Tijdens debat ontwikkelingssamenwerking
Door aannemen CDA-motie
in de sneeuw
Uitspraak Hoge Raad:
Erasmus-faculteit
blijft bezet
E
v
Aanslag op
kantoor ZANU
Syrië verbiedt
handel met
VS bezorg, over
Cubaanse steun
Egypte
aan Sandinisten
Damiate Pers
Viervoeters
KLM-affaire niet opgehelderd [achtergrond
na
r **.4*
Spoedig akkoord
tussen KLM en
Amerika
£--wn
NI
IJmuider Courant
Ongelijk
tg
FTl
rai
WOENSDAG
2 9
NOVEMBER
BINNEN- EN BUITENLAND
19 7 8
4
W
7
(V
V
wer
I mat
voo:
I bek
j Plai
sam
de c
gene
DEN HAAG (ANP). De PvdA vindt dat minister De Koning van
Ontwikkelingssamenwerking het beleid van zijn voorganger te veel
afzwakt, vertraagt en ombuigt. Oud-minister Pronk zei dit gisteren in
de Tweede Kamer tijdens de behandeling van de begroting voor
Ontwikkelingssamenwerking.
-
355550057545=
o*'
Bondsdag akkoord
Harde kritiek PvdA
aanschaf AWACS
(Van onze redacteur in West-Duitsland, Hans Armesz)
Opschorting van
(Van onze redactie binnenland)
Pornofilm mag in
gewone bioscoop
Me
(Van onze redactie binnenland)
(Door Marcel Enkelaar)
K
0,70
145,-
De Hoge Raad vindt dat de bezoekers
aan de pornofilms geen aanstoot aan de
inhoud ervan kunnen nemen omdat de
bioscopen op „ondubbelzinnige” wijze
moeten wijzen op het „wat de eerbaarheid
betreft” bijzondere karakter van de film.
De oud-bewindsman diende een wijzi
gingsvoorstel (amendement) in om het Ne
derlandse aandeel in de speciale actie ten
gunste van de minst ontwikkelde landen,
met zestig miljoen te verhogen.
Zijn partijgenoot Knol wenste opvoering
van de hulp aan niet met de Europese
Gemeenschap geassocieerde landen. Het
Kamerlid zei ook een motie in te willen
dienen ter verbetering van het systeem tot
stabilisering van de exportopbrengsten
van een aantal grondstoffen van de zoge
heten acp-landen. Dit zijn de in het kader
van de Lomé-overeenkomst met de EG
samenwerkende ontwikkelingslanden.
Het PPR-Tweede Kamerlid Waltmans
vroeg in een motie om het oprichten van
kantoren in ontwikkelingslanden waar
mee een geregelde samenwerking bestaat
en een goede selectie en opleiding van
Nederlandse functionarissen die zich be
zig houden met de ontwikkelingshulp.
De Hoge Raad kwam gisteren tot deze
uitspraak in het proefproces over de Ame
rikaanse film Deep Throat. In dit proces
werd de Amsterdamse bioscoopexploitant
Flora BV in juni van dit jaar door het
hoofdstedelijke gerechtshof vrijgespro
ken. Flora had Deep Throat in de Amster
damse bioscoop Parisien vertoond. De Ho
ge Raad heeft de uitspraak van het hof
bevestigd. Het beroep in cassatie van pro-
cureur-generaal mr. J. H. Bergsma heeft
de Hoge Raad merworpen.
DEN HAAG. Iedereen van 18 jaar
en ouder mag in een gewone bioscoop
naar een pornofilm kijken. De bioscoopei
genaar moet er wel voor zorgen dat de
bezoekers van tevoren duidelijk weten
wat voor soort film wordt gedraaid.
De WD staat achter de idee het aantal
concentratielanden te beperken, aldus de
tweede WD-woordvoerder Hermans. Hij
vroeg zich wel af wat er nu met de vijf
voormalige concentratielanden gebeurt.
