Muzikale mix met sterke Amerikaanse invloeden
rida Boccara
op podium nog aan
Grote Kerk onder hamer
Unieke aankoop brengt aantal theepotten op vijf stuks in twee jaar
aarlems zilver voor Frans Halsmuseum
Muziektheater
Amsterdam
beoogt haast
alt hopeloos
loor de mand
Engelse Dire Straits winnen
kwaliteit
1
NA 50 JAAR
5000 m2
t
y.
TTpJÊ moo*
jfcerkeerd repertoire
Empire tafelstuk
1
Qehee\
12
13
KUNST
OKTOBER
19 7 8
2 4
I N S D A G
7
AMSTERDAM. Als het om
Nederlandse artiesten gaat, wordt
de jammerklacht maar al te vaak
aangeheven. De weinige echte ta
lenten waarover we in de lichte
muziek hetzij jazz, hetzij rock
beschikken, mogen er zijn. Het
merendeel kan echter in verreweg
de meeste gevallen de vergelij
king met buitenlandse talenten
nauwelijks doorstaan. In tegen
stelling tot de onveranderlijk
schaarse opbrengst van eigen bo
dem staat echter de wel degelijk
ontwikkelde muzikale smaak.
i
•I
(Van onze kunstredactie)
(Foto Lex van Rossen)
JOHN OOMKES
Die maker is de Parijzenaar P. P. Thomi-
X;
MEUBELSHOW SLEEPINGHOUSE GED. OUDE GRACHT 88-90-92
AFD. WONINGTEXTIEL (TAPUTEN-GORDUNEN-BEDDEN) GED. OUDE GRACHT 108-110
HAARLEM TELEFOON 023-313840 (4 lijnen)
MAANDAGS GESLOTEN
Aan het schilderij is een opmerkelij
ke geschiedenis verbonden. Bij de aan
vang van de Tweede Wereldoorlog is
het werk door de Duitsers geconfis-
keerd en vervolgens op de veiling ge
bracht. Na de oorlog heeft de rechtma
tige bezitter het werk echter terug
kunnen vinden, daartoe in staat ge
steld omdat een hem toegedane boek
houder tijdens de veiling noteerde wie
de. koper was.
Het doek, dat thans ongelijst wordt
aangeboden en 110 bij 60 centimeter
meet een tamelijk groot formaat
voor Bosboom vormde in 1961 onder
deel van de tentoonstelling Nederland
se Orgelpracht die toen in de Vis- en
Vleeshal werd gehouden.
Bosboom, erkend 19e-eeuws schilder
van vaak uiterst fraaie kerkinterieurs
heeft hier het interieur van de Bavo in
al zijn glorie uitgebeeld. Karakteris
tiek voor zijn werk is de sterk verticale
opbouw die alleen aan de basis „aflei
dende” versiering krijgt in de vorm
van een paar figuurtjes, gestoken in
17e-eeuwse kledij. Op de achtergrond
staat het imposante Christian Mülle-
rorgel dat als het ware wordt ingeleid
door een lange rij van kroonluchters.
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM. De toch al bijzondere
collectie Haarlems zilver in het Frans
Halsmuseum is verrijkt met een zeer zeld-
lame theepot van de 18e-eeuwse zilver-
unid Jan Verdoes. De theepot, die het
jaarletter C draagt en uit 1737 dateert,
kon juist voor de Oude-Kunst- en Antiek
beurs in Delft worden verworven bij de
Amsterdamse antiquair firma Joseph M.
Morpurgo. Deze had het stuk anders als
een van zijn toppers in Delft ingebracht
met als vermoedelijk resultaat dat het
object voor het Haarlems museum verlo-
■ren was gegaan.
De Nederlanders gaan door voor muzi
kale fijnproevers en niet ten onrechte. De
rij van artiesten wier succes begon in ons
landje liegt er niet om. Een greep: Eagles,
Ry Cooder, Zappa, J. J. Cale, Emmylou
Harris. En nu weer Dire Straits. In volsla
gen anonimiteit speelde dit Londense
kwartet in mei jongstleden in het voorpro
gramma van Styx. In het Amsterdamse
Paradiso werd maandagavond laat echter
een korte Nederlandse tournee afgesloten,
tijdens welke de schouwburgen en con
certzalen overal uitverkocht waren.
