Hollywood
Tijdens Haarlemse Media Manifestatie
filmhistorie
blijft |jet niet bij een filmfestival
a.
:r
rt:
in beeld
Haarlem
f
k
wil subsidie
èn mediabeleid
overheid
E
Zeven dagen voor
ondergewaardeerde
Nederlandse films
van
Organisatie
Op 3, 4 en 5 november in Schuw, Melkwoud, Roxy en Frans Halsmuseum
R
nu
k
I
Agenda film
Licht
Video
Informatie
Foto
Adressen
Toegangsprijzen
Geluid
Opening
r
*1
■■I
I
15
KUNST
19 7 8
OKTOBER
2 6
DONDERDAG
I
9122
nt
30 uur
?n
msijn,
den
dingen
iM
art-
5te
30 uur
tERT:
De Haarlemse Media Manifestatie. Het
lijkt wel een vreemdsoortige verzamelnaam
uit de wekpot van een grossier in verbale
curiositeiten, denk je bij het zien van de
raamaffiches die dezer dagen door het Haar
lems Mediakollektief in de stad worden ver
spreid. Maar aan dit voor velen misschien
nog moeilijk te plaatsen begrip zit wel dege
lijk een belangrijke gebeurtenis vast.
Op 3, 4 en 5 november zal het in ieder geval
moeite kosten om het witte doek, de video-
en radiodemonstraties, de foto-expositie en
de geluidsproeven te ontlopen, want anders
dan in de overige plaatsen waar op die data
het Noordhollands Filmfestival wordt ge
houden, blijft het in Haarlem niet tot de
cinema beperkt.
F
illi
t, Be-
I, Wijk
skerk;
IR!
redactie: John Oomkes
L'j
i
I
s
ir Maurits Binger:
filmhistorie.
•ir De volken van Istvdn
Gaól: filmagenda.
„Er moet, geloof ik, eerst een oude Duit
se bunker afgebroken worden, voor je een
nieuw huis kunt bouwen. Bij het sloop
werk mag je dan geen springstof gebrui
ken. Alleen hamer en beitel zijn toege
staan”. Met dergelijke vergelijkingen lar
deert Henk Maurits, voorzitter van het
Haarlems Mediakollektief, zijn betoog als
hij aan wil geven hoeveel moeite het de
laatste maanden heeft gekost voordat af
deling culturele zaken van de gemeente
Haarlem de plannen van het mediakollek
tief serieus wilde nemen.
ir Joao en het mes:
ondergewaardeerd.
Voor de organisatie van deze Media Manifestatie
tekent zoals reeds gemeld het Haarlems Media Kollek-
tief, dat een ontmoetingspunt wil zijn voor allen die zich
op een of andere wijze bezighouden met film, fotografie,
geluid en video. Deze op 4 februari jongstleden opge
richte vereniging, die zich nu voor het eerst en nadruk
kelijk presenteert, streeft hiermee vanzelfsprekend een
presentatie van audiovisuele (afgekort AV) media na.
Dat betekent dat er in dit bestek speelfilms of korte
films te zien zullen zijn, waarbij er vele zijn die of nog
Alles wat bij wijze van spreken ook maar even met
geluid of beeld te maken heeft, wordt ten gehore ge
bracht of vertoond tijdens dit groots opgezette, drie
daagse festival. Met andere woorden, elk audiovisueel
hulpmiddel komt er aan te pas in de Toneelschuur, het
filmhuis Het Melkwoud, het Frans Halsmuseum en het
Roxy Theater. Met het naderbij komen van het evene
ment, gonst Haarlem dan ook van de activiteiten.
niet eerder of slechts hoogst zelden in Haarlem te zien
zijn geweest.
Zoals gezegd, het gaat niet alleen om de cinema. De
manifestatie wil het publiek ook in aanraking brengen
met de mogelijkheden die de verschillende AV-midde-
len bieden en de bezoekers verder attenderen op hen die
zich er al mee bezighouden. De organisatoren voeren als
overweging verder aan om met dit driedaagse festival
Haarlem weer iets van de vergane filmglorie terug te
geven. Tot slot steken de vrijwillige medewerkers van
het kollektief hun onbetaalde uurtjes niet enkel uit puur
hobbyisme in de organisatie van het festival.
