g
h
F
Gisiger blijft leider
in ster der Beloften
„Het is nu
een loterij”
Turnploeg voor
WK Straatsburg
VIKTOR KORTSNOI:
n
IS
ZATERDAG
14 OKTOBER
19 7 8
I
Mysterie
I
Edelstaal
Ooggetuigen
16
17
SPORT
h:
!0-22
Van der Smissen
met te stuiten
0
-
Nadat Sjtsjegoljev in tijdnood naar alle
STOPPER
Ooggetuigen vaak
onbetrouwbaarst!
(Van een medewerker)
BAGUIO. „Met 5-5 is het een loterij
geworden”. Aldus verklaarde uitdager
Viktor Kortsnoi na afloop van de door
hem gewonnen 31e partij in de schaakt
weekamp om de wereldtitel. Een partij,
waarin hij in de tweede zitting de met
zwart spelende titelhouder Anatoli Kar
pov op de 71e zet tot opgave dwong.
In de slotstand geeft Karpov terecht op.
Th3 rukt op naar h6, gevolgd door h8
(schaak) en h7 met eenvoudige winst. Van
daag wordt de 32e partij gespeeld.
De etappe ging over 108,5 kilometer
vanuit Bethune (Fra). Frits Pirard was de
beste Nederlander met de zevende plaats.
De Zwitser Daniel Gisiger behoudt de lei
ding in het klassement. De Nederlandse
amateurploeg eindigde in de ploegentijdrit
als achtste. De eerste en tweede plaats
werden opgeëist door respectievelijk IJs-
boerke en Lejeune.
m gele-
trainer/
ïer aan
ilitst en
er (trai-
,e resul-
n toer-
let ver-
:ht men
moot te
Toen Karpov precies twee weken gele
den door het winnen van de 27e ontmoe
ting de stand op 5-2 bracht, zodat hij nog
slechts één winstpunt nodig had voor het
behoud van de wereldtitel, luidde ieders
commentaar: „Het einde is nabij”.
Maar wat gebeurde er gisteren op de
Filippijnen: Kortsnoi maakte er 5-5 van
door het afgebroken toreneindspel van de
31e partij tot winst te voeren.
De factoren die daarbij de doorslag ga
ven, waren allereerst: een volstrekte prio
riteit voor snelheid en activiteit. Iedere
schaakmeester kent het belang daarvan in
toren-eindspelen. Maar de mens in het
algemeen en de schaker in het bijzonder is
zuinig op materiaal en in de praktijk
deinst deze toch vaak terug voor een mate
riële achterstand. Kortsnoi echter niet. Hij
keek niet op een pionnetje, om in ijltempo
de zwarte stelling binnen te dringen met
zijn koning.
De voornaamste factor van zijn succes
was echter „het mysterie van de hevel”.
Deze door Hans KmOch in zijn theorieboek
over pionnenformaties geïntroduceerde
benaming doelt op een bepaalde constella
tie van een witte en een zwarte pion.
Transponeren wij deze terminologie naar
de afgebroken stelling der 31e partij, dan
zien wij na a5-a6 de hevel a6-b7 en na d4-d5
de hevel d5-c6.
Het grote mysterie van deze stelling is,
dat uitsluitend wit op elk door hem ge
wenst moment die hevel kan doen ont
staan terwijl zwart tot afwachten gedoemd
is.
Een zeer kritiek moment zien wij na 49.
Kc3. De gevolgen van het consequente Tg3
(schaak) 50. Kb4-Th3: zijn uiteraard in de
nacht van donderdag op vrijdag tot op het
bot uitgeanalyseerd door de secondanten.
Hoe het verder gaat na 51. a6 (de hevel!)-
ba6: 52. Ka5-Td4 is echter allerminst dui
delijk. Wel kan wit-koning dan pion c6
veroveren, maar inmiddels hollen zwarts a
en b-pion voorwaarts. Dat Karpov niette
min deze mogelijkheid verwierp, moet het
resultaat van diepgaande calculaties zijn
geweest.
