BEDENKTIJD KAN
SPIJT VOORKOMEN
Impulskopers
blijken vaak
doodlopers
I
I
1
1
1
I
L
I
I
Geld lenen
Kritiek werkt
Verkenning
I
Neutrale voorlichting
Onderzoek
31
19 7 8
24 OKTOBER
DINSDAG
urr
i
2
IliM
s
s'
i
SW
84,67
88,83
93,05
97,34
101,68
106,08
110,53
t
Impulskopers kom je overal tegen. Ze zien iets, voelen er
zich vanuit een soort roestoestand door aangesproken en
schaffen het, doof voor ieder zinnig tegenargument, aan. De
ontnuchtering en de spijt komen later, als blijkt dat de koop
ondoordacht is geweest. De woningmarkt kent zulke kopers
ook. Vandaar dat belangenverenigingen als „Eigen Huis” en
de „Consumentenbond” al vaker hebben gepleit voor een
wettelijke bedenktijd. Het zou erop neer moeten komen dat
de overheid huizenkopers tegen zichzelf in bescherming
neemt, wanneer ze op het punt staan een meer impulsief als
zakelijk besluit te nemen. Zover is het nog altijd niet, al zijn
er wel instellingen die daartoe vrijwillig zijn overgegaan.
de hypo-
voor
Bron: Vereniging Eigen Huis
Grafische voorstelling van een annuïteit:
'S
3
looptijd In jofWn
(kosten
van
Samengevat: voordat u nader op
een aanbieding ingaat moet u we
ten:
Wat heb ik er financieel voor
over?
Uit wat voor huizen van welke
kwaliteit kan ik kiezen?
Waar zou ik graag zitten?
Heeft het huis van mijn keuze
ook „toekomstwaarde”?
Voor het opmaken van de hypo-
theekakte brengt de notaris vastge
stelde tarieven in rekening. In on
derstaande tabel staan deze kosten
vermeld.
een veel ruimere aanduiding waar
onder alles valt wat op de koop
drukt.
Voor nieuwbouw krijg je altijd te
betalen
Grondkosten (uitgezonderd bij
erfpacht);
Gemeenteleges
bouwvergunning)
Aansluitkosten (aftakkingen van
hoofdleidingen voor gas, stroom,
water, riolering, telefoon. Worden
niet altijd apart berekend);
BTW (omzetbelasting 18 pet. gel
dend voor contractprijs en eventue
le daarop van toepassing rakende
verhogingen);
Notariskosten (voor het verlijden
van de koopakte, 1,25 tot 1,75 pet.);
Architectenhonorarium (niet ver
schuldigd als er niet uitdrukkelijk
sprake van is;
Bouwkosten (wat de aannemer
rekent, inclusief meerwerk en door
te berekenen gestegen loon- en ma
teriaalkosten na contractdatum);
o
betekent in de filosofie van de vereniging dat het niet in andere media mag worden
„overgenomen”. Directeur drs. H. van Herwijnen, die aanvankelijk geneigd was, voor de
kritische redactie van dit Damiate-woonnummer een hoge uitzondering te maken, kon
het verenigingsbestuur tenslotte niet voor dit precedent gewonnen krijgen. Dat beteken
de, dat de redactie zelf een poging heeft ondernomen om op grond van eigen ervaringen
en die van lezers, tussenpersonen, banken en voorlichters, wat conclusies te trekken uit
een globale vergelijking van hypotheekvoorwaarden.
Hier volgen ze:
Gunstige rentepercentages (lage dus) zeggen op zichzelf niets. Het gaat erom of er nog
een verdere verlaging kan worden verwacht. Dat kan wel eens het geval zijn als het
disconto wat lang aan de hoge kant is gehouden om redènen van geldpolitieke aard. Ook
dan zegt een nog lager percentage niets. Je moet het koppelen aan de gemiddelde looptijd
van de geldlening. Een relatief lage rente is bij lange looptijden (10 tot 30 jaar)
interessant.
