Nieuwe musical van Seth Gaaikema oppervlakkig amusement Zeldzaam zilver onder de hamer Treurig vertoon van nieuwe aanwinsten in Haarlemse Vleeshal I 25 Eeuwen Europese kunst. Bekroond. M Eduard Verkade geëerd met tentoonstelling, biografie en postzegel „Als Pasolini nog had geleefd had ik andere film gemaakt r r 5. U-boek door Pieter van Lierop IP SERGIO CITTI VERDEDIGEND OVER CASOTO 'SCMCXW1EIDI Jodie Foster Postume hulde in Theatermuseum 19 7 8 NOVEMBER VRIJDAG 3 KUNST >4 n 11 ur. ilingee» De Haan ORKEST NOORDHOLLANDS PHILHARMONISC blijkt. sectie ’2.44 W 505,-PI r| i I II Swingpop weigert echt te swingen (Van onze kunstredactie) KO VAN LEEUWEN (ADVERTENTIE) Concertgebouw Haarlem - dinsdag 7 november 1978 - 20.15 uur TWEEDE CONCERT SERIE A entrée f 12,— (a.i.) c.j.p. geldig c.k. Kunstaankoop behoeft andere formule (ADVERTENTIE) waarin niets gebeurt. Een dag uit het leven CEES STRAUS t „c,r waren au kanton Waar Pasoiinj jas), ga- I parket- e woon- etegelde gekleurd i, aparte van bos, (gewerkt >vat o.a. rd, luxe limte. 11.22.1 kelijk zelfs zuUen regisseren ook, AMSTELVEEN. Seth Gaaikema, be kwaam vertaler van tal van musicals, waaronder My Fair Lady en Kiss me Kate, heeft nu zelf zo’n muzikale produktie ge schreven. Swingpop is de titel ervan en donderdagavond was de première in het Cultureel Centrum van Amstelveen. Een kleurige, snelle produktie is het geworden met meer dan twintig liedjes en met in de leidende rollen Lex Goudsmit, Sylvia de Leur, Robert Long, Leen Jongewaard en Nelleke Burg. Er is een vlot en stevig dansend balletgroepje van vijf danseres sen aan toegevoegd en het geheel wordt ondersteund door een orkestje dat onder leiding van Henk de Jonge een maximale inzet laat horen. Maar van werkelijke stellingname is in het geheel geen sprake. Het is gewoon een programma geworden van oppervlakkige liedjes rond een simpel verhaaltje. Bij mij leidt dat al spoedig tot verveling en het was dan ook met blijdschap dat ik het einde van Swingpop voelde naderen. Vooral te leurstellend in deze musical is het optre den van Robert Long, die als ontwerper Guido de mooie jongen moet speler., waar bij Gaaikema hem ook nog de zeven hoofdzonden laat afzweren. Long zingt zijn aandeel naar behoren, maar weinig De jury, waarschijnlijk wijs geworden door de kritiek van de laatste jaren die niet Wie verder in de sector fotografie kijkt, moet veel moeite doen om enige kwaliteit te onderscheiden. Er zijn enkele uitzonde ringen (behalve Van Leeuwen werken ook Zwaanswijk en Röling met een verfrissend soort relativering) maar over het algemeen is de kwaliteit uiterst bedenkelijk. In ieder geval doet het de opvatting niet goed dat fotografie ook een zelfstandige tak van de beeldende kunst is. Er hangt werk in de Vleeshal waarvan de makers duidelijk vin den dat ze niet anders kunnen, maar mis schien liever een stuk grafiek of schilderij hadden gemaakt. Maar het publiek in Amstelveen leek mij enthousiast en misschien is Swingpop voor een avondje oppervlakkig amuse ment ondanks alle tekortkomingen toch wel leuk. Mij heeft deze musical niet kun nen boeien. Hetzelfde bedrag werd neergelegd voor een paar ruitersporen met de gegraveerde kaartverkoop en plaatsbespreken aan de kassa van het Concertgebouw, Lange Begijnestraat 13, Haarlem van 10-15 uur; telefonisch 32 09 94 van 12-15 uur. dirigent: ANDRÉ VANDERNOOT soliste HANNEKE VAN BORK - sopraan De aankopen en een gedeelte van de overige inzendingen zijn, tot en met 26 november in de Vleeshal te zien, dagelijks van 10-17 uur, op