Cornells Opthof draagt routine voorstelling van Verdi’s opera
lil
Wilko Johnson: r b
met gemoedelijkheid
Haarlems Concertgebouw krijgt première geheel nieuwe sonate
Alwin Bar enthousiast over Schubert
eiae Lu
I
I
S Luidruchtige Berg en
Hindemith bij NPO
Aardige balletvondsten
„Suske en Wiske
C’est formidable met de FTS Parijs-Expres!
Letterkundigen
breken met Stemra
Rotterdams Werkcentrum Dans in De Lantaren
Ex-gitarist Dr. Feelgood op Nederlandse toernee
door Johan van Kempen
Bon voyage naar de lichtstad!
mk
art
sen
Mark Lubotski uitstekend op C-concert NPO
nen
iken
Mening Wereldraad:
veel kinderboeken
zijn racistisch
Pakhuisje
(BRINK Luchtverwarming
ius
I
9
KUNST
ZATERDAG
OKTOBER
19 7 8
2 1
8
F
498
2609
tapijtreiniging,
vaste vloerbedekking
losse kleden bankstellen.
i
nieu-
ko
lden,
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
NOORDIMA B.V. - HEERHUGOWAARD
La Traviata: vaart en overtuiging
atafel, i
Ttr Sonja Poot en Vittorio Terranova bekleedden de hoofdrollen in La Traviatia.
(Foto Jaap Pieper)
(ADVERTENTIE)
ing mog
T
Hr AL WIN BAR
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
ief oud
ihouwd
'74 cm
0. Denij
laarlem
eert A 4-
JO. Excl
>ra B V
lijk Deco
>m eens
Het Amsterdamse publiek is allang ver
geten, dat de voorstelling van vier jaar
geleden maar een matige vertoning was
ondanks het feit, dat toen Edo de Waart de
Porcelijn met het NPO de zwaarte van
deze complexe partituur in de praktijk nog
AMSTERDAM. De Londense pubs
zijn met name tijdens de eerste helft van
de jaren zeventig de bakermat geweest
van vele, al dan niet overgetalenteerde
muziekgroepjes. Van alles kwam er uit
het muzikale kroegleven voort: r&b, soul,
funk, rock, zelfs salsa. Kokomo, Brinsley
Schwarz, Ducks Deluxe en Dr. Feelgood
zijn een paar van de meest opvallende
namen geweest. Blikvanger van laatstge
noemde r b-groep was gitarist Wilko
Johnson, die eind vorig jaar verkoos zijn
eigen pad te gaan.
De pianist Alwin Bar hoeft bepaald niet
naar woorden te zoeken, als hij zijn en
thousiasme voor de Weense meester venti
leert. Zich sterk aangetrokken voelend tot
Schuberts oeuvre, hetgeen in Bars pro-
grammasamenstelling (met name in radio-
recitals) dikwijls te merken is geweest,
dook de Haarlemse pianist en musicoloog
daar in dit Schubertjaar dieper in dan ooit
tevoren. Uit voornamelijk schetsmatig na
gelaten onderdelen, stelde hij namelijk een
geheel nieuwe sonate samen, die voor het
eerst in de geschiedenis volgende week
dat het bij een op een achttal nummers
(naar schatting 40 percent van de duur van
een doorsnee optreden) gebaseerde im
pressie moet blijven.
Pure Heil zelf heeft overigens malie aan
welke structuur dan ook. De hele act beli
chaamt een continu gevecht met decibels,
zodat de melodielijnen als vanzelf onder
gesneeuwd worden door het keiharde
groepsgeluid. Een vraag naar de zin van
dit alles kan dan ook slechts ten dele
beantwoord worden door paradoxaal ge
noeg te wijzen op de leegte die Pure Heil
Daarom kon deze componist van talloze
„gemütliche” dansen als Landler, walsen
AMSTERDAM (ANP). De Vereniging
van Letterkundigen heeft vrijdag alle
banden met de STEMRA (inning auteurs
rechten voor grammofoonplaten, geluids
cassettes, video etc.) verbroken. Reden
daarvoor is dat bij de bestuursverkiezing
vrijdag alle auteurszetels in het bestuur
in handen zijn gekomen van vertegen
woordigers van de Woord- en Toondich
ters Lichte muziek (WTL).