Omdat Nederlanders doorgaans noga! mobiel zijn in de huisvesting, is het zaak na te
gaan of de geldgever gunstige verhuiscondities biedt. Kan de lopende lening zonder
extra kosten worden overgeschreven, bijvoorbeeld? Of moet er eerst (boetevrij?) worden
af gelost en dan opnieuw afsluitprovisie voor een nieuwe transactie worden betaald? Is
5
dat het geval, over welk bedrag? En tegen welke rente gaat de nieuwe lening dan in?
Bedenk dat 1 pet. verschil bij een lening van zeg 150.000 al 125 verschil uitmaakt in de
maandlast. Ga ook na of vooruit, dan wel achteraf rente moet worden betaald. Is dat
laatste het geval (en dan liefst per half jaar) dan is dat voordeliger. Het gunstig verschil
kan, als we hetzelfde cijfervoorbeeld aanhouden, wel zo’n 60 per maand belopen;
De geldgevers kennen verschillende vormen van dienstbetoon als het om subsidies
gaat. Sommigen verwerken die in het geheel niet in hun rente- en aflossingsschema’s.
Andere weer wel en kosteloos. Het kan u veel administratieve rompslomp besparen als u
de goede uitzoekt;» Tenslotte moet u ook op het leningsbedrag zelf letten. Daar zit nogal
muziek in. De ene biedt een bedrag dat gelijk is aan de volledige „verwervingskosten”.
De andere geeft daar maar 90 pct. van. Weer een andere stelt een grensbedrag. De
ervaring is, dat bij gemeentegarantie het gehele benodigde bedrag kan worden geleend.
En voor bestaande huizen 90 tot 125 pct. van de executiewaarde. Zoek het vooraf goed
uit. Anders zou u de inrichtingskosten, die u uit eigen middelen opzij had gelegd, wel eens
in de financiering moeten steken.
Wie precies geïnformeerd wil worden, verwijzen wij naar de Consumentenbond in Den
Haag, naar het Rotterdamse Bouwcentrum of naar de Vereniging Eigen Huis, waar ook
het jongste vergelijkende onderzoek te bemachtigen is.
Als u zo wat aanbiedingen van
verschillende makelaars verzamelt,
met de basisinformatie die daarbij
hoort, kunt u er altijd nog een paar
dorpen of steden uitpikken voor een
nadere, persoonlijke verkenning. Er
zijn gevallen bekend, waarin aspi-
rant-kopers door zich ter plaatse op
de hoogte te stellen voor een mis
koop zijn behoed. Ga niet klakke
loos op papieren beweringen, belof
ten of toezeggingen af. Trek de za
ken na. Een bezoek aan een gemeen
tehuis, aan bouw- en woningtoezicht
of aan een lokaal café levert vaak
meer afwegingsinformatie op dan
vijf makelaars bereid en in staat zijn
op afstand te geven.
7
7,5
8
8,5
9
9,5
10
10,5
c
9
9
C
9
V
Hypotheekbedrag
50.000
70.000
100.000
120.000
140.000
160.000
180.000
200.000
220.000
240.000
260.000
280.000
300.000
Aktekosten
760
866
1.064
1.144
1.223
1.343
1.422
1.502
1.581
1.661
1.741
1.820
1.900
I. Annuïteitentabel per 1.000,-
rente looptijd
30 jaar
25 jaar
85,81
89,71
93,68
97,71
101,81
105,96
110,17
114,43
20 jaar
94,39
98,09
101,85
105,67
109,55
113,48
117,46
121,49
Volgens de annuïteitentabel hieronder is de annuïteit bij 9% rente
97,34 per 1.000,-. 90.000,- geeft dus een vaste last van
90 x 97,34 8.760,- per jaar. Dit geldt voor de gehele looptijd als
het rentepercentage ongewijzigd blijft.
