Bijeenkomst NAVO-parlement in Lissabon
Pauselijke-greep
3
f
Nieuwe minister op
BZ in Frankrijk
VN veroordeelt
navo-leden
Brandweer wil
zekerheid over
brandmelding
Electronisch
vertaalapparaat
Politieke moorden
Palestijnen-dag
gevierd in VN
Charta ’77: doden
door kerncentrale
Spaanse vissers
doodgeschoten
kefelle
ork heef
n Amen
ue winkt
rden ver
zijn privé
Ceausescu krijgt
steun van partij
‘f-
Frangois-Poncet volgt De Guiringaud op
Ook in België lek gevonden
oproep
Will
TT
2
3
NOVEMBER
19 7 8
BINNEN- EN BUITENLAND
DONDERDAG 30
J J
I
door Nico Scheepmaker
I
I
'vertast
kleding
gaat een
/oor win-
elo werd
oest. Een
iogal ver-
ide. Veel
open nu
LISSABON (ANP). De secre
taris-generaal van de NAVO, oud-
minister Luns, heeft gisteren in
het NAVO-parlement in Lissabon
een „ingrijpende herziening” van
het ontwikkelingsbeleid der NA-
VO-landen bepleit, ten gunste Van
de armere lidstaten.
i Claus
akking
stelling
ierlandse
imandan-
anuari-in
i de inter-
ling W
gen uit 16
vat zij te
brandbe-
andweer-
irandmel-
kleding.
innen- en
estrijding
Veiligheidsrapport
akking
wisting
i fauna
trijfël
Luns vraagt meer geld
voor arme lid-staten
LOUIS DE GUIRINGAUD
Tot nu toe heeft nog geen enkele organi-
Times: laatste keer?
ran solidariteit met het Palestijnse volk”.
500 mensen slachtoffer gemaakt.
de secretaris-generaal
„Als men zich bewust is dat de hulp aan
„Gelukkig, al geven wij ons te dien aan
zien niet over aan een naïef idealisme. Ook
de mate waarin de D. ons dit geschenk
zullen laten bezuren door inhouding van
normale rantsoenen spijsolie e.d. laten wij
verder buiten beschouwing (in Amster
dam kon men al wekenlang zijn normale
broodrantsoen niet krijgen): dit was extra
en als zoodanig een buitenkansje en een
weldaad, die we nooit moeten vergeten,
zooals zeker ander land dat zou doen. Voor
critiek op de houding van Zweden in ver
band met haar ertsleveringen en haar neu
traliteitspositie in het algemeen is hier
geen plaats, noch is er reden om minder
dankbaar te zijn, zooals sommigen vinden,
gelegen in het betreurenswaardige feit, dat
ons land van melk en boter in zulk een
deplorabele en uitgemergelde toestand is
gekomen, dat het van een ander land een
bete broods toegeworpen moet krijgen. De
schande oorzaak van zulk een situatie te
zijn geweest, komt over een ander volk,
dat er de bittere vruchten reeds van plukt.
Wij echter dienen Zweden dankbaar te
zijn en wie ons gretig heeft zien smullen
van de milde gaven weet, dat die dank
baarheid ongeveinsd is”.
Venetië,
aan sinds
istenwind
regen en
;r voor de
rOeVCI jnen. Volgens het document is de centrale
i De Bi
ie, onda
»rd. Ron
proevi
m 6. V(
Institj
cernpro
itigstet
van circa
een golf-
itwikkeld.
belastw
skihellin-
bergland-
lire.
tijdelijk buiten bedrijf gesteld nadat in
januari 1976 en februari vorig jaar ernsti
ge ongelukken waren gebeurd.
i Bij de twee ongelukken is de omgeving.