Volgens Jaap van de Merwe van de
Vereniging van Letterkundigen, die tot
vrijdag namens de WL zitting had in het
STEMRA-bestuur, is er bij de bestuursver
kiezing sprake geweest van „manipulatie,
waardoor nu alle zeven auteurszetels wor
den bezet door kandidaten van de WTL,
een gezelligheidsvereniging van voorna
melijk hoeladiejee-liedjes-makers, geheel
ingesponnnen in het commercieel-indus-
triële web van het hitwezen”.
Volgens Van de Merwe is door de nieuwe
bestuurssamenstelling het beleid ten aan
zien van de auteursrechten (dit jaar 36,5
miljoen gulden) geheel in handen gekomen
van commercie en industrie, zonder con
trole en tegenwicht van de vakorganisa
ties. Met de breuk met de STEMRA heeft
de WL vrijdag tegelijk haar actieve me
dewerking opgeschort aan de BUMA (Bu
reau Muziek Auteursrecht), een zusteror
ganisatie van de STEMRA, „totdat daar
reële kansen worden geboden haar vak-
bondstaak jegens de auteursbelangen uit
te oefenen”. Vrijdagavond was bij de
STEMRA niemand voor commentaar be
reikbaar.
oproept. De inhoud is dan ook weinig
anders dan de vorm; zij het dat de ontla
ding waartoe de muzikanten in staat zijn
op zich wel boeit. Toch kunnen we het
eindresultaat weinig beter omschrijven
dan door de zinloosheid van de muziek te
onderstrepen. Het zuiverste voorbeeld
daarvan is een haast aanstoot gevende
cover van Nancy Sinatra’s These Boots
are made for walking.
Vooral het begin was veelbelovend om
dat Tuerlings zijn dansers Raymond Col
ling (als Lambiek) en Marja Braaksma (als
tante Sidonia) zich op een merkwaardige
manier liet bewegen, met een aaneenrij
ging van stripposes in een malle stokkende
ritmiek. Luisteren met twee handen aan de
oren en de mond soms open houden van
verbazing deden het hier uitstekend. Voor
al het effect dat twee opeenvolgende poses
eigenlijk niet logisch na elkaar passen was
dankbaar uitgebuit. Toch is deze grap er
gauw af, tegen de tijd dat Swee Hoe Lim
(Suske) en Erika Trabi (Wiske) versche
nen, was deze truc al tot op het bot versle
ten.
De voorstelling begon met een instude
ring door het Werkcentrum Dans van To-
fuba in Scherzogrofi, de uiterst vermake
lijke eersteling van Nils Christe (1974 voor
het Nederlands Dans Theater) op muziek
van Carl Herman Pillney. De humor hierin
komt veel meer uit de bewegingen voort
dan die bij Tuerlings en blijft dan ook
langer boeien.
De nogal luidruchtige muziek werd voor
dit ballet speciaal gecomponeerd door
Henk Alkema en de aankleding van Tom
Schenk (in navolging van Willy Vander-
steen) voldeed goed. Alleen vraag ik me af
waarom Wiske niet haar met een strikje
strakgebonden langs haar hoofd had want
zo kennen we haar toch uit de strip?
De hele voorstelling duurt ongeveer an
derhalf uur, wordt vanavond herhaald in
de lantaren in Rotterdam en komt volgen
de week zondag (29 oktober) in de Haar
lemse Dansweek in de Toneelschuur.
Mocht u een grote Suske en Wiske lief
hebber zijn en op die dag niet kunnen, dan
is het nog mogelijk uw schade daarna in te
halen op 1,2,3 en 4 november in het Shaffy
Theater in Amsterdam.
Conrad van de Weetering
met 350
toebeh
.ammer
AMSTERDAM. LA TRAVIATA is
zonder twijfel een van de meest geliefde
opera’s van Verdi. Drie weken geleden
was de hele serie voorstellingen van de
Nederlandse Operastichting in Amster
dam al uitverkocht alleen nog enkele
plaatsen in Scheveningen! En dat terwijl
het hier om een gewone routine-opvoe-
ring gaat met vrijwel onbekende zangers
onder leiding van een Engelse dirigent,
die voor het eerst in Nederland is.
Voor
Ook levering
nieuwe vloerbedekking
en gordijnstoffen
Zijlweg 286, Haarlem.