De actieve vereniging wil de gemeente Haarlem met
dit evenement duidelijk maken dat een snelle ontwikke
ling van een gemeentelijk filmbeleid een noodzaak is en
dat het kollektief daarin als organiserende koepel een
grote rol in kan en wil spelen. Maar daarover elders op
deze speciaal aan het evenement en de achtergronden
ervan gewijde pagina.
kunnen meedoen in het spelen met de
mogelijkheden. In de Toneelschuur Kre-
onzaal.
Voor de filmvoorstellingen in het Melk
woud en de Toneelschuur wordt een en
tree van drie gulden per voorstelling ge
heven. Vanaf woensdag 1 november ver
kopen deze theaters tussen 11 en 15 uur
vooraf toegangskaarten. Telefonisch re
serveren is niet mogelijk. Aantal plaatsen
per voorstelling is vrij beperkt.
Voor de voorstellingen in het Roxy The
ater gelden normale, gangbare bioscoop-
prijzen.
Drie jonge Haarlemse kunstenaars,
functionerend onder de groepsnaam Kre-
on experimenteren met allerlei vormen
van licht zoals lasers, e.d. De bezoekers
Videojournaals vervaardigd door het
Kijkhuis Haarlem en het Kijkhuis Den
Haag worden vertoond in de Toneel
schuur Kijkhuiskamer. Vrijdags om
19 en 23 uur, zaterdags en zondags om
13 en 23 uur.
In de nieuwe zaal van het Frans Hals
museum laten vier kunstenaars zien
welke toepassingen het gebruik van
video in hun werk heeft. Zaterdags
van 10 tot 17 uur, zondags van 13 tot 17
uur.
Zowel een folder met alle aanvangstij
den als een boekje met informatie over de
te vertonen films is verkrijgbaar bij De
Toneelschuur en filmhuis Het Melkwoud.
Daarnaast zal de Toneelschuur ook een
apart, gratis bulletin met betrekking tot
het Haarlem-Hollywood uitgeven. Bin
nenkort zal er tenslotte bij het Roxy The
ater een brochure over De week van
ondergewaardeerde Nederlandse films te
verkrijgen zijn.
ZONDAG 5 NOVEMBER
14.30 uur: Circus op stelten, Karst van
der Meiden. Roxy Theater.
19 en 21.30 uur: Een stille liefde, René
van Nie. Roxy Theater.
13 uur: Asylum, Peter Robinson. Het
Melkwoud. t
15 uur: De valken, Istvan Gaal. Het
Melkwoud.
19 uur: Metamorfose. Ivo Dvorak. Het
Melkwoud.
21 uur: Le soleil des hyenes, Ridha
Behi. Het Melkwoud.
13 uur: Hollywood on Trial, David Hel-
pern. Toneelschuur filmzaal.
15 uur: Les fleurs du miel, Calude
Faraldo. Toneelschuur filmzaal.
19 uur: Three Women, Robert Altman.
Toneelschuur filmzaal.
21.15 uur: De mens uit marmer, Andr
zej Wajda. Toneelschuur filmzaal.
13 uur: 8 mm-filmfestival met bijdra
gen Haarlemse filmclubs en Amster
damse Rietveld Academie. Toneel
schuur Hollywoodzaal.
19 uur: Haarlem-Hollywood. Toneel
schuur Hollywoodzaal.
MAANDAG 6 NOVEMBER
14.30, 19 en 21.30 uur: Joao en het mes,
George Sluizer. Roxy Theater.
DINSDAG 7 NOVEMBER
14.30, 19 en 21.30 uur: De laatste trein,
Cursisten van Kreater en JHVU expo
seren fotoseries met het thema „Bewe
ging” in enkele gangen en het trappen
huis van de Toneelschuur.
Erik van Zuylen. Roxy Theater.
WOENSDAG 8 NOVEMBER
14.30, 19 en 21.30 uur: The Family,
Lodewijk de Boer. Roxy Theater.
De Toneelschuur, Smedestraat 31,
Haarlem. Tel. 312439.
