Koerswaarde
aandelen
fors lager
Vervoersbonden FNV:
in Franse
Nieuwe Chinese
missies op komst
Meer overheidszeggenschap
nodig over krantenfusies
Aanvoer van olie
ervic
De Top 3 thrillers
van de maand
havens ligt stil
ün
Gegadigden voor
KNSM-woningen
in Amsterdam
■■I
PvdA-kamerleden:
ER
Spion van nobel bloed
Verloren Hercules
Zwart Gambiet
gespecialiseerd in
spanning en avontuur.
1W
ijthoff Verkrijgbaar bij iedere boekhandel.
r
Heem-
*-
e is ge-
geval is het niet alleen nodig uit concurrentie- en sociaal-politieke
ag na!
met de
en voor
ift reed
jpleidin
/an
UTRECHT. Voorzitter Schroer van de Vervoersbonden-FNV
vindt dat premier Van Agt bezig is het sociale klimaat in ons land te
verzieken. De minister-president werd verweten niet over een antenne
te beschikken die hem in staat stelt signalen uit de maatschappij op te
vangen.
WASHINGTON (ANP). Pre
sident Carter van de Verenigde
Staten vindt dat het afgelopen
moet zijn met de koersdaling van
de dollar op de wisselmarkten. Hij
heeft daarom in samenwerking
met zijn regering, het centrale
bankbestuur in de VS en autori-
tieten in het buitenland een aantal
maatregelen genomen. Dat hij in
de roos heeft geschoten bleek gis
teren onmiddellijk na de bekend
making, want de dollar herstelde
zich krachtig en het goud daalde
scherp in prijs.
socia
iren 4
DEN HAAG. De voorgenomen fusie tussen de Nederlandse
Dagbladunie en Elsevier onderstreept nog eens de noodzaak voor
aider de verregaande overheidsbevoegdheden ter toetsing van fusies. In dit
overwegingen, maar wordt ook de verscheidenheid van berichtgeving
bedreigd.
EDRIJ
19
ECONOMIE
3 Carter neemt maatregelen
50 105,00
ter ondersteuning dollar
Van Agt verziekt
sociaal klimaat
(Van onze redactie economie)
ot. fond»
n,
10,60
(ADVERTENTIE)
dollar. Hij kondigde een pakket maatregelen aan.
Vredeling wil Europees beleid
ter bestrijding werkloosheid
in
(Van onze redactie economie)
1.1
419
Bovendien voorzien de plannen in de
verkoop van bijzondere trekkingsrechten
(SDRs) op het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) voor de tegenwaarde van
twee miljard dollar in yen, marken en
Zwitserse franken, de geldeenheden ten
opzichte waarvan de koersdaling van de
dollar het scherpst is geweest. De Ameri
kanen trekken dan nog voor twee miljard
dollar in yen en marken op het IMF en kort
daarna nogmaal voor een miljard dollar.
Dit schrijven de PvdA-Tweede-Kamer-
leden Roethof, Woltgens en Poppe in
schriftelijke vragen aan de ministers Gar-
deniers (CRM), Van Aardenne (Economi
sche Zaken) en Albeda (Sociale Zaken). De
PvdA-kamerleden vragen de bewindslie
den of de fusiecontroleregels van de Soci-
aal-Economische Raad in dit geval in acht
worden genomen.
Het disconto (officieel rentetarief) van
de Federal Reserve Bank van New York,
de belangrijkste van de twaalf centrale
banken in de Verenigde Staten werd giste
ren met onmiddellijke ingang van 8,5 tot
9,5 procent verhoogd. Naar verwachting
zullen de overige elf spoedig volgen.
In totaal dertig miljard dollar is beschik
baar om de dollar te beschermen tegen
verdere speculatieve aanvallen. Er zal op
grote schaal gebruik worden gemaakt van
de regelingen inzake valutahulp („swaps”),
die zijn getroffen met Japan, West-Duits-
land en Zwitserland. De Duitsers houden
daarvoor zes miljard dollar beschikbaar,
de Japanners vijf miljard en de Zwitsers
vier miljard dollar.
Het Amerikaanse ministerie van Finan
ciën verdubbelt de hoeveelheid goud die
het maandelijks op zijn veilingen aan
biedt, tot 1,5 miljoen ounce (van 31,1
gram). Deze maand wordt nog 750.000 oun
ce aangeboden, volgende maand komt de
dubbele hoeveelheid onder de hamer.
