Routinezaak
GEVAAR VOOR VRIJE BERICHTGEVING GEVREESD
Bosbrand Los
Polisario meldt
In Somalië 17
dood van 400
legerofficieren
Marokkanen
terechtgesteld
blijkt toch
problematisch
Angeles
aangestoken
■■Mm
NA BEGROTINGSVOORSTELLEN DE KONING
Parlement geeft vertrouwensvotum
Mannen bekennen
17 moorden
Sovjet-Unie en
VS gaan praten
over wapenverkoop
Twee vrouwen bij
bergbeklimming
omgekomen
Israel-Egypte
_2.
BINNEN- EN BUITENLAND
2 7
VRIJDAG
OKTOBER
19 7 8
WA'
"I
lijst”
rent”
wenste
paden
1
ie jaar
stoelen
-
Tot die bespreking is besloten
tijdens het bezoek, dat de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Vance, deze week aan
Moskou bracht.
Mogelijk beginnen binnenkort
ook besprekingen tussen beide
landen over een verbod wapens te
gebruiken tegen beider satellie
ten.
WASHINGTON (AFP). De
Verenigde Staten en de Sovjet-
Unie gaan in december in Mexico
met elkaar praten over een even
tuele verkoopstop op wapens aan
derde landen.
land
iif
nden
ligentie
(Van onze redacteur in België
Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Met de verwachte
overweldigende meerderheid
heeft de overgangsregering van
premier Paul van den Boeynants
gisteren het vertrouwen gekregen
van de Belgische Kamer van Af
gevaardigden. Het kabinet zal
over enkele weken weer aftreden,
na de voorbereiding van een
grondwetsherziening. Daarna
gaan de Belgen naar de stembus
om een nieuw parlement te kie
zen.
vrij”
r
Weer doden bij
rellen in Iran
Westen vecht UNESCO
media-verklaring aan
NOVIB vreest kwaliteits
verlies ontwikkelingshulp
ir MINISTER DE KONING
Belgisch kabinet
even aan de slag
'J
lat de
ment,
jor de
en be-
to per
ei van
iveede
Britse
lorstel
ireerd
rieden
ternau-
jst”: de
erleden
Op het
2 leden
er later
loor 76
s om te
voorzit-
volgen-
iier wil
ipien uit
Spaanse
Ijoenste
ear. Me-
vas van
aar was
nse zon-
ehenken
ssen wü
le Staten
nleg van
en en in
plannen
gaan na
man van
hij op de
voor het
■in beste-
e projec-
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. Uit angst voor censuur en
omdat zij gevaar voor de vrije berichtge
ving vrezen, zullen de westerse landen op
alle wezenlijke punten in de media verkla
ring van UNESCO-directeur Amadou-
Mahtar M’Bow, zoals die op de Parijse
UNESCO-conferentle is voorgelegd, wij
zigingen voorstellen.
ken, gezien het feit dat de pers het essentie-
le instrument is voor communicatie tussen
mensen.
Volgens het Westen is het antwoord hier
op, dat de pers vrij feiten moet kunnen
weergeven en het aan mensen en regerin
gen moet overlaten om zaken als vrede en
onderling begrip te regelen.
Maar tijdens een emotionele persconfe
rentie zei M’Bow, dat journalisten de
kruistocht van de UNESCO tegen racisme,
vooral om het Vlaamse bestuur in het
randgebied rond Brussel, waar de Frans-
taligen hun invloed willen uitbreiden.
Enig opmerkelijk geluid tijdens het de
bat over de regeringsverklaring van Van
den Boeynants was de ondubbelzinnige
manier waarop de CVP zich stelde achter
de vorige week afgetreden premier Leo
Tindemans. De populaire CVP-politicus
forceerde een kabinetscrisis nadat de sa
menwerking in zijn kabinet was stukgelo
pen op een muur van onderling wantrou
wen. Uit het debat van gisteren bleek dat
dit wantrouwen onverminderd voortbe
staat.
Toen een Britse journalist M’Bow vertel
de, dat journalisten zich niet als diploma
ten beschouwen, antwoordde M’Bow dat
zijn ontwerp-verklaring „de vrijheid van
de pers niet zou onderdrukken”.
kolonialisme, apartheid en oorlogspropa
ganda moeten delen, omdat journalisten
van nature, evenals iedereen, niet volledig
objectief kunnen zijn en onvermijdelijk
hun eigen opinie weergeven bij hetgeen zij
schrijven of omroepen
hulp, de inspectie op de projecten van de
particuliere organisaties, de omvang van
de Nederlandse hulp en het beleid ten
aanzien van de Nationale Commissie Ont
wikkelingssamenwerking (NCO). Op een
aantal onderdelen waren de veranderin
gen al door de vorige minister (Pronk)
aangekondigd.
