Strengere straffen
betaald voetbal
Controle
verviel b
WK turnen
■te
h.
k
n w
fd
<en
fc -
FRANSE SPORTARTS VECHT TEGEN DOPING
door Jan Blijboom
M
■ijs
32
irevlisi
at.
lisi
liet vereist
ng
Russiche officials
Maha Filatova
vij per
Dr Klein
te hebber
'olgens de
lit.
at.
at.
het
ndaki ya*
STOPPER
Gemanipuleer van
«erkers, die
stratie ende
Jeegkunl
ing.
I een aantal
temen
wij aan ie-
□orkeur mei
terend m
de Admim-
ekenhjis
men
>n Burger*
378,87»
ind).
M
Deze dr. Robert Jean Klein, van professie oogspecialist met een
nationale faam en al vanaf 1948 erkend sportarts, is in zijn schaarse
vrije tijd met overtuiging regionaal geneeskundig inspecteur van
Straatsburg en wijde omgeving, rechtstreeks ressorterend onder het
ministerie van Jeugd en Sport in Parijs.
Een man die zich er verbeten op heeft toegelegd het nog steeds
voortwoekerende gebruik van doping en anabole steroiden in de sport te
vuur en te zwaard te bestrijden. Dr. Klein, zelf onder andere jaren geleden
een schermer op floret en degen van internationale klasse, is in het
voeren van zijn kruistocht tegen genoemde uitwassen weer eens
gesterkt tijdens de periode van het toernooi om de
wereldkampioenschappen turnen (22 tot 29 oktober) in zijn woonplaats.
Hij deed daarbij ervaringen op die hem ten overvloede ervan hebben
overtuigd dat het volop de moeite loont alleen al uit ethische
overwegingen al het mogelijk te doen door middel van intensieve
controles tijdens internationale sportgebeurtenissen medische
uitwassen van met name regimes uit Oosteuropese landen tot staan te
brengen en vervolgens terug te dringen.
Bijgaand artikel geeft een openhartig beeld van wat dr. Klein voor en
tijdens de strijd om de wereldtitel turnen heeft meegemaakt en waarop
hij, mede naar aanleiding daarvan, een nóg groter voorvechter van
dopingcontroles bij alle mogelijke sportevenementen is geworden.
Tijdens het gesprek hierover deed dr. Klein enige malen het dringende
verzoek het noemen van namen zoveel mogelijk achterwege te laten. Niet
omdat hij bevreesd is voor mogelijk geachte rancunes, maar omdat,
zoals hij het motiveert, „er veel effectiever gewerkt kan worden zonder
de schijn bepaalde hooggeplaatste personen op de korrel te hebben
Reken maar dat het hard aankomt als
een speler voor een gele-kaartovertre-
ding het veld uitgestuurd wordt, dat
hebben we kunnen merken aan Volen
dam toen Frank Kramer voor iets gele-
kaarterigs werd weggezonden tegen
Feyenoord. Uit verbouwereerdheid be
gonnen de Volendammers de bal zelf in
hun doel te schoppen!
Je zou zo’n rode-kaartensysteem ook
nog kunnen verzachten door een speler
pas het veld uit te sturen als zijn elftal
de twee toegestane reserves al heeft
verbruikt. Zoniet, dan wordt een grove
I tot en met
d Financiële
44.
Het begon met betrekking
lot de wereldkampioen turnen
in Straatsburg voor dr. Robert
Jean Klein ongeveer een half
,jaar voor de openingsceremo-
lóie In die periode stelde de
medische staf zich onder zijn
leiding op het standpunt dat er
maatregelen moesten worden
genomen om dopingcontroles te
cjkunnen uitvoeren. In die geest
werden allerlei zaken geregeld.
Toen nog één maand restte
nam dr. Klein contact op met de
Franse turnbond en legde daar
de vraag op tafel of er al dan
niet op het gebruik van doping
gecontroleerd zou worden. Een
rechtstreeks antwoord hierop
kon niet worden gegeven.
patiënten (rejn naar parjjs worden vervoerd,
zij
eden te
i$an
•i
Het is zo langzamerhand niet meer mogelijk het bedrijven van topspon
op internationaal niveau los te koppelen van verdenkingen als zouden bi.
