Weer schoten in Beiroet
Conservatieven
V erdere samenwerking
Rechter door
Rode Brigades
vermoord
willen hogere
loonafspraken
Europese Negen bij
bestrijding terrorisme
Effect in praktijk gering
T oponderhandelaar
SALT verdwijnt
Cholera in Zaïre
KONINGIN
BRICKS
MIEKE
■HHnMKJMM
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
OKTOBER
WOENSDAG
1 1
i
door Nico Scheepmaker
1
1
s
d
n
n
s
P
r
It
,t I
(Van onze redactie buitenland)
BEIROET. Het zaterdag in
de Libanese hoofdstad Beiroet af-
gekondigde bestand wankelt. Vol
gens de radio van de rechtse
i christelijke milities werd het
staakt-het-vuren gisteren ge
schonden door het vuur van zwa
re machinegeweren en door een
artilleriebeschieting van de chris
telijke wijken van Beiroet. Syri
sche militairen, aldus de radio,
zouden zes inwoners van de
hoofdstad hebben gedood. Daar-
entegen heeft de Stem van Ara
bisch Libanon, een links radiosta
tion, de milities beschuldigd van
beschieting van Syrische stellin
gen en van toenemende aanvallen
door sluipschutters van de mili
ties.
Bestand wankelt
I,
.s
(Van onze redacteur in België, Jan Gerritsen)
discriminatie af
a
Zambiaans koper naar Zuid-Afrika
d
e
e
e
e
(Van onze redactie buitenland)
SALISBURY. In de Rhodesische hoofdstad Salisbury is gisteren door het over-
-angsbewind bekendgemaakt, dat alle officiële rassendiscriminatie is afgeschaft. Op
De overeenkomst met Zuid-Afrika is
bereikt na een eender akkoord met
ten behoeven goedkeuring van het parle
ment en anderen moeten weer in de nog
goed te keuren grondwet voor een zwart
meerderheidsbewind worden opgenomen.
Op een persconferentie gisteren, zei de
blanke minister Rowan Cronje, die samen
met zijn zwarte collega Magaramombe het
ministerie van Volksgezondheid en Onder
wijs leidt, dat blanke woonwijken voor
andere rassen zullen opengaan, als ten
minste het karakter van een dergelijke
wijk door de komst van kleurlingen niet
zal worden aangetast. Dit zal bijvoorbeeld
worden bereikt door het verbod, dat naast
het gezin andere familieleden in het huis
komen wonen. Minister Cronje bevestigde,
dat huiseigenaren een woning mag blijven
weigeren op grond van de huidskleur van
de aspirant-koper. Volgens de bewinds
man gebeurt dit ook in communistische
landen.
Ook particuliere scholen mogen kleur
lingen blijven weigeren, „opdat ze hun
eigen religieuze en culturele identiteit kun
nen handhaven”, zo liet Cronje weten.
Rijksscholen die overigens erg duur zijn,
zullen iedereen toelaten die aan de acade
mische eisen voldoet.
Wat de ziekenhuizen betreft, zei Cronje,
dat alle rassen recht hebben op alle zieken
huisfaciliteiten die ook voor blanken be
schikbaar zijn. Ze moeten dan wel in staat
zijn de hoge rekeningen te kunnen betalen.
Blanken, aldus Cronje, krijgen op hun
beurt het recht zich te vestigen in de stam-
reservaten. In Salisbury werd niet ver
wacht, dat het daarvoor zal stormlopen.
eerd is door de Russische ambassadeur
tegengesproken. Meegedeeld werd, dat al
le leerplichtige kinderen van de Russische
diplomaten naar Moskou zijn gestuurd
omdat het onder de gegeven omstandighe
den in Beiroet onmogelijk is voor hen
onderwijs te verkrijgen.
De heropening van de spoorweg tus
sen Zambia en Zuid-Afrika is dringend
noodzakelijk geworden nu de spoorver
binding van Zambia naar de havenstad
Dar-es-Salaam in Tanzania praktisch
onbruikbaar is geworden. De haven in
Dar-es-Salaam beschikt niet over de
mogelijkheden om een snelle afdoening
van de aangeboden goederen te garan
deren. De economie van Zambia is vrij-
Rhodesië. Vorige week vrijdag werd
de zuidelijke route officieel heropend
in tegenwoordigheid van de Zambiaan-
se president, Kenneth Kaoenda. Kaoen-
da zei dat Zambia vooral de invoer van
kunstmest hard nodig heeft voor de
produktie van mais voor veevoeder.
Zambia heeft naar schatting 90.000 ton
kunstmest nodig voordat kan worden
begonnen met het inzaaien van mais.
