I
111
HIDA SCHUTTE LEERT BEWEGEN
9
1
I i
P"
door Hans Invernizzi
i
Het inhalen
De conclusie
De therapie
Het oog
Het broertje
Het begin
II
22
*4
4
Ze zit geen moment stil. Om de haverklap staat ze op om een boek
te halen of om met haar lichaam te tonen waarmee ze bezig is. En dat
is heel logisch, want het leven van Mida Schutte bestaat uit bewegen.
Me vertellen wat er in haar International Movement Center gebeurt valt
haar zwaar. Ze kan het wel laten zien, maar daar koop ik niet zoveel
voor Toch lukt het. Langzamerhand komt er tekening in het beeld
Van de hak op de tak springend en op mijn verzoek veel voorbeelden
uit de praktijk gevend formuleert ze in voor een leek begrijpelijke
zinnen hoe haar levensfilosofie er uit ziet. Wat een mens met zijn
lichaam vermag. En waarom zij van mensen die door de heren medici
als hopeloze gevallen worden beschouwd vaak weer gezonde men
sen kan maken. Een markante vrouw, die Mida Schutte
Bart-Jan is nu zeven jaar oud. Er is in zijn jonge leven heel wat met hem
getobd. Hij zit nu in de eerste klas van een school voor moeilijk lerende
kinderen De verwachting is dat Bart-Jan zich zal ontwikkelen tot wat we in de
wandeling een normaal kind noemen. Bart-Jan werd geboren met een slecht
oog, waardoor hij amper kon zien. Hij was niet in staat zijn fijne motoriek
behoorlijk te ontwikkelen. De stoornis remde zijn totale ontwikkeling af Hij werd
onhandelbaar voor zijn ouders, kon op school niet meekomen, liep een groot
minderwaardigheidscomplex op. Dat het nu goed gaat is volgens de ouders
van Bart-Jan niet te danken aan de officiële medische wetenschap. Zij zijn wild-
enthousiast over Mida Schutte. Zonder haar zou Bart-Jan ,,een heel zielig
jongetje zijn geworden”, zegt zijn moeder, Aline. We laten haar en haar man
Hugo nu verder aan het woord. We houden daarbij een chronologische
volgorde aan.
-
kozen het als voorbeeld. Hugo en Aline
willen graag met andere ouders over hun
ervaringen praten. Op hun verzoek
houden we hen op deze pagina anoniem.
Wie contact met het echtpaar wil zoeken
kan dat doen door een brief te schrijven
naar Haarlems Dagblad, Oudeweg 14, ter
attentie van Hans Invernizzi, Haarlem.
Zet op de envelop „Bart-Jan”. De
brieven zullen ongeopend worden
doorgezonden.
Mida Schutte Is een wonderbaarlijke
Lrouw. Zij doet aan bewegingsleer
[volgens de methode van Von Laban.
'Waar dat toe leidt leest u In bijgaand
artikel. Hans Invernizzi schreef het. Hij
interviewde tevens Hugo en Aline uit
Heemstede, een echtpaar dat jaren
sukkelde met Bart-Jan, hun zoon.
Dankzij Mida, zeggen Hugo en Aline,
gaat het nu goed met Bart-Jan. Hun
verhaal Is er een uit een hele reeks. Wij
-
leste
zelf op
vallen van de ene
eau
poot op de andere
eleid.
aveling
jgeiijk-
Toen ze als 25-jarige naar Enge-
door Mida is hij nu kind
s-
o
J
tegen de ramen. Dan zei je: Bart-Jan, je
moet netjes voetballen en hup, daar gin
gen de bloemen van de buurvrouw weer
plat. We dachten toen: wat hebben wij
voor een sukkel van een kind gekregen”
Aline: „Andere dingen deed hij wel
goed, dat was het nare. Van die stapelbe-
kertjes zette hij keurig in elkaar. Ik denk
dat hij dat aan de hand van de kleurtjes
deed De vormpjes zag hij niet goed. Met
fietsen ging het ook mis. Hij kon het
binnen vijf minuten. Hij was toen pas
vier, dus dat was vrij vroeg. Hij kon dus
uitstekend fietsen, maar hij knalde zo
tegen een geparkeerde fiets aan. Ik
dacht: je ziet hem toch. Later denk je
dan: hij zag hem niet”
van ik hoef niet, hoor. Ze was heel
schuchter. Daardoor ging ze haar
hoofd schuin houden en dat leverde
die kalkafzettmg, dat defect op.