De Amerikaanse schatkist zal in vreem
de valuta’s luidend papier voor de tegen
waarde van tien miljard dollar in het bui
tenland plaatsen op de openbare markten,
dus niet bij de centrale banken. De bijzon
derheden moeten nog worden geregeld.
Al deze maatregelen hebben volgens het
ministerie ten doel het overschot aan dol
lars in binnen- en buitenland dat de
koersdaling van de laatste tijd heeft ver
oorzaakt „op te dweilen”. Zo wordt het
aanhouden van gelden in de Verenigde
Staten aantrekkelijker gemaakt door de
verhoging van het bankdisconto, het tarief
President Carter bij het betreden van het podium in de perskamer van het Witte
Huis, waar hij zou mededelen dat het afgelopen moet zijn met de koersdaling van de
waartegen de gewone banken bij de cen
trale bank kunnen lenen.
DEN HAAG. „Wat mij erg stoort, is
dat het op Europees niveau niet mogelijk
is topvertegenwoordigers van werkge
vers en werknemers aan één tafel te krij
gen. Wat nationaal volstrekt normaal is,
missen we op het Europese plan. Vaak
krijgen wij in Brussel te horen dat we een
vaag beleid voeren, maar we missen de
sociale kanalen om werkelijk beleid te
voeren.”
De centrale ondernemingsraad van
de KNSM is inmiddels op de hoogte
gesteld van het voornemen van de
KNSM om de 200 woningen van de
Minister Blumenthal verklaarde dat de
Amerikaanse regering vastbesloten is een
eind te maken aan de ongezonde situatie.
„Een feit is dat de situatie op de wissel
markten, die met dit programma moet
worden verbeterd, uit de hand is gelopen.”
De koersdaling van de dollar heeft in de
VS geleid tot prijsstijgingen voor import-
goederen en heeft aldus de inflatie aange-
wakkerd. Hij erkende dat de daling een
negatieve uitwerking heeft gehad op de
kracht van de Amerikaanse economie.
Op een bijeenkomst in Utrecht zei
Schroer: „Van Agt heeft deze week in
Eindhoven gezegd dat een situatie dreigt
zoals in 1957, toen de koopkracht van de
modale werknemer met drie procent kel
derde. Hij heeft de vakbeweging gewezen
op de behoefte aan overleg en op het
aanhalen van de broekriem. Het bespelen
van de angst, het wijzen op oen nog grotere
werkloosheid en het verlies van koop
kracht zijn ongehoord valse dreigingen,”
aldus Schroer.
Volgens hem gaat de regering geheel
voorbij aan de kritiek die de vakbeweging
heeft geleverd op de ombuigingsplannen.
„De arbeidsvoorwaardennota van de FNV
staat haaks op Bestek ’81. De regering wil
de problemen op de klassieke methode
oplossen, door de zwaarste offers te vra
gen aan de zwaksten in de samenleving,”
aldus Schroer.
In zijn toespraak leverde Schroer even
zeer kritiek op de .Joonbrief” van Albeda.
dat de partijen zich kunnen vinden in het
document van de commissie. Als de confe
rentie echter even weinig oplevert als die
van vorig jaar, verwacht Vredeling een
botsing met de vakbonden.
De gemiddelde koers daalde van 401
tot 366. De beurswaarde-index lokaal
ging van 135,3 naar 125,5 (1970 is 100).
In de vergadering van de vervoersbon
den van de FNV kwam het te voeren
arbeidsvoorwaardenbeleid voor 1979 aan
de orde. Instemming werd betuigd met de
doelstellingen zoals de FNV die voor het
komende cao-overleg heeft opgesteld:
handhaving van de koopkracht tot 30.000
gulden (het inkomen van de modale werk
nemer), het via verschillende vormen in
voeren van korter werken, met in het uiter
ste geval een eigen financiële bijdrage.
De algemene beurswaarde-index zakte
van 100,5 naar 91,9.
«hnische
fouten
koersen,
voor dit
men euvel
uus aan.
John le Carré
Het cynische spel van geheime diensten. John le Carré op
z'n best. Paperback; 29,50
or
sica
I
DEN HAAG (ANP). De koers
waarde van de gewone Nederlandse
aandelen op de Amsterdamse effecten
beurs is in oktober fors gedaald, name
lijk van 56.267 mln tot 51.756 mln, bij
een iets hogere nominale waarde. De
waardedaling strekte zich over alle sec
toren uit, zo blijkt uit gegevens van het
CBS.