’r?
to
hoe weinig je op een dag of in een
weekeinde bereikt. Het bedacht
zaam inschakelen van een vakman,
op z’n minst voor het primaire infor
matiewerk, kan u dus veel tijd en
energie schelen. Op die manier is het
eveneens mogelijk de informatie
over en de verkenning van het ob
ject gerichter af te stemmen op
eigen woonwensen. Het aanbod
we zeiden het al is de laatste
maanden toegenomen. Maar zit
daar wel tussen wat u zoekt? En als
dat niet zo is, tot welke compromis
sen met ruimte, aanzicht en finan
ciering van het huis bent u dan even
tueel bereid? Dat soort vragen moet
u eerst voor uzelf hebben beant
woord, voordat er zo doelmatig mo
gelijk voor u kan worden gezocht.
Nu is het ook weer niet zo, dat de
koper volstrekt aan zijn lot wordt
overgelaten. Menig instituut en heel
wat verenigingen begeleiden gega
digden naar goed afgewogen beslis
singen. Behalve de consumentenor
ganisaties, waarheen nog lang niet
iedereen de weg gevonden heeft,
zijn dat makelaars met een integere
opvatting van dienstverlening en het
Rotterdamse Bouwcentrum, dat erg
veel aan voorlichting doet. Zij heb
ben, vanuit hun bredere ervarings
kennis, al tienduizenden het veilige
pad naar een eigen huis gewezen. En
die de bewoner achteraf zelden
blijkt te betreuren.
Wat doe je als eenling met die
pagina’s advertenties vol aanbiedin
gen in de kranten? Wat zijn ze
waard? Hoe weet je of de prijs rede
lijk is? En of je niet een „gouden
kans” mist als je nü niet beslist? Het
algemeen advies moet dan zijn: laat
je nooit opjagen. Verkopers zijn
uiterst bedreven in het aanprijzen
van hun „objecten”. Ze hebben bo
vendien een ruim aantal argumen
ten bij de hand, waarmee enige druk
op de klant kan worden uitgeoefend.
Het is ook niet ongewoon dat gega
digden tegen elkaar worden uitge
speeld. Dat hoort allemaal bij het
spel, waarvan de bedoeling is geïnte
resseerden tot een snelle beslissing
te brengen. Neem er afstand van,
ook al zul je dan eens een kans
missen. Vertrouw ook niet blinde
lings op de „collegialiteit” van waar
uit makelaars door middel van re
gionale beurzen zeggen samen te
werken. Achter die collegialiteit zit,
de talrijke goeden niet te na gespro
ken, soms ook naijver. Die kan er
wel eens toe leiden dat u dé objectie
ve en volledige voorlichting wordt
onthouden. Daar zijn opmerkelijke
praktijkvoorbeelden van te noemen.
Hoe meer ze worden gepubliceerd
en gekritiseerd, des te sneller zullen
de makelaarsbonden zich op corri
gerende maatregelen bezinnen. Ze
zijn de laatste jaren al opvallend in
actie tegen de openbare kritiek, die
ze vaak als „overtrokken” voorstel
len. Er is zelfs al een voorberaad
over „preventieve controle op de uit
oefening van de makelaardij" in ei
gen kring. Bijna is de consument
geneigd te zeggen: „Als dat zou kun
nen
Bij nieuwbouw bent u verder
meestal „termijn”-rente verschul
digd. Rente over de kosten die de
aannemer per bouwfase maakt (per
verdiepingsvloer tot aan opleve-
ringsdatum). Het kan zijn dat deze
kosten al in de koopsom zijn bere
kend. Vraag er de verkoper vooraf
wel duidelijkheid over. Anders zou
u zich wel eens stevig kunnen misre
kenen.
Om het benodigde geld te kunnen
lenen moet u ook kosten maken.
Deze financieringskosten kunnen
omvatten:
Taxatiekosten (is de prijs rede
lijk?);
Notariskosten
theekakte;
Afsluitprovisie (1 tot 2 pct. van
het te lenen bedrag);
Als u een tophypotheek nodig
hebt, kosten voor de aanvraag ge
meentegarantie 70,-);
Als er premie op het huis zit,
kosten voor het aanvragen van
rijkssubsidie 70,-).
Om met het eerste punt te begin
nen: terugkerende lasten drukken
(op) uw besteedbaar inkomen. Het is
dus zaak dat u precies weet welke
financiering het best bij uw situatie
past. Laat u niets aanpraten. Vraag
onpartijdige adviseurs, tegen ten
hoogste een vergoeding voor het
tijdbeslag, u dat voor te rekenen.