Was er niet wat te eenzijdig gekeken naar
het criterium armoede bij het vaststellen
van concentratielanden, zo vroeg hij. Het
debat is vandaag voortgezet.
Het rapport van de Rijksluchtvaart
dienst (RLD) met betrekking tot de acti
viteiten van de KLM in New York laat
veel vraagtekens achter. Vorige week
donderdag werd door staatssecretaris
mevrouw Smit-Kroes van Verkeer en
Waterstaat de vertrouwelijkheid ervan
opgeheven. Het rapport bevatte volgens
de bewindsvrouwe „geen grote gehei
men en vergaande onthullingen”. Naar
aanleiding van het rapport stelde de
PvdA 239 vragen, het CDA dertig.
In de loop van vanmiddag beslissen de
studenten over het verdere verloop van de
actie, die bedoeld is als protest tegen onder
meer studieduurverkorting en verzwaring
van het studieprogramma. De bezetters
vinden dat de faculteitsraad dit moet voor
komen. Zolang die de bezwaren van de
studenten niet in meerderheid steunt, wil
len de bezetters hun actie volhouden, aldus
de woordvoerder.
In het Arnhemse Burgers dierenpark is de
sneeuw nog niet verdwenen. Met de lichte vorst
voor de komende dagen in het vooruitzicht zullen
deze, uit de tropen stammende viervoeters, met
een koud winters landschap tevreden moeten
zijn
Wel is de bezetting van karakter veran
derd, aldus een van de woordvoerders. Het
is nu een „open bezetting” waarbij studen
ten vrij in en uit kunnen lopen. De admini
stratie en de kantoren van de wetenschap
pelijke staf blijven gesloten.
De vraag lijkt gewettigd waarom het
vrachtgebouw nu opnieuw moet worden
uitgebreid. Naar verluidt zou het om een
bedrag van bijna twee miljoen dollar
gaan. De eerste uitbreiding kostte bijna
tien miljoen gulden, wat betekent dat de
toestemming van de ministers van Fi
nanciën en Verkeer en Waterstaat nodig
is. Dit geldt voor investeringen van bo
ven de twee miljoen gulden, de aankoop
van vliegtuigen en voor deelnemingen (in
ondernemingen) die de 500.000 gulden te
boven gaan.
Het werd in werkelijkheid dus een op
merkelijk lager indexcijfer.
Hiervan zou de Duitse belastingbetaler de
dupe zijn.
De KLM krijgt door dit nieuwe akkoord
een grote vrijheid bij het kiezen van bt
stemmingen en tarieven voor vervoer nas
de VS. Met ingang van 29 april 1979 krijj
de KLM er dan een vlucht naar Los Angt
les bij. Bovendien krijgt de nationals
luchtvaartmaatschappij het landingsrechl
voor nog een plaats. Het is nog niet bekend
welke stad dat wordt.
Tussen KLM en de Chinese luchtvaart
maatschappij CAAC is een akkoord gete
kend over regelmatige diensten tussen
Amsterdam en Peking. Dit is bekend ge
maakt door het ministerie van Verkeer en
Waterstaat aan het eind van een tiendaags
bezoek van de Chinese minister van Ver
bindingen, Yeh Fei.
DEN HAAG. Nederland zal op 11 en
12 december in Washington als eerste Eu
ropese land een nieuw luchtvaartakkoord
met Amerika sluiten. De overeenkomst
uit 1957 vervalt hiermee.
Andere Latijns Amerikaanse landen
hebben de VS bericht dat zij die bezorgd
heid delen. Ofschoon niet nader genoemd
door het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken wordt vermoed dat dit
Panama en Venezuela zijn.
zich ernstig bezorgd maken over de steun
die Cuba verleent aan Sandinistische
guerrillastrijders in Nicaragua. Amerika
is tegen buitenlandse interventie in deze
Middenamerikaanse staat.
per maand
per kwartaal
per post
per jaar
per post
DIRECTIE: Damiate Pers b.v.
