Goud uit de golven
Over IJmuiden gesproken
Gezellige feestavond voor
jubilarissen van Hoogovens
Weer
bij de beste
en 't meest gewaardeerd
I
Muzikale
kado’s
Een Pandbriefbiljet van f1.000,-groeit naar f1.504,
Westland Utrecht
Hypotheekbank
si
f -
IfW
tuS
3»
t.
TRIO LOS ALEGROS ZORGDE VOOR HOOGTEPUNT
Onze nieuwste spaai vorm geeft de volle rente.
Beloning
Kaatsen
Goldsdnneding
S lager
-IMF
6
7
IJMOND
2 9
WOENSDAG
NOVEMBER
19 7 8
ur
Verreweg de beste manier van
sparen is met Pandbriefbiljetten van
Westland/Utrecht Hypotheekbank.
Hoe komt dat?
Het zijn biljetten aan toonder.
Daarbij geven ze na vijfjaar de
hoogst gekweekte rente. De hoofdsom
plus rente is ook eerder opneembaar:
opklimmend van 6% na twee jaar tot
Bakkie”
812% na vijf jaar. Volgens samen
gestelde interest (effectief rendement
8,50%).
Ook zijn er Pandbriefbiljetten
in coupures van f 10.000,- groeiend
naar f15.040,-.
Wilt u meer informatie over deze
profijtelijke spaarvorm? Uw financieel
adviseur kan u er alles over vertellen.
i!
supencompact 11*
luidsprekers
Uw
ji
T
1
4
(ADVERTENTIE)
15.30,
n 21.30
30 u.
(ADVERTENTIES)
ELECTRONICS
Haarlem, Frederikspark 1/Hoek Houtplein, 023-3191 54
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN. Meer dan duizend men
sen hebben gisteravond in het Nederlands
Congresgebouw in Den Haag de jaarlijkse
feestavond van Hoogovens bijgewoond.
Het festijn, dat voor de negende keer
werd gehouden, was bedoeld ter ere van
de werknemers die in 1978 jubileerden.
Dit keer was er één personeelslid met
vijftig dienstjaren, 76 werknemers met
veertig dienstjaren en maar liefst 311 me
dewerkers die de kwart eeuw hadden vol
gemaakt.
Met hun echtgenoten, de directie en per-
soneelsvertegenwoordigers, kregen zij een
feestelijk programma voortgezet. Hoogte
punt vormde ongetwijfeld het wervelende
optreden van het trio Los Alegros, dat de
zaal in extase bracht. Voorafgaand aan het
koud buffet sprak ir. F. E. Mathijsen
Gerst, voorzitter van de directie, de geno
digden toe. Hij stelde vast dat het bedrijf
nog steeds verkeert in de somberheid van
de staalcrisis. „Er is nog steeds een grote
onevenwichtigheid tussen de ontwikkeling
van de vraag naar staal en de capaciteiten
die beschikbaar zijn in Europa om dat
staal te maken. Wat ik zeg voor Europa,
geldt in feite voor de hele wereld. Om het
heel eenvoudig te zeggen, staal kun je
eigenlijk overal kopen,” aldus ir. Mathij
sen Gerst.
Hij benadrukte dat de toekomst van
Hoogovens afhangt van de kwaliteit van
de produkten. „We moeten ervoor zorgen
dat de klanten niet zozeer om staal verle
gen zitten, maar wel om het produkt van
Hoogovens IJmuiden. Er is veel concur-
praktisch werk en verdere scholing. Het
probleem voor veel jongeren is dat de
soepelheid die vroeger in veel functies zat,
er misschien wat uitraakt. Aan de andere
kant hebben wij juist in ons functieclassi-
ficatiesysteem Bello de mogelijkheid ge
schapen om die ontwikkeling te stimule
ren,” aldus Mathijsen Gerst.
19 en
16 j.
jers in
1.15 u.:
2 j.