Tel.: 023-313289
het milieu en heeft er niets bijgemaakt. De
muziek van Verdi heeft nog niets van zijn
schoonheid en innigheid verloren in de 125
jaar van haar bestaan. Traviatia hoef je
niet te zien het is een opera om naar te
luisteren. De slechte indruk van vier jaar
geleden is volkomen uitgewist.
J. H. MOOLENIJZER
Comfortabele rijtuigen van de Franse Spoorwegen (CORAIL-rijtuigen) Deskundige
reisleiding - ervaren Nederlandse hostesses Vertrek dagelijks: 3-4-5-Ó-7- en 8-daagse
reizen vanaf f 149,- Inlichtingen bij de NS-stations, uw reisbureau
of FTS,Rokin 128 Amsterdam (tel.: 020-236800).
wel nooit tot een groepje muzikale wereld
verbeteraars uitgroeien. Johnson is het
onbetwistbare hart van de groep, ijverig in
de beste zin van het woord. Nu hij zich ook
van een vocale kant laat kennen, boezemt
hij minder vrees in dan destijds in Dr.
Feelgood, waar zijn maniakale, gitaristi-
sche escapades altijd het lokkertje voor de
fans waren. Je zou van het rustig pompen
de, bij tijd en wijle vreedzaam voortkabbe
lende rhythm and bluesgeluid van de Solid
Senders dan op het eerste gehoor niet
willen aannemen dat het om een grootste
delijke muziek gaat.
Zo nu en dan is het repertoire zelfs zo’n
nadrukkelijke kopie van de r b uit de
jaren zestig tijdens Highway ’61 van de
Stones bijvoorbeeld dat je je nauwelijks
bewust bent van het feit dat je er in 1978
naar staat te luisteren. Een punt in het
nadeel van Wilko mag tenslotte de figura
tie van zijn collegae heten, die hem in elk
melodietje trouw maar kritiekloos volgen.
De gemoedelijkheid zoals die uit Neigh
bour, Neighbour, Shop around en Walking
on the Edge spreekt, is dan ook feitelijk
maatgevènd voor het geheel.
JOHN OOMKES
BTW en
mneban-
len. Tel
i.z.g.st
el 023
HAARLEM. De C-serie van het Noordhollands Philharmonisch Orkest, werd
vrijdagavond in het Haarlems Concertgebouw geopend met een concert onder leiding
van David Porcelijn. Een dirigent van 31 jaar, met veel ervaring op het gebied van
moderne muziek, hetgeen ook in zijn weinig soepele manier van dirigeren op typerende
wijze duidelijk wordt.
voering in andere instrumenten waar
door het gezamenlijk musiceren tot de
koortsig hallucinerende sfeer van het door
de componist bedoelde totaalbeeld sa
mensmelt op de golflengte van de solist
af te stemmen.
Desondanks kregen bepaalde episoden
een enerverende expressie en werd de
huiveringwekkende tragiek die dit instru
mentale requiem voor Bergs jonggestor
ven vriendin Manon Gropius uitdrukt, in
deze wat hardvochtige realisatie van tijtf
tot tijd toch ook zeker wel opgeroepen.
JOHAN VAN KEMPEN
dinsdag in het Haarlems Concertgebouw
te beluisteren is. Op het dan door Alwin
Bar te geven recital, staat deze sonate in
fis-klein, tussen werk van een vijftal ande
re componisten, geprogrammeerd.
persoonlijkheid. Het is te hopen, dat wij
hem spoedig in Amsterdam terug zullen
zien. De constuums van José Varone zagen
er bijzonder smaakvol uit en het opera-
koor zong en danste met veel animo.
De bijrollen werden uitstekend gezon
gen door krachten van de Nederlandse
Operastichting en ik vraag mij weleens af
waarom de hoofdrollen altijd in het bui-
waren
tie door de dwangmatige regie-aanwijzin-
gen van Tito Capobianco, die ervan uit
ging dat het gaat om een drama in een
fatsoenlijke familie en dat schandalen ver
meden moeten worden. La Traviata is
geen Aïda het stuk speelt in en om
Parijs en niet aan de oevers van de Nijl.
„La Traviata” de afgedwaalde) is een
conflict tussen vader en zooon en „Aïda” is
een volkerenslag tussen Egypte en Ethio
pië. Kortom „La Traviata” is een opera die
zich binnenskamers afspeelt en moet als
een kameropera worden opgevoerd. Dat
betekent geen prima donna allures,
geen kunstenmakerij van de heldentenor
en geen dramatische woede van de bari
ton.