Mr. H. C. van der Mije
MAPUTO (AFP). In het kantoor van
ZANU (Afrikaanse Nationale Unie van
Zimbabwe) in Maputo in Mozambique is
gisteren een bombrief ontploft. Hierbij is
één persoon om het leven gekomen en zijn
drie mensen gewond, zo is vandaag uit
Mozambique vernomen.
Op het moment van de aanslag bevond
zich geen enkel vooraanstaand lid van de
ZANU, een van de twee partijen van het
Rhodesische Patriottisch Front dat tegen
het regiem in Salisbury strijdt, in het ge
bouw. Volgens niet bevestigde berichten
zou de brief in West-Duitsland zijn gepost.
De aanslag vond plaats aan de voor
avond van het bezoek van een Engels-
Amerikaanse missie aan Maputo, die be
last is met het onderzoeken van mogelijk
heden voor een conferentie over Rhodesië
met alle betrokken partijen.
Reden dat de film in Parisien in beslag
werd genomen was dat eind 1976 door de
procureur-generaal van de gerechtshoven
in Nederland was besloten op te treden
tegen het vertonen van pornofilms in thea
ters met meer dan 49 zitplaatsen. Deze
maatregel kwam nadat de filmcensuur
voor volwassenen was opgeheven. Pari
sien heeft meer dan 49 (180) zitplaatsen. In
de aangrenzende bioscoop Centraal, ook
van Flora, kon Deep Throat gewoon wor
den vertoond. In dat theater stonden pre
cies 49 stoelen.
De juridische gevolgen van de uitspraak
HOOFDREDACTIE:
Jos L. Lodewijks
E Koning
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970, AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm.: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
IJl
van
uit l
huid
zijn
heer
zaan
bant
DAMASCUS (ANP). De Syrische au
toriteiten hebben opdracht gegeven geen
handel meer te drijven met Egypte. Dit
heeft het blad Al Thawra gisteren gemeld.
„Het besluit dient ter uitvoering van de
resoluties die begin november op de, tegen
president Sadat gerichte, Arabische top
conferentie in de Iraakse hoofdstad Bag
dad zijn aanvaard”, aldus het blad.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De Verenigde Staten
hebben Cuba te verstaan gegeven dat zij
BEZORGKLACHTEN:
maandag t/m vrijdag van 18.30-19.00 uur
zaterdags van 11.30-12.30 uur
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
namen (politici, ambtenaren, journalis
ten e.d.) te publiceren.
Ook de gang van zaken rond het reis
bureau Dee Travel Agency Inc. is niet
door de RLD in het rapport opgehelderd.
Volgens de Civil Aviation Board, de
Amerikaanse RLD, is het op grond van
een artikel van de Federale luchtvaart
wet uitdrukkelijk verboden voor een
luchtvaartmaatschappij reisbureaus te
hebben. Met KLM-gelden werd het KLM-
advocatenduo Fellner Rovins in de
gelegenheid gesteld Dee Travel te kopen.
Duidelijk is dat de RLD bij de samen
stelling hoofdzakelijk heeft gevaren op
het kompas van de KLM, terwijl de
staatssecretaris vrijwel alleen het gezag
van de RLD liet gelden.
Voor de bewindsvrouwe is het onder
zoek naar de gewraakte KIM-activiteiten
afgesloten. „Van financiële onregelma
tigheden is in het onderhavige onderzoek
niet gebleken. Ook bij het hanteren van
ruimere maatstaven voor de beoordeling
van het voorhanden materiaal betreffen
de de KLM-vestiging te New York is er
geen aanleiding voor de conclusie dat
een verdergaand onderzoek zou moeten
worden ingesteld”, schrijft de RLD die in
opdracht van de staatssecretaris het on
derzoek uitvoerde.