zo- en feestdagen vanaf 13 uur). AMSTERDAM. De toneelspeler Edu ard Verkade werd op 15 juni 1878 gebo ren, honderd jaar geleden dit jaar, en daarom is er als postume hulde een uitge breide tentoonstelling ingericht in het Theatermuseum, verscheen er een postze gel waarop Verkade te zien is als Hamlet in een decor van professor Wijdeveld en werd donderdagmiddag in het Theater Instituut een lijvige biografie van de gro te toneelleider van weleer ten doop ge houden. Eduard Verkade is de titel van het boek en het is geschreven door de weduwe van de in 1961 overleden acteur, dr. Eline Verkade-Cartier van Dissel, die er zes jaar aan heeft gewerkt. nogal wat musicals en ook die verschillen van kwaliteit. Helaas behoort Swingpop niet tot het beste, gelukkig ook niet tot het allerslechtste op dit gebied. Maar het is al net als bij de theatershows van Seth Gaai kema zelf, je weet niet waar je nou precies aan toe bent met de diversiteit van menin gen die speels tussen de buien door wor den verdeeld. Swingpop had met een beet je stellingname en met wat meer echte fantasie een schitterende en feestelijke afrekening kunnen worden met de vrouw als sexy reclame-fenomeen. HEREN- jizen en iet open iken met mer met e zolder r Beslo- Swingpop is geregisseerd door de Engel se regisseur Maurice Stewart. Hij heeft er heel wat beweging in gebracht maar toch, Swingpop weigert echt te swingen, hoe vlot de handeling ook verloopt en hoe geolied de changementen binnen het fraaie, tribune-achtige decor van Corsti- aan de Vries ook verlopen. De muziek klinkt mij „grijs” in de oren. Ze is beslist niet opvallend maar werkt bij vlagen meer dan alleen maar ondersteunend. De mu ziek voor Swingpop is een samenstelling van melodieën aan de hand van composi ties van Roelof Stalknecht. Ferry Wienne- ke en Seth Gaaikema zelf. (NBM-I JÖNBMJ spiritueel en zijn acteren laat alles te wen sen over. Nelleke Burg, Sylvia de Leur, Lex Goudsmit en Leen Jongewaard zor gen tenminste nog voor enkele aardige uitschieters. Bijvoorbeeld de scheldkanon nade tussen Jongewaard en Nelleke Burg, waarbij het even heel duidelijk wordt op welk artistiek niveau de hele voorstelling had kunnen staan. Een zeer juiste aankoop werd gedaan met een drietal werken van Ronald Ruse- ler, een kunstenaar die zich de laatste tijd op een opvallende wijze weet te ontplooi en. Ruseler exposeerde kort geleden bij de SBK en liet daar al zijn voorkeur voor het vliegen in zijn breedste context zien. Nu, in de Vleeshal, is zijn werk nogal conceptueel van karakter, maar de uiterst suggestieve aard is nog steeds volop. Het is overigens te betreuren dat sommige objecten die bij de SBK te zien waren, niet door de ge meente konden worden aangekocht. De synthese van een- en driedimensionaal schilderen die door Ruseler zeer krachtig wordt uitgewerkt, kwam destijds al over tuigend naar voren. op dat ze het alsnog wilde doen. Jodie Foster was een voorwaarde om de film te kunnen maken, haar naam vergroot de afzetmogelijkheden. Ik zoch naar een meisje dat een enigszins ondeugende in druk kon maken. Zo iemand is in Italië bijna niet meer te vinden. Zo heb ik voor mijn allerlaatste film een 12-jarig jongetje nodig. Drieduizend heb ik er op zicht ge had, maar ze waren allemaal ongeschikt. In Italië zijn geen kinderen meer die onbe dorven en spontaan zijn. Je krijgt ze niet eens meer lachen. Dan heb je dus een buitenlands kind nodig.” Tijdens de opnamen voor Casotto is veel geïmproviseerd. De film is vrijwel zonder script gemaakt, aldus Citti. „Ik bedenk