Er valt wel iets te zeggen voor deze
opvatting, maar de voorschriften van de
regisseur moeten niet zo ver gaan, dat
iedere actie wordt afgeremd. Tito Capobi
anco stond ook nu weer als regisseur aan-
gekondigd en dat deed ons het ergste vre
zen. Maar ziet, Copabianco was door om
standigheden verhinderd en Guus Mostart
(assistent-regisseur van de Nederlandse
Operastichting) werd aangewezen voor de
herinstudering en de zon is doorgebroken.
De volgende scène met de vier boeven
ontaardde in een zeer luidruchtig niets
doen, maar in de tweede helft van het werk
kwamen er gelukkig nog een paar fraaie
vondsten. De opkomst van Howard Madu
ro (Jerom) in een kist is wel aardig, maar
in de gevechten tussen deze krachtpatser
en tante Sidonia en daarna met Wiske
doken grappige bewegingscomposities op.
Het mooist vond ik echter het trio van
Jerom, Wiske en de pop Schalulleke,. waar
in de verkleinende trap, de grote man met
het kleine vrouwtje en de nog kleinere pop
perfect gebruikt was.
Itr me
agenton
nkuipen
a mate;
Jansstr
Over Wilko’s Solid Senders kunnen we
veel positiever zijn, al zal ook dit kwartet
Momenteel is Johnson, wiens gitaarspel
zuiver akkoordsgewijs is opgebouwd en
een stuiterende ritmiek kent, met een toer
nee bezig langs de betere Nederlandse
clubs. Vrijdagavond speelde hij zijn partij
tje in het hoofdstedelijke Paradiso. Dat
Wilko dan niet in zijn eentje öp het podium
gaat staan, behoeft geen betoog, Maar
voordat zijn Solid Senders Alan Platt
drums, Steve Lewins bas en John Potter
toetsen eindelijk de instrumenten kun
nen laten klinken, zorgt de snel naamma-
kende Newyorkse negerpunkband Pure
Heil voor een behoorlijke vertraging, zo-
Het materiaal van de sonate zoals die
door Alwin Bar werd samengesteld, stamt
uit 1817 en is overgeleverd door de num
mers 570 en 571 volgens de thematische
catalogus van Deutsch. Het geheel ziet er
nu als volgt uit: een door Bar gecomple
teerd openingsdeel met nog sterk klassicis-
tische trekken; een door Schubert zelf
voltooid Scherzo als tweede deel en tens
lotte dan een derde deel dat weer door Bar
moest worden afgemaakt
Hoewel Alwin Bar stelt met grote vrij
heid in de verwerking van de gegevenhe
den gehandeld te hebben, is hij er zeker
van „dat dit een oplossing is, die muzikaal
volledig bevredigt. En dan ondanks het
feit dat het door Schubert hoogstwaar
schijnlijk ook voor deze conceptie bedoel
de langzame middendeel geheel ont
breekt”.
Komende dinsdagavond zal men dus in
de gelegenheid zijn om zich hierover zelf
een oordeel te vormen. Een diepgaande
technische beschouwing van de achter
gronden inzake deze reconstructie, is in de
programmabeschrijving van het betref
fende concert opgenomen.
enzovoorts, tevens de toondichter van de
tekst „Dort wo du nicht bist, dort is das
Glück” uit het lied „Der Wanderer”, dat als
het ware als de lijftekst van de hele roman
tiek kan gelden”.
Rotterdams Philharmonisch Orkest speel
de de sterren van de hemel, maar de zan
gers lieten het toen afweten. Sonja Poot,
maakte een zeer vermoeide indruk, Vitto
rio Terranova zong voortdurend te laag en
s met de de anders zo temperamentvolle Jan Derk-
sen stond erbij of hij een bezemsteel had
ingeslikt.