Denis Pitts
Adembenemend verslag van een geheim wapentransport
boven Afrika. Paperback; 14 50
1,00a
,10.00
Eric Clark
Russisch dissident pion op het sinistere schaakbord van
CIA en KGB. Paperback; 14,50
President Carter zei gisteren dat de aan
houdende daling van de wisselkoers voor
de dollar duidelijk niet wordt gerechtvaar
digd door de economische situatie, waar
de notering een afspiegeling van moet zijn.
De 200 woningen worden voor veertig
procent bewoond door werknemers of
oud-werknemers van KNSM. Het be
drijf beschouwt de exploitaite van wo
ningen „onder de huidige omstandighe
den als een bedrijfsvreemde activiteit”,
die moet worden beëindigd, maar de
KNSM heeft geen haast met de ver
koop, aldus de woordvoerder. „De di
rectie hecht groot belang aan de be
scherming van de rechten van de huidi
ge bewoners”, zo voegde hij hieraan
toe.
Om de kredietverlening in de Verenigde
Staten aan banden te leggen is niet alleen
het disconto verhoogd, maar moeten de
handelsbanken ook nog eens twee procent
van alle bij hen staande deposito’s van
meer dan honderdduizend dollar zonder
rentevergoeding bij de centrale banken
plaatsen.
Zijn minister van Financiën, Michael
Blumenthal, had eerder de eis van vak-
bortdsleider George Meany inzake loon- en
prijsbeheersing van overheidswege van de
hand gewezen. Blumenthal zei: „Wij zijn
niet van oordeel dat beperkende maatre
gelen passend zijn.” Hij merkte op dat de
loon- en prijsbeheersing van 1971 tot een
scherpe economische inzinking heeft ge
leid. De minister hoopt dat de vakbewe
ging het voorbeeld van de ondernemers zal
volgen: die hebben laten weten te zullen
meewerken aan het regeringsplan voor
bestrijding van de inflatie door middel van
vrijwillige matiging.
De Amerikaanse president zei er goede
hoop op te hebben dat zijn maatregelen in
binnen- en buitenland effect sorteren. In
een vraaggesprek met een „actiegroep te
gen inflatie” in St. Louis gaf hij als zijn
„persoonlijke” mening te kennen dat de
dollar is ondergewaardeerd. Hij zei geen
plannen te hebben om bindende maatrege
len te nemen op het gebied van lonen en
prijzen.
Niet alleen het paal en perk stellen aan
overwerk, het aanpakken van. uitzendar
beid en vervroegde pensionering moeten
bijdragen tot herverdeling van het aantal
beschikbare banen. Vredeling ziet veel in
de groei van de dienstensector (banken,
verzekeringsbedrijven, winkels). Hij wees
erop dat die groei vergeleken met de
Verenigde Staten in Europa aanzienlijk
is achtergebleven. In de VS levert deze
sector tweederde van het aantal banen,
tegen slechts de helft in Europa.
44,90
132,00
Ï5U0
37,50
7,00
78,00
23,01
55.00
110,00
35,11
57,50
47,50
73,00
29,50
56,50
,00b 127,50
99,00
88,50
3O,50i
105,00
64,00
128,00
53,00
37,00
30,00
49,00
65,00
36,50
34,06
582,00
49,50
60,00
51,01
47,87
44,5i
1213
31,00
37,50
120,51
53,50
36,5
5>'
58,5
147,
60,
96,00
169,
57, S
50,
115,01
421
26,1
651
58,0
90,0
45,5
311
.112;
75,
54,
48,
168,
34.
I 79,
I 111,
52,
52.
39
40.
285
506
162
136
280
Om een effectieve strijd tegen de werk
loosheid te voeren, moet binnen de EG
worden gekomen tot gerichte stimulering
van de investeringen. De groei van het
aantal arbeidsplaatsen blijft achter bij de
stijging van de produktiviteit. „We moeten
er van uitgaan dat de economische groei,
die nu weliswaar buitengewoon laag is,
zeker tot in de jaren tachtig laag blijft.