loopt en dat landen als Portugal, Turkije
én in mindere mate Griekenland, veel ge-
De economische toestand van Turkije
wekt nog grotere zorg dan die van Portu
gal. Voor deze landen, „onze vrienden en
bondgenoten”, zouden dezelfde criteria
moeten worden aangelegd als die welke
Volgens de bewindsman is niet te achter
halen wie het rapport is kwijtgeraakt. De
veiligheidsrapporten zijn onder meer in
het bezit van ondernemingen die aan het
project deelnemen, zoals Neratoom in Den
Haag. Belgonucleaire in Brussel en Intera-
tom in het Westduitse Bensberg
De houding van de president heeft, naar
het zich laat aanzien, geleid tot' een ver
slechtering in de betrekkingen Roemenië
en de andere Oostbloklanden
Dit leek overduidelijk toen dinsdag in
onbevestigde berichten uit de Joegoslavi
sche hoofdstad Belgrado werd gemeld dat
de zes andere leden van het Warschau
pact besloten hadden hun ambassadeurs
uit Boekarest terug te roepen. Later op de
dag bleken deze berichten echter onjuist te
zijn.
Het feit dat de Oostbloklanden de ge
ruchten pas laat ontkenden, wijst echter
op een verkoeling in de betrekking met
Roemenië.
(Van onze redactie buitenland)
NEW-YORK. De Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties heeft giste
ren met 92 stemmen voor, 19 tegen en 28
onthoudingen, enkele niet nader genoem-
laten draaien zolang niet alle bonden heb
ben ingestemd met maatregelen die een
ononderbroken produktie garanderen
De overbezetting in het personeelsbe
stand moet volgens de directie worden
verkleind. Bovendien moet de deur wor
den geopend naar nieuwe druktechnieken.
Bewust op onbewust plaatste hij - bij
voorkeur in Afrika - opmerkingen die eer
der van zijn privé-mening over de proble
men getuigden dan van de officiële Franse
politieke lijn. Zijn houterige verschijning
en de woorden, die langzaam één voor één
uit zijn samengeperste lippen kwamen,
gaven zijn optreden iets dors en tegelijker
tijd iets komisch. De laatste „misstap” die
hij beging, bestond er in dat hij kort gele
den, na een van de bombardementen op de
christelijke wijk van Beiroet, zei dat het
aantal slachtoffers onder de christenen
sterk was overdreven.
(Van onze redacteur in Frankrijk
Rudolph Bakker)
PARIJS. De Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Louis de Guirin
gaud die afgelopen maandag tijdens een
bezoek aan Bonn meedeelde te zullen af
treden, is gisteren opgevolgd door de 49-
jarige Jean Francois-Poncet.
De Guiringaud is 67 jaar en werd in
augustus 1976 minister van Buitenlandse
Zaken
Een minister met een dergelijke porte
feuille heeft in Frankrijk niet dezelfde
functie als zijn Nederlandse collega. Hij is
een instrument in handen van de presi
dent, die zelf de bepaler is van de buiten
landse politiek. Het was juist het soms
eigenzinnige optreden van minister De
Guiringaud dat hem in de herinnering zal
doen voortleven.
De aanmoediging bestaat, volgens de
resolutie, uit de economische, strategische,
culturele en sportbetrekkingen met blanke
minderheidsregeringen.
Australië, Canada, Israel, de vijf Noorse
landen, de negen EEG-landen, Nieuw-Zee-
land en de Verenigde Staten, stemden te
gen.
Deze technieken worden door de directie
van vitaal belang geacht voor de verzeke
ring van de toekomst van de twee bladen.
De wilde stakingen bij de Times hebben
dit jaar al een verlies opgeleverd van bijna
vier miljoen pond Sterling, ongeveer twin
tig miljoen gulden
Na de presidentsverkiezing van Giscard
d’Estaing in 1973 keerde Jean Francois-
Poncet in de politiek en in de diplomatie
terug. Hij werd secretaris-generaal op het
,Elysée, vond een groot deel van zijn taak in
de buitenlandse dienst en reisde met Gis
card mee op diens staatsbezoeken. In mei
1978 werd Francois-Poncet met steun van
de radicalen gekozen tot president van de
departementale raad van Lot et Garonne,
welke functie hij - binnen de mogelijkhe
den van het Franse staatsbestel - niet hoeft
op te geven.
was, eindige abrupt nadat hij zich in de
parlementsverkiezingen aan de zijde van
de „radicalen” Faure en Lecanuet had
geschaard. Hij verloor de verkiezingen,
zijn laatste sympathie bij de gaullisten en
verspeelde daarmee zijn kans op een poli
tieke toekomst.
