Tijdens zitting NAVO-parlement President Somoza stemt toe in volksstemming Zweedse vrouw Dag Times niet vervolgd Venezuela zondag wegens moord naar stembus op verkrachter Carter wil militaire budget weer verhogen Alleen opkomst in Namibië van belang [achtergrond Verwarring rond ontvoering van Frits Schuitema Bomaanslagen in Noord-Ierland Amin spoorloos l Breuk Chinese top lijkt voorkomen I PR Hi Drukfout Jongeren beslissende factor De Nederlander Strijd tegen inflatie gaat boven herverkiezing Kerel 3 x BINNEN- EN BUITENLAND 19 7 8 DECEMBER 1 VRIJDAG (Van onze redactie buitenland) Unie ieven epen orlog n San erwik- ot deel, koop). chap □nder- itelijke eggen iet ba- :htson- ?geling gelijk school dingen - even roine in Deh ïroïne, vijzen, rdelen ;n. De >uden> isme leden jgers Jakar- ionesi- ng van Oost- jrming Iet ger daard. rit LISSABON. De leider van de Nederlandse delegatie in het NAVO-parlement, het CDA-Eerste- Kamerlid Gooden, heeft de opperbevelhebber van de NAVO-troepen in Europa, de Amerikaanse gene raal Alexander Haig zijn verontschuldigingen aan geboden voor, wat hij noemde, „een onheuse aan val” van het Nederlandse delegatielid en Goodens partijgenoot Joep de Boer. WASHINGTON (UPI). „Als ik moest kiezen tussen het opgeven van de strijd tegen de inflatie en het niet herkozen worden, zou ik tegen de inflatie blijven strijden”. CDA’ers oneens na door Nico Scheepmaker uitspraken Haig COLOMBIA BRAZILIË 300. km 0 koers (Van onze redactie buitenland) (Van onze redactie buitenland) aag op ?rdam- len van istiller, e voor cerver- buiten op de en aan ig een i in de of. Het lad de egging ;e Unie ig kan leider Patijn eeftijd gehou- iken in "i waar en aan ap aan heeft inders, t tevo- m had rapend io een ep De eèlden t Vati- s Vati- i Ansa tussen darino lijnlijk In deze vijfde presi dentsverkiezing sinds in 1958 de dictator Marcos Perez Jiminez werd afge- zet, zullen de jongeren de beslissende factor vor men. Van de 13,3 miljoen inwoners van Venezuela is 70 percent jonger dan 30 jaar en 50 percent is zelfs jonger dan 20 jaar. (Van onze redactie buitenland) Er is trouwens weinig keus alleen rechts (de Democratische Turnhalle Alli antie, DTA), ultra-rechts (Aktur, een puur blanke partij die de macht aan blank wil houden) en een drietal splinters doen mee. Uit het opkomstpercentage, of uit het percentage wegblijvers, kan echter wor den geconcludeerd hoe groot de aanhang is van de bevrijdingsbeweging SWAPO. BRITS GUYANA (Van onze redactie buitenland) STOCKHOLM. De 23-jarige vrouw uit Uppsala, die in oktober haar verkrach ter met een messteek om het leven bracht, is vrijgesproken. Dit is de eerste keer in de geschiedenis van de Zweedse rechtspraak dat iemand voor doodslag vrij wordt gesproken. De officier van Justitie van Uppsala zei hier over dat hij ervan overtuigd is dat de vrouw alleen probeerde zichzelf en haar eer te verdedigen. Deze beweging neemt geen deel aan de verkiezingen en tracht met alle mogelijke middelen de zwarte bevolking weg te houden van de stembus. Alleen wanneer de DTA, de beweging van leidinggevende blanken in Namibië plus de traditionele zwarte leiders, veel stemmen krijgt, zal blank Namibië niet meer bang zijn voor wat men hier noemt de „tweede ronde”. Dat wil zeggen: men zal zich niet verzetten tegen verkiezingen onder VN-toezicht, met alles wat daarbij behoort aan waarborgen voor een eerlijk verloop. Aan dergelijke verkiezingen zul len ook de centrumlinkse partijen mee doen, het Namibisch Nationaal Front (NNF), de SWAPO D van de uit de „ech te” Swapo