President Carter heeft Warnkes ontslag
aanvrage „met veel spijt” ingewilligd.
wel uitsluitend gebaseerd op de export
van koper.
Het besluit van Kaoenda om in zee te
gaan met de vroeger fel bestreden voor
standers van apartheid wordt in Loesa-
ka gezien als een politieke omwenteling
van de eerste orde. In eerste instantie
werd aangenomen dat Kaoenda politie
ke munt wilde slaan uit dit besluit,
gezien de voorgenomen algemene en
presidentiële verkiezingen die later dit
Het verdrag inzake de bestrijding van
het terrorisme, dat door de 21 bij de Raad
van Europa aangesloten landen is aange
nomen, is pas door drie EG-landen gerati
ficeerd: West-Duitsland, Denemarken en
Groot-Brittannië. In Nederland wordt het
voorste] tot ratificatie binnenkort bij het
parlement ingediend. Eén EG-land, Ier
land, heeft het Straatsburgse verdrag niet
ondertekend. Frankrijk en België hebben
belangrijke bezwaren.
Gezien deze verdeeldheid binnen de Ge
meenschap, moesten de Negen een ander
uitgangspunt zoeken om hun samenwer
king bij de terreurbestrijding op te base
ren. Op Belgisch voorstel kwamen de Ne
gen nu overeen dat ze bij hun samenwer
king van het Straatsburgse verdrag zullen
uitgaan. Wat dat in de praktijk inhoudt, zal
nog moeten blijken, zei minister van Justi
tie De Ruiter na afloop van het beraad.
De Negen bleken opnieuw verdeeld over
het meer dan een jaar oude Franse voor
stel om binnen de Europese Gemeenschap
een „Gemeenschappelijke rechtsgebied”
te scheppen, teneinde de internationale
criminaliteit beter aan te kunnen pakken.
Nederland en Denemarken voelen hier
niets voor. Minister De Ruiter: „Het is
beter, ons niet te ver te verwijderen van de
samenwerking in het grotere Europese
verband van de Raad van Europa.
Binnen een half jaar zullen de juridische
deskundigen van de Negen een „eerste
rapport” moeten afleveren over belangrij-
LUXEMBURG. De Europese Negen gaan nauw samenwerken bij de bestrijding
van het terrorisme. Zij zullen zich daarbij baseren op het verdrag inzake de bestrijding
van terrorisme, dat vorig jaar door de Raad van Europa in Straatsburg is aangenomen.
Dit kwamen de ministers van Justitie van de negen EG-landen gisteren in Luxemburg
overeen.
jaar zullen worden gehouden. De tegen
standers van Kaoenda, al of niet lid van
de enige partij die het land telt, zouden
echter ook stemmenwinst kunnen boe
ken nu de controversiële spoorweg
weer in gebruik is genomen.
e
t.
e
i-
n
n
n
it
n
P
De Romeinse magistraat is daarmee de
zeventiende Italiaan die door de brigades
dit jaar is vermoord. De 65-jarige Tartagli-
one was hoofd van de afdeling strafrechts-
zaken van het Italiaanse ministerie van
Justitie.
n
1-
3)
,5
BRIGHTON (DPA). Op het gisteren
begonnen partijcongres van de Britse
conservatieve partij in de Engelse bad
plaats Brighton, is de Labourregering er
van beschuldigd niet in staat te zijn iets te
doen aan de werkloosheid. Ook werd er
gisteren op het door 5000 afgevaardigden
bijgewoonde congres gepleit voor hogere
loonstijgingen in plaats van de strenge
loonpolitiek die door de huidige regering
wordt gevoerd.
„Het zal het doel zijn van de volgende
conservatieve regering, Groot-Brittannië
af te brengen van de schadelijke kringloop
der strikte loongrenzen, waarop perioden
van overdreven en tot grote hoogte stijgen
de loonafspraken volgen. Deze vicieuze
cirkel heeft dé betrekkingen tussen de
sociale partners verstoord,” zo betoogde
de woordvoerder van de conservatieven
op het punt van de werkgelegenheid, Ja
mes Prior.
De conservatieven, ook Tories genoemd,
wezen een gedwongen uitwijzing van im-
S
T
Koningin Elizabeth vroeg aan de schil
der Michael Noakes of hij nog broers had.
Noakes wilde antwoorden: „No Ma’m, on
ly sisters”,, maar zei in zijn zenuwen: „No
Sam, only misters”. Een zelfde medeklin-
kerverwisseling herinner ik me nog leven
dig van een uur Nederlands op de hbs,
toen een van de meisjes in de klas het
eskimo-verhaal „De hut van Ket” hardop
moest voorlezen...