Volgens de NOVIB is er sprake van
bloedarmoede van Nederland tegenover
de Derde Wereld. Zij heeft bezwaar tegen
het armoedecriterium, dat de minister
heeft gehanteerd bij het bepalen van wel
ke landen wel en welke landen niet con-
centratieland kunnen zijn en dat ertoe
heeft geleid, dat de banden op overheidsni
veau met geheel Latijns-Amerika zijn ver
broken. Dat is des te meer te betreuren,
omdat zich in dat deel van de wereld
andere ontwikkelingen voordoen dan in
Afrika en Azië. De NOVIB vreest, dat de
politieke vraagstukken die men in het ont
wikkelingswerk in Latijns-Amerika tegen
komt, de doorslag hebben gegeven voor
deze beleidswijzigingen. Juist in Latijns-
Amerika bestaan grote sociale tegenstel
lingen.
Met zijn armoedecriterium valt de minis
ter terug in een verouderde en achterhaal
de wijze van benadering van het armoede
vraagstuk, namelijk het meten van de ar
moede. De mate van armoede valt immers
moeilijk af te lezen uit jaarcijfers over het
bruto nationaal produkt en uit het inko
men per hoofd van de bevolking. Gemid
delde inkomenscijfers zeggen weinig, in
dien een ontwikkelingsland een sociale
structuur heeft, waarbij slechts een deel
van de bevolking van de meeropbrengsten
profiteert Vele projecten in Latijns-Ame
rika komen bij uitstek ten goede aan de
allerarmsten, een hoofddoelstelling in het
Nederlandse beleid. Volgens de NOVIB
heeft men zich bijvoorbeeld in Peruaanse
regeringskringen en boerenorganisaties
teleurgesteld getoond over de stap van de
minister. Men voelt zich nu in een afbouw-
situatie, er wordt niets nieuws meer begon
nen.
Wel heeft De Koning de vier medefinan
cieringsorganisaties, waaronder de NO
VIB, gevraagd meer projecten te starten in
de afgevallen concentratielanden. De NO
VIB is niet erg gelukkig met dit verzoek,
omdat de Nederlandse regering daarmee
haar verantwoordelijkheid afschuift. In
middels hebben verschillende buitenland
se ambassades al met de NOVIB overlegd
over de vraag, hoe de klap van het stopzet
ten van de hulp kan worden opgevangen.
De inspectie vanuit Nederland van pro
jecten van particuliere organisaties in de
Derde Wereld ziet de NOVIB met grote
reserve tegemoet, onder andere omdat zij
vreest dat op die manier het ontwikke
lingswerk wordt gebureaucratiseerd. Vol
gens de NOVIB zal men in de hulpontvan-
De komende dagen zal in een kleine
commissie getracht worden een compro
mis uit te werken om de ontwerp-verkla
ring algemeen aanvaardbaar te maken.
BELFAST (UPI). Twee inwoners van
Belfast hebben gisteren bekend tussen
1975 en 1977 zeventien mensen te hebben
vermoord. Een van de twee verdachten
bekende dat hij de meeste van zijn slacht
offers de keel had doorgesneden, dan wel
met een bijl had doodgeslagen. De ander,
die de moord op tien mensen toegaf, ge
bruikte meestal een machinegeweer.
Beide mannen, William Moore en Robert
Bates, allebei 29 jaar, waren lid van de
protestantse Ulster Volunteer Force. Hun
slachtoffers waren rooms-katholieken.
gende landen niet goed raad weten met de
inspectieteams, die straks gaan opdagen.
Over de „vervuiling van de hulp”, al
onder het vorige kabinet een punt van
grote zorg, zal de NOVIB binnenkort een
nota uitbrengen. Met vervuiling van de
hulp bedoelt de NOVIB het gebruiken van
ontwikkelingsgelden voor zaken, die zijde
lings met de ontwikkelingssamenwerking
hebben te maken, zoals exportbevorde
ring, het verbouwen van het tropeninsti
tuut, de opvang van gastarbeiders en te
rugkeerprojecten voor gastarbeiders.
■ir Allison Chadwick-Onyszkiewicz
uit Leeds (links) en Vera Watson uit
Stanford (rechts), de twee leden van
een groep vrouwen die poogden de
Himalaja te beklimmen, zijn omgeko
men.