Op de 52e zet stelt Kortsnoi met a5-a6 de
eerste hevel in werking. Direct daarna
prefereert hij de snelheid (Kb6) boven ma
terie (Ka6:), waardoor hij klaar staat voor
zijn tweede hevel; d4-d5, welke hem een
vrije c-pion verschaft.
Met 58. Tg3 geeft hij weer prioriteit aan
de snelheid boven het voorzichtige Ka5:
om met mat-dreigingen te kunnen gaan
werken. Karpovs 58. b3 is nog het beste.
Na 58. a4, 59. c6-Te8 60. Tg4 wint wit
vanzelf.
(Van1 onze sportredactie)
BOGHUM. De opmars van Christ
van der Smissen in het internationale
gezelschap der bil jartmatadoren is niet te
stuiten. Zijn talent is al vanaf het begin
punt van zijn carrière, zo’n vijftien jaar
geleden, een garantie voor een jaarlijkse
progressie die elders in Europa zijn weer
ga niet kent. Daarom is Christ van der
Smissen op 24-jarige leeftijd internatio
naal nog altijd de grootste biljartbelofte.
De Brabander is ook in Bochum tijdens
het WK 71/2 hard op weg dit het bewijzen.
Gisteren won hij zijn derde achtereenvol
gende partij en voerde na het duel tegen
de Argentijn Berardi tot zijn eigen verba
zing zelfs het deelnemersveld aan.
of bevoordeeld vergeleken met de an
der? Neen, neen en nog 'r 'ns neen!
Smissen op een bijzonder prettige manier
uit de hand te lopen. Gold het WK voor
hem - naar eigen zeggen althans - aanvan
kelijk als een leerzame gebeurtenis, nu het
toernooi zich op een dergelijke positieve
manier voor de Nederlander ontwikkelt,
gaan de overwinningspunten steeds har
der tellen.
Van der Smissen ruikt dat er in het
Ruhrgebied voor hem meer is weggelegd
dan een figurantenrol. Bovendien reali
seert hij zich terdege dat hem, na het
debacle tijdens het recente nationale kam
pioenschap 71/2, op internationaal niveau
in dezelfde spelsoort dit jaar geen kans
meer wordt geboden. Die wetenschap
vormt voor Van der Smissen een toch niet
weg te cijferen stok achter de deur.
Eerst dit weekeinde zal moeten
blijken in hoeverre Van der Smissen zich
met de werkelijke wereldtop zal kunnen
meten in de voor hem nog vrij onbekende
spelsoort. Dan liggfen voor hem confronta
ties met Hose, Connesson en titelverdedi
ger Muller in het verschiet.
begin van de tweede avond van de zes
daagse van Dortmund de leiding overge
nomen van het duo Thureau/Sercu. Op de
tweede plaats liggen nu Gegor Braun en
Wilfried Peffgen.
het Zwitserse dagblad „24 Heurs” heeft
de namen bekend gemaakt van drie wiel
renners die tijdens de wereldkampioen
schappen wielrennen in West-Duitsland
gebruik zouden hebben gemaakt van ana
bole steroïden. Volgens het dagblad zijn
dat de wereldkampioen op de weg bij de
amateurs de Zwitser Gilbert Glaus, de
Belgische amateurachtervolger Jean Luc
van den Broecke die een bronzen medaille
won en de Franse beroepsrenner Jacques
Esclassan.
De secretaris-generaal van de UCI, Mi
chael Jelciel, wenste niet in te gaan op deze
„beschuldiging". „Niet eerder dan 23 no
vember zullen de drie namen bekend wor
den gemaakt. Tot die datum kan iedere
coureur die heeft deelgenomen aan de
wereldkampioenschappen nog in wedstrij
den uitkomen”, aldus Jekiel.
Van dit trio haakte eerstgenoemde giste
ren al definitief af. Dat betekende een
bittere tegenvaller voor publiek en organi
satie. Graag zou deze de plaatselijke favo
riet hebben begeleid naar de wereldtitel.