Door haar houding te verbeteren
genas ze zichzelf en was ze ook dat
gevoel van schuchterheid kwijt”.
„Ik kreeg hier een meisje van
18 jaar. Ze zat op het atheneum en
deed niets anders dan leren, haar
verstand gebruiken. Gevoel had ze
niet meer. Haar lichaam kende ze
niet. Ze was bij een maatschappelijk
werkster geweest, omdat ze niet
meer wist hoe ze in de wereld moest
staan. Ze wist zich geen raad met
haar figuur. Door te bewegen heeft
ze geleerd haar eigen lijf te voelen”.
Een psychologe, die altijd met
draad. Je merkte helemaal niet, dat je
enig contact met hem had. Ik vond dat
raar, maar ik dacht: dat komt omdat hij
nog niet kan praten. Toen de baby er was
werd hij onuitstaanbaar. Lief tegen zijn
broertje, maar tegen ons.... Op zuigelin
genzorg erover gepraat. Daar deden ze
ideetjes aan dè hand Van; mevrouw als
u de baby gaat doen dan zegt u van te
voren: „Ik ga nu de baby doen, als ik
klaar ben ga ik met jou een boekje lezen
of een eindje wandelen”. Het hielp alle
maal niks”.
Hij ging met Johan-Pieter spelen. Wij
wisten niet wat een weelde het was: twee
broertjes die samen spelen. Voordien
was het alleen ruzie maken, alles afpak
ken. Men zocht het in de sfeer van rela-
tiestoornissen. We wisten toen nog niets
van die motorische storingen”.
zit iets anders fout. Ze wilden hem tester!
Nou, dat werd pure puinhoop. Hij wou
niet. Hij had zo weinig zelfrespect, dat
ging ’ie compenseren met schreeuwen en
gillen en de agressieveling uithangen
hem gaan rijden op de Randweg.
Het was een hel voor die jongen. Wat
bleek nu: hij zat niet goed. Hij hing
scheef in die wagen en dat leidde tot
psychische problemen en lichame
lijke klachten. Hij had een buik: één
bel gas. Ik heb hem ook leren ade
men”.
Bart-Jan was gewoon achter en als dat
oog maar goed stond kwam alles goed.
De operatie was voor Bart-Jan iets vrese
lijks Hij dacht dat ’ie dood ging, echt.
Maar hij kon wel iets beter zien”.
doen. Je moet je gewicht op je voor
voet plaatsen. Kijk maar eens naar
poezen, hoe die lopen”.
Mida Schutte leert mensen bewe
gen. Ze doet dat met tomeloze inzet
en voor weinig geld. Ze „verstouwt”
driehonderd klanten in een week.
Rijk worden doet ze niet. Hoe komt
een vrouw van 51 jaar er toe zich,
zoals te het zelf noemt, „een slag in
de rondte te werken?” Het antwoord
is, dat Mida aan den lijve ondervon
den heeft hoe goed de resultaten van
de methode Von Laban zijn.
advies zijn Mida en wij oefeningen gaan
doen”.
Aline: „Ik vertelde dat Bart-Jan niet
kon voetballen. Dat kan hij nu als de
beste, dankzij Mida. Hij gedraagt zich nu
socialer, hij heeft zoveel ingehaald. Maar
hij is nog niet zover, dat hij naar een
gewone lagere school kan. Hij zit nu op
een school voor moeilijk lerende kinde
ren. En misschien kan hij een stapje
hoger, naar de LOM-school. Later kan
hij dan gewoon onderwijs gaan volgen,
want Bart-Jan is erg intelligent”
Hugo: „Sociaal gezien zou het volgens
mij beter zijn als Bart-Jan op de MLK-
school bleef. Men begrijpt de kinderen
daar beter, er zijn kleinere groepen. Met
een MLK-school kun je ook ver komen.
Op zo’n school zitten geen debiele kinde
ren, wat men altijd denkt. De kinderen
voelen zich er gelukkig en daar gaat het
toch om, om het geluk van je kind. Je
kunt niet trots zijn, vindt men, op een
kind dat geen hoge cijfers haalt Nou, ik
ben trots op mijn kind als het zegt: pap,
ik heb een reep chocolade. Wil jij de helft.
Want dat kind is sociaal”.
ukt.