getreden Andreas Shipanga, alsmede die echte SWAPO zelf. Een dergelijke procedure kan leiden tot een naar Westeuropees recept parle mentair democratisch gekozen regering Aldus de Amerikaanse president Carter gisteren tijdens een persconferentie, tij dens welke hij zei te verwachten dat de inflatie in zijn land in toom kan worden gehouden en vervolgens vermindert. Car ter zei ook het militaire budget voor het komende fiscale jaar te willen verhogen. Hij wil de kernbewapening op een zodanig peil houden, dat een aanvaller voldoende afgeschrikt wordt. Carter zei ietwat teleurgesteld te zijn over de langzame voortgang van de Egyp- tisch-Israelische vredesonderhandelingen, maar hij gelooft wel in uiteindelijk succes. De Sovjet-Unie had hem verzekerd dat de levering van Mig-23’s aan Cuba geen nisten zeggen dat Somoza alleen met geweld van het politieke toneel kan worden afgevoerd. Ze vrezen boven dien dat er met de uitslag van de volksstemming zal worden geknoeid. Het brede oppositiefront ging wel akkoord met Somoza’s voorstel bin nen twee maanden de stemming te houden, maar had wel geëist dat So moza en zijn familie tijdens de stem ming naar het buitenland zouden gaan. Somoza heeft gezegd dat hij in Nicaragua zal blijven en de macht zeker niet zal overdragen aan een regering van nationale eenheid. De president merkte verder op: „Wij zijn niet van plan wapens aan de Sovjet-Unie of aan China te leveren. Het is ons streven de betrekkingen met China te verbeteren in de richting van normalisatie”. Hij noemde de massale zelfmoord van leden van Peoples Temple in Guyana „een tragedie”. Een overreactie zou echter ver keerd zijn en er zijn geen plannen om het verstrekken van overheidsgeld aan gods dienstige groeperingen te staken. schending betekende van de afspraak van ’62 om aanvalswapens uit Cuba te houden. Er zijn geen aanwijzingen dat er atoomwa pens in Cuba zijn, aldus Carter. binnengevallen. Amin, die al ruim twintig moordaanslagen heeft overleefd sinds hij in 1971 aan de macht kwam, verdwijnt wel vaker uit het gezichtsveld wanneer de grond onder zijn voeten te heet wordt. BELFAST. In verschillende plaatsen in Noord-Ierland zijn gisteren in totaal 19 bomaanslagen gepleegd. Er vielen enkele lichtgewonden. De materiële schade is groot. Ofschoon nog geen verantwoordelijk heid is opgeëist voor de aanslagen denkt de politie dat deze het werk zijn van het Ierse Republikeinse Leger (IRA). Het IRA had kort daarvoor gewaarschuwd dat een belangrijk offensief op komst was. d) merlid inister ren ge- n aaii- hefari- at een terver- heugd in wet, ervoor cht en rt drie- n wer- ir. I t.V. Peking kingen 1 door esatel CARACAS. Zondag worden in het Zuidame- rikaanse Venezuela pre sidents- en parlements verkiezingen gehouden. Bij de verkiezingen die de komende week, van maandag tot en met vrijdag in Namibië (Zuidwest-Afrika) worden ge houden, is eigenlijk alleen het opkomst percentage van belang. Voor de toe komst van dit reusachtige (ruim 25 maal Nederland), droge, dun bevolkte (minder dan een miljoen) en rijk van bodemschat ten voorziene stuk zuidelijk Afrika, is het niet interessant wie de Namibiërs kiezen. MANAGUA (Reuter/UPI/AP). President Somoza van het Middena- merikaanse Nicaragua heeft inge stemd met het houden van een volks stemming over de politieke toekomst van Nicaragua. Somoza heeft echter wel gezegd dat hij niet direct zal opstappen als de stemming uitwijst dat de meerderheid van de bevolking tegen zijn aanblijven is. „Je weet niet wat je leest” is de welgeko zen titel van het boek van de