Hose zelf echter is in de hem zo vertrouw
de omgeving onherkenbaar aan het stunte
len. Na Corin, profiteerde gisteren ook de
nog altijd kansrijke Connesson van de
onoverkomenlijke problemen die het spe
len voor het eigen publiek kennelijk vor
men. Hose blijkt niet tegen die belasting op
te kunnen en verklaarde zijn magere spel
met: „Ik speel veel te nerveus. Aan het
kaderspel kom ik in het geheel niet toe, ik
let nauwelijks op de lijnen. Ik ben hier al
blij met een carambole. Voor iedere stoot
moet ik mezelf moed inspreken.”
Al wordt zo langzamerhand ook voor
Van der Smissen de druk zwaarder. In
tegenstelling tot Hose heeft de debutant
weinig te verliezen natuurlijk. Tegen Os
valdo Berardi had de Sint Willebrorder
wel acht beurten nodig, maar zijn speel
wijze getuigde van durf en vertrouwen.
Gantwarg was duidelijk in een meer
vechtlustige stemming dan Wiersma. Hoe
wel zijn tegenstander Misjtsjanski alleen
op papier nog geen grootmeester is
gezien zijn spel heeft hij daar zeker recht
op trok Gantwarg toch onverschrokken
in de aanval, en kreeg na een iets minder
doortastende voortzetting van Misjtsjans
ki toch edn belangrijk voordeel in handen.
De vroegere jeugdwereldkampioen verde
digde zich vanaf dat moment echter voor
beeldig en bereikte een vlotte puntende-
ling.
Met Mamina N’diaye is iets grondig mis.
Dit Malinese natuurtalent kan vaak zeer
origineel spel op het dambord brengen,
maar hij zit soms ook maar wat aan te
rommelen, en dat was gisteren het geval
tegen Nimbi. Eerst liet hij onnodig een
remise-eindspel ontstaan, en toen, in een
laatste poging om nog tot winst te komen,
beging hij een enorme blunder, waarna hij
zelfs nog verloor.
Slechts in de eerste set was Stöve in staat
om Wade onder druk te houden. Twee
maal doorbrak zij de service Van Wade,
voldoende om de eerste set zeer gemakke
lijk te winnen. In de tweede set liep Virgi
nia Wade zeer snel naar een 4-0 voor
sprong. „Betty Stöve voelde zich verslagen
en was ook in de derde set geen partij meer
voor de Engelse die haar vorig jaar in de
Wimbledon-finale ook versloeg. Naast Wa
de hebben Chris Evert (VS), Wendy Turn
bull (Aus) en Kerry Reid (Aus) zich ook
geplaatst voor de halve finales.
De Amerikaan Arthur Ashe heeft zich
verrassend geplaatst voor de halve finales
Toch loopt het moyenne van Dieter Mïil-
ler naarmate het toernooi vordert aanzien
lijk terug. Tegen Schrauwen had hij al vijf
beurten nodig voor de 300 caramboles, in
het duel met zijn landgenoot Hose, gister
avond, kenmerkte krampachtigheid zijn
spel. Toch ploeterde Müller zich in zeven
beurten'naar een moeizame zege: 300-198.
De op hetzelfde moment begonnen partij
tussen Berardi en Corin was toen al lang
door de Argentijn, via een schitterende
serie van 299, afgesloten (300-235).
de koppositie - voorlopig - moest afstaan
aan het duo Van der Smissen-Connesson.
De Westduitser blijft in Bochum echter
een huizenhoge favoriet.
De stand: 1. Van der Smissen
2. Connesson
3. Müller
4. Corin
5. Berardi
6. Hose
7. Schrauwen
8. Komori
van het toernooi van Brisbane. Hij ver
sloeg in de kwartfinales de Australiër
Alan Stone in drie sets: 4-6, 6-4, 7-5. Ashe
ontmoet in de halve finale de Australiër
Mark Edmonson, die zijn landgenoot Ross-
Case uitschakelde: 6-0, 4-6, 6-3. De andere
halve finale gaat tussen Ken Rosewall en
John Alexander. De 44-jarige Rosewall
won van de Amerikaan Tom Gorman (7-6,
4-6, 6-3) en Alexander had weinig moeite
met zijn landgenoot Phil Dent (6-4, 6-1) om
de halve eindstrijd te bereiken.