Op een feestelijke bijeenkomst zag een
eenzame jongeman een jonge vrouw staan
die hem vagelijk bekend voorkwam. Hij
stapte op haar af en begon een gesprek, in
de hoop er op die manier achter te komen
waar hij haar al eens eerder had ontmoet.
„Hoe gaat het tegenwoordig, nog altijd
even druk?”, vroeg hij. „Behoorlijk druk,
ja”, antwoordde zij. „En met de zaak ook
nog alles prima in orde?”, vroeg hij. „Dat
mag je wel zeggen”, zei ze. „En met je
zustër gaat het nog steeds goed?”, vroeg
hij aftastend. „Nog steeds koningin”, zei
prinses Margaret.
ie
>r
is
>r
Is
e
e
1,
e
ir
m
»k
e-
li-
sn
at
sn
at
li
es
•e-
ite
S-
S,
t-
le
it
6’
is
ire
ie
ot
sn
?n
If-
ie
jn
m
ie
il.
ie
m
De Engelse auteur en acteur Robert
Morley heeft een boek geschreven, getiteld
„Book of Bricks”, wat je zou kunnen verta
len met het Boek van de Bakstenen, ware
het niet dat „brick” hier in de betekenis
van flater is gebruikt. Het Flaterboek dus.
De opbrengst gaat naar het Nationale Ge
nootschap voor Autistische Kinderen,
waar Morley al sinds 1968 geld voor inza
melt, dikwijls op vrij drastische wijze,
door tegen de een te zeggen dat de andere
óók 1000 pond gegeven had, waarna hij de
ander opzocht met de nu waarheidsgetrou
we mededeling dat de een ook 1000 pond
gegeven had. Alleen zijn manager, voor
wie hij 35 jaar gewerkt had, weigerde iets
te geven, omdat hij niets had. Morley bleef
twee dagen in ’s mans kantoor zitten, te
vergeefs echter, maar besloot daarna wel
dat hij nooit meer met die manager zou
werken...
Een paar voorbeelden van „bricks”, zo
als die in The Sunday Times en The Sun
day Telegraph geciteerd worden. De be
kende toneelschrijver Simon Gray vertel
de op een party aan een hoogleraar dat hij
zojuist ontsnapt was aan een buitenge
woon vervelende oude dame, waarop zijn
gesprekspartner hem koeltjes mededeelde
dat dat zijn vrouw was. Gray schrok zich
te pletter, en vertelde zijn flater even later
aan een andere .gast, die hem daarna koel
tjes mededeelde dat die vervelende oude
dame zijn moeder was....
In de Zambiaanse hoofdstad Loesa-
ka werd gisteren vernomen, dat de eer
ste trein met voor Zambia bestemde
goederen uit Rhodesië diezelfde dag
zou arriveren in de zuidelijke gren
splaats Livingstone bij de Victoria-wa-
tervallen. De trein vervoert zaad voor
de produktie van mais in het seizoen
1978-79.
Economische deskundigen in Zam
bia zijn van mening dat het land vol
gend jaar een ernstige voedselcrisis bo
ven het hoofd zou hangen als de aan
voer van kunstmest langer zou uitblij
ven. Op zich betekent de heropening
van de zuidelijke spoorweg geen oplos
sing voor de crisis weaarin de Zambi
aanse economie verkeert. Het land
heeft een groot gebrek aan deviezen en
de huidige lage koper prijs op de we
reldmarkt belooft weinig goeds voor
een opleving in de nabije toekomst.
(Van onze redactie buitenland)
LOESAKA. Voor het eerst sinds
1972 zullen er weer treinen rijden op de
spoorweg van Zambia naar de Zuid-
afrikaanse havenstad Oost-Londen.
Zambia gaat zijn kopererts via deze
spoorverbinding, die ook over Rhode-
sisch grondgebied loopt, naar de Zuid-
afrikaanse haven transporteren voor
verder vervoer naar de buitenlandse
markt. Omgekeerd zal Zambia worden
voorzien van kunstmest dat via Oost-
Londen zal worden ingevoerd. Het re
sultaat van de onderhandelingen van
de afgelopen drie dagen is gisteren
meegedeeld door de algemeen direc
teur van de Zuidafrikaanse spoorwe
gen, Kobus Loubser.