Het Melkwoud, Zijlstraat 63, Haarlem.
Tel. 313535.
Het Frans Halsmuseum, Groot Heilig
land 62, Haarlem. Tel. 319180.
Roxy Theater, Kleine Houtstraat 79,
Haarlem. Tel. 312395.
Alle evenementen, behalve filmvoor
stellingen, zijn gratis toegankelijk.
Ooit genoot Haarlem de reputatie het
Hollywood van Holland te zijn. In de
jaren 1913-1923 scheidden filmpionier
Maurits Binger en zijn roemruchte, aan
het Spaarne gevestigde Hollandia Filmfa
briek tientallen en onderling verschillen
de produkties af. Er bestonden zelfs inten
sieve contacten met het buitenland en
Haarlem gold als de Nederlandse film-
stad bij uitstek. Het zou voor een festival
organisatie makkelijk zijn om te profite
ren van de vrij algemene hang naar nos
talgia.
Met behulp van een speciaal samenge
steld programma onder de titel Haarlem-
Hollywood wordt juist geaccentueerd hoe
bekaaid Haarlem er anno 1978 vanaf
komt in vergelijking met het rijke verle
den. Want na Binger weerde Pinkeltje-
auteur Dick Laan zich hier geducht op
cinematografisch gebied. Later kwamen
hier ook de eerste Polygoonjournaals van
daan. En hoewel de Spaarnestad na de
Tweede Wereldoorlog zijn vroegere repu
tatie als filmstad bij uitstek moest inleve
ren, zijn er telkens weer initiatieven van
nieuwe cineasten geweest.
Bij de geschiedenis van de laatste dertig
jaar horen de namen van filmers als Her
man van der Horst, Karei de Vries, Gerrit
van Dijk, Ben Glas, Kees Hin, Jacques
Overtoom en Harrie Hosman. Op elk van
de drie avonden van het festival (19-23 uur)
wordt een redelijk representatief beeld
getoond van de Haarlemse filmgeschiede
nis in de „Hollywoodzaal” in de Toneel
schuur.
Het programma van dit retrospectief
bestaat uit de volgende onderdelen:
Première van de CJP-film 1978, onder
regie van Gerrit van Dijk.
Van Gerrit van Dijk: Vlag (1972) en It’s
good in heaven (1971).
Van Maurits Binger: Twee Zeeuwse
meisjes in Zandvoort (1913), Telegram
uit Mexico (1916) en Toffe jongens on
der de mobilisatie (1919).
Van Harold Mack: Seven Up.
Van Harrie Hosman: Hoe schreif ik dat
nau? (1978).
Van Peter Brouwer: Babyface (1973) en
Een feestdag.
Van Perspekt: Shit Die en Rabenshal-
le (1975) en Tot straks (1976).
Van Kees Hin: Diploma’s geen (1976).
Van Piet van Strien: Drank en Intocht
van Wiegel (fragment uit Van Speyk-
show).
Van Ben Glas: Haarlem-Amsterdam
(1975).
Van Simon Engel: Zeezeilen (1968).
Van Hans Nassenstein: Troost (1976).
Van Herman van der Horst: Pan (1964).
Van Dick Laan: Voetbal (1928).
Hoewel Haarlem een provincieplaats is
van een redelijke omvang, biedt de weke
lijkse bioscoopagenda niet al te vaak een
interessant aanbod. Het aantal landelijke
filmpremières blijft zeer beperkt, terwijl
de helft van de circa 200 produkties die
jaarlijks in ons land in première gaan de
Haarlemse theaters überhaupt niet halen.
Het is om deze redenen dat de Haarlemse
filmhuizen niet alleen in een behoefte
voorzien door produkties te vertonen die
te weinig rendabel zijn voor de bioscopen,
maar ook een duidelijk programmatisch-
aanvul lende taak hebben.