De Roemeen Ilie Nastase heeft zich ge
plaatst voor de halve finales van de open
Spaanse tenniskampioenschappen in Bar
celona. Nastase had in de kwartfinales
weinig moeite met de Spanjaard Jose Hi
gueras: 6-2, 6-2.
Tom Okker heeft zich geplaatst voor de
halve finales van het Grand Prix-toernooi
in Tel Aviv (Isr). In de kwartfinales had
Okker weinig problemen met de Canadees
Rejean Genöis, die hij met 6-1, 6-3 aan de
kant zette.
ren aan
It, heeft
igingen
gelopen
trainer-
lar zijn
ie com-
üngsac-
re over-
ser van
ent ech-
en posi-
»r zeker
ing Vei
le uitge-
Saterdag
gebruik
fenwed-
*n komt
tweede-
p (19.00)
■thouder
:ijer.
itie wei-
edstrijd
>et wor-
glemen-
;nse da-
A/HHC
van dit
mse da-
is be
en het
ns het
dat
and is
tralie,
i, Por-
5^^
Harm Wiersma: remise tegen Drost
Op hetzelfde moment dat Van der Smis
sen zijn duel met Berardi uitvocht, ontke
tende zich op de andere tafel een van
spanning zinderende partij tussen Dieter
Müller en de Belg Tonnie Schrauwen. De
Westduitse titelverdediger, als schier on
verslaanbaar te boek staand, moest tot het
uiterste gaan om die kwalificatie geen ge
weld aan te doen. De wijze echter waarop
hij in zijn nabeurt een remise met de
eindelijk ontketende Belgische invaller
wist te bewerkstelligen, getuigde van grote
klasse. Müller’s remise hield wel in dat hij
8 178 40.00
8 248 37.50
7 296 66.66
4 180 29.00
2 299 25.27
2 91 17.51
1 194 28.75
72 12.21
am van
ie com-
gerouti-
at vorig
ïrgeble-
;en van
ian het
uit het
jaar als
Met te-
DSZ en
dames
ijgen in
UTRECHT. De datnesploeg die
van 22 tot 29 oktober deelneemt aan
het toernooi om de wereldkampioen
schappen turnen in Straatsburg, is
als volgt samengesteld: Monique en
Ingrid Bolleboom, Connie Zwar-
thoed. Marja Huyting, Marleen Hou-
ter, Marijke Aarnoutse en Annelies
Nijdam. Wie reserve staat zal pas
daags tevoren worden bekendge
maakt.
De Zwitserse trainer stelde op het
laatste nippertje een andere, langere
speler op dan hij van plan was, toen hij
hoorde dat Nederland met zijn beide
luchtaanvallers Geels en Nanninga zou
aantreden. Hoe langer hoe mooier dus.
Terwijl het aardige van voetbal nu juist
is, dat het een gemengde sport is. waarin
kleintjes en grootjes, langen en korten,
dunnen en forsen op voet van gelijkheid
samen kunnen spelen. Kees Rijvers was
een kleintje, Wim Roozen was een lange,
samen maakten ze in het Nederlands
elftal menig doelpunt. Faas Wilkes was
een lange, A be Lenstra was een kleine,
maar was de een daardoor gehandicapt
Stöve uitgeschakeld
BLOOMINGTON (ANP). Betty Stöve
is er niet in geslaagd de halve finales van
het internationale damestoernooi in
Bloomington te bereiken. In de kwartfi
nales struikelde ze over de Engelse Virgi
nia Wade. De setstanden waren: 1-6, 6-4,
6-2.
MOUSCRON (ANP). De Belg Ludo
Delcroix heeft de derde etappe van de
„Ster der Beloften”, een open koers, ge
wonnen. Hij had bij aankomst in Mous-
cron op Belgisch grondgebied een voor
sprong van 17 seconden op het peloton,
waarvan de sprint werd gewonnen door
de Fransman Duclos-Lasalle.