PALO ALTO (Reuter). Twee le
den van een geheel uit vrouwen be
staande groep bergbeklimmers zijn
omgekomen bij een poging van die
groep, de top van de Annapurna in de
Himalaja te beklimmen. De vrouwen
waren aan de klim begonnen om aan
te tonen, dat niet alleen leden van het
mannelijk geslacht in staat zijn hoge
bergen te beklimmen.
Het is daarom niet zo verwonderlijk dat
premier Begin uitermate voorzichtig moet
manoeuvreren om een al te grote rebellie
in eigen Likoed-kring te voorkomen.
(Door onze redacteur in Tel Aviv,
Jaap van Wesel)
ek Bosnië
yen en zes
eten van
ober over-
zelfde oor-
LOS ANGELES (UPI). Volgens
de politie zijn de enorme bosbranden
die de afgelopen dagen in de omge
ving van de Amerikaanse stad Los
Angeles hebben gewoed, aangesto
ken.
DEN HAAG (ANP). De Stichting Ne
derlandse Organisatie voor Internationale
Bijstand (NOVIB) is bang, dat de Neder
landse ontwikkelingshulp aan kwaliteit zal
gaan verliezen en dat het beleid van minis
ter De Koning (Ontwikkelingssamenwer
king) zal verambtelijken. De algemeen se
cretaris van de NOVIB, Sjef Theunis, zegt
dit naar aanleiding van de begrotingsvoor
stellen van De Koning.
De Kritiek van de NOVIB richt zich
vooral op de wijzigingen in het concentra-
tielandenbeleid, de „vervuiling” van de
MOGADISCIO (AFP). In de Somali
sche hoofdstad Mogadiscio zijn gistermor
gen vroeg zeventien legerofficieren in het
openbaar door een vuurpeloton terecht
gesteld. Zij waren ter dood veroordeeld
wegens deelname aan een, mislukte, aan
slag op president Siad Barre op negen
april van dit jaar. Duizenden mensen
woonden gisteren de terechtstelling bij.
ikpan-
senten
»r een
treedt
rtboek
lie de
anden
ken er
lingen
braak,
voor-
gister-
ije dag
rei. De
kreeg
ganisa-
'erzoek
>lg ook
jgt ook
vijs zal
;ondere
•ij”.
J
en moe-
eren we-
door een
gevange-
r, die 21
was tien
czuchtige
5 haar lot
1 met een
wee jaar
es om het
kinderen
wagon of
i stroom.
:an leiden
slligentie.
e van een
it is ver-
r van de
geleerde
kinderen
n dat kin-
d hebben
ntelligen-
;oed kun-
De westerse landen stemden overigens
wel in met de oproep van M’Bow de arme
landen te helpen bij de oprichting van
nieuwsinstellingen. Zij gingen akkoord
met een bijdrage van acht miljoen gulden
voor de oprichting van een persbureau en
van een radio-nieuwsdienst.
Bij het beginpunt van de brand is
een doosje lucifers gevonden waarin
een brandende sigarettepeuk zou heb
ben gelegen.
De vijfhonderd brandweerlieden,
drie hef schroef vliegtuigen en vijf
brandbestrijdingsvliegtuigen zijn er
inmiddels in geslaagd de brand te
bedwingen.
Er zijn 175 huizen door het vuur
verwoest en nog eens 100 ernstig be
schadigd. Er wordt gesproken van
vele miljoenen guldens schade. Over
persoonlijke ongevallen is niets be
kend.
Aldus waarnemers gisteren op de twin
tigste algemene conferentie van de UNES
CO, de conferentie voor wetenschap, on-
derwijs en cultuur van de Verenigde Na
ties.
Vooral de in de verklaring neergelegde
opvatting, dat berichtgeving „correct, ob
jectief, evenwichtig en volledig” moet zijn,
willen de westerse deelnemers gewijzigd
zien in een algemene basisregel „vrije
strpom van informatie”.
Het eigenlijke debat begint pas op 13
november, maar de voorbereidende confe
rentie is dinsdag al begonnen. In totaal
nemen 144 lidstaten aan de conferentie
deel.
M’Bow heeft gisteren gereageerd op het
pogen van de westerse deelnemers zijn
ontwerp-verklaring om te buigen. Hij zei
dat die verklaring verkeerd wordt geïnter
preteerd en zelfs bewust wordt verdraaid.
Hij vroeg zich ook af hoe men tegen zijn
opvatting kan zijn, dat de media de vrede
en het onderling begrip dienen te verster-
De argumenten van deze opponenten
werden versterkt door de activiteiten van
de Amerikaanse onderminister van Bui
tenlandse Zaken Saunders, die in Jordanië
en in de bezette gebieden de akkoorden
van Camp David toe kwam lichten en in
feite beloofde dat ook de Palestijnen en
Jordanië, met hulp van Amerika, konden
krijgen wat Sadat had gekregen: al het
bezette gebied in ruil voor vrede. Dat
maakte voor het toch al zenuwachtige ka
binet de kwestie van de preambule in het
Egyptisch-Israelische vredesakkoord heel
belangrijk.