Rhodesië schaft
Het lichaam van de Romeinse rechter Tartaglione, die gisteren door een lid van de Rode Brigades werd vermoord, wordt zijn
woning uitgedragen. De moordenaars wisten te ontsnappen.
rassen openstaan, dat iedereen hetzelfde onderwijs kan volgen en dat ziekenhuizen
eveneens iedereen moeten toelaten.
migranten af, maar wel werd gesteld, dat
er een einde dient te komen aan de onbe
perkte komst van immigranten naar
Groot-Brittannië. De woordvoerder voor
Binnenlandse Zaken, Keith Speed, beves
tigde dat een conservatieve regering een
maximum zou vaststellen voor de hoeveel
heid immigranten die per jaar zou mogen
binnenkomen en ook zoüden bezoeken van
familieleden van immigranten aan banden
worden gelegd.
In Groot-Brittannië wonen nu ongeveef
twee miljoen, voor het merendeel gekleur
de, immigranten.
ROME (Reuter/AFP). Leden van de
Rode Brigades hebben de Romeinse rech
ter Girolamo Tartaglione gisteren in Ro
me „geëxecuteerd”. Deze mededeling
werd door een onbekende vrouw gistera
vond gedaan aan een Romeins avondblad.
ke aspecten als uitlevering, rechtshulp, en
overdracht van strafvervolging, die ver
bonden zijn aan het scheppen van een
Gemeenschappelijke judiciaire ruimte
binnen de Negen. Over de doodstraf in het
kader van de terreurbestrijding werd gis
teren volgens minister De Ruiter met geen
woord gerept.
KINSJASA (Reuter). Een cholera-
epidemie heeft in het oosten van Zaïre in
Afrika al honderden mensen het leven
gekost.
De epidemie breidt zich nog steeds en
snel uit.
Volgens een woordvoerder van de Belgi
sche ambassade in de hoofdstad Kinsjasa
is de situatie rampzalig en zal bij uitblijven
van snelle actie de cholera spoedig het hele
land bestrijken.
WASHINGTON (UPI/DPA). De
Amerikaanse toponderhandelaar bij de
ontwapeningsgesprekken met de Sovjet
unie, het zogeheten SALT-overleg, Paul
Warnke, zal begin november zijn ontslag
nemen en terugkeren naar het bedrijfsle
ven.
tnjfël -
Overigens is het volgens berichten aan
alle andere fronten in Libanon gisteren
rustig gebleven. Intussen zet de Libanese
president Sarkis zijn bezoeken aan Arabi
sche landen voort, met het doel steun te
„vinden voor zijn vredespogingen.
Sarkis begon dit weekeinde zijn reis in
de Syrische hoofdstad Damascus. Van Da
mascus ging de president naar Saoedi-
Arabië en gisteren bezocht hij Aboe Dha
bi, Qatar en Koeweit. Vandaag zal Sarkis
zijn gesprekken met de Syrische president
Assad voortzetten.
Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische
Emiraten en Soedan hebben kleine eenhe
den geleverd voor de Arabische vredes
macht in Libanon, welke vredesmacht
voor het belangrijkste deel wordt gevormd
door Syriërs. Sarkis zei gisteren, dat de
ministers van Buitenlandse Zaken van ge
noemde landen zondag naar Beiroet zullen
komen voor een conferentie over de crisis
in Libanon.
Het bericht dat gisteren in Beiroet circu
leerde, dat alle Russische diplomaten uit
i de Libanese hoofdstad werden geëvacu-
Zambia is voor meer dan negentig
percent van zijn deviezeninkomsten
aangewezen op de export van koper.
Tussen de 100.000 en 140.000 ton koper
erts is, op weg naar de wereldmarkt,
gestrand als gevolg van de tekortschie
tende havenfaciliteiten van Dar-es-Sa
laam en de moeilijkheden die het ver
voer daar naar toe met zich meebrengt.
De met hulp van de Volksrepubliek
China aangelegde Tanzam-spoorweg is
af en toe het mikpunt van aanslagen,
waarbij nog komt dat het rollend mate
rieel vaak verouderd of onbruikbaar is.
Aanvankelijk zal slechts een trein per
dag heen en een terug van de heropen
de „zuidelijke route” gebruik maken.
Zuid-Afrika zal als vertegenwoordiger
optreden van Zambia als er derde par
tijen k^ij het transport worden betrok
ken, zo zei Kobus Loubser.
papier betekent deze bekendmaking, dat de blanke woongebieden nu ook voor andere
jr
a.
i-
“t
•n
si- De leider van de rechtse christenen in Libanon, voormalig president Camille
Chamoun, bezoekt het Ashrafieh-district in de hoofdstad Beiroet. Onder andere in dit
district speelden zich hevige gevechten tussen de voornamelijke uit Syriërs bestaande
Arabische vredesmacht en de rechtse christenen af.