(Van een medewerker)
ARCO. De derde ronde van het we
reldkampioenschap dammen zat weer vol
spanning en sensatie. Evenals op de eerste
twee speeldagen waren er ook gisteren
weer twee winstpartijen, maar het waren
nu andere slachtoffers die vielen: N’diaye
en Verpoest. De manier waarop beiden
hun partij verloren, was echter totaal
verschillend. De Belg Verpoest moest het
voor de derde achtereenvolgende maal
tegen een Rus opnemen, en dat is beslist
geen pretje. Ook tegen Sjtsjegoljev speel
de hij weer een bijzonder zware partij, die
bijna zes uren in beslag nam. Maar waar
zijn hardnekkige verdediging tegen
Misjtsjanski en Gantwarg beloond werd
met een remise, kon hij het tegen Sjtsje
goljev net niet bolwerken.
Het algemeen klassement na de ploegentijdrit
is 1. Gisiger (Zwi) 9.59.20; 2. Van de Wiele (Bel)
op 7 seconden; 3. Gauthier (Fra) op 0.09; 4.
Querinel (Fra) op 0.13; 5. Vallet (Fra) op 0.15; 10.
Fedor den Hertog (Ned) op 0.55; 12. Frits Pirard
(Ned) op 1.09.
René Pijnen heeft met zijn Italiaanse
koppelgenoot Francesco Moser aan het
De uitslagen van de derde ronde zijn:N’diaye
(Mal)Nimbi (Kon) 0-2, Clerc (Ned)Bastiaan-
net (Ned) 1-1, Wiersma (Ned)Drost (Ned) 1-1,
Gantwarg (Sov)Misjsjanski (Sov) 1-1, Sjtsjego-
lev (Sov)Verpoest (Bel) 2-0, Korenevski (Sov-
Diaw (Sen) 1-1. De stand na drie ronden is; I
Sjtsjegoljev 5 punten, 2 Wiersma. Bastiaannet en
Gantwarg 4, ,5 Clerc, Drost, Korenevski en
Misjtsjanski 3, 9 Verpoest, N’diaye en Nimbi 2.12
Diaw 1.
Uit de keuze blijkt dat Nederland
blessure vrij met de sterkste ploeg die
het op de been kan brengen zal uitko
men. De technische leiding is in han
den van Albert Asarjan.
Een turner en twee turnsters wor
den afgevaardigd naar het Europese
kampioenschap trampolinespringen,
dat op 4 en 5 november plaatsvindt in
Kopenhagen. Het zijn Marcel Verstra
len van Pro Patria en Jacqueline de
Ruiter en Annemarie Versteeg van
Sparta Ermelo.
De afgebroken stand was: Wit: Kortsnoi: Kd3,
Te2, pionnen a5, c5, d4, f5, g4, h3.
Zwart: Karpov Kf7. Td8, pionnen b7, b5, c6,
f6, g6, h6.
47g6xf5 (afgegeven zet); 48. g4xf5, Td8-
g8; 49. Kd3-c3, Tg8-e8; 50. Te2-d2, Te8-e4; 51.
Kc4-b4, Kf7-e8; 52. a5-a6, b7xa6; 53. Kb4-a5.
Ke8-d7; 54. Ka5-b6, b5-b4; 55. d4-d5, c6xd5; 56.
Td2xd5 (schaak), Kd7-c8; 57. Td5-d3, a6-a5; 58.
Td3-g3, b4-b3; 59. Kb6-c6, Kc8-b8; 60. Tg3xb3
(schaak), Kb8-a7; 61. Tb3-b7 (schaak), Ka7-a6;
62. Tb7-b6 (schaak), Ka6-a7; 63. Kc6-b5, a5-a4; 64.
Tb6xf6, Te4-f4; 65. Tf6xh6, a4-a3; 66. Th6-a6
(schaak), Ka7-b8; 67. Ta6xa3, Tf4xf5; 68. Ta3-
g3, Tf5-f6; 69 Tg3-g8 (schaak), Kb8-c7; 70. Tg8-
g7 (schaak), Kc7-c8; 71. Tg7-h7 Zwart geeft op.