De ware reden voor de aarzeling in Jeru
zalem moet dan ook dieper worden ge
zocht. Het Israëlische politieke establish
ment is uitermate gefrustreerd; zowel re
gering als oppositie. Begin, Dajan, Weiz-
man en een paar adviseurs hebben alles in
Camp David bekokstoofd. De rest, minis
ters en parlementsleden, mocht na afloop
de zaak alleen maar goedkeuren. Dat heeft
veel kwaad bloed gezet en frustraties ge
kweekt, vooral binnen de Likoed-partij
van Begin te meer omdat in die kring de
hele gedachte aan Palestijnse autonomie
toch al bijzonder moeilijk is te verteren.
Het was gisteren nog niet bekend
waardoor de 46-jarige Vera Watson
uit de Verenigde Staten en Alison
Chadwick-Onyskiewicz uit Groot-
Brittannië zijn gestorven. Twee ande
re leden van de groep zijn er overi
gens in geslaagd de top van de Anna
purna te beklimmen. De berg is ruim
acht kilometer hoog.
Het Egyptisch-Israelische vredesver
drag zou formeel-juridisch in ieder geval
niet worden gekoppeld aan de Palestijnse
zaak. Toch had de Israëlische regering
maar liefst 17 uur nodig om zijn goedkeu
ring aan dat ontwerp te geven en die
goedkeuring was nog maar gedeeltelijk en
voorwaardelijk. Naast de verwijzing naar
de Palestijnse kwestie, wil premier Begin
een zin toevoegen die het verdrag nog eens
geheel loskoppelt van de Palestijnse kwes
tie president Sadat stelt waarschijnlijk
een amendement in tegenovergestelde zin
voor zodat Egypte nooit en te nimmer
gebrek aan vooruitgang in de Palestijnse
kwestie als argument kan gebruiken om
het verdrag op te zeggen.
Minister van Defensie Mosje Dajan heeft
na zijn terugkeer uit Washington het ont
werp aangeprezen als „een goed compro
mis”. Dajan begreep waarschijnlijk wel
dat het niet zo veel zin heeft om al te
moeilijk te doen over die al dan niet be
staande band: als er eenmaal ambassa
deurs zijn uitgewisseld, dan kan Egypte
toch zijn ambassadeur terugroepen. Er is
toch altijd wel een smoes te vinden waar
om Egypte de normalisering van de be
trekkingen niet door zou willen zetten? Het
is een kwestie van vertrouwen en Dajan
heeft er tegenover zijn regering steeds op
gehamerd overtuigd te zijn van de vredes
wil van Egypte.
Er waren nog andere argumenten waar
om het niet zo zinvol is zoveel problemen te
maken over de politieke relatie tussen de
Palestijnse kwestie en het afzonderlijke
vredesverdrag met Egypte. De hele opzet
van Camp David gaat immers uit van het
politieke verband. En Egypte is een van de
partners bij de onderhandelingen over de
Palestijnse autonomie.
DAR ES SALAAM (Reuter). De onaf
hankelijkheidsbeweging voor de Westelij
ke Sahara, Polisario, heeft gisteren ge
meld de afgelopen maand 400 Marokkaan
se soldaten te hebben gedood en een F-5
jachtbommenwerper te hebben neerge
schoten.
Zestig Marokkanen zouden zijn gevan-
(engenomen. Volgehs een woordvoerder
van de beweging is Polisario in het noor
den een nieuw offensief begonnen.
Pas heel langzaam beginnen de mogelij
ke gevolgen van de autonomie door te
dringen. Wie zal de hoogste autoriteit op de
Westoever worden als het militaire be
stuur en daarmee het Israëlische bestuur
wegvalt? Krachtens welk recht kan Israel
daar doorgaan met het vestigen van nieu
we nederzettingen? Wat wordt de status
van de al bestaande nederzettingen? Wie
verricht arrestaties na terreurdaden? Hoe
effectief kan de Israëlische geheime dienst
blijven opereren zonder de dekking van
het Israëlische militaire bestuur, dat grote
bevoegdheden heeft en daar ook gebruik
van maakt. Er is een meestal onuitgespro
ken gevoel dat Begin in Camp David te ver
is gegaan en dat de Palestijnse autonomie
alleen dan aanvaardbaar is, als die in feite
nooit wordt gerealiseerd.