De onmiskenbare oorzaak van deze alge
mene malaise was een gebrek aan inspira-
HAARLEM. „Schubert is een snelbloeiend genie geweest, die als een komeet
gekomen en gegaan is. Het zal in dat verband hij is immers maar 31 jaar geworden
wel niet helemaal toevallig zijn, dat hij óók een snelschrijvend componist was,
uitgaande van de eerste impuls. Hij was dan ook niet voor niets een der meest
begenadigde melodici die ooit geleefd hebben. En bekend is ook dat hij tijdens de
bezoeken aan café’s, die hij met zijn legendarische vriendenkring aflegde, meermalen
plotseling notenbalken trok op het tafellaken en daar begon te componeren. Hij was dus
niet in de eerste plaats een man van doorwrochte constructies, zoals Beethoeven en
Brahms, maar een componist die met de meest gulle hand zijn ingevingen, vaak van
sublieme kwaliteit] op papier zette. Wat overigens niet wegneemt dat Schubert, op zijn
geheel eigen manier, als vakman in niets onderdoet voor zijn juist genoemde kunstbroe
ders".
ROTTERDAM. Als een ware energie lawine raaden de dansers van het Rotterdam
se Werkcentrum Dans vrijdagavond over de vloer van de Lantaren in Suske en Wiske.
Hans Tuerlings was oorpspronkelijk van plan naar het verhaal van Willy Vandersteen
een avondvullende produktie te maken maar moest daar om financiële redenen vanaf
zien. Eigenlijk gelukkig maar want voor de veertig minuten dat dit ballet nu duurde,
had Tuerlings maar net genoeg vondsten en vondstjes in huis. Zelf nu moesten de
dansers het geheel al vaak vullen met inhoudloze krachtgebaren.
De voorstelling, die wij gisteravond zagen
in de Amsterdamse Stadsschouwburg was
stukken beter dan de „Traviata” van vier
jaar geleden. Er waren nog wel enkele
oneffenheden, maar in ieder geval zat er
meer vaart in en meer overtuiging.
De Engelse dirigent, deed enorm zijn
best (meer dan nodig was), maar zijn geba
ren waren niet altijd duidelijk genoeg.
Niettemin bleek hij zijn partituur goed te tenland gezocht worden. De decors
kennen en gaf hij de zangers alle gelegen- niet mooi en niet lelijk r- José Varona kent
heid zich uit te zingen. Het Radio Filhar
monisch Orkest reageerde nauwlettend op
de aanwijzingen van Robin Stapleton en
zorgde voor een begeleiding, die het geheel
ondersteunde en stimuleerde.
Sonja Poot was al haar remmingen van
vier jaar geleden kwijt en zong dat het een
lieve lust was, vooral in het eerste bedrijf.
Zij was misschien niet helemaal „de vrouw
van lichte zeden in betere kringen”, omdat
zij nu eenmeel behept is met een natuurlij
ke ingetogenheid, maar het was een genot
om naar haar stemgeluid te luisteren.
rherndep muzikale leiding had en dat Jan Derksen
dip. Ur> de rol van Giorgio Germont zong. Het
nmodes,
legom
•eparatie
ing m°g
55957 ol eens extra aanzette. Daardoor werd de
lyriek in het eerste deel onwaarschijnlijk
pompeus en de smartelijke klaagzang dit
maal weinig vervoerend. De geladenheid
van de atmosfeer van verschrikkingen, die
dan uiteindelijk (in de vorm van een grego
riaanse sequens) in een overwinning uit
mond, kreeg daar entegen een soms fasci
nerende kracht.
Violist Mark Lubotski, kritisch ex-Sov-
jet onderdaan wiens grote kwaliteiten on
langs in onze krant uitgebreid werden be
sproken naar aanleiding van een door hem
in het Amsterdams Concertgebouw gege
ven recital, was zeker wel de geschikte
figuur om het spookachtige karakter van
de solopartij van Alban Bergs na de pauze
gespeelde Vioolconcert te kunnen treffen.
Het NPO bleek echter onder Porcelijns
leiding niet goed in staat om in het stelsel
matig overnemen van de solistische stem-
(Van onze redacteur in Bonn, Hans Amerz)
FRANKFURT. Veel kinder- en
schoolboeken zijn racistisch en overdre
ven op het rijke Westen georiënteerd. Dat
wordt openlijk en heimelijk door woord
en beeld en ook door het verzwijgen van
historische feiten verbreid. Dit is één van
de conclusies van de werkgroep „Racisme
in kinder- en schoolboeken” van de
Wereldraad van Kerken, die onlangs in de
Evangelische Akademie Arnoldshaim in
West-D uitstand bijeen is gekomen.