E. SPANJAARD
waarschijnlijkheid een klein foutje had
begaan, zette Verpoest ondanks zijn schijf
achterstand een knappe aanval in over de
verzwakte linkervleugel van wit. Dat hij
ter wille van die aanval achter elkaar een
tweede, derde, en zelfs een vierde schijf
achter kwam, kon hem niets schelen, als
hij maar dammen kon halen. De Belg had
de situatie goed getaxeerd, want ondanks
zijn gigantische materiële achterstand zat
er geen geforceerde winstvariant in voor
zijn tegenstander. Juist op dat moment
echter, toen de spelers voor de tweede keer
in tijdnood kwamen en vermoeidheid een
hartig woordje mee ging spreken, speelde
Sjtsjegoljev zijn laatste tactische kans uit:
hij offerde liefst drie schijven terug om
zijn stukken weer tot leven te brengen. En
hoewel er toen voor Verpoest een aantoon
bare remisevariant mogelijk was, zag hij
die, geplaagd door tijdnood, over het
hoofd, waarna de Rus een winststelling
kon opbouwen.
Na deze overwinning gaat Sjtsjegoljev
nu met vijf punten uit drie partijen alleen
aan de leiding, want zijn medekoplopers
van eergisteren kwamen allen niet verder
dan remise. Dat lag overigens ook wel in
de lijn der verwachtingen, want zij had
den allen een tegenstander die zich niet
gemakkelijk laat verslaan: Wiersma
moest tegen Drost, Gantwarg tegen
Misjtsjanski en Bastiaannet tegen Clerc.
Ooit, in het biljartjaar ’67-’68, was Os
valdo Berardi in het ankerkader 71/2, nog
eens wereldkampioen. Maar de Argentijn
heeft zijn beste tijd allang achter de rug.
Het duel tegen Van der Smissen was daar
om wel aardig, omdat het een confrontatie
was tussen een verlepte ster in z’n nadagen
en een aankomende grootheid. Tegen die
achtergrond moet het optreden van de
vertegenwoordiger uit Sint Willebrord in
de Bochemse Rundsporthalle dan ook
worden gezien. Gretig inhaleert Van der
Smissen er de hem geboden mogelijkhe
den. Hollandse nuchterheid en enthousias
me, behorend bij zijn leeftijd, strijden
daarbij om de voorrang.
Maar inmiddels is de wereldstrijd in
Bochum hard op weg voor Christ van der
Gezegd moet worden dat de oud-wereld-
kampioen een schitterende partij speelde,
waarvan vooral zijn eerste veertig zetten
van een uitstekend gehalte waren. Hoewel
nauwelijks te zien was waar Verpoest het
verkeerd had gedaan, bevond hij zich op
dat moment toch in een positie die men in
het algemeen al als verloren beschouwt:
hij moest een schijf offeren, maar kreeg
daarvoor slechts geringe compensatie.
Nederlands breedtespel moest hij daar
om worden overgeslagen, en terwijl de
camera nog bij Hovenkamp vertoefde,
werd Willy van de Kerkhof geveld. Bin
nen 2 minuten een tegendoelpunt en
twee spelers die vervangen moesten wor
den, dat lijkt me voor opname in het
Guinness Recordboek in aanmerking te
komen!
Er worden natuurlijk wel vaker twee
spelers direct na een gelijkmaker ver
vangen, maar al na een half uur, terwijl
die beide spelers van het veld gedragen
moesten worden. Dat lijkt me toch een
zeldzaam geval. Maar had u als chauvi
nistische Nederlander na de intrede van
Jantje Peters en Johnny Dusbaba nu ook
dat gevoel dat we er geen decibel zwak
ker op waren geworden? Dat is het
mooie van het huidige Nederlandse voet
bal: alle spelers op Ruud Krol na zijn
inwisselbaar voor gelijkwaardige spe
lers. Of je nu Rep, Ling of René van de
Kerkhof op de rechtervleugel hebt
staan, of Wim Jansen, Willy van de Kerk
hof of Jantje Peters op het middenveld
rechts, of Van Hanegem of Poortvliet of
Schoenaker of Tahamata op het ntidden-
van oai-hand-licham, waardoor hij het
domweg met kon zien. Je moet altijd het
beste van de mensen denken vind ik,
tenslotte zag een bomvol stadion in de
jaren twintig ook hoe Kees van Dijke de
bal in een België-Nederland-ontmoeting
uit het doel stompte, behalve die ene
scheidsrechter die had moeten fluiten
maar het naliet. Hij had het nu eenmaal
niet gezien.