maand de cember, dat gisteren zijn perspresentatie beleefde. Het gold zeker voor Renate Ru binstein, die ik in het expres aangebrachte doolhof van titels en auteursnamen via deductie en een beetje geluk naar de juiste bladzij van haar prozafragment kon lei den. Onder de haar onbekende titel: „Ze ven nachten kermend op de stoep” las ze haar eerste zin: „Het begon met het herhaald bezoek van een kerel.” Die regel riep niets bij haar wakker, te meer niet omdat zij het woord „kerel" nooit zou gebruiken. Bevreemd las zij ver der: „Hij kwam op het onder mijn raam gelegen platje af en toe voorzichtig, via tussenlandingen op schoorsteen en goot, gehupt om zich de voeten te wassen in de volgelopen bloemenbak en bij die gelegen heid wilde hij ook wel eens een slokje van hetzelfde water gebruiken. Ik beschouwde hem als een welkome gast, en om hem het bezoek nog verder te veraangenamen opende ik het raam en wierp in dobbelste nen gesneden brood in zijn richting. Waar op hij natuurlijk prompt verdween.” bj a Worac Er is overigens weinig inhoudelijk verschil tus sen de AD en de COPEI. Beide partijen volgen in grote lijnen het beleid van de huidige president Perez, die vooral op bui tenlands gebied een zeer trijfël In de „verantwoording van de redactie” schrijft Max van Rooy: „Dit boek is de eerste doorsnee-bloemle- zing die een beeld geeft van wat „de Neder lander” leest”. Het is voorts „een selectie waarbij de restrictie gold dat deze (Neder landstalige) uitgaven zoveel mogelijk in de boekhandel verkrijgbaar moeten zijn.”. Beide criteria gingen niet op voor het stuk proza van Peter Andriesse, dat van 1965 dateert (wat nergens uit op te maken is), uit een boek afkomstig is dat „ver- ramsjt” moest worden omdat „De Neder lander” het niet las, terwijl noch dit boek noch enig ander van hem momenteel in de boekhandel te verkrijgen is. En Herman Pieter de Boer ontdekte, dat zijn verhaal „Een klier van een jongen” was omge doopt in „Dat kreng van hiernaast.” Heel mysterieus! Dat van Louis Ferron (redactie) en Ma nuel van Loggem en Adriaan van der Veen (medewerkers) wel fragmenten zijn opge nomen en van Remco Campert, Bertus Aafjes, Karei van het Reve, Heere Heeres- ma, Theun de Vries, J. Bernlef, C. Bud- dingh’, R. J. Peskens, Maarten ’t Hart, Cees Nooteboom, Nescio, F. B. Hotz, Maar ten Biesheuvel, Max Dendermonde, Frans Kellendonk, Joop Waasdorp, Neel Doff, Mensje van Keulen, Anja Meulenbelt, Hannes Meinkema, Hella Haasse, Willy Corsari, Maria Dermoüt, Anna Blaman, Mischa de Vreede, Hester Albach, Anne Frank en Doeschka Meysing niet, zou on derzoekers in het jaar 2078 wel eens op een dwaalspoor kunnen brengen als zij een beeld van onze eigenaardige samenle ving anno 1978 willen optekenen. Terwijl het, blijkens de laatste zin van de verant woording, toch juist de bedoeling is ge weest een handboek samen te stellen, waaruit onderzoekers in het jaar 2078. etcetera (zie boven). Maar voor het overige lijkt het me, be halve een heel goedkoop 18,50 voor 460 pagina’s) en ook een heel lezenswaardig boek, vooral als je de beheersing kan op brengen de prozafragmenten eerst te le zen, dan de namen van de auteurs te raden, en die pas moeizaam op te zoeken nadat je alles gelezen hebt. Het is daarbij een hele steun dat zulk karakteristiek pro za als van Nescio, Remco Campert, Heere Heeresma, Joop Waasdorp, Karei van het Reve, Maarten ’t Hart, Cees Nooteboom, F. B. Hotz, Anja Meulenbelt en Maarten Bies heuvel ontbreekt. de enige, wel te verstaan, op het hele Afrikaanse continent. Men zou kunnen zeggen