Van eventueel scherpe tegenstellingen
tussen het bioscoopbedrijf en het filmhuis
wezen valt in de praktijk echter weinig te
merken. Zo raakte het Roxy Theater aan
de Kleine Houtstraat tijdens de voorberei
dingen van de Media Manifestatie „aange
stoken” door de geestdrift van de organi
satoren. Het resulteerde in een bijdrage
aan het evenement, die De week van de
ondergewaardeerde Nederlandse Speel
film is gedoopt en al op donderdagavond 2
november van start gaat en voortduurt tot
woensdag 8 november. Nederlandse pro
dukties, die ten onrechte ondergewaar
deerd zijn gebleven worden dan vertoond.
Er zit interessant materiaal van Bert
Haanstra, Ate de Jong, Pirn de la Parra,
René van Nie, George Sluizer en anderen
bij. Voor de juiste aanvangstijden, zie de
agenda.
Maurits heeft het daarbij niet alleen over
de manifestatie, die onder auspiciën van
zijn vereniging van de grond is gekomen.
Andere, achterliggende zaken zijn zijns
inziens nog belangrijker. De toekomstige
ontwikkelingen van audio-visuele midde
len hebben zijn aandacht. En binnen het
kollektief wordt daarbij niet alleen ge
dacht aan de noodzaak tot het subsidiëren
van een Haarlems filmhuis. Vragen als
„hoe moet een mediabeleid van een stad
als Haarlem er uitzien?”, of „hoe is tot een
pooling van de beschikbare AV-appara-
tuur te komen?” en „wat moet er gebeuren
als Haarlem te zijner tijd een lokale om
roep rijker wordt?” „Hoe kan het onder
wijs beter profiteren van de steeds grotere
mogelijkheden van een medium als vi
deo?” worden er besproken.
„Kijk”, zegt Maurits, „iedereen barst te
genwoordig van de AV-apparatuur. Ieder
een heeft wel een tv, radio, camera, projec
tor. Een video-systeem is niets nieuws
meer. Al die hulpmiddelen worden echter
veelal passief, receptief gebruikt. De laat
ste jaren gaan steeds meer mensen er
echter toe over om er een actief gebruik
van te maken. Zo kun je met video tegen
lage kosten voor de wijkraad een pro
grammaatje over de buurt maken. Ik geef
maar een voorbeeld. Het is zo langzamer
hand een noodzaak dat de gemeentelijke
overheid zich eens gaat buigen over haar
taak op dit gebied. Er is informatie, hulp,
apparatuur nodig, maar er is geen enkel
beleid voor”.
Het kollektief heeft zelf het beleidvoor-
bereidende werk gedaan. In het voorjaar
ontving de gemeente een keurige inventa
risatie van het probleem gemeten naar de
behoeften. Argwaan viel Maurits c.s. ten
deel. Eerst kon de gemeentelijke kunst-
commissie geen antwoord geven op de
vraag onder welke deelcommissie de film
sector überhaupt ressorteerde. Daarna
nam culturele zaken het idee voor een
inventarisatie over. Maurits: „Dat was ten
minste een winstpunt. Er wordt een eigen
ambtelijke nota geproduceerd, die in no
vember klaar zal zijn. Eindelijk oriënteert
men zich in de persoon van ambtenaar
culturele zaken Rick van den Broecke - op
de problematiek”.
Het Mediakollektief is echter minder te
spreken over de wijze waarop geen van
haar subsidiewensen werd gehonoreerd.
„Ons vele werk is eigenlijk niet beloond.
Het particulier initiatief, waarover vaak zo
hoog wordt opgegeven, krijgt geen rugges
teun. De cultuurpot is in feite allang ver
deeld, met tal van onvermijdelijke uitga
ven voor de gevestigde instellingen. Zelfs
een kleine uitgave om de AV-organisaties
te helpen zoeken naar wat er verder nodig
zou zijn, bleek niet beschikbaar”, zegt
Henk Maurits. „In feite wordt er geen geld
uitgegeven om de niet-commerciële film
en mediasector te helpen zich te ontwikke
len”.
Het behoeft geen betoog dat de mensen
van het Mediakollektief ook al finan
ciert Haarlem voor een schamele 6,5 mille
aan de Manifestatie mee zich nog altijd
genegeerd voelen. Alweer wil de gemeente
voor een dubbeltje op de eerste rang zitten,
is een veelgehoorde klacht. De niet uitge
sproken hint van de gemeentelijke over
heid dat de vereniging zijn bestaansrecht
eerst maar moest bewijzen, is begrepen.