In dit geval kon de televisie nog niet
als waarheidsserum worden toegepast
(het pleitte voor de objectiviteit van de
Zwitserse televisie, dat ze die handsbal
van Brechbuehl nog eens vertraagd en
daardoor duidelijk zichtbaar liet zien,
als een vorm van zelfkastijding), maar
daar stonden de tienduizenden oogge
tuigen en de tientallen journalisten te
genover. Die hadden het allemaal wel
gezien. Tenminste die indruk krijg je,
een halve eeuw later, maar hoevelen
hebben het op het moment zelve gezien
dat Kees van Dijke de bal wegsloeg, en
hoevelen hebben het pas later op gezag
van andere tribuneklanten overgeno
men, of in de krant gelezen, om het
daarna pas „met eigen ogen” te hebben
gezien?
Zwartkruis schijnt na afloop van
Zwitserland-Nederland zijn tevreden
heid over het optreden van Nanninga en
Geels te hebben uitgesproken omdat zij
allebei gescoord hadden. Hij moet
Brandts voor Nanninga hebben aange
zien. Ooggetuigen zijn vaak de onbe
trouwbaarste getuigen.
Een Nederlands elftal zonder Cruijff,
zonder Neeskens, zonder Lenstra en Wil
kes, zonder La Ling zelfs, heeft desal
niettemin met 1-3 van Zwitserland ge
wonnen. Hoe lang zullen we Nederland
se elftallen nog karakteriseren door hun
gemis aan de beste spelers en met name
aan Cruijff? Tot diep in de jaren tach
tig? Moeten we die neiging langzamer
hand niet eens gaan onderdrukken, moe
ten we misschien niet langer spreken
van „het” Nederlands elftal, maar van
de Oranje-vertegenwoordiging op 11 ok
tober 1978, die hemelsbreed kan ver
schillen van de volgende Oranje-verte
genwoordiging, omdat spelers die in het
buitenland hun nummer uitdienen niet
opgesteld kunnen worden, of omdat veel
kandidaten geblesseerd zijn, of omdat
sommigen niet willen, of omdat anderen
niet passen in het tactische concept van
de trainer?
Bondscoach Jan Zwartkruis vond dat
hij niet om Dick Nanninga heen kon, en
na de dertigste minuut werd dat meer
dan ooit bewaarheid. De vraag in de
voetbalquiz luidt als volgt: wie was na
een half uur het zieligst? Hugo Hoven
kamp, Willy van de Kerkhof, Jan Zwart
kruis of Tscheu La Ling? Het enig juiste
antwoord is: Tscheu La Ling. Hij wist na
beide wissels dat hij er het volgende uur
voor spek en bonen bij zou zitten, terwijl
hij de wedstrijd tegen Ijsland ook al
gemist had door een mismaai van een
amateuristische tegenstander in een oe
fenpartijtje. „Hoe het staal gehard
wordt” is de titel van een Sowjet-Russi:
sche roman, die je van toepassing zou
kunnen verklaren op Tscheu La Ling,
want wie door zoveel tegenslag (op de
overgevoelige leeftijd!) wordt gehard,
kan alleen maar van edelstaal worden.
Tenzij hij natuurlijk van gietijzer is en
breekt als een brosreep.
