Ruimtevaarders veilig geland Tanzania vraagt stopzetting 3 olietoevoer naar Oeganda Frankrijk stopt levering wapens aan Zuid-Afrika Aanhouding leden vakbond TUSSEN ARGENTINIË EN CHILI in Sovjet-Unie Stakers eisen verwijdering leger uit oliegebied Iran peld Dracula AAN KENIA Vleermuis Algerijnse krant: Boumedienne is moe” Mislukte aanslag op Libanese minister 2 3 NOVEMBER 19 7 8 BINNEN- EN BUITENLAND 3 VRIJDAG door Nico Scheepmaker ironke poorli issiden tpogin leeft gist nomen o De m< ‘lijk stad jaagd is”. De Oegandese dictator Idi Amin, ïs naar h n door i ouilleboi ield en LOESAKA (AFP). Zes vlieg tuigen van de Rhodesische lucht macht hebben gisteren het vluch telingenkamp „Victory” van de zwartnationalistische bevrij dingsbeweging „ZAPU” in Zam bia aangevallen. In het kamp be vonden zich ongeveer 10.000 vrou wen en kinderen. Hierbij is een nog onbekend aantal doden en gewonden gevallen. Opnieuw aanval Rhodesië trijfel De vraag van Tanzania naar een olieboy- ïl- De nauwelijks vermoeide kosmonauten Kovalyenok (links) en Ivanchenkov na de terugkeer van hun recordvlucht in de ruimte. voor wie deze scheldnaam geldt, heeft zwart Afrika. :omen. in de o onafhankelijke vakbond zijn aangehou- ïvige brf en zijn ‘droeg 1 Met hun ruimteverblijf van bijna 140 dagen braken de ruimtevaarders het record van 96 dagen dat eerder dit jaar was gevestigd door hun collega’s Grechko en Romanenko. jrstel va» n vertroJ e betrok! ingen ei e Tweed ntern be luiten gi an Defer gd de bt h bevestl wemdipl 'Jijhoff i >ad in W was bei >en hij zi >n met zi Hij we aald ma »e huisai NEW YORK (AFP). Frankrijk, de voornaamste wapenleverancier van Zuid- Afrika, heeft gisteren meegedeeld dat het al zijn wapencontracten met dat land nietig heeft verklaard en de leveringen heeft gestaakt. In een nota aan secretaris-generaal Kurt Waldheim zegt de Franse missie bij de betrekking tot de levering van wapens aan Zuid-Afrika de facto nul en van gener ming met het embargo van de Veiligheids raad. De raad stelde het wapenembargo tegen Zuid-Afrika een jaar geleden in. In de nota wordt voorts gezegd dat con tracten voor de oefening van personeel in het gebruik van wapens ook nietig zijn verklaard. De nota wordt bij de Verenigde Naties gezien als een verdere verharding van de Franse houding tegenover Zuid-Afrika. NAIROBI/DAR ES SALAAM(AFP, Reuter, UPI). Tanzania heeft Kenia gevraagd de olietoevoer naar Oeganda stop te leggen om dit land te dwingen zich terug te trekken uit bezet Tanzaniaans grondgebied. De Tanzaniaanse president Julius Nyerere heeft gisteravond verklaard dat zijn troepen de Oegandezen zullen terugslaan. Een Chileense woordvoerder zei dat men er niet in was geslaagd het eens te worden over de loop van de grens bij het Beagle-kanaal. Men had wel overeenstem ming bereikt over andere omstreden doch minder urgente gebeidsaanspraken in het Zuidpoolgebied woensdag verklaard dat zijn troepen de grens met Tanzania ten westen van het Victoria-meer zijn overgestoken en een gebied van 1850 vierkante kilometer ver overd hebben, tot aan de rivier de Kagera. „Wij hebben de capaciteit om terug te slaan, wij hebben een reden om terug te slaan en wij hebben de bedoeling terug te slaan”, zo zei Nyerere op een bijeenkomst van de regerende Revolutionaire Partij. Volgens diplomaten is Tanzania begonnen grote troepeneenheden te vervoeren naar het noordwesten van het land. Nyerere zou over een tegenaanval overleg hebben ge pleegd met ondermeer de Amerikaanse ambassadeur in Dar Es Salaam, James Spain. „De Afrikaanse regeringen zijn niet onze vijand, behalve dan Zuid-Afrika en het bewind in Salisbury. Maar