Zulke mensen zitten bij de voorlich-
tingsgroep van het Bouwcentrum in
Rotterdam, bij de Haagse Consu
mentenbond en bij de Vereniging
Eigen Huis in Amersfoort. Maar ook
notarissen en makelaars behoren
daarover „neutrale” voorlichting te
verschaffen. Van minder objectieve
aard zijn de informaties die u van de
financieringsinstellingen zelf krijgt.
Hun berekeningen zijn voor leken
maar al te vaak moeilijk te volgen.
Ze zijn bovendien geneigd naar hun
eigen zak toe te rekenen en de zaken
zo voor te stellen dat zij er als de
beste, meest concurrerende of pro
gressiefst winstdelende uitrollen.
Wat daar precies mee aan de hand is
blijkt uit het periodiek onderzoek
naar de leningsvoorwaarden, vanaf
taxatiekosten tot rentetarieven en
boetebedingen, dat bijvoorbeeld
„Eigen Huis” regelmatig laat ver
richten. In die vergelijkende onder
zoeken worden de condities eerlijk
naast elkaar gezet. Er worden ook
conclusies uit getrokken. En op die
manier dragen ze bij aan afwegings
mogelijkheden waarbij langlopende
en vaak zware verplichtingen aan de
orde zijn.
Desondanks is het verstandig u
zelf ook enigermate te verdiepen in
de betekenis van de vele begrippen,
die bij het kopen van een huis aan de
orde zijn. Wanneer u tegenover
iemand zit die met vaktermen
er iets mis gaan. Zo’n garantie komt
er alléén als aan bepaalde eisen
wordt voldaan. Een veel gehanteer
de regel is dat uw woonlasten niet
hoger mogen zijn dan een kwart van
het bruto-inkomen. Voor een aan
vaarde maandlast van 600 is dus,
inclusief kinderbijslag, vakantie
toeslag en winstdeling een bruto-
inkomen van 2400 per maand
noodzakelijk.
Wat zijn er nu voor leningsvor-
men?
1. LINEAIRE HYPOTHEEK. Af
lossingen jaarlijks gelijk. Schuld
ieder jaar minder. Rentelast daalt
evenredig. Hoogste lasten in de
moeilijkste beginjaren. Daarom
minder aanbevelenswaardig.
Rekenvoorbeeld: u leent 150.000
met 30 jaar looptijd en een rente van
8 pet. Aflossing per jaar dus 5000,
want 150:30. Eerste jaar moet over
hele leningsbedrag rente worden be
taald. Dus: 8 pct. van 150.000=
12.000,-. Daar komt de aflossing
van 5000 bij. Samen 17.000,-. Per
maand wordt dat 17.000:12=
1416,67. Tweede jaar wordt 8 pet.
rente over 145.000 betaald 5000
al afgelost). Dat is 11.600. Daar
komt de vaste aflossing van 5000
bij. Samen 16.600. De maandlast
wordt dan 16.600:12= 1383,33.
Verandert de rente niet, dan wordt
de maandlast ieder jaar 33,34 la
ger. Na 10 jaar is er 50.000 afgelost.
Dan resteert nog een schuld van
100.000. De rente zou dan zijn
8 pct. van 100.000=/ 8.000. Daar
bij de vaste aflossing van 5.000.
Verzekeringskosten (aannemer
kan de tijdens de bouw gesloten
verzekeringen tegen inbraak,
storm-, brand- en glasschade ten las
te van de koper brengen. Soms moet
u die zelfs bij oplevering overne
men).
Voor de tegenwaarde van uw huis
kunt u geld lenen (hypotheek).