20 u.
De heer P. Jungbacker sr., IJmuiden:
,,’s Vrijdags was het altijd stil in de
vismarkt. Dan was het: de boel schoon
maken. Op zo’n morgen kwam er een
meneer met een tarbotje. Hij vroeg: „Wil
je dit voor mij schoonmaken, alles komt
wel goed”. Ik dacht: nou, een half gul
dentje is safe. Ik heb de vis netjes in
blokken gesneden, uitgewassen en inge
pakt in dat echte Duitse perkament. Het
was een mooi pakje. Om twaalf uur ging
de pakhuisdeur open en riep die meneer:
„M’n jongetje, hoe staat het ermee?” Ik
overhandigde de vis en de meneer stond
verbaasd te kijken dat het pakje er zo
keurig uitzag. Natuurlijk dacht ik aan
mijn half guldentje. Jazeker; het enige
wat die meneer zei was: „M’n jongetje,
ik moet zondag toch naar de kerk; dan
zal ik voor je moeite drie onze vadertjes
bidden want dat is het wel waard”.
De heer W. Koomen, IJmuiden: „Wij
jongens stonden altijd op de hoek van de
Stationsweg-Willebrordstraat op
vrachtauto’s te wachten. We wisten pre
cies waar OVerdorp, Darphom, Van
Oosten en de viswagens naar toe gingen.
En dan sprongen we er achterop. We
reden mee tot de kettingpont. Daar had
je een bocht. Dan wipte je weer op een
andere wagen. Zo ging je naar Amster
dam of Haarlem; het verkeer reed toen
nog door de stad. Op een afgesproken
plaats ontmoetten wij jongens elkaar
weer. En dan was het natuurlijk: wie is
er het eerste terug in IJmuiden. Hoe het
bij dat „bakkie pikken” kon gaan: een
jongen sprong eens onder het rijden zo
op een „bakkie” over”.
niet. Voor inlichtingen uit de lezersk
ring houden we ons daarom graag aan
bevolen.
Over de reorganisatie zei hij, dat ge
poogd wordt de maatregelen door te voe
ren op een wijze die sociaal verantwoord
is. „Wij hopen dat wij erin slagen om eind
1979 ons doel te bereiken.” Na het uitspre
ken van zijn rede, gaf hij het sien waarop
het feestmaal kon beginnen. Het banket
werd aangesneden door de oudst aanwezi
ge 40-jarige jubilaris en de jongst aanwezi
ge 25-jarige jubilaris, respectievelijk de
heren L. C. den Ouden uit Santpoort en L.
Bos uit Alkmaar. Na afloop bracht het
hele gezelschap nog enige prettige uren
door in de foyer van het Congresgebouw.
manschappen zich af, naar de stormtrap
kijkend: wat nu? De Koningin aarzelde
geen seconde. De soldaten zouden heb
ben gejuicht als dat geoorloofd was ge
weest.
ER LAG EEN onderzeeër in IJmuiden,
klaar om uit te varen. Koningin Wilhel
mina zei dat ze mee wilde, even de pieren
uit, weer of geen weer. En dat gebeurde
dus. De verhalen over de stormtrap en de
onderzeeër werden al heel gauw bekend
bij de mensen van IJmuiden, het nogal
„rauwe volkje”, zoals velen zeiden die het
niet of nauwelijks kenden. Dat rauwe
volkje nam graag de pet af voor die
moedige, onverzettelijke vrouw
De heer J. de Vries, Amsterdam: „Ik
heb gehoord dat vroeger in IJmuiden
een poging is gedaan om het kaatsen
populair te maken. Kunt u mij een infor
matie geven of dat juist is en zo ja
wanneer ongeveer het initiatief is geno
men?” In de zomer van 1927 hebben
tien leden van een vereniging van oud-
Friezen inderdaad geprobeerd het kaat
sen hier ingang te doen vinden. Ze oefen
den tweemaal in de week, op woensda
gavond en zondagmorgen. Over verdere
bijzonderheden beschikken we helaas
M9188)
yeten”.
er met
rentie op de wereldmarkt en dit betekent
dat wij onze produkten zo aantrekkelijk
mogelijk moeten houden en dat wij uiterst
zorgvuldig moeten zijn met de relaties met
onze klanten,” zo merkte de topman van
het bedrijf op.