Warnke ondervindt de laatste maanden
scherpe kritiek van conservatieve leden
van het Amerikaanse Congres, die vinden
dat hij ten aanzien van de Sovjet-Unie te
toegeeflijk is. De onderhandelaar meent,
dat door zijn verdwijnen, de onderteke
ning van een eventueel SALT-akkoord
tussen de VS en de Sovjet-Unie in Was
hington, gemakkelijker zal worden.
Niet zonder schroom zal ik nu even mijn
eigen grootste flater onthullen. Ik beging
hem na afloop van de begrafenis van de
geliefde surrealistische schilder Melle, op
een moment dus (dit te mijner veront
schuldiging) dat ik enigszins uit mijn voe
gen was geraakt, want de begrafenis van
iemand die je hebt leren waarderen, gaat
je niet in je kouwe kleren zitten. Ik stond
buiten even na te praten met uitgever
Gerrit van Oorschot, toen ik in de verte
iemand zag aankomen die me bekend
voorkwam. Een van de basisfouten is, dat
ik een eenmaal omarmd idee niet gemak
kelijk loslaat, en ik dacht: „Hé, daar heb je
Mieke!”. Eigenlijk ken ik Mieke van Wis
sen, vroeger beter bekend als hordenloop
ster Mieke Sterk, niet zo erg goed, maar
toen zij met mijn collega Hans van Wissen
trouwde, was ik op de receptie, en toen ik
trouwde waren zij op de receptie, dus we
waren al wel op vertrouwelijke
wang-zoen-andere-wang-zoen-voet. Ik
zwaaide haar gedag, zij kwam op mij af, ik
kuste haar op beide wangen, wilde vragen:
„Is Hans er niet?”, maar vroeg: „Heb jij
Melle goed gekend?”.
„Ik heb les van hem gehad”, zei ze.
Daar keek ik van op. Niet dat ik Mieke
het penseel niet zou toevertrouwen, maar
ik had er in de vele interviews met haar
nooit iets over gelezen. We praatten nog
wat verder, eigenlijk wilde ik aldoor even
vragen hoe het met Hans ging, maar God
had er die dag goed het oog in en het
gesprek bleef tamelijk neutraal. Zelfs
vond ik het, gezien de droevige omstandig
heden, een beetje al te triviaal om Jhaar
zojuist verbeterde hordenrecord ter spra
ke te brengen, en zo namen we weer met
een kus op beide wangen afscheid.
Toen ik even later met mijn auto weg
reed, zag ik haar met een jongeman (Hans
van Wissen was het niet) over de Kruislaan
lopen. Ik stopte en vroeg of ik ze misschien
in de stad kon af zetten? Graag! Het ge
sprek werd in de auto vervolgd, en in de
Linnaeusstraat vroeg ik waar ze afgezet
wilde worden. „Kom je in de buurt van
café De Appel?” vroeg ze, „je weet wel,
waar wij toen met elkaar hebben afgespro-
ken”.
Toen pas begon het in mijn geheugen te
weerlichten, bliksems doorkliefden mijn
hersenen, de voorhang scheurde, Mieke
was Mary, Mary Schoonheyt, beeldend
kunstenares, die saaie openbare gebou
wen opfleurde! Ik had haar een keer voor
Galerie Avenue geïnterviewd, en het onge
twijfeld wel gewild, maar het nooit ge
waagd haar op beide wangen te kussen! Ze
zal wel gedacht hebben! En welke
beschermengel had steeds het puntje van
mijn tong afgebeten op de momenten dat
ik Hans er sprake had willen brengen? Of
de horden? „Dag Mary, tot ziens!” zei ik,
toen zij voor De Appel uit de auto stapte.
In de praktijk zal echter blijken, dat
bepaalde woongebieden, ziekenhuizen
en/of scholen ook in de toekomst voor de
gekleurde Rhodesiër gesloten blijven, om
dat de gekleurde bevolking voor het me
rendeel veel te arm is om de prijzen voor
woningen in aantrekkelijke wijken te kun
nen betalen. Ook voor het volgen van beter
onderwijs of voor betere medische verzor-
ging zal de gemiddelde gekleurde Rhode
siër te weinig geld hebben.
„Als er niet meer geld voor de mensen
beschikbaar komt, kunnen ze niet weg
gaan van de plaats waar ze zich nu bevin
den en is er dus in wezen niets veranderd”,
aldus een kantoorbediende in Salisbury.
„Alleen de sociaal sterken zullen van de
maatregel profiteren”, zo meende een
zwarte winkelbediende desgevraagd.
De maatregelen van het bewind in Salis
bury treden niet onmiddellijk in werking.
Een paar van de gisteren genomen beslui-