een gek, een barbaar, heeft ons de oorlog verklaard en wij moeten daar gepast op reageren. Hij heeft al genoeg mensen in zijn eigen land afgemaakt”, zo verklaarde de Tanzaniaan se president gisteravond. De secretaris-generaal van de V.N., Waldheim, heeft de regeringen van Oegan da en Tanzania verzocht „zich de uiterste beheersing op te leggen en een eind te maken aan hun gevechten”. De secretaris-generaal, aldus is meege deeld, maakte zich over de toestand zeer ongerust en heeft zich in verbinding ge steld met de ambassadeurs der twee lan den bij de V.N. De oorsprong van het conflict ligt in een verdrag van 1881 waarbij in principe de grens tussen beide landen werd vastge legd. Ondanks een algemeen arbitragever- drag in 1902, waarbij beide staten afspra ken dat de Britse kroon bij eventuele one nigheden over grenskwesties een binden- TEHERAN (DPA, Reuter). Ongeveer 30.000 stakende arbeiders in de Iraanse olie-industrie hebben gisteren het vertrek van militairen uit het oliegebied geëist. De militairen hebben de opdracht gekre gen de olie-installaties te beschermen te gen eventuele sabotage. De arbeiders heb ben echter verklaard niet bereid te zijn „onder de geweren van het leger” te gaan praten over een eventuele werkhervat ting. de uitspraak zou doen, zijn de moeilijkhe den om de drie strategische eilandjes steeds gebleven. Het gaat vooral om de vraag of de Atlan tische uitmonding van het Beaglekanaal ten noorden of ten zuiden van de omstre den eilandjes ligt. Van het antwoord op deze vraag hangt af wie de soevereiniteit over Lennox, Picton en Isla Nueva toe komt. Als de eilandjes aan Chili zouden toebehoren dan zou dit land een Atlanti sche macht worden, hetgeen Argentinië wil voorkomen. In 1972 besloten de twee landen dat zij zich zouden neerleggen bij de uitspraak van een arbitragecommissie, bestaande uit vijf rechters van het internationale hof de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) ziet geen reden om maatregelen te nemen ter be scherming van de olievoorziening van de 24 aangesloten Westerse industrielanden. De twee waren op 15 juni de ruimte ingegaan en brachten daar een lange re tijd door dan enige ruimteschipbe- manning ooit tevoren. De voorstelling is een flop, het publiek blijft weg, het stuk zal de drie maanden nauwelijks halen, terwijl „The Mousetrap” van Agatha Christie al zijn 26e achtereen volgende jaar is ingegaan, en de musical „Jesus Christ Superstar” alle stedelijke musicalrecords gebroken heeft door zeven jaar achtereen op het repertoire te blijven. Wat is „Jesus Christ” meer dan „Dracu la” zult u vragen, maar daar kan ik u geen antwoord op geven. Jesus Christ Super star” heb ik niet gezien, maar „Dracula” vond ik prachtig. Ik geef toe dat we er met gemengde gevoelens heen gingen, want onderweg zagen we een groot reclamebord waarop maar twee citaten stonden waarin „Dracula” (en dan nog alleen hoofdrolspe ler Terence Stamp) geprezen werd. Ze waren allebei van ene Michael Bakewell, en hij had ze uitgesproken voor BBC-4, de radio dus. Na afloop vertelde iemand van het thea ter me dat het stuk, ondanks groot succes in New York, in Londen inderdaad veel te weinig bezoek trok. Hij weet het aan de toneelcritici, vooral dan van de avondbla den, die überhaupt al nooit iets goed von den, en volgens hem altijd extra kritisch waren over de stukken die in het Shaftes bury Theatre werden vertoond. Toen hij me dat vertelde, hadden we al een ander merkwaardig avontuur achter de rug. Het theater liep leeg, en opeens zag ik, tien meter voor me tussen de mensen, het on miskenbare gezicht van de Boy from Bra zil, de