Hij ging uitvoerig in op de ongunstige
werkgelegenheidssituatie in de IJmond.
Daarbij wees hij op de vele problemen die
jongeren ondervinden als zij op zoek zijn
naar werk. „Wie wordt in zijn eigen omge
ving niet zo nu en dan geconfronteerd met
een jongen of meisje dat eigenlijk nog niet
goed aan de slag kan komen. Daar houdt
het niet bij op. Want er zijn ook vele
huisvrouwen die zin hebben om weer wat
te gaan doen Ik meen dat wij een verant
woordelijkheid hebben jegens deze men
sen.”
Mathijssen Gerst deed een oproep aan
de jeugdigen zich bij Hoogovens aan te
melden voor een baan. „Wij vragen hen,
zich bij ons verder te ontwikkelen door
ar
r8
'laan 6,
adium-
Jazz-
lem.
12439).
trap”.
«Alleen verkrijgbaar bi) de Hi-Fi-specialist
Is er geen bij U in de buurt, bel dan 02908- 4551
„Ex-oud-IJmuidenaar”: „Rommelend
tussen oude papieren vond ik laatst wat
notities over huurprijzen in het jaar
1936, dus ruim veertig jaar geleden. Mis
schien zijn ze voor een aantal lezers
interessant. Het woon - en tevens winkel
huis Keizer Wilhelmstraat 22 deed een
huur van 7 per week. Voor een groot
bovenhuis, Kanaalstraat 52, werd 5,50
per week betaald. Een zojuist flink op
geknapte woning aan Bik en Arnoldka-
de no. 18 moest 3,50 aan huur opbren
gen. In de Bloemsteeg (de „Brandsteeg”)
waren de huren van 2,50 tot 3 per
week”.
de Nederlandse defensie in deze jaren.
Regelmatig werden er daarom schietoe
feningen gehouden. Dan ging de dorp-
somroeper met zijn koperen gong door
de straten: „Morgen schietoefeningen!
Ramen en deuren op een kier zetten!”.
Dat deed iedereen zeer gewillig want als
de rode vlag eenmaal op het Fort was
gehesen brak al gauw de hel los. Er
stonden vijf kanonnen. Die mochten niet
tegelijk schieten omdat men bang was
dat er dan scheuren in het Fort zouden
komen. Goed, één zo’n kanon met z’n
lengte van een meter of negen was al
indrukwekkend genoeg.
WAT IEDERE SOLDAAT deugd deed:
dat de reserveluitenant Roza zich steeds
zo’n puike schutter toonde. De omgang
tussen officieren en manschappen was
precies volgens de regels; het onder
scheid werd streng gehandhaafd. Ook
luitenant Roza was een man van discipli
ne. Maar als je wat op je lever had nam
hij de tijd om naar je te luisteren. Hij
werd op handen gedragen omdat de
mannen hem als een „echte vader” be
schouwden. De schietschijf (drie meter
hoog, negen meter breed) bevond zich op
een vlot met een lengte van ongeveer
twintig meter. Dat vlot werd van de
Noorderpier tot halverwege Wijk aan
Zee voortgetrokken door een sleepboot,
gewoonlijk de Cyclop. Als luitenant Roza
in het schietkoepeltje zat, waar horen en
zien je verging, moest het al heel vreemd
lopen wanneer hij niet raak schoot.