Meestal kunt u, zonder verdere ga
ranties, van de geldschieter niet
meer krijgen dan 70 pct. van de
waaide, omdat hij een overwaarde
als beding stelt. De gemeente waar u
woont kan voor die overige 30 pet.
een garantie afgeven. Die stelt zich
dan verantwoordelijk voor de rente
en de aflossing van de lening, mocht
(Van een medewerker)
Eigen Huis besteedt er jaarlijks een uitgebreid onderzoek aan en krijgt daarbij steeds
meer feiten vanuit de ledenkring aangedragen. Het onderzoek is „exclusief” en dat
de laatste tijd. In feite legt deze
vorm beslag op de inkomensgroei.
Daarvoor moet een periode van 4 tot
10 jaar worden gekozen. Stijgt het
inkomen in zo’n periode nauwelijks,
dan kunnen er wel eens betalings
problemen ontstaan. Komt daar nog
eens bij dat de rente maar voor vijf
jaar vastligt en dat die daarna om
hoog gaat, dan kan het goed mislo
pen. Voor de aankoop van een pre-
miewoning is deze vorm beslist af te
raden.. De woonlasten stijgen voor
dit type huis al geleidelijk, omdat de
premie aflopend en trapsgewijs ver
mindert.
Behalve deze vaste lasten zijn er
nog variabele. U moet rekening hou
den met onderhoud, afhankelijk van
constructie, afwerking en kwaliteit
van het huis. Daar valt op te bespa
ren door onderhoudsabonnementen
te nemen voor schilderwerk, ver
warming- en warmwaterappara-
tuur. De consumentenorganisaties
kunnen u daarover adviseren. Wilt u
voor dat onderhoud toch iets apart
leggen, dan raadt het Bouwcentrum
aan er per jaar gemiddeld 1 pct. van
de reële waarde van het huis voor te
reserveren. U krijgt verder te ma
ken met de gemeentelijk vast te stel
len onroerend-goedbelasting, met
waterschapslasten, met glas-,
brand-, inboedel- en stormschade-
verzekeringen. En als u niet oppast
(door uw lening tijdig te verhogen)
hebt u ook zo een aanslag van de
vermogensbelasting in huis. Dat
komt omdat uw huis automatisch in
waarde stijgt. En als die waarde,
vergeleken bij uw leningsbedrag,
een zekere grens overschrijdt, dan
betaalt u voor elke duizend gulden
waarde ruwweg 8 vermogensbe
lasting en dat kan flink oplopen. Het
kabinet zou er iets aan gaan doen.
We wachten af.
In grote lijnen hebben we nu iets
over de financiën gezegd. Maar wat
krijg je voor dat geld? Dat is een
vraag naar de kwaliteit en de leek
kan daar meestal geen antwoord op
geven. Het lijkt hem wel wat en dan
koopt-ie maar. Het risico wordt op
de koop toe genomen. Is dat niet te
voorkomen? In het algemeen: ja.
Sinds kort bestaan er degelijke tech-
nokeuringen voor bestaande koop
huizen. Daar zit dezelfde gedachte
achter als die we kennen van de
ANWB-autokeuringen. Bij huizen
gaat het over vragen als: is de funde
ring niet rot, heeft het dak niet z’n
langste tijd gehad, hoe zit het met de
leidingen? Bij het Bouwcentrum zit
een ploeg specialisten die daar uit
voerig naar kijken. Die keuring is
duurder dan die van de „Vereniging
Eigen Huis”, maar daar gebeurt het
wat soberder. Wie een bestaand huis
op het oog heeft, doet er goed aan
zo’n keuring vooraf te laten verrich
ten. Wat de nieuwbouw aangaat, ook
daarvoor bestaan kwaliteitskeurin-
gen. De bekendste garanties die op
nieuwbouwkwaliteit worden gege
ven zijn die van het Bouwfonds Ne
derlandse Gemeenten in Hoevela
ken en van het Garantie-instituut
voor de Woningbouw in Rotterdam.
Bij uw beslissing zal ook de vesti
gingsplaats een rol spelen. Zit u lie
ver in een dorp of in een stad? Wat
voor eisen stellen u en uw gezin aan
het voorzieningsniveau (vrije-tijds-
besteding, sport, cultuur, opleidin
gen)? Praat dat vooraf goed met
elkaar door. Realiseert u zich dat
een moeizaam te overbruggen
woon-werk- of woon-school-afstand
(files, slecht openbaar vervoer) het
woonplezier grondig kan bederven.