het meestal tijdens de opnamen. Als ik iets gedaan heb, dan doe ik het daarna niet graag opnieuw en ga dan liever iets nieuws proberen. Het lijkt me de enige methode om de waarheid te vinden in een film.” Casotto is opgenomen in de studio in plaats van aan een echt strand. Citti: „De film is opgenomen in dertig draaidagen en dat is in de studio gebeurd omdat de handeling zich in één dag afspeelt en je hebt nooit de garantie dat je gedurende dertig draaidagen op het strand hetzelfde licht, hetzelfde weer zult houden.” (Van onze kunstredactie) LAREN (NH). Op de antiekveiling van Christie’s in het Noordhollandse La ren is een bedrag van 32 duizend gulden betaald voor een zeer zeldzame zilveren Delftse molenbeker uit 1661. Een minia tuur voorwerp Haarlems zilver, een slechts drie centimeter hoog paardje bracht 7 duizend gulden op. UTRECHT. De Italiaanse regisseur Sergio Citti heeft aan de Cinemanifesta- tie zeker niet een van de sterkste films bijgedragen Casotto, een verslag over alledaagse mensen, gefilmd vanuit badca- bines op het strand maar wel een boei ende persconferentie. Dit hing nauw sa men met het feit dat Citti 16 jaar nauw heeft samengewerkt met de in 1975 ver moorde meestercineast Pier Paolo Paso lini. De aankopen zijn vaak een loterij ge noemd; je kon wel inzenden maar omdat het budget zo laag was, had je nauwelijks kans dat je werk werd aangekocht. Dit jaar deden er 34 kunstenaars mee die 77 werken inzonden waarvoor in totaal ruim 34 mille beschikbaar was. Die werken moesten vallen in de categorie „object” en „fotografie”. Het zal vooral de eerste cate gorie zijn die de meeste kunstenaars heeft weerhouden om deel te nemen, want het prijspeil van tegenwoordig (materiaal, transport etc.) leidt ertoe dat alleen al voor een eenvoudig plastiek een veelvoud van het nu beschikbare bedrag moet worden betaald. Die staan er dan ook niet in de Vleeshal. Er is wel wat keramiek, soms onduidelijk van bedoeling, soms ook heel aardig van kwaliteit. Van Peter Hoogland bijvoor beeld die zich bezighoudt met ontwikke lingsprocessen als groei en verval. Hij kreeg niet lang geleden de volledige Vishal tot zijn beschikking, maar werd nu door de jury niet .goed bevonden om te worden aangekocht. De teksten die Gaaikema voor Swingpop bijeen schreef wemelen op een irritante wijze van de pakjesavondrijmelarij. Dialo gen die als gedichten in een ganzepas ritme voortwiebelen. Als Jongewaard weer aart zo’n rijmpje bezig is, dan klinkt het alsof hij een verjaardagswensje op zegt. Een onnatuurlijk gebruik van taal dat in deze musical in het geheel geen functie heeft. gewerkt aan een film die als werktitel had Kolossaal Pornografische Theologie. Die zou gaan over één van de „Drie Konin- gen”, die in de nabije toekomst wederom een komeet volgt en zo door een wereld trekt die volledig is verwoest. Uiteindelijk komt hij bij het graf van Christus, maar niemand schijnt Christus meer te kennen. Dan bedankt die koning de ster, omdat hij op deze wereld zoveel te zien heeft gekre gen. Ik zit er toch over te denken om deze film alsnog te maken, omdat het script tenslotte al voor negentig procent rond was.” Onder de titel Schoonheid in Beeld wordt een magnifieke tocht gemaakt door 25 eeuwen kunst. Alle opeenvolgende kuituren die Europa heeft gekend, worden onder de loupe genomen en steeds wordt het meest essentiële, het meest kenmerkende uit een bepaalde kuituur belicht aan de hand van schitterende foto's en korte verhelderende teksten. Een boek dat iedere fase van de Europese kunst in kort