■ir Gitarist-zanger Mark Knopfler tijdens het optreden van Dire Straits in het Amster
damse Paradiso.
Het kwalitatieve niveau in de Empire-
zaal is verhoogd met een bruikleen van het
Rijksmuseum in Amsterdam. Het gaat om
een tafelstuk, uitgevoerd in vuurverguld
brons met drie kristallen schaaltjes. Het
stuk is opgetrokken in Empire-stijl, een
korte periode die aan het begin van de
vorige eeuw onder Napoleon Bonaparte in
Frankrijk plaats had, maar die zich later
ri- Voor het museum is deze theepot van Jan Verdoes uit 1737 van werkelijke topkwali
teit. Het heeft een zeer fraaie versiering, bestaande onder meer uit smaakvolle
schelpmotieven en Lodewijk XlV-motieven, zoals de kwasten en lambrekijns. De
versiering is zeer evenwichtig aangebracht, terwijl ook de verhouding onderling van
handvat, deksel en tuit goed op elkaar is afgestemd.
varieerde spel versterkt het swingende ge
luid van Marks gitaar.
Dire Straits werkt zich bekwaam door
een set heen, die is samengesteld uit reeds
bekend repertoire en (inclusief de toegif
ten) een zevental nieuwe songs omvat. Met
een fijn gevoel voor contrast worden daar
bij wat tragere nummers afgewisseld met
stevig up-tempowerk. Nergens klinkt dat
vlak of zonder enig reliëf. En dus betekent
dat beide partijen publiek en musici
optimaal baat hebben bij de sfeer die
daarvan het gevolg is en waarin soeverei
ne muziek alleen maar kan gedijen.
Ik kan het niet over mijn gemoed heen
krijgen om veel onderscheid te maken
tussen de verschillende songs. Van de be
kende liedjes moet ik echter Water of
Love, In the Gallery, Lions en Wild West
End minimaal noemen. Bij het repertoire
dat een plaatsje zal krijgen op de binnen
kort onder leiding van de oude Atlanticrot
Jerry Wexler op te nemen tweede elpee
zijn Singlehanded Sailor, Tell him that
he’s crazy, No Place you can go en het
rockige Eastbound Train verrassingen,
mede dankzij de gretigheid waarmee zij
ten gehore worden gebracht.
JOHN OOMKES
Toch is het mijns inziens dus niet de
hierboven afgeschilderde formule. Het is
veeleer de sfeer die uit de van tijd tot tijd
behoorlijk laidback muziek spreekt. Dire
Straits doet je daarbij vooral denken aan
de muziek van J. J. Cale en in mindere
mate Racing Cars. In feite is het allemaal
zo Amerikaans als het maar kan: een men
geling van swamp, country-blues en rock
and roll, nu en dan overgoten met een
funkysausje. Live wint de groep daarbij
nog aan kwaliteit.
De wetenschap dat de muziek op de
juiste waarde wordt geschat, heeft in lutte
le maanden tijd geresulteerd in een veel
zelfbewustere presentatie, ook al moet de
muziek het hoofdzakelijk opknappen. Met
name Mark Knopfler helaas maakt hij
geen werkelijk contact met zijn gehoor
laat zich tijdens het optreden voortdurend
gaan, zodat de thematische versieringen
die hij speelt, nog verder uitdijen en er
zelfs een element van improvisatie bin
nensluipt. Het zelfbewustzijn heeft als
tweede gunstige effect dat het gevaar dat
steriliteit het logisch gevolg van vervlak
king van dit in wezen beperkte genre zou
zijn, bijtijds wordt onderkend.
AMSTERDAM. (ANP) Als Burge
meester en Wethouders van Amsterdam
geen haast maken met de bouw van het
muziektheater, is de kans groot dat de
Nederlandse Opera uit Amsterdam zal
verdwijnen, aangezien Den Haag heeft
aangeboden voor huisvesting te zorgen.