In het rapport zijn aanwijsbare fouten
gemaakt. De historie is zelfs in een be
paald geval geweld aangedaan. Zoals be
kend heeft de Dember Construction
Company van de KLM opdracht gekre
gen in 1971 en 1972het passagiersgebouw
en het vrachtgebouw op J. F. Kennedy
Be
kort,
loop
drijf
bij
conc
oven
tuss<
vorn
ren
loop
Ne
gesc
en e
scrij
wooi
Kou
niet
veer
de 2
wan
aan
Koui
colle
jubil
Het rapport bevat nog meer onnauw
keurigheden. Een optelling van de bouw
kosten van het vrachtgebouw blijkt niet
te kloppen en vertoont een „gat” van 2300
dollar. Ook kunnen er vraagtekens wor
den geplaatst bij de op handen zijnde
uitbreiding van het vrachtgebouw. Het
vrachtvolume voor wat het KLM-gebouw
in New York betreft vertoont duidelijk
een dalende lijn. In het boekjaar 1976/77
was het volume twee procent lager dan in
1968/69. De planning van de KLM ver
toonde echter een veel optimistischer
beeld. Wanneer het indexcijfer voor
1968/69 op 100 wordt gesteld, zou het
ROTTERDAM (ANP). De bezetters
van de sociologische faculteit van de
Erasmus Universiteit in Rotterdam heb
ben vandaag hun actie voortgezet.
Een constructie die volgens de RLD „in
overeenstemming met de voorschriften”
was.
Artikel 101 van de Amerikaanse Fede
rale Luchtvaartwet zegt echter dat het
verboden is voor een luchtvaartmaat
schappij groepsreizen te kopen of te ver
kopen „door middel van verkoop of ter
verkoop aanbieden van individuele tic
kets, hetzij rechtstreeks aan het publiek,
hetzij indirect door middel van het be
heer, het beheerd worden of het beheer
in samenwerking met reisbureaus”.
Mevrouw Smit-Kroes heeft laten weten
„volledige medewerking van de KLM te
hebben verkregen voor een kritische
doorlichting van de diverse aangelegen
heden”. Het socialistische Kamerlid
Rienks heeft gezegd te hopen dat een
volledige medewerking en een kritische
doorlichting ook van toepassing zullen
zijn op de 239 vragen die hij heeft gesteld.
BONN. In West-Duitsland heeft de defensiecommissie van de Bondsdag gisteren in
principe toestemming gegeven voor de aanschaf van het Amerikaanse waarschuwings
systeem AWACS (zeer geavanceerde radarwaamemingstations ondergebracht in grote
Boeing-vliegtuigen). De 18 AWACS die voor Europa zijn bestemd kosten in totaal 3,9
miljard mark. Daarvan neemt de Bondsrepubliek 1,16 miljard mark voor zijn rekening.
Als doekje voor het bloeden hebben de
Amerikanen zich verplicht tot de aanschaf
van Duitse 120 mm-kanonnen, die moeten
worden ingebouwd in de nieuwe Ameri
kaanse MX-tanks. Hiermee zou een bedrag
van zo’n 1,2 miljard zijn gemoeid. Verder
zullen de Amerikanen voor enkele honder
den miljoenen marken telefoonuitrustin-
gen en vrachtwagens bestellen in West-
Naast waarderende woorden voor het
anti-protectionistische standpunt van de
minister, voor diens Suriname-politiek en
schuldenbeleid, had Pronk er veel kritiek
op dat Bestek ’81 de ontwikkelingshulp
niet ongemoeid had gelaten. Met name het
drastisch terugbrengen van de meerjaren
cijfers met vele honderden miljoenen gul
dens achtte hij zorgwekkend.
De argumenten voor het schrappen van
vijf concentratielanden (Jamaica, Cuba,
Colombia, Peru en Tunesië) noemde
Pronk ongeloofwaardig en de noodzaak
ervan vond hij onvoldoende aangetoond.