jongen die in deze film in een treffende typecasting de rol speelt van een soort Dracula in de nabije toekomst. Kom mee!, zei ik tegen mijn vrouw, en we zig zagden zo snel mogelijk door de voortsuk kelende mensen, want zo’n bollig-onaange- naam gezicht als van die jongen zie je je hele leven niet meèr. Hij had een lichte regenjas aan, maar bleek, toen we bij de uitgang kwamen, net als Dracula op het toneel op slag spoorloos verdwenen te zijn. Opgelost in het niets! Een wonderlijke coïncidentie. Als u snel bent kunt u misschien „Dracu la” nog zien in het Shaftesbury Theatre in Londen, want het is een aflopende zaak. Ook aan het theater zelf was maar één aanbevelende zin van een Engelse krant opgehangen, van de Financial Times, dat het kippevel zo prima verzorgd was. De andere aanbevelingen waren geput uit Amerikaanse bladen, want „Dracula” is in deze vorm een kopie van de Amerikaanse voorstelling, geregisseerd door de Ameri kaan Dennis Rosa, maar met Engelse spe lers. En ik kan u verzekeren dat het dusda nig citeren uit toneelrecensies dat zelfs de miserabelste oordeelvellingen nog wel een positieve juichkreet opleveren (van een zin als: „Ieder talent schittert door afwezig heid” wordt rustig geciteerd: ,,’n Ieder talent schittert”), in de Engelse theaterwe reld tot de hoogste perfectie is opgevoerd en een kunstvorm op zichzelf genoemd mag worden. Dus als er ook op die manier geen kaan uit te braaien valt, moeten de recensies wel buitengemeen deprimerend zijn geweest! Wij vonden het, kortom, prachtig, en ikzelf kon over de hele voorstelling wel op een stuk of twintig onvervalste „shudders” (huiveringen, kippevel) bogen, want de fa culteit om te lachen om de Mounties mag bij mij dan geheel verloren zijn gegaan, de faculteit om te huiveren op het commando van een regisseur en zijn acteurs is bij mij nog ongehavend aanwezig. itaatscoia 11 uitbrei, eidsbele» i-kamerli| de beha: ksgezoni notie ing itCDA, SANTIAGO (AFP). De Argentijns- Chileense commissie, die sedert een half jaar probeert een oplossing te vinden voor het geschil tussen Argentinië en Chi li over gebiedsaanspraken bij het Beagle kanaal, heeft gisteren een gedeeltelijk ak koord bereikt, zo is van officiële zijde in Santiago verklaard. De tekst van het ak koord gaat nu naar de respectieve staats hoofden voor ondertekening. Omdat er in grote delen van het oliege bied gestaakt wordt, bedraagt de dagelijk se produktie slechts 1,5 tot 2 miljoen barrel (een barrel is 159 liter), tegen 5 tot 6 mil joen normaal. De export van olie stagneert ook aanzienlijk. Normaal wordt zo’n 3 miljoen barrel per dag geëxporteerd, maar dat is nu nog geen een miljoen. De regering van Zuid-Afrika maakt zich ongerust over de gevolgen van de stakin gen in Iran voor de Zuidafrikaanse olie voorziening, zo is in Johannesburg verno men. Zuid-Afrika importeert negentig pro cent van de olie die het nodig heeft uit Iran. Een langdurige stagnatie van de be voorrading uit dat land zou dan ook ernsti ger gevolgen voor de Zuidafrikaanse eco nomie kunnen hebben dan een olie-embar- go van de Verenigde Naties, zo merkten de zegslieden op. Het Internationale Energiebureau van Na afloop waren wij de enigen in de zaal die staand applaudisseerden. Daar zullen Terence c.s. wel van opgekeken hebben, want de Nederlandse gewoonte om op te staan als je een extra accent van goedkeu ring aan je applaus wilt geven, kennen ze in Engeland helemaal niet. Dat wisten we wel, maar in dit geval vonden we dat de acteurs er recht op hadden op z’n Hollands te worden toegeklapt. Het conflict om het Beagle-kanaal be staat al sinds 1881 en gaat