Het verklaart het elan waarmee de Media
Manifestatie in de afgelopen maanden van
de grond geholpen is. Na afloop, zo kon
digt Maurits aan, kloppen de organisato
ren echter des te harder bij de gemeente
aan. Het kollektief verwacht van de Haar
lemse overheid èn subsidie om het werk
met een betaalde kracht te kunnen voort
zetten, èn een beleid op mediagebied.
Tijdens het festival zal in het café van
de Toneelschuur uitsluitend filmmu
ziek te beluisteren zijn.
Vanuit de radiokamer van de Toneel
schuur zijn drie Haarlemmers met de
verzamelnaam Studio Nova in de slag
met een complete mobiele radiostudio.
De ziekenomroep Radio Parade ver
zorgt tijdens het festival reportages
naar de Haarlemse ziekenhuizen.
Daarnaast neemt ze de nieuwsvoorzie
ning via een videonet voor haar reke
ning.
Vrijdagavond 3 november heeft om 19
uur de feestelijke opening van de mani
festatie plaats in de Toneelschuur. Hij
wordt verricht door de heer Tinus van de
Water, de Haarlemse wethouder voor cul-
tuurzaken.
DONDERDAG 2 NOVEMBER
14.30,19 en 21.30 uur: De zaak MP, Bert
Haanstra. Roxy Theater.
VRIJDAG 3 NOVEMBER
14.30, 19 en 21.30 uur: Blindgangers,
Ate de Jong. Roxy Theater.
24 uur: It’s me, Frans Zwartjes (nacht-
voorstelling).
19 uur: Touche pas la femme blanche,
Marco Ferreri. Het Melkwoud.
21 uur: Stroszek, Werner Herzog. Het
Melkwoud.
23 uur: Themroc, Claude Faraldo. Het
Melkwoud.
19 uur: Una Giornata particolare, Etto
re Scuola. Toneelschuur filmzaal.
21 uur: Hospital, Frederic Wiseman.
Toneelschuur, filmzaal.
23 uur: Padre Padrone, Gebr. Taviani.
Toneelschuur filmzaal.
19.15 uur: Haarlem-Hollywood. To
neelschuur Hollywoodzaal.
ZATERDAG 4 NOVEMBER
14.30 uur: Circus op stelten, Karst van
der Meulen. Roxy Theater.
19 en 21.30 uur: Obsessions, Pim de la
Parra. Roxy Theater.
24 uur: Zwaarmoedige verhalen voor
bij de centrale verwarming. Vier korte
films naar verhalen van Heere Heeres-
ma. Roxy Theater.
11 uur: Jeder für sich, Gott gegen alle,
Werner Herzog, Het Melkwoud.
13 uur: Highschool, Frederic Wiseman.
Het Melkwoud.
15 uur: Casanova, Luigi Comencini.
Het Melkwoud.
19 uur: korte films van Werner Herzog.
Het Melkwoud.
21 uur: Law and Order, Frederic Wise
man. Het Melkwoud.
23 uur: The Clowns, Frederico Fellini.
Het Melkwoud.
11 uur: Der Amerikanische Freund,
Wim Wenders. Toneelschuur filmzaal.
13 uur: Alladins Wonderlamp, Boris
Ritsarev. Toneelschuur filmzaal.
15 uur: A Night at the Opera, Sam
Wood. Toneelschuur filmzaal.
19 uur: De geparfumeerde nachtmer
rie, Kidlat Tahimik. Toneelschuur
filmzaal.
21 uur: De cyclus, Dariusj Mehrjui.
Toneelschuur filmzaal.
23 uur: De ambassadeurs, Naceur Kta-
ri. Toneelschuur filmzaal.
13 uur: 8 mm-filmfestival. Open huis
voor een ieder die zijn 8 mm-films
eens buiten de huiskamer wil laten
zien. Toneelschuur Hollywoodzaal.
19 uur: Haarlem-Hollywood. Toneel
schuur Hollywoodzaal.