Duitsland. Die zijn bestemd voor de in de zoel
nis-’
zitti
De
janu
drag
tred<
1 teite
werk
voor
het t
welz
oms<
Tij
zaal
eenk
fase
vierj
gem<
We
zake
aan
de h
versl
van
avon
meei
trokl
gemi
gaf
een
CRN
gaf
de v<
pene
zijns
afge
de 1
elka;
weg
gehe
bij d
pap
welz
meei
wooi
laag
tijk
teko
hoog
ADVERTENTIES:
telefoon 023 31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN:
- bij vooruitbetaling -
14,35
41,30
55,-
162,50
215,-
losse nummers
buitenland
per kwartaal
proefboringen
(Van onze redactie binnenland)
CDA, VVD, SGP, CPN, GPV, Ds’70 en BP.
De PvdA, D’66, PPR en PSP waren tegen
de voorwaardelijke proefboringen. In die
partijen is men van mening dat eerst de
maatschappelijke discussie moet plaats
vinden. Aan de hand van de uitkomst van
die discussie kan dan alsnog al of niet tot
pfoefboren worden besloten.
Dat laatste, wachten met proefboren tot
na de maatschappelijke discussie, vond
het CDA niet juist. In een motie van de
PvdA stond dat gesuggereerd, aldus Jan
van Houwelingen (CDA) en daarom zou
het CDA die motie niet steunen. „De be
sluitvorming over proefboringen wordt
immers op dit monent niet genomen. Die
komt aan de orde bij de maatschappelijke
discussie”.
41
Wie zich in de zaak verdiept en het
rapport goed leest komt er achter dat het
passagiersgebouw echter vóór het
vrachtgebouw werd aangepast. Het staat
duidelijk vermeld: het contract voor de
verbouwing van de passagiersruimte
werd op 28 september 1971 gesloten,
terwijl pas op 24 april 1972 de papieren
voor het vrachtgebouw werden gete
kend.
Door het aannemen van een CDA-motie
in de Tweede Kamer is het sein om proef
boringen te houden onder voorwaarden op
groen gezet. De uitvoering van de voorge
nomen proefboringen moet namelijk wor
den opgeschort, aldus de CDA-motie, die
een meerderheid kreeg. Er worden bij die
opschorting drie voorwaarden of overwe
gingen genoemd.
De besluitvorming over de proefborin
gen dient plaats te vinden als onderdeel
van de besluitvorming over de totale pro
cedure en de inhoud van de voorgenomen
brede maatschappelijke discussie over
kernenergie.
Ook moet er voldoende duidelijkheid
bestaan over de opzet van de experimen
ten en de criteria waaraan de resultaten
worden getoetst. Bovendien, aldus de
Tweede Kamer in meerderheid, moet „de
betrokkenheid van de regionale besturen”
gegarandeerd worden.
De CDA-motie werd gesteund door
Opvallend in het RLD-rapport is ver
der dat over het gratis met de KLM
reizen alleen de naam genoemd wordt
van prins Aschwin, de broer van prins
Bernhard. De Rijksluchtvaartdienst
schrijft wèl dat in het boekjaar 1977/78
112 gratis tickets door de KLM zijn ver
strekt. Een enkele politicus
-en ambtenaren (van Verkeer en
Waterstaat die bij de Rijksluchtvaart
dienst werken) komen volgens het rap
port op deze lijst voor.
Kamervoorzitter Vondeling voert mo
menteel een intensief onderzoek uit naar
degenen uit politieke en ambtelijke kring
die van de gratis reisfaciliteiten gebruik
hebben gemaakt. Uit PvdA-kringen is
het verzoek gekomen de hele lijst met
Bondsrepubliek gelegerde Amerikaanse I
troepen. Deze transacties moeten echter
nog worden goedgekeurd door het Ameri
kaanse Congres. Commissievoorzitter
Manfred Foerner (CDU) maakte duidelijk
dat als dit onverhoopt niet het geval is, de
Duitsers hieruit consequenties voor de
AWACS zullen trekken.