Zoals het een gezagsgetrouwe voormali
ge ENA-pupil betaamt, heeft Francois-
Poncet nu al laten weten dat hij zijn benoe
ming „niet politiek wil en mag zien, omdat
het buitenlands beleid door de president
wordt bepaald”. Wel wil de nieuwe minis
ter schoon schip maken op administratief-
technisch gebied, waarbij hij moeilijkhe
den zal kunnen ondervinden van resten
van gaullistische fortificaties op hoog ni
veau.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. In de Verenigde Staten
is een vertaalapparaat op de markt ge
bracht met een geheugen voor zes talen.
(Van onze redactie buitenland)
URFA. Politieke onrust in Urfa, zuid-
oost-Turkije, heeft gisteren weer vier men
senlevens gekost. Kort nadat twee leden
van een extreem rechtse groepering waren
doodgeschoten, werden twee als links be
kend staande jongeren omgebracht. Het
„EEN VRIÉNDELIJKE DAAD. Dat in
het Westelijk deel des lands, met name in
de groote steden, in den waren zin des
woords hongersnood heerscht, js een niet
te weerspreken feit. Met een rantsoen van
één kilogram aardappelen en 1000 één
maal zelfs 500 gram brood per persoon
en per week, zijn de meeste menschen niet
in staat hun honger volledig te stillen. In
dezen toestand is de schenking Van brood,
margarine en grutterswaren door Het
Zweedsche Roode Kruis aan de bevolking
van Noord- en Zuid-Holland een zóó vrien
delijke daad, dat wij ons genoopt voelen
hiervoor openlijk onzen dank uit te spre
ken. Adhaesiebetuigingen worden gaarne
zoo spoedig mogelijk ingewacht aan ons
adres: Frans van Mierisstraat 97 huis, Am
sterdam. Ondergeteekende draagt dan
zorg voor de verzending naar Zweden. Dr.
Van der Myle”.
i de Rijks-
>or prins
icommanJ
plechtig-
et om de
id zo opti-
1 Scher-
in noord
dgaswh-
centinw-
>ft de mi-
Kan Aar-
aagd, w>f
udemver-
LONDEN (Reuter, AP).- Vanmorgen
vroeg zijn de voorlopig laatste edities van
de Londense Times van de persen gerold.
Het gezaghebbende dagblad zal waar
schijnlijk voor lange tijd niet meer ver
schijnen.
BOEKAREST (Reuter). President
Ceausescu heeft krachtige steun gekregen
van de Roemeense communistische partij
voor zijn houding tijdens een onlangs ge
houden bijeenkomst van landen van het
Warschau-pact Hij verzette zich in Mos
kou tegen plannen om de militaire uitga
ven te verhogen en het streven om het
bondgenootschap onder een stringentere
leiding van de Sovjet-Unie te plaatsen.
Het Roemeense persbureau Agerpress
deelde gisteren mee dat het 360 leden tel
lende centrale comité van de partij een
resolutie heeft goedgekeurd waarin de
standpunten van Ceausescu werden on
derschreven.
(door Nico Scheepmaker)
dagboek
Van verschillende lezers kreeg ik dag
boekfragmenten uit de oorlog toeges
tuurd, waarin zij over het Zweedse witte
brood schreven. Ik citeer het volgende uit
de dagboekbladen die mr. G. J. Borsten uit
Groningen op 8 maart 1945 in Bloemen-
daal schreef:
In zijn begeleidende brief schrijft mr.
Borsten nog: „Het was een mooi cadeau,
als je op je verjaardag een P.T.T.-taart
kreeg. De hoofdletters stonden daarin
voor Pulp, Tulpenbollen en Tarwe”, en hij
sluit ook de fotokopie in van een bedank
briefje dat hij op 9 maart 1945 aan het
Swedish Red Cross schreef. Men kon die
dankbaarheid blijkbaar ook openlijk to
nen, zoals blijkt uit het volgende schrijven
in het Algemeen Handelsblad van 28 fa-
bruari 1945:
i
(Van onze redactie buitenland)
WENEN/BRUSSEL/DÜSSELDORF. De dissidentenbeweging Charta ’77 heeft
Het toestel ziet eruit als een zakrekenma-
chine, werkt met electronische geheugens
die elk 1500 woorden en uitdrukkingen
van een bepaalde taal bevatten. Slaat men
een bepaald woord aan, dan verschijnen
direct op een klein scherm vertalingen in
Engels, Frans, Duits, Italiaans, Spaans en
Portugees.