Onverwachte problemen rezen ten aan
zien van de preambule van het verdrag. In
die preambule zou worden verwezen naar
een volledige vrede in het Midden-Oosten
en de oplossing van het Palestijnse vraag
stuk; de andere overeenkomst die in Camp
David was gesloten. De Egyptenaren, ge
ïsoleerd in de Arabische wereld, wilden de
relatie tussen die twee verdragen zo duide
lijk mogelijk formuleren. President Carter
kwam met een compromisformule, waar
van de strekking niet precies bekend is,
maar die de relatie uiterst vaag houdt.
„Mijnheer de president”, zei Begin te
gen Sadat na het ondertekenen van het
Camp David-akkoord, „laten wij probe
ren om binnen drie maanden het vredes
verdrag te ondertekenen”. Sadat was het
roerend met Begin eens. Er leek niets een
snelle ondertekening van een Egyptisch-
Israelisch vredesverdrag in de weg te
kunnen staan. En toen op 12 oktober de
vredesconferentie werd geopend, wees
alles erop dat het om een routinezaak
ging; het uitwerken van een aantal de
tails.
Over de grondwetsherziening, de
belangrijkste taak dus voor de jongste
Belgische regering, zijn de partijen die het
kabinet ondersteunen het overigens nog
niet eens. De meningsverschillen tussen
Vlaamse en Waalse christen-democraten
en socialisten, alsmede de Vlaamse Volk
sunie en het Brusselse FDF draaien vooral
om de vraag in hoeverre Brussel een zelf
standig gewest moet worden naast Vlaan
deren en Wallonië.
De coalititepartijen bevestigden hun
trouw aan het zogenaamde Egmont-ak-
koord, dat voorziet in een hervorming van
de Belgische staat in federalistische zin.
De Vlaamse CVP wil echter bepaalde con
cessies aan de Franstalige meerderheid in
Brussel terugdraaien. Het gaat hierbij
Ministers en Knessetleden op hun beurt,
gesterkt door de activiteiten van Saun
ders, die zo duidelijk bezig was de politie
ke relatie tussen het vredesverdrag en de
Palestijnse kwestie te benadrukken, wa
ren zich maar al te bewust van de kritiek
op hun eigen geloofwaardigheid. Daarom
spreken niet alleen zij, maar ook Begin zelf
ferme taal.
De bestaande nederzettingen op de West
oever zullen worden versterkt, om nog
maals te onderstrepen dat de Palestijnse
autonomie een wassen neus is, die zowel
Israels rechten als de vrede met Egypte
niet in de weg mag staan. Begin stelt zelfs
voor zijn eigen kantoor en dat van Dajan
over te brengen naar het omstreden Arabi
sche Oost-Jeruzalem, dat door de Ameri
kanen als „bezet gebied” wordt be
schouwd.
I
TEHERAN (AP/DPA). In Iran is de rust nog steeds niet weergekeerd. In de
Zuidiraanse stad Jahrom werd gisteren de hoofdcommissaris van politie doodgescho
ten. Een hem vergezellende generaal, Ahmad Nadvar, werd door schoten ernstig
gewond. De dader ontkwam.
Beide mannen kwamen van een plechtigheid ter gelegenheid van de 59ste verjaardag
van de sjah.
Ook in de hoofdstad Teheran werden gisteren weer ongeregeldheden gemeld. Volgens
kranten zijn daarbij gisteren en woensdag zeven mensen om het leven gekomen. De
dagbladen schreven gisteren ook, dat voor het eerst betogers met geweren waren
gewapend en daarvan ook gebruik maakten in hun strijd tegen politie en militairen.
Ook in het godsdienstig centrum Qom van waaruit al eerder rellen waren gemeld, is
het gisteren weer tot een felle confrontatie gekomen tussen politie en demonstranten. De
politie maakte gebruik van traangas en er werd in de lucht geschoten. Twee mensen
zouden zijn gedood.
Volgens onbevestigde berichten zou de nu al maandenlang voortdurende onrust in
Iran aan meer dan 1000 mensen het leven hebben gekost.
De spanningen in het land worden veroorzaakt door aan de ene kant conservatief-
religieuze groeperingen die gekant zijn tegen het moderniseringsstreven van de sjah en
aan de andere kant door links-militante bewegingen, die het heersende regime in hun
land autoritair en dictatoriaal vinden. In deze kringen wordt ook de ontbinding van de
Iraanse geheime politie, de SAVAK, geëist.
e leger-
n op de J
e verla-
njeugd-
nensys-
ït motto
VI bij de
eren te
len per
;en voor
inensys-1
erkelijk