Dat televisie voor het bekijken van een
voetbalwedstrijd ook maar een hulpmid
del is, bewezen die unieke twee minuten
na de Zwitserse gelijkmaker. Slechts
anderhalve minuut nadat Tanner ge
scoord had (en daar moet je dus ook nog
het tijdverlies van het Zwitserse gejuich
en de aftrap van aftrekken) greep Hugo
Hovenkamp na een kopduel naar zijn
hoofd en zakte door zijn knieën. Bij
Via enkele gewaagde, maar geslaagde se-
riestoten, hield Christ van der Smissen de
verbeten Berardi, die in het verdere ver
loop van het toernooi heus nog wel iets zal
laten zien, achter zich. Vooral de wijze
waarop hij zijn slotserie opbouwde, ge
tuigde van lef. „Ik wist zeker”, aldus Van
der Smissen, „dat als Berardi de 300 niet
zou volmaken, ik het wel zou doen”. Dat
gebeurde dan ook, het betekende een 300-
156 overwinning.
veld links, of Frans Thijssen (die zijn we
toch hoop ik niet aan het vergeten, in
onze overvloed) op links of rechts, of
Koster ook nog op rechts, het maakt
allemaal niet zoveel verschil. Je zou
zelfs een geolied Nederlands elftal kun
nen samenstellen (maar ik geef toe: dat
is wel een heel erg stoutmoedig idee),
waarin iedereen op zijn eigen plaats
staat!
Hoewel, die kritiek op Jan Zwartkruis
dat hij met de opstelling van zowel Nan
ninga als Geels had misgekleund, vind
ik toch niet erg steekhoudend. Een feit
is, dat er weinig uitkwam, maar Hoven
kamp en Wildschut kwamen buitenom
toch vaak met succes op (dat onderdeel
van de tactiek slaagde dus), alleen werd
de bal te simpel hoog voor het doel
gegooid, waar de tevoren al als uitste
kende keeper gekwalificeerde Burgener
natuurlijk toch hoger reikte, omdat
Geels en Nanninga nu eenmaal geen
handjes aan hun hoofd hebben.
En dan kampte Nederland ook nog met
het verre-schotencomplex, dat we aan
Arie Haan te danken hebben. Dat com-
Dit complex werd natuurlijk nog ge
voed toen Wildschut van idioot ver op
doel schoot en de stinkende mazzel had
dat de bal afschampte op een Zwitserse
verdediger, waardoor Burgener op het
verkeerde been stond en de bal alleen
maar kon nakijken. Dat zijn van die
gevallen waarin de televisiekijker be
voordeeld is boven de tribunezitter,
want ik vraag me af of de journalisten
onmiddellijk zagen waardoor Burgener
die bal langs zich heen liet sullen. Als
televisiekijker zag ik het pas na de lang
zame herhaling, zoals ik ook pas na de
herhaling met zekerheid wist dat Brech
buehl inderdaad opzettelijk de bal wegs
loeg voor een gereedstaande Nederlan
der, zodat het een 100 karaats penalty
was die niet gegeven werd.
Misschien kon de Portugese scheids
rechter zelf ook zijn ogen niet geloven,
of misschien liep hij net in het verlengde
plex ziet er als volgt uit: je bent een
Nederlandse voetballer, dus als je dan
met je Nederlandse voet (gehuld in een
Duitse schoen, dat wel natuurlijk) de bal
vanaf 30 meter van het doel met je ogen
dicht hard in de richting van de vijande
lijke keeper schiet, vliegt de bal in negen
van de tien gevallen precies in de rech
terbovenhoek, of met een verraderlijke
draai pal naast de paal in de linkerhoek.
Als gebraden haantjes vliegen de kogels
op die manier in het doel, mits de schut
ter dus een Oranjeklant is.
am van
s hand-
ussum.
aan te
PC zich
rokken,
n de 4e
begon-
>m uit
Naaf verwachting werden Christ van
der Smissen en Francis Connesson in de
vierde ronde niet voor aanzienlijke proble
men gesteld. De Nederlander veegde de
vloer aan met de Japanner Komori (300-
33), maar gebruikte daarvoor wèl te veel
beurten: vijf. Zijn concurrent, Connesson,
liet tegen Schrauwen een betere indruk
achter. Middels series van 248 en 52 fi
nishte de vegetariër uit Villejuif overtui
gend in twee beurten (300-121).
Wiersma snel tevreden
Opvallend was dat Wiersma al na acht
tien zetten akkoord ging met remise, er
kon toen nog van alles gebeuren.