bestek behandelt. Terecht bekroond. Bij uw boekhandelaar voor 32,50. Na 1 januari 1979 45,-. Of vraag informatie bij De Haan, Haarlem. Swingpop gaat over een etalagepoppen fabriekje dat door een Amerikaans bedrijf is overgenomen en moet gaan sluiten. Me neer Emiel (Lex Goudsmit) die de zaak in Nederland behartigt, krijgt zijn congé en met hem het gehele personeel. Zo begint de musical, waarin het Amerikaanse be drijf wordt vertegenwoordigd door advo caat Moenen (de duivel) die de aan Swing pop verbonden ontwerper Guido op „Faustiaanse” wijze aan banden legt. Als Guido met hem mee gaat naar Amerika (zijn ziel verkoopt) schenkt Moenen hem de ideale pop-vrouw. Deze kunstgreep met vele knipogen naar Goethe’s Faust, heeft als achtergrond de malaise in het etalage poppenbedrijfje, die volgens het program maboekje weer staat voor de algemene crisis waarmee de westerse wereld behept is. De door olie rijk geworden Arabieren worden er langs kromme wegen ook nog bijgesleept en in het programma wordt zelfs nog een vergelijking gemaakt met een middeleeuws mirakelspel. Nu zijn er heel wat middeleeuwse mira kelspelen en het is vanzelfsprekend geen wonder dat ze nogal in kwaliteit verschil len. Keren we terug naar het heden: er zijn S'-'--"-'---'-'-'-’-'- - - - - - AWWWWAV.M.V. I De volgende film van Sergio Citti gaat Twee stukjes brood heten. Twee weken geleden zijn de opnamen voltooid, de mon tage moet nog plaatshebben. In januari gaat hij in première. De hoofdrollen wor den gespeeld door Vittorio Gazman en Philippe Noiret als straatmuzikanten. Ver der twee niet-Italiaanse actrices: Catheri ne Deneuve en Jodie Foster. Citti: „Deneuve, die in een televisie-re- clame-achtig droombeeld verschijnt, vroeg ik voor de rol toen ik haar bij stom toeval op het vliegveld tegenkwam. Ze had er geen trek in, zei ze, maar later belde ze mal houdt. Het is een soort uitdaging aan jens .mezelf gewee t om deze film te maken, jrweg i„’ waarin niets gebeurt. Een dag uit het leven pbod I van eenvoudige mensen, die eigenlijk niks erkoct 1 Programma: Wagner - Voorspel „Lohengrin” Ravel - Shéhérazade Mahler - Symfonie no 4 Iets beter kwamen Piet van Leeuwen en Fred Benjamins er vanaf. Van Leeuwens nuchtere en vaak onbevangen kijk op de beginfase van de fotografie werd gewaar deerd met de aankoop van een drieluik waarin de maker afstand neemt van alle technische hoogstandjes die momenteel in de fotografie zo’n opgang vinden. Van Fred Benjamins bezit de gemeente nu een manou (rotan) object dat representatief voor zijn stijl van werken mag worden genoemd. in het minst tot uiting kwam binnen het weer tot leven gewekte Haarlemse Kunste naars Overleg, heeft in haar rapport het advies gegeven om de indeling in catego rieën te laten vervallen, om de aankopen eens in de twee jaar te houden (met ge bruik van het dubbele budget dus) en om de expositie in zowel de Vishal als de Vleeshal te laten plaatshebben. Dat zijn stuk voor stuk gunstig werken de argumenten, al zou ik er voor willen pleiten om de aankopen jaarlijks te blijven houden maar dan met een verdubbeld budget. Het huidige bedrag, mag dan se dert het begin van de aankopen zijn ver dubbeld, voor de kunstenaar is dat nauwe lijks realistisch. Het thans gehanteerde budget zal in veel gevallen alleen de mate- riaalonkosten en een zeer laag uurloon dekken. Te overwegen zou zijn dat de kunstenaar niet alleen zijn onkosten er uithaalt, maar dat hij/zij ook in staat is een normaal, dus menswaardig bestaan te kunnen leiden. Daar bestaat nog steeds geen