het leveren van wereldprestaties stimulerende middelen in het geding
zijn. Van lieverlee hebben de prestaties, in welke tak van sport dan ook,
een dusdanig niveau bereikt, dat het inderdaad hoogst twijfelachtig moet
heten dat ze louter door pure intensieve trainingen zijn bereikt.
voor’, roept u nu uit. Inderdaad. Daar
om kan de voetballer beter vergeleken
worden met de verkeersdeelnemer, die
beboet wordt als hij foutief parkeert of
door het rode licht heen rijdt, of naar
Veenhuizen wordt gestuurd als hij
dronken achter het stuur wordt aange
troffen. Ik rijd zelf in een auto. Geloof
ik, dat ik minder vaak fout zou parke-
rstrekt dtx
jgkundige f
el 116.
htenaanl hng terugroept. „Nauwelijks
üt.
isil yapmi
lasi vej®
arzut
overtreding verrekend via een reserve,
die niet meer ingezet mag worden. Dat
beperkt de trainer in zijn vermogen te
manoeuvreren, en het kan bij een bles
sure zelfs tot gevolg hebben dat zijn
elftal de resterende tijd met tien man
verder moet spelen, als één invaoler al
verbruikt is en de tweede via die gele
kaart niet meer mag invallen. Het
voordeel van deze procedure is dat de
overtredende partij daadwerkelijk ge
straft wordt gedurende de wedstrijd
waarin de overtreding werd begaan.
ren als de boete omlaag werd gebracht
naar een rijksdaalder per keer? Nee. Ik
ben een keer bekeurd omdat ik op de
weg naar Loenen aan de Vecht 70 reed
inplaats van 50. ZeOentig gulden boete.
Sindsdien rijd ik daar altijd 45 km. per
uur, of liever gezegd: sindsdien rijd ik
daar niet meer.
waarbij wij het Instituut telefo
nisch op de hoogte zouden bren
gen. De volgende ochtend om zes
;kenverM lur zouden vertegenwoordigers
;r effekw
sil yap*
iasi arzu
de club over goede vervangers beschikt
en zich in de nieuwe opstelling aan de
tegenstander kan aanpassen.
Als de gele kaart wordt afgeschaft
en voortaan bij elke gele-kaartovertre-
ding de rode kaart meteen in werking
treedt, zullen de spelers zich er wel
voor wachten om doorgebroken tegen
standers te vloeren. Je kan ook nog
denken aan een schorsing voor één,
twee wedstrijden van een bekeurde
speler zonder dat zijn club in de vol
gende wedstrijd of wedstrijden een
vervanger mag opstellen en dus met 10
man moet aantreden, maar dat heeft
het nadeel dat de tegenpartij bevoor
deeld wordt, zonder dat de overtreding
tegen die nieuwe tegenpartij begaan is.
tlEM
wikkelingen in de sport, ik gerust
bij hem langs mocht komen
Dr. Klein voegt er grimmig aan
toe: „Als ik dat had gedaan, zou
den we op hetzelfde moment ge
lijkgezind in het kwaad zijn ge
weest.”
Dringt zich de vraag op waarom
medici niet op erkend aanvaard
bare gronden dopingonderzoeken
bij sportevenementen kunnen af
dwingen. De reden dat dit tot de
onmogellijkheden behoort en
daarom tijdens de WK turnen ach
terwege bleef, ligt bij een besluit,
in 1965 genomen op een internatio
nale conferentie over doping in
Straatsburg, georganiseerd door
de Raad van Europa. Negentien
landen, waaronder Nederland, wa
ren aanwezig
Dr. Klein: „Eminente artsen na
men daar het besluit dat er maat
regelen moeten worden genomen
die het mogelijk maken dat elk
land dopingcontroles toestaat. Die
kwamen er, maar het betekende
wèl dat men afhankelijk is van
regeringen. Verder werd bepaald
dat ook de desbetreffende interna
tionale bond toestemming moet
verlenen. En dat laatste kregen we,
via de heer Joeri Titov niet."
De Franse sportarts is er heilig
van overtuigd dat in iedere tak van
sport, noem maar op, doping
wordt gebruikt, waarbij alleen de
aard van de middelen verschilt.
Hij noemt achtereenvolgens in wil
lekeurige volgorde: hormonen,
anabolica, corticoïdes, amfetami
nes, slaap- en rustgevende midde
len, palfium, veelvuldig gebruik
van koffie en zelfs hypnose. Over
dat laatste: „Er zijn marathonlo
pers die onder hypnose worden
gebracht tijdens hun wedstrijd,
waarmee de grenzen van hun ui
terste kunnen worden verlegd.