Daarom kunnen we de komende jaren niet
zonder herverdeling van de arbeid. Volle
dige werkgelegenheid, zoals in de jaren
zestig, komt nooit meer terug. De invloed
van de overheid op de investeringen moet
dan ook veel groter worden, of men dat nu
leuk vindt of niet. Ik acht het niet uitgeslo
ten dat het moet komen tot een meldings
plicht,” aldus Vredeling.
(Van onze parlementsredactie)
Na het bekend worden van de maatrege
len zijn de koersen van het Amerikaanse
geld op de wisselmarkten in Europa giste
ren laat op de dag met sprongen omhoog
gegaan. De goudprijzen zakten dienove
reenkomstig. In Londen zakte de notering
van 238,65 dollar per ounce bij de officiële
vaststelling van ’s morgens in korte tijd tot
220 a 230 dollar, ’s Middags werd de prijs
met vertraging bepaald op 227,50
dollar. In New York werd bij opening van
de handel voor in Londen te leveren goud
ongeveer 219 dollar genoteerd na een slot
van 239,50 tot 240 dollar op dinsdag. De
handel liep volkomen uit de hand.
nisters, werkgevers en werknemers, die 9
november in Brussel wordt gehouden.
Beperking van het stelselmatig laten
verrichten van overwerk, acties tegen mis
bruik van uitzendarbeid en de praktijken
van koppelbazen en vooral de ontwikke
ling van flexibele pensioenregelingen ziet
de Europese Commissie als bitter noodza
kelijk om het aantal werklozen in de EG
(momenteel zes miljoen) terug te brengen.
Daarenboven moeten in de komende jaren
nog eens 12 miljoen extra arbeidsplaatsen
worden geschapen om de gevolgen van de
geboortengolf van de jaren vijftig en zestig
en de toenemende aanspraken van gehuw
de vrouwen op een volwaardige baan te
kunnen opvangen.
Daarom is het van belang dat de komen
de conferentie een succes wordt. Deze
heeft echter geen enkele beslissingsbe
voegdheid, maar is bedoeld om het beleid
van de lidstaten onderling beter te kunnen
afstemmen. Vredeling heeft goede hoop
>n in eff I'raanse olie voorziet in hooguit acht pro-
zaak IS cent van de Franse behoefte.
Overigens gaat het Vredeling er niet om
de werknemers binnen de EG aan meer
vrije tijd te helpen. „Het gaat, en dat wordt
nog wel eens vergeten, uitsluitend om de
spreiding van de werkgelegenheid.”
Daarin doet de minister het ruilvoorstel
om de korting op de sociale uitkeringen
niet te laten doorgaan als de werknemers
tenminste bereid zijn tot extra loonmati
ging. „Omdat de vakbeweging daar niet
intrapt, kan zij straks als de grote schuldi
ge worden aangewezen,” aldus Schroer,
die verder de uitspraken van bank-topman
en oud-minister Langman als zouden
200.000 man zwart werk verrichten, kort
maar krachtig bekritiseerde. „Gezwam en
gelul in de ruimte”, aldus Schroer.
hand te doen. Gisteren had de onderne
mingsraad opheldering gevraagd aan
de raad van bestuur van de KNSM over
persberichten, waarin sprake was van
onderhandelingen met een beleggings
maatschappij over de verkoop van 800
KNSM-woningen.
De ondernemingsraad eiste, dat
eventuele onderhandelingen hierover
onmiddellijk worden gestaakt, en
drong voorts aan op opening van zaken
en het betrekken van de ondernemings
raad bij de verdere ontwikkelingen.
Verschillende personeelsleden en ande
re bewoners van de KNSM-huizen zijn
van plan een bewonerscommissie in te
stellen, die aan het overleg moeten deel
nemen.
De PvdA vreest dat samengaan van de
twee bedrijven nadelige gevolgen kan heb
ben voor de verscheidenheid van informa
tievoorziening door dag- en weekbladen in
ons land. Zij vragen verder wanneer de
regering met het aangekondigde wetsont
werp ter toetsing van fusies zal komen.
Ook willen zij weten wanneer een voorstel
kan worden verwacht dat strekt tot het
geven van een wettelijke grondslag aan
ten minste de bestaande SER-regels.