DE BEWAKING van het Fort was in
die jaren uiteraard zeer streng. De bin
nenplaats was bovendien omgeven door
een gracht. Dan was er een muur met
alleen maar een losse trap, een zoge
noemde stormtrap, van zo’n twintig me
ter. Iedere soldaat kende het verhaal van
een hoge officier die op inspectie kwam,
een inspectie van de „netheid”. De man
durfde de trap niet te gebruiken. Korte
tijd later kwam koningin Wilhelmina
voor een inspectie naar IJmuiden. Toen
ze zich naar het Fort begaf vroegen de
vissersvrouw die de grote meubelzaak
van Van Praag in de Prins Hendrikstraat
was binnengestapt. „Ik wil een nieuw
ameublement”, zei ze. „Heeft u al een
idee wat u zoekt?”, vroeg Van Praag.
„Dat maakt niks uit”, zei ze, „als het
maar duur is”. Je hoorde het verhaal van
de vrouw van de taartjeswinkel. Ze
kwam uit Amsterdam en was gewend
zich heel mooi op te maken. Dat vonden
vele klanten maar gëk: „Ze wil de dame
spelen”. En of de vrouw van de gebaks-
zaak het nu nog zo goed bedoelde, als ze
wilde afrekenen tien gebakjes a vijf
cent per stuk dan haalde een klant wel
eens een briefje van duizend onder haar
schort vandaan: „Wissel jij dat maar
effies gauw”.
DE GOUDGOLF die naar IJmuiden
was gekomen trok zelfs de aandacht in
het parlement. In een afdelingsverslag
van de Eerste Kamer kon men lezen:
„Enkele leden spraken er hun leedwezen
over uit dat een belangrijk deel der oor-
jerstr.,
an een
I, 20.30
DIT WAS DUS IJMUIDEN. De jonge
mannen die er nooit eerder waren ge
weest maar nu op het Fort hun mobilisa-
tieplicht moesten vervullen hadden er
opmerkelijke verhalen over gehoord: Het
volkje van IJmuiden zou nogal rauw zijn.
Er werd heel hard gewerkt dat zeker
wel. Er werd heel pittig geleefd dat
zeker ook. Al heel gauw begrepen de
soldaten dat het een bést volkje was met
een en al hartelijkheid voor de gemobili-
seerden. Het moest al heel gek gaan als je
niet een gebakken visje of een zure ha
ring kreeg aangeboden wanneer je als
soldaat door de straten liep. Een borrel
kon er ook altijd af, als je niet oppaste
meer dan goed voor je was. En wilde je in
je vrije uren wat verdienen om je povere
soldij aan te vullen dan kon je overal
terecht, of het nu als hulpje van de bak
ker was of als assistent van de barbier.
TOCH EEN PLAATSJE waar je in die
mobilisatietijd 1914-1918 voortdurend
ongewone dingen beleefde. Een golf van
leed wanneer een vissersboot in de klem
van de oorlogvoerenden was geraakt en
het toch al grote aantal weduwen en
wezen weer was toegenomen. Een golf
van nooit vermoede welvaart wanneer
alles meezat en de vissersvloot een zilver
vloot, soms zelfs een goudvloot was. Je
hoorde het verhaal van een Katwijkse
W 1 1
„Bloemen, Planten en VruchtenKran
sen en Bouquetten” las men op het raam
van de winkel van Simon de Vlugt in de
Prins Hendrikstraat. Het was een voor
die tijd zeer vooruitstrevende zaak, zo
als blijkt uit een advertentie die we in de
IJmuider Courant van 19 februari 1916
aantroffen: „Rijpe Bananen, mooie To
maten, zoete Druifen, doosjes Dhadels,
Sinaasappelen in ierse soorten, Belle
fleuren, Goudreinetten, Brusselsch
Lof". Op deze een aantal jaren later
gemaakte foto geheel rechts Simon de
Vlugt. Naast hem zijn vrouw, Aukje de
Vlugt-Hemrica. Links de hulp: Teuntje
Tijl. De jongen links is zoon Jacob over
wie we onlangs schreven. Naast hem zijn
broer Joop. Op de stellage aardappelen
in kisten van Tuindersbelang Bever
wijk. In de etalage aanbiedingen van
„Amerikaanse appelen” en allerlei deli
catessen maar ook van ingezouten snij
bonen en zuurkool.