Drie van de 24 commissieleden hebben
tegen de AWACS gestemd. Zij geloven dat
het waarschuwingssysteem niet zo goed is
als als de Amerikanen willen doen gelo
ven. Het risico dat de toestellen door vijan
delijk geschut worden neergehaald zou
relatief groot zijn.
Verder wordt vermoed dat bij de aan
schaf van het waarschuwingssysteem mili
taire perfectie en Amerikaanse industrie-
belangen (Boeing) een te grote rol spelen.
van de Hoge Raad zijn nog niet duidelijk.
Minister De Ruiter van Justitie heeft enige
tijd geleden gezegd zich te onthouden van
uitspraken over films die „aanstotelijk
voor de eerbaarheid” zijn, zolang de zaak
nog onder de rechter is.
De Hoge Raad heeft in ieder geval wel
De Ruiters’ voorganger, Van Agt, nadruk-
keljk in het ongelijk gesteld. Van Agt vond
dat hij het recht had om scherp op te
treden tegen pornofilms omdat artikel 240
van het Wetboek van Strafrecht (aanstote
lijk voor de eerbaarheid) op die films van
toepassing zou zijn. In een reactie zei het
PvdA-Kamerlid Voogd weliswaar blij te
zijn met de beslissing van de Hoge Raad
maar teleurgesteld te zijn over de voor
waarde dat de filmbezoekers van tevoren
moeten worden gewaarschuwd. Voogd
was samen met zijn fractiegenote me
vrouw Haas-Berger indiener van het
initiatief-wetsontwerp waarbij de filmkeu
ring voor mensen van 16 jaar en ouder
werd afgeschaft.
vrachtvolume in 1974/75 volgens de
KLM-visie een cijfer van 245 vertonen.
DEN HAAG. De Tweede Kamer is
gisteren niet ingegaan op het verlangen
van de noordelijke bestuurders om de
proefboringen in het noorden in zoutkoe-
pels ten behoeve van radio-actief afval af
te wijzen.
D’66-woordvoerder Brinkhorst ver
klaarde dat de Tweede Kamer nauwelijks
toekomt aan evaluatie en controle van het
beleid. „De indruk blijft dat er veel is
gezaaid en weinig geoogst”, zo zei hij.
Evenals de PvdA betreurde Brinkhorst
dat het hele Latijns-Amerikaanse conti
nent buiten het centrale Nederlandse ont
wikkelingsbeleid is gevallen.
Mommersteeg van het CDA wilde van
minister De Koning weten of en hoe initia
tieven van industrielanden de dialoog kun
nen stimuleren tussen noord en zuid, rijk
en arm. Wantrouwen en misverstanden
moeten uit de weg worden geruimd, zo
meende hij.
Ir. Braks, de andere CDA-woordvoer-
der, drong erop aan de hoogte van de hulp
aan ontwikkelingslanden niet in te krim
pen, ook al vermindert het aantal concen
tratielanden. Hij wilde ook weten wat de
regering doet als het netto nationaal inko
men in Nederland daalt.
VVD-woordvoerder Waalkens prees de
nuchtere benadering van de problematiek
der ontwikkelingssamenwerking. Hij
pleitte voor vaker inschakelen van het
bedrijfsleven in projecten.
op beleid De Koning
Airport in New York te verbouwen. Zo
wel in het RLD-rapport als in de uitvoeri
ge schriftelijke beantwoording (van 13
oktober) van mevrouw Smit-Kroes van
Kamervragen door het PvdA-kamerlid
Rienks wordt gezegd dat men (de KLM)
door de goede ervaringen met Dember
inzake het vrachtgebouw ook het passa
giersgebouw door Dember liet verbou
wen, zonder dat er een openbare aanbe
steding plaatsvond.
W-
w
IK*** w X., Xto
MK.
«i