dat dan net zo goed meteen die verkiezingen onder VN- toezicht zouden kunnen worden gehou den, maar ten eerste wenst de Zuidafri- kaanse regering de deelnemers aan haar „interne regeling”, van wie met name de zwarte leiders behoorlijke risico’s heb ben genomen door mee te doen, niet te laten vallen. Ten tweede wenst men tevo ren een indicatie te hebben van de steun die de „gematigden”, daarmee bedoelt men de'DTA-leiders, hebben onder de zwarte bevolking. Want een mislukking van deze verkie- 'lening loeveel aldus ■gt, dat Eerste ndt de ie het aantal andha- m van ebouw ing tot Het was duidelijk: in plaats van „kerel” had er „merel” moeten staan! Misschien wel de enige drukfout in de 108 prozafrag menten had met verbijsterende precisie toegeslagen in een van de weinige woor den die zich daartoe leenden, en natuurlijk juist bij Renate, die de laatste jaren zo in de clinch ligt met de feministen en wier recente bundel columns: „Niets te verlie zen en toch bang”, haar ontreddering be schrijft nadat zij door haar echtgenoot is verlaten. En dan dit: „Het begon met het herhaald bezoek van een kerel” tot en met „Waarop hij natuurlijk prompt ver dween Een drukfout die nog twee honderd jaar klassiek zal blijven in de wereld van de Nederlandse literatuur! - Spoorweg Rivier Grens A Pelroleumbron yy- Piipietding De president zei gisteren dat in dat geval nieuwe verkiezingen moeten worden gehouden. De Nationale Ver gadering zou bij een, voor Somoza, herhaald negatief, resultaat een op volger moeten kiezen. Somoza ver klaarde in ieder geval aan te blijven tot de nieuwe man is gekozen, waar mee hij minder nadrukkelijk vas thield aan zijn aanvankelijke uit spraak zijn tot 1981 lopende ambt stermijn zonder meer uit te dienen. Het Sandinistische Bevrijdings- front heeft zich tegen het houden van het referendum verklaard. De Sandi- ovengens niet van tevoren binnen de Nederlandse delegatie besproken. Het NAVO-parlement kwam gisteren niet tot een duidelijke uitspraak over de SALT-besprekingen, de Amerikaans-Russische onderhandelingen over de beperking van de strategische bewape ning. Het socialistische Tweede-Kamerlid De Vries, de rapporteur van de militaire commissie van het NAVO-parlement, probeerde vergeefs de parlementariërs uit de 15 NAVOlanden te bewegen tot een duidelijke uitspraak ten gunste van een tweede SALT- akkoord. De Vries was het nadrukkelijk oneens met sommige Ameri kaanse tegenstanders van een nieuw SALT-akkoord, die vinden dat de onderhandelingen de veiligheid van de bondgenoten niet vergroten en in het bijzonder voor Europa schadelijk zijn. Zij vinden dat het eerste akkoord er toe heeft geleid dat de Sovt-Unie nu over meer zware raketten beschikt dan de Verenigde Staten. Nadat de voor- en tegenstemmers hun zegje hadden gedaan werd een compromis bereikt. Het NAVO-parlement betuigde uit eindelijk zijn steun aan het Amerikaanse regeringsstreven tot een tweede akkoord te komen. Gesteld werd dat een derde SALT- akkoord ook tactisch-nucleaire wapens die in, of tegen, Europa zijn opgesteld worden betrokken. Het NAVO-parlement was niet bereid in te stemmen met een door De Vries voorgestelde uitspraak dat Westelijke landen zich moeten onthouden van wapenverkopen aan China „die door de Sovjet-Unie als een rechtstreekse bedreiging van haar veiligheid zouden kunnen worden beschouwd”. Een overgrote meerderheid meende dat de Sovjet-Unie niet het laatste woord moet worden gegeven over wat de Westelijke landen wel of niet aan China mogen leveren. Degenen die het, voorlopig, laatste exemplaar