adequaat gemeentelijk beleid voor, integendeel zelfs, want de kunstenaar in Haarlem wordt nog altijd als een uitzonderlijk we zen beschouwd die maar het best in tal van gebreken kan delen: gebrek aan ateliers, gebrek aan expositiemogelijkheden, ge brek aan financiën. In weerwil van dit alles dienen zich toch steeds weer tal van talenten aan die tegen de verdrukking in omhoog komen. Iedere groepsexpositie, zelfs een bijeen gebrachte verzameling als deze, bewijst dat Haarlem kunstenaars heeft die op landelijk niveau kunnen mee doen. Het valt te betreuren dat dat op gemeentelijk niveau nog niet is doorge drongen. Sergio Citti heeft Casotto de film ging donderdag in de bioscopen draaien ge maakt met vrijwel uitsluitend technici die ook aan een reeks Pasolini-films hebben meegewerkt. Citti: „Ik heb sinds 1960 met Pasolini samengewerkt als co-scenarist en assis- tent-regisseur, dus verkeerde ik lang in het kringetje van deze zelfde mensen. Ik ge loof niet dat je kunt zeggen dat de geest van Pasolini nog in deze film rondwaart, ■maar wel dat Casotto in diezelfde sfeer van vriendschap is gemaakt als de films van Pasolini. Als Pasolini nog had geleefd, dan zou hij min of meer bij deze film betrokken zijn geweest. Ik had hem dan om raad kunnen vragen. Dan zou het een heel andere film zijn geworden. Vermoe delijk een betere. Dat is iets wat ik sinds Pasolini’s dood zeer mis. Hem kon ik «dies vragen en dan kreeg ik de waarheid te horen. Pasolini zou Casotto beter weten te verklaren dan ik het doe.” De film is volkomen anders dan twee eerdere films van Citti, Ostia en Story Scellarate, waar Pasolini dus nog bij be trokken is gweest. „Casotto is anders, om- dat het geen film is,” aldus de regisseur. „Dat idee had ik toen ik eraan werkte. Bij een film heb je een aantal acteurs, dat op de voorgrond ergens mee bezig is. Op de achtergrond een aantal figuranten dat an dere dingen doet. Wat mij interesseerde, was aandacht te geven aan de mensen die normaal op de achtergrond zitten. Een film heeft een lopend verhaal nodig en dat heeft Casotto niet. Voor een film moet je »n Bos een verhaal verzinnen dat het publiek be- nsterhaa8t> omdat je dat publiek anders voor de HAARLEM. Zelden heeft een exposi tie van de jaarlijkse gemeentelijke kunst- aankopen een treuriger vertoon te zien gegeven als thans het geval is in de Vlees hal. In niets wordt ook maar enigszins een afspiegeling gegeven van wat momenteel in het artistieke wereldje van Haarlem aan de orde is; een direct gevolg van de vele kritiek waarmee de aankopen in het verleden en terecht zijn omgeven. tekst „Beusichem den 25 augustus 1787”. Voor een Amsterdamse Louis XV brood- mand uit 1787 werd 12 duizend gulden betaald en vier, éveneens Amsterdams zil veren Louis XV-kandelaars gingen voor 25 duizend gulden onder de hamer. Een bronzen vijzel vond gisteren voor 24 duizend gulden een nieuwe koper, hetzelf de lot was een tinnen gildekan beschoren uit 1695 en in Duitsland gemaakt, die voor 18 duizend gulden van eigenaar verwis selde. Goede prijzen waren er eerder ook voor porselein betaald. Maar liefst 15 duizend brachten een paar slanke eierschalen en porseleinen Rozenburgvazen op, gemaakt in de Jugendstil. Acht duizend gulden be taalde tenslotte een nieuwe eigenaar voor een Chinees kraakporseleinen schotel. Op het officieel verschijnen van het boek Eduard Verkade volgde ook de ope ning van de tentoonstelling. Tot de eregas ten op de bijeenkomst in het Theatermu seum behoorden CRM-minister Til Garde- niers, de bejaarde actrice