Een griezelige ontwikkeling.”
Hoe moet de chef van een artsen
team zich tijdens die WK turnen
hebben gevoeld toen eenmaal vast
stond dat geen dopingcontrole zou
plaatsvinden? Antwoord van dr.
Klein: „Beroerd. En als u mij
vraagt hoe mijn bevindingen op
dat toernooi zijn geweest dan kan
ik alleen maar één voorzichtig, al
gemeen antwoord geven: waar
schijnlijk is er géén doping ge
bruikt. Maar daarbij wil ik wel
meteen vaststellen dat verscheide
ne zaken me hoogst onwaarschijn-
niets met zekerheid vast te stellen.
Wel kan worden gezegd dat het
van genetische aard is. Als een
kind twee jaar oud is kan met een
eenvoudige vermenigvuldiging
worden uitgerekend hoe groot het
wordt, terwijl op 11-jarige leeftijd
door het meten van gewrichten
precies kan worden vastgesteld
hoe de groei verder zal verlopen.
Ze hebben mij verteld dat die Vila-
tova een kleine moeder heeft en
daarom ondermaats is. Voor wie
het geloven wil. Maar toen ze een
pijnlijke val maakte en ik wilde
helpen werd rfce door de leiding
toegesnauwd: alles in orde. Ver
dwijnen!”
Voor dr. Klein staat het zonder
meer vast dat achter het ijzeren
gordijn medicamenten worden ge
bruikt die de groei en de daarmee
samenhangende puberteit van die
meisjes tot stilstand brengen en
zelfs terugdringen. Hij laat geen
ruimte voor twijfel over als hij
zegt: „Het betreft bepaalde hormo
nale stoffen die via de hersenen bij
naamde professionele gedoe grote af
breuk doet aan het voetbalspel, waarin
een fraaie dribbel, een handige schijn
beweging niet tot gevolg heeft dat de
tegenstander zich gewonnen geeft,
maar dat hij de overwinnaar met onei
genlijke middelen (op de hielen trap
pen, aan het shirtje vasthouden) tot
staan brengt.
Hoe zouden biljarters het vinden, als
na een fraaie stoot waarbij de speelbal
op weg is naar de rode bal aan de
overkant van het laken de tegenstan
der opsprong van zijn stoel om de
rollende bal nog juist bijtijds met zijn
hand te kunnen tegenhouden? Hoe
zouden we het vinden als een volley
baller zich bij een beginnende combi
natie van de tegenpartij onder het net
door liet rollen om de man die de
uiteindelijke smash moet afleveren bij
zijn enkels beet te pakken, zodat deze
niet in staat is op te springen? De vele
kwalijke grollen van Nastase zijn be
kend, maar tot nog toe is hij niet zo ver
gegaan dat hij een hoge lob in het
achterveld van zijn tegenstander ach
terna is gesneld om op het cruciale
moment dat zijn tegenstander de op
stuitende bal terug wilde slaan, diens
racket met zijn eigen racket de tribune
in te slaan.
Bij voetballen wordt een dergelijke
handelwijze- echter professioneel ge
noemd, en de spelers onderling hebben
er zelfs begrip voor: „In jouw plaats
zou ik hetzelfde hebben gedaan”. Hoe
kunnen we die mentaliteit doorbre
ken? Alleen door straffen die gevoeli
ger aankomen dan de obligate gele
kaart, die er wel toe kan leiden dat het
elftal in de volgende wedstrijd zonder
die speler moet aantreden, maar die
weinig schade hoeft aan te richten als
deze kinderen de eierstok en de
baarmoeder in een ruststand bren
gen! Tevens wordt dan de bor-
stontwikkeling stopgezet. Arme
kinderen. Volgens mij blijven ze
daar hun hele leven schade van
ondervinden. En misschien ver
kort het zelfs wel hun levensduur.
Maar dat kom je nooit aan de
weet.”