Voor muziekliefhebbers zijn
er legio kado-ideeën: fluiten,
lampen, banken, borst
beelden van componisten,
hoofdtelefoons, metrono
mes, hygrometers,
muzieklessenaarsen
een grote keuze bladmuziek
(klassiek en populair),
songbooks enz., in alle
genres en prijzen.
Fijn om te krijgen, dankbaar
om te geven. Welkom!
Prr/fflumtrnnHu
Gróóts in klavierinstrumenten!
Grote Markt 8, Haarlem
Telefoon 023-32 48 80
5 speciaalzaken in
Noordholland
gv
De heer M. P. Kocse, Santpoort: „De
winkel in de Oranjestraat waar een fili
aal van Jamin gevestigd was werd vóór
die tijd gebruikt als slagerij door Vader.
Als kind van zes of zeven jaar heb ik
daar in de mobilisatietijd ’14-’18 in de
rij gestaan tussen al die grote mensen
om te proberen ook een stukje vlees of
eenheidsworst te krijgen. Ik was zo
klein dat ik tussen de benen van de grote
mensen stond. Het was zomer en puur
warm. Eindelijk zei iemand: „Kijk dat
kleine kind eens, dat kan zo wel stik
ken”. Zo werd ik een beetje in bescher
ming genomen. Het was heel wat in die
tijd als je een stukje vlees kon kopen. En
er moest toch iemand op af als je vader
naar zijn werk was en je moeder nog
twee kleine kinderen thuis had".
(Reacties op deze rubriek: schriftelijk
aan dit blad met vermelding „IJmuiden
wat vertel je nou?”, telefonisch
023-378601.)
logswinst, door de vissers te IJmuiden
gemaakt, roekeloos door hen wafe ver
kwist in plaats van bespaard”. Die
„enkele leden” gaven een wel zeer eenzij
dig beeld. Lang niet alle vissers waren
verkwistend. Bovendien waren zij niet de
enigen die profijt van de goudgolf trok
ken. Wel werkten alleen zij onder levens
gevaarlijke omstandigheden: men hoeft
er de overlijdensadvertenties in de IJ
muider Courant van die jaren maar op
na te slaan.
JE KEEK ALS gemobiliseerde in de
Kanaalstraat naar de allereerste auto
van IJmuiden, afkomstig uit Engeland.
Als deze niet wilde starten werd er een
paard voor gespannen. Het gebeurde dat
een jongen een voetzoeker onder het
paard wierp waarna dit prompt op hol
sloeg, met auto en al. Je zag de twee
prachtige schimmels Harold en Duifje
door IJmuiden gaan, gemengd door de
Friese koetsier Tiede. De schimmels en
ook het rijtuig dat ze statig voorttrokken
waren eigendom van reder-vishandelaar
"V Jantje, iemand die met niets was begon
nen, nu als harde werker én man met een
en al zakelijk geluk een der hoogst aan-
geslagenen voor de directe belasting in
de gemeente Velsen en er was véél
kapitaal in de gemeente Velsen in die
mobilisatietijd van T4-T8. Je zag ook
een keer drie rijtuigen achter elkaar rij
den: in het tweede de eigenaar, in het
eerste z’n hoed, in het derde z’n wandel
stok dat kon allemaal zolang het goud
binnenstroomde.
HET FORT WAS heel belangrijk voor
Na de feestrede van directeur Mathijsen Gerst, verdrongen de aanwezigen zich rondom
de fraai opgemaakte schalen om op de scheppen
Ömuiden..,^
wat vertel je me nou