hoofdzakelijk om drie kleine eilanden ten zuiden van het kanaal op het uiterste zuidelijke punt van het Latijnsamerikaanse continent. Het ka naal loopt over Chileens grondgebied en verbindt de Atlantische met de Stille Oce aan. De drie eilandjes, Picton, Isla Nueva en Lennox liggen aan de Atlantische in gang van het Beagle-kanaal. Allemaal perfect geregeld dus, maar ook het spel van alle acht medespelenden was perfect, tegen de rand van de parodie aan en geheel afgestemd op de manier van toneelspelen zoals we die nog van films van 50 jaar geleden kennen. Net iets te pompeus, net iets te veel gebaar, net iets te veel stembuiging. Het fascinerende was, dat „Dracula”, toen het op 14 februari 1927 in Londen in aanwezigheid van geünifor meerde verpleegsters die mensen met een zwak hart moesten bijstaan in première ging, vermoedelijk precies zo gespeeld werd, maar toen in volle ernst, zonder die parodistische bijbedoeling. De zaal was inderdaad maar voor een derde gevuld, maar het decor beviel uitste kend: helemaal in zwart-wit-grijs gehou den, als was het een oude gravure, waarna de enige kleur nog zou worden aange bracht door de gedempt-rode voering van Dracula’s Cape, en een schitterende rode robijn op de witte jurk van Lucy, die door Dracula wordt aangevreten (Lucy natuur lijk, niet de robijn). Er was ook prachtig stuntwerk van de techniek, want van tijd tot tijd vloog een namaak-vleermuis een der ramen binnen, om langs onzichtbaar touwwerk een vrij ingewikkelde route af te leggen, en aan het slot verdween Dracu la op onbegrijpelijke wijze van het toneel (je voelt dat het gaat gebeuren, je let extra scherp op, maar je kan toch niet zien hoe hij het ’m flikt). >ecretarl plan int n dienst 1 aan luq jl de led lar eet gen degt n militai een wei umjeugd iging vai VDM) i' len. gemeet Verenigde Naties dat „alle regelingen met cé van ot een at ering. V waarde” zijn geworden, in overeenstem- Zerkeer -opstelli een opo s anderh ien versl tsen de i s voor V MOSKOU (Reuter). De Russi sche ruimtevaarders Vladimir Koval- jonok en Alexander Ivanstjen Kov zijn gisteren op aarde teruggekeerd na een record verblijf van viereneen- halve maand aan boord van het ruim- telaboratorium Saljoet, zo heeft het Russische persbureau Tass bekend gemaakt. Zij maakten een zachte lan ding in het Russische gedeelte van Centraal-Azië. uiltmC Frankrijk heeft uigebreide belangen in litairen ie in Ast het kat bië te w paraat, ge troep De soldal lijke ond tie in Nat aanleid tvorden I Bij het eerste medische onderzoek bleek volgens Tass dat de twee de reis goed hebben doorstaan. 'avel Lai sning va igenade i voorwaal iten. Aai iet gehet jgt hij eet co*- *s een antwoord op een aanbod van >or reize rijk. Kenia om te bemiddelen in het conflict, dat nu enkele weken aan de gang is en woens dag escaleerde door de Oegandese be kendmaking een stuk van Tanzania gean- niIlisSÜ- nexeerd te hebben. De Oegandese olie- importen komen in Kenia per schip aan waarna verder transport gebeurt per spoor en over de weg. In kringen rond olieconcerns is verno men dat de Oegandese hoofdstad Kampa la al met een tekort aan olie kampt als gevolg van de stopzetting van de levering door Amerikaanse concerns op verzoek van de Amerikaanse regering. De voorra dige olie in Oeganda wordt nu met name gebruikt voor het leger. President Nyerere van Tanzania heeft gisteravond verklaard geen bemiddeling te aanvaarden. Hij riep zijn volk op te wachten op orders van de regering tot het moment dat „deze slang uit ons huis ver- t Volgens onbevestigde berichten zou de Rhodesische luchtmacht gisteren nog een ander kamp van de ZAPU in