Blijft voor de strijdvaardige
Franse sportarts het streven naar
een algehele uitbanning van zulke
kwalijke praktijken. Zijn voorstel
om een belangrijke stap in de goe
de richting te doen is om ten eerste
iedereen die aan topsport doet een
schriftelijke verklaring te laten on
dertekenen dat hij of zij zich niet
aan het gebruik van stimulerende
middelen zal schuldig maken. Ten
tweede moet bij elke wedstrijd,
regionaal, nationaal of internatio
naal dopingcontrole verplicht wor
den gesteld. Dr. Klein weet dat dit
veel geld kost, maar vindt dat het
goed wordt besteed. Mocht een
sporter toch worden betrapt dan
moet hem of haar onverbiddelijk
een levenslange schorsing worden
opgelegd. Verder moeten trainers,
coaches e.d. die van de sport leven
en al gauw geneigd zijn hun pupil
len te drogeren met gevangenis
straf en forse geldboetes, aldus dr.
Klein als afsluiting van zijn be
toog, tot gezondere gedachten wor
den gebracht.
Moordenstfl
kin asagii
Om op alle mogelijke eventuali
teiten voorbereid te zijn, werd al
het materiaal, nodig om urinemon
sters en dergelijke te verzamelen,
verzegeld en vervolgens in een
daartoe bestemde ruimte herme
tisch afgesloten. Stelt dr. Klein:
„Bij ons in Frankrijk zijn contro
les op het gebruik van stimuleren
de middelen zó geregeld, dat ze
alleen in het Instituut van Toxico
logie in Parijs kunnen plaatsvin
den. In Straatsburg hadden wij de
zaak als volgt voorbereid: afgeno
men monsters zouden per snel-
nis te maken met'de desbetreffen
de arts.
Herinnert dr. Klein zich: „Hij
kwam met uitgestoken hand op me
af en stelde meteen de vraag: heer
collega, kunt u me zeggen of er
tijdens het toernooi dopingcontro
le is of niet? Ik antwoordde hem
dat dit wel eens niet het geval zou
kunnen zijn, omdat de voorzitter
van de internationale turnfedera-
tie, de Rus Joeri Tifov, daar inmid
dels bezwaar tegen had gemaakt
met de motivatie dat in de turn-
sport géén dopipg wordt gebruikt.
En wat deed die'collega? Hij pakte
mijn hand stevig beet, feliciteerde
me en voegde daaraan toe dat,
wanneer ik op de hoogte wilde
komen van nieuwe medische ont-
Steeds meer krijgen sceptici tegen zo’n negatieve veronderstelling
vaste grond onder de voeten dat een international aan de top op een
gevaarlijk hellend vlak is terecht gekomen. En dat het belang van het
betreffende sportindividu ondergeschikt wordt gemaakt aan de
jirlpm dwingende eis van naties om via het leveren van indrukwekkende
sportprestaties door hun onderdanen internationaal aanzien te
verwerven. Het is bekend dat het hier onder andere gaat om landen
achter het ijzeren gordijn.
Iemand die zich om die ontwikkeling persoonlijk en medisch veel
zorgen maakt, is de Franse arts dr. Robert Jean Klein (57), die tijdens het
toernooi om de wereldkampioenschappen turnen in Straatsburg de
leiding had over een team van tien artsen, dat in eerste instantie was
gemobiliseerd om controle uit te oefenen op het gebruik van stimulantia.
van het ministerie van Sport de
zending op het station in ontvangst
nemen en naar het laboratorium
brengen. Daar was de werkwijze
n geregeld, dat wij in Straatsburg
binnen 48 uur op de hoogte van de
(vezen in uitslag zouden zijn geweest.”
Het is er nooit van gekomen,
b’ant wat gebeurde er daags voor
bet begin van het toernooi? De
verontwaardiging is nog op het
jezicht van dr. Klein af te lezen als
bij die gebeurtenis in zijn herinne-
- wa-
OrnholfflS (en de eerste delegaties in Straats
lijk zijn voorgekomen. Allereerst
heb ik spier- en gewrichtsaandoe-
ningen gezien die normaal slechts
ontstaan bij het gebruik van ana
bolica. Tussen een over-ontwikkel-
de spier en daarvoor te dunne ze
nuwen ontstaat zo’n spanning dat
er breuken optreden. Er is een
turner geweest mag ik zijn
naam verzwijgen? wiens spier
ballen tijdens oefeningen finaal
kapot zijn gegaan. Ook uit elkaar
gerukte boven- en onderarmen ga
ven me te denken.”