18 tot
walser,
lent
Hugo: „Inmiddels was hij op een peu-
tergroep en daar bleek, dat Bart-Jan het
liefste in zijn uppie in een hoekje zat te
spelen. En hij bleef maar tegen stoelen
opbotsen, terwijl je dacht: die zie je toch
staan, jongen. Het contact van mij met
hem bleef ondertussen slecht. En dat
terwijl ik veel met hem deed. Ik bracht
hem naar bed. Maar je kon hem geen
paardje laten rijden of vanaf de eerste
tree van de trap naar beneden laten
springen, ga maar lekker door zo, het
komt wel goed. Hij is alleen jaloers op
zijn broertje”.
Aline: „Alleen, omdat je het niet zag
dat er iets aan dat oog haperde en omdat
Bart-Jan dat gebrek ging camoufleren -
hij deed dingen vanuit zijn geheugen -
hebben we alles zo laat ontdekt. Volgens
de optoloog was die oogcorrectie ook
helemaal niet nodig geweest Op zijn
d.
nde
Aline: „Op de kleuterschool kon Bart-
Jan zo onbeheerst uitvallen, raar doen,
vervelend. Hij had een enorm leuke juf
frouw, die een cursus kinderpsychologie
volgde en die zei: zal ik de schooladvies
dienst eens bellen. Dolgraag, zei ik, want
ik weet het ook niet meer. Hij wil niet
luisteren, hij wil niks. Bij de adviesdienst
zeiden ze: u doet er thuis van alles aan. Er
Aline: „Ik had me geabonneerd op het
blad Wij en onze kinderen. Daar stond
een ogentestje in. Ik dacht weet je wat,
dat laat ik Bart-Jan doen. Eerst met
beide ogen. Toen zei ik: doe eens één oog
Aline: „Ik was in verwachting van Jo
han-Pieter en je probeerde Bart-Jan voor
te lichten. Zo van: een babietje in mam
ma’s buik, leuk hè. Maar hij gaf geen
on).
van
sn
om te
oegen-
egen-
■netsel-
Ml,
Aline: „Als we in handen waren geble
ven van de officiële medische weten
schap was er van Bart-Jan niets terecht
gekomen. Hij was een wezen zonder per
soonlijkheid Nu is hij een kind”.
Toen zijn we bij een kinderpsychothera-
peute beland. Zij constateerde ook, dat
Bart-Jan een ontzettend minderwaardig
heidscomplex had. Hij dacht van alles:
dat kan ik toch niet. Hij zat vol angst en
onzekerheid. Ze ging pannekoekjes bak
ken met Bart-Jan, op zo’n speelgoedfor-
nuisje. Eerst durfde hij er amper in de
buurt te komen, naderhand stak hij zelf
het vuurtje aan. Dat gaf hem zelfvertrou
wen en toen waren we een heel eind
verder”
Hugo: „Ze wees ons ook de weg, hoe we
Bart-Jan aan moesten pakken. Je moest
helemaal van voren af aan beginnen,
heel voorzichtig, alsof hij nog een baby
was Op school bleeft Bart-Jan stierlijk
vervelend, maar thuis was hij handel
baarder Ook wat zijn broertje betrof
Telkens duiken ze weer op; de drie
componenten lichaam gewicht),
gevoel ruimte) en verstand
tijd). Door voortdurend voor ogen te
houden dat ze elkaar in evenwicht
houden en dat een stoornis in een
component verstoringen in de ande
re componenten teweeg brengt
vindt Mida Schutte de oplossing
voor de problemen waarmee haar
cliënten worstelen. Maar ze is geen
wonderdokter. En het is ook niet zo,
dat zij de genezing tot stand brengt.
De cliënt geneest zichzelf, dankzij de
lessen van Mida. Ze heeft geen to
verstafje. Elk mens is anders en met
een vast patroon toe te passen op
iedere cliënt zou Mida de mist in
gaan. Toch zijn er enkele basis-in-
grepen die in haar werk telkens te
rugkeren. Uit ervaring weet ze, dat
wij mensen dikwijls slecht staan en
lopen. We gebruiken onze voeten
verkeerd en het is net als bij een
auto: als de schokbrekers rot zijn
blijft er na verloop van tijd van het
automobiel niet veel over. Het men
selijk lichaam is een bouwwerk, zei
Von Laban tegen Mida en als het
fundament slecht is lijdt de rest
daar onder. Von Laban was niet
voor niets architect.