van het Britse dagblad The Times gisteren konden bemachtigen, kun nen tevreden zijn. De laatste exemplaren vlogen als zoete broodjes uit de kiosken. Engelsen beschouwen de 190-jaar oude krant meer als een Brits instituut dan als een dagblad. De slag komt dan ook hard aan. Een Times-lezer heeft al aangekon- digd zich niet meer te scheren zolang The Times niet verschijnt wanjt „dan houdt het beschaafde leven op". De man en vrouw op de foto zijn twee van de duizend Nederlanders die er in zijn geslaagd dit laatste exemplaar van de krant te pakken te krijgen. De heer met bolhoed leest in Londen voor de laatste maal zijn lijfblad. zingen, een succes dus voor de SWAPO, zal het enthousiasme voor verkiezingen onder VN-toezicht in Windhoek en Preto ria ernstig doen dalen. Want een door SWAPO gewonnen verkiezing zal zeer zeker niet het gematigde bewind brengen waarin de belangen van Zuidafrikaanse en buitenlandse (Britse en Duitse vooral) bedrijven en de posities van de blanken in Zuidwest-Afrika veilig zijn. Een mislukking van de verkiezingen van de volgende week, een opkomstper centage dus van 50 of minder, zal binnen Zuid-Afrika degenen die nooit iets heb ben gezien in enige machtsoverdracht aan zwarten, de „verkramptes”, in de kaart spelen. De machtsstrijd binnen de Nationale Partij, die toch al verhevigd is door het schandaal rond ex-minister Connie Mulder en door de verkiezing van een ultra-rechtse kandidaat (Andries Treurnicht) tot leider van deze partij in Transvaal, zal bij een mislukking van het „verligte” Namibië-beleid nog heviger worden. Venezuela is een van de weinige landen op het Zuidamerikaanse conti nent waar nog sprake is van een functionerende parlementaire democra tie, al zijn ook in dit land de verschillen tussen rijk en arm schrikbarend groot en maakt in wezen ook in Venezuela een kleine toplaag de dienst uit. status igd tot (Van onze redactie buitenland) NAIROBI. De Oegandese president Idi Amin is al drie dagen niet meer in Nairobi gezien. Juist op een tijdstip waarin volgens zijn zeggen, Tanzania zijn land is Aan het einde van een feest in een flat te Uppsala bleven de man en vrouw alleen achter. De man dreigde toen de vrouw te vermoorden wanneer zij niet deed wat hij wilde. Na de eerste verkrachting deed de 27-jarige man een tweede poging. Op dat moment kreeg de vrouw het mes te pakken dat de man bij zich droeg. Zij stak hem daarmee in de hartstreek. De man bleek later al driemaal wegens verkrachting ver oordeeld. De onmiddellijke arrestatie van de vrouw wegens doodslag, veroorzaakte een storm van protest in kringen van progres sieve Zweedse vrouwen. rPolua Minas Idel Po< onafhankelijke vaart. Een belangrijk onder werp in de verkiezings strijd is de olieopbrengst geweest. Venezuela is een rijk olieland en in de exportopbrengst van vo rig jaar, 20 miljard gul den, had de olie een aan deel van 93 percent. Toch is er een tekort op de betalingsbalans van 3 miljard gulden. Bran dende vraag was dan ook wat er met de oliegelden gebeurt. Eenderde van de 13 miljoen inwoners leeft namelijk op de rand van het bestaansminimum. Dertig percent van het totale aantal kinderen lijdt aan ondervoeding en 27 percent van de pas geborenen overlijdt het eerste levensjaar. s^fr’Tucaci S3 Felipj argra jutsimeto Valera 5 Merida 801 Behalve een nieuwe president kiezen de Ven- ezolanen ook afgevaar digden voor de Kamer TOKIO (AP en AFP). Volgens Japan se persberichten is in Peking gisteren voor de derde achtereenvolgende dag gc- - demonstreerd door enkele duizenden jon ge Chinezen, die