Dit zou voor de hoofdstad om tal van
redenen een ramp betekenen. Een en an
der blijkt uit vragen die het VVD-raads-
lid C. H. Goekoop aan het college van B.
en W. heeft gesteld.
Goekoop dringt er bij het college op aan
alles in het werk te stellen om binnen
enkele maanden met de bouw van het
muziektheater te beginnen op het nu al
jaren braakliggende terrein aan de Ferdi
nand Bolstraat. Dit overeenkomstig een
raadsbesluit dat dateert van februari 1977.
Hij wijst er daarbij op dat de Nederlandse
Opera het aanbod van Den Haag in serieu
ze overweging zal nemen, terwijl de kans
groot is dat ook de regering positief op het
voorstel zal reageren. Opera en dansthea
ter worden dan ondergebracht in het Cir
custheater in Scheveningen, terwijl de ge
meente Den Haag zorg zal dragen voor
financiering en exploitatie.
Verder wil het raadslid van B. en W.
weten hoeveel kosten er tot nu toe zijn
gemaakt en welke kosten daar nog bij
zullen komen, als de bouw van het muziek
theater aan de Ferdinand Bolstraat niet
zou doorgaan.
gemaakt door een onbekende zilversmid
met het meesterteken PD met visje, bij de
zilverkenners beter bekend als de Voet
103. De zilverexpert Elias Voet heeft een
aantal voorwerpen van Haarlems zilver op
grond van dezelfde stijlovereenkomsten
toegeschreven aan een nog onbekende zil
versmid. Deze meester zou volgens sommi
gen Pieter de Both kunnen zijn, maar
waarschijnlijker is dat nieuw onderzoek
op een andere naam zal wijzen.
Het geleende voorwerp dateert uit 1729
en vertoont in een mengeling van oude en
eigentijdse motieven een sterk monumen
tale stijl, die zwaarder is dan de Lodwijk
XIV-stijl. De theepot is overigens een
waardevol voorbeeld van de zilver-ontwik-
keling die aan de Louis Quatorze-stijl
voorafging.
Het museum begaf zich voorts op de
markt voor een aantal confituurvorkjes
die door een particulier werden aangebo
den. Van dit zilver is de meester wel be
kend: de Haarlemse zilversmid Arend
Hoogland. Het jaar van vervaardiging is
van het ene vorkje 1736 (jaarletter B), het
andere vorkje werd een jaar later gemaakt
(jaarletter C). Ook het zilver van Hoogland
is niet voor het eerst in het Frans Halsmu
seum; eerder werd een zeer fraaie vis-
schep uit 1760 verworven.
Alle zilveren voorwerpen staan opge
steld in een tweetal vitrines in de 18e-
eeuwse Regentenzaal.
ook over de rest van Europa zou manifes
teren. In het Empire is een herwaardering
van de Griekse, Romeinse en Egyptische
oudheid terug te vinden die zich uitte in
een zeer strakke, vaak ook strenge stijl
met veel mythologische verwijzingen. Het
nu geleende tafelstuk getuigt daar volko
men van: het is tamelijk eenvoudig van
versiering, maar de maker laat toch de
kijker genieten van zijn goede smaak voor
het verleden.
Nu staat kwantiteit niet al te vaak borg
voor kwaliteit, maar in het geval van de
gitaarspelende broers Mark en Dave
Knopfler, bassist John Illsley en drummer
Pick Withers kan er over het oorzakelijk
verband tussen beide begrippen geen twij
fel bestaan. Het is bij Dire Straits niet eens
de muzikale constructie die de meeste be
wondering oogst. Daarvoor liggen de op
vattingen binnen het kwartet ook wat te
strak. In feite is Mark Knopfler de zoveel
ste verpersoonlijking van de gitaarheld,
ook al kan hij zich erop beroepen niet
vooral zijn eigen ego te strelen, maar een
smetteloos en muzikaal geluid voort te
brengen.