Tot slot nog een praktijkvoor
beeld. dat mogelijkerwijs artsen en
specialisten aan het denken zet en
alles zegt over de opmerkingsgave
van Mida zelf
Bart-Jan was een wezen;
laar
Jl.
liden
i nader
Mida: „Als iemand doorgezakte
voeten heeft, zakt zijn hele huis in
elkaar. Rugklachten, migraine, ast
matische aanvallen kunnen het ge
volg zijn. Ik kijk daarom altijd naar
de afdruk die de voet op de grond
maakt. Waar sta je op, wil ik weten.
Lopen is het grootste probleem van
de mensheid. De meeste mensen
vallen van de ene poot op de andere.
Ze staan op hun hielen. Het lichaam
raakt uit balans en de wervelkolom
vangt de schokken op, terwijl de lang ging leed ze aan astmatische
knieën en dijbenen het horen te bronchitis, had ze een holle rug en
dicht. Ja. zegt hij, dat moet je niet doen,
dan zie ik niks. Dus toen heb ik heel
zachtjes gevloekt. De oogarts zei: wel
godverdomme, werkelijk waar. Het
bleek een lichte afwijking te zijn, die je
niet ziet, maar waarvan je wel de gevol
gen ondervindt. Het oog moest worden
rechtgezet, vond de oogarts en dat is ook
gebeurd. Ik vroeg: al die klachten, komt
dat nu van dat oog. Nee, dat was niet zo.
Hugo; „Via de kinderpsychotherapeu-
te kwamen we bij Mida Schutte. Die liet
Bart-Jan eerst uitrazen, maar ze voelde
nattigheid. Via Mida kwamen we in con
tact met een optoloog, dat is iemand die
de visuele ontwikkeling van een kind
bekijkt. Mida was de eerste die zag, dat
die hele motorische ontwikkeling niet
klopte. Mida bekeek Bart-Jan als totaal
wezen. En ze had gelijk. Die optoloog
constateerde, dat Bart-Jan zich nooit
ruimtelijk had leren oriënteren, dat hij
geen afstanden kon schatten. En dat had
verstrekkende gevolgen gehad voor zijn
visuele en motorische ontwikkeling”.
een paar platvoeten van heb ik jou
daar. Toen ze na de driejarige oplei
ding aan de Art of Movement Studio
van Von Laban in Manchester naar
Nederland terugkeerde, was ze on
herkenbaar veranderd. Ze liep recht
als een kaars, had geen last meer
van astma en dankzij het oefenen
van haar voetspieren kon ze haar
schoenen maat 41 in een vuilnisbak
gooien Ze draagt nu maat 37,5.
Von Laban heeft Mida Schutte
een onuitputtelijke bron van inspi
ratie en veerkracht meegegeven.
Het zit haar dan ook behoorlijk
dwars, dat Von Laban in ons land
niet erkend wordt. In Nederland is
Mida de enige die aan de hand van
Von Labans richtlijnen werkte. Het
ziekenfonds vergoedt aan de cliën
ten geen cent. Van het ministerie
van Volksgezondheid hoort of ziet ze
nooit iets. De enige mogelijkheid zou
zijn ondef een valse vlag te gaan
varen. Een ander etiket op het Inter
national Movement Center plakken,
maar daar voelt Mida Schutte niets
voor. Ze weigert Von Laban te ver
loochenen. Wie bij Mida Schutte les
neemt moet alles zelf betalen. Om
die reden zijn de lesgelden laag ge
houden. Maar toch is de cliënt de
dupe en dat betreurt Mida Schutte
in hoge mate.
„Een specialist stuurde een ast-
mapatiënt naar me toe. Hij kon
maar niet vinden wat er scheef zat.
Het ging om een oudere heer, ge
trouwd, geen kinderen. Ik liet hem
bewegingen maken, die een astma-
aanval zouden moeten veroorzaken
Naarmate ik langer naar hem keek
zag ik, dat er psychische problemen
moesten zijn. De man was homofiel,
maar wist dat van zichzelf niet. Ik
zag dat aan zijn bewegingsspel. Een
man beweegt doelbewust. Een
vrouw impulsief. Zo van ik zie wel
waar ik terecht kom. Hij had een
vrouwelijk impulsritme”.