hun ontevredenheid uit ten over het besluit van de partijleiding om geen wijzigingen in de top aan te brengen. In weerwil van alle gissingen, geruchten en uitlatingen via muurkranten schijnen de Chinese gematigde leiders besloten te hebben bij elkaar te blijven en premier Hwa Kwo-feng de leiding van de republiek te laten behouden. De laatste weken was via muurkranten duidelijk gebleken dat Teng Hsiao-ping, de 74-jarige eerste vice-premier in een machtsstrijd verwikkeld was met de 57-jarige Hwa. Maar dezer dagen heeft Teng tegen een Japanse journalist gezegd het premierschap niet te begeren. Hij vindt ook dat, gezien de eenheid en evenwicht in hetland, „het niet goed was ineens aan de top snel veranderingen aan te brengen”. In politieke en diplomatieke kringen ge looft nu niemand meer in een breuk in de partijtop. Zakelijke meningsverschillen schijnen door compromissen te zijn glad gestreken. rXPLjerl :asY yi Uit familiekringen is vernomen dat het marxistisch-leninistisch guerrillaleger twee miljoen gulden losgeld heeft ge vraagd plus verdeling van voedsel onder de arme bevolking. In een gisteren naar de kranten gestuurd communiqué meldden op hun beurt de Strijdkrachten van het Nationaal Verzet (FARN) dat zij Schuite ma hebben ontvoerd „omdat Schuitema een vertegenwoordiger is van een der on dernemingen die de arbeidersklasse in de wereld het meest uitbuit”. Volgens de FARN is de boodschap van de guerrilla strijders een poging de publieke opinie te bedriegen. De CDA’er had gastspreker Haig tijdens de zitting van het NAVO parlement in Lissabon gevraagd namens wie hij had gesproken toen de generaal onder meer zei dat het wel eens fout van de Verenigde Staten geweest kon zijn zich uit Vietnam terug te trekken. Haig noemde de steun van de Sovjet-Unie aan Afri kaanse landen illegaal en suggereerde dat het Westen China niet langer moet „teleurstellen” door wapenleveranties aan Peking uit te stellen. Hiermee bleek de generaal duidelijk partij te kiezen voor de „haviken” binnen de NAVO. Tijdens een persconferentie ver klaarde Haig later dat hij zijn persoonlijke visie had gegeven. Vorig jaar protesteerde de Nederlandse regering officieel bij de NAVO tegen de politieke uitspraken waar NAVO-topfiguren zich van bedienden. Het protest had onder meer betrekking op uitla tingen van Haig over de neutronenbom. De Boer zei dat de Nederlandse regering en een groot deel van het Nederlandse parlement het niet met Haigs opmerkingen van gisteren eens konden zijn. De terechtwijzing van zijn fractiegenoot Gooden was Volgens de meeste waarnemers in de hoofd stad Caracas zal de strijd om het presidentschap voornamelijk gaan tus sen de 53-jarige Luis Pi- nerua Ordaz van de rege rende Accion Democrati- ca (AD) (Sociaal-demo- cratisch) en de eveneens 53-jarige Luis Herrara Campins van de chris- ten-democratische CO PEI (Comité de Organi- saciori Electoral Inde- pendiente). De kandida ten van de kleinere par tijen, zowel ter linker- als ter rechterzijde spelen nauwelijks een rol in de opvolging van de huidige president Carlos Andres Perez. La7isuncion--<>'>': ;Pytof.Spgii jLJJCurnarfS' ^Barcelona yPto Ordaz-d “Joliva'r^yvT JdelPao pK2 ÜJg IL&, Puerto Ayacucho Ocumore-/ del Tuy /C van Afgevaardigden, de Senaat en voor de pro vinciale raden. Het kies recht is toegankelijk voor iedereen van 18 jaar en ouder. 'F (tRINIDAC TfrrvXillrtii iTucuoita Carlos *Guanore --^Ocr.Sc’iudad Bol .•SqnCristObal San Fernancfo 27^ El deApure^ t- -7

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1978 | | pagina 3