelde inning
resp. eventueel zelfs een verho
ging van bepaalde belastingen.
i-claim,
laten.
DEN HAAG (ANP). De
regering stelt zich op het
standpunt, dat bij het voorge
nomen beleid in de sfeer van
de sociale uitkeringen van
koopkrachtverlies geen spra
ke is. Ook de wao-er met een
maximale uitkering zal nog
een zij het geringe inko
mensverbetering kunnen er
varen.
fonds
12,21
De Commissie voor Consumentenaange
legenheden van de SER (de CCA) zegt dit
in een gisteren uitgegeven rapport over de
demografische ontwikkelingen en de in
vloed daarvan op de particuliere con
sumptie
Een jaarlijkse welvaartsverbetering van
één procent voor alle huishoudingen houdt
een totale groei van de consumptieve be
stedingen in van ongeveer 2,8 procent. Er
zal derhalve bij een geringe groei vyn het
nationaal inkomen maar heel weinig te
verdelen zijn, aldus de commissie.
Sterke toenemingen zijn voorts te ver
wachten van de aantallen huishoudingen
van niet-werkenden en alleenstaanden, in
clusief de alleenstaande bejaarden.
De CCA verwacht dat de Nederlandse
bevolking nog deze eeuw haar grootste
omvang zal bereiken. Dit zal gepaard gaan
met een snelle veroudering van de bevol
king. Vooral na het jaar 2000, als de bevol
kingsomvang gaat verminderen, zal de
veroudering aanzienlijk zijn.
In 1990 reeds zullen er in ons land een
miljoen minder kinderen en jongeren on
der de 20 jaar zijn dan er in 1972 waren.
Het aantal bejaarden zal in 1990 ongeveer
een derde groter zijn dan in 1972. In het
jaar 2.000 zullen de bejaarden 13,7 procent
van de bevolking uitmaken, in 2020 bijna
20 procent en in 2050 zullen de bejaarden
een kwart van de Nederlandse bevolking
vormen.
Omdat er steeds meer gehuwde vrou
wen zullen gaan werken, zal er een grote
re behoefte komen aan opvangmogelijk
heden voor de kinderen, zoals dagverblij
ven en speelzalen. Het rapport is opge
steld door een werkgroep onder voorzit
terschap van professor dr. B. M. S. van
Praag.
Er zullen in 1990 in ons land ruim 5,5
miljoen huishoudingen zijn tegen iets min
der dan vijf miljoen in 1980 en vier mil
joen in 1972. Het aantal huishoudingen van
twee personen zal verdubbelen van een u
half miljoen in 1972 tot ruim een miljoen in zen zullen zijn.
De toeneming van de diverse groepen
afhankelijken (jeugdigen, bejaarden, ar
beidsongeschikten) zal leiden tot een stij
ging van de sociale premies. Daar staat
tegenover, dat de premies voor de kinder
bijslagwetten zullen kunnen dalen, maar
over het geheel genomen zal de druk van
noteet
400.1
111.01
50,51
134.0!
1,31
166,0!
40,51
741
95,
26, II
54,11
116,51
4641
59.0
.50.5.
77,(X
37,1
62,21
133,01
107,71
95,0
35,81 -
110,51
68,4
135,01
64,6!
43,0
35.fi
59,51
79,01
44,5!
34,7!
606,06
50.81
674
56,5
5151 t
61,0
126.51
38.01
44.8
127,01
65.51
44.31
5.41
63,01
15241
73.01
97,01
182.01
634
56,11
129.5
49,7
26.0
74,71
66.5
9441
55.0
36,0
123.01
93.01
62.0
54.0
187.01
38.0
89,91
112.54
58,51
59.54
45,81
46,51
295.0!
In het kader van deze specia
le omstandigheden zal de mi
nister van Financiën aan het
kabinet nadere voorstellen
doen die aansluiten bij de oor
zaken die aan de ongunstige
ontwikkeling van het tekort
ten grondslag liggen. Over de
hier geschetste werkwijze is
overeenstemming bereikt in
het kabinet.