In de reeks van mogelijkheden
om langs illegale medische wegen
topprestaties alsmaar te vervolma
ken, uit dr. Klein ook zijn beden
kingen tegen de bloedtransfusies,
waaraan destijds o.a. de Finse at
leet Lasse Viren zich heeft schul
dig gemaakt. Daarbij wordt het
aantal rode bloedlichaampjes ver
hoogd om meer zuurstof in het
lichaam te kunnen opnemen waar
mee op onnatuurlijke wijze het uit
houdingsvermogen wordt ver
groot.
Het verschijnen van kleine meis
jes gestalten als die van de Roe
meense Emilia Eberle en vooral de
Russinnen Elena Muchina, Natalia
Shaposnikova en Maria Vilatova
in de internationale turnarena
hebben bij dr. Klein extra het ge
loof versterkt dat de grenzen van
het toelaatbare zo langzamerhand
wel zijn overschreden.
Dr. Klein: „Over de oorzaak is
Nu is er nog één kleinigheidje dat
nadere aandacht behoeft, namelijk dat
het niet de bedoeling is om het straf
systeem te vergeren maar te versoepe
len. Dat lijkt niet onredelijk, als je
voetballers als werknemers beschouwt
die te allen tijde recht op arbeid heb
ben en als volwassenen niet via kinder
achtige schorsingen van hun arbeids
vreugde beroofd mogen worden. De
vraag is alleen of die vergelijking op
gaat. Stel u bent kantoorbediende, uw
collega heeft zojuist de balans opge
maakt en wil zich daarmee naar de
directeur begeven, maar wat doet u? V
weet hem de balans bijtijds te ontruk
ken en werpt deze uit\het raam, waar
na het werkstuk in westelijke richting
in de gracht wegdrijft. Maar zo’n situa
tie komt normaal gesproken toch nooit
burg aangekomen, of ik werd op
mijn praktijkadres van de oog
heelkunde opgebeld met het ver
zoek of ik onmiddellijk daar en
daar wilde komen. Een ploeg van
achter het ijzeren gordijn, waar
van ik de naam liever achterwege
laat, had zijn badge in ontvangst
genomen, waarna een zekere dr.
X. uit dat gezelschap mij dringend
wilde spreken.”
Gezien zijn drukke praktijk
voelde dr. Klein er weinig voor de
patiënten in de wachtkamer voor
zo’n sommering te laten zitten.
Aan de andere kant leek het de
Franse arts weinig hoffelijk een
buitenlandse collega met een ken
nelijk belangrijke boodschap te la
ten wachten. Daarom sloot hij een
compromis en zag kans een half
uur na de telefonische oproep keri-
Is het een goede en redelijke zaak als
het strafsysteem in het betaalde voet
bal op de helling gaat? Ja. zult u on-
I middellijk antwoorden, er moet stren
ger worden opgetreden, want zoals het
nu gaat raken we van de wal in de
sloot. Want laten we eerlijk zijn: alle
spelers, trainers en clubvoorzitters
vinden het in hun hart een eerlijke
ruilhandel, als een speler door een gro
ve overtreding de doorgebroken tegen
stander nog juist buiten het straf
schopgebied onderuit weet te trappen
waardoor hij, in ruil voor een gele
haart, een doelpunt weet te voorko
men. Alles heeft zijn prijs, denkt men
dan ruimhartig.
Het liefst zouden ze hun mindere
spelers op dat soort gelekaart-acties
willen trainen, zodat onmisbare vedet
ten als Ruud Krol en Ernie Brandts
°an gele kaarten gevrijwaard blijven
en onderknuppels als Stevens en Ever-
se opgeofferd kunnen worden voor het
vuile werk, als een soort gastarbeiders,
omdat zij gemakkelijker vervangbaar
- - z^n d<tn de spelbepalende figuren in
edilw net elftal. Zo’n ruiltransactie met ge
sloten beurs (ik maak de overtreding,
li-j geeft de gele kaart, het bestuur
betaalt de boete en anders stelt de
trainer in de volgende wedstrijd een
vervanger op na mij geprezen te heb-
en om mijn opofferingsgezindheid in
fenst van het gehele elftal) wordt in
huidige betaalde voetbal niet als
|15S«W' le's gênants beschouwd, maar als de
Professionele praktijk van alledag
Waarover niet gemekkerd moet wor
den.
I d i>Oe ^Un ^e' a^sie het strafsysteem op
1 a. Alling zet, die verderfelijke menta-
tett doorbreken? Want we zijn het er
°°P ik toch wel eens dat al dat zoge-