Behalve zijn fijnbesnaarde techniek, die
is opgebouwd uit handig fingerpickin’ en
gevoelig slidespel, spreekt vooral zijn wat
aangeslagen, hese stemgeluid aan. Daar
mee zijn de feitelijke melodieuze mogelijk
heden van Dire Straits uitgeput. Dave
Knopfler staat immers als een onberispe
lijk correcte metronoom het ritme uit zijn
gitaar te slaan, Illsley houdt zich ook al
correct overeind en eigenlijk kan alleen
slagwerker Withers zich verder enige vrij
heden veroorloven. Zijn strakke, maar ge-
Christie’s viert haar eerste lustrum
'met deze veiling die ook antiek zal
bevatten en tot en met het einde van de
volgende week loopt. Het van oor
sprong Engelse veilingbedrijf heeft in
de afgelopen jaren tal van successen in
ons land behaald. Verschillende stuk
ken konden door musea worden ge
kocht. Zo verwierf het Rijksmuseum in
Amsterdam twee jaar geleden op een
veiling bij Christie’s een zilveren kan
van Adam van Vianen, een koop waar
mee zeven ton was gemoeid. Twee teke
ningen met waterverf van Paul van
Liender kwamen in het bezit van de
stichting Museum Flehite in Amers
foort en een museum voor beeldende
kunst in de Amerikaanse staat Virgi
nia kocht hier een Chine-de-Comman-
de wapenschotel.
Bosboom heeft bijzonder werk ge
maakt van de architectuur die hij op
dit schilderij tot in de details weer
geeft.
Opvallend is dat de schilder hier
minder romantiserend te werk is ge
gaan als meestal van hem bekend is.
Het schilderij van Bosboom, met een
geschatte opbrengst tussen de 40 en
50.000 gulden, komt temidden van een
rijke collectie kunst ter veiling. Ande
re, hooggewaardeerde werken op deze
dag zullen onder meer zijn een rivier
landschap van Jan Willem van Borse-
len, een winterlandschap van Frans de
Haan, een groep feestenden van Dirck
Hals, een meisjesfiguur van Isaac Is
raels, een drietal W. G. F. Jansens en
een Kannemans.
ü- Interieur van de Grote Kerk in Haarlem, gedateerd 1845 en geschilderd door
Johannes Bosboom. Het doek komt volgende week onder de hamer bij Christie,
Manson en Woodsin Laren (NH).
re die het tafelstuk omstreeks 1810-1812
vervaardigde of heeft laten vervaardigen
in zijn ateliers. Thomire was in Frankrijk
een veel gevraagd kunstenaar die onder
meer heeft gewerkt voor Malmaison, het
bekende verblijf van Joséphine de Beau-
harnais, echtgenote vgn Napoleon.
Over de herkomst van het tafelstuk is
vrijwel niets bekend. Het Rijksmuseum
bezit een serie van deze voorwerpen die
gedeeltelijk zijn uitgeleend. Zo heeft ook
Huize Beeckestijn in Velsen een overeen
komstig stuk.
van duvenboden MEUBEL-SHO
GROTER DAN OOIT
VOLGENDE WEEK MAANDAG
KOMT BIJ Christie’s in het Singer
Mliseum in Laren (NH) een bijzonder
schilderij onder de hamer. Het doek,
geschilderd door Johannes Bosboom in
1845, stelt het interieur van de Grote
Kerk in Haarlem voor.
{AMSTERDAM. De in Frankrijk
Woonachtige. maar in Marokko geboren
nngeres Frida Boccara buit haar, dankzij
te gevoelige chansons Cent mille chan-
fens en Un jour un enfant verworven,
Mam niet altijd even goed uit. Tot die
conclusie kom je al makkelijk als je het
verloop van haar carrière onder ogen
neemt; het is één aaneenschakeling van
music-halls, de betere nachtclubs en festi
vals. Het leverde haar weliswaar bekend
heid in brede kring op, maar of haar
ontwikkeling er ook zozeer bij gebaat
Aoas. mag betwijfeld worden.