Sarah Heyblom, die nog met Verkade in Die Haghespelers heeft gespeeld, en mevrouw Eline Verka de-Cartier van Dissel. Minister Gardeniers, die reeds een onge bonden exemplaar van het boek over Ver kade had gelezen, noemde de biografie geweldig. Zij karakteriseerde Eduard Ver kade als een man die nieuwe richting aan het toneel gaf en daarmee in feite de kiem legde voor een nieuw toneelbeleid. De mi nister vond dat het boek ook een voortref felijk beeld geeft van de mens Verkade in het licht van zijn tijd, een tijd die hijzelf in grote mate beïnvloedde. Eduard Verkade was de jongste in een gezin van acht kinderen. Hij was door zijn ouders voorbestemd voor het zakenleven en wel voor het werk in de broodfabriek die zijn vader stichtte. Die fabriek was de voorloper van de huidige Verkade-fabrie- ken, bekend van koek, waxinelichtjes en plaatjesalbums. De jonge Eduard Verkade heeft het ge probeerd, stichtte zelfs een trijpfabriek, waarmee hij prijzen won door de kunstzin nige ontwerpen van zijn stoffen, maar kwam tenslotte toch bij het toneel terecht. Daar toonde hij zich zijn leven lang een zelfbewust zoeker naar het hogere in de kunst, het magische ervan. Geïnspireerd door zijn buitenlandse verblijven (Enge land, Duitsland), waardoor hij grootheden als Max Reinhardt en Gordon Graig leerde kennen, ontpopte hij zich vrij vroeg tot een werkelijk toneelleider. Het leven van Eduard Verkade wordt treffend weergegeven in het boek dat zijn weduwe schreef en dat op de tentoonstel ling, die tot en met 31 januari 1979 in het Theatermuseum, Herengracht 166-168 is te bezichtigen. Zowel op het boek als op de tentoonstelling zullen we in deze krant nog uitgebreid terugkomen. bijzonder meemaken. In een film kun je dat niet doen en daarom is Casotto eigen- UWD I»* geen film. Ik heb er geen boodschap epUI mee willen uitdragen. Mijn overtuiging is, dat film geen boodschappen hoeft over te 3ORI P brengen.” Heeft Citti dan geen moeite gehad met Pasolini’s laatste film Salo? Citti: „Salo heb ik zelf bewerkt en ik had hem aanvan- - ---_o--maar dan heel anders. De Sade is mij erg sympa- thiek. Ik zou in mijn film dan ook partij MMpi hebben getrokken voor de vier heren; de kwellers. Ik zou geen medelijden hebben ernouo gehad met de slachtoffers, omdat ik niet Sn Op o begrijp dat mensen zich slachtoffer laten maken. Op mijn manier zou de film bijna komedie zijn geworden, maar Pasolini van vond dat je zoiets niet kunt doen. En omdat ik niet de kracht zou hebben gehad een dergelijke film tot in den treure tegen kritiek te moeten verdedigen, heb ik Paso- lini aangeboden de film te maken. Dan zou ik zelf wel weer iets anders bedenken. En zo is het gebeurd. Ik heb Casotto gemaakt. *k zou mijn De Sade-film in 1980 hebben erlangd laten spelen. Pasolini bedacht de link met de Duitse bezetting.” „Er waren altijd verschillende projekten -i en ik tegelijkertijd aan raatwd! kwerkten. In Afrika zouden we De Wilde jad 1 lf *eder, gebaseerd op een boek van Pasoli- ni> gaan filmen. Sinds 1974 hebben we ü- „Acht poses", een fotocollage van Pieter Zwaanswijk die niet werd aangekocht. Te zien in de Vleeshal. ü- Mevrouw Eline Verkade-Cartier van Dissel signeert een exemplaar van het boek Eduard Verkade, dat zij schreef, en overhandigt dat aan CRM-minister Til Gardeniers. De minister opende daarop de tentoonstelling in het Theatermuseum, die aan Verkade gewijd is. ■it Sylvia de Leur temidden van haremdanseressen in de musical Swingpop van Seth Gaaikema.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 25