Bovendien werken te lange en in
spannende reistijden voor en na
werk of school op den duur ontmoe
digend op concentratie, animo, con
ditie. Te ver van een stedelijk cen
trum wonen kan ook cultureel isole
ment tot gevolg hebben, vooral als
het openbaar vervoer minimaal is
en eigen (secundair) vervoer er niet
aan zit. Zijn er in uw woonplaats
weinig mogelijkheden tot voortgezet
onderwijs? En moet u voor elke aan
koop die iets boven routine uitgaat
kilometers ver weg? Bedenk dan dat
extra verplaatsingskosten het leven
flink duurder kunnen maken. Dat
zult u ook merken als uw vrienden
of kennissen niet zo gemakkelijk
meer naar uw „uithoek” komen en u
degene zult moeten zijn die de be-
zoek-initiatieven neemt.
Tenslotte nog dit: een huis met
„toekomst-waarde” is wat we noe
men progressief van vorm en in
deling. Er zijn eigentijdse materia
len aan besteed met de beste eigen
schappen. Het ligt vrij, biedt reser
veruimte aan de huisgenoten, ook
buiten. Als het ook nog rustig ligt,
buiten stank en lawaaizones en in de
buurt van een niet platgetreden na
tuurgebied, dan hebt u het ideale
huis gevonden. Dat is maar voor
enkelen weggelegd. Maar alles wat
erop lijkt is meegenomen. De toe
komst is zeker niet aan het hoekige
rijtjeshuis.
Hypotheekrente vermoedelijk omlaag. Een krantebericht waar iedereen naar uitkijkt
wanneer hij van plan is een huis te kopen. Als er maar even een kans op een daling
bestaat, komen er pieken in de omzet. Geen rubriek die zo intensief wordt gelezen als die
over het verloop van de hypotheekrente. Die is nu trouwens weer in de lift.
Maar tóch kun je er als koper wel eens bedrogen mee uitkomen. Het is daarom
verstandig de voorwaarden waaronder de lening wordt verstrekt goed te bestuderen.
Met name het boetebeding, dat geldt voor vervroegde aflossing, kan bij een verhuizing
veel geld gaan kosten. De Vereniging Eigen Huis hamert daar al jaren op, maar wordt
nog altijd geconfronteerd met teleurgestelde leners, die dat punt uitgerekend over het
hoofd hebben gezien. De voorlichtingsafdeling van het Rotterdamse Bouwcentrum
waarschuwt er ook geregeld voor. Beide instellingen zijn van oordeel dat alleen onder de
druk van de openbare kritiek de consument een betere behandeling te beurt kan vallen.
Vandaar dat de condities, waaronder banken, bouwfondsen en levensverzekeraars geld
uitlenen voortdurend in de gaten worden gehouden.
Samen 13.000. Per maand na tien
jaar dus een last van 1083,33.
2. ANNUÏTEIT. Kenmerkend
voor deze vorm is dat de maandlas
ten de hele looptijd gelijk blijven.
Meest aanbevolen vorm van hypo
theek. De rente wordt ten opzichte
van de aflossing steeds minder. Bo
ven bepaalde inkomensgrenzen
Cf 65.000 tot 70.000) fiscaal minder
interessant.
Rekenvoorbeeld: u leent 120.000
voör 30 jaar. De annuïteitenformule
leert dan dat bij een rentevoet van
bijvoorbeeld 10 pet. (de hele looptijd
onveranderd) iedere maand 1061
moet worden opgebracht. Ter illus
tratie een voorbeeld van annuïtei
tenberekening, afkomstig van het
Bouwcentrum.