^^^KFrida Boccara is in ieder geval in het vak
gerijpt ais een chansonnière pur sang,
■"U|||i^Kals een ieder kan constateren die de
^^Koeite neemt om naar één van haar con
certen te gaan. De zangeres is namelijk op
tournee door ons land. Zij trof het maan
dagavond niet met de publieke belangstel
ling in Theater Carré. In zekere zin is dat
ten onrechte. Er zijn wel vocalistes te be
denken, die qua volume en timbre minder
interessant zijn dan Boccara, die zich in
ieder geval altijd helemaal geeft.
I Of Frida een grotere belangstelling ech-
I (er op basis van haar vakmanschap zou
Kdienen, is vraag twee. Als chansonniè-
I re, als iemand dus die het publiek een
I avond lang kan blootstellen aan de warme
hartstochten van het Franse lied, valt zij
I hopeloos door de mand. Nogmaals, dat
Ikomt niet omdat Boccara als zangeres
weinig in huis heeft, maar omdat zij zich
bet verkeerde repertoire kiest. Uiteraard
langt zij tijdens het concert haar eigen
Miccessen tot en met L’arbre d’amour.
Klaar is ook niets op tegen, omdat liederen
als Cent mille chansons nu eenmaal ge
nschapen zijn voor haar krachtige stem.
I.Het wordt al pijnlijker als we moeten
llldsteren naar haar pathetische versies
ban Aznavours Les parapluies de Cher-
Ibourg of Brels Ne me quitte pas of le port
«Amsterdam. Balancerend tussen emotie,
Kitsch en sentimentaliteit blijft zij echter
lovereind. Echt fout gaat het in een negro
spiritual Glory, Glory Hallelujah, of in een
■ranse versie van Leonard Cohens The
Kind mills of your Mind. Een ware gevoe
ligheid wordt echter helemaal een schaars
woed in enkele, zelfs onzuiver gezongen
pagmenten uit de musical Jesus Christ
Superstar.
I Voeg daar een slecht functionerende ge
luidsinstallatie, een goedkope potpourri,
leen slechte beheersing van het Engels en
een overbodige versie van Shaffy’s We
zullen doorgaan aan toe en het is duidelijk
dat Boccara ons volgend jaar nog eens
mag tonen dat ze een echte chansonnière
lis.
L Jan Verdoes heeft het voorwerp van
■iterst fraaie schelpmotieven voorzien het
geen aan de theepot zijn unieke kwaliteit
geeft. Bijzonder is ook dat zich op het oor
■en schelpornament bevindt dat de gebrui
ker in staat stelde de pot makkelijker vast
te houden. Het stuk kan zich gemakkelijk
meten met een qua stijl soortgelijke koffie
kan van dezelfde meester in het bekende
Victoria and Albert Museum in Londen.
Het Frans Halsmuseum had zelf al eens
eerder een voorwerp van Jan Verdoes
verworven, een theebusje uit 1735. Stilis
tisch sluiten beide objecten goed op elkaar
aan. Het theebusje is iets vrijer van stijl,
maar ook traditioneler. De nieuwe aan-
fkoop bezit een zeer fraai fries op de schou
der met de bekende Lodewijk XIV-kwast-
jes, lambrekijns en lichte, fijne ornament
jes. In zijn stijl neigt het voorwerp naar de
;Regence, met name waar men let op de
sierlijkheid.
I Tot voor twee jaar had het museum nog
geen theepot in zijn collectie. De laatste
jaren zijn er plotseling vijf bijgekomen als
resultaat van intensieve speuracties van
de conservator oude kunst, dr. Pieter Bies-
boer die zich heeft ingezet om in de lacune
.te voorzien.
Hij wist voor het museum nog een zesde
theepot in langdurig bruikleen te krijgen,
11»’^ 4
UIt Di
M ST*5
-jS>ïS -JA"
(ADVERTENTIE)
.V. .WWW.V.WWW WWW WWW WWW AV. WWWWWW WWWW WW WW WWW W WWW WWVWWWW .WWWWVWVWWWWVWVWWW^hHniaa*M»M8»lïïï 1-W WW .|W.