De kamerleden vragen de bewindslieden
voorts hoe ver het staat met een wetsvoor
stel dat aantasting van de verscheidenheid
van de pers als gevolg van fusies moet
tegengaan. Dit zou moeten gebeuren door
de invoering van een wettelijke verplich
ting tot aanmelding van persfusies. Ook
moet de overheid volgens de kamerleden
het recht krijgen ongewenste fusies te ver
bieden, als zij de verscheidenheid van de
pers aantasten of tot een ongewenste
machtsconcentratie leiden.
DEN HAAG (ANP). Dit jaar komen
in samenwerking met het centrum voor
handelsbevordering nog twee economi
sche missies uit China naar ons land. Op 3
november wordt een missie verwacht van
de Chinese organisatie, die zich met de in-
en uitvoer van granen, oliën en levensmid
delen bezig houdt.
Zij wil in Nederland technische kennis
vergaren op het gebied van slachthuizen,
het mengen van veevoeder, de verwerking
van vlees tot vleeswaren enz. Zij komt ook
kennis opdoen op het gebied van de kunst
matige inseminatie. De missie verblijft tot
23 november in ons land.
Van 2 tot 12 december bezoekt een Chi
nese missie ons land, die zich in Rotterdam
en Amsterdam komt oriënteren op het
gebied van het transport van gestorte la
ding.
Aldus ir. H. J. Vredeling, die als Neder
lands lid van de Europese Commissie (het
„dagelijks bestuur van de Europese Ge
meenschap) is belast met sociale aangele
genheden. Gisteren lichtte Vredeling in
Den Haag de uitgangspunten toe die de
Europese Commissie heeft geformuleerd
om de werkloosheid in de negen lidstaten
een halt toe te roepen. Effectieve bestrij
ding daarvan is het centrale thema van de
drie-partijenconferentie van Europese mi-
AMSTERDAM. Volgens een
woordvoerder van KNSM hebben zich
„enkele gegadigden” gemeld voor de
200 woningen in Amsterdam-Noord,
die het bedrijf van de hand wil doen.
Van echte onderhandelingen met deze
geïnteresseerden kan echter nog niet
worden gesproken, aldus KNSM.
genoteel
119,00 439
4,35 6
PARIJS (ANP). De staking van de
Franse zeelieden heeft de aanvoer van
ruwe olie in de Franse havens stilgelegd;
als gevolg daarvan is de levering van olie
vanuit het industriecentrum Fos bij Mar
seille aan elf raffinaderijen in Frankrijk,
Zwitserland en West-Duitsland gestaakt.
De bevoorrading van Westdiütse en Zwit
serse raffinaderijen gebeurt nu via Genua
en Rotterdam.
Naar van welingelichte kringen in Parijs
werd vernomen wordt er vrijwel nergens
in Frankrijk olie aangevoerd. Verscheide-
ne raffinaderijen kunnen al niet meer wer-
e ken, andere draaien op een laag pitje. Een
en ander heeft niets te maken met de
staking bij de Iraanse olie-industrie;
Tenslotte wil Vredeling systematisch on
derzoek naar het effect van economische
en sociale maatregelen. „Dat gebeurt nog
veel te weinig,” vindt hij, „waardoor de
lidstaten nu volledig in den blinde varen.”
cent van de Franse behoefte.
In Marseille wordt ongeveer negentig
procent van de Franse olie-import overge
slagen. Er is al verscheidene dagen geen
tanker meer gelost. De zeelieden staken uit
protest tegen de gewoonte van de Franse
rederijen om Aziatische zeelieden aan te
stellen op slechte voorwaarden. Dit gaat
ten koste van de werkgelegenheid onder
de Franse zeelui. Frankrijk heeft een voor
raad olie in reserve overeenkomend met
een normaal verbruik gedurende negentig
dagen.
12510 29ol
1
ex-claim,
n-laten.
50
50
,20f 115,05
00 -
,10
,80
00
,00
.50
.00
,60
00b
,20e
.00
00b
,30
,00e
.50
,30
.00 1
,80
,00 1
1,00
1,50
),00
1,00
1,00
5,10
1,80
0,00 I
0,00
2,00
2,70
1,50
7,00
0,00
8,70
6,20
8,00
9,00
0,60
5,501
0,00
8,00
5,00
0,00
4,50
,4,50
4,40
>6,70
17,50
12,20
>9,50
>2,50
16,00
12,50
>8.50
15.00
10,00
16,00
12.00
50,00
30,20
72,20
01,20
45,10
49,50
33,50
36,50
85,00
54,00
30,00
68,00