Intussen zijn de looptijden van
hypotheken over het algemeen be
kort. Bij banken is 1, 2 of 5 jaar heel
gewoon. Bij bouwfondsen is de loop
tijd nog 30 jaar en bij levensverzeke
ringsmaatschappijen die levenhypo
theken verstrekken komt een 10-ja-
rige looptijd nog voor. Hoe korter de
looptijd, des te gunstiger het rente
tarief. Meestal zit in die tarieven het
extra bedrag voor dekking van het
overlijdensrisico. Vraag daar vooraf
naar. Die dekking houdt in dat het
huis voor de erven „vrij” is van
hypotheek, als de eigenaar-bewoner
op wiens naam het hypotheekcon-
tract staat, komt te overlijden.
3. LEVENHYPOTHEEK. De schuld
wordt hier niet afgelost. De rente
wordt over het volle kapitaal be
taald. Maar u verzekert dat kapitaal
door middel van een levensverzeke
ring. Het bedrag van die verzekering
krijgt u na de looptijd uitbetaald.
Overlijdt de verzekerde binnen de
looptijd, dan komt het huis vrij van
lasten aan de erven. Er zijn verzeke
ringen die, al of niet gekoppeld aan
het renteverloop op staatsobligaties,
aan tussentijdse winstbijschrijvin
gen doen. De verzekerde deelt dus in
de winst. Dat kan betekenen dat het
huis, gefinancierd met een levenhy
potheek, enkele jaren eerder vrij
van lasten komt, dan bij het afslui
ten van de verzekering werd gecon
ditioneerd. De levenhypotheek kan
interessant zijn voor mensen vanaf
45 jaar. Het is ook mogelijk dat
inkomens tussen de 65.000 en
70.000 er fiscaal voordeel van be
ginnen te ondervinden (beneden-
grens). Het gaat dan om een vaste
rente-aftrek bij een (vermoedelijk)
nog groeiend inkomen.
4. GROEIHYPOTHEEK. Soms
kan deze tussenvorm uitkomst bie
den, mits het inkomen net niet vol
doende is om de woonlasten van een
bepaald huis op te brengen. De aan-
vangslast is laag en klimt geleidelijk
op. De schuld wordt op die manier
hoger dan het hypotheekbedrag
zelf. Dat kan oplopen tot 104 110
pet. Dat komt omdat de niet betaal
de rente bij de hoofdsom wordt ge
teld. Het is mogelijk dat de aan-
vangslast 20 tot 40 pet. lager komt
dan bij de gewone annuïteit. Enkele
banken hebben hun voorwaarden
iets aangepast aan de verminderde
inkomensgroei en lagere inflatie van
i.
De kritiek werkt dus. Ze heeft in
ieder geval mede veroorzaakt dat in
de jongste beleidsnota van de Ne
derlandse Bond van Makelaars
wordt toegegeven dat:
Er ongezonde clubvorming in de
bond bestaat, waardoor uitsluitings-
situaties zijn gegroeid. Verre van
„collegiaal” dus.
De ieder-voor-zich-mentaliteit
met persoonlijk gewin als doel de
collegialiteit verder dreigt te onder
graven.
De keuze van een integere make
laar is dus bij het zoeken naar ge
schikte huizen van belang. Het
spaart u, als het goed is, weken tijd
(en vaak ook ergernis) als u ver
schoond kunt blijven van eigen, tijd
rovend en ondankbaar informatie
werk naar zaken als kwaliteit van
het huis, bestemmingsplannen,
woonomgeving, verbindingen, scho
len en sociaal-culturele voorzienin
gen. Nog af gezien van het feit dat u
dan nog maar het voor en tegen van
één huis hebt verkend. Alles zelf
doen is mooi. Maar wie er een paar
keer op uitgetrokken is naar streken
waar hij wel zou willen wonen, weet
strooit, zonder dat u weet waarover
hij het heeft, voelt u zich al snel
„ingepakt”. Het gesprek is dan erg
eenzijdig. En u krijgt helemaal niet
het gevoel dat u er iets verder mee
bent gekomen. Vandaar dat u een
paar zaken beslist moet weten. In de
eerste plaats: over welk totaalbe
drag praten we bij een financiering.
Wat moet er nog meer worden be
taald dan de koop- of bouwsom van
het huis? En dan valt al spoedig het
sleutelwoord „stichtingskosten”,
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30