Waarschijnlijk was zij geïnspireerd door
de ster van de avond Cornells Opthof
(Girogi Germont), die met royale en na
tuurlijke baritonstem iedereen voor zich
wist te winnen. De inspiratie kwam be
paald niet van Vittorio Terranova, die ei
genlijk alles tegen heeft voor de rol van
Alfredo Germont. Hij is te klein van pos
tuur en zijn stem is ook niet groot genoeg,
bovendien is zijn intonatie vaak onzuiver.
Cornells Opthof die Terranova in alle op
zichten overtrof, is in Rotterdam geboren
en ging in 1949 naar Canada. Hij heeft zich
ontwikkeld tot een zanger van naam en is
een graag geziene gast in New York bij de
Metropolitan Opera. Wij mogen wel zeg
gen, dat hij deze Traviata voorstelling ge
dragen heeft door zijn stem en door zijn
OELEN
volgla
tandaan
:r. staan
ie papa
.st.. Te»
:onnehe
i merken
saar. To
intie ook
I op vooi
jnstratie
>f in he
iport-ex
Ie 438,
(O23|
In het als studieruimte ingerichte en
door hem „atelier genoemde pakhuisje
aan de buitenkant van Haarlem, lijkt hij in
de woordenstroom die hij aan deze door
hem zo geliefde componist wijdt, haast
even geïnspireerd te raken als doorgaans
bij zijn pianospel het geval is. Zo vervolgt
hij op de hem eigen opgewonden aandoen
de en van veel 1 oofdknikken en gebaren
taal vergezeld grande wijze: „Schuberts
muziek is eigenlijk nooit zo speciaal nobel
of ernstig te noemen, hè. Maar des te meer
vrolijk, lyrisch, droefgeestig of drama
tisch, soms ook behaaglijk. Schubert leef
de in een tijd en in een land (het Oostenrijk
van vóór 1830-red.) waarin de prille ro
mantiek nog samen kon gaan met de gezel
lige burgerlijkheid van de Biedermeier.
(lijven en
vorderen
■■•■■«■«■«■«■■■*41 Uw Installateur:
Kalkovenweg 58, Postbus 337, Telefoon (01720) 2 03 00
Pascalstraat 11. Postbus 157, Telefoon (02207) 1 27 18
11.750
13.500
12.500;
Fiat 125
ica 1307
6 TL ’75
Honda
tall Che-
e, ’75 kl
Is nieuw
iO; Opel
t station- componist zelf uit de operamuziek samen-
6850; gestelde, orkestsuite heten op dit eerste
sersoons C-concert te laten klinken. Jammer dat
5, ’75, kl.
Porcelijns „Combinations”, een compo
sitie uit 1970, vormde het eerste program-
ma-onderdeel. Een werk voor 26 instru
menten, dat zijn wortels heeft in de muzi
kale gedachtenwereld van Porcelijns com-
positieleraar Van Baaren en dat in eerste
instantie eigenlijk al niet eens meer mo
dern in de zin van „hedendaags” kan wor
den genoemd. De hybridische vormgeving
en de atonale gerichtheid wezen terug-
waars naar een alweer voorbije mode. Het
zou interessanter geweest zijn om Porce
lijns componeren anno 1978 te hebben
leren kennen aannemende dat er ten
minste enige evolutie zit in dienst creatieve
werk.
Uitgebreide symfonische bezetting
kwam er aansluitend aan te pas bij de
uitvoering van de symfonie „Mathis der
Maler” van Paul Hindemith. Wie eenmaal
het door Mathias Grünewald geschilderde
Isneheimer altaar heeft gezien, dat opge
steld staat in het museum „Unterlinden” in
Colmar in de Elzas, begrijpt hoe ook een
componist door de hier ópgedane indruk
ken op zijn beurt geïnspireerd kan RA
KEN. Hindemith begon na zijn bezoek aan
dit buitengewoon uitgebreide, uit vele pa
nelen bestaande en een hele (gothische)
kapel van het museumcomplex vullende
altaar, aan zijn opera „Mathis der Maler”,
die het gefantaseerde leven (want men
weet daar niets exacts over) van deze vijf
tiende eeuwse Duitse schilder tot onder
werp heeft. Als opera weliswaar geen suc
ces, maar als muziek behoort ze tot de
beste die Hindemith heeft nagelaten.
Het was daarom zeker gerechtvaardigd
om dit Engelenconcert, De Graflegging en
De verzoeking van de heilige Antonius
zoals de onderdelen van deze, door de