Moe van de voortdurende werkonder
brekingen door verschillende drukkers
hebben de uitgevers publikatie van de
Times en de Sunday Times opgeschort,
totdat overeenstemming is bereikt met de
vakbonden. Het parlement zou vandaag in
een spoeddebat een poging doen de op
schorting ongedaan te maken.
De president van de Times-bladen Lord
Thomson of Fleet, probeerde gisteravond
de vrees van de Britten weg te nemen dat
de Times voorgoed zou verdwijnen. „Er is
absoluut geen voornemen tot permanente
sluiting of verkoop”, aldus Lord Thomson.
In een voorpaginabericht van de Times
van vandaag wordt gemeld dat in directie-
kringen wordt aangnoemen dat de bladen
twee of drie maanden niet zullen verschij
nen
De zevenhonderd leden van de invloed
rijke Nationale Vereniging van Grafici
vrezen voor verlies van arbeidsplaatsen
als drukmethoden met behulp van de com
puter worden ingevoerd. De bond weigert
zelfs met de directie te praten zolang de
opschorting niet is opgeheven. De Times-
leiding daarentegen wil de persen niet
In het Westduitse Essen hebben twee
scholieren onlangs op straat een rapport
gevonden over de veiligheid van de snelle
kweekreactor in Kalkar. Het rapport, dat
in een oplage van vijfhonderd genummer
de exemplaren is verspreid, lag op een
schakelkast voor telefoonverbindingen.
Minister Buckhard Hirsch van de deel
staat Noordrijn-Westfalen toonde zich gis
teren tijdens een debat jn (iet parlement
van de deelstaat zeer verontwaardigd over
het voorval. „Zó gaan de reactorbedrijven
vandaag de dag met de veilighAd om”,
aldus Hirsch
„Velen droomden tevoren al van het
Zweedsche brood en het lag nagenoeg een
ieder reeds dagenlang in de mond bestor
ven. Het heeft volkomen aan de verwach
tingen beantwoord en het is een weldaad
voor de duizenden ondervoede en uitge
hongerde menschen en kinderen in onze
drie meest noodlijdende provinciën. Het
mooiste ervan is wel, dat een ieder het
deelachtig is geworden, niet slechts zij die
over relaties beschikten of over een zekere
positie op kantoor of bedrijf, of over een
zeker inkomen, nee, een ieder kreeg de
gave zonder onderscheid van leeftijd,
godsdienst, of wat dan ook, en dan nog
geheel gratis, terwijl wij ook nog niet ver
namen van geknoei en verkoop in de sluik
handel”.
Dat dit alles ondanks alle groote
moeilijkheden in verband met aanvoer,
razzia’s en dus uitvallen van veel mannen,
administratieve veelomvattendheid e.d.
zoo keurig is geregeld, getuigt van een
bewonderenswaardige organisatie. Men
behoefde zelfs niet te wachten, laat staan
in een rij. Heden waren wij aan de beurt en
wij genoten deze geschenken als delicates
sen, die de dag voor ons tot een feestdag
maakten. Schier wit brood, ons smakend
als cake, met voortreffelijke /gevitamini-
seerde margarine, die wij dik op de sneden
broods konden smeren dan wel waarin wij
het broed konden bakken of het geroos
terd konden drenken, geheel naar eigen
lust en goeddunken. Wij gebruikten geen
middagmaal, doch savoureerden de ge-
heele dag het brood, waarvan wij heer en
meester waren, op uur en tijd naar het ons
lustte, dik besmeerd. Een kluitje margari
ne slechts spaarden wij voor de pap van
morgenochtend. Ieder deed zich te goed
naar eigen trant, vrij te smeren in alle
dikten die hem goeddunkte, zonder ie
mand te kort te doen Innig welgedaan,
doorvoed, rijk en dankbaar gevoelden wij
ons, Zweden erkentelijk voor het nobele
gebaar, dat naar verluidt nog tweemaal
herhaald zal worden in de eerstvolgende
maanden”.