Zambia hebben gebombardeerd, waar zich vooral gevluchte Rhodesische jongens zouden op houden. Verder zijn ook Zambiaanse stel lingen onder vuur genomen. De Rhodesische multiraciale „over gangsregering” is bereid, aldus is door premier Ian Smith gisteren gezegd, een op het initiatief van westerse landen te hou den conferentie van alle Rhodesische par tijen bij te wonen. In het communiqué van de premier stond verder dat hij „zeer verbaasd was” over de opmerking van de Britse premier Callaghan van woensdag dat deze het be twijfelde of de wil van de regering in Salisbury en die van de buiten het land wonende guerrillaleiders om bijeen te ko men, nog wel aanwezig was. De landen van het Britse Gemenebest PARIJS (AP). Voor de eerste maal is in de Algerijnse pers bekendgemaakt waarom president Boumedienne sinds 2 september niet meer aan het openbare leven heeft deelgenomen en waarom hij al geruime tijd in Moskou is. Het officiële dagblad El Moedzjahid meldde, aan de hand van gegevens ver strekt door minister van Buitenlandse Za ken Bouteflika die thans in Bagdad ver toeft: „De president heeft nog nooit een ogenblik rust genomen, het is dus absoluut normaal dat hij vermoeid is.” Bouteflika, die de president de vorige week in Moskou heeft gezien, voegde er aan toe dat Boumedienne zijn activiteiten spoedig zal hervatten, „in weerwil van alle sensationele en kwaadbedoelde geruchten hierover door de vijanden van Algerije verspreid.” In diplomatieke kringen te Parijs gelooft men dat Boumedienne ernstig ziek is en dat zijn gezicht gedeeltelijk verlamd was voor hij, begin oktober, naar Moskou ging om te worden behandeld. BEIROET (AFP, Reuter). Gisteren is een aanval uitgevoerd op het huis van de Libanese minister van Defensie en Buiten landse Zaken, Fouad Boutros, in het oos ten van Beiroet. De minister, die ongedeerd bleef, stond op het punt zich bij president Sarkis te voegen om samen met hem naar de Arabi sche top in Bagdad te vertrekken die later op de dag zou beginnen. De aanval werd volgens officiële bron nen zonder twijfel uitgevoerd door aan hangers van de leider van een rechtse rebellerende splintergroep in het Libanese leger. Deze officier kwam woensdag om het leven in een vuurgevecht met reguliere Libanese troepen die hem poogden te ar resteren. Elders in Libanon in het bergdorp Bhamdoun, werden negen mensen ver moord gevonden in hun huizen, onder wie zes vrouwen en twee kinderen, zonder dat men onmiddellijk enig motief kon zien voor deze slachtpartij. willen dat Engeland zijn best doet van Zuid-Afrika garanties te verkrijgen dat het geen olie zal leveren aan Rhodesië. De Gemenebestcommissie voor zuidelijk Afrika gaf gisteren na een bijeenkomst in Londen een verklaring uit waarin stond dat Engeland dient te handelen in samen werking met de Verenigde Staten, Frank rijk, Iran en andere relevante regeringen. De commissie had zich bezig gehouden met bestudering van een rapport waarin dringende voorstellen zijn neergelegd voor het aanhalen van de oliesancties tegen Rhodesië. Volgens het rapport ontvangt Rhodesië momenteel zijn totale olie-invoer van Zuid-Afrika, dat op zijn beurt weer door Iran wordt bevoorraad. De commissie sprak verder haar ernsti ge bezorgdheid uit over wat zij noemt recente „verontrustende onthullingen” dat Britse oliemaatschappijen in strijd met de VN-sancties toch olie aan Rhodesië had den geleverd. jonge meisjes bevonden en 500 vrouwen. Verder was er nog een onbekend aantal baby’s. De kampbewoners waren via Bots wana uit Rhodesië gevlucht. Het is precies twee weken geleden dat de Rhodesische luchtmacht een ander kamp van de