De onzekerheid over de aard
van de oorzaken die tot een
beroep op de noodremproce-
dure zouden kunnen noodha
ken, maakt het niet mogelijk
om thans al concreet aan te
geven welke instrumenten ge-
leiden tot een onaanvaardbare
vergroting van het financie
ringstekort of tot eveneens on
aanvaardbare stijging van de
collectieve lasten. Als dit fi
nancieringstekort komend
jaar de daarvoor gestelde
grenzen dreigt te overschrij
den, zal op de „noodremproce-
dure” een beroep worden ge
daan.
Uit de antwoorden op de
meer dan 200 schriftelijke vra
gen blijkt voorts, dat zowel ko
mend jaar als voor de jaren tot
en met 1981 is uitgegaan van
een jaarlijkse trendmatige
huurverhoging van zeven pro
cent per midden van het jaar.
Extramiddelen zo wordt
aangekondigd zullen wor
den uitgetrokken voor de „pro
motie” van het toerisme en
voor de verbetering van het
toeristisch produkt.
De beantwoording van de
vragen is aangegrepen tot het
herstel van „helaas niet gecor
rigeerde drukfouten” in de ma-
cro-economische verkenning.
Nu wordt meegedeeld, dat de
toename van het reëel beschik
bare inkomen van de sociale
minima ongeveer 0,5 procent is
in plaats van 1,5 procent voor
een uitkeringsgerechtigde zon
der kinderen.
LISSABON (Reuter). In de meeste
landen die deel uitmaken van de Derde
Wereld is de voedselsituatie kritiek. In de
jaren zestig groeide de voedselproduktie
in de derde wereld met 2,9 procent per
jaar, in de jaren zeventig slechts met 2,6
procent.
In Afrika is de voedselproduktie per
hoofd van de bevolking zelfs met 114 pro
cent per jaar verminderd sinds 1970, aldus
de directeur-generaal van de voedsel- en
landbouworganisatie FAO van de Ver
enigde Naties, Edouard Saoema.
In 1976 zagen ontwikkelingslanden die
niet de beschikking hebben over olie zich
gedwongen om ruim tien miljard dollar uit
te geven aan de invoer van basisvoedsel.
Dat bedrag komt overeen met niet minder
dan tachtig procent van de buitenlandse
hulp die zij in dat jaar ontvingen.
De minister-president zei dat het kabi
net verwacht dat het fonds jaarlijks 150
tot 200 miljoen gulden zal bedraden. Hij
vermeldde dat het oorspronkelijke ont
werp van dit kabinet in de laatste weken
nogal is bijgesteld. Het kabinet zag zich
hiertoe genoodzaakt na een „positief-kri
tisch” advies van de Raad van State. De
premier kon niet zeggen op welke punten
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. De Westduitse mark is gisteren fors in koers gestegen als direct
gevolg van de maatregelen, die de Zwitserse centrale bank het afgelopen weekeinde
heeft aangekondigd om de enorme koerstijging van de Zwitserse frank tegen te gaan.
In Frankfort wordt ernstig rekening ge
houden met een koerswijziging binnen de
„slang”, de monetaire overeenkomst die
de munten van de Benelux, West-Duits-
land, Denemarken en Noorwegen aan el
kaar koppelt met een maximale speel
ruimte van 2,25 procent naar boven of
naar beneden van de spilkoers. De koers
wijziging zou, zo menen handelaren, nog
deze maand haar beslag kunnen krijgen.
De maatregelen van de Zwitserse Natio
nale Bank strekken zich uit over valuta
markt en kapitaalmarkt. De Zwitserse
frank is de afgelopen maanden zodanig in
waarde gestegen dat de Zwitsers bang
Voedselsituatie
De „Alcocheck” is een apparaatje,
niet groter dan een zakrekenma-
chientje, dat langs electronische weg
het alcoholpromillage kan meten. De
alcocheck, verspreid door de societe
Customable bevat een halfgeleider,
die reageert op geleidende gassen (zo
als alcohol) en dus een bepaalde con
centratie alcohol in de adem na elec
tronische verwerking zichtbaar
maakt d.m.v. lampjes.
Sg Iff
(ADVERTENTIE)
Het aantal arbeidsongeschikten zal
eveneens sterk toenemen en in 1990 meer
dap 600.000 gaan bedragen. Het aantal
werklozen zou in 1990 wel eens meer dan
200:000 kunnen bedragen. De commissie
gaat ervan uit, dat er dan 230.000 werklo-
veer 200 procent voor het
kleinverbruik.