De militaire commissie van het NAVO-
parlement heeft Ploeg benoemd tot rap
porteur over de situatie in de zuidflank
van het bondgenootschap en uit dien
hoofde zal hij de komende tijd, in nauw
overleg met de regeringen van Portugal,
Griekenland en Turkije, proberen voor
stellen te formuleren die op zo breed mo
gelijke steun kunnen rekenen.
Jean Francois-Poncet is een van de
zoons van André Francois-Poncet, de
Franse gezant bij Hitler en Mussolini en
later ambassadeur in de Bondsrepubliek
van Konrad Adenauer. Zoon Jean slaagde
met lof voor de Franse eliteschool ENA en
werd in zijn diplomatieke aspiraties aan
vankelijk gehinderd door zijn geringe en
thousiasme voor het gaullisme. Zijn car
rière als diplomaat, die in 1955 begonnen
de NAVO-leden veroordeeld wegens aan
moediging van blanke minderheidsregi-
mes in Zuidelijk Afrika.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. De brandweer van New
York wil, voordat zij uitrukt, van elke
brandmelding een betrouwbare bevesti
ging Dit heeft de burgemeester van de
stad besloten in verband met het enorme
aantal valse meldingen.
Ruim 260.000 keer ging de New Yorkse
brandweer vorig jaar voor niets met groot
materieel op pad. Met de nieuwe werkwij
ze, die maandag ingaat, moet dit voorko
men worden
lof aan en
pakking
omhoog verklaard dat bij de enige bedrijfsklare Thechoslowaakse kernenergiecentrale, in
e verpak Presburg, zich de laatste jaren ongevallen hebben voorgedaan waarbij een aantal
t. De vb werknemers door radio-actieve stoffen zijn besmet en twee mannen door verstikking
iri te vb
irijzen.
zoals een rivier, volgens Charta '77 veront
reinigd. De bedrijfsbelangen hebben vol
gens de beweging voorrang gekregen op
de veiligheid. „De Tsjechoslowaakse voor
schriften zijn de strengste in de wereld
maar zij worden het minst gerespecteerd”,
aldus het document dat zou zijn samenge
steld met behulp van atoomgeleerden.
Voorzitter Coppieters van de Cultuur-
raad in Vlaanderen heeft gisteren gezegd
dat in de Belgische kerncentrale bij Ant
werpen een lek is geconstateerd in de
stoomgenerator van de centrale. Volgens
Coppieters is hierdoor een vrouwelijke
werknemer van de centrale aan een dosis
radio-actieve straling blootgesteld die de
wettelijk toegestane hoeveelheid over
schrijdt. Volgens Coppieters is het ongeval
op 8 november gebeurd bij het verplaat
sen van gebruikte brandstofelementen. De
directie van de kerncentrale heeft het
voorval ontkend.
politieke geweld heeft dit jaar in Turkije
v De overgrote meerderheid van het
NAVO-parlement steunde een beroep op
de regeringen van de Europese leden van
het bondgenootschap de mogelijkheden
van het verstrekken van militaire hulp aan
Griekenland, Portugal en Turkije diep
gaand te onderzoeken en dergelijke hulp
onverwijld te verlenen.
Mr. Lpns deelde gisteren mee dat Portu
gal binnenkort 50 F5-e straalgevechts-
vliegtuigen van de Verenigde Staten gele
verd zal krijgen. De NAVO is van plan de
defensie van Portugal met een zesde Her
cules C-130 troepentransportvliegtuig, fre
gatten, nieuwe pantserwagens en ander
materieel te steunen. De bijeenkomst van
het NAVO-parlement is vandaag afgeslo
ten
zullen brengen in de NAVO-ministerraad,
die volgende week in Brussel bijeenkomt.