ZAPU, in Chikumbi, bombardeer de. Hierbij kwamen 226 mensen om, ter wijl 629 personen gewond raakten. Zam bia kon toen nauwelijks weerstand bieden aan het Rhodesische geweld vanwege een slechte bewapening. Engeland is echter begonnen met een luchtbrug naar Zambia om dit land van wapens te voorzien. Met name luchtdoelraketten zijn aan Zambia geleverd, zoals de „Tiger-cat”. Het Britse wapenarsenaal is echter nog niet geïnstal leerd. In oktober heeft de Rhodesische lucht macht ook een aanval uitgevoerd op een ZAPU-kamp in Mkushi in Zambia. Hierbij kwamen 100 jonge meisjes om het leven. Na Amerikaanse bemiddeling en een ontmoeting tussen de staatshoofden van Argentinië en Chili werd begin dit jaar besloten dat een uit vertegenwoordigers van beide landen samengestelde commis sie moest proberen een oplossing te vin den. Als uiterste datum waarop de com missie haar werk gereed moest hebben, werd 2 november 1978 vastgesteld. s e bral MOSKOU (Reuter). Drie leden van ing heef een onlangs in de Sovjet-Unie opgerichte den nadat ook de woningen van andere leden waren doorzocht, zo hebben dissi dente kringen in Moskou gisteren gezegd. Het zijn Vladimir Borisov, Lev Volk- J pOd honsky en Albina Yakoreva, oprichters vier p Van de „Vr je Interprofessionele Vereni- zijn gis ®*ng van Arbeiders”, die in Leningrad tiuis in 1 naar een Politiebureau zijn gebracht. Me- ij een kl Wouw Yakoreva is later vrijgelaten, mogelij By oprichting, vorige week, zeiden de organisatoren tot westelijke journalisten bran 1 dat (joe] was (je werknemers in de Sovjet-Unie een stem te geven buiten het staatsapparaat. op Zambiaans grondgebied Volgens ooggetuigen hebben de bom menwerpers driemaal het kamp belaagd. Auto’s van het Rode Kruis reden af en aan om de slachtoffers van het bombardement naar ziekenhuizen te vervoeren in de Zam biaanse hoofdstad Loesaka, 15 kilometer verderop. Een woordvoerder van het Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties verklaarde in Loesaka dat er zich in het kamp ongeveer 8.500 Deelakkoord over Beagle-kanaal van justitie. Vijf jaar later kwam deze commissie tot de uitspraak dat de eiland jes bij Chili hoorden. De uitspraak werd echter door Argentinië niet geaccepteerd. Toen Argentinië vervolgens grootscheepse vlootmanoeuvres in de buurt van het Be agle-kanaal ging houden ontstond een ge spannen situatie. Het bureau, opgericht na de oliecrisis van 1973 en 1974, heeft plannen klaar liggen voor verdeling van de beschikbare hoeveelheden olie als de olie-aanvoer van de industrielanden stagneert. Er is geen reden om die plannen nu al tevoorschijn te halen, zo zei een woordvoerder van het bureau in Parijs gisteren. In de stad Abadan in het oliegebied demonstreerden gisteren 150.000 mensen. Zij waren daartoe opgeroepen door gees telijke leiders die zich kanten tegen de „westerse politiek” van de sjah. Bij betogingen in de hoofdstad Teheran werden duizenden studenten uiteengesla gen door soldaten die traangas en water kanonnen gebruikten. De studenten zei den te demonstreren ter herdenking van het feit dat twee dagen geleden de religieu ze leider Ayatollah Seyed Mahmoud Ta- leghani werd vrijgelaten. De Iraanse luchtmacht heeft gisteren een luchtbrug naar de pelgrimstad Mecca geopend. De Iraanse luchtvaartmaat schappij „Iran Air” ligt volkomen plat. Alle vluchten zijn afgelast. Het personeel staakt uit ontevredenheid met het gevoer de politieke beleid. Een internationale kunsttentoonstelling in Teheran, die op 23 november geopend zou worden en vier weken zou duren, is voor onbepaalde tijd afgelast.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3