Het International Movement
Center van Mida Schutte is ge
vestigd aan bet Kerkplein 12 in
Bloemendaal. Een groot pand
met' diverse zalen. Mida geeft
er de hele week lessen aan
cliënten, die in leeftijd varië
ren van 3 tot 87 jaar. Ze werkt
hoofdzakelijk met groepen,
maar desgewenst krijgt men
privéles. Mida Schutte leidt
ook op voor het werken met de
door haar gekozen methode-
Von Laban. De lessen zijn voor
iedereen te betalen. Wie geïnte
resseerd is, kan een informa-
tieboekje aanvragen of eens
langs wippen. Het IMC is tele
fonisch bereikbaar onder num
mer 023-254226. Het Internatio
nal Movement Center is er niet
alleen voor mensen, die iets
mankeren. Ook „gezonde"
cliënten kunnen veel plezier
aan de lessen bewegingsleer
beleven. Zo geeft Mida Schutte
ook les aan aanstaande moe
ders. Op dit gebied is zij een
deskundige. Viermaal per jaar
doceert zij in de kliniek van de
PTanse gynaecoloog Frederick
Leboyer. Speciale kleding is
niet vereist bij het IMC. Ook
hoeven geen attributen te wor
den aangeschaft.
Alles is begonnen toen Mida
Schutte in aanraking kwam met de
ideeën van Rudolf von Laban. Ze
ontmoette hem na de oorlog in Enge
land. Von Laban, een van oorsprong
Tsjechisch-Duitse architect en cho
reograaf, leerde Mida dat het leven
van ieder mens beheerst wordt door
een drietal componenten, die onlos
makelijk met elkaar verbonden zijn:
tijd, ruimte en gewicht. Mida zelf
heeft het over een heilige driehoek.
Tijd staat in relatie met ons ver
stand, ruimte met ons gevoel en ge
wicht met ons lichaam, verduide
lijkt Mida, wanneer ik niet-begrij-
pend de wenkbrauwen optrek. Met
het lichaam kun je gewicht ervaren,
met het verstand tijd en met het
gevoel ruimte. Is de harmonie in de
driehoek verstoord, dan mankeert
er wat aan ons funktioneren, legt
Mida uit.
De grote makke van de officiële
wetenschap is, dat men de onderlin
ge verbindingen onvoldoende in de
gaten houdt. Mida doet dat wel. Zij
bezit een opmerkelijke gave: ze ob
serveert als geen ander. Waar dat
toe leidt valt het best te illustreren
met de voorbeelden uit de praktijk.
„Er kwam een vrouw bij me,
die geopereerd moest worden omdat
zich kalk had afgezet tussen de
schoudergewrichten. Dat kon je op
foto’s zien. Ik heb haar haar schoe
nen en kousen laten uittrekken en
gezegd: loop eens door de zaal. De
Üchaamslijn klopte niet. Als je niet
goed staat belast je je lichaam ver
keerd. In haar geval zat het hem in
het hoofd. Dat stond scheef. Die
vrouw had altijd het gevoel gehad
gevoelsmatigheden van anderen
werkte raakte in de knoop met haar
eigen gevoel. Verstandelijk kon ze
niet meer beredeneren hoe ze eruit
moest komen. Dat had te maken met
haar lichaam. Nadat ze ademha
lingsoefeningen had gedaan, kon ze
letterlijk en figuurlijk uitblazen,
kreeg ze weer ruimte om te functio
neren, kon ze zich ontspannen. Ge
sprekken met een psychiater haal
den niets uit, het leren adem halen
wel”.
„Een garagemonteur had een
angstpsychose. Hij durfde niet har
der in zijn auto te rijden dan 75
kilometer per uur. Inhalen dorst hij
ook niet. Die man had twee jaar bij
een psychiater gelopen. Ik ben met
Aline: „Bart-Jan was een doodgewone
baby. Het enige wat opviel toen hij onge
veer een jaar was, was dat hij nooit op de
bank kroop. Dat weet ik aan het feit, dat
onze bank vrij hoog was. Achteraf een
beetje zot. Hij liep al met dertien maan
den Het was een ontzettend lief kind Hij
blèrde nooit. Alleen praten, daar was hij
laat mee. Dat kwam pas toen hij bijna
drie was. De huisarts vond dat helemaal
geen punt”
Hugo: „Op de kleuterschool was hij al,
toen we dingen ontdekten die we later
pas konden plaatsen, maar die we wel
vreemd vonden. Als we de hondjes gin
gen uitlaten dan knalde hij steeds met
zijn hoofd tegen een erkertje aan. Wam
mes, wammes, wammes. Ik zei: Bart-Jan,
je moet goed uitkijken. Maar dat hielp
niet, hij deed het steeds weer. Maar je zag
helemaal niets aan hem. Als hij voetbal
de ging de bal telkens de struiken in of
Meeste mensen