Het is bekend, zo werd in kringen van het
NAVO-parlement opgemerkt, dat mr.
Luns altijd weinig begrip heeft getoond
voor ontwikkelingshulp aan derde-wereld-
landen, die dankzij deze hulp wapens kun
nen kopen welke mogelijk tegen het wes
ten zullen worden gebruikt.
Het NAVO-parlement heeft de regerin
gen der vijftien NAVO-landen inmiddels
gevraagd de economische positie van de
minder gefortuneerde bondgenoten door
„financiële en andere” hulp te verbeteren.
Over deze „andere hulp” zal het Tweede-
Kamerlid Ad Ploeg (VVD) zowel in het
kader van het NAVO-parlement, als bin
nenkort in de Tweede Kaïfaer, concrete
voorstellen doen.
Dit feit is gisteren in het VN-gebouw te
New York gevierd met toespraken en ex
posities. De veiligheidsdienst heeft het ge
bouw voor publiek gesloten na een reeks
.agzaaw- anonieme dreigementen.
Amerika, zijn westelijke bondgenoten
Israel negeerden dé viering Veel am
bassadeurs van de Derde Wereld en het
communistisch blok kwamen wel.
Nog dezer dagen zal de bestuursover-
dracht op de „Quay d’Orsai” plaatsvinden,
nadat gisteren de ministerraad de benoe
ming bekend heeft gemaakt. Er is haast
bij, omdat maandag in Brussel de EG-
ministerraadsconferentie begint, die
Frankrijk het komende half jaar zal voor
zitten.
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. De Verenigde Naties
hebben woensdag 29 november uitgeroe-
bortUS 116,1 de jaarlijkse’ „Internationale dag
Cln SOlirlïl r'itoïi P a lot-fi in,-,.
s meent
tering ge
e abortus
elijk hiel
i „elkaS
Ise stand-
tes in het
van hel
itie”.
om het leven kwamen.
In een document verwijt Charta ’77 de
regering in Praag de strenge veiligheids
voorschriften die voor kernenergie op pa
pier zijn vastgelegd niet te zijn nageko-
ng die d(
Proxmire satie de verantwoordelijkheid voor de ac-
hij noemt he opgeëist. De door Algerije gesteunde
meest iro- Polisar io-be weging heefteerder dergelijke
sverkwis-
1 aan het
(Van onze redactie buitenland)
LAS P ALMAS/MADRID. Een
Spaanse vissersboot is gisteren voor de
kust van de Westelijke Sahara overvallen.
Acht van de elf opvarenden werden door
de ongeveer twintig overvallers neerge
schoten. Volgens de drie overlevenden
spraken de overvallers Spaans en zagen
zij er niet uit als Marokkanen of bewoners
van de Sahara.
Hoofdredacteur
William Rees-Mogg
van de Times enkele
de
van
uit
uren voordat
laatste editie
zijn dagblad
kwam. Ongeveer
250 Times-jouma-
listen hebben nood
gedwongen het
werk moeten neer
leggen.
Meet" dan zijn voorgangers kwijt paus Johannes Paulus II zich van zijn taak als
pastoraal herder. Tijdens een rondgang in Vaticaanstad tilt hij vaderlijk een kindje
hoog boven zijn schouders. De echte vader strekt zijn handen uit om zijn kroost
terug te nemen.
hamster gelden voor de ontwikkelingslanden, aldus
en grote 6e secretaris-generaal.
inzing en LA,
)ok ruim je derde wereld jaarlijks in de miljarden
soorten in
sntvaiide
m 18 pro- ringer bedragen kunnen ontvangen omdat
1 worden jegens hen veel scherpere criteria worden
ister Gar- gehanteerd, moet men zich afvragen of wij
le Kamer njet het gevaar lopen onze belangen op te
offeren aan onze idealen", zo lichtte hij
toe.
Mr. Luns zei deze kwestie ter sprake te
acties uitgevoerd. De organisatie strijdt
voor een onafhankelijke Westelijke Saha-
litenlucbt. ra. Twee jaar geleden werd dit gebied door
Spanje overgedragen aan Marokko en
Mauretanië.
- 11
PRESIDENT CEASESCU